장음표시 사용
231쪽
ira HVGONIS GROTII nautae deligant, egregium ausi facinus, & pistisque ericiosum. Locatis ipso incili navibus, impositoque ponte, impetum & oppugnationem sibi quisque deposcere, desuetae prope Virtutis opera, & pulcrum in ore Principis certamen. Insultantium properatio turbavit rectores operis, atque ipse pons,justo brevior, aggerem usque non pertigit. Murus hac in parte juncta cum iturre pariun ictibus cesserat; pars fornicibus ad- illuc, ea vetus structura est & ingesto aggere lsustinebatur. Lecti qui praecurrerent, &, si dar tur, in loco se communirent, pars mersi, pauci saltu oram tenuere. Signiferi memorantur duo lormulatione gloriae, quorum alter supra moenia 'confossus est, alter summi dc interfecti signum deportavit. Sed magis obsessos tormenta fatig lbant. Spabant tamen pro muris vino ad tem lentiam saturi: Imprimis Comes Hermannus, plusquam necesse sortis pugnandae fidei faina que. Nam Hispanus quidam collusuros inter se Cognatos dixerat. nec discessit antequam densa vis glandium attacto caliginem ob oculos cis
dit. Nocte, jactis facibus, defensus ab incendio pons. Vbi illuxit, sobriis conspicua hostium acies re pons integer, & cominus iterum pugna antimo obversabantur. Intulerantque pavorem Zu fania emissi, qui vim hostium celebrantes suum idedecus leniebant. Vnus deditionem Hermamnus morabatur , qui tamen ipse vulnere aeger Permittere jam poterat, Vetare non poterat. Igitur relictos ad pontis custodiam 1nclamant ut
colloquendi potestas fieret. Convento Principe, lsub signis, ita pacti, exiere: oppidanis victoris clementia pro pactis fuit: datique magistratus, non quot solebant ex legibus , sed quot haberi
232쪽
HISTORIARUM, LIB. II. a II receptae apud Foederatos religionis poterant: Apparebatque in Zinsaniam, ita dc Daventriam adeo non pro suis tenuisse Hispanum, ut ante obsidium aedes ipsas absumserit ignibus, non longe quamvis suppetente ligno. Stabant ante digressum innexi cervicibus cognati duces, sua que necessitates & civiles discordias frustra intiferabantur. Hermannus creditum sibi negabat, tantas potuisse copias ab Ordinibus contrahi. Zuttaniae praesectus sub imperium Hispanicum redire sormidavit, metuens acres accusatores dc infestos judices. Relicta captis in urbibus pro sidia. Orabant Frisii tandem sibi prospici, nar- .rantes pacem suam unius urbis pertinacia i quietari : paucaque oppida aut castella restare, ut omnis intra Isaiam re Anasium ager creptis . hostiuin tributis foederi adderetur. Tantum primis successibus spes increverat, ut vix modica ausi hactenus, subito maxima quaeque sibi spo derent. Summa celeritate susceptum iter, de ne
abductis copiis illac hostis irrumporet, conscribptae per Hollandiam cohortes jubentur Vah lim Praesidere. Copiae belli, atque impedimenta classi imposita ex Itala Frisicum sinum & oce
num, inde usque Amasium flumen pervehuntur. Miles levis asilauto commeatu ac fascibus p
Iustri solo , in Tarantios ducitur, proanissis qui
palustria camporum virgultis munirent: nam
Iter alterum , possesso jam oliin Covordio, hostis abstulerat. Nec deerant, qui prius occupandum Couordium dicerent, ne qua a tergovia hosti pateret. posse Verdugonem, qui eam
arcem servabat, machinis aut commeatuum imopia depelli. Sed discessum ab hoc consilio ob
dissicilem terrestri itinere tormentorum traVectionem.
