장음표시 사용
411쪽
otia autem,leue quidem sursum, graue autem Te. z9. deorsum natura. 'I Α'quo autem, no adhuc manifestum,ut cu mouetur praeter natura: etenim
ipsa a seipsis dicere impossibile est: vitale enim hoc,& animatorum est proprium .Et sistere porsent seipsa. dico autem, ut si ambulandi causa sit sibi,& non ambuIandi.quare, si in ipso igne est sursum serri ; manifestum quod in ipso, de deorsum .irrationabile autem est illud, uno niqtu moveri solum a seipsis; si ipsa se ipsa mouetis Amplius quomodo contingit continuum aliquod & compositum ipsum seipsum mouere rQuatenus enim unum, & continuum, non taetctu, eatenus impassibile est. sed quatenus ratum est, eatenus hoc quidem aptu natura est sacere,illud vero pati. Neq; ergo horum ullum ipsum seipsum uiouet consita enim sunt neq; aliud continuum ullum: sed necessu est diuidimoues in unoquoq; ab eo, quod mouetur: ut in inanim iis videmus , cum aliquod animatoin mouet illa. s Sed accidit de haec ab aliouo sem per moueri.fiet autem utique manifestum diuidientibus causas. Est autem & in mouentibus: accipere quae dicta sunt. Alia enim praeter naturam 1pibrum motiua sunt,ut vectiS non natura ponderis motivus est. Alia vero natura, ut actu
calidum motivum est calidi potentia. similiter autem re in alijs huiusmodi. Et mobile quo que smiliter natura, quod est potentia quale, aut quantum, aut ubi, elim habeat principium tale in seipso,& non secundiam accidens Veritetnim idem,S quantum,& 'vale ; sed alterum alteri accidit, dc non secundum se inest. Ignis: itaque,di terra mouςntur ab alio,violentia sui Omicum PsAter naturam:natura autem; eum:
412쪽
, ad suos ipsorum actus potentia existui. s Quo m. arniam autem quod potentia est, in ultipliciter dicitur; haec causa est, ut non sit manifeitu, a quo haec moueantur: ut ignis sursit in de terra deorse sim. Est autem potentia aliter scies,qui di icit, de qui habet iam, de non contemplatur. sem rer autem,cum simul activum, Ac passi uti sint, iit aliquando actu, quod est potentia, ut ipsum discens: dc ex eo, quod potentia est, alterum fit potentia: qui enim habet icientiam, non aute contemplatur, potentia est sciens quodammo- i . IT do; sed non ut re antea, si di iceret. cum autem sic se habet,si aliquia non Prohibeat soperatur.& contem satur,aut crit in contradictione, de ignorantia. Similiter autem haec se habent dein Physicis. frigidum enim potentia calidum est cum autem fuerit mutatum; iam ignis est.
viii autem, nisi quid prohibeat, de impediat. s militer autem se habet de circa graue , & leue.
leue enim sit ex graui,ut ex aqua aer: hoc enim
potentia primum,& iam leue est,& operabit confestim nisi quid prohibeat.actus aute ipsius leuis est alicubi esse, 6c salsum. prohibetur autem; cum in contrario loco est re hoc simili tecsese habet dc in quanto, de in quali. Attamen
quaeritur hoc, quare ad tuum locum mouerus leuia, de grauia. Causa autem est, quia aera natura sunt aliquo. dc hoc inest ipsi graui, dc leui esse, hoc quidem ipso sursum, illud aut ipso de
orsum determinatum. Potentia autem est 3c leue,dc graue multipliciter, sicut diatum est: cum enim est aqua potetia; luodam modo est leue: dc, cu aer est; adhuc potetia est: contingit. n.impeditum,& no stir sum esse. sed, si auseratur im.
413쪽
di quale,ut actu siit, mutatur: illico. n.conlepimo tur sciens nisi aliquid prohibeat: dc ipsa quan tum extenditur, nisi quid prohibeat. 1 aute kl,quod iustinetra prohibet, mouit; est 't m
ueat,est vero ut no: ut qui columnam diuuliit, aut qui lapidem remouit a vale in aQua: secundum accidens enim mouet: sicut renexa sphae xa non a pariete mota est , sed a proiicieme .
