장음표시 사용
141쪽
aulom Probus, si etiamtum vixisset, quod non est verisimilo,
ratiorio nostra egisset annum sopi uagosimum aut septuagesimum
quintum. Itaquo si G. Valla in commoniario quom in Iuvenalom composuit ditio Oius omisga ost Vonotiis 1486ὶ Probi euiusdam si holia adstri niquo in praelatiouo gloriatura sibi nuper comportos osso Probi grammatici in Iuvenalom commentarios nulli alii cognitos us Iuliai. p. CLIV sqq. Ot Od. .a. I 868 P. 6), ita facillimo mihi haoc ros videtur pomo inplicari, ut Iuvenalis
satirus um commentario statuamus una cum Persio et Vulori Probi in Porsium commontario in uno fuisse codico - ino autem Iuvenalem ot Puditum in codicibus coniunctos osse constat os Ialin. p. CLVII - , diando cum ex seiusmodi eodico Iuvenalis cum scholiis seorsum deseriboretur, Porsi Aelioliastae nomon errore olim ud Iuvenalis soliolia esso relatum ').-
torum scholiis Iu natianis Probi Vulliani quac lautum ad octo satiras priores porti nout magna ost similitudo eum scholiis codicis Pithooani. - Cum Probiana vita Persi prorsus conveniunt quae Hieronymus do Pomio adnotavit: tul a. 787 vol 34 Porsius Flaccus satiricus pocia Volatorris nascitur' ot ad a. 8 Ibvol 62 'Porsius moritur anno uotatis VIII ' δ'). Licot autom haco sint eiusmodi ut vix potuissolvidcantur aliter tradi,tamon probabiliter Itois oraehoidius p. 395 et 423 suspicatus ostnon modo in Persi vita udumbranda. sed etiam in aliorum vitis doscribondis Suetonium usum osso I alori Probi commontariis vitis scriptorum Gornatis; quamquam quatenus Suctonius Probum mitiorem socutus sit non facito potorii decerni. Sed quod
idoni Bois Delicidius p. 37l Suetonium otium in eis quae dopo 'matis genseribus disputarit do quibus Oa quas apud Diomindem p. 482, 13 - 492, i 4 excorpia sint Probianis commontariis usum esso suspicatur, satio ad eiusmodi disputationem magno 2 s) Πaee expileatio mihi probabilior videtur quam Iahni sententia qui
p. CLVII suspicatur Vallam eossim usum qui praetor Iuvenalem eiusque commentarium etiam Persium eum scholiis et vita Probiana continuerit errore auctoris vitae Persianae quae primum Ioeum obtinuerit nomen eum ad Iuvenalis scholia rettulisso. 30 Quod in vita traditus ost numerus XXX librariorum neeIogentiae tribuendum videtur.
142쪽
usui esse potuerunt Valeri Probi minoris commentariorum Toronti Vergili Podid pro Dania, Aod itum verum sit quod primus statuit O. Iahni mus. Rhen. IX p. 629 sq. cf. II. Keilius gramn1. Luit. I p. LIV sq. in totam Diomedis de poematis disputationem Susetonio dobori, perquam mihi videtur osso dubium. Atque ipso Boissorscheidius, praetorquam quod quac Suetonius in pruolatioue libri do pootis de poesis gelioribus exposuisset uDiomode sibi persuasit esse non modo contracta, sod Etiam Pro sus mirum in modum perturbata atquo confusa, etiam Omblomata quaedam vel ab ipso Diomodo vul a librariis inserta osse statuit p. 378 sq. . Iam supra p. 123) ex eis verbis quae in
fine eorum quac do bueolicis exponuntur legimus cputant autem quidam hoc genus carminis primum Daphnin conposuisso, deindo alios conpluris, inter quos Theocritum Syracusanum quum
