장음표시 사용
61쪽
. LV 'a EIR S E C V N Z VIS . . apnendam Mysim, quam Io ua,Sacerdotem, quam Ducem,preces ad Deum fuiss, quam gladios in hostem aestrictis, religionem denique , quam vim. Sacrae siripturae verba δειnt haec. Cum leuaret Myses manus, vincebat Israel ,sin autem paululum remisiue fet , superabat Amalech. manus autem Moysis erant graues, Ρ- mentes igitur lapidemposiverunt subire eum , in quo sedit. Aaron autem, ct Hur sustentabant manus eius,ut non lassarentur, usis adoreas mstis . Furii Iosue Amalech,se populum eius in ore
SED Us,sinet Dei verba audiamus. QuIcunque, ait, fouorificauerume,guri scabo eum, qui autem contemnunt me, erunt ignobiles. hac de causa , ut , in eo ipse capite, legimus, Deus Heli posteritatem ab altaribus sis is remouit, omnibuH Sacerdotij ornamentis s=ohauit. Mod quidem tunc accidit, cum Salomon Sadochum Sacerdotem,pro Abiatare, eo quod hic qui ex Heli stirpe erat P Adoniae , nouis rebus iudenti, regnumq; occupare conanti inauisset, amplissmo Sacerdotio praeesse iussi. ut hinc omnes intelligant, eos in omnium contemptionem venturos, qui diuinum numen contempserint ore autem in summo honore apud omnes , qui honorem Deo habuerint, eius; maiestatemsancte, religioseq;
u Britanniae Reges. Iuo. Edeluulphus. Cunto. Ioannes. i.
BRitanniae regnum, multi culis, pacis,ct belli gloria frui I
finitimis; prouint,s terra, maraq; imperauII. cuius quidem rei, cum multae causae fuerunt, tum ea sortasse maxima, quod in Catholicam retigionem, cuius magistra, at interpres est Sedes Apostolica, Romana ummum antiquorum Regum studium Fuis. nam Iuo, qui Romae obiri anno salutis rar. singulas Anglorum a milias gulos denarios D.Petropensitare iussin, idq; vectigal Edeluulphus Leonis IIII. tepore Roma in portauit.ide Edeluulphus T decι-
62쪽
s. decimas omnium fugam Sanctissimae Virgini o D. Petro addixit. Cuncto Roma, annualutis mugesimo profectus,magna secum dona ad Principem Apostolorum tulit. Ioannes Ricardi filius Britanniam , atq; Hiberniam Ecclesia Romana , ex ro. auri si bris , vectigal fecit.
Hispaniarum Reges. Pelagius. Alphonsus II. Alphon sus III. Alphonsus VIII. Ferdinandus III. Ferdinandus Catholicus Cap. III . .
I SPANOR v M imperium euntum est, quantum nullum unquam quod ego quidem Mam suis. dominantur Oceano Atlantico , imperant amplissimis, ct copiosissimis Europae Prouincira; halent an Africa arces muniti mas , portus q anuis magnarum clasium capaces .possident, ad occidentem solem, regiones multitudine pene innumeralios, latitudine immensas, opibus inexhauris . Nunc vero, Lusitania accessione , Catholicorum regum imperium ijsdem, quisus orbis terrarum sinibus continemr. adipsorum enim ditionem accesserunt Mauritaniae , Aethiopia , Arabiae, Persiq; otiora , ct fortus, Carmania, atq; India, quae Alexandri maeni nomen illustrauit, ora, aurea Chersensus , insiuia innumerabiles , incredibiti aromatum copia, refertae . tantum denique maris sto dent, quantum ornarιmmis clambus nauigare, tantum terrarum, quantum eximys exercitibus percurrere potuerunt. Fauet Deus Hi- Panorum religioni e fauet Regum optimorum pietati. nulla enim regio Reges habuit, religionis incorruptae laude, clariores. Pela-gως viam ad caelectem gloriam sibi Illustri uitaeSancrit.ite munimi. Al onsus II. Eus Propter eximia Sancrimoniae famam WYλ H Pus di
63쪽
LIBER SECUNDUS. IPdictus est, Alphensius VIII. boni nomen adeptus eR. miscum saracenispraelianti, crux, miro fulgore illuctris , e caelo afful t, qua ille , uiaut alter Conctantinus, duce , hostes ingenti praelio superauit se ex eis cc. millia interfecit . Ferdinandus III. hosses Hispali, Cordubas eiecit, ct in Baeticae angusZias compulit. religione vero fuit , quanta, ad tot, ct tam grauia bella consi-cienda, ct tam gloriosas victorias obtinendas, opus erat. Hic, cum Principes Histania ,statuam ei, propter rcrum fortitergestarum magnitudinem , decreuissent, eam statui propter summam animi moderationem uetuit; Non enim sibi Reip. bene feliciter gesta laudem a cribi volebat, se Deo. Euid, de Ferdinando Catholico dicam ' hic, iacro Hligionis egregiae sundamento, pluriama , se maxima bella o ortissmegessit, se felicissime confecit.
