장음표시 사용
761쪽
Verum cum omnem circumcirca viciniam eadem
contagio actasset, & vel pedςm domo efferre regplena esset periculi; in commodius tempus tam salutari cogitatione reiecta. omnem suam operam In subditorum animis, ad pietatis & Christianae disciplinae ossicium excolendis consumpserunt. Caeterum iis qui in ciuitate relicti fuerant, non defuit solita in proximos Societatis opera, eaque fre- 'quetior in omni genere salutaris ossich. Et quamuis pestilentia vicinas domos peruagata ellet, uostri tamen incolumes diuina gratia, coseruati sunt. Quanta vero huius ciuitatis in Societate nostram sit malevolentia & nocendi studium , cum multis argumentis clarum est, tum hinc quoque non obscure perspici potest. Clim R. P. Petrus Sharga S. R. M. concio nator ante biennium Vilnae concionem coram Sacra Regia Maiestate ad exercitum Livonicum ad cotra hostem fortiter agendirhabuisset; quidam male feriatus homo hanc concionem ipsius, cum calamo fortassis excepisset, ita illam nequiter inuertit, corrupit, mutilauit, addendo salsa, & vera detrahendo, ut germanae genuinaeque adulterinam supposititiamque scripto primum, post etiam sper quendam in Germania Ministrumὶ typis mandatam in vulgus sparserit. Eraeun hoc famoso libello non solum R. P. Shargae nomen grauissime traductum: verum etiam uniuersae Societatis nostrae existimatio famaque bona, iu- tolerabilibus conuiciis lacerata. Cui malo alia a pologia a quodam nostro solida& erudita remedium attulit ; quamuis ne emeretur aut vendero 'tur, senatus ut ferturi cauit. Adeo Societati & veritati est M agistratus & populus inimicus. Nihilominus in tam inflammato odio, ciuium conatibus quantum licuit, in proximi salutem atquar eisectionem incubuinaus.Coaciones habitet sunt
762쪽
siti gulis diebus Dominicis & festis ternae. Germa.
nica prima mano, ad quam quidem plures accederens auditores, nisi notarentur,& Ministrorum perpetuis auocarentur clamoribus: Polonicae binae, una ante, altera post prandium cum frequentia non contemnenda. Nam licet pestis quam plurimos abstulerit Catholicos, mille tame interdum& plures numerantur auditores. Confitentium comm tini cantiumque numerus, pro sacratissimo solius Paschatis seito ad tria fere accestit millia. Sacerdos quidam e nostris, cum bis missus esset ad monasterium quoddam , non caiguum inde pereepit fructum: auditae plurimorum generales confessiones,& spiritualibus Societatis nostrae exercitiis complures CCenobitae perpoliti. Scholae necdum apertae, aperientur autem, quam primum domus utriusque possessionem obtinuerimus; tametsi ciues quam maxime illas impedire conentur. -Αuditae enim hae similesque voces: prius se omnes fortunas, quin vitam sanguine inq; malle profundere, quam sellulas admittere. Vt autem Societatisse holas in omnium hominum cialium calumniamque adducerent, emiserunt hic una cum pestilentissimo illius Ministri cuius supra mentionem fecimust libello, cuiusdam alterius Ministri epis fo-- lam, ante ala quot anno S contra Societatis scholas. impressam Germanice, iam denuo reculam. So--lennem Sacratissimi Corpo iis Christi processionem, ad quinque hominum millia sunt prosecuta, passimque sese ex vicinis remotioribusque locis,& nobiles& ignobiles homines, certatim ad illam
eo honestandam effuderunt. Hoc anno non contemnenda ad fundationem facta est accessio. Nam humin praedio quodam nostro propter colouo-rium desectum , magnas expensas singulis annis . facere coacti fuerimus i hoc anno accesserunt con
763쪽
silio & auxilio Magnifici D. Fabiani Plemin si ii vi
cini, hic inter viros propemodum fautoris & benefactoris coloni aliquot. Diuinitus quoque accidit , quod fratres duo , ciues Torunienses haeretici, medium pagum praedio proxime adiacentem, praeter omnium expectatione uobis vendiderint. Ad Ecclesiae gremium adducti sunt 3 o. haud pauciores in fide vacillantes confirmati. plures citra omne dubium adducerentur, si nobis ad illos, vel illis ad nos accedere libere liceret. quod si aliquando de rebus salutis cum aliquo agendum est, aliqua nos loca extra suspicionem illis destinare oportet. Apostata quidam medicus homo furiosus, dicax, & prae caeteris hic doctrinae existimatione excellens, in prandio quodam a magnifico viro in ciuitate dato, nostros ad disputationis cogressum prouocauit prie sumptuose : verum paulo post illum praefocauit mors, & pestis pestem sustulit: alium quoque medicum hominem Apostatam sacerdotem tali enim hominum colluvie haec ciuitas delectatur j magnum Societatis nostrae ho- .stem,& publicum Dei blasphemu : cuius domum Iapideam ad fiscum deuolutam S. R. M. nobis pro singulari in nos sua clementia attribuit. Adolescens quidam Germanus mirum in modum fuit exagitatus a die mone: noctu clausa undique domo lecto extractus, primum in pro is udas ciuitatis Isas, inde ad hortum,:atque alia quam plurima loca varia est: delatus. Socius eius Catholicus rem ad nos detulit, uterque per Sacra meu tu con loci mutatiouem adiutaS.
