장음표시 사용
131쪽
DIDI Vs, ALEXANDRUM SEUERUM , principem pace belloque optimum, si multi inuenti nummi e se sent, inuentoribus ossiciales suos adiunxisse, scribit. Cod ex Theodosianus nos docet CONsΤΑNΤΙ-NvΜ M. etiamsi quis in suo inhenisset thesaurum, fisco autem ultro obtulisset, huic dimidium, GR Α-
si v M, si quis in alieno reperisset, domino quadrantem adsignasse. Verum hanc etiam legem, quartam
duntaxat partem inuentori tribuentem, correxit, atque ius HADRIANEvΜ sere reduxit Imperator L E OIunior. Sed neque IusTIN lANus noster sacra
tissimas constitutione tantopere confusas, fereque pro libidine ac auaritia principum sic riptas, hac parte in luculentam satis, quod ipse tamen persuasum habet, erexisse videtur consonantiam. Sane enim in Institutionibus suis, g. v. de Rer. Diuis suam secit indicatam superius constitutionem HADRIAN EAM, rhesauros inquiens, quos quis m loco suo inueneris, diuus Hadrianus in naturalem aequitatem sequutus , ei concessi, qui eos inuenerit. Idemque s.rtuit, si quis msacro aut religioso loco fortuito ea ι inuenerit. Huic autem refragatur CALLISTRAT us, citata Pandecta P rum' In lege i. re a. de Thesauris. In lege pnica Cod. Iustin. de Thesauris. Ne scilicet detur occasio violandorum sepulchrorum,& aperiendi urnas desunctorum , si etiam studiose quaesitum inuentumque thesaurum hoc casu suum: facere quis posset: quaesitus itaque totus cedit fisco.
132쪽
rum lege R. g. pen. Iure 'sit, ibi: si in locis co
tibus, vel publicis, religiosiisve, aut in monumentis rhesauri reperti fuerint, diuι fratres constituerunt, ut di- nuia pars ex his Asco viud cetur. Ouam legum ad-
uerlitatem ut tolleret M. AURELIVs GALvANUS,
in plenissimo illo rectiorum doctrinarum libro, de V fructu, prout ad alias materias doctissime euagari solet, distinguit, inter locum religiosum publicum & priuatum : atque uti loca etiam sacra ac religiosa quaedam publica erant, quaedam priuata ; ita II ADRIAN ubi quidem, naturalis aequitatis ductu, de locis religiosis priuatis , diuos fratres principes autem, de locis religiolis ac 'monumentis publicis, loquutos esse contendit. Quidquid autem huius sit, nullam vel distinctae illius legislationis rationem liab utile , sed fere prout collibitum eis esset thesaurorum iura tractasse Imperatores, qui post ivsTINIANVM rerum potiti sunt , cum aliis nos docet CEDRENus, scriptor m rebus Byzantinis ZONARAE haud secundus, qui de NICEPHO M inpiimis, in '
Dissertat. XXX. rbi mι v. u. etiam in gratiam reducit pugnantes ad speciem grauiter MARCIANUM, &vLPIANvM, ICC. quorum ille in lege L f. st . D. de Diuisione Rerum ait : Cenotaphium quoque magis placet locum esse religiosum : contra hic in lege proxime sequente '. eod. sit. Obdit : Sed diui fratres contra resti erum. Iunge Legem 1 in M. D. Relig. res fumi. sun. Compara Legem ρ. f.1 ad L. Iul. Pecul. de v IN NIVM,m Comment. ad I. . IV. de Rer Dius.
133쪽
ιhesauros ademisse inuentoribus. g. XXXVII.