Mauros tota Histania penitus exterminauit, Africae oram inua sic munit; Imas urbe maximos fi portus caepit . Cantabriae regnum suum iure, atq; armis fecit. regnum Neapolitanum in prouincra formam redegit . nouum orbem, Chrisophoro Columbo duce, nobis aperuit,eumq; non ta sit, quam Deo, Euangeli,praedicatione ,subiecit. in hac tanta rerum clarissimegenarum gloria, ni- huius chamius, nihil optabilius, honorificentissimo illo, se gloriosi imo Regis Catholici cognomine, quo Pontifces maximisingularem Regis sapientisimi religionem commendarunt hominum me moriasempiternae .
CAROLUS V. PHILIPVS CAROLI FILIUS,
'Arolo V. Imperatori gulare antiquae pietatis, atq; orthodoxa Deistudium amplissimarum victoriarum materiam, sempiternae gloriae segetem superitauit, quod cum semper, tum , an bello Germanico, maxime eniture, religionis enim, cuius refii- ruendae desiderio incredibiliter ardebat , presiae ofretus feroci mos duces, maximos exercitus, potenti argentes, cum incredibiti diuini numinis , cui militabat, gloria, exiguis copiD, ijsq; , Lyemis asserrimae incommodis , atq; omnium rerum inopia, uehementer attenuatis fregit, atq; prostrauit. Ioanne vero deria
64쪽
co ,summa celeritate, debellato , ct capto, diuini numinis praesentiam agnoscens in haec digna immortalitate verba prorupit, se non posse dicere, qaodolim Caesarem dix ferunt, veni, vidi, vici, sed veni, vidi, es Dominus Deus vicit. At Phil 'pum eius silium
regum omnium potentisiimum, atq; a Glmum esse, neminem puto negaturum I non minus religiosiim es acto ostenderem , sine ab adulationis suspicione tum abcsst, quam cum veritate con iun Ium est . illud tamen asseuera non verea , Austraa Princia. Iumfamiliam omnes totius orbis amitias, utpotentia, atq; Fum amplitudine, ita pietatis, Gr sides Catholicae ampli'sicandae studio , longe antecedere. At vero poteAtiam religio peperit, non potentiariistionem. tareo cum illipraeclaia intel ant, in ea cogitatione , cur 'prora versantur, ut quam acceperunt a maiorisus suis religionis , osaectitatis, iam, quasi copiosissimum atq; opulenti sismum partimonin , diligent sime conseruent, ac tueanIur. Rodulphus Imperator. .
Vq'iam praxime asserui Austriae Principum potentiam,
ais auelle dinem ex religione ortum esse, labet, hoc in Diaco, Rodulphi, qui ex Comite Asurgi Imperator, Alphon-s, Π aniae Rege; competitore reiecto,dictus eis, ct primus -- priam domum Ingerj Maiectate nobilitauit, factum immortalitate dignum, rcferre. Scribit Cardinalis Osius, vir, opuIatis, ct doctrinae laui ιψgnis, Rodulphum dum maximo imbi i venarettar, in Sacer Hiera incidisse, qui, per ea loca ,solus ire/faciebat . Tum V s isse ab co Rodulphum quorsum tenderet, or quae caus viae tam importunae esset. risonaeuitaris Sacrosanctam Euchariis iam ad hominem moribundam, pro vIatico , defrre. Desilit repente ex equo M Istius, s I E s v M CHRISTvM, m cramento latenum, veneram penulam, qua r e, ad Imbrem arcenaeum, tegcbatur, Sacerdotis humeris Imposuit. Euam ob manuatim, religIonem , cum es grates immortales Sacerdos eras , Deum enam fraecatus est, ut referret; at honorem eius mansatι haluom, remuneraret . diuid multa' anno vexIente. - s Imperator declaratur .