233쪽
ri4 HVGONIS GROTII tionem, & quia ad Groningam minor praelii
necessitas. Illuc euntibus plura inter incommoda , occurrit palus ter mille quingentos passus in longitudinem patens: sed innatans uligini cespiatum crusta prunos currus pertulit : sequentes
hiante selo vix extracti, ipsis ducibus manum admoventibus, quo gratior militi labos accideret. paucisque horis 1nVentus transitus, quem accolae omnes desperaverant. omni Vero itinere
graves injuriae militum in agrestes nullo imp rio prohiberi quivere, ob inveteratam licentiam. Raptaque & perdita, quae multos in dies.suffecissent, prope famem, atque inde sediti
nem , rem perduxerant, antequam naVeS commeatibus onustar advenerunt. Cuncta ad Gmningam castra posita, ibi fluxa vulgi adversius
domipantem fides ac civitatis discordiae spera- . bantur: elata supra verum illorum sermonibus, suorum intererat huc verti exercitum. Et erant intus, qui foederum meminissent. Sed premebat adverta factionis potentia. Verdum praeterea ad famam venientis exercitus, firmato praesidiis Stenovico & Covordio , reliqua cum manu Mauritium praeverterat. Nec tamen admissus portis sid unum civitas obsequio exceperat)propriis se munimentis in si abutio tenebat,a Llio simul & terrori. Princens haud ultra sex dies cunctatus , metune adacta ciuitate admi tere intra muros praesidium spes in posterum
quoque corrumperentur, & quia audiebatur parare exercitum Parmensis necdum peracto. obsidio superventurus , circumjectas munitioneS, queis flumina & viarum aditus claudebantur,
subversa cepe & restituta longi per Frisios belli opera, subitus invadit. Ingem militum pavor, ut
234쪽
MISTORIARUM, LIB. II. 2Iς ut qui populationibus & furtis , quam bello insueverant. Admotis tantum machinis pauci ulti . teriora tolerare: dc quae minus firma crant ante
obsidium deserebantur. Maximum castellorum s Delphizylio nomen) portu inclytuin, ubi Fiv la in Amasium flumen illabitur, Groningano milite tenebatur. Iam olim loci oportunitas suaserat munire se illic quicunque agri Gromn- fani dominatum concupivere. coeperat & ALanus; sed tempora obstiterant. Hoc nunc Fo derati recepto ex tributis juxta colentium , augebant opera, maritimum aggerem a vallo separantes , instrviebantque aedificiis, & Gmningam, ni resipisceret, exhausturi habitatoribus minabantur. Simul interseptos undique muta dam ad fidem inopia tentabat. Sed postquam Princeps abduxit exercitum , Verdugo irrupto quod E munimentis minime firmum erat, aditum urbi E Westialia , Bonaniam patefecit. At Parmensis in Luttaniae Daventriaeque auxilium sero excitus, dum hostem non credit eousque ausurum , & Hispani non pauci ob male soluta cera obsequium negant, mox contractas ad M sam Rhenumque copias utram in partem Vert rei dubius, distrahere liostem magis in rem, an ultro insequi magnificentius soret, quominus Groningae invocanti subveniret, vastitate itinerum deterrebatur. Nam interjacentes agros ce tatim ipsius dc Frisiorum miles attriverant. Sic Noviomagensium Preces Valuere. Quo postquam Ventum,trajici amnem, dc castellum quod priore anno Mauri ius inchoarat, circumveniri jubet. Ipse in urbe plurimum agere. Cnodse burgi latus, quod in ortum obvertitur, Bariae- moatim obsedit, alterum obtinebat Octavius comes.
235쪽
globus mordit, peremitque egregium animi imVenem , atque avidum Periculorum & gloria:
Tergum aliae cohortes & eques ambierunt.
Maciunas Lamota facile admovit, juvante aggere qui ripa eminet. Hic postquam tormentis resistere vallum, disiecta quamvis magna ex parte lorica, ne ostentata quidem acie terreri obsessos videt, virgultis & ramalibus, non sine clade congerentium, fossam opplet, deinde su mittit qui vallum occulti suffoderent. Sed defensores sexcenti imperitante Gerardo Iunio, magni animi viro, circumacti ad vim artesque
hostium undique instabant telis, & prosperis
interdum eruptionibus coepta turbabant. Iam,
omissa Mauritius Groniuga, Stenorico intemderat , cum, intellecto CnoMenburgi obsidio, Wilhelmum tutandis Frisiis relinquit. Ipse, rapido cum agmine apud Arnhemum ingressus insulam Batavorum, obsessos signis firmat, indedi nuntiis, qui navigio & per tenebras inobservati penetravere. Sed Nassavianos apud duces
diversis sententiis certabatur, periculum in apem to auderent, an transmisso Vahali amne, munibrent sese, commeatuque hostem exuerent, de quae Noviomagensi ripa machinae constiterant traduci vetarent. Arduum utruique & int tum. nam equitatu hostis non dubie praevalebat, cujus in pugnam aut petendoS commeatus
rima vis est. Diremit ambiguos fortuna, quae non minus saepe quem prudentia prosuit. Nam Princeps cum Solinensi dc Verio proxime hostium castra advectus, flagrantissimas cohortium, i
