Commentatio iuridicopoliticohistorica, De magnoducali sigillo maiestatis Saxonico, in lucem publicam edita, a Io. Zacharia Gleichmanno, alias Helmondo

31쪽

materia exponit: sedot hcit man auo IsenniM nummos bracteatos da die eir mlt einer Cτον ne volgeflesset Nerden. Prodeat nunc quoque in medi

vimbergae egregium libellum in lucem publicam odidit, sub titulo : Commentario historica, de nummis Germaniae mediae , quos vu=o bracteatos et cauos , vernacule, abi apsunt 6ohinrisiniam, adpestant, etc. In doctiS smo hoc Scripto pag. i 11. etiam varia curiosissima de Coronis Ducum afferuntiar, e quibus aliquid tantum hic delibabimus: Continuator lane AiMONII, cap. XXX ll. de Carolo Caluo Imp. memoriae prodit: Romam exiens Papiam venit, ubi et placitum suum habuis, et Boseone , uxoris suae fratre Duce ipsius terrae constituto, et C ORO NAD UC ALI ornato , aa Monas eritim M. Dionysiis, ste uenit, etc. Ex quibus avaret, Ducibus et Principibus Imperii primariis, et Coronas in Insignibtu gerere, et in nummis gessare , non fuisse insistum N in 'equens, idque Bon ob sto tentiam modo, qua in duione Ha qtioque pollibat, sed et

maior um, adeoque gentis tha e regia or merem Oaendorem. Accedebat, quod nonnustorum eorum prouinciae regnorum quondam axionicite fuerint condecoratae. Cumqree adeo constet. Duces Franciae oriemales, sine Fran coniae , Duces item an n ia e flue Sueuiae, nec non Bo-Dariae , me Bauariae, etc. ad primam Germaniae Proce

32쪽

rum elassem, seculo cumprimis uso, quo Bratteales nummi in usu maxime fuere, relatos fuisse, miηime certe a vero nos aberrare autumamus, si nummorum pleroIque omnes, quos Coronas, in personarum, quas issi si mi, capitibus gerere in nostris cernimus, Ducales dixerimus, Ducum ruidelicet Franconiae, Sueuiae, etc. Porro pag. I18. fic scribit: Supposito adeo, Ducibus etiam superioribus secusis Coronas fuisse tributas, eι nummum Fig. IV. in Ducalium referre classem, minime vereor. Huc vSque DOEDER LINUS. Coronam Principalem, sed non Ducalem, Hamae quoque Principes gessisse, testatur celeberrimus et doctissimus EsΤo R, in specimine I. Iuro Publici minaci, pag. FI. ubi ita eleganter disserit: In Hassia quoque exiitisse Coronam Principum, eine stata Crone, docens luterae, A. 7 7o. scripcae, ubi, postquam Repigerant Lu Do v I CVS et

. .' i g. XX . Maiestatis quoque vocabulum Principibus quibusdam in Germania luisse attributum, idem Dominusvs TOR tellatur, quando in citato tractatu pag. 74, ita disserit: Principibus iitaem haec vox, Maiestas filiceυ fuit a Iplicata. I GERBER Tvsm epistola ad D ITER I-Cv M. Nisiostum Metensem , m. I. ρ. 67n bibliothecae sta-rrum maximae, genere, aiι z interpretationis Usumus, in conινouersia, Vestram Maiestatem exacerbantis. Id quod de Ducibus minus mirari debemus, quine qui, notanις ce lebratissimo ab ECΚΗΑRT, non solum Coronis regii S conspicui vi Funtur 9 sea etiam, utut non ipsi quidem reges au diant i Eroum ac tamen idorum regna. adpellantur epius.

