장음표시 사용
51쪽
Ioannes Hunniades . HI C Mathiae Coruimpater fuit, atq; omni militari laude exiscessuit. nemo Turcis maiori terrora fuit; nemo eos grauius fixit, atq; prostrauit. Amurathen, eorum Regem, Albam Gracam, totius pene Europae propugnaculum, maximo circunsus exercitu, acerrime oppugnantem, non filum fortiter inde repulit; sed etiam in turpissimam fugam ,graui vulnere assectum, coniec t. Haecporro tanta animi virim, summa religione nIrthatur. Cuius quidem illud maxime illustre documentum eri,quod, cum, instante morte , Sacrosancta Eucharistia e praemunire vellet, eam ad
se domum asserri vetuit . Aequius asserens famulum ad Dominum suum, quam Dominum ad famulum ire . itaq; se in um-plum d ferri iussit.. N Allobrogum Duces. A Llobrogum, se Taurinorum Principes, in nobilissimarum, a . optimarum regionumpossessione,pietatis potius quam
armorumpraesidio, tam supra D C. annos,permanserunt. Non enim facile reperias gentem, in qua extentplura,ct majora exempla sanctitatis. Templa ad Dcι Opt. Max. cultum , caenobia ad religiosorum hominum commoditalcm multa, cY magna exIruxe--nt, locupletarunt, exornarunt .praecipue Vmberim Primus, ct I I I. Amadeus II. III. VIII. item; imo. bella ea
fotissimum gesserunt, quae pro religione 6s ZOsunt, ctg stat
Umbertus II. ad bellum Hiero mitanum, cVm Hugone Magno , proscctus , iscmq; Amarius II. cum Ludovico Gali ae Eege , ornatissimas ficum copias duxerunt. Thomas, Vmberti III. filius, cinnantinopoluanae expeditioni, magna cum auctoritate, gloriaq; interfuit . in Albigeos Haereticos armasu sit, ct ad vicIoriam consequendam, magno momento, suis. Ama- deum tauintum. Gregorius XI. iurium Seris Apostolicae conseruatorem a peliauit. idem Ioanni, Orientis Imperatori, ut ad
52쪽
Ecclesiae Romanae auctoritatem rediret, auctor,ars impulso uis, i Amarius V IIgropter rerum diuinarum studiumerincipatus labicauit, propter famam sanctuaris, dignus habitus est, qui Pon-ifex Max. crearetur:propter commune bonum, Pontificatum de- posuit. Ludovicus, eius sitius , Sstnaeonem, Christi corpore impressam, cruore coloratam, in magna Thesauri loco, habuit. Amarius VII I. in Dru orum numerum, propter eximi ancIitatis opinionem, relatus est. Emanuel Philibertus, regno recuperato , nihil iprius haluit, quam Haereticos exultantes reprimere,s in Allo- ibrogibus , Taurinis s Catholicam religionem, omni ope, au Fe- ira , restituere. nam de Carolo Emanuele, eius silio dicere si eruacaneum ed, cum ille habeat pietatis suae incomparabiles testes, ct praedicatores,Carolum Carinalem Bonromaeum , s Gabrielem Cardinalem Pa ouum.
