장음표시 사용
101쪽
8o De Mado procedenssiet 1 tissimis calumniis i proborum nomen obscurare nouerentur certe infamatus poterit iniuriarum actio' ne sut aiunt) contra maledicum agere: & si insem . tor causa cadet,efficitur infamis,ex cap.cum T. de reiud.& Panor .ibi, naturali autem iuri consentaneum
id essa Bemardus Diaet in cap.6o. suae Practicς criminalis affirmat, si quidem , quod falsi criminis ins mia alterum maculat, consentaneum est, ut dicat sementitum esse: ut hoc modo existimationem poli tam per se abstergat, pr ipuὰ ad hoc obstrictus , ut Christianus,ac etia ad talem satisfactionem pristandam a Confestare coge ius, tametsi infamatus id nopeteret. Intelligo autem quando conuitium esset falsum, tunc enim sequetetur conuitiantem mentitum esse, & tali casu illa satisfactione iniurians efficiatur infamis iam ex ipsa condemnatione, etia si non damnaretur ad verborum retractationem;infamis rem nereri, neque enim iudex ut pius sit iniurianti,crud lis debet esse iniuriato, qui tali honori suo satisfieri petit, cum alias si in sela pecuniarii rina,vel alia condemnaretur,semper crederet, aut saltem suspicarentur illi qui verba iniuriosa audierint, illum dixisse ve' rum;nisi eum se retractantem,& palinodiam decantantem audieriit,hactenus ille . Affert quoque haud 13 mediocrem de monialium t violatoribus discept tionem, in cap.7F. praecitatς practicae, tripartitoque sceleris genere eos obligari asserit, sacrilegij,adult rij,& incestus.Abb. in cap. At si clerici,num. 3 s.dei die.& in cap. fin. de purg. n.in 3.notab. & per glos notabilem movirg ni , a7.qugs .prima. tandem
102쪽
Concluditur clericum conuictum de accessu ad M nialem,nullo discrimine habito,e suo gradu,& ordi' ne deponendum, atqtie in Coenobium vel carcerem ad tempus aliquod,iuxta personarum qualitatem,oc
delicti continuationem,& populi notitiam detrudenr dum. Diaet ybi supra Magnae etiam religioni t habe. dum est, ne in poenitentiae sacramento sacerdoti de recta crimina, cuique aperiantur. cap. OmniS viri u
que sexus de poenit. remissi Isautem peccata iam in cofessione aperta detegit,qui vel verbis vel signis inuito confesta;aut non permitte te, cam pifestatudque non modo de confessario intelligendula est, sed etiam de interpreteiae eo,qui casu audiuitideque eo qui latenter abditus,auscultauit . Adde quoque qui dimidiam delictorum manisestationem cum audisset, absolutionis beneficium minime contulit. Situ. Sum m. verbo cofessio. Archiepiscopus tercia parte,
ro, membrD 3. quaest. q. Aduerte tamen quod si quis dicat,talis habet pcccata a quibus cum absoluere nopossum; vel audiui eius peccata, & non absolui, hic ut confessionis detector puniendus est. ArchiepiscopuS codem cap.citans Petrum de Palude, quibus et assentitur Diaz. Licet plurimu referre dicat, ut quis pcccata manifestet ante confessionem. Nam quae in Cap. omnis utriusque sexus , poena constituta est, incos locum obtinet,qui peccata singula,non cofessionem uniuersam aperiunt. Itaq; in superiorib. cxcmplis extraordinat ias pqnas sacerdoti infligendas cense non eaS quae c. omnis utriusqile sexus, con uir uir.
