장음표시 사용
541쪽
ties obsidium metuentibus miles stippetit, o, viam hosti eundo promotis longe munitioni bus , quae & spatium amplius praebeant desei suris, oc intima diutius periculo seponant. Pr pumaculis enim quae vallo continua, o este moles aliae atque aliae, quae aquis dc ipsae incit derentur , quicquid defensioni idoneuua extremo ambitu amplectente lorica. Quae dum properantur , Hispanicae copiae, & qui Emmerico tum. Primum relicto exierant, sociis , qui tum sorte Crescordium castellini obsidere coepe-. rant, supervenere. Dedito facile castello,& quae contra castellum est arce Helio , pontem illic enavibus Mendosa Mosae instruit, transponendo militi & commeatibus , qui abunde SylVaducis afferebantur. Laeta civitate ob hostem de viciania pulsum , & caetera diligentius curante, quo
minore offensa praesidium abnueret, etiam Andream, qui eo venerat non nisi praefinito comitatu moenibus excipiens. Validi hostium c 'hatus adeo Batavos non terruerant, ut majorubus, quam ante, antinis opes Viresqueintenderent. Instituenda enim augendo aerario vendiutionum, litium 3c haereditatum vectigalia,haud aegre tolerata. Dissicilior e censu ducentesima , eoque minus duravit, quanquam mos ipse liberis populis aequalitate olim laudatus. Sed muDtorum opes incognitae, aut per mercaturam i
certae, dc suspecta profitentium fides obstitere. Plebem & hoc offendit, quod etiam opulentis . simi, si bis mille florenos pro ducentesima d rent , ulteriori professionis onere Ievabantur: quod partim Vitandae invidiae datum , partim insolatiuin nobilitatis , arguebant pauperiores , tanquam in Paucorum gratiam etauta aequalit
542쪽
HISTORIARUM, LIB. VIII. te. Supra classem, quam in Hispaniam missam' suo loch memorabimus, novi e Germania diu Iectus & Helvctius pedes tum primum usurpari coeptus. Scriptae dc leges de armaturis. Gallo-'rum quoque cohortem bis millenariam e regno pacis impatiente Lanovius conscripserat, 'u rente Hispano violari foedera, cui rex Henricus responderat, nihil suo jussu fieri, nec intercedere tamev quo minus bellantium utrique bella cupientes Gallia deducerent, quo citius Vetera, partium nomina exhaurirentur. Ita placere Ordinibus copiae suae, .ut e consultoribus pars aurumosi juventa, caeteri longorum sumtuum pem torsi, pranium poscerent. Sed monstrabat Mamritius poste hostem tutius eludi, & re in discrimen data leve Hisipano militis damnum , apud
Populam etiam minora vulnerum formidolosa.dc aderat jam Wilhelmus prudentiae laudator,de calentibus consiliis semper aversiis. Postquam
ergo tota vi belli Mendosa ipse ad oepidum
Bommeliam venit, operibus & machinarum jactu certatum, nullo in rem fiunmam malo, ungulorum Vaga pernitie: at in Hispanicis castris duo millia hominum breve intra tempus
absumta : inter hos duo fratres, diu divisi de
ignari, quia nomen alter maternum assumserat, cum sorte coiissent & inter sennones agniti imter se amplexus necterent, capitibus utrique abreptis, consecuti sunt, nequid post id gaudii d
Ierent. Similis casius in Mauritu castris marito M uxori simul cubantibus mortem sbmno comtinuavit. Equestres interdum pugnae dc excursus , & omnia non obsidio quam adversis c stris similiora. Tandem retrogresso ad Ros
mum Mendosa , Mauritius quoque, firmato
543쪽
tes addiderat duos Icui supra intraque PO Vahali transeundo, copio per insulam Vorenam, quam noVis operibus in exemplum pulcherrimae munitionis erigebat, totaque Vanalis ripa exteriore disponit. -- duo p ulla, quanto amenta incuti solent, trans itum illac in Planum,qui trans Vahalim,agrum urgebat Hispanus, renitente Ernesto, cui ea regio obvenerat, atque parva Vahalis inscia, qua prope Rossemum, pertinaciter haerente. Nec ripae Brabantiae proximum Vorenam respicit, subito levique opere insideri jubet, ut agentem illic hostium equitatum, qui commeatibus ac pabulis praesidebat, excursibus Iacesseret. Mox
ex eventu ausus majora, summo mane gnaros
talium cum trecentis militibus jubet penetrare insulam Bommeliam, eo in laco, Suo Harya
dam esse diximus, Iunaeque in sipeciem defigere
palos, inde quantum maxime Properari poterat, integere humo. Spatium id erat quod sex milialia hominum caperet. Simulque opus & copia: ignaro primum hoste crustebant : tantumque fiduciae superfuit, ut coram princeps ipse in spectatum advenerit. Temporis mora , dum consulitur Mendosa, dum alternant consillia, savit audaci coepto. Certe jam humani corporis altitudinem bis vallo aequaverant, cum inui brante vesipera, duce Saeeua,lectus miles Hispanus Italusque, ad bis mille, acrem impetum facit, ira simul de religione incensius: quippe in nachi crucis insignia praeferebant, caesi captique
inter primos. Erant quos animi ardor vallumus miscere. proin ultra' evectos impulerat coram
544쪽
, HISTORIARUM, LIB. VIII. sas, sed consilio reis ictus, jactusque.
