장음표시 사용
41쪽
Impossibile Ut iam nihil dicamus, quam facillimum sit, ex natura legis perfectivas sine . g. ia sententiam nostram latius deducere. Ouie- quid igitur vis atque potestatis ruri gentium voluntario ines. id omne Ioluuimodi de eo cos intelligendum, si talis ades occasis, ut cum stare nostra conservanda nulla ratione pugnent incia ex eius dictamine hos ibus Iraefanda. Vsum huius obst ruat iovis tractatio specialis uberius sistet.
Ex his patet, quale inter illicita secundum rus naturae talia, s 33. et illicita, quae ex iure gentium volunturio descendunt, discrimen sit. Quae enim ex iure naturae dicuntur illicita, quoniam solum eorum oppositum rectae rationi et naturae sociali conuenit, certa sunt et perniciισ. nec probatione indigent: secus Vero, quae ex iure gentium voluntario pro in anant. Vnde qui ad iiis gentium U'luntarium prouocat. in lentionem si iam' argumentis idoneis probare debet. Nec hie susticit dixisse, tale quid antea factum non esse. Praeterquam enim, quod arduum nimis sit negare, nullum esse exemplum in tanta factorum inis finitate, argumentum negariuum ab exemplo infirmissimum sane ep ii hili prorsus mihi visuna est semper. Possimi enim esse facta, neque ad. nos peruenisse, possitiat peruenisse et latere. Ignorat euim Priscopum potentiam, ait ALBER GENTI L. m Di ursu de unione Regnorum Britanniae P. m. sae qui illis non putat aliquando licere, uis quod aliare fecerunt. Et eam oculis non ratione intuentur, dum pronianciant in olcrum. A facit muc Princeps, quod factum antea non est. Et recte lain TACi Tvs annat L. II. Omnia, ait, quac vetustissima creduntur, naua
fuere, aeque r. i UI vs L IV qi I postea ' Nullane res noua insilui debet P- Et quod nondum es factum, id, ne F utile quidem sit, fieri oportery
Nec absurde forte ratiocinatur. qui illa, quae SENECA de rebus natu. rae bellissime dicit. hie ad facta liuiusmodi liberarum gentium appisca-hit. Ita autem ille L. VI. nai. c. 7 quare quidquam nolis ivolitum syquia natanam oculis , uon ratione comprehendimus. Nec cogitamur , quid
illa facere posm, sed ramum quid fecerit. Ignorat naturae poterulam, qui illi non piscat aliquando licere, nisi quodIaepius facit.
Famosus est apud Iureconsulios canon: frustra legesimhrat , qui contra leges peceat; quem etiam nos in pram senti tractatione adoptare minime dubitamus. Sic igitur ratio belli ex e belli, j. 23. ex babitu belli G necessitate pra . v stemi,
42쪽
si, g. 26. ex rossisione inciorum, quae gentes Issi debent, β..36. . immo ex dictamine rectae rationis, quod nostram nobis conservationem sterio iniungit g. 37. licita, nemo tamen recte ad eamdem prouocabit, nisi etiam in belli iusto 3. 33. versetur. Vnde ei qui iniustum bellum gerit, nulla umquam rario sedi patrocinatur. SCHODON I.
Atque hinc patet, cur a nobis supra β. I s. non sine ratione asserista suerit belli licentia: Quodsi enim sue iure naturali, sine lege diuina Christonis reuelata bellnm quodvis illicitum foret, inepte de rationabelli institueretur disputatio. Quod ideo monemus, ne quis in prae 'mi r nimium prolixos nos fuisse temere nos accuset. Eadem in ratio. Qir diuisionis belli in ossa uum et defensivum f. I9. iniicienda erat mentio. quoniam in utroque locus esse potest rationi belli, quod rite notet fieret, si alterutrum, ceu IACOB Vs THOΜAsivs l. c. Schol. existumauit, sciret sita natura iniustum, legibusque rectae rationis et Focialis ris aduersum.