Bauariae Duces. IN Germania, Bauariae Duces eximi e florere , se in magna,
apud omnes , esse existimatione, quis neget' atqui nemo , ex Germaniae Principibus, Catholicae religionis amantior, vera pietatis fudiosior. Gutielmus ne superiora commemorem9 Albertisarer , cum reliqui rerum, at opinionem , quos homines, impietate, stultitias insignes , inuexerant , nouitate ducerentur, se a Ie Christi doctrina maiorums innyitutis discessissent, ille omnem contentionem, curam ad buit, eam vissem nefariam animorum, auerteret, o quam longi me posset, arceret. Agertus silius eam,
callide, atris occulte sese in uantem seuerissimis legibus, edicti
coercuit, ars eo, unde venerat, reluctantem, se inuitam reuerti
coegit. Neque verio quicquam, ab hac tanta laude, gloriaq. declinat huius filius , Vile us, cuius egregiam pietatem admirari facilius es, quam pro dignitate praedicare. Euid de Hernesto, es Ierstinando, eius fratribus, dicam 2 non enim suas, hoc in genere ,panes desideraristatiuntur . Hernestus, cum, proximu annis , Ecclesiam Leodiensim praeclare admininyras et, ct a vicinarum gentium tumultibus, atq; incursionibus tutam, es incolumem , ab Hareticorumfrauitate integram, ceramq; seruassit; nou/s
53쪽
nauissime Archiepi patum Coloniensim, aduersario propter apo- fiam, manctruosamq; libidinem, deiecto, summa bonorum omnium consensione, ct iatilia,summa expectatione, sese, obtinuit. Ferdinandus vero id munerassibi proprie, priuatimsses epit, ut impiarum opinionum auctores oectatoresi, inquirat, videatque, ne quid detrimenti Res'. capiat. Ita tres optimi tres in quibus
dubites , generis nobicitas, an virtus, potentia, an moden a maIorsit, in diuinae gloriae amplificatione concordes, Germanta Principibus exemplosimi ad antiquam religionem retinendam, auι reuocandam suis vero populis praesidio, atq; ornamento .
Batorum familia. Stephanus Poloniae Rex
IN ea parte Daciae, quam Tranisluaniam nunc appellant, sela
pene, Batorum amIlia, reliquis corruptis, ct nefariarum σι-nionum pse infectis, in antiqua religione, permansit. Eua de causa, caeteris etiam facile antecellit dignitate , existimatione , potentia. Ais, ut cor ter et omittam, quae in hanc tentiam vere , copiosis dicipossent; Stephanus, huius gentis facile Princeps, primum quidem Daciae principatum , omnium consensu obtinuis rdeinde Poloniae regnum, maximum, ali nobili imum, potentissimis competitoribus vinis, adeptus est. Neque soli m adeptus est, sed ita hactenus adminifrauit, ut, iacto religionu Cathoticae fundamento,nullam in eo, regiarum virtutum parum Hsiderareposss; militarem vero virtutem, iure optimo, admiratione dignam censeas. Nam ferocissimum Mosiorum Ducem bello aggressur, memorabiles inde vicIorias reportauit. eius enim copidis, ad Ches Musis, Poloschum, onidum natura, ais arte mirifice munitum , expugnauit. tum ad Socholium, eius gentis nobilitate prostrata, omnia, armorum terrere, quatefecit. Impsam Mosiouiam
ingre sus, michilachiam, urbem insignem in tu, alfi opere pene inexpugnabilem, Absuam ditionem, atq; imperium redegit. neq; mero his haerendum sibi ex stimauit, sed honium regionem, longe, lateq; peruagatus, Plescouiam, urbem maximam, atq; opulcnts am , obsidione cinxit, ct in summas angustias adduxit. Mo-
54쪽
gnatatis periculum redacris, ipssorum Dux, de compositione agere caepit. Iauae quidem , ijs conditionibus facta tandem est, ut Moscus Linonia, prouintia nobilissima, excederet; Polonus Ple uiae obsidione desistere . ita ille,recuperata uberrima, clarissimaq; prouincia , magnam apud suos auctoruatem, apud omnes ex stimationcm sibi comparauri. Regetbus porro insigni documento es , nullam esse viam ad laudem ,gloriam; adipissendam, reona con-s quenda , tuenda, augenda, bella Meliciter seu pienda, gerenda, conficienda, illustriorem,surio Cathos a reli ionis, cuius docuν est , atq; interpres Romanus Pontifex . Neque vero Rex VIImus Livomam solum recuperauit; sed in eam etiam curam totopectore incumbit, ut, adorahodoxam fidem eam reuocet, Deoq; subjciat, quam ob causim, ut copatus co ituit, Collegia, ct Seminaria ad alendam, recteq; instituendam iuuenturam ergIt, bonos Sacerdotes , ct sanae doctrinae concronatores und que accersit . omnempostremo lapidem mouetad haeresum, atq; impietatis nia extirpanda, ct ad Catholicam religionem ferendam, ac py pMandam .
