De pictvra : praestantissima et numqvam satis laudata arte : libri tres

21쪽

, DE Ic TVR A tantum assit lumen, una parte subol sturam, alia claricrem eue superficie, ac eodem interuallo centricas positione pristina manente, modo ea ipsa superncies diuerso quam prius umine subiaceat, uidebis fuscas illic esse Par leS, eas quae sub diuerso antea tu mine sitae clarebat,aicis esse easdem claraS,qUae priUS obumbratae erant umetiam si plura circustent lumina, pro lumini numero v uiribus uarie suis locis maculae, candoris c obscurita, tis micabunt. Haec res experimento ipso comprobatur. Sed hic locus ad monet, ut de luminibus ae coloribus coloresa aliqua referamus . Colores a lumini- Iuminibus bus uariari palam est, squidem Cnbvariari nis color non idem conspectu est in umbra, ac sub radi j luminu positus. Nam umbra fusctim colorem,lumen Uero clarum vapertum exhibet. BOcunt philosophi:posse uideri nil quod

ipsum non sit lumine colorem uestitiam, maxima idcirco inter coIores Elumina cognatio est ad visum agenduma

22쪽

LIBER I. aseu quae quanta sit hinc intelligitur,

quod lumine pereunte, colores ipsi quos obscurescendo senssm pereunt. Redeuntes luce una vipsi cum uiribus lumina colores conspectu ire staurantietr. Quae res cum ita sit,uideridum est ergo de coloribus primo: d hinc investigabimus colorem, qUcni admodum sub luminibus uarientiar.Missam faciamus illam philosophorum disceptationem,qua primi ortus colorum inuestigantur. Nam quid iuuat pietarem nouisse quonam Paci ora rari ec densi, aut eae calidi, cu succiuirigidi, humidici permistionibus co lor extet et ccpriamen eos philose Phantes aspernor, qui de coloribus ita disputant, ut species colorum esse

numero septcm statuant, album at que nigrum duo colorum extrema. unum quidem inter meditam, Tum inter quodque extremum, atque spe

sum medium binos, quod alter pius altero de exuem sapiat, quasi de titInte

23쪽

DE PIc TURA timite ambigentes collocant. Pictore sane nouisse sat est, qui sint colores,ec quibus in pictura modis isdem utendu sit.Nolim a peritioribus redargui, qui dum philosophos se stantur,duos

tantaeesse iii rer natura integro co-Iores arserunt,album vnigrum,caeterOS aute omnes ex duoru permistione istorinoriri Ego quidem,ur pietor,decosoribus ita sentio, permistionibus colorinasios oriri colores pene infinitos. Sed esse apud pictores coIoru uera genera, Pro nia mero elementorii, quatiaor, ex quibus plurimae species educantur. Nans est igneus,ut ita lo-qUar, color, quem Ubeum uocant. I ut aeris qui coelestis,seu caesiusdicitur,aquae color uiridis Terra uero cinereu colorem habet. Caeteros onMnes colores ueluti dia*ric porphirin lapidis ex omixtione factos uidem US. colorum Genera ergo coloru quatuor, quorutant pro albi cu nigri admixtione species admodu innumerabiles. Nam Uidemus frondes viretes gradibus dese

Oenera.

24쪽

rere uiriditate, quoad albescat. Id ipsum videmus in ipso aere,ut circa oria Tontem pleruns albente uapore sus fusus sensim ad propria colorem re deat. Tum c in rosis hoc videmus, Ut aliae plensit incensam purpura,aliae genas uirgineas,aliae candidum ebur imitentur. Terrae quos color,albi aenigri admixtione suas species habet. Non igitur albi permixtio genus coeloru immutat, sed species ipsias crear, cui quidem persimilem uim niger color habet. Nam nigri admixtioe muttae colorii species oriuntur, quod ubdem pulchre ex umbra qua ipse color patebat,alteratur. Siquidem crescete umbra coloris, claritas et albedo defficit. Lumine uero insurgente,clarescit

et fit candidior. Ergo pictori satis persuaderi potest album o nigrum minime esse ueros, sed coloru, ut ita dixerim,alteratores. Siquide nihil inuenit pictor quo ultimu luminis candorem referat,praeter album,solumq; nigru, quo ultimas tenebras demonstrent.

25쪽

st DV PIAE CURA Adde his, quod album aut nigrum nusquam inuenies, quod ipsum non sub aliquo genere colorum sit.

Loemiis Sequitur de ui luminum. Luminam. alia siderum, ut statis c lunae, cu luci, ferae stellae,alia lampaduae ignis. At inter haec magna differetia est. Nam

lumina siderum admodum Pare corporibus umbras referunt. Iuni ucro maiores quam ipsa corpora sunt Atqui fit umbra, cum raedi luminu inter Raguini cipiuntur Radi intercepti, aut alio tercepti lectuntur, aut in seipsos reciprocantur. Flectuntur ueluti cum a superficie aquae radi solis in lacunaria exiliunt,fitcn omnis radior ua exto angulis inter te, ut probant Madae marici, aequalibus. Sed illac ad aliam partem

Radii picturae attinet Radi flexi eo colore

Axi, nonnulla ex parte imbuuntiar,qiacmin ea aequa flectuntur superficie inuenerint. Hoc ita videmus neri cum facit perambulantium in pratis subuirides apparent. Dixi ergo desuperficiebus: dixi de radina dixi quo pacto uisendo