raro equitum longius progredi jussa eliu
236쪽
MISTORIARUM, LIR. II. at ' cuit hostem. Tuin sponte refugi, tanquam multitudini cederent nam decem turmis , quas inter ipsa Parmensis praetoria, Itali plerique,prori petant) secutos trans rivulum pontisque imp siti angustias traxerunt. Ita conversis subito equis, dc exsurgentibus insidiis, clausi, fortistiamus quisque in vestigio , Geteri palantes occubuere. Paucis, dum signa vivosque homines de equos Victores prehendunt, in sua castra eis gium fuit. Quo dolore Parmensis, dc procerum laetura, dc vix ante tutam ratus moram hostili in ripa, omisit irritam oppugnationem , vocari in Galliam piaeserens, nec summam im- , perii negligendam dum de castellis Batavorum certaretur. Petite sarcinas praemisit, transduxit exercitum, structis ad amnem munimentis, queis Mauritiani arcerentur, ne coorti postremos invaderent. dehinc ut quisque trajecerat, adversa in ripa jussi consistere venturis navibus priesidio erant. Sed digredientem civitatis indignatio excepit: pauci in adulationem compositi: pli res minaci silentio : serociores vulgi nec vocibus abstinebant: queis velut ad conspectrina hostis adolescentuli veterem ducem d fuga retrali rent : Graviter tulit contumeliam assuetus gloriae animus unde morbo recrudescente, cum filio Rainutio is ex Italia recens paternum dolorem testis onerabat) Spadanas ad aquas iter exegit prisciates inter cogitationes δc memoriam pri ris fortunae. Misit inde ad Hisipanos Diuste tunc extra Obsequium agentes, quibus pacandis malo exemplo concessum, ut Tribunus Emanuel V na , foverior quam quem corrupti militcs se rent , alio mutaretur. Dubium non erat Novi imagensium multos respicere libertatem , post-Κ quam
237쪽
quam malai, quae vix pollicitis & exspectatione meliorian hactenus tolerabantur, desperatio a cenderat. Nam & sex ante annos non consensis,sd paucorum factione res Parmensis Pri Jeras secuti, cum jam imperium Foederatarum rium dies dc cura sinnasset, quibus invitis serviatus, aut obsequium sine affecim erat,tuta dc pr sttura malebant; tu commercium aliquod inter ipsos ac Batavos esse coeperat, permissis Vahali ire horum navibus, quas siccior tum sorte Rheni alveus haud receptabat. Sed praesidio tres centu Tiae, Una externa, conscriptae intus duae, plures enim recusaverant) & ut quis partes optimatium gravissime offenderat, Vi acceptae potestatiS mia nax ausuros coercebant. Reuabat obsidio , ni
copiae hostiles circa Mosam adhuc specularem
tur; ea in am mora, simulque , Vahalis metu immenso aquarum pontis pnpatiens.Nec in longum tamen quies militi data in hiberna quamquam abdiusto, quo secaritas hostium cresceret. Sed subito Mauritius, fortunam secutus, partem cohortium e praesidiis revocatam Scaldi flumine terrae Wasiae insert: Eodem eques Brabantiae campis. penetraVir. Ereptis circum munimentis, quinto die Hulstulit, ejus regionis oppidum , in ceditionem cogitur. Perterruit militem praesidiarimn snam Praefectus ipse c se ob res privatas ante obsidium exierat) res improvisa,& quod
Princeps permissis aggere, qui amnem adjacentibus superfunderet, auxilia hostium tardaverati
Terra Wasia concessa populantibus, donec tri butum 'pollicita Foederatis. obsides misit. At
proximi Belgarum ubi quod agri uberrimum, , ct sua alimenta ab hoste possideri vident, digres. su Maurici exercitu, qui a Parmensi in hostico
238쪽
MISTORIARUM, LIB. IT. zi9 deprehendi metuebat, Mondragonium arci Ant verpiae praepositum impellunt in arma. Is igitur proximo cum milite, & accitis, qui Mosam propter versabantur, transgrestis Scaldim , nec adversus oppidum quicquam ausus studiatur enim Solmensis,& opera solidabat) vicinas agri
munitiones recuperat, aut novas struit arctai
dis excursibus. Ex eo qui agrum colebant tributum promissum negavere, plus hosti clementiae quam ut innoxios in obsides seviret haud DIGrati. Cunctis super vota fluentibus, Princeps revocato iterum ex hibernis milite, vacuam hoste Geldriam petit. ea in festinatione naves allias vado coactus est incendere. Mox Wilhelmi copiis vexilla erant duodecim) auctus, intrat Vahalim , insulamque cum interioribus ponte comnectit. Castra utrobique praemunita contra vim externam. Pars oppidi superior , qua muri ab
aggere nudiores, oppugnationi placuit: & quia
trahi tormenta longum, nec latis commodulnvidebatur, urbem praevecta sunt obscura nocte. Ita per tenebras dc incitis navibus Noviomagensium tela in irritum cecidere. Aliae inachinae ex. ripa adversa trans amnem eodem jaculabantur. Primum animus & fides tuendam ad urbcm a unde erat. Et nondum circumsessi, ad Verdugmnem miserant oraturos ne pericula sua desereret.