33쪽

M s EeTIo I. DE D V t M QR M. uisin praemissis, rasio in promptu est, cur Teutonum primcipes Maiestatem sibi tribuerint, et Sigilla maiora Maiestatis nomine infiguiverunt. Huc usque doctissimus Dominus EsTO

Ducum Prouincias, uti in I. praecedente Dominusus Tost docuit, regna saepius fuisse adpellata , hoc quoque confirmatur, et saris luculenter adparet ex Lege Mismannorum, maxime vero xx Capite XXXV, ubi sequentia leguntur : Si quis Oux habet filium - - et filius eius vuls eum dishonorare, aut per raptum RisONVM eius possidere, etc. Vide PHILIPPI THEODO RI vER PORTENII commentationem historicam, de Dueaιibia in veteri Germaniae regno, haereditariis, eorum que origioe, quae cum adnotationibus Io Η. ΕΗREN FRIEDII ZsCHACKRIT ZM recusa est Halae Mag-deburgicae Anno MDCCXXV. Hinc recte DoEDER LINVs, in supra laudato Tractatu, g. LXXVI. p. i17. scripsit: Gestae Vero et Duces, Principesque Impeis rij , Sceptra liliata pariter eι laureata, in numis suis Brauis denburgicis pluribus ostendit celeberrimus DELUD Io Tom. VII. Reliqu. MSS. Diplomat. Conser. Num morum Brandens. T. V. n. II . non tam Minis iis, quam Potestatis signa et κριτηρια quippe non alio modo Proinuincias suas rexisse constas Duces veteres, ac i r Reges, summa rerum potiti. - - Quid adeo mirum, quod in Insignibus suis nulla non Summae Potestatis arma adis sciuerint. q. XXII.

Duces vero Germaniae, non solum Coronas et Sceptra sessisie, corumquo prouincias regna adpellata, mori

34쪽

reque et modo regio gubernata suisse; Sed etiam ritu admodum solenni coronatos fuisse, hoc asserit D. Io R. IA C. MASCou Ius, quando in exercitatione iuris publici : de Regali imperialique Augusorum Germaniae Augustarumque corona ione, statim ab initio sic sese explicat : Varii fuerunt ritus gentium in declarandis regnorum auspiciis, sed, ante reliquOS coronatio eminere senissim coepit, obtinuitque non in Regum modo, sed ev cum aliquot inaugurationibus.

M, XX II s. Exinde sine dubio factum est, quod effigiem suam,

corona ornatam, Monetae maiori, Ioachimicum valoro aequanti, imprimi curauerit, IOHANNES FRIDERICUS II. Dux Saxo-Gothanm. Monetam hanc publicam Saxonicam, cum emgie Ducis coronati, aeri inincisam videre licet in cuRIsTIANI IUNC RERI

35쪽

- SECTIO I, DE DUCUM GERM, Onae supra commemoratum Serenissimum Dueem

aixeie fata infelicissima, nota latis, imo notissima sunt. An in omnibus recte iusteque sese in causa illa Grumis haebiana gestetit, de hoc mihi in praesenti disquirererion licet. Haud dissicile mihi esset, ad eum aliqua ex harte defendendam, Varia non fine pondere Iroserre inque lucem publicam protrahere. Praesens institutum hoc non vult pati, sorte alia occasione hoc fiet. Interim hoc tantum amr O : Serenissimum hunc Prauciis o m ob hactenuS demonstrata, non iniuste egisse, quod essigiem suam corona ornatam , huic Numismati in1- ori mendam curauerit, multos enim Duces in hoc punso, uti supra fuit Ostensium, idem facientes, antecello. τες et uuasi Ante signanos habuit. f. XXIV. Liceat adhuc aliquid de Coronis Dueum adiicere

sp BAsT NUS FESCHIVS, in dissertatione δε Mikni-bm, eorumq*e mm, Cap. VI. NO. 2. p. m. 44. descriptionem Corouarum Ducalium affert, sequenti modo : Corona Ducalis est circuluS laminae aureae, lapillis pretiosis distinctae, ex quo flores et iolia undique surgunt. Insequentibus de coronis Marchionum et Comitum heralis dicis agit, et in hoc quoque doctrinae, nempe studii

heroidici genere, Ducalium Coronarum praee minentia in a ceteris ita dis inguit: Illud itaque Ducum praecellentiamaro uit, quod eorum corona gemmis eι lapidibus pretiosis' ornetur, quibus Marchionum ac Comitum destituitur. s RECCI A. ad Tit. quis dicatur Dux, D. M. et n. 4S. Tit. de subleud. RV DoLFINus de dignitate Duc. Ita l. n. 16. GAR. I Ad de ΜdSistr. L. 4. c. I. Sed, haec ad