noster imitatur' rocio Bois orichoidium es. O. Ribbockius in Fleeheisoni ann. phili. 1863 p. 355ὶ mihi ridori dixi collegi sol ex Vergiliano commotitario ortam esse Diomedis do bucoli et Adisputationem. Ilaoc igitur Diomodom Itois sorachoidius putat Suetoni expositioni addidisse: cum cui in trium poesis generum omnium Vorgilius eclogus in bucolicis posuerit inrob. p. 7, 15sqq.), non laetio bustolidum genus Suetonium in communis speciei generibus potuisso resorro. Sod in seis ipsis vorbis quibus tria poematos gonem deseribuntur p. 482, 14 - 2b accuratius inspicienti occurriuit indidia quaedam quibuου probetur etiam haec hausta esse ex Pommentario Vergiliano cs. Prob. p. 7, 12sqq. nequo magis ad Suotonium roserri posso quam quau de bucolicis legimus: num Vorgili nomine omisso v. 19 sq. legimus: 'quo genero scripta est prima bucolicon et ea cuius initium ost Quo te Mostri pedes' et v. 21 sq. 'ut so haboni troqgeorgi ei et prima pars quarii'. Atque aliunde petita esse p. 482, 14-25 utque in quao secutitur ves inde apparere ridet tu quod i p. 483, 3 georgi ea Vergilii' ad Oxegoti cum gunus reseruntur, p. 482, 22 tantum 'tros gooridi set prima pars quarii'. Eodem modo indo quod in seis quas de quattuor poematos oharactoribus
p. 483, 7-26 Oxponuntur Aoncido non nominatu exempla ex Aeueido petuntur colligendura osso puto haec ex Aeneidis commentario fluxisse. Atquo limo otium Reiffersebeidius ut a Sue-
143쪽
toni consilio aliena a reliquis set ut i, sed miror eum ad solum opi uin curi noti haec spectaro statueri'. Iani si congiat ca quae
sioribus de singulis poesis generibus dispututionibuκ minime vi
posita sunt exspoliamus, id quoque ad diversitat an lanii iuu voeandum est os Christias in philol. vol. NULLI p. In l. quocumini hi etiam hace conveniunt. Aatis in cortum esso num ipsum Suetonium Diomedes Hecutus sit atque in praesulion o libri de poetis Suot ovium do poematis generibus vix potuisse copiosius disserere. Ac do Terenti I Orgili Pergi dominentarii A n Vatorio Probo uompositis constat, de aliis communiarii μ lautum eouici polost. Atquo fortasso ut in Terentium atquc Vomisium, ita Otium in Sallustium Aemili Aspri exemplum sUetitus Pommoniarios composuit. Certe uoti para um iu Sallustio oporum Eum Im-suisse Ox Gelli tosti mouit, lipparci. Uuli. I, 15, 18 ouim lineo legimus: 'Valerium Probum grammaticum inlustrem ex familiariolus docto viro comperi Sallusti auum illud sati s eloquentiae, sa-μientiae parum 'atil. 5, 4) brovi antequam Vita docederet si
legere coepisso et sic a Sallustio relictum affirmavisse: satis loquentisse, susentiae ρarum, quod loquetitia novatori verborum Sallustio maximo congruuroi, eloquentiu eum insipientia minime convonii est'. Do Verbis sic legore coepisso' ox quibus non parvom studium in Sallustio ab Do conlocatum esso officitur tum supra p. 78 dixi. Cetorum Probi coviecturam, quamvis inge-uiose sit Oxcogitata, minimo necossitat in habero putot δλ .
