Materia medica Hippocratis : dissertatio inauguralis

81쪽

pollono in labo dorsali 539); in hydropo post paracentesin ad exsiccandum 545); externum: ad lamenta contra dolores arthriticos occi capitis, cervicis et dorsi 468), c0ntra uteri dolores 576), in tetano traumatico 1146), ad cala-plasin. in metrorrhagia 668), pleuritide 387) et contra ephe

Εrvum Lens L. Hipp. Lentes, ait, ae Sluo Sa0 Sunt et turbant et neque alvum dejiciunt, sistunt 356): alvum p0liusquam urinam movent 360). Lentes adstringunt et turbationem inducunt, si cum c 0rtice fuerint 40M et in frigidis cibis adnumeratur si 185). Commendat autem lentium decoctum ad usum internum: labricantibus post purgativa 526, 536,544 etc.) contra diari ho eam colli quativam 405, 636): atque omnino in alvi pr0fluviis et phthisibus ad vomentum, quod qu0que ante, cum et post Hellebori potionem usurpabatur 477, 479 - 48I, 11 44 etc.): lentium, aceti, Salis et origani multi decoctum in febr. puerpuruli, quod Si Strangulatus accesserit 61M, in hydrope post pura centesin ad eXSiccandum 545); exterii mii: contra rugas oriS uteri, unde dΥSmenor-

Cicer arietinum L. Cujus plura apud antiqu0S genera n0 minantur: rubra, alba, susca et c. Omnibusque eX descriptionibus antiquissimum nutrimentum commune suiSSe, Ut adhuc in Orienti, patet. Hipp. Cicer, inquit, album alVum et urinam movet et nutrit. Nutrit quidem quod carnosum eSt, dulce per urinam redditur, salsiginosum per alvum demittitur

356). Alvum omnino potius quam urinam m0vet 360), Sed natum lum crudum tum Dictum et d0lorem parit 40 ). 000d exhibuit plerumque cum uva passa ad p0li0nes in icter0 72,

82쪽

497), contra uteri dolorem seu ex morbo seu medicamenio

Ficus carica L ., sum. Arto carpeae, palr. ASia minor, Asrica Septenti . , Europa auStrat. CujuS multu antiquis genera cognota suisse videntur. Fructuum ab Hippocr. albi et nigri discernentur, qui Optimum nutrimentum ab Omnibus habentur, vel adhuc monocharum et rusticorum in Archipelago sicus passas cum hordei pano unicum sere nutrimentum esse, I Ourne- fortius narrat. ΙIipp.: FicuS paSSae, ait, BeStUOSae Sunt, Bl-vum lamen dejiciunt. Ficus viridis humectat, alvum dejicit et calefacit; humectat quidem, quod Succo praegnans Sit, calefacit vero propter lac, Sed alvum dejicit, propter ejusdem dulcedinem. Primae sicus viti0Sissimae, quia lacte plenissimae , Optimae postremae. Ficu S aridae aestuosae alvum tamen dejectunt 360). Et commendat ficum ad usum internum: in i clero ut bilem eXpurgans medicamen 551); e X-ternum: sicus praematuras ut si pticum et adstringens 401), contra Vulnera et ulcera 876, 878), maturas ad gargarismuin angina 470) et corticem Viridem contra ulcera maligna

Phoenix ductyli sera L ., sam. Palineae, patria: Asrica et ΛSia. Cujus fructus Saccharo et mucilagine opulentuS ut

83쪽

nutrimentum adhuc maXime aestimatur; pars quoque erat illius Veterum decocti pectoralis, specierum diathamanon Nicolai, Electuarii diaphoenici et Solenandri ad podagrae curationem praecipue commendati. Hipp. eos n0minibus δακτιλέυν, φοινικων et βαλανων contra alvi profluvia maligna usurpat

Ρortulacu olera ceu L. Hipp.: Portulaca, inquit, nu- viatilis refrigerat et sale condita calefacit et purgat 359).CujuS Semen commendat ud potiones eminenagogaS, 9d educendus menses 571) et laetum 625): Portulacam cum sarinae massa ad cataplasmatu cum Allio) in melr0rrhagia 667)aliisque uteri morbis 584), contra combustiones, quod dolorem omnem tollit 635) et in pesso: contra sterilitatem cum Myrrha, Porri seni. et Felle tauri 622).

