Historiarum fragmenta

201쪽

C. SALLUSTI CRISPIG. Multi ille commeatus interierant insidiis latronum.

imperio continenda fui in palimpsesto tantummodo exstol l MPER IOCO . . . ΝΚΝDΑFLIT, Perinius laeunam sie supplevit, ut scriborei imperio componenda suis. Sed quamquam reele dicitur res, rempublicam, aerram componere cs. Cic. de Lem. III, 8. M. Liv. XLV, 16, 2. Tacit. Ann. Ii, 4. I. quos locos Krerssi inus

in common l. p. m. aliut ii , tamen ab hoc loco componere verbum alienum ost, ubi quaestoris romani imperium cum superioris maostratus domestici imperio comparatur, qui certe Cyrenen non composuerat. Melius, ei ila, ut de veritate emendationis dubitari non possit, Κreyssigius l. l. reposuit continenda: nam quum summus Cyrenensium magistratus modum, qui senatui romano placeret, non tenuis Asel. Red nimia licentia Pgisset Pt in cives insolenter saeviisse l. senatuR qua florem misit, qui novam provinciam prudentiore impe

, verbi Κrpyssigiuq bono illustravit allatis exemplis his: Liv. XLV, 37, 2. Evidem severitus imperii, quam nunc O runt. tunc eos con-ι inuit. ld. XXIX. 36, ID. M. Cornelius cos. non tam armis, guam iudiciorum ferrore Etruriam contine ι. XXXIX, 28, 2. Multum ad reliquos Macedones continendos Memplum pertinebaι, ubi v. Drahe laboreh. CROR. B. Q. V, 3, 6. Prael rea dirersorum orilisum in duod in palimp . conspicitur

PRAETERI .... UERSORUM ORDI V. Perlgius satin bono sup plevit , nisi quod praeter ea scripsit pro praeterea. Correxit id quidem Kreyssigius Comment. p. 22.; sed quod sententiam, quae intercidit, talem sero suisse suμpicatur: Praeserea diuersorum ordinum certamina exarserum, id non modo incerium, sed ne probabile quidem est. Hoc enim si dixisset Sallustius, nullo paelo ex superiore sent sentia, qua de rebus Cyrenensibus dixit, per praeterea particulam, qua similis genori A res adiiciuntur prioribus, transitum sacere potui sol ad Romanorum discordias domessicas. 0uare, quum etiam ex columnae tertiae Fragmento, quo tumultus plebis narratur, colligi possit ordinum certamine eum lumultum non osso ortum, hic quoque de alia re, quae ignoratur, illa verba dicta esse debent

Nonium VI, 9. p. 4 9. 29. More., inde a Douga coniunctim edebatur cum praemisso altero, quod fulgo ex II libro relatum in IlΙ Fr. 37. transtulimus re ipsa flagitanae. Nam quod ille putat a grammatiei, divulga esse verba olim cohaorentia: at Lucullum regis cura maehinata fames brevi fatigabat, multique commeatus maerierant insidiis latronum, - Pius r i ii quo externum aliquod argumentum est, ni internum vehem nter repugnat, siquidem de Lu-

202쪽

49. . . iS Saevitia. 0ua re saligari plebes sorin

e ullo in il libro ne verbia iiii idolii aelum Esl, ut laeeam PoSlorioren Pnunciationem, quae alteram continet famis caussam, absurde adiici priori, qua fames iam machi is dicitur restis cura. - duod locum huic Fragmento assignavi in t r primum ac secundum Fragmentum Toletanum, audacius qui dom videri possit; sed qui, quae ratio intercedat inter sequens Fr. el orationem Collae, repulaverit, non multum, opinor, dubitabit, quin haec verba ea columnae Recundae parte, quae intercidit, lecta fueriti L Tertia enim palimpsesti Toletani columna quum do tumultu plebis factoque in consules impoludicatur, necesse pΑl in antecedentibus caussas o iuη tumultus suisse commemoratas. Λd eas r Apiciens Colla in oratione ad populum animosque irritalos sedare studen K doeel praesentes miserias I. , domi bellique impeditissimam rempubl. ix. 6. , infestia IIuliae marituma S. 7. , fortunam communem averum Ι 8.) Sine sua culpa accidisse, hortaturque ut advorsa tolerenι ili. 13. , neve pucia Uulentiam quaerant, quum Omnin a Apera sint i S. 1 . . Is amicius autem rerum urbanarum status maxime constabat fame, qua iam diu laborabatur , variis caussis Pisocta. Has igitur quum aperte tetigerit