33, A lnotalidum est vortium loque illine non a Uniurio Probo oxeootatum esso. sed a Iulio Candido, Plini minori, ut videtur anileo. de quo Plin. 4 loκiinus: 'ost plerisquo Grascoruin ut illi Fonteio Magno Bithyno; Pro oopia volubilitas: tam longa, tuin ine frigidas perihodos uno Spiritu quasi torrente coiitor sient. ita tuo Iulius CRndidus Iaon invenusto, tot dicero nIind esse eloquentiam, aliud loquentiam . nam eloquentia vita uni aut alteri, immo si M. Antonio credimus nemini, hasto vero qunni Cnu-didus Io iii untiam alipolist multis atque etiam inpudentit simo cuique maximis eontigit'. Hune Iuli itin Candiduin admodum veri Imile ext eundem esse RoTi. Iulium Candidum qui itorum consul ivit a. ID. Iam Plinius de verbo
144쪽
Ρmotorea III, 1, 5 ubi do vorbis satis difficilibus, qu Cat. 11. 3 do avaritia di euntur avaritia poeuniae studium habes ituam nemo sapions concupivit; pa quasi venetiis malis imbuta corpus animum quo virilom osseminat disputatur, ad Probum haee portinent: 'vix Ogo haec dixeram cunctabundus
atque inibi quispiam do fodiatoribus Favorini qui Odobatur osse in litteris votorator Valerium inquit Probum audiri haec dicere:
usum esse Sullustium circumlocutione quadam Poetica, et, cum dicere vellet hominem uvaritis corrumpi, co/pus et animum disisse, quae duae res hominem demonstrarent; namque homo ex animue o more est. Numquam, inquit Favoriniis, quod equidem scio Iam importuna iamque audaci arxulsa fuit noste Probus, ut Sa Iustium vel subtilissimum breDitatis artis em periphrasis poetarum facere diceret'. Iam eum artificiosa aliqua explicationo ab alio prolata Favorinus ipω ad Oxtronium dicat: 'aut hoc quod dixisti probabilo o t. aut Sallustius odio avariti ac pluη quam potuit Dam eriminatu A ost', scolator illo Favorini, quem Oui domuua eum Favori uo olim Vulcri Probi minoris discipulum fuisso ex Vorbis nostor Probus' quibuκ Favorinus utitur ut quo DX totius tosii condicione apparet, soriasse vomui dixit; quod si est. moliore verborum Oxplicatione desporata ad illam quam foetator illo Favorini protulit confugi Aso statuenduκ est Vstorius P buia Cetorum similitor aium Valerius ProbuA quiddam seripso-riti dubitatur XV. 30, 5, do quo loco infra dioondum orti β' .
I initientiae tamquam de verbo liulus Candidi proprio loquitur. Quod vix potuit, si iam anten Valerius Probus hane voeem non modo invenisset, sed si iam Sallu,tio vindiens,ot. Itaque anno Ing - eo Onim anno Plini eΡistularum liber quintus Aoeundum Mommselli Herin. vol. III 1868 p. 47 sq. rationem editus At, eum Massonius vit. Plini p. 125 sq. epistulam 'V, 20Rnun Io2 seriptam esse statuis ot - nondum hane coniecturam Probus se-eerat , ni ine verisimile est ipsum illud Candidi dictum iu causa suisse ni Probii, in illam eoniecturalia incideret. Atque quod hoc post minum 106sactum est optimo congruit eum Golli verbis 'brevi animnam vita deeoderet'. Hace igitur ex nostra rationo egregio eouvonlunt, eum VRIerius Probus Berytitis non posSit putari etiam vixisse Porut annum 106. Habemus igitur novoin indicium quo Drohotur aliuni esse Probum Gellianum, alium
32i MorokliniiΑ in commentationo quam de Gelli ratione auetor A suos
145쪽
Etiam Plauto logondo Vesorium Probum minorem operum dedisso ex Gell. VI, 7, 3 apparet. Ibi Annianum poetam do quo nihil pinoter Golli tostimonia satis tonuia cf. IX, 10 si XX, 8 scimus legimus affatim ut admodum prima acuta, non media pronuntiasse atque ita veteros locutos consuisso itaque dixisso se audiente Plauti Cistellariae versum quendam Hobum grammatioum legisso. Sed hunc locum apparet non sufficero ut de Plauti commentario cogitare possimus. Coterum totam An- uiani disputationom 3 1-5 Valeri Probi uuetoritate Diti conio-oit M et Eschmerus de Golli fonti. p. 91 ut 10 I. Quod propterea noIi po8sum probare quia Da quae 9 b logimus: 'addebat otiam quod ad praeverbium tum Drmo ainteretur, eum signifiearos ἐπίτασιν quam intentio uom uos dicimus sicut adfabre et admodumst adprobs dicuntur' quac delude a Gellio resutantur non puto tribui posse