65쪽
Ioannes Hunniades . HI C Mathiae Coruin aterfuit, atq; omni militari laude exiscessuit. nemo Turcis maiorι terrori fuit ; nemo eos grauius affixit, atq;prostrauit. Amurathen, eorum Regem, Albam Graecam,totius pene Europae propugnaculum,maximo circunsus exercitu, acerrime oppugnantem, non filum fortiter inde repulit; sed etiam in turpissimam fugam ,graui vulnere affectum, coniecit. Haec porro tanta animi vIrtus, summa religione nIrchatur. CuIus quidem illud maxime illustre documentum ent,quod, cum, instante morte, Sacrosancra Eucharistia sest praemunire vellet, eam ads domum asserri vetuit. Aequms esse increns inamulum ad Do
armorumpraesidio, ram supra DC. annos, permansierunt. Non mimracile reperias gentem, in qua exten iura,ct majora exempla sanctitatis. Templa ad Dci Opt. Max. cultum , caenobra ad ratigioserum hominum commoditalcm multa,'magna extruxe--nt, locupletarunt, exornarunt .praecipue Vmberim Primus, ct III. Amadeus II. III. VIII. itemq; Aymo. bella ea
potissimum gesserunt, quae pro religione susceytasunt , ctgesta;
Vmbertus II. ad bellum Hieroselimitanum , c m Hugone Magno ,pro Ius, itemq; Amarius II. cum Ludovico Galliae Eege , ornati simas secum copias duxerunt. Thomas, Vmberti III. filius, Constantinopoluana expeditIoni, metna cum auctoruate, gloriaq; interfuit . in Agigeos Haereticos arma sumisit, ct ad victoriam consequendam, magno momento, GIt. Annarium tauintum. Gregorius XI. iurium Seris Apostolicae conseruatorcm Vlellauit. idem Ioanni, Orientis Imperatori, ut ad
66쪽
tfex Max. crearetur propter commune bonum, Pontifcatum de- iposuit. Luriuscus, eius fisus, Synaeonem, Christi corpore impres iuem, cruore coloratam, in magni Nesauri loco, habuit. Amarius iVIII. In Dinorum numerum, propter eximia sanctitatis opinio ιnem, relatus est. Emanuel P libertus, regno recuperato, nihil sprius haluit, quam Haereticos exultantes reprimere-m AtD- lbrogibus , Tauranus Catholicam religionem, omni ope, alf Fe- ira, restituere. nam de Carolo Emanuele, eius silio dicere siuperuacaneum ed, cum ille habeat pietatis suae incomparabiles testes, praedicatores,Carolum Cardinalem Bonromaeum , se Gabrielem Cardinalem Paleouum.
Bauariae Duces. IN Germania, Bauariae Duces eximie florere in magna,
apud omnes, esse existimatione, quis neget Z atqui nemo, ex Germaniae Principibus, Catholicae religionis amantior, verae pieta- 'tis fudiosior. Gulielmus ne superiora commemorem9 Albertisarer , cum reliqui rerum, ars opinionem, quos homines, impietate, stultitia γ insignes, inuexeram, nouitate ducerentur, se a Iesi, Christi doctrina,maiorum inctitutis aescessissent,ille omnem contentionem, curans, a mure, eam vissem nefariam animorum, auerteret, se quam longis me possit, arceret. Assertus filius eam,
callide, at occulte sese insinuantem seuerissimis legibus, edictis Vcoercuit, at i eo, unde venerat, reluctantem, se inuitam reuerra egu. Neque vero quicquam, ab hac tanta laude, gloriaq. declinat huius filius, Vile us, cuius egregiam pietatem admirari facilius es, quam pro dignitate praedicare. Euid de Heraso, es Ierdinando, eius fratribus, dicam ' non enim suas, hoc in genere,panes desideraristatiunIur . Nemesius, cum,proximis annis , Ecclesiam Leodiensem praeclare adminictrasset, ct a vicinarum gentium tumultibus, atq; incursionibus tutam incolumem , ab H arcticorum frauitate integram , ceramqferuassit; n Is
67쪽
neu si e Archiepi patum Coloniensim, aduersario propter apo- siam , manctruosamq; libidinem, deiecto, summa bonorum omnium consensione, ct iaritia,summa expectatione, sese, obtinuit. Ferdinandus vero id munerassibi proprie, priuatimssus epit, ut
impiarum opinionum auctores ,sectatore in Irat, videatque , ne quid detrimenti Res'. capiat. IIa tres optima fratres in quibus dubites , generis notititas, an virtus, potentia, an moden a maior sit, in diuinagloriae amplificatione concordes, GermanM PrIncipibus exemplosimi ad antiquam religIonem retinendam, aus reuocandam suis veros utis praesidio, atq; ornamcnto .
