장음표시 사용
431쪽
Decis Aurearum par. IL Lib. III.
mittitur pina, de glo. in c. I. lecteta ven. vini mitius punitur oraelatus , qu. 1 alius.
3 i Quinto. HabensI capitales inimitias poteli absolui ab Epitcopo, modo cessante impedimento repraesentet sesu:rimo Pontifici,c.de caetero, tit. nostro. Et nec consideratur, quae causa suerit inimicitiae, an ex sua culpa orta sir, vel no.
31 Et ita quis reportat i commodum ex
sua culpa, quando culpa non suit ordinata ad illud. ita glo. in ciliatu luna, j. savero. verssi non audens, de rescri. in 6. Item ex illo tex. nota, quod licet regulariter incides in Canonem non sit adsoluendus nisi a Papa, tamen illud procedit, nisi subsit legitimum impedimen-33 tum. Alta et in omni edicto intelligitur excepta omnis iusta exculatio, d.c. de Hiero, canto quatuor, c. fin.de cieri non resid. Sic ctiam in omni mandato, c. si quando, de rescrip. sic in omni iura mento, c. quemadmodum, cap. breui, de iureiuran.
Pariter ab Episcopo potest absolui 3 I Iostiarius ecclesiasticae , t sue saecularis potestatis, qui imaligno animo, vel excedendo modum ratione ossicii sui clericum percussit: nisi grauiter per D
serit, cap. si vero,el I. it. noliro. EnOrmis eni in excessus regulariter semper excipitur, not. In c. peruenit,& c.cum illorum, eo. ti. nisi in articulo mortis, C. non dubium, e .lit. Ex quo tex. in d.C.
si vero,colligitur, quod delictum commissium ratione ossici j alleviatur, si debitam formam seruat, & non eaecedit. facit quod not. in cap. olim, I. de restitui. spoliat.
3 s Rurium monachi incidentes t in Canonem , nis sit enormis laeso. iux. tex. in tacum illorum, tit. nolim sunt absonuendi ab Episcopo: quia ab excommunicatione a Canone inflicta nullus praelatus inferior absoluit, & hoc videtur probari in Clem. i .de priuil. in c. religioso, tit. nostro in 6. Nisi Abbas haberet
rura episcopalia. Pariter episcopus ab soluit momales etiam exemptas, gis. in ic monialibus, citano iro, & hoc ai
thoritate ordinaria inducta a dicto iure,& non vice Papae. δ sic ut delegatus Papae. Idem tenet Innoc. de Io. And. dc finaliter ita videtur sentire glo. in d. p. de monialibus, etiam pro excessi hiis notoriis, nam si hoc procudit in cςteris mulieribus, ut supra assirioauimus, multo magis in monialibus . tum quia Papa non excepit casum enormis laesionis, sicut fecit in monachis,d.c.cum illoruim. Quod vero diximus, Abbas non potabio lucro monachos ab ex icatione Canonis. Si quis suadente , immo nec ab excomunicatione naaiori, nisi in casibus a iure expressis, in dicta regula multas habet fallentias quini Prinaa ut non 36 procedati in praelatis habentibus iurisdictionem episcopalem super subditos suos. Hinc fit,quod cum praelati S. Francisci, uel alij mendicantium habeat iurisdictione quasi epalem super sororessui ordinis, possint eis absoluere. Immo Abbas habens iurisdictionem episcopalem no solum potest absoluere pro im ctione manuum in casibus statun dicendis, sed etiam in omnibus casibus, pro quibus polliunt absoluere Episcopi, arsecorum,quae nota per gis. in Ct C. I. se re bus eccles . non alte. Innoc. in cap. stami, mus, de malo. dc obed. consuluit Fedet.
37 Item fallit i in monachis, dc Canoni
cis regularibus, dc in omnibus religiosis modo sint cl.mi trales, de in claustro
se percussilient; Tales cni in per propria
Abbatem possunt absolui, c. r. c. In illorum, tit. nostro, ctiam si monachus liuin monachum percutiat extra clati 1lrum. Fclin. in il .capcum illorum, in fio& est communis opinio, ut ibi per Dota Quod dictuin etiam procedit in noui-38 tiis, et dummodo sint infra annum prohationis, Ut nota Innocen. Ioan . Ana.
de Holiten. in dae. r. quamuis in Canonem inciderint ante ingressum religri
vis, Ira Holl.an d.ca. cum illorum, o ia
432쪽
De casibus, in quibus &c. Cap. VI. I 8 I
In cap.religioso in vest. non possit, eod. tit. in 6. Fr. Ioan .in sum m. d. tit. q. s.
Quae quide absolutio valet etiam si posthabitam absolutionem infra annum probationis egrederetur religionem, nisi excommunicatus intrasset fraudulenter, ita quod alias non interesset, & de hoc constaret, vel esset praesumptio vi lenta, ut quia satis cito post odientam CXirct. arg. in cap.ossici j,dc quod ibi nota. in princ. glinde elech. Et haec opinio omissa alia opinione Innoc. Abb. Antiqui,& Io. And. in ii. cap. orna illorum, mihi magis placet, tanqua magis aequa.