allustius, ut ostendunt verba sequentis Fr. qua re faι0uta plebes, Pquam maxime probabile est inter alia Eliam commeatus a latronibus intercepiss eum commemorasse, ad quam rem etiam Colla S. 7. 11. i 14. respicit. Latrones utrum intelligendi sint terretires, an maritimi, non plane liquet; quamquam enim illo sensu fresquentius dicuntur, tamen dubitari nequii. quin etiam praedones ita dicti suerint, quum latrocinii quoquo pl latrocinandi vocabula de pirattea uesurparentur; cs. Veli. Il, 73, 3. Cic. de Rep. II, 4. - Pro inωrierant Gerlachius, Dougutii Pt 'arrionem secutuK, Meriptum suis Neconiicit interfecti erant, quae coniectura non, ut ille ait, probabilis, sed prorsuου inepta est. Nam quod eam lemmate articuli comm n- dari putant, primum non viderunt id sic haberer ..inferflci et occidici inanimata posse, veteres vehementi auctoritato posvoruni; lum eos fugit Nonii exempla non haee modo, sed etiam similia intereundi et perimendi verba complecti, quae, si sibi constare vellent, pariter Pro corruptis habore ei in eorum locum infremere vel adora occulere substituere debebant; denique vim harum dictionum iam parum aris 'culi sunt, ut neque varia dicendi getiora discornerent, n quo perspiceroni, etiamsi licet in ioeoso ot familiari formons pro consumpιis commeatibus dicere in ιerfecι os commeatus . tamen neutiquam licere commeastu, qui interierunι, interfectos diestre. Fr. 49. I Deest apud Cori. . Gori. ed. inui. et min. Et Debr. JFragmentum recens a es il ex Palimpsesto Toletano, col. III.

203쪽

O. SALLUSTI CRIRPI consules ambo, 0. Metellum, cui postea Cretico cogno-

0uum in alitiquo solio in ilium mancum sit, Pervius enunciationis roti quiaς . . I SAEUITIA supplevit intolerabilis saevitia , cogitans do discordantium ordinum certaminibus patriciorum quo in plebeios summa iniquitate, non multum dissentiente Κreyssigio in

Curi A SDcc. P. 22. Nobi R plane alia Sententia subeAfio vi dolur. Νon agitur enim in praecedentibus de patriciorum Maevitia, ut clare ostendimus ad Fr. 48, sed de miserrimo rerum urbanarum latu nummaque, qua plebs premebatur, annonae gravitate. Uuare . . is reliquias famis voci fi putamus, ac Fragmento praee edente cum hoc conivnelo tale quid Sallustium scripsisse coniicimu : multique commeatus inferierunt insidiis latronum, ut in clies magis ingrauescere ι famis saevitia. 0uas quamquam nolumu' pra Stare singula, nemo tam n erit. quin vi doni Asentoni iam ita esseclamcommode cum sequentibus coire.

