장음표시 사용
221쪽
qua navigatio in Orientem, insula enim S. Helenae ilibus tantum gradibus distat de Peruviana impediri poterare. Quae uti gloriose victa, ita foede perdita, opprobrium Nostris fuit. Quippe uti in occupanda urbe majores fuerunt , quam viri, ita in tutanda minores, quam foeminae. Et qui ante Vitam atque mortem uinta et imaverant, victi foedis voluptatibus, fractis socordia .luxu Imperatorum militum animis urbem nobili ilimam perfida deditione Francisco Toletano , classis Hispanicae Praesecto, tradidere, antequam ferme ad arma ventum esset: dc quanquam suppetias in propinquo esse non ignorarent ad octavum enim Decembris nuntium acceperant scelera sceleribus auxerunt. Ita cata classiis nostripotentissimae fuit expeditio, quae octodecim majoribus navigiis, & septem liburnicis constabat, quaeque classiarios mille sexcentos nonaginta , millo trecentos quinquaginta milites vectabat. Et quanquam advorsa tempestate aetata serius adventaverit, nullum tamen grave periculum eos urgebat, uti mortis metu nutantes, ncuti Toletano lubuerat, conditiones acciperent. -i Ui L.
ΙAcosus Heremita classis Imperator novem Probe instructis navibus, celocibusque duabus marib anno
222쪽
CID ID C xx II commiserat , iit in India occidentali nervos potenti Hispani cicontunderet, frangeretque Iegiisque thesauris immineret. Haec classis mille sexcentis,Mquod excurrit, viris reserta, ducentis nonaginta quatuor aereis ferreisque tormentis horribilis , impensis Procerumsbcietatisque indicar constructa, omnia magna promittebat. Non tam justa praelia, quam post crebras velitationes compluribus onerariis navigiis direptis inter quae quatuor
Hispanica saccharo onusta opima spolia non ignobilem
hanc expeditionem fecero. Sequenti dein anno, pn L. superato freto Australi juxta Limam insulam ventuta , navicula, quam Pro rex Peruvianus exploratum miserpi , intercepta, ex captivo centurione Martino De Rea compertum treis naves argenti feras probe onustas cum duabus bellieis Pantam am vorsus vela direxisse, Praetoriami
inaVem, cum galeone quadraginta aeneis machinis munita,
onerarias supra quadraginta juxta tormentorum tria suggesta, ub securitati suae consulerent, se recepisse . Erant bar suggesta lapidea sex vel septem tormentis instructa, caetera enim quinquaginta majori violenti circendae vicino litore exposita fuerant Metuebat enim Prorex, ne clas sis nostra, quam praecipiti cupiditate circa omnes terras, omnia maria spes lucri duxerat, urbi insulatque hostilia intentaret Neque animus Nostris deerat pulcherrimi patrandi facinoris, jamque adeo quinque militum centuri g, dc quinque classiariorum cymbis impositae, uti Callao de flumen inter vicinam tellurem arriperent, caterum concitus
fervor aquarum circa litora,profluentemque spem omnem accessus interciderat, densataque Hispanorum agmina tel- .- . do luris
223쪽
luris extima circa ipsa maris aestuaria insederant. Cum, reluctantibus itaque aquarum vorticibus d hoste simul velle pugnare , multum se fatigare, neque quicquam proficere, verum sibi ipsis certum exitium properare, eademum dementia videbatur. Cum haec itaque expeditio injuria loci aegre procederet, in alias arte is versare se animus Im. peratoris cepit. Julsum, uti centuriones aliquot duodecim cymbis armatis, quibus aere dracunculi, ignivom que machinae, ad incendia hostilibus navibus immittenda abunde suppetebant, intempesta nocte classem adorirentur. Et prospere ex voto cessit Fortuna quadraginta circiter naveis vel nostris ignibus, vel sparso