39 Rursum fallite in monachis cxemptis, quia etiam si illi vellent, non possunt per Episcopum, sed tantum per Abbatem absolui, ita singulariter glo. sic in Clerii.
cum ex eo, te sent. ex m. E t hoc, ut tollatur vagandi inateria, quae animabus illorum periculosa esset, facit c. fi . de r
cum in tempore de arbiti ubi habetur, quod Religiosus, non potest renunciare priuilegio exemptionis, quod idem dic quo ad exemptos ad alias excommunicationes maiores a iure indilctas, notamen Papae reler uatas, nam talis in emptus non mi absolui ab Episcopo Im laind.Clem. Ne in agro,& in Cle Di Udum,deseeut 1. col. Item falliti in Id spitalari j seu fratribus Hierosolomitanis, Ubi eorum prior, qui saltem debet esse clericus, si petitur absolutio tantuin foro exteriori, alias requiritur quod sit sacerdos, si illa datur in soro animae, etiam a peccatis. iuri glo. fingu. indicto
capit.canonica, titu. nostro, potestab-
soluere omnes ipsos Hierosolonaria nos illius loci, no autem aliorum locorum, iux. tex. in cap. Canonica. ibi, pcr pri rem vestrum, quem ad hoc ponderat ibi Host. & Ioan. Andri concludentes, quod solus prior vltramotanus, cui praedicta Decretalis dirigitur, potest absol uere Hierosolomitanos, unde dicit, qd quo ad Hospitalarios aliorum locotir,
si non habent aliud priuilegium specim
Ie , a dioeceano illius loci sunt absoluendi. Item dictus prior potest etiam absolucre situm magi strum, qui miles, & laicus est, licet sit maior,& prior inter omnes, siue porcusserint se in claustro, vesdomo, quia tota domus sumitur pro
claustro, quando alia Haustra non hobent, siue ex ria, per tex. in dataCanom-
, qui simpliciter loquitur, nec aliquid
dicit de claustro. Haec Doet. in d.c. Ca- I nonica. Rursum non solum claustrales possunt absolui per Abbatem, sed
etiam per eorum priorem , ves praepositum, quando priorcs non haberent si pra se Abbatem, alias secus: quia rim pro absolutione recurrendum est ad Ab
Nisi monachus percutiat Abbatem,vel priorem, ves alium suum superiorem . qui locum Abbatis tenet, per i .in m. cum illorum, vers. eorum praelatos: quia tunc esset absbluendus tantum a Papae quia delictum augetur ratione persen Et ita talis percussio dicitur enormis, Ac .cum illoriam. Quod multo magis
procedit, si esset sacta in Episcopum,
vel generasset scandalum, L c.cum ill rum, ibi nequeat sine sodalo praeteriti. Decima. Licet a sententia Canonis i debeat i quis absolui ab eo, cui Canon reseruatui, de ita a si immo Pontifice, quando absolutio est sibi reseruata, cap.
eos qui ,eo. ti. inci .alias ab Episcopo,c. nuper, .lit. tamen propter legitimum im
3 pedunentum, & incasi Ut necessitatis potest quis absolui ab alio, qui alias de
iure absoluere non potirisset, ficit gi in c. pastoralis, de om.OM. Qtad procedit non Qtum, si quis esset excomm
nicatus p pter violentam manuum iniectionem, ut supra in saltemiis diximus, ct ut dicit Innoc.in cap.quamuis, . fit. nostro, sed etiam ex quacunque alia causa a sententia iuris, vel hominis, ut patet per rex. in d. c.eos. quamuis Inno. In d. c. quamuis aliud voluerit, & non bene, cum tex.in d.c.quamuis procedat non salum in excommunicatione C nonis,
433쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. IlI.
monis, si quis suadonte, sed in qualibet
alia excommunicatione. Et mouet me, cea noscitur, dc c.quod de has, e .lit. ubi sit mentio de impedimentis,& non laciunt mentionem d. c. si quis suadente. facit etiam i clantitas rationis,l.illud,siasti. Aquil .quia videtur esse eadem ratio maliis casibus. ita Francus, ind. cos. S Io.Andr. Fel.indae.quam uis.Ang vero et qui absoluendi erant a sede Apostolica, de propter inflans impedimentum absoluti sunt ab Episcopo,vel alio, cessante impedimento, vel neectitate remantur ire ad sedem Apostolicam. E tqui sint isti, qui se debeant praesentare
sedi Apostolicae, de quod debeant sc priscntare qua citius, dc an personaliter, Vel per procuratorem, & an non se re, praesentando incidat in eandem excomanunicationem, diximus in I . r.lib I. I 3.nu.9 . Vsque ad 93.
q. s. Undecima. Licet i absolutio propter
iniectionem manuum violentam sit seruata summo Pontifici, C. Porro, c.no dubium, cum simil. tit. nostro, tamen ampliatur ut habeat etiam locum in i nato a latere, c.ad eminentiam,c.ea noscitur, coa etiam si haesio esset enormis, ita I Andr. Do. Ant. dc Doch. inmuniter tenent in c.pcn.de Ossi. lcg.per icX. in d.c.ad eminentiam. Ita etiam Archi. in c. si quis suadente I7.q .dc in c. I .deos s. leg.in 6. Hen.in c. I .qui cle. vcl Votin
Duodecima. Vt absolutus ab Episcopo tenetur ire ad sedem Apostolicam cessante impedimento, ita etiam abso- 6 lutus t ab inseriore Episcopo teneturire ad Episcopii, si ab Episcopo talis e -communicatus poterit absolui ex ossi cio, de iurisdictione propria, de non ad Papam . per tex.inc eos, tit nostro,in ii. Ibi,dum dicit, a quo,vel de iure suerant abiluendi E t ibi, tum tex.dicit, si illi,a quo istis cessantibus absolui debebant.. Quare quando proprius saccrdos in a
. ticulo mortis absolueret excommunicatum, debet sibi iniungere , ut reci perata sanitate quam primum cito poterit,debeat adire Episcopum illius. SUMMARIUM. I
i Armor si appellatione quid veniat, usurgyrohibitu. .