Recte demonstratum nouimus ab Illusri w o L pio P. I I. N. f. tria. quicquid in bella inisso fit illicitum esse, qua in re iam pridem viro Summo praeivit Vindex et Restaurator ille iuris naturae et gentium. immortalis G ROTIVs, quippe qui, prouti . uera Numinis reuerentiata flus pleraque scripsit. de I. B. et P. L. III. e. o. . I. rectissime obseruat. belli caussa iniusta sit, etiamsi besium solemni modo At δε ceptum, iniu-sos esse interna inlusitia squae apud D EVM reos facit, et fi lii man soro excusatos omnes actus, qui inde nascuntur, ita ut qui scientes tales actus operanIur, aut ad eos cooperantur, soperam suam I'rincipi inlustum bellum gerenti praestando habendi sint in eorum numero, qui ad regnum coelse fine poenitentia peruenire non possunt. Ad quem locum recte notat oll RECHae dict. di . de ratione ιι Ei c. 4. . t. quod intuitu Rectorum ciuitatum . qui ipsi hello iniusto caussam praebuere, longe seuerior in foro poli sit imputatio, quippe quibus etiam imputantur ams se vel a mere invitis, vel ab ignorantibus perpetrati. tamquam qui perpetrarι non fuissent. nisi ab ipsis iniusto bello caussa fuisset subministrara. Vnde quantopere narura abhorreat, ut quis alteri bellum intusum gerenti opem serat. vel auxilinm manifesto patet: Ipsa quippe naeturalis ratio dictitat: quod quicquid alius quicumque ingrariam eius qui belium ini eum gerit.
43쪽
parte iustum bellum est. Illustr. WoLFIus I. e. . iiis. Quod omne uti prono alueo ex regula alibi scilicet L. II. e. r7. f. ra. a GRO Tio inculeata: qui de actu tenetur, simul tenetur de his. quae ilium ex acti si sunt consecuta fluit, ita optandum esse serio, ut haec veritas aura pretiosor clauo trabali casti is omnibus assigatur.
Licet autem nemini, qui bellum iniustum gerit, ex ratione belli facta sua defendere sellia fronte licitum sit, g. 38. atramen quoniam bellum ab utraque parte iustum este potest, quin immo pro tali regulariter habetur; g. U. atque hinc utrique helligeranti populo, quippe quorum neutri ubi ius Auton negatum sibi, seque lae*um queritur, iudicis alicuius adeundi copia in hoc mundo superest, sdist i5.) idem fauor
violentae defersonis, pariaque armorum iura contra hostem suum competunt, quoties ab utraque parte de belli iusitia moraliter certa vel etiam probabilis pe uasio adest, neutri etiam negatum esse credimus, quominus omne illud iure suo agere possit, quod ex ratione belli fieri licet. SCHOLION LIus igitur defendens se in besso. et licentiam hostibus utrinque vocendi nos inde solum deducimus, quia ex opinione tam propria, quam gentium aliarum bello haut implicitarum ab utraque parte bellum iustum es. Eotest, qua in re idem nobiscuin sentit Perillustris I xsTAT T in Hem. iur gent. L IV. β. s. Schol. Ast si ALBER. GENTILEM audis. is de I. B. c. s. p. ρη. M longe aliter sentit; dum etiam hosti manifeste iniusto lina δε- fensionis omnemque resistendi licentiam tribuit. Res enim. inquit, ut nostras defendamus, necessaria et iusta caussa, etiamsi bello petiti bellum promeriti nos essemus. - - quoniam tu; Isue vis besti non sinitur constem rione prius expetitorum, at Pro victoris arbitrio ambulat. - - hoc vero arbitrium refugere omnes non subditi possisnt iusto, et ergo se aduersum armis defendere - - Exceptio, quod i se fuerit caussa inimicitiae . non obsat petenti, eauer sibi non offensium iri. - - ει itaque recta mihi Romuli dicetur caussa, qui adueriss ingruentes Sabinos bella se defendit, etsi quoque de serit irae caussam bιsio et offensioni , dum mulieres sine more rapuit. Λt entur vero si ex principiis ratiocinaremur, procul dubio
44쪽
