Ioannis Boteri Benensis De regia sapientia libri tres. Quibus ratio reipub. benè, faeliciterque administrandae continetur. ... Eiusdem. Ad Ioannem Vincentium Pinellum, otium honoratum

발행: 1583년

분량: 156페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

71쪽

D E REGIA SAPIENTIA.

Cosmus Magnus. Cosmus Magnus Hetrurit Dux NVlla familia, nostris quidem temporibus, ad maiorum opu

potentiam peruenit. viam porro quam, ut eo perueniret, tenuit , religionem seu isse cogno es. Cosmus ille magnus, qui Me diceream nomen mirabiliter illustrauit, se ad amplitudinem,priuati hominis Krtuna maiorem, priuatus perduxit , posteris vero δεν, facilem Pontifcatus, Principatus; adissendi gradum reliquit , religiones gulari fuit, argumento sunt tot templa, tota umbe, rota etiam pene Hetruria, infinitis sumptibus, extrucZa,signis, rabusequeplenis ingeni', plenis artifici, exornata, opibus locuplexata . Ad haec diuini cultus apparatum amplificauit, Sacerdotibus Gerrimos agros attribuis , eccosiae dignitaIcm, omni raIIone , --xis . Hec viri clarsimi eximia virtus aditam posteris aperuit ad patrie, totius; HetrurIae, summa cum dignitate, principatum , ni in Coseno hoc magno inchoatus, in altero item Cosmo magno Metrurie Luce ,perscctus est . ille tants amplitudinis undamen

ta iecit, hic tectum imposuit: ille sim neast, se fructum per

cepit. v terque religιonem egregie coluit, σ ut opulentisimum fa- 'Imonium liberis p etiquit .

Lusitanis Reges.

Emanuel. Ioannes iij. Sebastianus. IN his quoque, eximium quoddam iamcn pietatis e toruisse ,

nemo ignorat. huius enim amore incensi se a principio racenos armis, ex Lusitania exsulerunt, regnumq; conintuerunt: O deinceps , contra eosdem, in MauritanIam traiecerunt, maximaου , oe muniti si S urbes, Septam, Tingi, Mazaganum, a .atias expugnarunt. et lim quesrogressi, Afrisc oram , que ad occidentem selem syccZat, totam perlustrarunι. mustas gentes, Inhu Congi regnum, Cy regem, misisIs co Sacerdotibus, magnoq; 6-crorum apparatu, ab idolatria ad veri Dei cultum, agnitioncmq.rra xcrunt. Tum bone θeipromontorio, incredditi animi magnitudine tu ferato , AethioZibus , Arabibus, Indis citra, atque ultra

Diuitia

72쪽

vltra cavem, eorum opera, Christianae fidei stlendor issis.

Noe tantum diuini nominis propagandi sudium, Lusitanorum nomen illustrauit, opes auxit laimperium in Assuae, atque Asia oris, ct se principio fundauit, ct nunc tuetur. Emanuel Oceanum illum immensum, qui, ab Hisanta ad extremum Vicae caput .

hinc adultranas orientis regiones, extenditur, ornatissimis classibus, occupauit. Goam, Malacam , Amud am, urbes maximaae ,

atque opulentissimas, Alphonso Albur ercio,viro incomparabiti, Tuce , expugnauu. Saracenorum classem, armis, viris instructifimam, magna dimicaraone, Huicit. Ioannes III. Diu, amcem munitis imam,ct quamara Carmanico longe, lates domina--r,potentisimo Carmanorum Regi, longa contentione ademit, eamque bis is Turcarum, Carmanorum . impetu ,semma virture, de dii. Sebastianus omnes fere Orientis Reges contra Lu tanum nomen, facta con iratione, armatos ,sistinuit, prosi rauit, comminuit. At ipse, dicet aliquis, in Mauritaniam profectus, cum solo, pene exercitu, caesus ect . Euis nouit sum Dominie Mihi idem videtur Sebastiani, qui Iosiae regis exιtus .