103쪽
Id vero eodem cap. II. suς praehicς maenopere in hi probatur,quo dicit sacerdoti, bonae , & honestς vitae dicenti se habuisse veniam poeialtentis ad' manifestandam confessionem, credi debet: cum talis achiis veniae secreto fieri sistrat, & nullo interv niente teste: ad hoc saltem ut trans ferat onus probandi in asserentem sine venia se manifestasse , liscille, referens Lapum in alleg. sq. De quo tamen crimine nulla posse clari certa doctrinam ac rationem asserit, potius qualitas cofectris & mitetis coniecturam augebit,aut minuet, constituta vero in eum pena est,.Vt omni munere ac dignitate spoliatus in archii Caenobium ad perpetuam agendam poenitentia detrus datur.cap.omnis utriusque sexus. Falsas litteras i inferiorum iudicum adulterantes vel essingetes,quod scelus latius patet,depositiones ab omni munere, ac beneficio,atq; detrulionis in Coenobium 'aenas dabunt. Ex quibus facile est colligere, quid poenae monachis constituendum sit. Panorm. cap. olim, de rescrip. Conspiratores aut iniurias machinantes Episcopis vel clericis, e suo proprio gradu penitus abij ciantur, in cap. si quis Clericus, in cap. si qui ct
rici, II. q. prima,& in cap. si quis Sacerdotum, . Iq. I. habetur; Clericis suo Episcopo inobedientibus , aut ei insidias molientibus,aut contumeliam seu c5- uicia inferentibus, depositionis poena constituenda est. Quod nihilominus de pervicacibus, seu incorrigibilibus exponi debere sentit Panorm . in cap. At si clerici,de Iud. Resignantes litteras, & aduersario mittentes,incurrunt Pinam fusi. Bar.l qui testam e
104쪽
tum, s.ad leg. Cornel. de Dic per tex.in l. prima, F.isqui.ffeod. Panorm .di Felyn. in c.cum olim,el a. de ossicio delega. Clericus vero incurrit pςnam deposi- tionis, licet Bernarias Diaet, in cap.96. seae practicae censeat Iudicis arbitratu puniendum. Quod mihi fa- nequam probatur. His itaque modiS,ex clericorummis quid in monachos obseruari deceatlaccomnκ date transfertur. Cui sane rei plurimum adiumentum pr stat, Bernardus Diag. in sua Practi a criminali. Modo ad Regulas transeamus. Habetur in R
iis gula B. Augustini. si quispia infamatriect) litteras,
aut libellos aduersus aliquem diuulgando eo simips
rit,Per sex menses carceri detrudatur, compedib. a positis, secunda, quarta, D sexta feria, pane,& aqua tantu rcficiatur , voce & ossicio pi Uicationis, dc te .ctoris si fueritieistor)in perpetuu careat,nisi duobus comiti js generalibus relaxatio fiet. Habetur cap. q. Eadem pena feriendus decernitur,qui falsum testem aut inducit, aut jerit pe, sese. Ita etiam plectendi sunt', qui per litteras vel schedul.is parietibus assi-xasi es leuius existimationem comaculant. Vt eodeni 'I cap. habetur. Imponitur quoque careerist detrusio per tres idenses,excoria municationisque rina, ijs
qui C obij negocia, ali cnis a familia personis manifestaverunt. A quibus rahquamas milibus pςnae transgressoribus imponendς, iure ὀptim transferri P lsunt. Admodum enim abiurdum est, ut quod illifam 'commotio cedit, nobis qui prς stantiore vivendi ratiouem suscepimus coaptari no postiti Demum id 'prisens ad negocium attinere valde sonti ream, est,
105쪽
v t priscriptam rationem qua Reus ante iudiceni constituendus erit,exemplo deliniamus. Quae haud di i S bie hoc modo potest efferri, D. N. Reus t in hac cat sa, & principalis, vocatus, & iuramento medio examinatus super processu,& tota causa,δc primo intem TogatuS respond it ,&c. Quae autem dixerit omnia sunt literis eo sermone quo fiterunt expressa prodenda . Id summopere curantes, ut si Reus vinculis constrictus aut carcere detrusus sicinumque interr gationes adhibeantur ei nisi e carcere educto vinc saeq; Iuto. Nimirum quod omnis vis atque m tus ab Reorum confessione abesse iura decreuerunt. Quae etiam scripsit sic se habuisse aperiendum est Hac ratione D. N. e careere solutus, vinculisq; liber, atque in sua facultate positus, vocatus fuit, de medio iuramento,&c. Sicut supra fueris explicarum. Atque hic extrema sit linea de his , quς pertinent ad Reum.
