장음표시 사용
371쪽
opinione adducitur in primis l. naturalis. Tde ast& obli. Et l.fideiussor. f. fideiussor accipi. F de fideius Naturales obligationes linquit ibi Vlp.ὶ non eo suo aestimantur, si
actio aliqua earum note competat, uerum etia dcc. sed tamen his I gibus respondeatis tu, quod non dsit naturales obligationes actionem producere. sed earum note actione competere. tum etiam , de melius, quod lex uult cognosci naturales obligationes non suum ex eo , quod actio producitur adiunctis. c. citi ilibus obligationibus. ita per se sol naturales non possunt ut supra probaui, sed et quado im-rediunt soluti repetitione. S cundo adducitur: quia si utraque obligatio ad actionem producenda requireretur, utiq; persesbia non sufficeret quotiest enim duo ad aliquem actum pioducendum copulative & coniunctim requiruntur non sum cit alterum adesse2.3. T de condi. insti . . si plures conditiones supra de hae te. insti. sed hoc est falsum rergo falsum est etiam quod ad actionem producendam utraque requiratur. Minor probatur: quia ex contractu literarum ante biennium secundum doctores csi iter siua est nata ciuilis obligatio, ut passim tradunt, & nos dicemus ia-fra eo . in prin. in I .gl. sed ex hoc literarum contractu ante biennium nata est aetio cum competat exceptio no numeratae pecuniae infra de literarum obli.& toto titulo. C.de nobi .pecu quae dr esse actionis excluso l. 1. E. de excep. ergo sola ciuilis obligatio actionem producere dicitur . Et si tadixeris cum Bar. in l. i. col. 6. insi. de condi. indebi. &curri A ret. insta eo. in princ. quoἡ hoc miraculose fit, scut Deus Opt. Max. ex primo Homine solo Eua mulierem creauit. Respondeo, quod no miraculosum, sed potius ridiculosum est uelle leges Deo opt. Max. aequiperare, cum Deus ipse supra naturam sit, Lex aut natura ipsa claudatur.l cum quidem. f. suum. ubi Bai. F. de acqui . hae se. l. nam adoptio. T.Madoptio .f. minorem supta eod. Quare cum apud naturam. absurdu sit ut aliquis ex solo patre producatur, apud leges quoq; naturam ipsim imitantes absurdum esse de r. Praeterea Doc. uolunt ius in procreanda actione naturam imita' ri. Huic dicun i, quod eius mater est. l. 4set S. ea obligatio
372쪽
ss. de procurat. . plura in prin. ff. de actio. c bblig. ergo non est uerisimile,quod in eo, in quo volunt naturam imitari,
eam eIcedant.Quare tu potes altero ex duob. mod. respo
dere uel quod in contractu litera m etiam ante biennisi naturalis quoq; obi: gatio nata sit, quod necessario fateri cogimur si d: cimus ciuilem natam esse. Nam nulla est obligatio ex contractu quae in se consensum non habeat. l. i.3. adeo. f. de pact. sed isti volunt ante biennium adesse ciuile obligationem: ergo adest et consensus,& per conseques naturalis obligatio, quae ex consensum oritur. l. I infrinc. T. .
de p. ct l. I. in prin. ff. de const. secvn. uel potes respondere negando an te biennium natam esse actione , ut est ic x. infide literariari obliga. Nec obstat id quod supra fuit dictu de
exceptione:qtva intelligitur de exceptione intentionis, &facti ut latius dica infin j.gl in prin. nu. λ. vers. secundo Iactioiic.Tertio adducitur, quia si diceremus ciuilem, & naturalem obligatione simul iunctas esse cas actionis, & s 'queretur, i deficiente altera obligatione, deficeret quoque actio: quoties. n.in duobus consistit actus aliquis altero cessante cessat actus ille. l. fi. g. ait Lx. F.de diuort. l. si quis ita stipulatus.& ibi Bart.&ajii. ff. de uerb. obl. sed consequens est falsum:eigo ut antecedens. Minor probatur, quia siquis ciuiliter, & naturaliter obligatus faciet pactum cum credito te scio, ne amplius debitum illud petatur, soluitur utique naturalis obligatio. l. stichv. f. naturalis. ff. de solui. &. in ciuilis ibia, quae remaneat, producit actione l. si unus .f.