Vterque, cum insign pietatis laurifloreret, bellum non nece num susepisset ,praeliosuperatus, interdit. o Iosiam quidem qsmet hoctis, Nechao, Rex Aerapti, ne se lacesseret, hortabatur et

Sebastiantim vero Principes omnes, ab ea expeditione reuocare, tentabant. ilti hossis obtectationes, hic amicorum preces repudiauit. Vters oui negotio victus interfectum est. diuare Deus Iosiam vinci, atque occidipermiserit; filios vero, ct nepotes partim a Pharaone , Aerapti rege ,part- ὰ Nabuchodonosore capi, ct instruitutem abduci, docentsacra litterae, in causa fuisse Manisses, ct populi impietatem . Ita enim siriptum eis. Factum est autem hoc,per verbum Domini, contra Iudam , vlauserret .Reg. a eum coram se , propter peccata Manasse uniuersa, quae fecit, ct propter sanguinem innoxium, quem e dit, se impleuit Hierusta

lem cruore innocentium, et ob hanc rem noluit Dominus propitiari

ex quo intemgitur Iosiam, propter peccata, quae populus auctore , ct Duce Manasse, admiserat, superatu uisse, atq. occisium,Seba-

73쪽

REGIA SAPIENTIA.

possuntri tum praecipuὸ una mihi, quantum homini, non magni imgenj , timide ,submisses de occustis Dei iudici , sussicari licet,

maxime in mentem ueme, Deum, tanta calamitase, a . omnis

fune aluisse Lusitanos,fecundis rebus,admirabilibus f uictorisse,uibus potent silmos Asiae Reges sepefregerant, elatos , Or de uirius sivis si erbe nimis sentientes, comprimere , cst ad animi mode-Biam,submissionem reuocare .

Sacrificia ,& preces . Cap II

Eligionis e fctus precipue sunt sacriscia, atq; humiles

preces, quibus diuinum numen placatur . Euae quIrim, cum ex Dei nutu rcgna, ct bellorum euentuspendeant, sapientissimi quis Reges,atque Imperatores multo plus ad bella coficienda Rema. publicam recte adminiorandam ualere, quam to

mentorumatque armorum vim,omni aetate,cen seuerant.Nam cum

haec nobis concilient, atque adiungant Deum exercituum, quid i firmius ad hostes perdomandos ' Si Deus pro nobIs, quis contra nos Z Quis restitit ei, σpacem habuite non est consilium contra Dominum, itaq. David hoc praesidio stretus, omnium in Aentium consurationem, petum contemnebat. Si consistant sau aduersum me castra non timebit cor meum . d

Samuele sacrificante, Iudei, Domino pro 'sis acerrime pugnauu ,gloriosi imam uictoriam de Phil, stheis consiquuti sunt. ita

enim legimus. Factum est astem, cum Samuel o erret holocaunum, Philinthei, iniere praelium contra Istael. Intonuis autem Dominus agore magno, in die illa, super Philis jm , s exterruit eos, ct caesiunt a mise Gael. quam quidem excellentem uictoriam, Samuelisprecibus, ct sacrifcyspotius,quam Iu- deorum armis , ct virtute, partam rasse, docet Ecclesiasticus,ubi de Samuele loquitur. inuocauit Dominum omnipotentem,in γ'π- .gnari hostes circunsantes undique, in oblationibus utra mutatati,

74쪽

em intonuit de caelo dominus, ct in sonitu magno auditam scit uocem siuam, ct contriuit Principes Driorum, se omnes duces Phialisthijm .populus uero Iudeorum probe intemgens, quantum possentapud Deum Sancri 'mi uiri precationes, eum enixe obtecta- t. Ret. tur, utpro Rep. Deosvplicare nunquam desidat. Necesses , pro

nobis,clamare ad Dominum Deum nostrum, ut salvet nos,de ma

nu Phiti hi,m. Iosaphat.

CVm maximus Moabitarum, se Sproru exercitus contra Im x. Par. 1.daeos castra moueret, atque res ad ultimu pene discrimen ad- . ducta essent, Iosaphat, rex Hierosolyma, timore perterritus, Ο sibi, rebus 4 communibus prcsidia comparauit, quae usi uictoriam de hombus in em a Deo impetrarunI. Primum enim totumferantulit ad orandum, ct Deum sibi, ac siuis reconciliandum. Crexemplo, a . aucroritate, qua plurimum ualebat, alios ad id ip sum induxis . tum oculis an caelum sublatis, in nobIs quidem , ait, non ea tanta sortitudo,ut possimus huic multitudini resipere, quae arruit siver nos, sed, cum ignoremus,quid agere debeamus, hocstia halemus residui,ut oculos noseros dirigamus ad te . Omnu uero Iuda nabat coram Domino, cumparuulis, ct uxoribus, Cy liberassiuis . uantum vero momenta h praeces, atq. abae, cu mma animisubmissione a Uitae, habuerint, docuit preciare Iaha teli uites, de stilus Asaph , qui diuino siritu repente assatin, Atten- .dite, ait, omnis Iuda, se qui habitatis in Ieruatim,se tu Rex Io- aphat, Haec dicit Dominus vobis, Nolite timere; nec paveatis hanc multitudinem, non ea enim vestra pugna, sed Dei. Non eritis, uos,qui dimicalitis , sed tantummodo confidenrer nate, Ouidibitis auxilium Domini super vos,o Iuda o Hierusatim. N lite tamere, nec paveatis, Cras egrediemina contra eos, ct domi