Batorum familia. Stephanus Poloniae Rex IN ea parte Daciae, quam Trandisaniam nunc appellant, sola
pene, Batorum familia, reliquas corruptis, ct nefariarum opinionum pse infectis, in antiqua religione, permansit. Eaea de causa, caeteris etiam facile antecellit aegnitate , existimatione , potentia. Ais, ut cor ter et omIttam, quae in hanc tentiam vere ,
copiosis dici possent; Stephanus, huius gentis facile Princeps, primum quidem Dacia principatum , omnium consensu obtinuis rdeinde Polonetae regnum, maximum, ais nobilissimum, potenti mis competitoribus victis, adeptus est. Neque setaim ad tus est , ita hactenus adminifrauit, ut, iacto religionis Cathoticae fundamento,nullam in eo, regiarum virtutum partim Hsiderarepossis; militarem vero virtutem, iure optimo, a Iratione dignam censeas. Namferocissimum Moscorum Ducem bello aggressu r, memorabiles inde vicIorias reportauit. eius enim copidis, ad Ches Musis, Polosthum, oppidum natura, alf arte mirifice munitum , expugnauit. tum adSocholium, eius gentis nobilitate prostrata, omnia, armorum terrore, quatefecit. In ipsam Mosiouiam
ingre sus, mi iluchiam, urbem insignem intu, am opere pene inexpugnabilem,sub suam ditionem, atq; imperium redegit. nsq; mero hic haerendumsibi existimauit ined hontium regionem, longe, larieq; peruagatus, Plesouiam, urbem maximam, atq; opulenti si am, obsione cinxit, ct in summas angustias adduxit. Mo-
68쪽
gnatatis periculum redacIrs, Vssorum Dux, de compositione agere caepit. auae quidem , ijs conditionibus facta tandem est, ut Mosus LinonM , prouistia nolitissima, excederet; Polonus Ple uiae obsidione desisteret. ita ille,recuperata uberrima, clarissimaq; prouincia, magnam apuὰμ os auctor uatem, apud omnes existι- matisthum seri compar auri. Regibus porro insigm documento es , nullam esse viam ad laudem, gloriamq; adipiscendam, regna consequenda, tuenda, augenda, bella felicite uscipienda, gerenda, conficienda, illustriorem uio Cathoucae religionis, cuius doctoν est, atq; interpres Romanus Pontifex. Neque vero Rex optimus Linoma osum recuperauit; sed in eam etiam curam toto pectore incumbit, ut, adorahodoxam fidem eam reuocet, Deoq; subjciat, quam ob cauuem, Episcopatus constituit, Collegia, ct Seminaria ad alendam, recteq; instituendam iuventuum ergit, bonos Sacerdotes , ct sanae doctranae conrionatores und e accersit. omnem postremo lapidem mouet ad haeresum, atq; impietatis nia extirpanda, ct ad Catholicam relgionem ferendam, ac tr pMandam .
