장음표시 사용
21쪽
ad serendum defendendumque, . contra:vt hostium vires ad nocendum nobis, quantum fieri potest, frangantur
i. .i SCHOLION. . Nullibi. locum poenae fecimus.quamuis etiam stomom ad finem ΚΩ reserat GROTIVS, et cum eo ex recentioritas quam plurimi. immo ipse illustris WOL pius. Disputare quidem contra hos, eosque erro. ris arguete praesentis instituti ratio non postulat: Silere alitem et celare prorsus dissensum nostrum non potuimus . quoniam in tractatione Ociali exindς -clusioues quasdam deducere volu nu . v
principio aestimari debet, verum etiam ex caussis sub Gemiabus. GROTIUS de I. B. ci P. L. III. c. I. g. . ad cau assub-sassentes resert TEXTOR in Sstnops Iur. Getit. c. 1' quicquid durante bello contigit, adeoque I. damna post: indictionem belli illata, eorumque reparationem , adinctos in militiam sumnas necessarios, 3. cautionem de non offendendo imposterum, Quam solani obtinemus, ubi hostis malo suo dedoceatur delinquere, aliique eius exemplo deterreantur, ne mala nobis temere intentent. Finem belli particularem amrem eo usque recte eXtendi posse arbitramur, ut nonoulla, quae aliquando bellu necessario, quamquam indirecte, es extra agentis propositum consequvntum in bello licite feri censeam rur, licet upi maxume alias extra istam causiam licite fieri non possint. g. m. Liberae gent , quia iudicem actiopum Parum nubium habent, g. s. si quae ipsis illatae sunt laesiones . 70 adhibita vi licite eas propulsant. g. 8 Schol. I. Certatio huiusmodi per vim bellum dicitur, '. IO. ergo liberae gemees licite bellum gerunt. Recte igitur in abstracto itist
22쪽
bellum dicitur, quo 'ad depestendas laesones illatas a libera pente fuscipitur et licet in concreto valde sit periculosum de iustitia belli iudicare, praecipue cum illud utrinque is tum esse olim
GROTIus de I. B. G P. L. II. c. H. g. s. immo regularis erhaec narina bellorum sit, ut Petraque pars praetendat, fuere rotam caussam, ut recte animaduertit ALBERI C. SENTI LIs de I. B. L. I. c. K. ubi late haec explicantur.
Datur in tanta hominum maIitia et ad laedendum alios procliuit te omnino bellum necessarirem; dantur casus, ubi nulla, nisi in armis. relicta est paris spes. Vnde facile est, ius gerandi bestam ex dictainino
rectae rationis adstruere. Quamquam enim rem leuiter intuentibus praeclare dixisse videatur SENECA . . quando homicidia, ait, como in Rescimus. re Angulas caedra, quid bella et occisarum gentium gloriosium scelus y Non auaritia, non erudelitas modum novit. Ex Scnatuscon his plebisque scitis Maeva exercentur, et publice. subentur, Detita priuatim. suae commissa capite luerent, rum, quia paludati fecerunt. Iaudiamus. Non pudet hominer, misissurum genus, gaudere sanguine alterno, bella gerere, gerendaque liberis tradere, clam interue etiam mutis et feris pax Atrtamen quam primum curate in naturam hominis inquirimus, utque missera prosecto toleranda laret vita, ubi nulla nobis aduersus vim iniustam inferentem comparata essent media . consideramus, facile inuenimus. Ionae rectius dixisse LI v I v Μ. veterum Historicorum Principem. L. VIU. Iustum bellum, quibus necessarium, et pia arma, quibur mιsia, ni in armis relinquitur spes. Quod enim ad sENECAE argumentum abestiis desumtum attinet, respondisse iam ad illud memini a Mo Niv Μ.
