Commentatio iuridicopoliticohistorica, De magnoducali sigillo maiestatis Saxonico, in lucem publicam edita, a Io. Zacharia Gleichmanno, alias Helmondo

41쪽

3o ECTIO II. DE MAGNO - Duc ALI I ILLO agnus Saxoniae Dux, qui iusto dominatus est Princi-Matu in 1ua prouincia. Vide VlTTEΚINDI annales, L. I. sol. 634. Qui Insignia magni Ducatus Saxonica deliisneata videre cupit, i S euoluat PETRI ALBINI insine RamdM Chronicam, p. m. 42s. ubi illa reperiet. Viis deatur quoque huius A LAt Ni mem Stainmbud, und

Hunc ego libellum hodie per- rarum, LiAsiae , per Abraham Lambergium AO. iboti in sorma quarta impressum, et multis figuris ligno incisis, ornatum, ipse. possideo, in quo pag. 29δ. Inssignia non quidem magni Ducatm Saxonici; sed Insignia Regni Saxonici, des ridiliginta S sen apparent, quae ex scuto rotundo consistunt, in cuius parte superiore dimidiata aquila cum corona in capite, et in inferiore clypei parte, Leo et Draco, conis spiciuntur. Reges SaXOniae in figuris aeneis egregie ante oculos posuit SIGISMvNDvs Non abivcreti int

diit Norimbergae in forma duodecima, A. MDCLXXII et ante aliquot annos denuo recusus os . Obiter hi unotamus, excellentissimum Dominum DE LvDUIG. in Germani e Principe, tib nomine : LUDOVICI PE X RI GIou ANNI, Λ. Μ DCCXI. Halae edito, in Libro

42쪽

, MAIESTAΤIs s Axo NICO. r III. p. m. I4. statuisse : IT TEXINDvM m ηum e Regum Saxoniae numero esse delendum. Sed, hoc a sieristum firmioribus argumentis esset demonstrandum. Foris te alia occasione, quid ego sentiam, indicabo. Interim, meo quidem iudicio, certissimum manet, ante huius WIT TEXINDI tempora Reges in Saxonia regnasse, e quibus iam nominare sum ciat HARDERI CVM, AN SE

Nunc me conuerto ad Magno-Ducati S gilsum Maie- satis Saxonicum. Praeprimis autem notatu dignissima sunt illa, quae saepe laudatus excellentissimus Dia. DELV.DRI G, in supra commemorato Germaniae Principe, in Libro III. Cap 4. g. XXIII. pag. m. 79. Igo. et III. hac de materia in medi uim protulit, quae de verbo ad verbum cum benevolo lectore communicamus. Sic enim disserit : Sigillo Maiesaris A. i436. Saxoniae Duces ViOS

- ἰ De hoe vide scriptum, a me , Ao. I 36. publicatum, sub ,prinhens vin Mallis, F RD

43쪽

s EeTIO II. DE MAGNO - Duc ALI s I cILLOsuisse, in subscriptione diplomatis Menksbergii , in Franis conia facta, reperitur. Verba ministri alicuius Saxoni-

tiget. Inde ipse concludere vult, misatis quondam iuta omnes Imperii Status habuisse, solos autem Eleis ctores, atque inter hos potentioreS Saxonem et mandenis burgicum, constanti Vsu ea retinuisse. . Quae insequenistibus a Domino DE LvD IG addita fuerunt, non hic merentur aliquam resutationem, quia fatis superque per ea resutantur, quae supra a nobis in sectione prima suere proposita. Caeterum idem illustris Dn. DE LvDWIa de hoc Sigisio missatis quaedam protulit, in Iuris Romani et Germanici disserentiis, quae prodierunt A. i7ir. in hac elegantissima dissertatione vir hie illum