Valerio Probo grammatico inter suam aetatein praθ- stanti scientia Ooll. LV, 7, l). Sed causam eur affatim prima acuta esηot pronuntiandum non est dubium quin Probus eundem protulerit quam Anniatius S 4 profert, nimirum quod affatim non essoni duati partes orationis, Hed utraquo pars in uuam Vo- em coaluissut. Itaquo Λnnianus qui ut Favorinus Probi digeipulus ves samiliaris iuerat veram Probi rationum ut sua commenta pormiscuit. Ut autem iuillius Probi libri hoc loco fit montio, ita ne conlocerim qui dom Probum de hae re quidquam odidisse, praesertim cum de simili re non libro aliquo grammati eo, sodopistula egerit. Γ 7 enim Oollius tradit Vesorium Probum Hannibalem et Hasdrubalem et Hamilcarem ita pronuntiasso ut paenultimam circumnoeteret festo epiginta eius scripta ad Madicellum, in qua Plautum et Ennium multosquo alios Veteros eo modo - pronuutiasse adfirmaverit, solius lamen Enni versum
indicandi atque adhibendi eonseripsit, quae inserta est mechei,eni R all. Philoll. supplemento tertio, p. 663 sq. ln Gelli verbis X, 26, 1 'Asinio Pollioni tu quadam epistula quam ad Plaucum seripsit et quibusdam alila C. Sallustii iniquis dignum nota visum ost quod ' de VHario Probo et T. Casuleio cogitandum esse suspleatus est atque ad eosdem otiam eeteras Sal- Iusti reprehensiones quarum apud Gellium mentio fit statuit pertinero. Sed recte Ereta. merus κnuHL phili. 1862 vol. 85 p. 367 Gell. F, I 5, 18 MIII, 1, 5 Sallustium a Probo reprehendi negavit es. Κret selim. de Golli sonit. p. 65 et Hercklin. annal I. phili. 186I vol. 83 p. 720 H ὶ.
146쪽
unum posuerit. Atque minimo ego eum Molaschmoro p. 82 put verim Varronis Valgi Rufi aliorum exemplo soluta epistularum forma Probum usum osso, ut variis quaestiunculis idoneum locum adipis retur. Nam vel illud quod unum tantum exemplum posuit mihi satis ridotur ostondere tantum strictim eam rem Probum attigisse, non dodita opera in eam inquisivisse. Ceterum in hao quoquo vo roeto Probus iudicio usus est; noquo onim dubium est quin voteres Latini Popnorum ipsorum pronuntiationem sint secuti. Praetor commentarios scriptorum valorius Probus minor
scripsit 'eommontarium do occulta litterarum signiseations in epistularum C. Caesaris scriptura', cuius mentionem facit Gollina XV, 9, 5. Qui cum hune commentarium satis curioso laetum appellet, perquam est vorisimilo omnia quas illo capito Gollius do elandestinis littoria atque nuntiis tradit ox Probi commentstrio petita esso; nam proomi vel opilogi loeo apto do aliis ii, teris atque nuntiis clandestinis dissori polorat cf. Krolastam res p. 83 . Atque do Probi commentario ita videtur statuendum, ut Probum rursus dotexisso putemus qua ratione in his opistulis littorae essent pomutatae: nam si de hac re constabat, non intollogo quid omnino sibi volvorit conunentarius illo. Ex Probi autem eommentario Suotonius videtur potivisso non modo quae do in aris notandi ratione Ca . 56 tradit: 'ilom instant epistulas eius ad lamiliares domesticis do rebus, in quibus si qua occultius perferenda orant por notas seripsit, id est sto structo litto- rarum ordine ut nullum Vorbum ossici possot: quas si quis investigare et persequi volet quartam elementorum litteram id ostd pro a et perinde reliquas commulae; sed etiam in quas de Augusto leguntur Aug. 88.exu.: quotions por notas scribit, bpro R, o Pro b ac deinceps stam ratione sequentis litteras ponit, pro x Rutem duplox a'. Nequo minus ex sodem fonto fluxisso videntur quas Isidorus orire. I, 24 de notis littorarum tradidit, quamquam non est verisimilo ipso Probi limro Isidorum usum esso. Boissorscheidius quidom p. 419 indo quod Midas s. V. ανυλλος Suetonium seripsisse testatur των δεντοις βιβλίοις σημεIων ά Isidorum illa Ox Suotonio hausisso conini edit, sed mihi qui dom Suidao verba ad solas notas criticas m-Diuiti su by Corale
147쪽
forenda videntur, si autem una cim notis criticis alias notas