Pactus ne pcteret. ff.de pact. Et si tu dixe iis id esse p p reliquias nati ratis obligationis: quoties enim rc liquiae prist, nae causae supersunt, si cet cessit ca, effictus non celsat. l. 2.& 3. it. le re r. amo t. Respondeo tu quia non supersunt istae reliquiae, cu naturalis obligatio ipso iure tollatur.d.f.naturalis, tum etiam qui at tunc ob reliquias pristinae cauta non cessat essectus ubi id lex specialiter exprimit,alioquin et si pristinae causae cessantis supersint reliquiae, effectus incessat.l. ultima. sfunde liber. iunct. l. tutelas. 9.de capi. diminut. sed ex in proposita specie specialiter non exprimi produci actionem a ciuili sola obligatione ob natura Thob. Non. X lis
373쪽
lis obligationis reliquias: ergo dicendum est nillil in proposito reliquias istas operari. Item si tu cum Doet. dixeris, v cum a naturali & ciuili obligatione sit gentia actio, licet cesset naturalis obligatio non det in enectus iam consumatus cessare iuxta no . per Tiraq in d. tra c. de causa cecin ii. limit. l. inter stipulantem. S. sacram . ibi nec reuocatur&c. ubi Ias. in no. T.de uerbo. ob. sicut in simili vide. mus in patre Sc matre, qui aliam producerint. Nam licet
deficiat mater. non in deficit filius ab ea productas, ut ait Are. infra eo. in prin. Respondeo, P hoe pro luceret 'in obligatio esset simpliciter causa efficiens actionis. sed cum sit et ca materialis &set dicunt essendi, ut supra probaui. utique haee responsio nullius est roboris. Raare respondeas quod non est uerum quod pacto de non petendo tollatur ipso iure naturalis obligatio, ut infra dieam late in prima Gl. prin .Quarto, dc ultimo hoe potest induci dilema aut dicis naturalem obligationem per se uel ciuile p se idoneam esse ad producendam actionem. aut non, si tu dicis unam quamq; per se idoneam esse habeo intentum. cum n. vn Pqueq; per se idoneo sit ergo utraq; non est necessaria. si vero id negas, tunc dicendum est quod utraq; simul iuncta
actionem producere nequeat. Nam quae singula uo a pat, neq; unita iuuant. l. spadonem.*. qui iura. T.de ex cu Cluto. Et si tu dixeris ius in procreanda actione naturam imi tatur. d. s. ea obligatio. Quemadmoda meto ho,& mulier simul secundum tiaturam habiles sunt ad proereandam sobolem, licet singuli per se inhabiles sint . ita et Fin leges. licet unaqueque obligatio per se inhabilis sit ad pro iacendam actionem, in limul iunctae psit actionem producere. Respondeo, quod istud exemplum, quod Doc .asserunt de matre, Sc filia non est bonudi in proposito non n. se habet obligatio ad actione: ut mater se habet ad filiam ut supra 23 dixi. t Quare tu respondeas, quod tu uc quae singula non prosunt, inec unica iuuant, cum fingetla illa in genere suolunt imperfecta,& inefficacia quod euim imperfecto est nullum dicitur.3 ex eo supra qui b. mo. test. inhi. I ita pro dit.d. .a iura.si uero pei secta e sient,dc efficacia licet fia'
374쪽
gula ad aliquid producendum habilia non sint per se, iuncta tamen limul habilia pnt esse, ut declarant Docto in d.M. qui iura .Er probatur exemplo materiali. Nam ala, & coriasus,ex quibus constat homo per se singula non sunt habi ia ad producendum hominem.& tamen simul i uncta habilia sunt, sic in proposito, cum naturalis,& ciuilis per se singulae pei sectae sint .