ON videntur , ullo modo, praetermittendi Gusiae Duces-
Hι enim tantum caeteros Galbae Principes dignitate , gratia , potentia antecedunt, quantum dio CaIhoticae religionis. Francisus Claudi sibus, impietatis Duces, tota Gallia votitantes , ct Cathoticoru ceruicibus Imminentes, repressit. Rhotomago,atq; an maximis vHIbus eticu; a Parisiorum marnibus auertit, eosque persequutus , apud Druidas, ingenti prNio, Aperauit. Tum, qui euaserant, rntra Auretiae muros compulis, breui eos in potestatem
55쪽
glor ipsi imam mortem, atque aetcrara memoria consscrandam , tres eius fratres ,partim frro arser veneno consecti obierunt.
Vt autem illi armis rem uerti me gerebant, ita Lothoris eius, susque Cardinales consilio , ct prudentia pro Ecclesia, ct pro omnium salute excubabant, se in eam curam totis animi, corporisque viribus incumbebant , ut Rempub. Dctam, ac sene perditam eriperent, ac subleuarent , ct religionem hominam sceleratorum improbitate, mirum in modum, deformatam, in prictiniam dignitatem restituerent. Henracus vi , prae ceteris Franciasii filiis, maximam natu potissimum Vpellem, excellentem p rentis vIrtutem imitatus, religionis hones armis ubique persequutus ea. Nam in Germaniam primum profectus, bello, in quo Sol anus Seghetam nobis ademit, inter uit. Tum in Galliam reuersus , nihil sine se geri, nihil tentari passus est . omnibus bellis , omnibus etiam prelys interfuit. Ita rem ubique gessit, vi neque boni Ducis in se prudentiam , neque militis virtutem unquam desiderari passus sit. Tanta vero mo-
densa , tanta diuinae gloria cura , ut, cum, Pu auorum urbe a Gastaris Collines, caeterorumque perduellium impetu, gulari virtute, ab eo defensa, qui tum ibi , inter sacra concionabatur , multa de eius laudibus dicere Batuisset, V β vetueris, quod diceret Ioram eam vestiriam fuisse opus diuinae boni-
ratis . ei honorem esse habendum , glorIamque rassuendam . Non minor ed Caroti fratris constantia , ac virtus in causreligionu . nam adolescens pene ad bellum Turcisum, cum nobilissimorum iuuenum lecI selma manu , profectus, magnum ,
sub moenibus Pyli, eximis fortitudinis documentum dedit. deinde in Galliam reuersirs nusquam, sine δε, vel milate, vel Duce , terra, marique pro Deι causa dimicari passus eis. nouissime belli Allobrogicι cura ei a Rege demandata. defecerant aurem in ea proumcia pleraque Vpida situs asperitate confisa ,
antequam ad hoctem contenderet, eon Ientiam erratorum con-ffione explauti, atque animum diuinae mensa epulis refecit . Tum ad bellum proscus omnem locorum asperitatem, di cul- ratemq; nature superauit, eamque promnciam tam quietam, ac dicatam reliquit, quam tumultuosam repererat, ac seditiosam .
56쪽
Sed quoniam huius Christiani masamiliae mentionem intulimus , lubet ex poemate, in Carsis, Cardinalis Lotharietis, gratiam , a me olim inchoato, quodinscribatur, Hierosolyma,versus aliquot. recreandi lectoris gratia, huc asserre . Primus, ct inpigra glacie vestigia ponit . inlumpraeruptas ,patefacto limIte, rupes, Concreta niues superantem, hycme , prementem , Proseexit pater omnipotens, ut, celseus ab Arcto, i et Ingentes circum populos lustrabat, se urbes . . . I iiDeinsuperos circum as ectans , laeto ore, Eubius, Cernitis Arcuae ductorcmgentis P vi altas Invadit primus cautes ,perque assera rumpens . I TMIua viam, cepam caput inter nubila condit, .