36쪽

ET FRINeIPvM IMP. MAIEsTATL 13 Insgnium notitiam et scientiam, quam myaldieam voiscant, pertinent. Nobis in praesenti lassiciat, ex hue usque adductis, praesertim ex iis, quae ex antiquis Numiamis et monumentis eruimus, satis superque apparere Coronas Ducatis non esse nuda Signa in arte, quam vocant Herataica, usitata , Sed per eas utique dignitatem aliquam regalem indigitari. Ceterum de ducalibus Graiano legi quoque meretur ALTEsERRA, de Ducibus et Comitibus Galliae prouincialibus p. m. 17. et II. Num mos quoque nonnullos, in quibus Duces recentioris aeui, cum eoronis in capite conspiciuntur, Catalogus meus Nummorum avtiquorum et modernorum, AO. Inr. editus,

exhibet, et quidem in pag. F6. et II.

MAGNO -DUCALI SIGILLO MAIESTATIS

SAXONICO.

n omni free Germaniae Prouincia, non des ne Iura Principum praestantissima, huc usquo latentia, prequae, si denuo vindicentur, et in lucempublicem ponam ris, Principis splendor atque potentia tam conis seruari, quam egregie augeri posset. Optandum igitur esset, ut doctrina iuris publici particularis, maiori, quam quidem hue inque factum es, diligentia excoleretur. De peculimri huim studii utilitate quaedam a me in medium prolata sunι, in praefatione, quam praemisi Desineationi Iuris publici Saxoni-. D ci.

37쪽

16 fg TIo II. DE MAGNO Due ALI II cIL Loci , quo Serenissima Domus Saxonica praecipue fruitur alis ue gaudet, etc. 'Mae in forma octava, Ao. IIII. tinae, impenis, Christiani Pohlii, in lucem publicam prodiit. Post haec iam in iure publico particulari fundamenta, viri quidam eruditissimi millissimo huic studis magis magisque operam dederunt, inter quos merito primam locum occupat Doct. Boulieb mabit, qui Anno 3 3a. Lipsiae, impensis Casparis Fritschii, edidis: Ius publicum

tixeiuideli abgefasset, etc. Iam antea releberrimul consiliaraus aulicus, D. bdam Seledri Φ Glasty, pro ferat, erudito per typographiam communicare e stiri volt simi diges Itis Ptiblicum Saxonicum, ad quod in Nucleo Hisoriarum Saxonica=um,

ab eo iacta fuerunt fundamenta , Vsum autem sestema promissum, quantum mihi constaι, mondum lucem adspexit publicam. Interim ad tale θstema eo melius pcrficiendum, utique quam maxime conducit , fingularium, ad hoc particulare Ius publicum pertianentium materiarum, discessio, et cum eruditione ac prudentia coniuncta elaboratio. Ego itaque, quantum in me stum es , eros'ii mei saepe molessimi, aliarumque circumstantiarum ratio permitteι, hoc quoque studiorum genus, qua fleri potest assiduitate, in deliciis habebo, et in hac quoque eruditionis parte, animum meum promptissimum , SERENISSIMAE DOMUI SAXO N I C A E subicctissime inseruiendi, demonstrabo. Me itaque nune accingo ad materiam , Commentationis ιitulo propostam, non quidem pro debita dignitate, sed quantum a mea ιenuitato expectari Iotes, istorandam.