2 Clerici arma portare non debent sub pe
3 Clerici in multis casibus licite arma petra
4 Clerici ticite arma portantes,in multis locis non possunt. s Sacerdos qui de mandato Discopi conduxit armatos in ca tro, ut illud cust dirent ,si exurgente pugna, multi se
rint moraui, sacerdos non erit irreg . Iaras.
6 Clericorum, monachorum deferemium
7 Locm religiosim aggravat de ictam. 8 Monachus arma tenens in quatuor cas μου non es ex communicatuS.
De armorum delatione prohibita clericis. Cap. VII.
E Qv I T v R ct videre de excessi bus circa armorum delatiornem,Vnde praeterea, quae diaximus tib nostrarum decisi
dc supra, te bello cap.ro. Sui sciat tantur adnotare, quod ulus armorum non solum clericis,sed etiam laicis est prohibitus de iure ciuili, ut C. te usumno. LI. li. i I.Sed modo ad Decisiones deuenia
Prima. Clerici arma portare non d a bent i c. lerico, de vita,& honest. cleri 3.q.vllac.clerici,& cap.quicunque. Cuarma clericoru esse debeat lachrim , MOrationes, 13 . l.8.cap. te Episcopis, j. i.& cap.s . Quod procedit primo,etiaim ut deserre non possint ad repellendam violentiam inserendam ecclesi. ae,vel phtriae,quae impugnatur,licet tunc possint alios ad arma & pugna hortari, licet laici bene posivit, 1 3 H. 3 .cisortitudo, ct c. ut pridem, ubi de hoc per Ioan.And. cundo, ut nec cima in minoribus ordivibus
434쪽
Des morum delatione &Q Cap. VII. I 8 a
nibus constituti possint portare arma ,
in cap. petitio, te homi . num 6. Et arma portantes peccat mortaliter, cii per hoc excommunicari possint, i. p. clerici: Et nec potest quis excommunicari nisi proptCr mortale, I I.q. 3. c. nemo Episcopo rum. Quinimmo, si excommunicati nodesistant, possunt deponi glo. in d. c. le-rici. facit i I. lillaeap.clericus maleficus. Et ita debet intelligi 13. q.8. .quicunque.&cap. clcrici.
Secunda. Clerici in multis casibus li-cire t arina portant. Quorum primus:
quando hoc sacci ent aut lioritate Papae. arg.l. I.C.Vt vlus armo.inlc. princ. li. I I.
Quod intellige tribus conci irrcntibus, Primum,ut moueant arma in bello iusto. Secundum, quod tale bellum non possi commode expediri per laicum. Tertium, quo i illa licentia procedat a Papa consultis Cardinalibus, ita Cald
homici Quare in hoc casu licet aliquem
interficiant, non sunt irregulares.& ratio est quia ideo illicitum est clericis a ma mouere, quia colli tu tiones Canonicae hoc vetant, qua ruin potestas d en det a Papa, 17. lilii n. p. per totum detrata Statac. l .de clech c. significasti. & siepotest Papa dare licentiam clericis m uendi arma. & illis utendi quibuscunque sine metu irregularitatis,qu est herconstitutionem canonicam introducta. c. is qui, l .mp .de sent.ex m. lib.6.&pro hoc suit, quia Papa cum homicida etiam voluntari dispensare potest, si renitet. . de Anan. in cap. sicut dignum, de homic. Et si dicatur quod homicidaeli irregularis de iure diuino, iux. illud. Non sidificabis mihi templum, Scci de
intelligitur de illo, qui accipit gladium fine licentia superioris, 2 3. q. . cap. ille
gladium. Ita Ioan. Cald. quem sequitur Ioan .de Anan.in s.cap. petitio, numC. S. Secundus ratione istudi teporalis,quod tenent, nam dominum studi liniare t
nentur, & cum eo ire aci bellum, quod non elt directe ad occidendum, sed ad
sua defendenda, siue recuperanda, quora su possunt arma descrre, 2 9. q. . cap. non vos, f. ccc cap. si non li et,'pO ro, cap.olun causam, I .de restit. spol.Tertius est in clericis, qui transeunt per via periculosam, quibus etiam est licitum
portare arma defensionis ad terrorem, non autem ad percutiend um,& Vt per-riatiant, arg. 2 3. q. 3. cap. Maximianus , min. Ant in cap. I ale vita, & honestici cr. vel si essent in obsidione, aut haberent inimicitias, aut alia inlla caula. Io de Anan. in d. ap. petitio, nil.6. cum non teneantur inermes se exponere periculo , ut legitur, & notatur in cap. a ceden et 2 ut lit.non contes an cap.