vicino incendio concremabantur,pulcherrimo no iste spe istaculo, cum veluti festivus & triumphalis dies mari incubuisse videretur. Et haec opportuna nobis res cecidit, quod Martio tumultu ad aliam partem urbis septentrionalem concitato, perculsi oppidani illac,ubi nullum periculum erat, concursarent Dei ubi cymbis nostris ex ordine Hispanicae naves ignem concepissent, descaelum ante nocte atque nubibus obscuratum haud suis ignibus late fulgeret, periculum anceps periculi metu augebatur. Interea animo confirmato hostes ex propinquis tormentorum suggestli, galeone binisque navibus, quas pa-tachas vocant, vicinoque litore machinas omnes torque
re, Nostri dracunculis missilia spargere dc post principia
Hispanicarum navium quaedam enim inermes, de forte non exarserant latitare, postremo cum illic manere tutum non foret, se classem vorsus iterum recipere. Ita totam
ferme classem furor ignium consumpsi, paucarum incendium ab Hispanis,Barbarisque aegre extinctum. Audax hoc
224쪽
facinus, neque minor vietoria Quanquam autem rebus ex voto fluentibus, non tamen rectum consilium fuerat, igneis navibus immittere cum praecisis anchoratiis funibus sicile omnes in potestatem nostram incidissent, quod ventus turgidus, qui ex tellure incrementum capiebat, illas vorsus interiora maris fluitantes agitasset. Sicuti prima luce novem . Hispanice ignibus feralibus ardentes ita movebantur, tui stationem suam deserere,iae itidem ignibus faedarentur, Nostris necessitas incubuerit. Commemorat Sandius historicus, interea duos centuriones Regnerum Brederodium,de Enselbertum cultum duobus navigiis unam insulam. superatis quatuor navibus Guajaqueium urbem, post atrocem pugnam occupasse, mercibus opibusque resertam, ne spoliis incumberet praedi avida juventus, fieri solet, palabunda ib hostibus caederetur, ignibus feta libus subjecin D. Caeterum diaria, advorsa sorte bis Noustros, Punaeque insulet pagum incensiim reserunt .
PO, QNAM Philippus Tullus praesectus aliquot na
Vium, Commendatoris titulo, circa oram Africae mare
225쪽
finfestasset, plureis naves superasset, fugasset, vel in arenarum vada adegisset, Loandam Africii nlulam, quae ad quin- spe mili ria patet , aggredi in animiim induxit suum. .eterum classe undecim navium secundo vento hosti, quamprimum Nostris occurrere, consultum videbatur , cum a-MxNxς, quam, ubi visceribus alicujus regionis insederit',idisjicere victorem magis proclive sit. Quo comperto Prq-fectus hevatis anchoris, plenis velis, animi immodicus in hostem ferebatur. Acerrime utrinque pugnatum displosis spinisui=:tψmentorum globis taeterum hosti virtutis, Mae in expetito primus servor, atque impetus subito houensebat, de in torpore in solvebatur. Animose incipere praelium ultorum, d per caedesis igneis ad victoriam grassarii tum. st , qui inihil metuunt, nisi ut vincantur. Neque is pugna uin ii cum quatuor hostiles naves feralibus con . flagrarunt ignibus, praetoria de vicaria cum noctiluca litoribus ultro allis; una fugiendo vadis adacta. Du alis occupat , qu postmodum redemptς Postri dic Praetoriam , duasque reliqu*s, quifixilhaerebant, Nostri propius
accedentes tormentis ita quassarunt, ut tandem ignem
sones perent , quanquam xitylens, quandoquidem despe
ratio. ultimum necessitatis telum virtutem illorum acueret, cres3Ἱymo do ejacularentur L Postquam pulcherrimurn hoc facinus bene cecidisset, ne quid est qui victisfacerent Nostri ibi medium diei processit, aliam navem vadis impactam impetere tentarun . Conferta pubes intreis cymbas jussu Praefecti insiliit, atque ipse , quo animos adderet, in vicinum lembum se permisit f. Caeteri omnes, viri streoui; virtute Imperatoris accensi, summa celeritate in foros