764쪽
M Ec Leopolis felicior plerisque aliis huius Prouinciae Collegiis fuit. Peste quippe saeuiente
urbe cedendum fuit 3 duo tamen sacerdotes cum duobus sociis Coadiutoribus ad horum excipiendas confessiones, qui non excesserant, quibusque periculum aliquod ex contagionis affatu imminebat, relicti. Et sane praeclare ab illis posita est opera, collectique ex concionibus, confessionibus M aliis Societatis nostrae muneribus, eX omni gernere hominum fructus uberes ac iucundi. Quana Θb causam etiam ciuium magnam experimur erga nos beneuolentiam. In gremium Ecclesiae reducti schismatici circiter Io. haeretici s. inter quos fuit Minister, quo haeresim abiurante , femina nobilis, apud quam spargendo pestifero dogmati opc- Iam dederat, errorem & ipsa detestata, iam iam ad
expiandas consessione noxas accedere volebat: cum ecce a marito violenter abstracta, educitur extemplo, in arcem concluditur; unde tamen postera
die omnibus relictis pedes profugit. Spiritualia nostrae Societatis exercitia uni primariae personae cum magno fructu data. Duae primariae ciuitatis seminae , diuturnum fouentes odium, marito Ssuos ad hoc ipsum suscipiendum impulerant; eoque progressa res, ut tota ciuitas in duas quasi factiones diuisa, nonnisi cruentum quid spectaret. Pax & concordia a multis religiosis & nobilissimis viris frustra tentata, a nostris Dei auxilio, positis odiis & offensionibus confecta atque firmata. Tres Iudaei sacro baptismatis fonte abluti; eorum unus uxore, liberis, & tota substantia relicta, nudus ad vexillum Christi profugit. Tres supplicio assiciendi ita alacri & prompto animo sententiam
765쪽
PRovi NCIA POLONI'. 76'morti exceperunt, v dicerent iucundiosem iam tibi mortem ipsa vita,& mallu furta penderet quantes racto carcere non enim deerant illis instrumen
ra, quibuMid persicerentin profugere. Accesserunt hoc anno ad Collegii fundationem octo florenorunt, millia, a quodam pio & nostro Ordini add1ctissimo homine collata; qui tamen nomen suum celatum voluit. Similiter & eleemosynae nomine florent circiter quingenti accepti. Aucti insuper sumus horto, cuius ρος tum ad ducentos supra imille.sso nos ascendit Nec minor accessiosi pellectili Ecclesiasticae facta. Multas vestes ad ornatum Spcri,& ad conuestie0dos parietes amicorum
beneficentia libe raliter convulit. .
Domus Probationis fracouiensis S. Stepham.