storalis, e . tit. Quartus in clericis portantibus cultellum paruuin ad inciden i dum panem,& alia neccilaria ad victu,& ungulas, Abbind. cap cierici, nu.7. de vita, ct honest. es per ea, Quae nota ita in Auth de armis,m princ. Hinc I de Anan .in cap. lator, te homic. in pl in. dicit statutum prohibens arma portari, i non habere locum in cultellis paruis. In
his i tamen casibus, in quibus licitum
est portare arma clericis,non possunt ibi a portare coram iudice, neque incongregatione, neque in tu scholarium . nequc in palatio Principas, vel ritu communis consilii, arg. tex. in Larmatos, E. de vi publici adit text. in cap. i. F. si quis rusticiis, de pacc tenen. ubi Baldus cxpresse firmat
Tertia. Quidam sacerdos de mand s tot E ilcopi conducebat homines an malos in quoddam castrii, in quo Episcopus habebat iiiiii dictione tempora lena, ut custodirent castrii. Si inimici E-, piseopi invaserum castrum,& indos urgente pugna,sacerdostraxis se ad Dotem, licet multi in pugila mortui su ri rint, clericus non erit irre Liris: quia
licite secit obediendo Episcopo, & bcIlum erat iustum pro parte Episcopi. Iramo etiam si percussisset, nec uti in Callar ita refert Ioan. de Anan. l . Hor dicen, tem in cap. tiuo,de homic, Qui ctiam
435쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. III.
addit, quod posito, quod bellum esset
iniustum,nec esset irregularis; quia traxit se ad partem. Conducere enim armatos non ruit causa saltem immediata belli praedicti, sed remota, quae non inducit irregularitatem, ut uoluit glis. sing. in cap. exhibita. Verb. corruat, de homici 6 Quarta. De poena clericorum deserentium arma . Clerici sola delatione armorum non sunt excommunicati, sed excommunicandi, in.quit. cap conue intor,not glo. in c. dilecto, de sent. cxco. lib. 6 Et non obstat textin Clem ne in agro, ,.quia vero, de stat monach. quia ille tex. loquitur in monachis intra in
nasterium tenentibus arma qui ipso iure si intexcommunicati; Et jic locus reli 7 giosus aagrauat delictum, cap. sicut dignum, de liomic. Et sic nota,quod tam
monachus,quam clericus portantes arim, peccat mortaliter,ut diximuS,nu. 2.
Fallit tame hqc regula in ossicialibus,&corum familia, quibus missiam est ar' ma portare, l .arma ad salute, j. fin. Ede isc. praesec. vigil. & ibi Bald.extendit illum tex. ad familiam Episcopi, qui in eum habet merum, & mixtum imperium inisua dioecesi. Idem est in ossicialibus legati ex latere. Fallit etiam ubicunque vellet ire ad aspiciendum agros. ita Nicide Neap. in l.n. per illum tex. leproxi. scri . lib. I x. Iseria. in c. I .f. si quis, de pac.tenen. vel quando portaret arma ligata, vide Din.in d. citatori glossin S.
prohibemur, verb.permittimuS, In authen. de armis.
tribu scasibus non incurrit excommunicationcm. Quorum primus,ut si Abbas piosequeretur monachos odio capitali, vel esset talis, cuius consortium esset intolerabile, ut quia parit contumeliam Creatoris, vel quia iniungit subditis intolerabilia , quia timc poterunt mona chi sine licentia arma assumere, si non potest alijs remedijs succurri, II. q. 3.c. Iulianus, te diuor. .quan to,de appeti c. de priore,de homicic.significasti becundus, quando extra septa arma teneret, ita glo. Σ.in Clem. in agro,* pr satae. Hinc si monachus teneret arma in monasterio non suo, peccaret mortaliter, non tamen incideret in excommunicationem , quia f. praelatae, loquens de si pto monasterij, debet intelligi de proprio monasterio. Tertius,quando mo nachus de foris veniret ad claustrum cum arnais, quia si non haberet animutenendi,non ligareturiquia imia dici tutarma tenere cum effectu,cum verbum, tenentes, lenotet temporis continuita
t Crapula quid. ct unde dicatur, O mala
1 Ebrietas quid, eiusque massa, commeses Do qmu. 3 Gula an sit peccatum mortale. Ciborum in tu tria fiunt consideranda. 1 Custodes ecclesia an possint ibi iacere, σ
6 Cibus debet congruere persona. 7 Cibus non propter sesed propter modum utendo prohibetu) ι sic luctus pro mor- ruis, sic sereo librorum poetarum siclo
ιιο, ve elodia cantus,vel amor in se
8 Ebrietas quandoque est cum peccato mouetali, quandoque cum veniali, quanda que sine peccato.' Geraci non debent intrare tabernam. i o Clerico an hceat in taberna tamedere rae
II Clericus an possA in ecclesia momstrare.
t 2 Coraco an liceat babere tabernam. Peregrinationis causa multa licent, qua altas non licerent.1 3 Commessationes clericis , pariterque Di cis sunt prohibita. Conuiutum d ymbolis,o confertis,esericis celebrare hon licet. i s Curici non debenι amore Sanctorum, velammarum Pauperum se ingurguare. Cis
436쪽
De crapula,& ebrietate &c. Cap. VIII. I 8 3
Is clerici tenentur in cibis.cst potibus sie con-
r7 Clerici bibentes vinum sine aqua,an pec
I 8 Clericus debet esse contentus trina pota
I9 Vinum immoderare sumptum multa mala parit 1o Ebrietati deseruientis poena. 2I Fobrarias quibus conueniat.σquare mian Iris ecclesia Usignantur quinque ra
a Vinum non bibens an pust promoueri ad
24 Clericus consumens fructus beneficii in
conuiuus, cst cammessationibus any cat moraatiter, cst sit obnoxius restautioni.