& eflectus producant, licet singulae actionem parere,ia producere nequeant, iunctae in simul producent. Et ex his constat,quod disputando utraq; opinio pol defensari. Ego in non puto a recepta opinione ense recedendum, quia expeditum est, ut supra probaui cissnaturalis per se non possit actionem producere: sed ei uilis per se sola reperiri non potest nisi naturali i uncta sit ut infra uobis declarabo: nu. r. ergo opus, est ut utraq; requiraratur. are ex hoc habetis primam declarationem ad dictu Accurs frequentiori calculo receptum, φ obligatio sit mater actionis, ut siquidem procedat in obligatione ei ulli.& naturali simul iuncta secus in naturali tantum, uel ciuiali tantum: ut supra diximus.1ε et Secundo declaraturin restringitur dictum illud, ut pineedat in actione personali secus uero in reali: quia illa ex obligatione non oritur gi. Dy. Peta Bella peri. NicoIaus de Nes p. Fab Aie. IasHIsp.& alij Doc. communiter in M. I.
infra deact. Mouentiar ex duobus. Primo per text. in d. s. infra de ac . ubi uidetur tex. in terminis. Verum respondeas
ex intentione Zasi j ibi quod cum dixit Imp. aduersatium nullo iure obligatum esse, intelligi rur per se & principaliter,quia is, qui conuenitur reali actione inspecto persona sua nullo iure est obliga tu sc tamen propter istud accidens, quod detinet, uel possidet rem dicitur esse obligatus. Secado, Sc ultimo mouetur Aret in d .f. I. quia si diceremus, is,qui reali actione conuenitur obligatus esset, sequeretur, quod si is siue culpa desineret possidere sententia ferri super ac actione non posset: sed consequens est falsum ut est texoin l .fin .auth .f. possidere. ff. de rei uendi .ergo falsum est etiam antecedens,quod is obligatus sit. Verum,& huic ta
tioni potest ini fallorὶ respondere, q, ex eo istae postquam X L deiij t
375쪽
desit possidere non est amplius obligatuς, quia de si jt caula obligationis suae nempe posse illo. ipse n. per se nullo iu- ad obi patus erat, sed solum ob possessionem rei. quare cucessa uelit possessio, cessat et obligatio a r. l. adigere. . Quamuis F. de iur. patr. & sic haec sum damenta huius cois declarationis non subsistunt Quare Rod alphus de Auric. & Zasus infra in d. . I.deact. contrarium sentiunt,quod& haec realis actio obliga tionem prς supponat. Et hanc ego opinionem ueram reor. non ex ronibus eorum, qui b. facile respodetur: sed ex duobus. Irimo, quia D c. iter uolunt, P infra deact. in prin. utraque actio definiatur, realis & personalis, ita tradunt ibi Doc. sed actio ibi definita non potest esse siue debito,& sic sine obligatione, qui u.obligatus est, debitor dr.ergo realis quoque actio sine debito, ac obligatione ei Ie non potest. Secundo,& ultimo moveor per text. insde excepi f. item si in iudicio. Nec obstat,quod in circu
Iis Obiici batur, quod singula lingulis lunt reddenda, quia nescio quid sibi isti uelint: cum nihil aliud sit singulis reddendum, quam obligatio, & ideo hic ter t. optime probae
27 t Tertio,& ultimo declaratur dictum illud, q, obligatiost mater actionis, ut procedat in obligatione nativa, iecus uero in dativa, ita sentit Are. in Leo. in prin. Nam doc parsim dicunt actionum qua stam natiuas esse, quae ex obligationi b.oriuntur: quasdam dativas, quae a lege simplicite edantur nulla praecedente Obligatione, ut declarat Bar. ita l. I. Teo. in l. iurii gentium A.& ideo,& ibi doci fl .depac. int .cum mota. C.de transa . Ego tamen nunquam milii persuade te potui liasce inueniri dativas actiones. quς nullam Praesupponant materiani ,ex qua oriantur.tum quia ut is re diximust leges naturam imitantur. l. nam adoptio. T. de adopt. f. minorem supra eo. sed vi Philosophus ait) omne ens ex re ateria & forma constat: ergo ut actio sit, opus est maceriam praesuppotaere,ex qua Criatur: tum etiam quia dativa uctio dicitur est, u ex facto aliquo a lege datur: ira