O in iiij eorum quae vel ad experimenta solita iveI ad studium mortificationum. & solidum an spiri tu prosectum spectant, per Dei gratiam nihil omiserunt, egregiamque suae pietatis testificationem exhibuerunt, cum alijs temporibus, tu mi potissimum Beatorum nostrorum PP. Ignatij de Xauerij festis diebus; quos & varijs prescedentibus carnis assiictionibus, & oratione diurna cohon starunt. Nec minus fuit eorum studium in colendo B.Stanisao Κostha. utpote quem Deus & detente nostra Patronum,& nouiths potissimum re-- iquit imitandum. Proximis etiam quantum tiro inh status patitur, non desuit eorum industria Nam & pauperes qui plurimi e plateis collem arant ad unum hospitale , rebus fidei & ad Sacra mentum Poenitentiae spectantibus tamdiu im-
nebantiquamdis alio non climittebantur,& duos: CCC cc
766쪽
PROVI CIA POLONIAE. iuuenes in Iudaica perfidia esitos, Christianae do-;ctrinae elementis excoleres, ad sacrum baptismum disposuerunt. Hos deinde Reperendissimus iCra- couiensis praesentibus multis proceribus , magno omnium applausu,in nostro S.Stephaisi parochiali templo', ipsa Dominica Quinquagesistae sacro: fonte abluit. Qua etiam die praedictus Antistes, pro ea quas nos coiriplectitur beneuolentia una. cum Palatino Cracouiensi & multis alijs Praelatis nobiscum in resectorio pransius est, submissis omianibus necessariis. Veteranorum, licet ii hac in do-'mo pauci, suus tamen constitit fructusmon defuerunt enim confessiones celebrioribus festis,' pro tanta operariorum paucitate plurima: p in quibus inter caetera iucundus fuit, tum duorum haereticorum ad Ecclesiam reditus, tum cuiusdam Palatini periculoso morbo laborantis euentus. is enim ve- Demeter exoptans per sacram exomologesim peccat Ium onus coram uno e nostris deponere, statim ut est voti compos effectus conualuit. Ex iis qui sacris commentationibus iuxta praescriptum B.P.N. sese exercuerunt,in domo nostra erant hoc
anno I s. ex Ecclesiasticis nimirum & saecularibus r& inter Ecclesiasticos, praeter quatuor Praelatos, duos Parochos & unum quendam Religiosum,insigne erat quatuor aliorum Religiosorum ordinis Cisterciensis studium hac in re. Nam ijs medit tionibus magno suo bono & ingenti Abbatis solatio expoliti,statim se ad reformandum totum monasterium contulerunt. Quo tempore duos tresue habuimus sacerdotes in tertio Probationis anno, annitutae erant non sine fructu ad varia loca misisiones. Prima fuit initio Quadragesimae Mstouiam rogatu Praepositi , ubi Religiosis Canonicorum egulatium ordinis S.Augustini, variis prius ex hortataonibus ad vitam religiosam ita ut par est
767쪽
traducendam excitatis , exercitia spiritualia magno cum emolumento sunt data;ibidem ad populum varias conciones habitas, plurimorum confessiones sunt subsecutae. Altera Massio fuit Sande- cum nouum ad oppidanos, &Sandecum vetus ad Moniales.In priori tanto maior erat fructus, quato minus nostri in illo oppido antὰ erant noti . .&quanto peius ciues varijs malevolorum sermonibus de nobis erant persuasi. Licet igitur initio nobis fidere non viderentur et auditis tamen saepius nostrorum concionibus, & visis laboribus tum in conti nuis .confessionibus excipiendis, tum in varijs variorum inimicitijs componendis ; ita priorem dissidentiam beneuolentia compensarunt, ut unanimi consensu mansionem Sandeci expetierint. Inter plurimos poenitentes resipuerunt etiam duo magicis dediti artibus, quorum unus impia syngrapha proprio sanguine exarata se daemoni deuouerat. Vna etiam virgo nobilis haeresi a prima aetate imbuta, & continuis in fidem Catholicam blasphem ijs assileta, visa ancilla sua quae Patri confessa, maiorem in modum exhilarata ad eam redieratin gaudij insoliti causa cognita, ita Spiritu Domini commota est, ut subito Sandecum aduolans, gemebunda dolorem agnouerit, & Ecclesiae manas dederit. Vilitatae sunt etiam Moniales Archidiacono perurgente, initio a nobis pariter alienissi. mar: sed habitis in templo carum confessarijs praesentibus, accommodatis ad statum religiosum exhortationibus, omnes nostro confessae sunt vehementer erubescentes, ita sinistram sede nobis habuisse opinionem. Data sunt quinque ex ijs spiritualia exercitia, aliς dum idem expeterent, in aliud tempus reiectae sunt. Magno dolore discessum nostrorum prosecutae sunt. Magnae etiam erant illis
M admirauoci& aedificationi plurima munuscula
768쪽
ab lys oblata , &a nostiis constanter reiect a. Iam posterior ad idem oppidum Missio ob solas Moniales instante Reuerendissimo nostro eum exitum habuit, ut omnes illa: virgines, spiritualibus meditationibus exercitatae, nouam omnino vitam