Cordiu Myxa L. , sum. Sebes teneae, patria: Asia et Asrica. Cujus fructus prunis similes ut medicamenta mucilaginosa sacchurina antea erant ossiciuales, ab Hippocrate vero deorsum solum usurpata 635). Nomen IIερσεα a Perseo, Macedoniae rege derivatur, qui hunc urborem ad Memphim in Aegypto primus plantasse dicitur.

Amarunt lius Blitum L. Cui Di 08 0rides omnem vim medicatricem derogat. Hipp. Blitum calidum neque alvum movere 359) dicit, quod vero error sit neceSSe QSt, quia eo dem libro contra obstructionem 371) et cum aliis medicu- mentis Saepe ut alvum movens medicamen commendatur: alio deinde loco 529) Blitum vires reficere et alvum dejicere abfirmat. Praeterea ut cibum in febribus post purgationes vehementes 526) et in pesso: contra metrorrhagiam ad suoremeXiccandum usurpat 669)

84쪽

Σευτλον, τευτλον.

Cujus jam antiqui duo genera cognoverant: rubram Belum Vulgarem L. et albam Betam Ciciam L. , sam. Chenopodiaceae Cujus radix, solia et c. mucilagine et Saccharo opulentae Sunt. Hipp. Bela, ait, alvum potius quam urinam movet 360), vires resficit et humiditate alvum dejicit 3 29). Belae succus quidem alvum dejicit, Olus autem ipSum

cibo Sumptum SiStit, radices Vero alvum magis movent 359). Ad usum internum commendat: betam coctam aceto conditam contra dysenleriam, ubi inter Olera refrigerantia nume

gendum 608); externum; ad clysmala ecco protica in hydrope, morbiS nerVo Sis aliisque 550, 557, 558, 636), ad uteri injecti0nes in pr0 lapsu 658), s0lia ad cataplasmat. adstringentia 426) et refrigeruntia in inflammationibus b21), praecipue pneumonia 535), c0ntra ulcera maligna 829), in luxulione cum cutis et carnis laesione 829), radicis insusum ad gargarisma in angina 470) et succum c0ntra lenticulas 667).

Brassica Olera ceu L. omnium eX familia Crucifer. inprimis cognitu et antiquissimis jam temporibus ut nutrimentum et medicamen maxime existimatum, ita ut donii per Bras- Sicani jurarent, unde Hipp. Sacram eam Vocavit. Plinius in hystoria sua naturali: Brassicae ait laudes longum est exequi, cum et ChrysippuS medicus privatim Volumen ei dicaverat. Hipp. in universo dicit: Brassica acrimoniam quandam sucultas omnium Cruciser.) habet, qua alvum m0Vet, Simulque

boni succi est 529): calefacit, per alvum secedit et biliosa educit 359), sed alvum potius quam urinam movet 360).

Quam commendat ad uSum internum: ut ecc0prolicum con

85쪽

etiam puerperam Brassicam ut tutelam cibo sumsisse, Athe-DReus narrat. Externe: in pesso: ut medicam. purgans

radicem et semen contra culis maculaS.

Brassica campestris De Cand. Veteres quidem b0tanici ut υνγυλιν Theophrasti aliorumque antiquorum aulorum pro Brassica rapa habuerunt, sed The0phrastus ipse idem quod Romanorum autores de agricui. narrat: semen BraSSiccte Oleraceae dare interdum rapam: quare Hippocrates I νγυλις Pro BraSSica oleracea L. var. Napo - brassica, Seu BraSSica campeStri De Cand. nuno omni jure habetur. Hipp. Rapum ait aestuosum est, humectat autem et corpus conturbat, non tamen per alvum Secedit, verum urinae difficultatem adsert 359), et commendat eorum decoctum, cum caSeo inSutSO,

P'PaVere, Sule, oleo, lasere et aceto conditum in typho ub-

cucumis sativus L. Nutrimentum est ubique cognitum, quando vero et ubi primum excultus suerit, neScimUS. Hipp., qui cucumerem refrigerare, vires reficere et humiditate alvum dejicere dicit 359, 529, 118b), c0mmendat eum febricantibus 526 atque in morbo quodam cerebrali b6b).