Quod igitur nihil horu ipsum mouet seid sum, imanis eiῖum cst; sed motus habet principium
Te. 33. non mouendi, neque faciendis sed patie tr. 'Si igitur omnia,quae mouentur, aut naJura mouentur, aut praeter naturam, de violetia: & quivi & praeter naturam , omnia a quodam, & ab alioreorum autem, quae natura rurias, & qua a seipsis mouentur, ab aliquo mouetur, & qua non a seipsis, ut grauia, & leuia : aut.n. ab eo , quod generauit.& fecit Ieae, aut graue: aut ab Eo,quod impedieris,dc prohibentia iuruit omnia virque, quae mouentur,ab aliquo mo ac bu tur. Hoc autem dupliciter : Aut enim non per seipsu uvimouens, sed per alterum, quod mouetna Ouens, aut per seipsum. Et hoc, aut pilamim Post vitinatim, aut per plura : ut baculus mouet rapidem, & mouetur a manu mota ab homine: hic autem non ampi ius ex ea, quia ab alio moueatur 'Vtraque igitur mouere dicimus, &primum, dcvltimum mouetium uesed magis pririmum: illud enim moueruItimum 3 sed no hoc Primum.& sine primo quidem vitiinu non mouebit;illud autem sne hoc: ut baculus nam ' . uebit non mouente homine
414쪽
sic sy ea autemJ talis diuisionis risuis prima membrum tripliciter: trim. Primum igitur se secura dum acciden r I secundo rationabili re hoc are diiJ vltimo Γ quapropte in naxagoras J sequitur deinde aliam partem diuisioni r. . quod omne , quoamouetur, moueatur ab aliquo , quod mouetur per 'non fecundum accidens, ct hoc affirmat duasus r.
famplius autem hisdSI ergo necesse est omne,quod mouetur, ab M. aliquo moueri, & aut ab eo, quod mouetur ab alto, aut non: & si ab alio quideto,quod mouetur;necesse est aliquid esse primunt mouens, quod non ab alio . Sr autem huiusmodi esst pii mum mon necesse est esse alierunt: ira possidit enim est in infinitum abire mouens, & ipsum quod mouetur ab alio: infinitorum enim nihix est primum. Si ergo omne quidem, quod mo
415쪽
uetur,ab aliquo mouetur, primum autem in o. uens mouetur quidem,no autem ab alio: necesas. se estipsum , seipso moueri. η Amplius autem& sic ipsam hanc rationem est aggredi. Omne enim moues & aliquid mouet , & aliquo et, aut enim seipiis mouet ipsiim mouens, aut alio: ut homo seipso, aut baculo: & ventus deiecit aut ipse,aut lapis,quam impulit. impossibile est autem mouere sine eo,quod seipso mouet id, quo mouet.Sed,si ipsum ieipso mouet; non necesse est aliud esse, quo mouet. si uero sit alterum id,
quo mouet;est aliquid, quod movebit, n6 quudam, sed seipso, aut in infinitum abibit. Si igitur aliquid, quod mouetur, mouet; necesse est stare, dc non in infinitum ire et si enim baculus
mouet ex eo,quia mouetur a manu;manus mo
aiet baculum. si autem dc hanc aliud mouet; &hunc ali ud aliquid mouens est. Cum itaque ali.quo moueat semper alterum uenecesse en prius ipsum esse seipso mouens.Si igitur mouetur g-uem hoc, non autem est aliud mouens ipsum; necesse est ipsum seipso mouere.quare & secudum hac rationem,aut mox id , quod mouetur ab eo, quod ipsum seipso mouet, mouebitur,. 36. aut uenit aliquando ad aliquid tale .s Postea autem, quae dicta sunt, dc sic consis erantibus accident haec eadem. Si enim ab eo,quod mouesar, mouetur omne, quod mouetur;aut hoc re-hus ipsis inest secundum accidens , ut moueat suidem id, quod mouetur; non tamen propte rea quod movet ipsum semper: aut non; sed per se. Primum igitur, si secundum accidens; non est necesse moueri id, quod mouetur.Si autem hoc est; manifestum est, quod contingit aliqua
do nihil inouieri eorum, quae sunt: non enim necessariWm
416쪽