Auctorem Iibelli GaIlici notissimi, cui titulus is Ministre ae Dat P. II.
disi. r. p. ιδ. . dicendo : II m faut polat trouver Errange, que les bommerentrent fovent en querelle avec Dura semblabies; puisque s rarament itine soni S acord aDee eux mentes ἰ puisquio m soni presque jamais au d dans libres de troubis et de brouisieris, et que leur ame propre es is cha des combais qui se donnent, et loge roHOWr en elle mεme les eummis. qui δε font la guerre. O deforiise . qui arriis en ta condulon des hom-mes, urerive pas en cesse des bera, auctians de quelles m ne volt potnt Eleverde discorde, ni nastra de contrarier de partis, et quae porro sequuntur, iotuta enim caput Iectu dignum eiu
23쪽
Sed haee dissiditior videtur quaestio, utrum etiam Chrisianis genti. bus lieitum sit bella gerere Τ de qua omni tempore in ecclesia fuit dis .
tatum. Recentiorinia Socinianoruni et Anahaptistarum rationes destruxit B. CHR STIAN. KORTHOLT peculiari opusculo academico desu Iis belli et pari . Veterum sententias contra licentiam belli larga ma. nu summaque industria collegit. Est Asmus in Hagiis ad prouerbium diare bellum inexpertis, qui ipsemet in ea fuit haereti, quod Christianis bella gerere sit negatum. Iudiciosissimus BAYLIus in Diction. Crisit. p. a 44. edit. II. si nihil aliud a Socinianoruin placitis abalienaret memtes Principum, numquam tamen fore existimat, ut eorum quispiam huic se me se adiungeret, ob hoc solum imperiis ciuilibus tam exitiosum dogma. Nec saliuam iis multum mouebit recentiorum Quakeroruin limitatio, quorum Apologista ROBER sus B ARC LAIVs, vir caeterin
quin, quantum mihi videtur, laude pia zatis minime priuandus p. Ino. quia attinet. inquit, ad yraesentes orbis Chrisiani malistratur, licet propter publicam. quam profitentur, CHRISTI nominis professionem Christia.
norum titulum omnino iis non negemus, confidenter tamen a mare Us
Iunius, quos a perfectiom religionis Chrisianae longe absint. Et quoniam inflatu, quo sunt, puram Euangelii dis notionem non artigerum, irio,
nostrum non est tantas componere lites, ne, quod in prouerbio dicunt, falcem in alienam messem immissis videamur. Vnum hocce addimus, ne prorsus in tam ardua quaestione iudicium nostrum suspendisse videa muri Chrisianismum quidem obligare nos. ut alios diligamus tamquam nosmet idios. Don vero magis, quam nosmet i os; itidem ut vindictam δε- ponamur, o ensem condonemus, non autem υτ patiamur, Ut alur pro a bitrio suo nobis insistet, rura nos perfecta minuat, ae intumis quibu1 vis nor lacessar: id cnim Apati vellemus, reiura alios magis, quam nos ipsi diligeremur. Vbi igitur frusra tentatis mediis omnibin, quibus alias, ut sanguine humano parcatur, locus inter mansiuetiores et praecepti humanitatis rite imbutas gentes liberas esse solet, alterum permovere non possumus, ut ius nostrum nobis tribuat, et a laesione absineat, etiam δε- cundum regulas Chrisiani mi bella licite geri posse. Atque hine recte ab AvGusTINO de civit. DEI L. m. c. s. .traditum existimamus: Belli- erare, et perdomitis gentibus dilatare regnum, malis videtur felicitas, ouis necessisas. Sed quia peius esset, ut tuturis iustioribus dominarentur, ideo non incongrue dicitur etiam isa felicitas.