3 s Coninmis sacerdotum debet commi 'rilectio sacrarum stripturarum. 26 Origenes nec somnum, nec cibum siume-
27 Familiaritas magis in consuuio,quam in colloPIO. 28 Clericis ad conn uia pauperum inuismis, non liceι ahq Id tollere, cst ad domum
2 Conuiuia non ticet in ecclesia facere. 3o Non ticeι clerico in ecclesia dormire.
De crapula, & ebrietate a clericis vitanda. Cap. V III.
omta Os TE A videnditiast de crapui l la Nebrietate, de qua multa
diximus,& mala, quae proueniunt in Dona. ix. post Pcnt . Serm. 3. super verba illa Ad Cor. c. Io. Sedit populus manducare, & bibere, & surrexerunt ludere. Tamen restat modo. v t vidimus, quare dicatu r crapula, ct quid sit et, rictas. Igitur crapu-x La ' est quas cruda epula,& dicitur crapula a superfluitate ciborum, S immoderata voracitate cibi, nam tunc homi-nzs Ita voraciter epulantes perlectς non discrunt, sed materiam indigestam e mittunt,& sic talis cruditas morbum facii,& molestias inserit, & aegritudines Senerat. Quod enim fames facit,hoc etiam plenitu3o ciborum, ut magis aut & multo maiora. Fames quippe in paucis diebus aufert hominem , cic liberat de hac vita poenali. Excessus vero ciborum consumit,& putrefacit corpus humanum,& macerat aegritudine diuturna, & tunc tu morte crudeli conlumit, cap.nihil enim, te consec. list. s. Ebrietast vero dicitur superfluitas potus, M. est immoderatus usus vini,que quidem aufert memoriam, dissipat sensum , cΟ-git ad libidinem, inuoluit linguam, corrumpit sanguinem, confundit natura, pcrdi t gratiam, & perducit ad damn tionem,ita Rayn.intractat. . de Gula. Sunt etiam comminationes,quae dicun. tur luxuriosa conuiuia a comedendo dicta. Vnde commessatio superflua est coutuatio, & commessor ventri, de gulae nimium deditus, Arch.in cicommessationes, dist. 4. Sed modo ad Decis deueniamus. quarum
Prima. Gula est peccatum t mortale, quando delectationi gulae inli rei h
mo tanquam fini, propter quam Deum contemnit. Paratus scilicet contra praecepta Dei agere, ut non audire missatia, vel infringere ieiunium, diebus vetitis carnes comedere, ut delectationes huius assequatur. At si in vitio gulae mi. ligatur inordinatio concupiscentium secundum e qu. ae sunt ad finem,ut puta , quia nimis praeuenit tempus debitum
comeden i i, veIci ς lautiores idest pretiosos qiraerit, vel quae asilurienda sunt procurari accuratius appetit, vel in ipsa quantitate sumendi mensurarii resectionis cedit, & tunc peccat venialiter.
cap.quinque,de consecratistinct. s. Henric. lch in casea crapula,de vita,& honest . clari
Secunda. I n ciborum usu i quis tria debet considerare, quia debet uti cibis congruentibus loco,tempore,& petis
437쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. IlI.
Dis,cap. I .dist. I. Loco,quia non debet quis manducare, vel in ecclesia dormire, quia v bi celebratur conuiuium Corporis,& Sanguinis Christi, non est locus crapulae, de commessationis. Vnde Apost. I. Cor. D. Conuenientibus vobis in unum iam non cst dominicam Nnam manducare, M Unus esurit.& alius
ebrius est, Nunquid domos no habetis' ad manducandum, & bibendum,sallit in casu necessitatis, ut dicit ibi Turrca.s Hinc ex hoc capitet excusantur cultodientes ecclesiam, & thesauros ecclesiae,qui ibi iacent, & dormiunt, ut hahetur incinulli,dist. 1. & not. Archid.
Tempore, quia non licet uti carnibus tempore quadragesimali, distinet ca-6 pitidenique. Item cibi de nil congruere personis,ut monacho non comedere carnes, do confeci distin. f. cap. Carnes.
An vero quis possit uti ciciis strictioribus, quam faciant illi, cum quibus conuersaturὸ dic,quod non,& ita videtur, quod non licet religioso in usu ciborii restringere vitam suam ultra quam facit regula sua, quod intellige, quando
generaretur ex hoc scandalum,alias permitteretur, c. utinam, list.76.