I Veritatis manifestatio ex restibus pendet . a Pria attorus disiatio. 3 Probatis Hia clandestina, erudens, minus eu dens es.
6 Trobatis alia plena est, alias iplena. Et quae sussciensed torturam, vel ad vindicta MUL
106쪽
MV LT A quae ad Iudicis, Rei, atque Actoris
vim, & rationem attinebat, hactenus dii , cnde ut mea fert opinio) atque breuitere posita fuere . Modo instituti operis ratio flagitat, ut de testibus,quς necessaria sunt,explicare incipiamus, x ' At quonia ex testibus t veritatis manifestatio, &-- probatio pendet, eis itaque de probationibus, ut suo , ordine nostra procedat oratio dicere prius incumbit,
cui quidem diffinitio ante subij cienda est, quae his
verbis secundum Aetonem, & Accursium in Rubr. ., C He probatio. con tinetur. Probatio t est rei dubi e per argumenta declaratio. In qua cum caeterorum vocabulorum sit expmita, & prompta cognitio,quae sit argumeti vis,& lignificatio, non perinde,acoportet, estexplicata. Nam hic argumenti nomen, non eandem,quam apud Logicos significatione sibi vendicat, ut sit positis ex enunciationibus conesusionis collectio, sta potius id omne, cuius vi, veritaSaperia tui: siue sint testium dicta, siue rei, de qua agitur indicia, vel coniecturi, via Specular.de probat. manifeste colligitur. Uerum probationis, licet unicum sit , nomen: eius unica certe non est forma , sia varia, ac diuersa. Atque ut generatim agamus,tripartitog
3 noee illa diffunditur. Alia namque testeuidentismana uae ex priuilegiis,atque instrumentis, dc literis, s sic enim loquuntur Iutis periri in caeterisque eiuSge
de except. lib.6. l. si eum,*.qui pro rei qualitate, fidellis,qui satisd.coganti Alia euidens ex testium dicti . - F 3 reiq; re
107쪽
reique euidentia, C. tua,de cohab.cler.& mul. c.cum contingatide rescrip. c.auditis,de restit. in Ita teg.cam eorum, I Alia minus euidens, ut quae constat
ex probabilibus coniecturis,quas illi praesumptiones
vocant, cap.afferre, de prςsumpi. Butr. in cap. vestra, de cohab.cleric.& mulier. Quas profecto explicatius exponere modo con silium non est. Sed his carmini- ibus continetur .
Aspectus, sculptum, Tessis, toria scriptum
Iurans, confisses. Praest piis fama probabunt. Sunt ergo probationis species novenario circumscri rptς numero. At nobis,quq ad crimina vel refellenda, vel asserenda accommodata sunt, dicere est propositum. Ac primum de indicijs ita dicemus,ut nullain modo ratione de subtiliori eiusdem probationis partitione, habemus. Siquidem alia sui aluntri negat uae est partis,alia affirmatiu*ω. rum ratio ad exquisitiorem explicationem iuris spectat. Id tam ea non mediocriter ad praesentem tramtionem refers, ut probationis vim. & notionem ad bipartitam duci 6 posse rationem sciamus, ut altera quidem t sir perfecta, suisque numeris absidum, quam doctrinae causa Doctores dilucidam, vel plenam appellarinat. Altera inchoata, atque imperfecta, quam semiplo.
nam, Iurisprudentes nuncuparunt. Ex Caietano,secunda secundae,q s .s ran ciuntque panorm .dcal ij,extra de probat. Et plena dubio procul,quem ad modum Sc inchoata duplici ratione distrahitur. Alia anu est persecta, vel inchoata ad tormentorum, ta .
