장음표시 사용
391쪽
eos, qu)d esse alterationem in parte bensi tua e duplex, vel in virtute, vel in organo . sit ratione ose animed uirtutis sensitiva negatur Buri auct-it .aiier.ait, quod per partem corporalem sensibilem inii mae intelligit animae parsiones factas in virtute concispiscibui qua sequuntur passio ues corporales,
ut rubor vocavit hanc partem anima corpo ratem ; quia indiget corpore. IN acceptione silentiae non esse atterationem, neque generationem e st se=urentia tex. 2o. tamen a
lisi in loci r asierit Lgrist te. intelligere esse quoddam pati. fluit hane eontrouersiam D. Thom. dicens. Primo , quod .Aristote. locutus est fecundum Opirionem Platonis, hoc etiam ait Buri.in Commen .secundδ, quod etiam saluatur hoc secundum opinionem Ar note unde considerandum est, quod hineptiuum aliquod tripliciter potess se habere ad formam si ci- piendam e quandoque enim est in ultima dispositio. rie ad susceptionem formae, nusio impedimento exi- sente nec in ipso , nec in alio : tunc statim susceptiuum recipit formam, sicut halet in aere istuminato ad prasientiam solis . aliquando autem fusce stiuum non est in ultima did nsitione ad susceptionem forma ι θ tunc per se requiritur alterat io, fe- cundum quam materia dispositionem acquirat . aliquando vero susceptiuam est iu ultima a spositione ad formam i sed adest aliquod impedimentum eui cum aer im editur ad Iusceρtionem luminis . oe tunc adest alteratio, uel mutatio ster accidens. late lectus ergo possibilii perse consideratus semper essiψγltima dissositione ad recipiendam speciem in re ligibilem . si ergo non adsit aliquod impedimentum': flatim ad prasentiam ob ecto; um per experime tum a ceptiuoom,aduenis eisteries intellig. bilis . si
392쪽
u . sit in edimentum, laut iuuenibur accidit, ορην tet tal a im hedimenta auferri. sic per accide necessaria est alteratio. Averr. autem, ut ait BurL 'i'
asserit , quὸd philosophur loquitur hoc in loco securis dum stropriam opinionem; quia loquitur de parte testemua, uae est qusdam intelligentia separata, erasi stracta a materia , quae secuniam ipsum non ' test alterari, nec aliquam rem nouam in se recipere. sed nor dicimur per eam intesistere: quia ipsa esseunitio quaedam. tamen ilia scientia, quae est intelligent a separata nou est nobis scientia, neque regni ityi nisi quando a nobis parsiones , Cr motus cosem 'ersunt sedati, cir phanta mala debito modo./dinata . DV BIT AT Burl.tex.2 I. an qualitar sit in Qu. quali longitudini, uel spario et quanta enim est an do tanta est seversicies, ut Aristo. in praedica Oluit idem dicens,quod aqualitas est duplex cili et qi antitativa, o qualitatiua . qualitas quantitativa est inquatitar tecundum quantitatem; sed qualitatiua eg AEquali ai in 'radu formae . sed hic de aequalitate qua ititatiua loquitur. -υ I V O C A non esse comparabilia a firmat philo se . in tex. 2 . declarat ha, e sententiam uel.in dicen r , quὸd contingit fieri compa, tiones tribus modir, cilicet communiter, proprie, in proprηssime. relictis duobus primis : q, Oviam philosio. intestigit de tertio , dico, quὸd tres conditiones requiruntur, quὸd yradicatum in quo fit compar tio sit verὸ vuiuocum , γ quo ,rec ρ atur in vir que extremo eodem modo, se q .od sit eiusdem natu rae secundum s eciems etialissimam. Secundὸ eorum qua sunt, quadam sunt univoca ρκψ, ut quAE conueniunt in specie Hecialissima . quaedam pure M Diuoca , qua tu Iso nomine conuo Ant . quada- '
393쪽
declinant ad univoca , sicut ea , qua sunt ν-mus generi x: genus enim stra dicatur univoce deste- ciebus . Tertio comparabilia comparantur , veὶ fecundum m od aliqua uniuntur secundum proporti nem , uel siecundum quod uniuntur secundMm proportionalitas em .dicuntur autem ilia uniri secMn' dum proportionem , qua ad se in utrem fer ant aliquam habitudinem, ut numeri ad numerum. ea aurem uniuntur fecundum proρortionalitatεm,tiquae
non ad se inuicem ;bed ad alia comparant urr quoniam propori ion elita, eg dstarum propρrtionum I militudo ex quinto Euclidi i , ut duae proportiones due habent proportionalitatem. dicens , sicut se habent s. ad 3. ita A. ad 2. Ο hae potest seruari isterres diuersorum geuerum, cre quae non fκut eiusdsm rationis, infer analoga , non aut em inter puia aqui uoca . sit ergo prima conclusio . comta tis secundum proportio uim qua est Perc,'proprie comparatio non potest e se inter a quivoca , nec inter analoga : sed solum inter uniuPca , quae non sotam sunt viaiooea ex ratione, sed ex natura Deci ca..Se eunda conclusio. comparatio secundum proportio litatem,qus largy eis comparatio, licet non possit ef- se inter simpliciter aquiκ ca , ut aquivoca sunt 3 ρο- test tamen esse inter ea , qua Iunt ana ga, qua non sunt omnino eiusdem rationi r. π Egid, ait , quod Fhilosoph. intestigit per aquivoca ilia, qua non sκη
394쪽
absque praesuppositiose ' μα ρ' entiae . eum erisso quaeritur , utrum fecundum quὀd augetur vir-δus motoris , diminhatur tempus in motu 3 dicenis dum G, q*ο in secundi r arentibus , in , his , quae. agont 8x. suppositione passi - ι .