Alterum praesidium fiuit Dei laudum praedicatio. Porao Leut- 1. Par. a. De desiliis Caat, es demise Core, laudabant Dominum Deum Istra- . e uoce magna, in excelseum. ct ipsemet Iosaphat dedit conssilium D ulo, ct statuit cantores Domini, ut laudarent eum, in turmis 6 .... F a suis,

75쪽

DA REGIA SAPIENTI A. Auis, se anter aerent exercitum, ac, voce consena, Zcerent . Confitemini Domino , quoAiam in aeternum misericordiae eius. His verbis, cum issi Dra rns misiericordiam praedicare, atque esser recoepissent, hosZes in furorem am, inse Eses arma verterunt, arfingenti cadefacta, Iudaeis nihil, nis redam, otiorum legendorum laborem, retiquerunt. Hanc Dei laudam praedicatarum vim praeclare intelligens David, laudans, inquit, inuocabo Domi-Ps,i ij. η-- ct ab inimicis meis saluus ero .

Achab . Iosaphat. Rex Edom .

Q ηυμ sacrificiorumvis, ad bellorum diffissultates tuis .

undas, ex dis clari me elucet, quae, tertio capite quarti libri Regum, commemorantur . nam cum Hieroselyma , Samariae, atque Idumea Reges in Moabit, , cum magnis exercitibus profecIos, in vassimis titudinibus, aqua descisset, se ad extremum pene casum, necessitatemi aut mortis, aut seruitutis Iubeundae, adducti essent, ad Eliseum Prophetam, qui tum foris aderat, conuersi, esummam rerum supplices commendarunt. ille, ingrariam Regis Hieroselymitani, liberaliter pollicitus, bono eos animo esse ius it. nec multo post, tota illasolitudo aquis repen-υ , sereno caris, redundauit. Sed, utintelligeretur , quantarum miriumsint religiosiorum hominum sacrificia, ct preces, aquae illae, eo potissimum tempore, longe, lateque eruperunt, atque exuberarunt, quo sacrificia actitari consueuerant. Ita enim siriptum est. Facto igitur mane, quando sacrificium fieret solet, aquae veniebant per uiam Edum, se repleta eis terra aquis. Σ Ουι tantum proderant antiqua sacrificia, quae non se apte ui, hominum fida nitebanturi, quid de liturgiae, misses sacrificio dicendum est e

Ex Ioele Propheta. b

r Ic, cum , impendentem Iudaeorum rebus , calamisarem l l grauissima, atque exaecratissima oratione, non iamp

dixisset ,sed etia- descripsisset, ct sub oculos posuisset, sta iecit δε-

indefre t ea mala Reg. immIncntia averterentur, σpax bel-

76쪽

lum, summamque annonae cari aram rerum omnium abundantia consequeretur, Deo Sacerdotum precibus, gemitu g placato . Plorabuntsacerdotes, ait 2 ministra Domini, se dicen Parce domia Ioel. 1.ne,parce populo tuo, or ne des haereditatem tuam in Vprobrium. o pausi opes . se respondit Dominus. ecce ego mittam uobusru . mentum, se vinum,es oleum, se replebimini eis, ct non data uos voram Eprobrium ingentibus .

Ioachaz, Rex Samariae . HADele,s Benadado, Regibus Syria,Samariam,arque I ae 4 Reg. Is

lem durissmastruitu reprementibus, cum omnia circumst ritans Eu, Heuerteret,non haeresideprecatus est aciem Domini , audiuit eum Dominus: vidit enim anguniam Istaec quia arma erat eos rex Sym,ct dedit Dominus Saluatorem Uael.