Σίκυος.

Cucurbita citrullus L. , quae nunc quoque n0mino Σικυας in insulis Archipelagi non raro colitur. Hipp. Cucurbita ait cruda, frigida aegreque concoquitur. Matura Vero Urinam et alvum dejicit, verum status excitat 360). cujus Semen urinam magis quam alvum movet, implet autem et in orasSat. Alv0 quidem secedit propter externis putamen, carne

86쪽

vero implet et incrassat 356). Semen usurpat tostum c. amygdalis in pect0ris morbis μέ), tetero bbl) et p0llen παλ η σικυου quod Erot. apud Hipp. tenuem e X cucumere sarinam esse dicit, sebricantibus ad potiones sitim indubitanter Sedantes 97) Σίκυος πεπων. cucumis Melo L. Cujus jum antiqui haud ignorabant

varietates. Hipp. enim: Cucumis ait Pepo et urinam et alvum movet ac leViS e St, o alter autem pepo Sitim sedat. Ab horum neutro nutritio non niSi tenuis quaedam procedit, sed neque malum aliquod effutu dignum ab horum neutro 5 29): et commendat eum contra haematuresin 1239), cortice detracto ex aqua ad potiones diuretica S, refrigerantes et sitim sedantes 497), interi0ra ejus tritu ad cataplasma in ani in-

Liquiritia s. Glycirrhiga glabra L ., sam. Legumino S., patr. Europa auStrat. , quum Celsus solum Rad i c em dulcem Vocavit. Hipp. eam cum melle Subact. et unguento rosaceo aut Aegyptiaco in pesso ad lochias educendus com

Polypo dium vulgare L. , sam. Filio. Cujus radicisβccharum praecipue inesse dicitur. Quam Hipp. contra lo

mendat.

87쪽

μελι. Mel, succus subriculus Apium mellificium L. , sum. Nelitar. , pariter ac saccharum apud veleres ante hujus cognitionem exhibebatur. Quare mirabile non est, mel ab Hipp. tam Dequenter adhibitum suisse. Mel, inquit, calidum et Siccum est Sincerum; ex aqua Vero humectat et biliosis alvum dejicit, pituitosis vero sistit 359). Deinde: Mel cum caeleriS Sumptum et nutrit et coloris bonitalem lacit, per se autem magis attenuat, quam Vires reficiat. Nam et urinas fertur, et Supra m0dum expurgatur 529). cujus commendat a) Mel sincerum ad usum internum: praecipue ad ecclegma in pectoris morbis 401, 406, 1211), phthisibus 76), ad medicamina diureticu et eccOprolica; externum: ad balanos in volvvl0 491), ad pueri alvum solvendum 63M, in pesso ut emolliens 265), ad injectiones uteri exulcerati

bM IJεHκρατον - Ηydromel, mixturam quandam eX7 partibus aquae et 1 parte mellis Oribasius) saepissime ad potionem in m0rbis ardentibus praecipueque statu bilioso ut bilem purgans et refrigerans 386, 392, 393, 396), ut diureticum et eccoprolicum 526), ut emeticum in statu gastrico

c) 'O μελι s. ὀξυγλυκυ - Oxymel, cujus Varia S prae-Pηrηtione S eX melle, aceto, aqua etc. Galenus diligenter explicat libro de sanitate tuenda IV. cap. b. VI. 279. Quod Hipp. ad potiones sebriles commendat praecipue contra dolorem b86) et anxie ludinem in morbis pectoris et hepatis cum dolore 402), obstructionem pertinacem 1228), in febribus vulnerariis 760) etc., de quo omnino diligentius agitur pag. 393 et 394.