. - .ua totentia hoet νeritatem hoc . de agente aAt primorum ν .. rificatur.
395쪽
. A tex. I. usque ad 2I semiis motum alite , retra franpiternum ess e. etex.2I- ad 43. docet prinium motorem esse peniatus immobilem. A tex.6s. ad sΑ. manifestat primum motorem dis
tex. sq. Uque ad finem declarat nustum n Ofuma ernum praeter circularem esse ,'primum monens esse incorporeum, abstractum . Summa,& diuisio in cap. I. DE sempiternitate motus in genere quastionem moues Artoo.eius ii partes rosequens , quanta ut litatis sit ostendit ea declarat, quomodo sit sempiternus si luens argumen a in contraνium adducta de que disputat contra Anax. Empedoclem negantes mo ut aeternitatem. Dividitur ergo hoc caput intrer partes . tu prima parte proponit dubitationem,
an scilicet factus sit motu, hii uel bis s utrum autem factMis 2 posteascribit opiniones ad xtramque pam
396쪽
sed quotquot γidemJ denique οHendis niuitatem huius confia erat iovir sic s considerandumi de hol in secunda parte narrat rationes pro-ιauces sempiternitatem motus,quabunt dua, prima est dicimur itaque motum J probat necessitatem talis rationis se s alia enim mouent sing-lariter Jsecunda essed hac autem prim ,. psertu J er ωπ- sequenter ait metum hemper esse futurum ibi seades
autem es ratio J in tertia parte arguit contra Anaxago. Empiaoclem probantem rationem eorum
dit,o, hac ratione inconnenientiu utebat Mν Anax.
quam Empedo.disenssat vero nihil inordinatum pos/emὸ excludit qua dom falbam opinionem , ubi Π-Φιit somnino autem existimare. Jquiete iis inest Q sunt,ueluti vita 'us da, q inest
natura 1ubsistentib. cibusinite igitur imotu om. nes amrmant de natura aliquid dicentesi pr-pterea P mundum faciunt, di de generatione, α corruptione est coni latio omnibus ipsis qua impossi bile est esse, nisi sit motus. sed quotquot quidem ii nitos mundos di esse dicunt,, quoidam quidem fieri, quosdam autem cor xumri; semper dic ut ese morum et necessarium.
397쪽
do nihil inbueri,dupliciter nece sie est hoc athdere. Aut enim, ut Anaxagoras dicit: inquit , nim ille.simul omnibus existentibus, aut quie- sceni ibus infinito tepore, mentem fecisse motum, de disgregasse.Aur ut Empedocles, in parte moueri, dc rursus quiescere. moueri quidem, cum amicitia ex multis facit unum, aut lis multa ex uno: quiescere uero in intermedijs t ocribus,sic dicens, uuatenus unum quidem ex pluriabus consueuit nasci, Et rursus uno generato plura premuntur.Eatenus quide se fiunt, cr non es ipsis se
mu auum. quatenus uera permutantur omnino; ne
que simul d uunt. Eatenus seemper suἡt immobilirit secundum tarculum 2 Hoc enim , quatenus Permutantur, hinc illuc dicere iplum opinandum s Considerandum igitur de hoc quomodo se habet. Opers precium enim est non solum ad eam, quς de natura est, con1iderationem aspi cere veritatem ; led & ad methodum , quae de Tex. a. principio Primo est. s Incipiemus autem pri- muni ex definitis a nobis prius in phisicis. Dicimus itaque motum esse actum mobilis, secundu quod est mobile . Necesse est ergo existereres; quae possunt molieri secudum unum quenque Imotum. Et sine etiam motus definitione omnis utique c6fitebitur, necessarium esse mo-Weri id , quod potest moueri secundum unusa tquenque motum : ut alter ari quidem alterabile, ferri aute secudum locu mutabile. Quace prius' oportet combustibile esse antequis in comburatur;& combustiuum,prius quam comburat. x s. necessarium est aut sacta aliqua γTex, 6 cum non essent, aut perpetua esse. si . igitur factu est inobilium, aς motiqorum unu-x
398쪽
aliam esse factam mutationem , & motum, secundum quem factum est id , quod potest esse
motuin, aut mouisse. η Si autem quς sunt, an ta 7- erant semper, motu ho n exiliente'; irrationabile quidem videtur et ijs , qui a seipsis sciur. At uero magis ultra progressis hoc necessarii est accidere. Si enim, alijs quidem mobilibus existentibus, aliis autem moliuis, aliquandoquidem est quid primum mouens, aliquid autem, quod mouetur, aliquado autem nihil, sed
quieicit 3 oportet hoc mutari prius: erat enim aliquid caula quietis. quies enim priuatio motus est. quare ante Primam mutationem erit mutatio prior. η Alia enim mouent singulari- Tex. s. ter, alia autem dc secundum coriarios in olus: ut ignis quidem calefacit, frigefacit aute non:
scientia autem videtur contrariorum esse via'.