alium est accidens; sed contingit non esse. Si ergo ponamus hostibile esse; nullum impos sibile accidet, salium auic sortassis. sed motumno esse impossibile est: ostensum enim est prius hoc, quod necesse est motum semper esse. η-Te. 37. rationabiliter hoc accidit.Tria enim necesse inesse , quod mouetur,& mouens,& id, quo mo- ietadigitur, quod mouetur,necesse est quiddmoueri, mouere autem non necesse est.id auistem,quo mouet,& mouere,& moueri: pariter enim .mutatur hoc, simuI, & secundum idem cum eo, quod mouetur, existens.manifestum autem est in inquelibus secundum locum: tangant enim sei uicem necesse est sic usque ad aliquid : mouen autem sic , ut si non id, quo mouet,immobil oniam aut videmus vllinium,quod moueri quidem pol, motionis arrincipium non hab , quo mouetur quidem,ab alio *utem, se non a seipso; rationabile est ut ne necessarium dicamus & tςrtium esse, quod mouet quidem 3 clim sit immobile. .Quapropter & Anzaagoras recte cicit menteriimpassibilem inquiens,& iram,itam esse; quo iam motus piinclytum ipsum Lycit esse: hc e- Mim utique . ni mouebit; cu stim mobilis: di vincet,cum stiriamistus. s Atyero, si non se- Ο.cWndiam accidens; sςd ex necessiate moueti mouens, si aurem non mbue*tur, non utiquς ζ ouebitinecesse est movens,quatenus m. ue ix,aut sic moueri, νι secundum eand e speciε
motus,aut secundum alteram. dico aut, quale . . ii
est aut calefaciens & ipsum calefieri, dc sanans sanari,& ferens ferri, aut sanans terri, ferens
alitem aufeij.sed manifestum est, st impossibiu est. oportet uitur usque ad indiuidua diuideDd tem
417쪽
xem dicere: ut, si quid docet Gebmorich operari; hoc docet Geometrice operari secundum i idem: aut si proiicit; proiicit iecunduin eunde Hodum proiectionis: aut non sic quidem ,' sed iacundum aliud ex alio genere .ut quod fert
quidem augeri, quod autem hoc auget altera . ii ab alio: quod autem hoc alterat, irecundum alium quenda moueri motam . sed nece ue est stare: hniti.n. sunt motus ipsi .Rursus aut reflectere, oc alterans dicere ferri idem facere est,aesi mox dicat ferens ferri,& doceri docens: manifestum. n.est, T & a superiore mouente mouetur id, quod mouetur omne , & magis apri- rno mouentium. At 'Ero 'hoc quidem impossibile est doces. n.accidit discere, quoru hGcquidem non habere , illud autem habere scietiam
necessarium est. Amplius autem his iis agis tetrationabile est, i accidit; omne moti uulnera Ulcisi omne, quod mouetur, ab eo, quodauetur, moueatur: erit.n. mobile: vr.si ali qui, dicat,m omne sanari uum dc sanans sanat Ille erit
& aedificatiuum aedificabile, aut statityn, aut perplura.dico autem , ut si mobile quid em ab alio est omne motivum, sed non secv idum eunde motum mobile, quo mouet proh inquum ;' ' secundum alterum,ut satiatiuum discibile .sethbeascendendo perueniat aliquando ad eandem speciem, ut diximus prius. Aherum igitui horum impossibile est, alterum aut em figmen
tum t iri conueniens enim est alterativum au Te. 39. inentabile ex necessitate esse. I Non ergo nece
se est semper moueri quod mouetur ab alio ,
eoque moto. stabitur ergo . quare aut a quiescente mouebitur id, quod mouetur primum.
aut iesum seletam mouebit. At vero, si obor
418쪽
eri fuim considerare, vir uini eausa motiori;ι sit, de principium ipsum seipsum in oves, ait id, quod ab alio mouetur , illud omnis utique puenet: id enim, quod per se est causa, siser pri est eo,quod secundu alterum , & ipso existet .E x P L A N.A T I Ο N E s. in OCI. . quod mouetum s aut primum post MithmumJ L p.rid est sibi traximum post secund-m m uerer quod nonJ fmοucatur Da ino moueriJ .i.uiν,-tὸ ρηο stria bad ahquid tales i. ei sum moueni so .