24쪽
Vis hare, quae ex definitione belli . ao. in belu iusto
f. 13. in hostem licita est, recte etiam, ubi aliter me ius no strum defendi, nec iniuria arceri potest, ad caedem hostium pro cedit. Caedes enim hostis hoc casia medium unicum est ad em belli I3. consequendum: absurdum igitur esset, ius siue facultatem ad media nobis negari, ubi certum semel ataque exploratum, finem, quem his mediis unice consequimur, a Deo nec per rationem nec per sacram Scripturam reprobatum
Ergo multo plagis alia hostibus mala insistere, quae eaede minora sunt, licebit. Vnde lain omne ius nocendi in besio, quam late illud pateat, facile deduci poterit. Capere enim et expriuare urbes, igne et imcendio delere eas, quae in resistendo pertinaces sunt, hostium eopias praeliis fundere, commercia cum gente inimica imperire, filum hostile incoli, de nudare, re annonaria spoliare, uno v no ἰ omnc illud agere, unde virer nimisorum minuantur franganturque, talia sunt, Ilae quibus bellum vis rancipi paes. Vnde recte prorsus Legati Atheniensium ad Λeolos apud Livi ουΜ L. XXXI. cap. Io. esse, inquiebant, quaedam belli iura. quae ut facere, Da pati fas Ist. Sara exuri, dirui recta, praedas homi num pecorumque ogi, misera magis, quam indigna esse pariendi.
, Tantundem igitur in bella In hostem licet, quantum s est, is et 0se a lae ne nostri abstineat, et damnum datum sarciat, et alii ex eius damno εxempla sumant, ne parili conatu nocere nobis audeant, f. ia. et 343 Vnde quando in iure naturae doeetur : esse ius belli in itum, nomine hoe neutiquain indigitatur, quasi nullus in bello excessus inimsus sit. vel dictamini rectae rationis atque consuentiae repugnet. Potiusqhri ita loquuntur, unum hoc sentiunt, iure bessi in genere limites deos sini et vindicationi iniuriae praescribi non posse,sd eos demiam ex eis. eumstantiis Iraesentibus rerminari ; Illustr. UOLF. I. N. P I. .r o . neutiquam autem hac positione negant : illicitum esse omne illud, quod fieri necesse non es, ut asterum ad ius nostrum nobis tribuendum adigais
25쪽
Nullo autem iure obligamur. ut bosi aduersus uos fise defendenti reptam faciamur. Et licet opinione multorum populorum haee inualuerit persuasio, quali hoc ad fortitudinem pertineat, in alteri ius re- Asendi in Diuo fit. recte tamen obseruat Illustris scHWΛRat Us, vii
cuius omnia acre iudicium produnt, oculisque Lectorum propemodui aiugerunt, tu Specim. II confrouersarum ruris nar. et seni. ex hisoria Graeca inseraturum 3. vi ambilionεm, ni iamquo virtutis ostentarionem et gloriae cupiditatem hanc Butentiam Ieperisse, et virtutis Potius propriiιm esse, compendium facere periculorum, quam ea nonre cumulare, au3 non euvare . quao commode euitari Poteranδ.
. XVII. . Vis haec, quae io bello adhibetur Io. non fit, ut
lex malo cs taedio hostis voluptatem capiamus, sed quia unicum Medium est, quo ius nostrum aduersus iniustum eius turbatorem vindicamus. I. I6. Schol. I.) Cum igitur odio quis illum prosequi dicatur, cui ideo male cladit, Vt eX eius iu- felicitate atque taedio voluptatem capiat, Illustris wOLFIusis P dichorog. Empirua y. I. qui vim aduersu hostem adhibet, noumox otiam eius odio flagrare deprehenditur. Vnde etiam bellum
geri posse absque odio hostis facile euinci potest. Odium Strectae rationi repugnat, & Christianum quam minime decet. Licet igitur bella gerere licitum sit, I. i5. absque odio tamen hostis bellum geri debes. Vnde bellum in se sectarum amori inimicorum , quem Christiana religio tantopere Urget, non repugnat. Vir Summus WOLP. I. M P. I f. G Hao. Adeoque etiarn tuo praecepto socialitatis, indeque pullulantibus ossidiis licentia belli fit iure naturae adseruitur. Perithistris I CKsΥΛΥν Hem. jur. Eem. L. Iri
g. XVIII. Gens libera p. laedi I. 7.) potest siue vis s inim
m ipse i erantur, siue usi denegemur ea, quae iure perfecto
26쪽
ab alio libero populo exigere potest. Ergo in utroque e u licite betam geris. G. II.