eoneederet nobis ALBERI Cus' GENT LIs, risensionem legitimum omnem in propul quia iniuria versari Abere, adeoque cessare: ubi onlla. alteri insertur iniuria. Iairi Noeo ouo .patio uici poterit, eum, qui belli eatissum maebuit, pati iniuriam 8 Si hanc non patitur. quo iure. quaeso . profligare sudebit ea in dem Z Uudo iam sciui ex erroneo principis nonnisi erraneae conclusimes fluere possiim, ex falsa hac hypothesi sua falso inseri AD ERICvx L. e. e. Is p. M .d cndi quoque in bello presse hor. qui sunt fistum. - - quoniam ea in belgo iniquita/ es, ut idem sibi in Da cavusa iudi vicere vclis adcoque alius Prisceps loc praet tu aux .lium contra ferre possit. tu ciuilius rer fine armis componatum statio. . nes, quibus hanc sententiam suam propnguinit, P eissimae sunt, et:
infirmae satis, quas vide p. tas. R. licet iis illa sibi plaoeat vir caeter quin doctissimus, ut etiam suseditor alienos cons in Dominum suum d fendendor esse existimet, si vel maxuipe illi iniust .etast, dummodo Id fiat sub finesaeuitiae mmairatioris es poenae incismi itims depellend-em squam nee inhumanum est, uri bis strare Mne, qui dia κrunt. Quam sanior et rector iterum GRO τ' Philosophia est, qui pinoter ea, quae s. 38. Sehol. dicta suere, de I. B. etvi R L II c. t. Mocet, solum. hune metum, quod pauci contenti sint, tanInm. reponera mussisse, quantum acceperunt iniuriae, ius defensionis a parte laedentis legitimum non reddere. quoniam merux rei insertae fur ad vim dare nequit: unde me
reus eriminis ius habet publicis mini'ir capere Re volentibu per vim rellendi ob metum, ne plur aequo puniatum uuam Tam addit vir Sumis inus . tune demum pia esse eius, qui iντ alium Peccauit, arma. qu do imum ei, quem Iast, obnitit satisfactionem boni viri arbitratu, uvae ivt plenissima dici. possit. prosul dubio nectae erit. ut eatissarum in bello sub βιἡtium L . r4J iussa habita fuerit ratio, FIEN, IC. HENNI Go obseruat. Poti . et morat ad Gror. P. 343. R laesi 'autem, postquam aequa omnia oblata , tamen fluae ob elatum et superrima animum. Me in vin tactae studium ultra tredole. Sic enim demum bouam caussam a laeso
: ' Caeterum fieri posse, ut utraque pars ex iuga caussa bellum gerat sintularis prorsus opinio videtqr iis, qui τὸ iustum n speciali acceptioneratione operis sit munt. Qiemadmodum enim ex omnibus propositioni. His contradictoriis una saltsin Bera, .ltera conιra Dira esset diset . ira Νο consecutionis necessario pater. inur duos lititanter ouerum semper iustam . alterum iniustam caussim fouere. An salua res est quod enim, vi ex acceptione iusti rat ne operis assirmes . foret i possibile, euidens
45쪽
disti milione eonsulatur GROTius de I. B. et P. L II. e. U. N. Iam
enim res controuersa, quae bello eaussam praebuit . tam potest esse ambitua et incerta, ut uterque iustam laro pollulationem silain nota persiissus saltim, veruin conuistis esse qneat; adeoque eum i-incibilis adsit ignorantia, utraque pars re vera culpa vaeat. Exhinplum litium forensiuin rein claram reddet. Quot ibidem non habemus propos, tiones dubias, incertas. ambiguas. Vt etiam summa ingenia: viroriam togatorum grauissimas a se initicem dissentiendi rationes allegare pollini. quin immo pronunciando sontentiam in diuersa plane abeant 3 Res hue. redit, ait El EGLERVs in me. ex animaduers ad Grox. p. sqs. controis veritatin hane euoluens. - eomroster is tum priuatis tum publicis iustriam caussae peno Unam tantum partcm consisere. Vti autem in priuaritis litibus utraque paνεν rum causim tueri mis, non obsante, quia D tantum ex parta cavea iusta exsat . ita et in belli' publico inconveniens mon esse, ut eum ex υna parte μι fus. ex astera ignoramia i inectilis, ex veraque parte mlum fuste gerarum ER ANCIs C. A VI TONI A rei t. s. Pa. s. n. his ε. n.Ia. II. Ita e σμ quis teneas Prouinciam rum probabili ignorantia, credenr eam Damuse, et alteri qui verus dominus es. eam
repetat, non minur ille bello im infir defendere, quam bis vindicare poterit.