376쪽
gamur. e action. & obligat. ergo semper actio ista caulam, siue obligationem x qua ori-tur, praesus' ponere dic. tu . ita Calyellion.&.Fulgos .dixerunt indicto.S.& ideo, det
r Nunquid tituli ad itulum sit necessaria continuatis. a Noua circa istud consideratio. 3 Declaratio definitio iis ipsius obligatio nis ligationis definitio ab obiὰctionibus doctorum defensaturis an his υtraque ut iuncta defutatuae obligatio. 6 Ex contractu dolo uel metu celebrato nou se um ciuilis,sed etiam
naturalis nascitur obligati'. In desiniendo accidentia nota considerantur, O nu Ia. δ Ciuilis obligatio a naturali separata non inrienitur. I An ex contracita literarum ante biennium aliqua naita sit Obu.gatio, ibi. nu. 13.ubi authorispo itur opinio.
ro Et dato quod nata sit, an ista sit naturalis ta I LInteliectus Liam Aura Udeact jobig. 3a An ex contracyti literarum ante biennium ciuilis obligatis ms a st . 1 An pacto de non petendo naturalis tollatur obligatio. Is An pacyo liberatorio natcirali obligatio iis iure tollatur. 16 Nota circa i tad considerario. a 'ns ellectus Is visus. 9. pactus ne peteret. ibi. insipulationibus . in , c de paci. 18'Intel e s. l. mchum.*.naturalis Uri filis. Is Aa riuilis obligatio qua ' facium pactum de non perendosu' peresse dicitur malida sit,an vero ia aliqua debilitata. ao An abligatio opposita exceptione desii. itetur, an potius peria
ar An naturalis obligatio per se actionem pariat.1a Natura is ob statio. iuri gentium est.23 Unum est i gentium non duplex. Servitus a turegentium, quod naturale appellatur, ιn roducta fuit naturali ratione suadente.
377쪽
as Seruorem status nullus iuregentium non erat. ac intellectus i. quod attinet,1.de ret iuria Arxpositio illorum verborum iuris vinculum,o ibi reprobatis . . alia expositionibus noua assignatur. M Debitor quis proprie dicatur .as Si testator mandet debita sua solui, ct quando in exigibilia
solui debeant .a o An o quando tutum faciens mentio vem debitoris, veler ditoris comprehendat debitorem, uel creditorem in diem. 3r An hie definiatur obligatio,cui exceptiopsit opponi. 33 Serum fideiussionis nomine ne naturaliter qu, dem obligatur, ct ibi xu.3 .noua effertur ratio. 3 s Naturalis obligationis septem essectus. 36 Sententia abs. ut stria lata pro vero debitore an tollat naura lem obligationem.
3 Ruid de ciuilipsi Iudicia ni quid iuris riuilissim uel gentium. 3 s Inter patrem Ofilium ciuilis obligatio oriri non potes. θ ibi Me tribus modis limitatur. o Pater filio suo, is natura iter, o riuiliter respectu adueniitii peculis obligatur . .r An is quando filius aduentiliorum nomine patri obluetur. 6 Rei avellatione factum quoque continetur. 6 Rei appellatio qualis sit . qui , eius nomins eo rahenda tur, ibique numero in . Noua circa hoc ponitur consid
os Rerum mobilium, is immobilium appellatione iura, ct inim
-ς Multiplex expositio sitirum verborum secundum nostra eluita
Semeentia lara a iudice ino uente es ipso iura nidia nisiparte tierint eum esse incompetentem. - sententia lata super actione incompetenti valeat . Si sententia causa inepta expressa sit, nulla ea ipso iure. I o Sententia lata super inepto libello in ipse isto nulla, ibis Me pluribus modis remisiae limitatur. sa μή m quibus ineptitudo non vitiat libelrum .