Inter haee potissimum est, eundem Ducem v v II. Η Ε quod vir hic illustris putauerit: ΜvΜ, saepius Me Sigillo Mariu vix HELΜVH hune, Du- testatu usum esse, uti ex addais ιε- Saxoniae, Commissarium istis a me diplomatibus patebit. tune egisse Imperatoris, cum aliorumque etiam Germaniae huie Gnisbergens transactioni Principum exempla , qui rasi Sigillum Maiestatis subiiceret. quoque Suisio usi sunt, euinis Sed, haud potest probare, Du- cunt, non vi Commissionis aliorem UVILHELΜVΜ eo tem- cuius Caesareae, eiurmodi Siopore Imperaroris vices sustinuis- gilla adhibita esse.

se. Insuper clarissimo lique

. . -

44쪽

ἱllustris, sibi ipsi contra dixisse videtur, ' dum pag. 7. in Nota f de Sigilis Magno-Ducasi mustatis Saxonico, sequentem in modum disserit: Principio illud est quam plurimis exemplis testatissimum, quod non solum Principes Electores, sed etiam ordines alii passim litteras suas muniuerint, quod vocarunt, Maisatis, mit

Recitabimus illa formulasque eorundem summatim Saxoniae Electores Sigisium Maiestatis nusio non tempore habuisse, auchor est WECKIus, Chron. DreSd. Pari 2. tit.

hiesen Eritis hangen Iouen. HORNIVS, in Iure laud. c. ar. g. 6. p. Fro. ubi Videtur Suisium Maiestatis inter praerogatiuas hic referri Electoris, quod Sigillum Ducis ipsi ex aduerso opponatur. Anno 14 -- idem Elector: Su

rost. Herolds, Part. I. p. III. AO. I4J6. et anno eodem Dux Saxoniae WILHELMVS, qua de re modo dubita

Si enim nullo non tem- ris, sequitur omnino, hoc non pore, ut D n. DELUD UVIG Ωctum esse ex Commissione aliis fatetur, Electores et Duces Sa- qua Caesarea. xoniae, v si sunt Sigido Maiesta-

45쪽

uirum Celeberrimum GRIB NERvM de Sig. Maiestat. Saxon. S. 6. - Io. Huc usque illustris Dominus DE

LvD IG, cui quoque ob id obligati sumus, quod in

eadem dissertatione nobis locum suppedita uerit, ex quo ea, quae in Sect. I. g. 2o. asse imus, magis illustrantur. In hoc enim S. docuimus : Principibus quibusdam in Germania olim missatis vocabulum suisse attributum. Audiamus nunc, quae vir hic illustris pag. 9. in Nota q) huc pertinentia ad serat. Ao. I o8. Cardinales ad Ducem Brunsvicensem HENRICvM, his verbis scripserunt: Sicut illustrissimi et inclyti Vestri maiores inde-sesse fecerunt et similiter Vesra Maiestas faciat, ut tam

iustam et necessusiam caulam in ecclesiae curam capessae. Exhibent litteras ΛΔ a Concilii Constant. HARDII, pari. 1. Tona. r. p. 66. Licet autem Dia. de LV DRIGin sequentibus talia quoque in medium proserat, quae in praeiudicium huius Mai satis scripta videntur,rin eadem tamen pagina in Nota bib) sequentia fateri, a veritate cogitur: In partes ire solere ICtos, quid sibi velit M Gestatis verbum, a Principibus Imperii adhibitum. Alii exinde sententiam dicunt: Principes Imperii dignos

esse nomine tituloque Maiestatis. Ita CARPE OVIVS Cap. ult. de non V effando l. 76. n. 38, 39. et adhuc clarius S CHIL TE R. de Iure obsid. C. 2. S. 6. No. 2O. in exercitat. ad is Alii imaginibus Principum ornata Sigilia Maiesta-