Lac multorum animalium antiquissimis ex temporibus ut nutrimentum maxime eXistimabatur et frequentissime aegrotis

88쪽

commendabatur. Hipp. Lac, inquit, ovillum alvum sistit. Caprinum Vero magiS alvum Subducit, bubilum minus. Equinum et asininum per alvum magis demittitur 355). Quorum frequentiSSime usurpabat lac asininum et serum lactis a) ad potiones per 40 s. 45 dies, ubi post lac asininum seu serum lactis) bubulum et caprinum pos bibatur: tu m0rbis chroniciS

Lac equinum: contra hepatis indurationem 545), lochias nimias 603) et dolorem ex mei. corrupi purgati0ne 684).Lac bubulum contra metrorrhagiam 639) etc. Luc ovillum contra amen0rrhoeum et hγsteroloXiam laterat. 565 etc.).Lac muliebre ad medicamina praeparanda et ad aurium

Lac denique omnino ut malignorum remedium 1190) ad potiones crassum laciendi 535, 5 1) et ad clysmata laudu-tur. Sed malum habetur: capite dolentibus, labricantibus et quibus praecordia Sublata murmurant et siticul0sis. Malum quoque et quibus biliosae sunt dejectiones, quique febre acuto lub0rant, et quibus copiosa sanguinis dejectio factu

Hic et c0mmemoranda Ἱππακίνη et βουτυρ0ν scremor lactis) quorum praeparatio pag. 357 describitur. Caseus denique, quem Validum, aestuosum et alentem 356) vocat; et commendat ca Seum caprinum in prolluviis ut adstringens 607, 629) -caseum acrem et rutum cum Vino nigro contra metriti

89쪽

IX. ACIDA.

Acetum, quod ab antiquis validissimum existimabutur, ut quisquis Romanorum militum ad potionem commiScendam quantilatem quandam acciperet. Hipp. Acetum, ait, refrigerat, quod corporis humidum colloquandi ab Sumat, magiS autem al-Vum Sistit quam dejicit, quia minime alit et acre est 359). Deinde: aceti aceditas biliosis naturis magis confert quam melancholicis. Amara enim dissolvuntur et in pituitam transeunt, dum ab ipso in sublime attolluntur. Nigra vero sermentantur, in sublime attolluntur, et multis partibus augentur. Acetum namque nigra sursum educit. Mulieribus autem quam viris acetum longe magis est adverSum, nempe cum uterum dolore assiciat 394). Quod commendat in morbis biliosis et morbis pectoris ad potiones quam plurimum offerenda, ut quae inde contingit madefactio excreationem laciat 416), c0ntra

Semper Vi Vum tectorum L. , sam. CraSSulac., cujuS herba apud veteres nomine Sempervivi seu Sedi majoris ouesicinalis erat. Hipp. Sempervivum se in domibus proveniens ut emmenagogum et suetum expellens usurpat 570).

colyledon Umbilicus L. , sam. CraSSulac., patr. Europa auStralis, cujus Hipp. commendat solia cum porro, oleo et farina trilica cocta contra metritidem 582, 629), umbili-D0S eX aqua coct0s Sale et cumino ad sorbitiones contra Ste

90쪽

Γρ αν εια. Cornu S mascula L. , sum. Cornel. , cujuS fructum rubrum Blvum sistere et acerbum esse Hipp. dicit 360), qu0sque Veteres in febribus ardentibus et diari bo eis chronicis usurpabant.

M0ru S nigra L. , sam. Arto carp., pati'. Persia. Cujus Hipp. fructum calefacere et humectare per alvumque Secedere

360) dicit, et radicem usurpat ad uteri injectiones et so-menta contra ulcera, si sordida 667) et ad semen cruentum educendum 672): s0lia ad l0tiones c0ntra ephelides 667).Bατος. Bubus fruticosus L. , sum. ROSac., patriar Europa. cujus Hipp. Ductus acerbos, adstringentes ac Diabiles 426)ud potiones commendat hystericas 572 , ad cataplasmata refrigerantia in locis inflammatis 525), contra metrorrhagiam

Ρyrus Malus L ., fam. Rosac. cujus plura antiqui genera describunt. Hippocr. : Mala, ait, sylve Stra alVum SiStunt, cocta Vero cibo Sumpta magis ulvum dejiciunt. Mula dulcia aegro concoquuntur, acida autem et matura minu S. Mulorum autem SuccuS vomitiones sistit et urinam prom0vet, quod et Odor ante vomitionem praestat. Succum deinde usurpat malorum SylVestrium, tum ipsa quoque epota contra asthma 360); decoctum malorum dulcium labricantibus ut potionem refrigerantem, ecc0proticam et diurelicum 497), contra diari ho eum

PFrus communis L. , sam. Rosac. Cujus Hipp. fructus immaturos alvum dejicere eumque purgare, crudo S Vero Si