Metonius tractavit, potius do distinctionibus et similibus notis cogitaverim quam des eis notis quibus' libri nou ut notis critieis insigniti, sed ut littoris volgaribus contexti sint βδ). uuod autem Suetonius Aug. 88 oxis. Augusti notandi rationem eisdem deseribit vorbis utquo Augustus ipso in epistula cuius partem servavit Isidorus, ex hac re in neutram partum quidquam offici
Iam in re simili atquo hic commentarius versatur libellus Vesorii Probi do iuris notarum' vol iuris notarum' in bonis libris inscriptus; est enim notarum sives littorarum singularium laterculus. Huno libollum quem repperisso ridotur Cyriacus Anconi innus a novicio commontario ulphabetico quocum sero eouiuu-gebatur discrevit primumquo aeeurato edidit Th. Mo sonus inaci. soc. liti. Saxon. V 1853 p. 91 sqq. , iterum odidit idom melioribus eodicibus usus in Keili gram m. Lati. IV p. 267 sqq. Utrumque Mommseni recensionem vocoguovit II chrius in Iurisprudontia Autolustiniana a. 1861 et 1867 . Atque Mo- euus hiano commontarium vindicavit M. Valerio Probo Bernio, eui tribui non potest, quia non potest subici Probi Borytii seriptorum genoribus a Suetonio commmoratis: Iinm non magis
quam commentarium illum do Caesaris epistulis hune libellum in minutis quaestiuiieulis Suetonius poterat numeraro, quiΡΡΘqui ipso scripserit ut ipsis Suidao verbis utar περὶ των is τοῖς βιβλίοις σημειων. Sed hoc Mommsenus domonstravit dignum esso hunc tractatum primi p. Chr. saeculi homine. Iam cum dolitterarum notis quas Isidores vocat scripserit Valerius Probus nox atquo Vesori Probi nomen codices exilibeant, oi dona tribuamus oportet hune qui est de litteris singularibus libellum. Aequo contra meam do hoc tractatu sententiam puto illud recte adferri posse, quod nullum indicium in eo exstat quod ud aut tem ducat Norons posteriorem es. Morums. vet. p. 129, gramm.
33ὶ Ob hane ram ne volgares qii idem uotiis una dum notis criticis Suetoniam traetasse mihi persuadere postium; prorsus autem uullam liabet vo- risimilitudinem quod in libri de viris Iulustrihus opilogo Reifferscheidius Sue toninm putat haee omnia exposuisse e . G. Heckems in Fleelio isent ann. phul.
1863 vοI. 87 p. 64s sqq. et Christius in philol. vol. XVIII p. 160.
148쪽
Lait. p. 267 : ad Noronis enim actarem portinoi nota OL. pro Claudio 2. 8ὶ, doest autem FL. pro Flavio. Sod ex hac ronihil potest emei, habemus enim non intomum librum sod contra tum: nam scriptor m qui in praesuliono dicat privatas notationes eomprehcndoro infinitum os o, publicas tonsendas esso par egi omnes publicas notati nos adforro. At S 2 nota CL. una nomen non plone seriptum significat ostque miro modo praenominum notis interposita est; quod autem si ipsas praenominum notationes attinet, non ita paucas atque in hi η satis volgaros ac multo volgatiores qunm ΟΡ. d Aidoruntur volui Α. AP. D. L. N. T.; donique I 2 ox tr. logimus: 'S N L sodii nominis Latini et similia. sociundnm haeo curiamin nomina tribuum eo-
mitiorum saeOrilotiorum pol statum magistratuum praefecturarum saerorum ludorum rPrum urbanarum rerum militarium collogiorum doeuriarum fastorum numerorum men Murarum iuris civilis ot si initium optororum notatione propias habent' post quas adseruntur litterae singularoκ in iure civili'. Quae omnia clamant commontation in longo copiosiorom ao doctiorem mi sors emo contructam. Atque iam Hiis likio Dd. II p. 68 oxima tantum pars notarum quas Probus composuissot ad nos porvenisse visa est. Quo magis mirandum ost quod haco ei videtur misso
libri ingeriptio 'do iuris civili μὴ notarum significatione com- montarius '; si e senim Θx Goll. XVII, 9 putat supplondam osso inscription om optimorum librorum 'do iuris notarum' ves iuriκ notarum' quam Mo sonus gr. L. p. 267 sq. ut nequB urgumento libelli satis aptam noquo omnino Latinam labenti stolati
tribuorat. Bursus mirum est quod Momm onus. eum do προ- motito libri roete sentiret, opitomen nos habero non perspexit. Itaque ego Aio statuo labentis uotatis iurisconsultum aliquom non modo ex Probi operibus excerpsisso id ost sustulisse huno oommontarium se . MOmmsonus p. 2683, sed etiam ita contraxisso ut corum quae non ad ius civile δ portinebant pauet A.