di in Z-ν parter , quarum abera moueni est res au alteriur , nec alio modo momens sei sum rueriri monstratur . est q-omodo paνtes seipsum mouentes eo iderari debeant , o cuius rationis sint, dicitur. diuiditur caput in duar partes. Prima proponit -- uens se sum non totum mouet se locum, ubi ait im
tur enim toto J seecundo famphur autem determinatum est I deinde excludis quosdam modor, quor aliquis posset existimare in motu moventis seipsum,o primo deeiarat, quὀd mouentis seipsum non mouetuν utraque pars ab altera.proponit sic quod autem non est 'sum sei Mm J probat quadruplicite/. trima ratio est neque enim erit primuma secunda amyli, non necesse estJ t ertia s ampliu non necesse est m,-uenqquarta famplius secundum quem mouet motuJexcludis alimis murim. quὸd mouetis seipsum hars
419쪽
adducit ad Loe probandum duas rationes,
crima esstotum enim si mouetur)secunda s amplius; ista i=son secunda parte declarat, quomoήσ Buti οὐ pariet se habeant adinnicem, er proponit sietquoniam autem mouet des hoc prohat tali ratione sit enim mouensJ o consequenter mouet quandam dubitati nem, ubi ait bdubitationem au em --
belrMamsoluit ibisan potentia quidem Jvate ho e considerandum est, sumpto alio ς' ' sepii .cipio, si quid mouet seipsum, qu'mo
omoue , dc securidum quem modum. Nece Ze igitur est omne, ouod mouetur,eue diutubi Ie iii sempe diuisibilia : hoc.n. ostensum est prius in iis,quae uniuersaliter de natura, E Omne,quod per se mouetur, continuum est. Impossibila igitur est ipsum mouens seis sum penitus mouere ips*m seipsum:feretur.n.totum, seret secundis eandem lationem, unum exi-
fiens,& individuum specie, dc asterabitur,oc alterabit. quare docebit utique, & docebiturum Mul:& sanabit, & sanabitur secundum eadem sanitatem. Amplius autem determinatum est, v mouetur id, quod mobile est. hoe autem est
Potentia, cum ni ouetur,non actu. quod autem
potentia est, ad actum pergit. est autem motusatius mobilis imperfectus. mouens autem iam actu este ut calefacit calidum,& omnino id, qahabet forma, generat. quare simul idem,& se-ςundum idem calidum erit,di non calidum.sbmiliter autem & aliorum unumquodq3eom, quae necesse est molita habere univocum . eius ergo, quod seipsum mouet, hoc quidem mo- - 47- uet,illud autem mouetui . s Quod autem non
420쪽
est ipsum se sum mouens sic, ut utrunque as
troque moueatur,ex his manifestum est: n
que enim erit primum mouens ullum, si virum que 'trunque mouebit : quod enim prius maris causa est mouendi, quam sequens, dc in uebit magis. Dupliciter enim mouere est,aliud
quidem id ipsum, quod ab alio mouetur, aliud aurem seipso .ῖroximius autem est quod lon- Uus est ab eo , quod mouetur a principio .
quam quod in medio est. Amplius non nocesse est mouens moueri, nisi a seipso. seeun- idiim accidens ergo coni a mouet alterum . at istina psi conting te no mouere. erit ergo aliud tquiuem,quis mouetur, aliud autem mouens immotine. Aniplius non necesse est moves contra moueris sed aui: immobile aliquia mouere necesse est, aut ipsum , seipso moueri si ne ceme quidem est semPer motum esse. Amplius secundula quem mouet motum , etiam utique mouebitur. mare calefaciens calefit. v At ve . Ati ixb'neque iptius primoieipsum mouentis, aut , una pars , aut plures movebunt ipsa seipsam unaquaeque: totum enim si mouetur ipuim a seipio, aut ab aliquo eorum, quae sunt ipsus. mouebitur, aut totum a toto. si igitur, quia
mouatur aliqua pars ipsa E seipsa'; hie utiqud erit illud ρrim um ipsum sei ina mouens: se- Iarata enim' haec'. quidem inbuebit ipsa seipo
ais, totam autem non amplius. Si vero totunt'
toto moueturi secundum accidens hae inbue bunt ipsae seipsas.Quare, si non necessari , ac cipiantur non moueri a seipsis. Ipsus igiturtius aliud mouebit, cum immobile sit, alii id au ltem mouebitur: solum enim se possibile est ali qvid ber seipsiimmotiuum esse.Amplius,si to- l