Nesiique illi id temporis tutanda Geldria o venerat, sine copiis, ut non immerito quereretur desertas partes sibi mandari. Exin quia defeci ura inunitylenta metuebantur, omnis sexus de at tis manus interiora vallaverat. Arx ea in re
gionc non tam hujus ceculi artibus invicta quam veteris militiae inclyta monimentis. Oppi- 'dani ad Iulium per Gallias militantem open is KL gl
239쪽
2N, NUGONIS GROTII gloriam trahunt. Conditores urbiS Cattos me-. morant, qui, profugi quondam patria , Rheni insulam & proxima Belgicae orae cultoribus v cua tenuerint. Nobis Vetera inquirentibus patet, neque Caesaris , neque Trajani a vo, quo lcripsit Tacitus, ullam hic urbem fuisse. In itinerum descriptionibus Romanis, quae ad Antonioruin tempora reseruntur, apparere primum incipit jNoviomagum hoc ad Vahalim cui palatium a iCarolo Masno additum , annales Francici nos ldocent: iuniperque id ipsum in cineres sedisse Frentibus Normannis. Postquain Germani pras l potuere, libera civitas, multumque Imperat ribus dilecta sedes: Quo vero tempore Pontim lcuin artibus scisiam Germaniae Imperium , par- itemque ejus Wilhelinus Hollan riae Comes o, tinuit, & pecuniae egestas ad nova impellebat, Ottoni, Geldris tunc Comiti, haec urbs pigia ri data , ex eo annexa Geldris contermino agro di oppidis imperat, dives pace, nec ingeniis timiscunda. Vbi tormenta , dc inissiles ignes , occultaque operum periculum undique aequaverant, Vocati ad conditiones, in studia distes runt. Vim Regiam potentiores jaetabant, &jam adfuturos EFrisiis Flandriaque exercitus, nec esse cur transfugae e transfugis utriusque pamtis vindictam iritarent. Sed plebs, suesto concursu irata, curiam irrumpit: Ibi longum murmur , & tandem vox unius audita est, qui prohibitum amnem, vastatos apros, dirutos Pen tes,instantem famem,secunde miseratus. Neque nunc, ait, primum obsessi fortunae cedimus. Annus jam , & ultra est, ex quo Vix turpes inter .
latebras toleramus inopem vitain. Quin perpe- ltua miseriaruna series hucusque auxit, postquam l
240쪽
MISTORIARUM, L 1 B. II. HI foedera perfide viola, imus. Egregiam Vero gratiam cepimus indigni auxilio, & dominis fastiditi, quibus alia semper potiora. Nisi nunc so te, cum extrema ingruuut, suppetias, dum prodesse potuerunt negatas , opperimur, Vel quod propius est, nostrae vires dc tres militum manipuli , istos aggeres dc castrorum propugnacula exstindeui. Vt Zinfinia dc Daventria deser remur. Certe ultra Hulstum trahimus trepidos dies: qua tandem spe , quo pretio pertinaciae e Miseri, nisi vincimur. Tandem fugiamus i grata regna, dum ille invitat ut hostis validus, Ita victor misericors. Inventa gens est, cluae spe nulla dominationis bellum gerit ne alii se
viant. Illis semper patent ainnes, annaVigant commercia: ut alta pace, florent agri: non praefectorum avaritia, non miles atterit. Neque V ro minoribus tributis datur alere servitutem,
quam leges & jura defendere. Liberi inter liberos, primumque in republica nomen , incemus, pariter, & pariter imperabimus. Iam plures eadem fremebant, & qui initio adversabantur , quod vera dici sentirent, aut metu, cessere. Nec miles resistere audebat, impar virium & contemtiis vitam exorasse. Sed ustis Romanarum caeremoniarum postulanti civitati negatur. Imposuit praesidium , legitque magistratum Mauriatius, & jus istud excepit sibi maiiente bello , abrogata sodalitatum potestate, quod seditionibus
alimentum fuerat, cum vicina oppida senatus
regant, nisi quod ad graviora negotia dilecti dplebe adhibentur. Ita pleraeque jam Geldriae
Potitus, decus avitum recolebat: quia Nasavii quondam sanguinis Principes reinpublicam illic administraverant. Stenov1cum differri placuit,