Ubi illata laesis a gente vim passa propulsetur, versiariea in bello defensuo dicitur: ubi vero ista armis sibi adserit, quod alio modo ab iniusto detratore comequi non potest, aut aduersus imminens periculum securitatem sibi praestat, HLlum esti ostensuum: Utrumque hellum iustum bellum f. i5. esse posse ex antecedentibus patet. II. I3. & Iq. S C H Ο L I O N.
Bessi esse ui et defensita notio mirum in modum fatigauit ingenis eruditorum. Duos nominabo rim pedarios doctrinae civilis do torer. ecquid enim laudis soret, Semonum errores colligere 3 qui hic hum ni aliquid passi sunt. . Alter est MARCUs EVERIUS BOTHORNIUS, alter IACOBUR THOMAs Ivs. Ille in Insit. Polit. L. I. c. ιa. β. anes ax bellum d si suum dieit, quando hostem a nostris Mibus arcemus. offensivum contra, quando hostem in proprio suo territorio prosequimur. Hie vero in dissertatione de iure besi, maiesariso . v. omne bellam offen-Auum intusum pronunciat. Alterum deceeit Agnificatus Grammaticus. alterum, quod modum agendi in bello a beus iso non distinxerit; quo obseruato facile erit utriusque lapsum euitare.
I. XX. Omnis quidem modus agendi in bello iusto, g. is. quem ad belli em g. 13.) obtinendum publica utilitas prudemtia misitaris evigit, rario belli dici potest. Sed cum magna Vocabulorum vis ab usu pendeat, noc solo magistro dicendi euenit, , ut ad considia subsidiaria duntaxat, es illud, Quod usus
prudentiae militaris ex certo consitorum arcanorum habitu, ex
gente necessitare publica. iu costas extraordinariis suadet, appellatio haec reseratur; in quibUs praeterea hoc sangulare interdum deprehendere licet, quod actiones ita susceptae aiasilutei spectatae, s ad dictamen iuris nandrae relatae, licitas iustaeque I. I. non sint, iure tamen em ordinario atque
27쪽
Desulari, morali iusti tuitique aestimotione etiam in Ioro coκ- Devtiae recte e Xornentur, g. 16. Schol. a. adeoque ad sic tum G iustum extraordinarium 3. 3. Pertineant.
Posteriorein significatum vox rationis belli habet apud T a e i T v Μ' histor. L. IV. e. 6 n. a. ubi Historicus exeidium Coloniae Λgrippuraeem agitanti militi negatum narrans, saeuitia, inqnis, ingenii et erepidines praeLte ad excidium reuitatis trahebatur. Obstabat RAT io et nouum imperium inchoauιibus utilis elementiae fama. In priori vero significatione sVETON ivs in visa Tiberii e. ι3. rationem besti nominat . quando refert, Trherium in bella Germanico nihil non de concilii sententia egisse, et practer conssuetudinem cum Pluribus δε RATIONE BELLI communi asse. 'i
Atque hinc facilis iam est generalis. definitio rationis belli, quae postea ad omnes vctiones bellicas, siue ipsum lio. item, siue locios & amicos, siue denique eos, qui neutrarum partium sunt, resipiciant. facta iusta applicatione quadret. Est enim Psiurpatio mediorum quorumdam extraordi riorum & HUtiliariorum, propriorum tamen ta adaequaIstrum adflaran belli iusti obtinenduma b regentem necessitatem pro cerIobelli flatu habituque licita in Nilis.