Ioratius Verius, Scotos Edmundus voce exemploque incitabanta
Sed praecipue hostem fatigabant Mautitii in , chinae ex insula Vorena ipsaque Vahalis ripa in
omne latus directae. tandemque cessit, multa duorum cadavera trahens. Sunt qui septingentis non minus caesos tradiderunt, inaequali certamine, cum circiter decem e desensioribus desidera--Tentur. Inter peremtos centuriones Paciotius fuit, captivus nuper & reparandae ad gloriae o casionem intrepidus. Processit munitio: it que trans Mosam minores aliae: frustra tentato
impetu in eam, quam hostis juxta ad Luttam s
cerat. Insigne sane castrorum specimen, per tot
insulas ripasque divisus exercitus, qui navigiis
- amnem tenentibus & quinque pontium mobili quocunque vertere libuisset opere,alternis usibus histebatur. Nec quicquain ausus in opera Mauritii Mendosa : sed perfuga monstrante locum acceperat Rossemum supra , ubi proxime coire - fluminum flexus ante relatum est. ibi consilium secutus, quod jam olim ceperat Carolus Man Geldius, tunc vero repetierat Carolus Coloma
Tribunus, idem qui has res summo cum judicio ac fide posteritati tradidit,*am ipse earum haud
minima, justum ex humo castellum moliebatur, quod ab Andreae nomine Vocitatum, hinc M sae inde Vahali incumbens , aqua terraque itere cluderet. Ita insumta aestas, relictoque praesidio is unus tanto labori fruetus superfuit : r : liquus iriles per Brabantiam sparsus ad lice . tiam rediit. Worchemum Hollandiae oppidum
Bariota uocturno astu quin caperet haud longe abfuit;
propugnantium Pares spiritus yebantur: status Integer, certi .anovius Gallos , Millos h
545쪽
sr6 IIVGONIS GROTII abfuit : sed cum in ipso agendi loco consiliuni
traxisset, excitus a specul pore civis minimo amteVertit ad portam procurrere. Quae dum acribus studiis apud Batavos geruntur, Germani interim Hispanique, hinc ignavia, inde ludibrio certabant: nec Hispanis tua virtus, quippe alios apud hostes irrita , sed Gennanorum discordia tantum securitatis addiderat, ut gentem diu i victam & undique Qrinidatam palam atque ii pune contemnerent.Quippe Imperatori, Episcopis, & Romanae religionis aliis bellum nolei tibus erat. Seorsim principes Brunorix, Hessus re Brandoburgicus nam Palatinus se armis su duxerat, Maguntini & Treviri exemplum o tendeus in mutuem diu militem habuere: donec aestate media circa Bercam coiere ad duo equititum, duodecim peditum millia, sumina Simoni Lippio concredita, rogatu, ut diximus, wests Iorum , qui cum id impetrassent adeo promissa
auxilia non misere,. ut contra ab ipsa urbe C
Ionia petitus Hispano miles rit, & alia belli ii strumenta. Dux, belli se inexpertum haud dissimulans, Holieniori Saxonum inferiorum, Sol- metisi Rhenanorum, quos vocant, praesecto, qui in speciem ordinum Foederatorum sacrame to exierant,regimen Omne permittebat: nec his duobus audentia aberat, laboriS quoque indefessi agitabant. Sed uterque armis quam constaliis melior perpetuo certamine rem distrali bant. miles ignarus obsequii vino atque ignaviae deditus, dc ubi pecunia non ad diem parata, promtus seditioni. Castellum quidem Hispanorum ad Bercam irrupere : multaque caede in causam descenderant. Simul Orsaeum . Emmericulii', insessa praesidiis. . Sed ubi ad Bercam
546쪽
HISTORIAR PM, LIB. VIII. fr ventum , nulli ad obsidium aut oppugnationem
'paratus, extra machinas aliaque a Foederatis Ordinibus submissa velut clanculum , ne agnostere partes Viderentur , quod Imperator destruele Vetuerat: quin nec commeatus exercitui si