46쪽

Maiestatis dicta esse perhibent, ut ab Insignibus hera L dicis sedesten vappen, distinguerentur, ita ΗΕ IN ECC ius pari. I. L. 9. p. 77. Quae coniectura valde est opina bilis, cum quod missates dictae sint Principum imagi.nest, tum quod re vera id Sigisiorum gen Principem exis hibuerit siue stantem, siue sedentem, siue etiam equo

vectum. - - - Μea coniectura est: Principes Maie-

satis verbo hic vitis esse pro Potestate; Partim, quot litterae, hoc genere Sigisse munitae, Vel res gratiae, vel alias continent, quae NB. ex Plenitudine PotesHis princiapasis, ' videntur prouenire. Quando illustris Dn. DELvDRI G, in sequentibus pag. IO. scribit: Certe Principis vix erit curia ulla, cui in usu sint hodieque Sigilia Maiestatis, etc. '' Λd hoc breuiter reponimus : Cavis E a fas,

Pet hane igitur potestatis dixi, FRANCI sevs IRE. principatu plenitudinem, Maie- NICVS etiam exhibet in Colia μι non excluditur ι Sed po- legio ad Burgouens p. I3. extius quam maxime indigitatur, quibus, quae ad institutum no- et hoc eo magis, quia ipsi m- strum pertinent, adscribam. peratores Romano . Germanici, Ita igitur Autor ille

Suam, Germanice. per voea, Ministro veri landeii, habe

47쪽

sas, propter quas hodie nonnulli Principes, et in specio

. Saxoniae

tantum hoc . Maiestatu Sigilueos signasse , sed constanti adis huc usu idem retinuisse, inde constat, quod anno proximi

gatus Brahdenburgicus in Cois mitiis Rutis bonensibus, Iitteras, boo Agillo munitas, exhibuerit', adiecta formula r

cum ea de re Moguntinus illi litem mouere , ad antiquam obstru ntiam prouocare non ciabitauerat .. Ex Protocollo hoc P F E F FI N G E R v s tradit ad vi TRIARIUM, L. I. t. q.

S. 9. lit. a, p. 6y. Merentur adjici , quae eam in rem illa asser: ; Gum anno I 688. idem Elector Legationem suam ad Comitia Ratistonensia ablegaret, cum Pleni potentia, bu lamatori roborata, adiecta for

ilegii; Elector Moguminin no luit Pleni potentiam admittere. Tu aber Brandenburgenses

istit. Hactenus ille. Idemque Sigillum, Decreto Electionis Diui I OS E P. III, Ao. I 69 . adupositum fuisse, legatur. PFEFFINGERUS l. c. Anno 169o. die Io. Martii. Similis locus occurrit in Proto collo, ibi:

alida dias Decretum Electionis Regis Romanorum , se auf

48쪽

Saxoniae Duces, Sigisio Maisatis non utantur, nos quidem latere 3 interim tamen intrepide stituimus : Usum istius Sigilli sine ullo impedimento posse reuocari, quOniam illius intermissio eiusque receptio sis ni res merae facultatis , contra quas nulla stotes currere praescriptio. Ceterum Principum Germanicorum Maiestas ex hoc quoque patet, quod secundum ipsa in auream Eustam ii, qui in eiusmodi Principes grauiter peccant, Crimen laesae Mare satis , committant. Audiamus ipsa verba in A. B. Tit. 14. g. I. comprehensis: ,, Si quis cum militibus vel, , priuatis Icelestam sectionem inierit de nece venerabi ,,

grosse seqenannte malex Romanorum Retem , muniuisse suis . Insiegel init appenso Sig/sto maximae forinnui te iii auch des id e fandien mae, reserente eius personam, ait reclinantis , und vorbln est hoc Sigisti Maiestatici indes doli Simetiau, dictum equo sedentem . inis machi fod bedincet sepia, etc. cluso capsulae argenteae in-