226쪽
soro transilire , ferro iter aperire, denique audaciam pro munimento haber aeterum virtuti illorum Fortuna postmodum invidit, cum ex vicina tellure tam acriter glo bis impeterentur, ut necessitudo gravis se recipiendi eos
premeret, adeo quidem ut neque ignem injiciendi copia
daretur. Nonnulli occisi vulneratique, inter quosd ipso Praefectus vulnere advorso saucius Victoria tamen eis non minor fuit, cum per omnes asperitate eluctari, ne quidem ipsa virtus permittat . Ex hostibus summa cum turpitudine plerique ex navibus si terret dederant, eaesi, tintuitu vel submersi, pauci capti. Tres ex nostris modica navi, quamupatacham vocant, in litus adacti, in hostium manus pervenerant. Quibus permutandis cum tertia parte plureis ex captivis Lusitanis hosti offerrentur ii ubernator a Rura
Episcopus Loandi cedam 5 indignam cohditionem pro
posuerunt , uti pro tribus captivis omnes admodum Lai.
sitani Ethiopes dimitterentur, binae superatae naves re stituerentur Quae intoleranda conditici liidibrio Nostiis habita , cum vidi victoribus summo cum opprobrio in. sulparent, neque captivorum ea habitae ratio , ut erue e impotenti superbiae obnoxii forentV. Naues integraei ita mensa postmodum pecunia redemptς. Neque ulto post Nicolaus de Sosa, qui imperium urbis iiscantillae recens obbtinebat, rei captivos obtillit, pro quo ossicio humanitatis viginti Lusitani vinclis exoluti. Juxta urbem Loandam , atque intra sinum viginti admodum naves, inter quas de
actuasiae, stationem fixerant. Etsi autem Nostri neque consili, neque audaci unquam eguere, tamen in certum periculum velle incurrere, inconsultum videbatuta. Dee
227쪽
rat locorum peritus nauta, qui vada dc sicca arenarum exploraret, sineritio ab illis caveri nequibat duoque in litore suggestus tormentorum arcere adventantes poterant '. Caeterum non tam tormentorum ictus, quam brevia metuebant, que is si haererent, in extremo Fortuna illorum sita fuisset. Itaque providebat Praefectus, ne tale quid eveniret, vincendique cupiditate, ipsi vincerentuta Audacia quidem propior fortitudini est, caeterum temeritatem nemo unquam sapiens laudavit ostio quidem australi Loan-dς,'r'fectus urbis cum tribus se ostentaverat navigiis, verum nihil ibi virtus vel audacia poterant, quia periculosa itidem vada imminebant, atque suggestus decem tormentoriam catacintroitum prohibebat. Neque a peritis locorum facile lux ca arenarum vitabantur, cum ipsa illa tria navigia remulco dissicili nisu inter syrtes veluti de charybdes attraherentur. Ne itaque hic tempus frustra consumerent, iterum pelago incumberes, incerta casuum, quq marcio volvit, tentare, Fortunam in diripiendis hostilibus navibus experiri Atque adeo virtute, de Diis volentibus, pro spere omnia cessEro Vidisplures circumcirca naves mercibus divites. Terror ubique hostem prostraverat, dum per ignaviam cinertiam magis incurrerent in manus nostras, 'uamamus vincerentu
228쪽
Toc anno inter Lusitanos, qui antea a Britannis Ormo ab insula pulsi fuerant,d Anglicas, Hollandicasq; naveis