. S C reo LI O . . Ita definit' ratio belli obiactive. Subiectine eam desiuiuit v x DCVs o BR ECH T V s, magnum quondam eruditi orbis decus. in dissertatione, cuius in Praefatione iam inieci inus mentionem , de ratione bellic r. 4. quando dicit : ratio bisti est principium practicum ex ereto belusatu habituque μιDiιm, Pax aI pro ucendam conclusionem, eua Hr rione iusti licitique excusatur vel defenditur id, quod absente et Amasiccter pectatum iusum licitum ut non est.
Haec media vel recta ratio, &, quod ei sumultum est, ius naturaeqgeutium I. 2. Schol. I. suggecit, vel α --: ribus,
28쪽
ribus, obseruantia aist et si plurium populorum , aut etiam expiatis quae ipsi belligerantes inter se inierunt, pendent. Priori casi rationem belli. g. ai. rectissimo iudicio natura sm dixeris, posteriori vero pactitiam, seu Ouakm eam cum OH. AD AMO Is KST ATTIO, viro perillustri, in Eliment. Q. gent. L. IV. c. . g. a. nominabimus. A curata atque selerti obseruatione utriusque generis mediorum iustitia ammorum aestimari inter liheras gentes seset. Vnde iustitianen oram dum iustitia belli g. 13. nemo confundere debet. Huie enim etiam in bello iniusto locus esse posset.
res, obseruantia atque usus plurium populorum apud multos Doctores quidem etiam nomine iuris gentium Ueniunt, sed tamen Guntaxat ad ius gentium voluntarium spectant, I. a. Schol. 2. ad quod obseruandum imperfecta saltin Uter gentes obligatio adest: s. 6. Vnde ad sualem rationem selli I. et gentes solummodo imperfecte obligantur. Quod secus quoad mlures &pactitiam: si modo
Pachum expressum, Non vero tacitum Iupponas, quale est illud, ad quod prouocant ii Doctures, qui nimium iurigem rium voluntario tribuunt', Quoniam ad utramque ex imiure naturae, id est ex consideratione naturae rationalis G octa-
Praeclara Proesus est Philosophia S A M. PNFRNDO Rr Pi I de L. N. er G. L. Iile. I. si. v quam nostram facere et tritam liue transferre non piget. Bictatores magui, ne usurpata omni belli itisi liremia si se et sim dium suum quaerendiae gloriae bestimo inmi/ exponerem iuvidiae, deeraquadam humanitatis et generostato bellarum atrocitaIem grauitatemque remperare voluerunt. rn is orti ritus et consuetudines eximendi certas res et personas a is bellita, itemque circa modum nscendi bosibus, tractandi capi itios, et quae alia simi gereeris eiusdem : quae omnia tamen uinume ad ius gentium votantarium s dat Schol a. per thκni quao h. - . C 3 con-Disitiroo by Corale
29쪽
inuetudises beat videantur continere obligatiouem ex pacto μι- te. cito ortam, tamen si legitimum bellum gerens eas neglexerit, sis donique snolle teneri professus fuerit. modo contrarium earumdem per ius naturae recte fieri possit. nullius alteriar peccati arguetur. quam cuiusdam rus. ratii d quod quis sese aI numeros Peluι eorum mn composuerit. que is hebIum inter artes liberales habetur. Non Iccur atque imperitiae inter glo
diatores accusatur, qui alterum non iuxta regular artis vulnerauerit. Igi.