At quoniam tamen Imperator noster IUSTI A LEON NIANvS fatetur, HADRIANUM, Augustum in Phia constitutione saepius laudata, secutum elle naturalem se in Nove
VI. PHIL C so PH vs & Imperator, ut prauas conlue tu, dines aut constitutiones, quae aduertiis eam inualuerunt, sicut de NICEPHORO paulo ante notauimus, corrigeret & abrogaret, ius autem Hadrianeo. Iusinianeum in tuto collocaret. Ita vero ille, ut eum Latine loqui secit HENRICUS A GT LAEVs, in Nouesta sua LI. quibusdam praemistis, constituit: aQuae de thesi iris olim ut a suis lex, cum victa ρο oaeum a cupiditate, quae multas egregias res labefactat, ab ea. denique vigore suo Privata sis, nunc ab Impera oria no-sra Maiesate in integrum resiluitur. Iubebat amem ista vhqui in defossum thesaurum incidisset, si praedium in quo iniremus esset, ad PMOcgem pertineret, alioquive publicum esset, laeum ex aequo cum Asico parrire ur ; si vero locus, unde thesaurus in lucem produs , neque ad Principem pertinerer, neque publicus, sed alterius cuiuspiam esset, is aequalibus partibus infer in- uen orem praediique dominum diuideretur denique si
134쪽
deret. Atque haec quidem lex illa sanctit. Verum peruersa cupiditas ' haud scio quomodo ista circumscripta, iniquoque lucro Asico donato, isti in hune usque diem inuentum thesaurum attribuit , legemque otio mreddidit. in quid hinc contingit ' qui alicuόι recond- ros latere thesauros sciunt, dum alios taloribus siris gassuros. ρ antem frustra illis subituros , quin intemdum aerbis examinationibus subiiciendos considerant, istos inuestigare negligunt e itaque in perpetuum reconis
di a manens pereunt,quae in lucem producta maguam fominibus erant vlthratem astatura. Iubemus ergo, ut deinceps secundum veteris legis aequiratem Iudicetur rquando thesaurus aliquis inuentus fuerit, μι locus, ibi inuentus es, in publicis imperatoriisque fundis fisit, inuentor istum cum Issico partiatur : si vero aherius euiu
piam sit, sinuo modo ipsum, inuenior, cs loci in quo
thesaurus inuentus est, dominus inter se dividant. Coterum si improbus esse , neque quidquid repererit confiteri inuenior omne velit , sed dolo mendacii ue ex re
reperta nonnusta detineat, in vanum tune illa laborarit ;tanquam mahliosius, rerumque alienarum occultatorcs fur, nihil omnino accipiat, aι beneficium loci domino sebo cedat. S. XXXVIII.
Hoc innuit, citatas modo leges certis temporibus non fuisse in usu. Sententia I. D. IV. re L Iis s. g. ro. de ura Sisci in v*m reuocatur a LEONE I'hilosopho.
135쪽
Quae cum ita se habeant, merito GALU AN US, I u etiam citato iam superius loco, notandum est, inquit, etiamfori Probata. Nouens LEONIs Imperatoris plurimum valere ad intelligendam Iustiniani Lurispm ntiam, cum ad hanc. referri soleant eius aut confirmandae, aut corrigendae gratia. Certe non tantum laudatus modo scriptor, sed uterque etiam GOTHO FREDvs itemque CA-sPAR BITsCIII s, & plures alii, in explicatione illius ad speciem pugnantis thesaurorum iuris,identidem scite utuntur indicata LEONIs PHILOSOPHI Nouella constitutione, quae prima est supra quinquagesimam. Vti vero huic proris consona est constitutio FRID ERICI I. titulo, quae fisint Regal. II. F. 1 f. prvolita, ibi: dimidum thesauri in loco Caesaris inueηιι non data opera, vel in loco religioso I ita
singulari etiam sori usu, & quidem in articulo, nullo alio, si recte memini, vel Iustinianei, vel Pontificii
iuris loco, explicate definito, sese commendat LEG-NiNA nostra constitutio. Sancitur enim eadem,
quod inuentor thesauri, in fraudem domini loci, ad quem vel totus ille, vel pars caltem iure pertinet, dolo malo se quidquam inuenisse negans, tanquam malitiosus rerum alienarum occultator & fur coerceri, ly 3 adeo-
Et pater quidem, D l O Ν Υ S I v s, .in explicandis supra alis legatis legibus, filius autem, IACOBus, in Comment. ad Legem ι. Cod. Theod. de Thesauris.