Tertia. In considerando vitio gulae non est attendenda pretiosos cibi, qui sumitur, sed tantummodo ingluuies,&7 voracitas sumentis,& itat cibus prohibetur non propter se, sed propter modii
utend i, d. cap. quisquis, distinct. I. qui dicit illum sapientem, qui scit uti cibo eo modo quo permissum est,& quod dicitur de cibo,idem est de tristitia,& d
lore pro mortilis, c.habent, I 3. quaest. 2.
ubi non prohibetur luctus pro mortuis sed nimius,quia ut dicit ibi tex.illud dis fidentiae genus est. Idem est de finia entis paganorum,cap. ideo,dist. 37. ubi prohibentur Christiani poetarum libros legere, non ex se, sed ex modo, ut quia nimia auiditate ducti excitantur ad libidinem. Idem est de latione. Non enim
prohibitum est nec die dominico pro necessitate corporis lauari, sed tantum propter modum, nam si pro luxuria, &voluptate quis lauari appetit, hoc fieri
nec ullo die conceditur, cap. pzruenit,
de consecr. distincti . Idem est dumelodia cantus, non enim prohibetur cantus, sed tantum cantus ex modo, ut sunt
hi,qui mungui fauces, & guttur, ut dulcius resonent in conspectu populi, cantantes effeminate, ut delectent populit, Sed cantus debet esse simplex,& deu tus ala ris, cum cordis attention ut populo placeat ad Dei honore, ita notatur per Turrec. in cap.cantantes, distin.9a. Idem est de nimio amore in uxorem, quia non prohibetur amor, sed nimius,
Quarta. Ebrietas,quandoque potest 8 esse sine peccato, t quandoque cum v c niali, quand uecum peccato mortali. Nam qui nescit potum esse immoderatum,& inebriare potet item, ut quia nescit vini sortitudinem , tunc obrietas
potest esse fine peccato, sic Noe creditur inebriarum sui se . Atqui percipit potum esse immoderatum, S petentem inefitiare,dc tamen vult magis ebrietatem incurrere, quam a potu absti nere, tunc talis peccat mortaliter, de dicitur proprie cbrius: quia mortalia proptic recipiunt speciem non ab his, quς per accidens eueniunt praeter intentionem,sed ab eo,quod est per se intentum. Pariter quando ebrietas est assidua,& nouit viares vini, & non vult apponere aquam,& sc quando stud iose consueuit se de sacili inebriare, d cap. unum, j. criminis,
ct ante omnia. Erit vero peccatum ueniale, quando aliquis percipit potum esuse potcntem, S immoderati, non tametextimat potentem inebriare, uel quando ebrietas accidit ex debilitate cerebri, cap. unum, j.alias, dili in st.2s. D.Tho. qui supra arti 1. quast. i 8. Archid .in capiti sexto die, distinct. 3s.
si Quinta. Clerici non debent tintrare
tabernam, cap.non oportet, I .diae .dc
dicitur taberna, locus ubi uictualia, scilicet panis, & vinum, & carnes coctae venduntur,dicta a tabulis, quia tabulis
438쪽
clauditur, Archid. in cap.nulli, ead.distincti Nec debent ibi comedere,aut bibere, nisi sorte causa necessitatis, ut in peregrinatione,cap. cieiici,cad.distin l. io Sed an clericus, qui in domo propria non habet uinum, vel panem, possit ex necessitate ingredi in ea, & illa emere, dic quod sic: non tamen ex hoc capite potest in illa comedere,cum tantum permittatur propter iter, cap.clerici, de ibi Gemin.distinct. 4. Licet Zabar. extendat, etia si subest et alia iusta causa, quia illa semper excipitur, i s. distinet. cap.
non oportet, pro hoc cap.clerici. ibi, nisi iusta causa, de vita &honest. cleric. Et sic permittitur uiatori, quod alias non permittitur. Arg. simile, I I.quaest. .capiti quoniam multos. Sic ratione peregrinationis licet mutare habitum, 2I. quaest. . cap. Episcopi. Item licci cum excommunicatis communicare in cibis, d.cap.quoniam. Item licet a quolibet sacerdote missam audire, 9. inlaest.2. cap.
nullum. Item a qualibet ccclesia baptissimum suscipere, Io.quaesius et p. ncc numerus. Haec Turrecrem. in dicto capitiri clerici. Nec ctiam debent i in taberna alijs ministrare, quia cui non licet minus . scilicet ingredi cani, cap. nulli, distinet. . non licebit dc maius, d. c. nul li. 2 . quaest. I. cap.miramur.7 . dissicapit. gesta. Sic cui conceditur maius, dc minus, u . quaest.2.cap uisis. Et cui conceditur minus , non prohibetur maius.17. quaest.2. cap. sunt qui. de aliquando conceditur maius, de quod est minus prohibetur, cap. I. de tornea. ubi de hoc uideas. Ita Archid. in il .c. nulli.
1 Sexta. Clerici non ' debent habere
tabernas, cap. nulli, .distinct. quod intellige, ut ministrenti ris: nam alias bene possitiat habere, de alijs locare, Ede petit. haered. l.ancillarum. Item possint liabere tabema,ubi uendant quod
reposuerunt,& fibi supersunt de redditibus suis, dum tamen in propria pers na non mini lirent, scd per altu; de hoc
per glossin cap. negociatorern,distin. 88.
d. cap. nulli, ubi habetur, quod cui non licet minus, scilicet ingredi taberiam,
nec licebit maius, scilicet ministrare, ita
Septima. Non debet, clerici sicut necis laici T facere commessationes,quae sitiat luxuriosa conuiuia, maxime per dies solemnes, per quos vacandum cst orationi,& non ingurgitationi; ita tex.in cap. commessationes, list. ι. Vnde Exo. D. 2. Diem solemnem celebrabitis Domino. ait per deuotionem mentis, & non per ingurgitationem ventris. Quam talis abutus, scilicet commessationes lac re in honorem Sanctorum Marurum, maxime pernitiosiis est. Pi imo, quia inducit in errorem ut tam vitiosus, de 1 Sancta Scriptura reprobatus abusus reputetur licitus, δί concessiis. Secundo,
quia diebus sestiuis, & sblemnibus haec
damnanda conuiuia celebrantur eo tepore abundantius, quando esset magis sobrie vivendum, ita Turrecrem.in il .c. commessationes.