26쪽

LIBER I. tynisendo ex triangulis coaedilicetur pyramis. Probauim Is quam maxime intersit interuallum centricis radi positionem ac luminu receptionem certam esse Vera cum uno aspect a, non

unam modo, sed plurimas quos superficies intueamur. Postea quam de singulis superficiebus, non omnino ieiune conscripsimus. Nunc inuesti,ganda est quemadmoda coniunctae sese superficies efferant Singulae quidem superficies, ut docuimi Is, propria pyramide suis coloribus et luminibus refertae gaudem: quod cam exsuperficiebus corpora integant tar, totae Or-Poram prospeciae quantitates superficiesue unicam pyramidem referat:

tot minutis pyramidibus grauidam, qaot eo prospeehu superficies radijs comprehendantur. Hic cum ita sint, dicet tamen quispiam quid tanta indagatio pictori ad pigendum afferret emolumenti Nempe ut intelligat se futurum artificem plane optimum,

ubi optime superficieru discrimina ae

27쪽

x DE PICTURA Proportione notarit, quod paucissi

mi admodum nouerui. Nam si rogentur quid in ea, qtram tingunt super ficie conentur a sequi, omnia rectius possunt quam quid ita studeat respondere. Quare obsecro nos audeant stir-diosi pictores. Quae enim didicisse iii, Uabit,ea a quo uis praeceptore discere nunci fuit turpe . Ac discant quidem dum lineis circumeunt supertficiem, dums descriptos locos implent coloribus, nihil magis quaeri, qtram Ut in hac una supernicie plures superficierumrmae representetur. Non secus ac si superficies haec, quam coloribus Operiunt, esset admodum vitrea C perlucida huiusmodi, ut per eam Ota pyramis uisiua ueris uisendis corporibus Pmearet, certo interVallo, certas centrici radi j dc luminis positione, eminus in aere suis locis constitutis,quod ipsum ita esse demonstrant Pietores,

dum sese ab eo quod pingunt amouet longiusq; consistunt, natura duce hu ius ipsius cuspidem pyramidis quaeri

28쪽

LI ME, I. A tantes Unde omnia remus concerni commetiris intelligunt. Sed cu haec sit unica seu tabule,seu parietis superficieS, in quam plator plures ecuarias Una Pyramide, comprehensas superis

sicies pyramideso studet effingere, necesse erit aliquo loco sui pyramide hanc uisuam perscindi, ut istic quales fimbrias Sc colores intercisio dederit, tales pietor lineis ae pingendo exprimat. Quae res cum ita sit, pici amsum perficie intuentes intercisione quandam pyramidis uident. Erit ergo pie Cura interseetio pyramidis uisiue se, cundum datum interuallum, posito centro, statutissuuminibus, in datam superficie lineis Sc coloribus arte representatae Iam uero quoniam

pictura diximus esse interseetionem pyramidis, omnia idcirco perscrutanda sunt,ex quibus nobis intercisionis Partes omnes sint notiissimae. Nobis ergo nouissimus sermo habendus est de supers diebus, a quibus pyramides

pietura intercidendas manare demo-

29쪽

liratum est. Superficierum aliae Drostratae iacent, ut pauimenta aedinciorum,ec certae superficies aeque a patrimento distantes. Aliae in latus incumhunt,uti sunt parietes vesters super ficies parietibus collineares Inter se autem aeque distare superficies dicunmtar, cum inter mediae inter eae distantia, omni loco sui eade est. Collinea res superficies IIae sunt,quas eade continuata re Sta inea omni parte sui, Seque contingit, uti sunt superficies

quadratarum cottamnariam, qctae re

cctum in ordinem ad porticu adstant. Haec illis quae supra de superficiebus diximus addenda sunt. His uero quae de radiis c extrinsecis tum intrinseo cis ae centrico, at iis quae supra de pyramide uisiva recensuimus,addenda est illa Mathematicora sententia, ex qua illud probatur: quod si linearee a duo alicuius trianguli latera intersecet, sitq; haec ipsa secans dic nouissime triangulu condes, linea alterae Iine prioria trianguli,eque distas, erit

tunc

30쪽

LICEM F. t tunc quide is maior triangulus huic minori lateribus Sportionali s. Haec Mathematici. At nos quo clarior Pici oribus sit nostra oratio latius paulo rem explicabimus. Intelligendum est

quid apud nos sit hoc loco pportionale. Dicimus proportionales esse trian Trianguli gulos, quora latera Tanguli inter se proportio eande admoduratione seri Iant: quod nates.

si alterum trianguli latus sit in longi rutudine bis cybasis atq; semis valteruter, omnes huiusmodi trianguli, seu sint illi quide maiores hoc seu minOres, modo eande laterum ad basim ut ita loquar,couenientia habeant, erutinter se,pportion es. Nam que ratio partis ad parte sui extat in maiori triangulo, eade in minori extabit ergo

trianguli, mita se habeat omnis apud nos, inter se,pportionales dicent, hoc quos ut aptius intelligat, similitudine quadam temur. Est quide homo pusillus,homini maximo proportiona, iis ad cubitus ubi eade fuerit Sportio palmi, cupedis a reliqua corporis

iui partes,in hoc puta Euadro, si fuit