peditabantur, detrectante vicinia, quam sponte in se inclinantem Hispani legationibus crebris adibant, excusando anteacta , & meliora pollicendo , tantumque in eo fiduciae fuit, ut, ciscumsessa cum maxime Berca, augere praesidiuin, Mendosa , aut militi intus tumultuanti stipei dium persolvere , contei erit. Visum itaque Germanis Resiam potius ducere , quo propius a Batavis alimenta, & siquid ultra usui siperaren- tur. Illuc Hermannus Herembergensis cum Andreae mandatis advenit, qui , culpam siliorum cum Batavis permisce iis, spe quaedam loca restia tuendi tempus extraheret. Responsum sortiter, ordines jam oppida ac castella complura nutulis conditionibus tradidisse, nec esse quod sua facinora inaequali comparatione Velarent: quinsitamque an pecuniam afferret, qua de illato damno tot populis satisfieret : & quo pignore 'caveretur non eadem mala paulo post restitura,
quando fides signumque Regis infirma credet tibus subsidia, tot oppida capta, tot agri eversi, ostenderent. Sed verbis facta discrepabant: quippe dc duces dissertando tempus terere , dc miles otio magis magisque lasciviens in pridas stupraque verti, & in hostem nihil, in alios omnia audere quibus ulciscendis advenerat. Ab
ipso Resae praesidio nihil hostile : quin per ludiabtium Germani ad pocula invitabantur: & erantrui irent, jungerent dextras,' redirentque illaesi onec privata militum collusio tu publicas ali-
547쪽
quot dierum inducias mutata est. Non dubie multa magnaque ordines Foederati e motu Germanico speraverant : qui nulli ipsis usui: visi quod dum tantus exercitus ignavia stupet, missus a Bommeta cum turmis septem, centuriis quinquaginta Wilhelmus Dolo mum, Mend Le captum anno priore, sessis machinisque imira diem tertium, pluvio quanquam coelo de contra jaculantibus obsessis, in potestatem rediagit. Sub idem tempus Ludovicus Nasiavius cum turmis circa Graviam dimissus, insecutis hostium copiis ipse impar, duetia provido per areta itinerum, Mosamque flumen, praedam revexit. Finitis ad Resam induciis , nihil tamen
promovere obsidio : nec enim duces periti e rum artium. Aderant sane e Batavis f bres,sed & iIli longas mercedes lentaque opera, quam brevia cum periculo malle. Vigiliarum in castris vix ulla species: ter novus in oppidum muIes penetravit. Inibat autumnus, cum praemat
re facta denuntiatio more militari obsessi rete in caduceatore subito in improvidos palantesq; erumpunt : caedunt ferme ducentos : quin de machinas trahunt , tantoque id terrori frit apud imbelles animos, ut non tam solveretur obsidio, quam castra turpi & vix alias audita fuga des
rerentur. Relictos commeatus totasque naves,
tum Hispani, tum ipsi Germani diripuere , br
vique di fluxit exercitus, dum partia poscunt stipendia, partim in trimestrem se militiam nec ultra auctoratos jactitant. Munorix in multos suorum compertis flagitiis capitali supplicio animadvertit. Profugit dc propter vercam ca- . stello miles, & qui Gennepam tenebant ab H
548쪽
' . IlI S T O RI AR V Μ, T I B. VIII. ' say andam ad Resam praesidium deduxissent. Vixi Orceum dc Emmericium mediocri milite semi Vabantur. Ante hanc pudendam Germaniae t i bem, actum erat saepius , ut projecta dissimul tione foedus palam miretur, acciperenturque, orditium auxilia, aut etiam Mauritio bello- ι Tum e perto summa traderetur. Sed non ini tere ordinibus promtuin, quos suorum finium tutela distinebat, praeterea terror classis Hispati nicae maritima sirinare compulerat, eodemque metu Angla reposcebat militem. Nec Princeps 1 comperto per Wilhelmum , qui coram viserat, oi rerum Germanicarum statu, avidus intervenio re periculis, & accipere militem obsequii bonaci rumque artium indocilem. Quamdiu campis,i ' circa Bommelam hostis haerebat, non ausus in i hyberna ducere, quanquam graVes impensae OG
dines fatigabant , resolos nonnihil pecunia, a quam rex Galliae submiserat. Sed ubi Mem
, dosia, jam crescente autumno nulIa re magis , in quam fame morbisque suorum coactus, dimissis milite varias in eartes , quo minus seditio co b Iesceret, ipse in Germanicos fines recessit, solvitia dc ille copias, positis primum secundum flumenia munimentis , quibus eruptiones ex Andreano a castello cohiberentur. Emmericuin quoque a
