De pictvra : praestantissima et numqvam satis laudata arte : libri tres

51쪽

qs DT 'PIOT UR A Italiam,dicunt nostri, uenisse pietur IPHura a post Marcelli uictorias ex Sicilia Sed PM pro non multu interest aut primos picto ficta res, aut picturae inuentores tenuisse. quandoquidem non historiam picturae,ut Plinius,sed artem nouissime reis

censeamus. De qua hac aetate nullaicriptora ueterum monimenta, quae

ipse uiderim, extant. Tametsi ferunt Eufranore Hischimium nonnihil de symetria ae coloribus scripsisse, Antigonums c Xenocratem,de picturis aliqua iteris mandasse. tum v Apelis Iem ad Perseu de pictura oscripsisse. Refert Laertius Diogenes, Demetriuquos philosophum picturam comen ratu fuisse: Tum etiam existimo cum

caeterae omneS bonae arteS,monumen

tis iterarum a maioribus nostris commendata fuerint,pictura quos amo

stris Italis non fuisse scriptoribus neglectam . Nam fuere quide antiquis Etruscipis simi in Italia Etrusci pingendi artegendi arte omnium peritissimi. Censet Trime, terit mi gistus uetustissimus scriptor,una cum religione

52쪽

religione sculptura e picturam exortam,sic enim inquit ad Asclepiu: Humanitas memor naturae v originis suae,deos ex sui uultus similitudine l. gurauit. Et quis negabit omnibus in rebus cum publicis, tum priuatiS, Pr phanis, religiosiss pictura sibi honeuissimas partes uendicasse FVt nulluartificia apud mortales tanti ab omnibus existimatu inveniam Refertitue de tabulis pietis precia pene incredibilia Aristides Thebanus, pietur amnicam centu talentis uendidit. Rhodii nino incensam a Demetrio rege. ne Prothogenis tabula periret, refer ut Rhodu ergo unica pietiira fuisse ab hostibus,redemptam, po stamus atrirmare.

Multa praeterea huiusi nodi collo Staiunt,quibus apte intelligas semper bonos pie ores in summa laude cv honore apud omnes fuisse uersatos, ut etianobilissimi ac praestatissimi ciues philotaphis c eges, no modo pictis e bus,sed pingedis qi Og maxime dele-etaretur L. Manilius, ciuis Rom ae

53쪽

3 DE SIC TvRI Fabius homo in urbe nobilissimus,pid ores fuerui.Turpilius eques Rontaveronae pinxuta Sitedius pretorius ocproconsul,pingendo nomen adeptus est Pacuuius poeta tragicus,Ennii poetae nepos ex tilia,Hercule in foro pinxiti Socrates, Plato, MetrodorusU, Pyrrhocpphilosophi, pictura clarue re Nero, valentinianus cpatu Alexander Seuerus imperatores,pingendi studiosissimi fuere Longu esset referae re, quot principes, quotve reges huic nobilissimae arti dediti fuerint . Tum

etia minime decet omne pictorinueterum turba recensere,quae quide quanta fuerit,hinc ospici potesttiquod Demetrio Valerio Phanostrati filion .

statuae,partim equestres, Ptim in curribus d bigis ferme intra m. dies fuere consumatae Ea uero in urbe in qua tantus fuerit sculptorii numerus,Utrucupi flores non paucos fuisse arbitrahimur et Sunt quidem cognatae artes

eodems ingenio pictura re sculptura nutritae. Sed ipse pictoris ingenium,

quod

54쪽

quod in re longe difficillima uersetur,

sema presera veru ad rem redeamUS.

Inges nans fuit cupictaru cvsculptorum illis teporibus turba,cu et principes,c plebei cudocti atq; indocta pietura deleetabatim Cumc inter primas exfuincijs predas,signa oc tabulas in theatris exponebat:eoq; apcessit res,ut Paulus Aemilius,caeterim non pauci Romani ciues, Filios inter bonas artes ad bene beatequiuendu,pietura edoceret: qui mos optimus apud Grsco maxime obseruabat,ut ingenui et libere educati adolescetes,una cum lieteris,Geometriac Musica,pingendi quos arte instruerent. Quin v foeminis etia haec pingendi facultas honori fuit MartiaVarronis tilia, ci, pinxerit apaescriptores,celebrat ac fuit quidetanta in laude cv honore pietura,Ut apud Graecos caueret edicito, ne seruis

pietura discere liceret,neq; id quidem iniuria. Na est pingedi ars pseeto liberalibus e nobili animis dignissima, maximus optimi oc prestatis ingenia in ta apti ia

55쪽

apud me semper fuit indicium illius.

quem paetura uehemeter deleetari intelligere. Tametsi haec una ars aedoeriis c indoctis aeque admodu grata est. Quae res nulla fere alia in arte euenit, ut quod peritos delectat, impitos quos moueat. Nec facile quempiam inuenies, qui non maiore in modum optetae in pictura placisse Ipsam denis natura pingendo deleetari manifestum est . Videmus enim natura, Ut saepe in marmoribus Hippocentaueros, regumq; barbatas facies estigiet.