juxta Persiae oram longe acerrima suere praelia. Hostes,praeter quatuordecim minores naves Fregalias vocant octo galeonibus, 'uingentis aereis tormentis terribiles erant . Nostrinaveis quatuor numero, uti Britannicet, humiles prae magnitudine hostilium navium liburnicarum speciem ostentabant. Undecimo Februarii die cruento admodum praelio mare per quatuor horas efferbuit, dum antea Britan ni Hollandique usque ad extrema vita se invicem sacramento devovissent. Memorabilis inprimis navis Hollan- dic , cui Virginis Dordracens nomen, virtus exarsit, quς oneraria dc.octodecim tantum machinis instructa, medio hostium fluitans, per integram horiam cum quinque galeonibus invictas manus conserui . Neque sudo mari suppeti in promptu. Hostibus cupidine victori et flagrantibus, animus supra modum accrevit : Nostris omnem violentiam ipsa etiam morte vincere, quam cum opprobrio vinci, satius videbatur. Surgente leni vento ab hostibus non tantum, verum etiam ab amicis divisi, pelago agitabantur. Virtute itaq; aequabiliri inviolata per medios hostes ruere, iii- Ee rioso
229쪽
riosoque insultu ad suos revorti, audax onsilium edidi. Et Fortuna illis quanquam gravi cancipiti periculo ben:
cessit: ipsa tamen navis bis ignibus incensa confestim, iterum extincta fuit Neque minor interea alterius navis nostr Wesopum indigetabatur sortitudo gliscebat, quivicariqhostili innexa dc praetoria caetereqiae naves hostiles in propinquo erant tam cruento certamine dimicavit,ut harpagonibus disjeetis aegre se vicaria reciperet, cum omni apparatu bellico dc sexaginta tormentis instructissima esset. Interea concito vento Nostri quinque junctis navibus hostes fatigando vincere summo studio adnitebantur. Neque illi impotentesis lassi pugna reluctari amplius quibant, cadaveribus continuo in mare vopvendis intenti. Nox atrox praelium diremit : Lusitanique juxta insulam Κismisium, Nostri prope Ormusium anchoras fixerunt'. Secundo post hoc praelium die multo adhuc atrocius dimicatum est, adeo ut anceps utrinque victoria esset Arbores hostium passim mutilivet fraet , auten nςque gementes jactabantur, virgo autem Dord racena ita velis pertus fuit, ut nec ullus quidem integer nauticus funis esset'. Navicula quoque incendiaria in hostem missa,sed frustraneo nisu. Tracto per integrum diem praelio noctis praesidio tuti hostes prope Ormu- sum, Nostri juxta Gamerona oppidu subsederunt. Postridie Lusitani prope Larequam insulam , quam infida vada praetexunt, se recepere. Compertumque post modum , nigris Vexillis erectis, Praesectum classis Alfonsum Boutelium filium Proregis extremum diem clausisso. Post aliquot dies, cum Suratiam vorsus iter instituere, ex sententia omnibus rebus paratis compositisque, Nostri decrevissent, Lusitani
230쪽
metuentes, ne iterum praeliandi difficultate circumveniremtur, quantum possunt celerrime fugiendo patentia aequora secant, .versus oram Persicam Muscetum oppidum petunt. Postridie, quod hostium naves arboribus antennisque mutilitam propere expedire iter nequirent, tanto horrore iterum certamen caeptum , uti praetoria incensa vix extingueretur, tres ali ibi invicem innex et haesitarent. Ob scuro noetis evasere dc prupter arcem oppidi statione securam elegerun . Tam cruenti sis atrocibus praeliis ex Britannis Hollandisque octuaginta caesi, complures vulnς- rati, ex Lusitanis praeter saucios ultra mille necati, sola carlamitate nobiles.
LEAE A Ni in Schrammius Praesectus classis Indicae novem navigiis anno C LIMI x x v i mense Majomari se commiserat, duobusque postmodum mensibus portum terr Ilong petebat. Caeterum cpnspectis quatuor navigiis, dum in dubio mens haerebat, an hostes an amici forent, ubi propius accessum , compertum famosum esse praedonem Companum, qui foedis rapinis tibique maria infestabat, complurium mercatorum nostrorum for- χ tunas