- In erudito, de Thesauris, Tractatu, Pane II. g. VI. s.
136쪽
Dp vsv pr AvcTORITATgadeoque non solum acerbis quaestionibus subiici, sed& iniusto penitus priuari lucro, insuperque extra Ordinem, pro re nata, puniri possit. Quam in rem Lipsiensium pariter ac Vitebergensium , nec non Ienensium nostrorum Dicasteriorum responsa in Praxi Criminali excitat CARPZovius, P. II. au.LXXXIV.
n. v. Cui adde sis PE TR. HEIGIUM, P. I. M. XIII. BER LICHIUM, P. II. Cones. LXVI. I . A v T E R B A C HIU M , in D era. de Ne tr. ues Hr. v L D. ΕΥ BENIvΜ, de Territion Tortur. g. XLII. n. R. perii l. Dn. de B ERGE R. in Oecon. Iur. Lib. I L. Tit. 2. g. b. Not. a. qui tantum non omnes decisionis suae sundamentum expresse ac unice ponunt in alte- saepius LEONIs PHILOso PHI Nouella LI., quod ad torturam spectat, hoc tantum adiecit se fas fuerit, istam quidem in caussis ei libus rogulariter locum non habere ; sed exceptionem tamen esis, si his crimen aliquod innexum sit. Colla sule omnino L. B. de LuNCRER, Ressons. Volum. L. Resp. CLIX. Admittunt scilicet caussae ciuiles etiam
seu pecuniariae torturam, si in se turpitudinem contineant, a veritas aliter inueniri nequeat, L. 9. pr. D. de au.reston. cap. r. X. Deso sti, CARPZOV. . IX. n. 37. Vnde non modo F Miti seu Baneoruptores possitnt torqueri, si chirographa supprimant P. VII. de Decoctor.
137쪽
Tort. ubi docet, quod non minus acerbis quaestionibus subiici possit administrator dolosius, ex rationum contui balarum sussicientibus indiciis. f. XXXIX. Vtrum liceat vel se vel alios, & aut quaestus cis a is ia-
aut castitatis saltem , praescindendaeque delinquendi νe diuino es facultatis causia emasculare, vix quaerendum arbitra- prohibita. remur, nisi quidam moranum doctores, inprimis ii, qui perniciosissimam de Probabilitate doctrinam ex ' Orco quasi euocarunt, affrmantem sententiam tueri ausii fuissent. Hos autem in manifesto pariter atque turpissimo versari errore , ex iure diuino & humano Iuculenter ac sine dissicultate monstrari potest. Sane . . enim.aduersam naturae humanae eiusdemque finica strationem esse, nemo, puto, iuerit inficias. Quaecunque autem actio naturae humanae, in se quidem spectatae, contraria est , atque ex dictamine natu- ralis rationis talis esse cognoscitur, illa ipsa quoque repugnat naturae iuri; ad conseruationem quippe &selicitatem naturae humanae ab auctore eius peculiariter constituto. In sacris vero litteris contra libidinis aestum non castratio, sed preces, ieiunia, &labores commendantur : nec extinguuntur cupiditates , sed magis potius magisque incenduntur testium resectione, alii quippe sontes sunt libidinis. f. LX.