Sed nec prudentia, . hec. iustista, mUdiis extraordynariis ad felicitatem mstram stabiliendam promouendamque locum fi cir, nisi ubi ordinaria media omnia deficiunt. . Sunt enim media ordinaria , ea ipsa, quibus facillime certissimeque
bonum consequimur, malum declinamus; exIraordinaria autem media dicuntur, quae Vel maiori cum periculo, vel lon
giori ambage & maioribus disticultatibus ad hunc ipsium scopum ducunt. In his ipsis difficultatibus superandis adest aliquid, quod animi quietem turbat, minimum quam o-I
mperatae non sunt, optata felicitate non fiuimur. ε Vnde qui vere felicitatem 'desiderat, iis viatiar mediis necesse est, quae facillime certissimeque ad eam ducunt: Talia auteni lunt media ordinaria. Ergo prudentia mediis ordinariis primum locum assignat. Quoci primum est propositionis nω.strae membrum. Porro iustitia, quae nostram conseruari
46쪽
nem nobis iniungit, ita eam nobis praecipit, ut ob conserumtionem uostri 'βις, quantum humana pin nria eunari potest, nil in praeiudicium sertis fiat . aut ollo modo iustitia externa vi letur: Sed media extraordinaria haut raro tendunt in prae. iudicium tertii, vel ea in: se continent, quae aliquantulum a iusilia .externa declinanis cirui eius serra inflςctunt, tutabant, minuunt. Ε I m dia textraordinamia sititia iustita adhiberi non possunt, ubi δrdinaria suppetunt.' Quod alimrum propositionis nostrae membrum est. s. CH D L I ο κ .
omnis ratio belli consistit, in usu mediorum extraordinatariorum e sybsidia torum. .eti. Vnde cum & prudentia Seiustitia vim mediorum extraordinariorum I sub hariorum neget, quam diu media ordinaria in promptu luntri g. 4o. Ratio bHli nulla est, si mediis ordinariis sinis belli, ultimus s. 13. Praecipue, obtineri potest. .
g. XXXXII. . Finis belli ultimus pax es. I. 13. Vnde qui in pace stabili, secura, perpetua sine bello vivere possunt, iis nullum bella movendi ista competit. Quare si postea belli aleam strueunt, ratio belli ipsis non patrocinatur. I. 38. s CHOLION.
Item ob paritatem rationis de iis esse dicendum, quibns, quae dam. nam dedit, gens seria poenitentia factaeque iniurias sensu tacta illud mox resarcit, nemo non videt. conL 3. 39. SchOL I. circa Anem.