Huc usque adducta excellenis auratae , radiantique insigni istissimo Domino GRIB NERO summa arte caelatis, sub te debemus, quibus addimus ea, torio Regali. Ex his satis liquae habet VAL. FER D. DE quet, hodie quoque esse curiawGVDENVS, in praefatione principales. quibus in usu sit ad θllog. I. variorum diploma- Maiestatis Sigillum. Videan- oriorum monumentorumque ve- tur quoque ea, quae infra g. rerum, etc. Vbi pag. 23. et 26. II. adduxi. Talis vero expresinde hac materia sic disierit: Ia. sio, nempe Electorale Maiesta- Irimis hac occasione notan- iis Sigillam , in diplomaticisum, Regem Prusiae et Ele- Saxonicis, Maiestatis Sigillo ro-ctorem Brandenburgicum, lit- boratis , nusquam occurrir, teras suas patentes, queis anno quod, ob insta Fossa, bino ς-N D CC XI. Legatis suis pIe- rit notandum.

nam potestatςm dodit eligendi

49쪽

fg TIO II. DE MAGNO. Duc ALI sIGILLO ,,Iiurn et illustrium Nostrorum et S. R. I. tam ecclesiasti. sicorum quam secularium Principum Electorum, siti aia erius eorundem, in saepe allegata dissertatione Domi- seni DE LvDRIG in paren hesi pag. II. additum est: si Principum non Electorum nam et st ars eorporis mini,seunt, ipse quidem Vrpine misatis rem, gladio seriaissetur, bonis eius omnibus fisco Nostro addictis. ,, Redeundo in viam, non possum non improbare illinris Domini DE LUD IG sententiam, vix esse Curiam Prin-eipis, cui in usu stat hodie Sigilia Maiestatis, cum conistrarium luculentissime ex iis, quae modo de Siguis mis,saiis Brandenburgico, eῆ insta g. 37. de Mogunιmo adduis ximus, appareat. Hi ne optime GRIB NERus in supra allegatis Obseruationibus de Sigilso Maisatis Saxonicos. III. et in huic subiecta nota i) scribit: Miror autorem Germaniae Principis in opere, in quo singulari inis lustria, quae ad eminentiam et praerogatiuam Gentis Brandenburgicae pertinent, Collegit ae cumulauit, nullam de Sigisti Maisatis Brandenburgico, fecisse mentionem. InprimiS, cum eo Capite, quo Principum Electorum Saxoniae iura recenset, Sigilli huius, Saxonici scilicet) meminerit, er eX BECHMANNO, quem ibi et ais libi secutus est, de Sigilli Maiestatis mandenburgies, non potuerit non ipsi constare. Nisi forte, cum constitutatum ei esset, contra BECHMANNvΜ aliosque contenis

dere, parum dignitatiS huic appellationi inesse, eamque ad designanda Matesatis tura plane. non pertinere, inter Domini tui praerogatiua S referre noluit, de quo

ipse non adeo magnifice sentiret. .. . .

Cum autem nulli Germaniae Principum, olim tam saepQ

50쪽

MAIxsΤATIs SAXONI eo. 39saepe Sigi ο Maifatu usi sint, quam Duees et Principes Saxoniae; excellentissimus Dominus GRIB NERVs in Citatis obseruationibus, 3. V. p. 8. non immerito isia da hac re sententiam exponit tuam: neque adeo eausa deis fuisse videatur Autori Germaniae Principis, cur inter Minxomcae potissimum Gentis decora , usum Mai satiri Sigiose reserreta *. V-- Nunc mihi incumbit demonstrare, Saxoniae Duces et Principes saepius in documentis publicis usurpa sse Sigilim Maiestatis. Domi nus GRIB NERVS, e. i. g. VI. P. putauit, antiquissimum , quod ipsi quidem obseruare licuerit, diploma, quod missatis Sigisio Saxonico munia tum fuerit, illud esse FRID ERICI D, Electoris SaXOniae, de anno I 44. per quod, una cum stati g, cera xoniae UILHELMO, senatui et ciuitati Fre beetensi , I vectigalis eoncesserit, et do quibusdam pagis inuestiue rit. In hoc enim diplomate notabilis haec clausula oc

aenae, AO.I71s. in lucem publicam prodiit, p s. demon-sratum fuit, supra commemoratum diploma, de anno. 1444. non esse antiquissimum, et ita comparatum, ut

nullum antiquius adduci posset. A TENT ZELIO enim, iu