108쪽
In eostis Regiagrium. 8 naen vim inferendam idonea, veri reperiendi causa. Alia autem perseeta, ves inchoata ad vindicta etiam: reo decernendam ordinata. At ea perfectanon immerito , vel ad condemnationem iudicanda est, via. ad tormenta: cui nihil ad haec ipsa iure assicienda . deest. Quς vero aliqua sua parte vacat , inest tam esse existimatur. Exploratum eli enim ijs, qyi via mediocriter in iitris eruditione versantur, quod saepius probationum nei ut usq; adeo sunt imbecilles, ut ex eis supplicia constitui nullo modo possint:cuini tamen earu vi,exsculpendae veritatis gratiadicet leuad tormenta exponere. Quod certe nec decet ignorare eum, qui iudicandi caeteros potostate prςfulgeatme impersectis perinde.ac perrectioribuS utens, taut ea,quq ad tormeta exhibenda apta sunt, tamquasi ad vindicandum idonea forent impie , atque imperite usurpeti De probationibus itaque sic uniuerrum esto dictum,
I Inrici, nomen aequi cum multa silviscat. quidquid
Σ Indicium alia senu Aium semiplenum. 3 .Indicium plenum plerumque violentum appella tur
109쪽
.c radicia plena semire mesonanda, O si quam Eam.
. ' sam. Indicium ν m o valeat ad inferenda tσrmenta.
'g' Ddisium probabile habet inin inferendi torturam , tamen per talem confessionem absque temtas poteris
s Duo leuia indicia ad idem spectantia ν m connitauu
INdicii nomen varia ' est significatione manans ,
nam latiori specie si utamur, signum quod liber indicij nomine notatur. Quo quidem modo tatissima est rei huius usurpatio ; Ar accuratiori ratio, ne indicij vis apud Iurisperitos significat, rei quς in
controuersiam ponitur, explicationem, ac manis stationem,uci ut ait Panorm .in cap. tua,de habita uo.cleric. dc mulier.est ivitabile signum alicuiusdicti rei, vElfaeti,quod stibiscitur necessitati proba lae. Quod in primis i bipartito modo eosdem apud Authores dirimitur. Vnum namque perfectum, siue plentina,alterum autem inchoatum s& ut aiunt) s mi plenum citi Prioris autem explicario generis eth , rei coniectatio per signa efficacia, ea quibus animus in abquo tamqua in vero conquiescit, nihil prςterea frequirens. Bald.in l. ea quidem. C.de accusat. At ii choatum est coiecturaquesam, quam ipso prςsum ptionem
110쪽
In causis Regulanum. Iinionem appestat; acrius crimina urgens ad assentie- cum .il .de probat. l. mprobatio. Adiungit taliqui & eue,quod id est, cui frequenter contingit, veritatem adesse, neque ad probationis rationem ullo pacto ce. sendum est. Illa autem duo grauia appellantur, propterea qllod frequenter veritatem adiuta ista habent, ac aequantur prςRImptione iuris. l. metum. T de dolo . Paris de Puteo in tract. de s dicatu. Exi stimo etiam ab instituto nostro minime esse alienum, ad nos talle,plenu indicium, plerumque t violentum appellari,quando causam per se obtinet, nec alia opus ha- bet probationem. Nam, ut ait Panorm . in cap.cun aeontingat,de rescrip.num. 3.citarias tex. in I.licet, Tde
degat.primo,& an l. sciant cuncti. C. de probationi b. Ex conieeturis potest dici euiden5 probatio. Ac semiplenum, aut quod vehemens, siue probabile dicunt, semiplenam etiam probandi vim obtinet. Ex quibus varis enascuntur coniecturi et quaes ut dixiθ' praesumption tappellantur. Quarunt etiam plurimas partitioneS attulit P Ormari cap. quanto,eo dem titulo . Nempe quod alia sit probabilis, alia Oehemens,alia violenta. De ciuibus consulio nullam habemus rationem: siquidem ut ipse testatur ea vocabula a Doc oribus disserendi gratia fuerunt inuenta. Constat namque eadem indicia persona
rum, varietate considerata, modo temetarium , modo probabilem,nonnunquam vehementem, vel violentam suspitionem afferre . Atque ut eadem in reversemur non pari modo luxuriae crimen in sene, ut in adolescente vij citur. Eteni in Seneca dicit, cum