Iacobus Nisibis Episcopus

S eris, Persarum Regis, conatus omne atque impetus contra Nisibim urbem,quam extremum in di imemiampene adduxerat, diui Iacobi eius rivitatis Epsopi preces ad Deum vn max. fuse, eluserunt. Deus enimfamuli sui intercessione sermo. rus , culices , atque crabrones tanta ui in Barbaros immisit, ut eorum aculeis , se Bimulis illi exterriti, atque transfixi,

di gnationem omiserint, ct in e usam fugam verssint . Theodosius iunior . . - tar E Theodosij iunioris pietate ,multa, se praeclara Ecclesi

Eicae historie auctores memoriae prodiderunt, quorum illud non est hoc loco praetereundum quod Nicephorus monachus ibit, eum multas , gloriosam uictorias , orationis ardore , potius quam militum uirtute , obtinuisse .

77쪽

Carolus In Galliae rex. HIc, cum perduellibus, bellum, magno animo,inferre suis st, or non nemo eius expeditionis, Hoscultates, uerbis magnopere exaggeraret; ipse Chrinsanissime respondere solitus erat, se quidem pugnaturum, Sanctissimum vero Patrem ita enim Galli Pontificem Maximum aEpellant, s qui tunc erat Pius V. 9pros oraturum.

Diuini praesidij fiducia.

AVID Is incredibiles victorias, noctra aetatis Reges admirantur epletatem, qua ille,sotius quam armis ,suosi ubique hostes superauit, utinam imitarentur: nemo ipse sibi magis diffisdit; nemo diuinae bonitatis siduciam maiorem habuιαμ ea omnem suam sem locaceam mirificis nominisus varie declarat. Diligam te, ait, Domine sortitudo mea; Dominus firmamentum meum, or refugium meum, se libcrrior meus. Deus meus , adiutor meus, sesterabo in eum .protector meus, ct cornu salutis mea, oesusceptor meus . Vides quam vane, quam enuclease, or quam eleganter diuinae bonitatis siduciam, qua ipse nitebatur, exponat' aud nihilo inferiora. Dominus illuminatio mea, orsalus mea, quem timebo ρ Dominus protector vitae meae, a quo trepidabo 'siexurgat aduerssm me praelium, in hoc Cosserato. ct alibi θ Deipraesidio , ct virtute stetum nullo timore perterritum iri

asserit, nesi terra quidem contremiscat, ct in medium mare montes excutiat . Vbique vero, quod sine admiratione dignum est, cum Humam opem implorat, magna argumenti loco, affert suam in Dei bonitates , Orfiduciam. Domine Deus meus, in tesseraui, saluum me fac ex omnibus persequentibus me. Conseruat me Domine , quoniam Peraui in te Deus meus in te consido, non erubesam. In te Dominesseraui, non confundar in aeternum. In Domino confido, quomovi dicitis animae meae, transmigra In monIem

scut

78쪽

sicut passer , ita Rex ille Marismus Deo Duce, atque adu ore maximos exercitusfudit, amplisis imas urbes capit, laesimas prouinc as,quae Nilo, inque Euphrage,se Syriaco, atque Arabs --ra continemur , vectigale erit . Idem.

Ibit vero pulchrius legi potest illis verbis , quibus idem Da

vid, cum Golia congressurus, usus est adsignificandam dixi ni presid, fiduciam. Tu venis, inquit, ad me cum gladio, ct hasta, ct clypeo: ego autem venio ad te, In nomine Domini exercituum, Des agminum Israci, quibus exprobrasti hodie. hic ille Muci retus, victoriam bisolocetur, es Iam cogitatione praesu-c mu . Dabit te Dominus in manum meam, se percutiam te, ct -- feram caput tuum a te.

Iosaphato Iosaphat Rex Hieroselyme, cum in hostim ferocia, se numero

prssidentem, exercitu ane exiguum, atque infirmum duce- MPar. 16.ret, aduocata concione, hsce eum verbis maximum, se firmissimum re idit . Audite me, inquit, vim Iude, o omnes habitatores Ierusalem. Credite in Domino Deo vemo, se securi erisu ;raedite Proshetis , ct cuncta euenientirosera .

Rex Assyriorum , Sennacberib, maximas equitum,pe Hlumq; copias,adduxistin Iuriam,vrbems Hieroselyma arctissima obsidione cinxisset, Ezechias populum magno ιImore pertirritum,ct de lutesene desperantem, hse verbis armauit,atq;.,. erexit. Viriliter agite, se confortamini. Nolite Dmere ἱ necpaueatis Regem Myriorum, se uniuersam multitudinem, quae est cueor multo en plures nobiscum sunt,qusem cum illo. Cum illo enim s brachiam carneum s nobiscum Dominus Deus noster, μι auxiliator es nMur,rugnatq; Ero nobis .