vide ut igitur & illic esse aliquid eiusmodi: frigidum enim calefacit, uersum quodammodo. dc abscedens, sicut & peccat uoluntarius scies, quando econtrario utitur scientia. At vero quscunq; possitnt facere, aut pati, aut mouere, aut m queri, ea moueri non penitus possunt, sed siste se habeant, & appropinquent sibi inuicem. quare, cum propinqua sacrint, re ita fuerit, ut sit hoc quidem motivum, illud autem mobile; aliud quidem mouet, aliud autem mouetur. η Si igitur no seu et mouebatur, manifestum est quod non sic se habebant, ut possct hoc quidem mouere, illud autem moueri; sed oporte- , Lar mutari alterutri id forum . necesse enim est in j js, quae sunt ad aliquid, hoc accidere : ut, si non erat duplum , nunc duplam est, mutari, si
non utrunq; alterum. erit ergo qusdam muta
399쪽
xius Quoiiammodo erunt,tePore non exissent haut tempus, non existente motu : Si vero tem- . . pus est ipsius motus numerus, aut motuS quia
dam : si quidem tempus semper est; necesse est& motum perpetuum esse At vem de ipso quidem tempore,praeter unum, concordes esse ui identur omnes: ingenitum enim esse dicunt. dc Propter hoc Democritus monstrat , Iubd im possibile est omnia esse facta: tempus enim in genitum esse. Ilato velo ipsum generat solus. simul eniin lysum cum coelo iactum esse et coe-
. Ium autem factum esse ait. s Siagitur impossibile est oc esse , dc intelligere tem2us sine ipso. Unc: Nunc autem est medium quoddam , dc principium,dc finem habens simul,2rancipium
quidem futui, temporis, finem vero ps ieri. necesse cst sempet este tempus: vuliniim enim finiti accepti temporis in alin uo ipsorum.Nue erit: nihil enim est acciyere in tempore, prSIer Nunc . Quare, quoniam est & principium, dc si , vis ipsum Nunc ue necesse est ipsius utraque e Parte semper esse Minyus.at vero,si te in2us3m nifestum est. gubd necesse est & motum esse: si tempus passio quaedam in otus est.s Eadem autem est ratio & de eo, quod cst incorruptibilem esie motum.Vt enim in eo, quod est factum esse morum accidit quandam esse pri' rem mutationem prima : sic hic posteriorem ultima: no 'enim simul desinet nio eri,dc esse mobile, ut comburi, di esse combustibile:con tingit enim cobustibile esse,.quod non coim 'Te ita curuus, nec motivum, dc mouens. s Et te suo
autem corruptiisse OHOLtcbit corruerum esse, cu corvum litui: dc huius corruptiuum rurius
2osterias; corruitio euim mutatiis quidam est.
400쪽
M ultur haec impossibilia sunt; manifestum
quod est perpetuus motus, & non aliquando ouidem est, aliquando autem non : etenim sic dicere figmento magis assimilatur. η similiter Te. r autem di dicere, quod aptum nariira sic est, & hoc oportere putare principium esse.quod qui de videtur Empedocles dixisse , quod vincere, , di mouere in partes amicitiam , licem inestatebus ipsis ex necessitate: quiqscere uero in me dio tempore. s Fortassis autem & unum princi . II. pium facientes,ut dc Anaxagoras,sic utique dixerint. At vero nihil inordinatum est eorum; quae natura, de secundum naturam fiunt . Natura enim causa ordinis est omnibus: infinitui autem ad infinitum nullam rationem habet: ordo aut*m omnis ratio est. Infinito autem te-vore quiescere, postea motum esse aliquando,nuius aurem nullam esse disterentiam , quare η'inc poli ' , quam prius: neque rursus aliquε ordinem habere non amylius naturae est opus:
aut enim simpliciter se habere oportet id, luod natura est,& non aliquando quidem sic,aliqua do uero inter: s ut ignis sursum natura fertur, εc non aliquando quidem , aliquado vero uo: aut ratione habere quod non simpliciter. Quare melius est, ut Empedocles, dc si quis alius dixit, sic se habere, in parte uniuersum quiescere, ac rui sus moueri: ordine enim iam quedam nabet, quod tale est.Sed oc hoc dicentem is i oportet non assirmare solum; sed oc causam ip- sus dicere: de no ponere, neque censere vIlam sententiam irrationabilem ; ied alit in lacti nem , aut demostrationem afferre; haec enim, qua supposita sunticausae non sunt. neque hoc