34, Non reete mihi videntur Monimsenus et Husilirius damuaviaso verba 'iurik eivilis' quae leguntur g 2 oor. nivn quod deinde 'litteras siu- lares in iura eivisi' epitomator euumeravit mihi non videtur impedim qu minitis etiam g 2 exte. ubi exponit ad quas poti simum res notatio pertineat iuris ciolis ineutionem secerit.
149쪽
sima reciperet etiam nova inscriptione epitomao imposita. si autem omnes notas publicas Probus minor persocutus ost, apparet nequo cum Mommsono aes. goo. liti. Sin. p. 130 et 132 hunc librum magis usui hominum cotidiano statui posis destinatum fuisso quam ad ariom rovocatum. ii quo eum Riesio do
Probi comm . Verg. p. 32 propter scriptoris iuris poritiam do Vesorio Probo auctore posso dubitari. Habemus igitur Valori Probi minoris libri opitomon, sed ne cum quidem habem Ἀω- tam. In codice enim Einsidionia 326 invonitur Papianus qui Vocatur notarum laterculus auetus notis quibusdam, quarum dimidia sero pars in Probiano libello redit, reliquas non item. Cum autom lino illarum satis sint similes at tuo in fino Einsid- longis latorculi togatur ipsum epitomao principium, Mommsonus gr. L. p. 3I 5 sq. es. II clikius p. 67 sq. recto statuit etiam
Pus notas quas apud Probum nunc dosideraremus Probianam habero originem: nimirum in fino mutilum emo eum quom nosti oremus tractatum. Ita tuo Ein idiensis notarum laterculi seriptor integra usus est nostra Valeri Probi minoris libri epitomo; nam alia opitomo vel ipso Probi libro eum uμum osse prorsus nihil ost cur statuamus. Iam cum initio opitomao togamus: 'ost etiam circa pudicribon das vel paucioribus littoris notandas v des studium nucessarium', Porsoriboro autom oppositum sit ei quod proprio appellatur uotaro h , quamquam verba illa corrupta osso videntur, Verisimilo mi ante ossisse commentatio-nom do notis volgaribus quas Isidorus I, 2 i) vocat. Sed prima
illa vorta opitomatoris osso puto, non Probi ipsius, ob quam rem minimo ox hoo loco coni orim otiam Volgaros notas Probum minorem tractasso atque quae Isidorus I, 21 do his notis tradit et Suotoni do Tirono notarum involatore tostimonium apud Hio-ronymum ad annum Ol. I93, 4 ox Ciceronis vita, ut recto Momm- senuA et Bothius iudicaverunt os G. Beeherus in Floe isonia . phili. I 863 vol. 87 p. 65l ), servatum ex Probi mi-35ὶ CL Suet. GaIb. 5 extis. 'sostortiuin quingenties cum Praecipumn inter legatarios habuisset, quia notata non perscripta erat summa, herede Tiberio legatum ad quingenta rovoeanto no haec quidem accepit'. 363 Quod Hieronymus et Isidorus de Tirono eisdem verbis utuntur Hieronymus di est: 'M. Tullius Tiro Ciceronis libertus qui primus notas
150쪽
noris eommentario fluxisse. Sod sortasse ex hoe fonte ea quao Didorus I, 22 de notis iuridicis cf. Mommson p. 268 adn. ot L 23 do notis militaribus remn militarium notae commm rantur Prob. ῆ 2 extr. tradit ita sunt repetenda, ut alios inter Probum si Isidorum intercessisso exigit momua. Rostat ut disputemus de grammaticis libris Valeri Probi minoris et de libris grammaticis . qui sub Probi nomino &
runtur. eommentatus est' eoti, Isidorus: 'Romae primus Tullius Tiro Clearonia liber. tua. mmentatus est notas' cet. , vario modo mihi videtur posse explicari.