Quin v aiunt in gemma Pyrrhi nouem Musas, uduis insignibus distincte a natura ipsa fuisse depictas Adde his qd nulla ferme ars est,in qua Perdiscenda ac exercenda omnis aetas peritoru e imperitora, tanta cum uos taptate uersetur. Liceat de meipso profiteri,si quando me animi uoluptatisscausa ad pingendii confero, quod faecio lane persaepius, cu ab alijs negoci jsoctu suppeditat, tanta cum UOlUPtate

in opere perficiundo insisto, ut tertia dc quar

56쪽

LIBER II. 33d quarta quom horam elapsam esse, uix possim credere. Itas uoluptatem haec ars affert, dum eam colueris laudem,diuitias, ac perpetua fama, dum eam bene excultam feceris. Quae res cum ita sit, cum sit paetura optimaeae uetustissimu ornamentu rerum liberis digna, doetis ais indoctis grata, maiorem in modum hortor studiosos iuuenes,ut,quoad licearipis urae plurimam operam impendant. Proxime eos moneo, qui picturae studiosissiimi sunt,ut omni opera aediligentia prosequantur ipsam perfectam pingendi artem tenere Sit uobis, qui pietura praestare contenditis, cura in primis nominis 5 famae, quam ueteres asse cutos uidetis . Ac meminive quidem iuuabit sema adversem laudiae uirtuti,fuisse auaricia. Quaestui enim intentus animus, raro posteritatis fruine um assequetur. Vidi ego plerosq; in ipso quasi flore perdiscendiuilico decidita ad quaestum ae nec diuitias, nec Iaudem ullam inde suisse adeptos,qui

57쪽

. DE PICTURA si ingeniti studio auxissent,in laudem facile conscedinent quo in loco Sc d uitias e uoluptate accepissent. Ita de his satis hactenus. Ad institutu re

Pictura in deamus Paetura intres partes diUie tres partes dimus, quam quidem diuisionem ab diuidi po ipsa natura compertu habemus. Nam uJ. cum pira ura studeat res uisa reprssentare notemus quemadmodu res ipsae

sub aspeci inueniat. Principio quidem cum quid aspicimus , id videmus esse aliquid quod locum occupet Pietor

uero huius loci spacium circusseribet, eam T ratione,ducende fimbriae,apto uocabulo circuscriptione appellabit, proxime intuentcs dignoscimUs, Ut plurimae prospecti corporis stipficies inter se conueniant,hass superficieruconiunetiones artifex suis locis desse nas,reele compositione nominabit. Postremo aspicietes,distinctius superficieru colores discern-Is, cuiu rei representatio in pictura quod omnes ferme disserentias a luminib.recipiar,

Percomode apud nos , receptio iiiiii

58쪽

L I CVR i is num dicetur Pictura igitur circuscri Tria pictuptio, compositio,caelum inu receptio ain persa perficiunt. De his ergo sequitur uti ciunt.breuissime dicamus virimo de circuscriptione. Circunscriptio quidem ea

est, quae lineis ambitum fimbriarii inpietura conscribit an hac Parrhasium

Pictorem eum cum quo est apud Xenophontem Socratis sermo, pulchre peritum fuisse tradunt Illum enim seneas iubtilissime examinasse aiunt In hac uero circuscriptione illud praecipue seruadum censeo, ut ea fatilineis quam tenuissimis,ais admodumisum fugientibus, cuiusmodi Apellem pictorem exerceri solitum,ac cum Prothogene certasse referunt. Nam ccci circinscricunscriptio aliud nihil quam fimbria pilo. rum notatio est, quae quidem si ualde apparenti linea flat,non margines superficierit in pictura, sed rimulae aliquae apparebui. Tum cuperem aliud nihil circumscriptione, nisi fimbri rum ambitum prosequi . In qua quiedem uehementer exercendu assirmo.

59쪽

num receptao, non adhibita circuscriptione,laudabitur. At sola circunscriptio plarunc gratissima est Circumscriptioni ergo opera detur, ad Uamqmdem bellislime tenendam,nshri ac comodatius inueniri posse existimo, quam id velum,quod ipse inter familiares meos tamabilius appellare in tercisione Cuius ego usum nunc primum adinveni. Id istiusmodi est velum filo renitissimo, ae rare textiam,ququis colore tinetum, filis grossioribus in paralellas portiones, quadris quot libeat distinetu, telarios distentum, quod quidem inter corpus' presentandu ais oculum constituo, ut per uel raritates, pyramis uisiva penetret. Habet enim haec ueli intercisio, profecto comoda in se non Pauca: primo quod easdem semper inbmota superficies referat nam positis terminis ilico pristina pyramidis cuspidem reperies.quae res absq; intercisione sane per disticillima est. Et nosti quam

60쪽

quam stim possibile aliquid pingem

clo recte mutari, quodio de se perpetuo eandem pingenti faciem seruet. Hinc est quod pieta ab alijs res, cum semper eandem faciem seruent, facilius quam sculptas emulantur. Tum

nosti, quam interuallo accentrici positione mutatis, res ipsa uisa, alterata esse appareat. Itac hanc non mediocrem, quam dixi utilitatem, uel si praestabit, ut res semper eadem e conspectu persistat. Proxima utilitas est, quod fimbriarum situs csuperficierum termini, o tissimis in pingenda tabula locis, facile constitui possint. Nam curistoc in paralello frontem: in proximo, nasum in Propinquo, genas in inferiori, mentum,c istius modi omnia, in locis suis disposita in tuearis, itidem in tabula aut pariete,

suis quos paralellis diuisia, ilico bellissime omnia collocaris . Postremo

hoc idem velum, maximum ad Pe ficiendam pieturam,adsumentu Prae

stat, quando quidem rem ipsam pridissi minentem