378쪽
i v Nc transeamus&e. principium istud in duas
' diuinitur partes. In prima obligationum tractatus praecedentibus connectitur.' In secunda ob
G ligationis ponitur dissinitio. Sectio da ibi, obligatio est. Compendio non est Opus, eum diffinitionem tacitum obligationis .hic ponat Imperator. Notandum est primo secundum Port. titulum ad titulum continuandum esse: ita videtur hic Iustinianus sacere inquiens. Nunc transeamus, &c. quoniam in uniuscuique tituli interpretatione in ipio initio plus sorte quam deceat insistunt Do t. circa rub. siue tituli continuationem. uolo
ut hodie semel l ut diciturὶ pro semper hanc Rubricarum
materiam tractemus. Hoc igitur Port. notati dum duplici indipet in speetione. Prima est an hoc textu probetur. Seeunda an uerum si in se. Circa primam breuibus concludendo,die endum est illud hoc contextu non probari, cum in titulo praeced. nti tractatur de successionibus sublatis: quae fiebant per bonorum 'enditionem. qui quidem titulus nullam habet cum hoc uostro conformitatem, sed potius probatur ex isto teX.marerias congrue subordinandas esse. Cum enim dix sier supra de usu fi uctu, usu, & haereditate. Nunc inquitltransea inus ad obligationes,quas supra in titulo de reb.corp.& incorp. in s. I. una cum uluseu ita usu,& haereditatibus species rerum incorporalium esse ubxerat: ut supra declarauimus inrub. Sed cum notandum istud Port. noc no probetur rex. Succedit i altera inspectio
nunquid in se verum sitὶ ideo quaero nunquid tituli ad iututu sit necessaria continuatio ZIn hae quisl.duet sunt dociopi .quaru prima eitzut titulorum continuatio necessaria non sit, sed materierum tantia. hanc opinione sequuti sui Raph. Commens in rub.fl. deno u. ope. nunc Sicul.inc.
stimonium reatra de testib Bal .in I.gallus.in princ. T.de liber.& posthu. Aret .supra in piorem. huius voluminis infin. Mouentur primo,quia flustra fit.quod factum scimus argv.l.j.ffad municip l.quae sub conditione.fEde condansti.sed rub.continuatioues facta esita scimus. tum ex Her-
379쪽
moginiani pollicitatione. in l. 1. F. de statu homi. tum etiΤex Iustiniani dispositio ue. in l. 2. C de uete. iure enuc. Crisgo frustra laboramus in continuandis titulis. Huic rationi respondetur ex intentione Ias insta de aet in rub. quod licet continuati sint a Compilatoribus tituli. nos tamen debemus elaborare ut ordinem a compilatoribus obseruatit agnoscamus: alioquin sequerentur,quod cum Impe. in prima constit. C. in 3. quibus.& in. l. r.f. si initique modo. C. de
uete. iure enuclea. dicat nullum in iure contrarium reperi ri, nullius contrarii solutio esset indaganda : quod qua stridiculum nulliis est, qui ignoret. Nili dixeris quod
ruatenus contrarietatis iacit mentionem text. in d. l. 2. vietur permitrere solutionis indagationem: ut iis d. l. 2.3.co-trarium. Verum 'aec replixatio non est admodum uera: quia uidetur in continuatio oe. Praetere ultra Ias. ego retorqueo hoc Siculo argum et utam. Nam si legum latores ita liabordinauerunt mulos. ergo continuatio , & titulorusubordinatio erat necessaria. alias enim non est ueli simile, quod ita seci ssent compilatores. cum igitur ipsi mori sint ex necessitate ad contin uandos,& subordinandos titu-Ios , ut probatur in d. l. 1 f. quartus in fin. C. de iuete. iurienucle. dicendum est titulorum conuationem necessariam