Qua de re adeundus C HR ysps To M us, homilia LXIN. in Matthaeum, oe homilia XXXI. in priorem ad
138쪽
g. LX. Eadem quo- Apud Romanos, qui hominem libidinis vel proque iure Ro- mercii causa castrauerat, senatusconsulto poena legismano ρ- Corneliae puniebatur. Poena vero haec erat :uerissime m- humiliores, seu infimi gradus homines, in crucem tri . tollebantur ; medii, capite puniebantur , honesti Ore Ioco positi, siue altiores, publicatis bonis in insulam deportabantur. Nec discrimen erat, siue seruus, siue liber homo castraretur. De seruo speciatim agit
Iex L de Sicanis, quae ad senatusconsultum, NE RATIO PRISCO & ANNIO VER o consulibus factum, prouocat. PAvLVS autem indicato loco monet, poenam hanc constitutam suisse , si quis hominem inuitum castrauisset, vel castrandum curauisset. Uolentes igitur, seu serui, seu liberi essent, impune exsecabantur. Ex Imperatoribus Romanis DOMITIANUS . primus edicto vetuit, ne mares caseraremur : spadonum etiam, qui residui erant apud mangones, pretia modernus es. Sequuti exemplum hoc NERVA, HADRIANUS, CONSTANT IN Us, LEO, & IV-sTINIANvs Impetitores. De NERVA legendus
139쪽
sinentes aut sponte se praebentes , castrari interdixit. Tamque Medico qui exstidisset, quam ipsi , qui se
sponde excidendum praebuisset, capitale esse voluit. CONSTANT IN Vs Imperator ' in uniuersum poenam capitalem statuit, si quis in orbe Romano eunuchos faceret. LEO, sequente lege, si quis Romanae gentis castratus esset, siue in barbaro siue in Romano solo, omne eius commercium prohibuit: ut non modo dominum nullum consequeretur emtor, sed &. tabellio, instrumentum emtionis venditionis scribens, itemque publicanus, vectigal venditioni eunuchorum impositum exigens, grauissimae poenae subiicerentur. Ivs TINIANVs tandem videns satis coerceri istis poenis tantum flagitium non posse, &multis e castratis vix paucos euadere incolumes i ut adeo e nonaginta aliquando aegre tres suerint seruati : praeter publicationem bonorum constituit, ut viri, alios castrantes, sua vicissim exempla pati cogerentur, sique superstites mansissent, in Gypsium in. sulam deportarentur 3 mulieres criminis huius reae mitterentur in exilium. Idem quoque supplicium eos subire iussit, qui mandauissent tale facinus, aut domum aliumve locum praebuissent. Castrati, si serui essent, consequebantur statim libertatem : adeo ut nec audiretur dominus, licet ob morbum facta castratio. Haec Iustinianus Noue a sua CXLII. cap. l. - consti-- In lege φ. b. a. de Sicariis. iuncta lase 1. μου. In lege r. Coae de Eunuchis.
140쪽
Dr vsV pT AUCTORITAΤgconstituit: idque factum existimat A N TO N I V S ΑUGusTINus in gratiam N ARS ET IS, qui magnae dignitatis eunuchus fuit in aula imperatoris.
6. XLI. Abia ramo Verum nobis ad scriptionis scopum respiciena
ιογibis, h. dum, paucisque etiam monstrandum nunc est, quid mihisis hanc rem sua legislatione contulerit L Eo noster,uellae Leoηis Imperator & Philosophus Is vero minime ignarus
LX. flatuta. suit illius Impinianei enunciati, neminem esse membrorum suorum domiuum. Quam ob rem ipsi etiam
indignissimum visum fuit, diuinam creaIuram, ut habent verba Nouellae eius Lx. deformare, s aliam, quam qualis Conditoris sapientiae placuerit, in mundum introducere. Vnde idem detesandae artis artifices vocar, qui evirare perite alios docuere. Et constitutione. XCVIII. castrationem sui ipsi s, quandam esse, ait, in Deum rebellionem. Quod vero ad poenam talionis, a iv sT IN I AN O statutam, attinet, merito eam claudata constitutione LX. LEO correxit ; addita eleganti
ratione : quod non quidem iniqua aut iniusta illaeiset, sed non valde decora. Non enim, inquit, quia iri creaturam Dei quasi resingere ausus est continuo indcem id imi ari, s pariter res gere aequum est. Ipse itaque, clementiam insuper respiciens, alia poena istos naturae insidiatores coercitum luit : qtiae
videari. Iunge eruditam Dissertationem Io. PHILIPPI SLEVO GTII, ICti accuratissima diligentia sua omnia
scribere soliti, de Spadonibus, 3. XXXIX. σ XL. In lege s. D. ad L. Aiuiliam.