79쪽

S Erρηe,Syriae Regis Duce, cum ingenti,atque ornat No exercitu in Iudaeam ad Apollo' caedem , atque alteruνου exercitu. intermcion m , vicissendam, aduentante , Iudas cum exiguis admodum copiolis, castra contra eum mouit. At cum suos, hos sum multitudine ,per terrefacIos Use, animaduerteret, indicto stentio , ita eorum anamos , addem certissimam vIctoriae, excita uit, atque erexi . Facile, inquit , en concludi multos in manu pauco m , se non est di rentia, in con ectu Dei caeli, blerare in multis , ct rn paucis. quoniam non ιn multitudine exercitus victoria belli,sd de cado victoria est . His, atq; eiusnodi verbis, recreatis, confirmatis q. militibuου , Seronem , comm o praelio . seueraust, exerciIam Internecione deleuit . Eadem ratione, cum alios multos, tum in primis Nicanore A, exiguisimu cogys , pros init. hisce enim verbis, mitises suos acuit, atque armauu . Illi quid m ait, armis considunt, s mulct sudacia; nos autem in omnipotente Domino, qui poten, ct venientes actuersum nos, ct uniuersum mundum, uno nuIu, delere , confimus .

Emanuel Lusitanit Rex. OMnium rerum, quae a nostri seculi hominibuου, mustae, o

magnae tentata, confecIes sunt, maxima meo iudicio fuit Lusitanorum in extremas orientis regiones ἰ veteribus ignota. plerus incredibilis, omnibuου admirabitis nauigatio sue enim o-caspectes, nihil longinquim sue viam, nihil ιnopinalitius inue Oceanum, quem tradicere necesse eis, nιυlvastim,sive tempesta

res, quibus se exponunt, nihil periculosius . I kod si rem totam

tecum animo reputes, nihil inuenies , via a Grecu, vel a Barbaris , vel a RomanusεEum, quod cum ea Lusitanorum expiauione , comparari, conferrives u. Euidcommemorem Turcarum. Maurorum, Indorum, Carmanorum, atque aliarum gentium. quibusivmpugnatum, terra, mariquesumma contentione, eri , potentiam Z Haec cum in deliberat one , Emanuel, Rex immort

litate dignissimus,fosesset,sorique rem uadere, Regems a

80쪽

Uinaituto reuocare. conabantur, quod dicerent, eam expeditionem, Lusitania, ct periculosam , ct detrimentosam non esse non se. Respondit paucis Rex , Deum, cuius gloriae propaganda, nominiss illustrandi causa, ea suscipiebatur, causa sua non δε-

futurum s quod quidem Regis sapientisimi re onsum, ira rerum

exitus comprobauit.

Humilitas. Cap. IV.

3 cE V s Opt. Max. eo omne opus si um refert, ut numma ac vim suam omnibus aperiat. Dei porro vis, ac pote- νς' . sas m his maxime rebus elucet, quibus , vel magna minuuntur , velfarua ampliscantur . diuapropter Dominus ille rerum omnium elatos , o verbos hominesprosternit; humiles ,

or abiectos in solijs Regum locat. ex quo intelligitur, eum qui magnus esse velit, in eo debere se se exercere , ut quammaxime sensi ciat, se nihil esse cognoscat . Deus enim , non adia materia utitur ad res maximis emciendas, quam ipse nihilo. Hoc intelligere cum omnibus necessarium est , tum maxime Regibus . Hi enim debent, ut dignuate caeteros antecedunt, ita humilitate Deo sese maxime submittere. Euia magna potentia Dei suus, ct ab humilibus honoratur .

David. DAuid, Rex omnium clarissimus, animi senisubmisionem curato almo centesimo trigesimo testatus est,tum maxime Illis uerbis,quae ad Michol filiam Saulis Pictatim siuam deridente fecit. nam do omni genere celebritatis ex domo Obededom archa aederis ille transferret, deposuit qua ersenam regiam,ad animi citi nam voluptatem gniscandam o, cantu, saltatione. Euod cuMichol e fenestra pro exisset,se eum ecum,ipsa infitenter derisit, O domu redeunti obviamsam,quam gloriosius,ait fuit hodie Rex Istae discooperiens se ante ancillas seruorii μνorybes nudatus est, quasi si videretur unus de scurris.Cui David, Vivit Dominus,lud ante Domina,qui elegit me,stoti quampatrem tuum,et qua

G omnem

SEARCH

MENU NAVIGATION