Nostraq;pene ceris sinimi vertice templa e tera turba ducis magnis accenditur ausis . Scilicet huic AM o cient velfraude , vel armis. Regna moras 'feret hunc vel sidens Persapharetris, Velocι vel Partus equo , vel Mius opum vi flNempe uens adero . Sotimum veIprimus in urbem Irrumpet. Sceptrum, tanti insignia regni, iatri recusabis constanter honores .
At regnum quod Marte suo, ct felicitus ausis. Ex primo libro Hierosolymae . IAM Hi procul apparet, coelis sub oras .
Ardua se tollit Rhodope , ct RhodopeIus Haemus . Perpetuaserie late impendentia saxis . Saxa racent, rupes impostae rupibus horrent. Tumgelidis ninibus , Boreaeq; expostafurenti, Squasset iners montis acies , rabidiq; leonis. Insanas impune minas contemnis, iras. Nasio vere nitet, nullos aestatis honores
Premit. hyems canas sedes aeterna tuetur. Primus rumpit Iter , callemq; invadit, se altis Nubi ου immixtas penetrat Gustiam in aura.
57쪽
Fundabit,frater , series, haud longa nepotum
Excipiet . nam, dum occiduos discordia Reges i Impia vexabit, caecismuroribus acti, In sua v fanas conuertent visera dextras ἔBarbarus erumpet, Spriamq, inuadet opimam, Magna syrage ruens. Solymam vastabit, ct omni Exuet imperio miseros, nec dum essera ponent Pectora Chrissiadae insani , at pro cessite terrae Bellantes Am amistent ingentia regna. At genus egregium praeclari Herois, se ingens Gentis honos vivet, nullaq; aetat essenescet , Stirpis, se antiqui decoro non Immemor unquam . Egr*ia hinc olim soboles, hinc ordo nepotum Hre μου , magnum implebit virtutibus orbem, Nullaq; gens, quacunq; micans si lumina voluit,' meret, eximia magest pietate, vel armis. Scilicet hinc ne omnes memore 9 FRANCIs Cus t una C ARoLVs existent, magni duo lumina munia Ille , decus belli , magnis acerrimus armis, Gallica perpetuis ornabit=regna trophaeis, Infandosq; hostes murijs immanibus actos Arma mouere in me, stultorum more Gigantum , Contundet fraus, ct facinus crudele triumpho Incautum eripient. Ruid nonfuror impius ausii PAι res, purpurei decus immortale Senatus , CAROLVs excipiet, tantae formidinis expers . - .
Huius consi*s , monitiss; sidelibus olim Filius Henrici indomitos bello opprimet hostes Funditus, audem infandem conuertetis ipses
Auctores . unam gentem Rex unus, ct una Fraenabit lex. haec fatus vaga nubila , ct Avaros Imperat humentes , toto decedere coelo.
58쪽
Epilogus superiorum. Cap. XIX.