esse. causi enim facti potius inspicitur, quam ipsa facta. I.uerum de furt. c. intelligentia. de uerbor. significa.icum similibus.' Nam quod fieri debet inspicitur et non quod sit.l. penulti T. dei musti rupi. & irrit. testamen. Secundo inouensur per text. in L α. ibi , ut res pas itur fi . de stat. homi. qua uinnuat text. quod non sit necessaria titulorum continuatio. sed ita demum fiat si res pariatur. Huic quoque text. facile respondetur quod nolit sub hac conditio-he fieri titulorum continuationem. Sed dieit titulum titulo applicari debere ut res patitur . . eod. modo quo melius pol, quo melius tituli patiuntur. Tertio mouentur ex principio tituli nostii. ex piine. it, sira de actio. cum innumerissimilibus, quae possent ad hoc adddci, ubi Impe. non conti. nuat titulum illum proxime praecedentibus titulis, sed materias subordinat. Ergo uon est necessatia i dicunt isti Jtitulorum
380쪽
t; tulorum continuatio , sed materiarum tantum subordi natio, sed haec ratio parum obstat. luet en m in titulo nostro cum similibus non coniungat Imperatorum titulum praecedentibus proxime titulis, sed maeerias sub ordinet: non tamen ex hoc negat, quin tituli debeant continuari. Immo si recte inspexeris, quae infra dicam , cognoices maximo cu mi sterio Ire perator sub ordinasse materias .Quarto,& ultimo mouentur. Quicquid iure non probatur, necessarium esse non uide ui: eri bescimus enim sitae. l. loqui. l. illam ubi scribentes. C. de collat. g. consideremus. authentica de trie n.& semisi. sed nulla proatur lege, nulla constitatione titulum ad titulum nece IIario continuandum esse. Ergo dicendum hanc titulorum continuationem necessariam non esse. Sed& huic rationi facile te spondebis si ea quae infra dicentur, considet abis. Altera est opinio superioris contraria, & fiequemiori calculo recepta, ut tituli ad titulum necessaria conriiritatio. Hanc seqguntur Doctias ut dixi communiter insta de aet. in rub. per laso.& OZer. ibi docto. in rub.ff. de leg. i. in l. r. ff. si cert. pet. & alibi passim. & probatur haec opinio omissis Doch. Dia da metis.
quibus potest facile responderi. Primo ex l. i. Esi pars haer.
pet. LI. 0.de fidei c. haere. pdi. in l. i. f. de bo .po Chaer. pet . ubi sumus in eadem haeredulatis petitionis materia : & tamen
illi tituli inuicem sub ordinantur ii cibis quibus ostenditur id necessarium esset, ut consequens est Oidinatium est.&c. Secundo probatur ex. l. 2-3. quartus C. de uere. iure. enuaquae. n. de eadem re pene loquuntur, in confinio ponere O-
ponere oportet inquit ibi Ini pe. Nec dicas, quod intelligat Imperator de materieria in subordinati noe. Tum quia e pressa titulorum ibi fit mentio, tum quia unusquisque titulus suam materiam habet particularem :&distincta ab
alio titulo,quare dicendo continuasi debere materias, satis implicat etiam titulo resse ecntinuandos .Tertio adducas
tu tex. ital l .f. est igitur. U. uti possi Interdictum uti possideris inquit text.)cosequenter proponitur post interdict sem unde ui: cm undeui, restitututi amissam possessio uc uti posiidetis inicidictum tueatur,ne amittatur polles io,