NON videntur , ullo modo , praetermittendi Gusiae Duces -
Ηι enim tantum caeteros Galbae Principes dignitate,gratia , potentia antecedunt, quantumstudio Catholicae retigronis. Francisius Claud, sitius, impietatis Duces, tota Gallia votitantes, es Cathoticoru ceruicibus Imminentes,repressi. Rhotomago,atq; aliis maximis urbibas eiecit; a Parisiorum marnibus auertit, eosque persequutus, apud Druidas, ιρο ηδε ρωψ , μγperauit. Tum, qui euaserant, ιntra Aureliae muros compulit, breui eos in potentatem
69쪽
gloriosi simam mortem, atque aetcrva memoria confrandam , tres eius fratres ,partim frro ,partire veneno consecti obierunt. Vt autem illi armis rem uerti me gerebant, ua Lothoringius,
istasque Cardinales constio , ct prudentia pro Ecclesia, ct pro
omnium salute excubabant, se in eam curam totis animi, corporisque viribus incumbebant , ut Rempub. Fictam, ac sene perditam eriperent , ac Ableuarent , ct religionem hominam sceleratorum Improbuate, mirum in modum , deformatam , in prissi-niam dignitatem restituerent. Henracus vi , prae ceteris Francia si istis, maximam natu potissimum a pellem, excellentem parentis virtutem imitatus, religionis hones armis ubique persequutus ea. Nam in Germaniam primum profectus , bello, mquo Solimanus Seghetum nobis ademIt, ιnterfuit. Tum mGalliam reuersus , nihil sine se geri, nihil tentara passus est . omnibus bellis , omnibus etiam prelijs inIerfuit. Ira rem ubique gessit, vi neque boni Ducis in se prudentiam , neque militis virtutem unquam desiderari passus sit. Tanta vero mo-denia , tanta diuinae gloria cura , ut , cum, Putauorum urbe a Gassaris Collines, caeterorumque perduellium impetu, singulari virtute, ab eo defensa, qui tum ibi, inter sacra conrionabatur , multa de eius laudibus dicere natuisset, ipsi vetueris, quod diceret Ioram eam victoriam fuisse opus diuinae boni-
ratis . ei honorem esse habendum , gloriamque tribuendam . Non mInor est Caroti fratris constantia , ac vinus in causreligionu . nam adolescens pene ad bellum Turcisum, cum nobilissimorum iuuenum lecZissima manu , profectas, magnum ,
sub moenibus Pyli, exim j fortitudinis documentum dedit. deinde in Galliam reuersus nussuam , sine se, vel milite , vel Duce , terra, marique pro Deι causa dimicari flamus eis. nouiss-He belli Allobrogici cura ei a Rege demandata. defecerant autem in ea proumcia pleraque Vpida situs asseritate confisa ,
antequam ad hoctem contenderet eo lentiam erratorum con-ffione expiauit, atque animum diuinae mense epulis r fecit. Tum ad bellum proscus omnem locorum asseritatem , di cultatemq; nature superauit, eamque prorem iam tam quietam , ac pacatam reliquit , quam tumultuosam repererat, ac seditiosam is
70쪽
Fundabit, ater ,seriesq; haud longa nepotum
Excipiet . nam , dum occiduos discordia Reges . . Impia vexabit , caeci furoribus acti , In sua vesanas conuertent visera dextras ἔBarbarus erumpet , Spriamq; inuadet opimam, Magna strage ruens. Solymam vastabit, se omni Exuet imperio mistros, nec dum essera ponent ιPectora Christiadae insani , at pro cesit e terra Bellantes Asiae amistent ingentia regna. At genus egregium praeclari Herois, s ingens Gentis honos vivet, nullaq; aerat essenescet, Stirpis, se antiqui decoris non immemor unquam .sergia hinc olim soboles, hinc ordo nepotum Egre sus, magnum implebit virtutibus orbem , Nullaq; gens, quacunq; micans si lumina voluit, seret , eximia mageste pietate, vel armis. Scilicet hinc ne omnes memore 2 FRANCIs Cus t una C A R o L V s existent, magni duo lumina mundi Ille , decus belli, magnis acerrimus armis, Gallica perpetuis ornabItyegna trophaeis, Infandosq; hostes iuri' immanibus actos Arma mouere in me , stultorum more Gigantum ,
Contundet iraus , ct facinus crudele triumpho Incautum eripient. diluid nonfuror impius ausis ρAι res , purpurei decus immortale Senatus , C A R o L V s excipiet , tantae formiarnis expers . et
Huius consilise , monit se; fidelitus olim Filius Henrici indomitos bello opprimet hostes Funditus, raudem infandem conuertetis ipses
Auctores. unam gentem Rex unus , ct una Fraenabit lex. haec fatus vaga nubila , se Au os Imperat humentes , toto decedere caro.