X ijs liquivi intelligitur,Deum victoriarum auctorem
esse , ct ab ipso ρerandum esse omnem proserum belu
mentum . quod quidem,magnoseo malo , florifididicerunt. in js Benadadus, ct Syri. eum enim j Samariam, infinita hominum muli tudine circumfusa, obsederent, se ad extremum lene casum deduxissent, unus e numero Prophetarum, ita es Achabum Regem alloquutus. Haec dicis Dom nus. EFia dixerunt Sstri, Deus montium est Dominus, ct non ent Deus vallium, dabo omnem multitudinem hanc grandem,in manu tua, cst scie--νis,quia ego sum Dominus. s algi. Certe vidicti multitudinem hanc nimiam. Ecce ego trado eam in manu tuam hodie: visitas , quoniam ego sum dominus . or David, hunc obfinem, sicuriam a Deos erat, espraesumit de Gotiath, ut sciat, inquII, omnis teris .ra, quia est Deus in Israel, se nouerit uniuersea Ecclesia hae, auia non in gladio, nec in hasta saluar Dominus. Vsius enim ect ellum. Et Ezechias, hoc nomine potissmum, Deum aduersus Sennacheribbum concitare conatur. Nunc igitur Domine Deus nosser, saluos nos fac de manu eius, ut mant omnia regna terra , quia tu es Dominus Deus fias. i
59쪽
Ac τε Nus, exposui primum regia spientiae ca- eo put, quod quidem , in eo, situm es , ut Princeps: I I s tot silai regna, at A victorias a Deo pendere.
II Hoc eum non intelligeret Nabuchdonosor, Deus eum mi iam redactum, ita si tem totos amno propter superbiam, ais animi elationem infinitum, abiecit,ut per Sylvas errabundus,ferarum more, vagaretur, faeno uIctιω- ret, nullam certam sedem haberet : ut siret, quod dominetur . excelsus,super regnum hominum, o cuicumg. uoluerit et illud. Ubi, res est sine digna consideratu, Deum ad infamam Regem ιLlum potentissmum redegis, eum ut corrigeret, ct ad os scium, mentis sanitatem reduceret ; se ad stultitiam, eum Imputisse, ut capientiae capax est; ct benidis similem essecis, ut humanitatem condi sieret,se hominem, non Dcum, esse fateretur . DWant
uero Reo es res omnes, maxime autem Regna, Dei nutu co/stitui, an euerti, Dei arbitrio corruere, se stare , minui ct augeri, rectὶ nessio quem Poctarum dixisse, eum cuncta seupercilio mouere. Nunc alterum capus nobis explicandum ess, nimirum RGona ijs rebus amplificari. ct conseruari, quibus nobis Deus conciliatur . earum aurim rerum prima nobis occurrit Religio.
60쪽
Exi se Os omnis P ncipatus fundamentum . nam it . sim is potes σου sit a Deo , Deum vero nobis Re ro NE ne conciliemus , necesse ea Principatum omnem reli'Ionas praesidio indigere. qua de causa,a Dqum Is iliis temporibus , hominessapientia praestantes , cum intelligerent, quam nece aria Principibus sit Religio, Regno Pontificatum adiungebant, Reoia Maiestati, curam rerum diuinarum . iam de Me si dech Humarum titerarum monumenta testantur. ijs enim proditam eri , eum , ct Regem fuisse, se Sacerdotem. At Melchisedech, Rex Salem , proferens panem , ct vinum s erat enim Sacerdos Dei alti mi 9 benedixit, se ait: Benedictus Abraam Deo ex IIo , oui riciscarium, O terram. I
Machabari. IN Macta eis etiam creditur Regia potestat cum Pontictatus
sanctitate fuisse coniuncta. ijdem enim erant Principes , σ Sacer istes, tyrim sacris praeerant, ct Remp. administrabant, ex quo ubae, ut, eorum res, domi inrus opibus, honoribus, existimatione stre0 31mae essent. Religio enim maximum est , o staris
ornamentum, es belli praesidium. Moyses. QVam nec Isaraum Regis praesidium Rengionis, nulla re elegantius des tia, demonstraris, ct ocuos ρ- ρο- res, quam Mysis, es Io exemplo. Nam in eo bello, quod cum Amalechitis ectum est, dum Mysisse pisces adca lum manus tendcbat, Iosera hostes armissuperabatisin ille manus 'ululum rem si sit; hic hodium vim, se impetum non serebat qua 'irim re imoystratum est, us conferre ad victoriam sit cnendam