s. I. Prae aliis Imperii Sacro- Romano. Germanici Princia

SAXONIAE DUCES variis

38쪽

gaudent peculiaribuου Iuribus regalibus. ' Nominare iamshmeiat praestantissimum Ius de non appetiando, et, de

non euocandis Abdito ad Imperii tribunal extra Saxonis Terrisoria, positum. De hoc legi meretur BENEDic TrCAR peto vii dissertatio de non prouocando a Domο Saxonica. In maiorem adhuc lucem eminentissimum hoe Ius evexit doctissimus et semigeratissimus Doctor et Iuris Professor tinensis, IOHANNES FRIDERI CusHER TELI vs, in dissertatio ne, de striuilegio Saxonico de non appetiando, ad terras Miseni π, Thuringicas et Franconicas extendendo, respondente et auctore IO. CHRISTIANO AIT ZIo, Gothano. '' Prodiit haec eruis diu silma dissertatio Ienae II q. f. II. In praesenti tantum de Magno - Dueali Sigilso Mai satis Saxonico, solliciti erimus. Hoc enim Serenissima Domus Ducalis Saxonica, prae aliiS Germaniae Ducibus, praecipuum habet, ut in antiquis temporibus et retro. actis seculis, non solum axiomate et titulo Magni Ducis 3 sed etiam Sigillo Maiestato, in documentis publicis, usa sit. Hoc, ut eo euidentius cuilibet pateat, primum D i agen

Videatur IoΗ. voLCK. VANNI, Germaniae Princiun ECH ΜΑN N I, qui quon- pem, Lib. Ill. Cap. III. pag. dam in Λcademia Ienensi Iuris m. ISo. ISI. et ISI. item Cap. docuit prudentiam, dissertatio, IV. pag. m. I 8 . ubi sic disseis de Iuribus Serenissimae Domus rit : Privilegium de non apis Saxonicae, quae prodiit typis pellando non Elector tantum exscripta , Ienae, AO. N DC LX. Saxoniae habet ; sed omnes in quaternis. ' reliqui eiusdem familiae D Vide quoque Domini ces, NB. in ditionibus uniueris

39쪽

agendum est de titulo : Magni Ducis, veteribus SaxOniae Ducibus usitato. De hoc inter alios testimonium perhibet GOTTFRIDvs OLEARIus in Halygraphia TopΟ-Chronologica, p. m. Ir. ubi sequentia leguntur:

Habemus extra Saxoni. in libro : de Regimine seculaam etiam Magnos Duces , ut in ri et ecclesiastico, Lib. I. Cla T. Italia et Polonia. De digni. IV. pag. m. Io7. se disserit rtate Magni diuis in Italia, Τ Η Ε- Sunt etiamMagni Ducestro D DURUS REIN LINGIVs, sitruose ι quultamon insiςμ

40쪽

MAIESTATIS SAXONI eo. 29

und am ως . Hus usque o LEARivs. Audiamus por TO CHRISTIANUM HENRICvM NE Iss IvM, in is liquitatum Missscs - Saxonicarum singularibus , quae Anno MDCCXXVII. Gemnitis, in forma octaua, pro die runt, in quibus pag. 339. sequentia occurrunt: LUDO L P Η'vΜ I. HENRICI AVcvPIs auum, a LvDOVIO OPIO, Imperatore, ex Μarcgrafio Ducem Saxoniae Magnum creatum esse, FABRICI us, defendit in Orig. Sara

in Italia dignitas Magni Ducis, bciah iten, Negenspurg, No quam Cosmuν Medices, Floren- VI. Ao. I738. pag. I 9. in finritiae Dux, obtinuit apio V. Ponis et pag. iio. ab initio et Nabtifice, cum habitu, Insignibus dem die gegenmurtige Nigitε atque corona Regis, et titulo : riing des euol, eri oss ponserendunt. De hac eorona Λ. Roscana, die, vota 1738. sequentia occurrebant: si evnoglicien crone depen-