I Octaua.Non debent clerici, vel laici
celebrare conuiuium de symbolis,&co sertis,cap. non enim, distinct. Et dicitur Symbolum a Syn, quod est con, dcbolum, quod est morsullum . ubi quilibet ponit mors ellum. i. partem sitam ad omnem comestionem faciendam ad similitudine Symboli Apostolorum Is .
distinct. cap. I. Non tamen reprehenduntur peregrini simul euntes,& scii lares simul in eodem hospicio commorantes, qui simul faciunt duodena,&symbola, vcl etiam extra ad sontes, Vel ad alium locum amenum, velquae fiunt ad quotidianum ulum, ut faciunt milites. ita Cardin. a Turrecrem. n d .capita
non oporici, et a. distinctione M. Sic' etiam cicrici possunt saccre conuiuia de consertis caula conuiuandi pauperes, cap. si quis despicit, dili. r. Sic non debent permittere coiititia in Ecclesia, nisi causa necessitatis,quia in necessitate aliqua etiam honesta conuiuia ibi fieri possent ad opus hospitum transeuntium, 2Aut c. n. 5 DimVt quia per
439쪽
grini non audent inde ex Ecclesia cxire, vel omnes aliae domus sunt plenae.
xs Nona. Non debent Clerici y amore
aliquorum sanctorum, vel animarum pauperii bibere, vel se ingurgitare, nec publicis conuiuijs, quibus interluntioculatores interesse , de consecr. diii. s.c. nullus, SI c.seq. ubi dicitur, quod clerici spectaculis, quae innuptijs, vel canis cxercentur,interesse no debent, sed surgere de conuiuio, dc abire antequam ingrediantur ioculatores. Alicia. lib.6.ti.8. Decima Clericus tenetur in cibis, de ac potibus conso arci se moribus cortu, cum quibus vivit, modo mores sint c sormes veritati, de rectae rationi, dc cutiona conscientia possint, ne ponant scadalum fratri. Unde Apost. ad I .c. I . Noli propter escam destruere opus Dei. Omnia quippe munda sunt, ita maluest homini, qui per offendiculum manducat . Bonum est non manducare, dc non bibere vinum, in quo frater tuus offenditur,aut scandalizatur. Dico autequantum potest cum bona conscientia. Nam si quis vovisset non comedere carnes, quando alij comedunt, aut non bibere vinum , quando alij bibunt, talis tenetur abstinere obseruando votum, iux. illud Deuter. 13. Cum votum voveris Domino Deo tuo, non tardabis reddere. Pariter tenetur quis obseruare prinitentiam, si lacrit aliqua iniuncta. Et smiliter si quis propter infirmitatem,
aut corporis sanitatem , aut propter alia . necessariam caulam abstinuerit, excusatur non consormando se moribus co- uiuentium, quia plus obligatur ad salutem corporis tuendam, quam ad vivendum iuxta mores vicinorum. Igitur votum abstinentiae, aut poenitenti aut sanitas corporis, non debet violari propter obseruantiam talium morum. Et ita Card. Turrecrem. limitat tex.in c. I.& fi . dist. i. ubi habetur quod quilibet
debet cosormari moribus eorum, cum quibus vivit.
Undecima. Clerici bibentes vinum sne aqua videntur peccare. Ita P. Auti
& Abb. in cap.a crapula. versvinum sibi temperent, de uita, & hon. ter. Non tamen mortaliter, cum nec ebrietas sit peccatum mortale, nisi in casibus supra positis in decis. Si tamen ex causa vinii rnon temperarent, non peccarent: Nam
reperiimtur quaedam vina minus potentia. Quare respectu vini potentis, vel minus potentis, eli temperandum vianum. Vt no. ibi Abh. Duodecima. Clericus debet esse con18 tentus in bibendo trina vice, i tex. est
in c. quando, dist. Quod intellige qri' appetitus naturalis ultra non exigit: voluit enim temperare ille tex. homines immoderatos, ut vult Abb. in d .c. ac rapula. Cum immoderata potatio vini sit causa multorum malorum. Est enim I9 vinum incitatiuum ad luxuriam, & irritamentum luxuriae, c. luxuriosa,d. s. Item est excitatiuum discordiarum, dc dissolutivum fraternae concordiae. dae. luxuriola, in verb.contentiosa, Sc dissolutiva omnium bonorum animae. Vnde Aug. Ebrietas est omnium flagitiorumater. Item vinum immoderate sum.
tum rationem perturbat, intellectum tebetat, subuertit sensum, memoriamcneruat, obliuionem inuitat, errorem
infundit, ignorantiam inducit, ita Turrecr.In c. .dist. 3 s. Tertiadecima. Poena deseruientis
, brietati t et , q, si Episcopus, vel presbyter, vel diaconus admonitus non desistat, deponatur subdiaconus, vel ins rior, siue laicus, vel clericus communione priuetur, dist. 3 s.c. Episcopus. Si v ro semel ebrius suerit, aut bis 3 o. dieruspacio communione priuetur, aut porali supplicio subdatur. 3 s. dist.c. ante omnia. Et si. a superiore commonitus hoc modo non satisfecerit,ab os scio,&beneficio suspendatur, d.c.a crapula, infi. Hodie vero idem est de subdiacono
uod de diacono, arg. c.miramur, extri e serii. non Ord.