47쪽
Ad media im 'bello ordinoria pertinet omnis ratio noeendi hosti in oppugnationibus Vrbium, Praelio aperto, em eursionibus, vastationibusue agrorum: usus itidem arm rum quibus ex consuetudine inter liberos populos recepta & propter diuturnin moris: nulla amplius iniquit tu nota adhaeret; nee minus omnis modus,qui ad frangendas debilitaudasque vires hostium furaque nostra tuenda defendendaque vel vi aperta,vel dolo & fraude citra alterius cuiuspiam, qui inimicus noster non est, laesionem, quin immo saluis erga ipsum hostem legibus fusti humanitatis, misericordiae,. cori inter gentes recepti adhibetur I. adeoque etiam ius occidendi hostem, aliaque mala, Quae caede m uora sunt, ei infligendi g. i6. ad media in bello ordinaria pertinet: VIus vero armorum, a quibuS non quidem isa recta ratio, sed inuet .rata apud populos persiuasio .abborrere creditur, quale quid intuitu armorum Tene natorum obtinere dicUnt, ad media emtraordinaria agens in bello reserendus erit : quemadmodum porro omnis modus nocendi hosti per sicarius & percusseres,
omnis ratio, contra eum nosmet defendendi, eiusve vim arcendi
cum damno tertii innocentis, siue is amicus noster sit &foederatus, siue partibus neutrius addictus, & solus helli spectator, coniuncta mediis extraordinariis adscribi debet. Vnde cum Bellatores ipsam rcltionem gerendi bella quibusdam risibus G conssetudinibus volumariis adscripserint, g. 23. Schol. ex eorum iam iudicio in multis quaestionibus penudere videtur, utrum quis mediis his siue ordinariis sue extraordinariis licite usus sit, id est utrum ex vera ratione belli egerit , nec ne p
Atque hinc. ratio ageruli in bello mox tu facultare consistit, id est, in iure proprissc dicto: mox in aptitudine, id est,
48쪽
modo agendi insolito quidem, moerim tamen non promus illia reprobato. Et quod ad facultarem attinet, in ea tune contulit, quando alteri ita agredi ius perfectum tribuit: taVt On is citra notam iniustitiae agat, verum etiam nil il egille videatur, quod moribus belli contrarium centatur In aptitudine autem, quando ius agendi i erfectum adest. quod iolam innuit faciendi poteritiam, id est, eomenientiam qualemcumque acti cum actionibus isse non statim & iuxta naturalia dictamina legis nobis connatae reprobatis, licet reprobentur ab iis, queis mores G consuetudines bellicae pro certa & perpetua norma ac re la agendi in bella habentur.
. Rago LMerentiae in .eo eonfistit, quod ex saeuitate in bello agere
non modo nullius niquum eenseatur, verum etiam laudetur probeturque 'Rlua populis, quibus caeteroquin actiones suas et aliorum ad aliquod us gentium arbitrarium rigorose referre mos est; quae vero ex mera vitruone fiunt. iniqua quidem prima fronte videantur . excusentur tamen ab ris. qin magis md amussim rectae rasimis, quam moras consitieruiuesque meras examinare solent cuncta. quae Ou singularem sau rem neeenitatis iter , nostri defendendi ac nosmet ipsos conseruandieaulsa a nobis inuisis quasi et coactis fieri debent. Unde postea ageti- 'Iu 'Odi aptitudine venia omnino digni censentur. Caussa a tem istierentiae huius exinde nata videtur. quod in facultate reuera unis quaedam moralis rei, quae ipsi est cum illo ipso fine, quem iustum besi s em dicimus. atque hine nata praelatio mWalis mediorum ad hunc snem belli sitatorum, inter se quoad usum et obseruantiam populorum aequalium, quoad utilitatem vero differentium. Propter peculiarem comum mem, quam res ad finem hune habet, ita disposita et instituta deprehenditur : contra in aptitudine nihil tale Occurrit, ex quo necessariumnt, ut tale tactum propter stilitarem asseruis probetur. Quia in qua re perpetrata aliquis venia et excusatiora dignus est. illa non continuo etiam praelatimem quamdam habet, ut nece rium sit, fieri illud propter ut litatem quae inde in agentes redundat. Nam si vel inaxume tale quid omitteretur . non tam tus omittentis. quod non habet, laesum dici potest, quam ipsum neglexisse ea. quae salua natura sociali facere et perpetrare poterati. i in tractatione speciali saepius nobis ad hanc phila. Aphiam erit prouocandum.
49쪽
g. XXXXV. . ' Atque hinc si 'iis uno ocula coniuncta cernere me qyae Ormises belli requisita sint, facile patebit, pertinere liuo i. ut bellam iustum geratur, f. 38 a. ut qui ad rationem belli confugit; prius instituta deliberatione certus sit, & moraliter tonuictus, necessitatem illam, ob quam solam tale encusatur facinus f 26. & 3o. vere imminere, sq. 29. nec 3 illud, quod ex ratione belli fit , vltra necessitatem fieri .