inchoarint. Additi non mediocres stimuli solem-hitate circa Reliquias S. Cunegundis illius mon sterij fundatricis ipso SS. Trinitatis festo, ac eo ialoco maxime celebri dieὶ quae ex loco elatae humido,& prius magna reuerentia vino ablutae, in altari magno hominum concursu sunt repositae. Terillo die a nostro concio habita, & continua pendlacrarum virginum oratio instituta. Nec deerat solemnitati Dominus annuens. Nam dum polt in fines Ungariae idem Pater excurrens oblatum a parentibus puerum epilepsia laborantem, ad sepulachrum S.Cunegundis direxisset, & parentibus peregrinationem ac confessionem iniunxisset, statim puer morbo leuatus est. Accessit his tertia Misito eiusdem Reuerendissimi voluntate Luborolam. quae potissima quidem Scepusis ciuitas, munitissima arce celebiis; sed haeresi, quae toto fere illo tractu dominatur, infamis Primum nostrum in hanc ciuitatem ingressum clamor risusque puerorum ac leuioris plebeculae excepit : Verum cum nostri hospitali inprimis visitato , ad Magistratum schedulam cum patentibus Reuerendissimi dedi sient. aduentus sui causam exponentes; statim adfuerunt ex Magistratu aliqui, omnem beneuolentiam caeterorum nomine exhibentes, & res ad victuni nece starias offerentes. Vnde postea plebs magis nobis fidens ad nos accessit, decemque ex ea haeresina abiurarunt, ac plurimorum nomine potius quanare Catholi eorum inter illas pestes versantium eonfessiones sunt auditae. Qui sit magnatum erga hanc nostiam domum animus, declararunt inter
769쪽
eaeteros tum Rquerendissimus noster, nostris sub, inde necessitatibus prouidens e tum duo Palatini, Cracouiensis,& Lenticiensis; qui feria quinta mά-gna in nostro S. Matthiae sacello cum nouiths de
manibus R.P.Prouincialis, qui tunc aderat, communicarunt. postea in nostro refectorio cibum sumpserui, Palatino Cracouiensi necessaria abunde luppeditante. Hinc deinde ad vesperam sacci induti cum paucis e suis ad proximum hospitale
iuerunt,ibique pedes pauperum abluerunt. Leuamuit etiam quidam qui latere voluiti inopiam nor stra pecunia goo. circiter florenorii per certu hodiminem nobis milla , ut necellaria pro Fratribus ac pro iis qui ad exercitia veniunt dubicula exaedificaremus, eo loco, in quo lignea ruinosa habebantur. factumque est diuina gratia ut iam &Ἀ.illo in loco cubicula videamus, quae iungunt murum sa-cesti cum domo antiqua lapidea 3 & modum habeamus quo deinceps plura utrimque ducto per medium curritorio suo tempore construi possint. Adiuuerunt praeterea rem nostram familiarem, tum piscinae in hol to suburbano purgatae,& aquis copiosis varijsque piscibus repleta tum in prae dio stagna cum piscinis antea omnino deserta, ianv prope ex consilio peritorum restaurata. a
O Endo miri a ciuitas est regia in Polonia mino- ' te, situ loci ad ripam Vistulae, & crebro concursu nobilitatis iudiciorum occasione celebris in ea datus est a Serenissimo Rege Sigismundo III. arci Praefectus illustris Sc magnificus D. Hieronym'SGostomshy de Legenice Palatinus Posnanien-fis, vix Dei gloriae & religionis propagandi pe studiosus, ad cuius lucem ex alta haeresum nocte
770쪽
rduo eatus est. 1is ubi primum eo ypnit, cogitauit qui ration o vicinam nobilitate valijsimplicitanti. erroribus ad Ecclesiam reuocaret, N vero Occur-xit ei melior, quam ut Societati Collegium ibidem erigeretur. Expertus enim erat ini maiore Polonia, iuuentutis in scholis institutione, concionibus &ministerijs Societatis receptis , quantus ad extinguendas haereses, & ad pietatem propagandam farctus fuerit progressus. Igitur per annos q9-tu OI ea de re cum Superioribus Societatis tractans, tandem obtinuit, ut iacto dotationis fundamento stabili, certa etiam in fabricam pecuniae summa designata,& Ecclesiae parochialis in eadem ciuitate unione a Serenissimo Rege& Reuerendissimo Crac utensi obtenta,initia nostra isthic habitationi d xentur. Quibus ita constitutis missi sunt duo e nostris, qui concionibus & Socipi tis consuetis erga proximos ministerijs illius loci populo seruitent, donec aliquid certi de residentialtabili a Superioribus definiretur. Hi a Dominic Palmarum v s. que ad finem Iulii strenue laborarunt , ac eorum industri diuina suffragabatur clementia, ut popuIus ille Societatis nostrae homines cognoscere, Mopera eorum uti in consessionibus ac aliis inciperet ue aliqui etiam haeresi infecti per ipsos Ecclesiae reconciliarentur. Neque verd vel his ipsis initiis pii homines desiderati, qui suam in uos liberalitatem declararunt: praecipue vero quaedam illustris
semina, quae pecuniae tantum dedit, ut ex illa cata Iix deauratus & ampullae argenteae pro usu nostrorum sint comparua. Hunc letium rerum successum
contagio ingruens disturbauit. Nam M populus metu perculsus ciuitate relicta est dilapsus, & postri ob imminens periculum ad oppidum vicinum migrare sunt coasti; ubi non minus Ductuosὸ operam suam collocatuat. Porro magnificus Domin