versus imminentem Mendosiam, & opp1danosi, praesidio insensos, immisso per noctem milite,
ii communiVit. Haec terris gesta non interrupto, ordine continuavimus. ad res maris nunc prin, verti tempus monet. Alibi diximus Philippum regnandi Veterem Batavis inter bella comine i. cium Hispaniae permisisso, sub aliarum quidein
. gentium nominibus,sed ita,ut appareret partem, prudentis suisse velle decipi: sive spes redituri, i Z o
549쪽
obsequii vetuit in gentes eaeteras id commodum transseribere, seu , quod Gentu comprobatum
est, metuit popusis mari valentibus , si Hisp
niam claudereta, alium orbem aperire. Sed ut plerunque successoribus taedio sunt consilia, quae non Ipsi reperere , novae ratio S filium, ut pace desperara, in asperiora verterant. Constabat s iis omnes Batavorum opes ex mari esse & mercatura, dc maximos ex Hispania proventus, ut quo non suas tantum merces, sed & Sarmaticas fruges aliaque deterrent, aurum praecipue aut argentum relaturi, cujus ut copia apud Indi rim dominos, ita usus ingens commercia celebrantibus: quare sublata bellandi facultate bellam sua siponte casurum sperabatur. Conquisiticom rehensique per Hisipaniam muta , pars per supplicia excruciati, pars dati in carcerem aut remos. Per Belgicam quoque noVae Principis Isabellae nomine proponitur edictum , multa cum insectatione Batavos regentium, qui, ut semper ante, ita nunc, mutato principatu & ab Hispania semoto, oblatam pacem repudiarent, aliosque in bella concirent, non aliunde quam ex commerciis tanta superbia, quae parentis sui nimia indulgentia mansissent hae tenus. Obstit rant multi e Brabantis Flandrisque, ne per Bel picam travectiones tollerentur, majore sibi B tavicarum mercium inopia. Sed praevaluerat
ira, & spes sublevandae ex Gallia necessitatis: quin & piscantibus, quibus ama ante pepere
rant, sublata securitas. Non mediocriter ea res Foederatos commovit: quippe patebat eripi duo plebi alimenta: unde nautarum seditio , mercarorum diffugia metuebant. Nec tamen a pristinis consiliis degeneravere. Societate Anglorum
550쪽
: HISTORIARUM', LIB. VIII. ' dicerant nihil esse per omne Hispani imp riuin minus timendum ipsa Hispania, ut cuius .: in linentum in eo reges ponerent,si nul- γ si aliarum gentium domi otium relinqueretur: a sibi vel ad continendos nautas maritimo bel-
lo opus: planeque gloriosum, si Hispaniae com-
. mercia abrumpenti penuriam, quam sibi min ir retur, reponerent. Ergo contrarium per edictuina regestis facinoribus, quae olim in Belgis ac per
Germaniam nuper patrata, & quae alia coneru tandae invidiae videbantur, vetant populos quo is cunque ullos commeatus resve alias in Hispa-sa niam ferre: si qui siectis faxint, ut hostibus f ν ventes vice hostium futuros: piscatores quoque cinere impunitatem ab hoste prohibiti, addito sibi curae fore tutum maris usum, & si quis dam- nuin pateretur de agrorum hostilium praeda sex cuique satisfacturos. Misiun ad reges gente s que edicti exemplum, ne quis inscitiam excus ρJ ret. Paruit rex Galliae, ac si quis suorum sex iistra menses inHispaniam navigaret, prosessus est I privatum periculum Bre: caeteri silentio trans- misiere. Hoc facto classem parant, contracto dii quicquid publicae pecuniae aut per tributa corro di poterat: ausi rem ingentem atque ancipitem, in re vix unquam mediocri successu , quippe cum
diversa vetustatis exempla exstarent, tracto ex's Italia Annibale victor Carthaginis Scipio, &α diu Africam populatus Agathocles,contra Ath 63 narum opes Siculis sub armis eversae. Erat & r cens documentum undecimo ante anno gravis
Philippi classis, plane quasi in fatis seret, experiri per vices Batavos Hispanosque quam incer-8 sipei sint,quq fluctibus & ventis traduntur. Ap- Petebat aulas, cum duce Petro Docia viro no-