Quartadecima. Sobrietas maxime requiritur in multis personis. Et primo in iuuenibus, dc mulieribus: quia in i uenibus
440쪽
De crapula & ebrietate &c. Cap. VIII. 1 g s
uenibus viget concupiscentia delectit-tionis propter seruorem aetatis. In mulieribus autem non eli sufficiens robur mentis, ad hoc quod cocupiscentijs resi. stat. Vnde ut recitat Valerius Max.li. r. p. 3. mulieres apud Romanos antiquitus non bibebant vinum. Vnde Ma cellusConsul Romanus uxorem suam,co quod vinum bibisset suste percussam
interemit. Secundo requiritur in maioribus,& excellentioribus personismam cum sint duces aliorum, debent vino asinere, quod immoderate sumptum impedit usum rationis. Hinc senes , qui debent esse ad aliorum eruditionem, ApolLTit. 3.dicit ad sobrietatem exhortandos. Item eadem ratione requiritur in Regibus. Vnde Prou.ai. Nolite Regibus dare vinum. Quarto requiritur
11 in ministris i Ecclesiae Tum, quia decet eos munditiam feruare, lux. illud. Ps. Ambulans in via immaculata, hic mihi ministrabat. Sed venter mero a
stuas facile despumat in libidines. Tum etiam, quia debent esse vigiles super gregem suum. Luc. I .Ebrietas autem maxime obstat vigilijs. Hinc 1. Pet. .dicitur: Sobrii et lote,& vigilate. Tum, quia ministros Dei decet ornatos esse bonis moribus, quibus maxime obstat ebrietas,
quae omnium vitiorum somes est. c.fin.
bent esse exemplum,& norma bene vi- vcndi alijs. Vnde Greg. lib. I. Moral. liacit. Cum maiores voluptati deseruiunt,
non mirum si minoribus lasciuiae frena
Quintadecinia. Qui no bibit vinum 13 ad saccrdotium t promoueri non
test: quia necesse habet quandocunque celebrat, sumere corpus,& sanguinem, de conse .distin. 2. cap.peracta. & Cap. comperimus. Idem scutit glo. 2.quςst.7.
cap. Apostoli. 2 Sextadecima. Licet Raymundus inrub. de Apost. in s. g. sed nunquid,quem sequitur Arch. in sum. dist. . Et Viriachus affirment clericum non totum pec re mortabie sed etiam teneri ad restitutionem fructuum, quos voluptuose consumit in conuiuijs, & commessationibus, tamen S.I hoi quolib.6.a
tic.ralicit, quod de illis bonis ecclesiasticis, quae principaliter sunt attributa bonis pauperum, & ex consequenti necessitatibus ministronim, sicut sunt hona hospitalium , tunc peccatum mortal est, obnoxium restitutioni. Sed si bona essent principaliter attributa usibus ministrorum ecclesiae, ut sunt praebendae clericorum, S alia huius motii, tunc in istis bonis non committitur peccatum , nisi per abusum, sicut & de bonis patrimonialibus,non tamen tenetur ad rcflituIionem peragendam, sed ad poenitentiam. Sicut etiam diximus in nostris de
as Decimaseptima. In conuiuio sacerdotali, sex praecipue sunt obseruanda. I)rimo lectio diuinarum scripturarum d hct immisceri, quia per talem lectione animae aedificanti ad bonum, fabulae non necessariae prohibentur, ψ .dist.
C. pro reuerentia, eu de consecr. dist. s. c. In omnibus. Hinc notanter inquit Di, uus Hieron. ad Marccilianam et quod Origenes nec cibum sumebat, nec Ibmnum inchoabat sine tali lectione,& vi de aurea verba Plini j secundi, Epist. q. ad Scuemin. Vbi ipse dicit de Plinio patruo suo, quod siue esset in prandio,
siue tonderetur, siue balnearetur, sem-ζer sibi liber legebatur. Immo etsi amulabat, erat cum libro continuo, quoniam inutile omne tempus arbitrabatur,quod stud ijs non impertiretur. Ad euitandas etiam deceptiones, quae facile possimi esse in epulis, debet in conuiuio csse lectio scripturarum. Hinc gloss. 27 in c.Omnes, 28.q. i .dicit, quod i maior familiaritas contrahitur in conuiuio,
quam in colloquio. Et facilius quis decipitur inter epulas, quam io simplici lo-uutione, 2 2.q. .cap unusquisque. Vne est minanune adagium ossicialium. Che la tauola e una meeta corda, S undo, ut vita absentium non mordeatur. Tertio, ut praesentcs non irrideantur.