5. damnum, Guou hosti inferre vult, vere vires eius aururere posse, aGeoque medium hoc ad Uem belli vel olii. muni, vel intermedium obtinendum. non solum aliquid colla. turum esse, G. U. Schol.ὼ verum etiam 6. alia media ordia
naria vel declinandi, vel conficiendi bellum nulla subesse
Erunt sorte, qui vellent, addi his requisitis, ut ad ductim C agi, inter extraordinaria haee media hoc unum non solum ad finem belli ducat, verum etiam tutissimum, expeditissimum vel emcacissimuin sit Ast vii di cile es iudieare, utrum ille, qui ex ratione belli hoe vel illud egisse dicitur, alium agendi modum, minus violentum, aeque notum m nun fatalem ac crerum persp/xerit nullani- . a8. ira hoc magis Meruis conscientiae . quam rertia esstiustiis iudicantis per 'caciae reli G um arbitramur. Cumque Iuris naturalis interpretex eum indi- ab omni usu extraordiuariorum mediorum, quae ob nec rarum licita sunt, non excludant, qui ipsemet proprio suo iumento malum sibi accersitit, quod ex exemplo 3. allato patet. sic posteaquam sententiam nostram de eo. qni bellam iniustum mouet, iam in medium protulimus. 38. et Oa. amplius praecise necesse non putamus. Hae parte eius, wi rationem belli s nitur . illud exigamus, ne ipsen et culpa sua in caussa sit. cur in tali uersetur nere rare Neque enim ille v. g rus oceupandi fortalitium in loco pacato amittit, qui rei militaris aut locorum jinperitia vel imprudentia sua. oscitantia ae negligentia in eas redactus est angustias . e quibus siue hi ce visimo nec taris telo, eicquo tamen unishmmerui graue damnum imminet, elabi non potest, Prae
50쪽
eipue eum inter gentra liberas iudex adsit null*s, 6. 0 ὶ qui litem tam arduam dirimat.
. f. XXXXVI. . --. . Cum in bella Mis paristularis sit, ut vel ut aperta vel dolo . io. res hostis ad nocendum nobis minuamus, nostras contra ad ius nostrivn consequendum augeamus f. I3. mirari non debemus, quando bello hostibus denunciato a summa potetate, cuius auspiciis bellum geritur, regulariter cuiuis
ex populo iacultatem publice dari cernimus, is hostem edi in persona s in rebus sis laedere impune possit: sicuti id tam ex
veterum formulis apud BRIssONIVM deformul. Pop. Rom. I. IV. p. m. I I. quam ex recentioribus clarigationibus probari possEt, dummodo de eo dubitare quempiam suspicaro. mur. GROTIus de I. B. V P. L. III. e. s. si . . e s. Ast quia vaga huiusmodi & legibus nullis circumscripta hosti vicendi licentia facile in ipsius ciuitatis bellum gerentis perniciem degenerare posset, generalem huiusmodi loquendi m dum moribus pyulorum ita temperatum nouimus, ut in facultate nocendi hostilus data termini habiles positi deprehendantur. Vnde licet in abstracto verum sit quod docet GRo-ΥIus de I. B. G P. L. III. c. II. g. I. n. I. & L. III. c. q. si s. Aut rem hostilem cuilibet occupare incer, ita s hostem occidere inicuique iure Gentium integrum esse I solet tamen a summa potestate subditorum libido coerceri, A seueris legihus domi publicatis edici, ne quis extra casum defensoris legitimae libere Sc pro priuato suo arbitrio manus cum hoste conserat. Quare etiamsi haec verba in clarigationibus legantur, coniscedi tamen nobis postulamus: ius armorum, nisi praeci 2 subditis noua lege verbisque significantioribus facultas aduersus hostem in pugnas tam publicas, quam Privatas
proruendi concessa sit, in bello competere nemini, nis qui iussu ciuitatis publico armis instructus fuit, immo hoc ipso cam