tur fi quis iusta gerit bella, Dis naturae iure, neglectit illis eo retus. xubur, ea potes regere. ui forte ob commodum aliquod suum eodem malit obseruare, ut et ipse hostem in se Aosue minus saeuum mperiatur. Adde idem semientem AgRTi VM di A. disput. de I ro Sect. l. . s. p. m. aio. Nam siqnid rationis inest huruscemodi consuetudinibita, vere et apposite iis applicabis Philosophia in GROTII in Prolg. de I. B. et P. β. ιδ. dicentis: Sicut civis, qui ius ciuile Perrumpis utilitatis praesentis euulsa. I conuellis. quo i us posteritatirque suae perpetuae utilitates cominentur . si et populus rura naturae νntiumque rationabiles consuemdiues violaru suae quoque transvyliqviis imFoserum rscinit munimor
Conformatio actionum nostrarum ad actiones alterius dicitur imitatio. Vnde actiones imitatoris, ut ait iud cibsissi
mus huius aeui Philosephus, quem quia hodie superiorem
habet neminem, pares paucissimus, etiam non acliecto no. mine CI IRISTIANI WDLFII Omnes cognoseunt, in Phil. pract. uniuers. P. II. g. 2o . UTgies quas amoram alienarum Isent, quoniam qui imitatur alterum iactiones alterius pro nomina habet actionum sis arum, ut alienas I9is repraesentet; Sed prout i in actionum alienarum rationes inquirimas neque imitamur alios, nis quatenus actione, eorum rationi conformes deprehendimus , aut neglecta hac in rationes inquisitione Aolam ob hone caudam cimus, quia idem Helint alii, imitatio alia rati nalis eli, alia empirica, dict. Phil. 'M. -υ. I. c. g. aoL. S C II O L Ι oN I .
Ultima in iure s o coecam dixeris, nse periculo carere assicinaueris. Reiqe enim sENECA Us. 37. inor cuustas, inquit, malorum nostro. rum es, quod vium I ad EA AH rLB. πώ κδε T, UNA componimur . sed
30쪽
ς ovsvETUDINE abducimur. . ymae, si pauci facerent, nossimus mirari, mum plures facere eo erunt, gures hominus sit, quia frequentiu sequimur g et recti apud nos locum tenet error . ubi publicus factici est. Unde cum in ratione belli inuali gens una alteram imitetur. t . sta.) qnaedain rario belli Uualis mox Prudens dici poterit, mox coeca,
Vsus harum distinelionum insignis prorsus est. Quod si enim im res. quid ratio belli naturalis, quid Dyualis sit. . aaδ saepe numero
caussam ignorabis, cur hoc vel illud contra iusistam armorum pugnare gentes nonnullae afferant, cuius rationem sincientem ex iure naturali et gentium. quod diuinum diximus, s . a. Schol. i. etiam eruditissimoiarum virorum nullus facile demonstrauerit. Si vero nescieris, quosnam inter prudentem et coecam rationem belli Schol. praec. distrii neci intercedat, aqua tibi haereat necesse est, quando etiam inter ipsas gemtes. quas redhas rationis usus cicures reddidit, tantum quoad rationem belli inualcm dissensum deprehenderis.
g. XXV. Prouti porro finis belli g. 13. sic etiam rario bessi
f. m. alia umuersalis est, totius belli compositionem, alia particularis, singularum actionum bellicarum selicem exbtum intendens. - SCHOL Io N Li QOare denuo patet, et lam cae ratione belli tantnndem duntaxat. En bello lieitum esse, quantum finis belli iussi permittit β ict Schol. a. et non modo cerebrinam atque coecum. 0. 24. Schol. r.) verum imp dem rem prorsus quin immo impiam fore elli rationem, qua illud comis mitteretur , quod neque ad ultimum, neque ad intermedios belli fines saeilius obtinendos vi in et essediciam aliqnam haberet. Vnde Operain inter gentes usu rationis. Dela sui metientes perderet et oleum, si quis stupra violenta, ratione Mili ideo excusare vellet, quoniam fuere inter dum beIlici Duces, qui quasi in praemium victoriae et sortitudinis haec militibus suis permiserunt. Longe aliud Hocet GROTIVS de I. B. et P.L III. c. 4. g. s. Nec apud gentem recumam tale quid licitum fuisse IOHANNES sEL DEN Vs de lare naturae et gentium iuxta disciplinam Hebragorum L. r. c. U. eutacita . . , . i