oua re fatigata plebes 9ua re. i. c. aucta inopia rt annonae caritale. -- Fatissari quoniam dicuntur, qui rom mole iam non ampliuκ tolerare valoni, plebes fatigata est pl. ad desperationem adducis. - nstiles ambo sunt L. OctaviuR. qui paullo post m moratur, et C. Auroliuq s' ita. Cuius r i ignoratio, soli ei ς imo Roihil olli prwageni invento sublata, quoi 'litantosque virorum doci rumor rrores in hoc Fragmento explicando genuerit, dici non potest; Aod

tivi forma ambo v. ad Iug. XX l, 4. p. 135. - Pro P. Metellum Krerssigius primo atque o. Metellum, deind8 Weissen rnii conioeturam secutus o. que Melellum Acripsit, ratus Pum osRe candida tum praetorium, qui statim post memoratur. S d id salgum os emox docebimus.

cognomen inditum, vi candidatum Palimpsesti scripturam non salis in nonnullis litteris perspicuam Perigius sic legit, ut ςcriborei cognomen fuit, uel candidatum. Quae verba quum ita comparata kini, ut vel particula nullo paulo a Sallustio prosecta es Re possit.

Κrpyssi ius in Cominent. p. 25. sagae itur ex dubiis lillo rarum apicibus lectionem eruti sonsu pariter atque Oratione commodis imam; quae, quin veram auctoris manum reserui, quum dubitari non possit, nollem Κreyssigius in Epis l. p. II. et 17. Ηeer agenti coniecturam cognomentum fuit, candidarum suae emendationi praetulisset. - 0. Metellum fuisse candidatum praetorium consentiens est opinio virorum doctorum Omnium, qui de hoc Fr. egerunt; sed quantumvis doctrinae atque acuminis huic opinioni confirmandae impenderint, Opera frustra fuit. Nimirum O. Metellus nequo fuit a. 75. a. Chr. n. candidatu pra lorius, ne ius fuisse Sallu Alius dixit. quippe qui aperte tradat, in Fuimur viros summae in civi late digni.

204쪽

HIST0RIARUM FRAGMENTA. LIB. II.

men inditum, et candidatum praetorium Racra via de-

talis, ambos consul K, D. M tellum, qui po-l a Cr licus cognouitii aliis est, et unum eorum, qui praeturam tum peterent, sorte saera via lina eunt ps impelum QAge inclum . Caussa, cur IV. DD. candidato praetorio singularem hominem significari non putarent, haud dubie in eo est quaerenda, quod Sallustius eius nomen non addidit; Rodomisti, quia in magno praetorum num oro, Ocio enim Creabantur, hinguli per se minus videbantur notabiles. Distingui autem Mel lium a candidato praptorio luce clarius Ostendit particulae copulativae ratio, quae deest ante Metelium, adest ante candidatum: quod in- vorso modo se habero deberet, si criticorum soni lilia verilale nilo-retur. 9uam recte enim Κr Sessi gius locum male asseclum Ompiadaveril, vel maxime ex eo elueel, quod vidit in inopia UEL partieula, quam Palimpsestum non habet quidem, sod habere videtur, latere et voculam, V autona portinere ad pruocedentes litteras lT, unde Μponte ducimur ad induum. quo nihil potest esΑe cvri ius. sacra Diti deducissi Pali in ps. SACRAUIA DE . . CTIS. 0uod

Perletius inde eruit, criticis soro omnibus unice probatum, sacra via de tectis, prima specis quidem placet. re ipκa absonum est. Delectis enim pugnabatur tantummodo vel urbe aliqua vi eapta, incolisque in promiscua caede omnium tΡla, livae desperatio sugg reret, in hostes infestos de superiore domorum parte iacientibus, vel ubi intor ipsos cives cruentum certam n exarκerat. diversis partibus ita incitatis, ut acerrima pugna quasi in capta urbe Et retur. Sed quis sibi persuadeat in paucos Itomines placide qui eloque saera via euntes subitum de loclis impetum eqqe inclum 3 Hase r i absurditas quum iam per se ostendat perv rso coniungi vorba derectis invadit, tum forte adverbium documento est aliud a Sallustio quam de tectis geri plum osse, Riquidem geritontia vocibuκ forte invadit coniunctis supra modum inopia lit. Forω igitur quum aliud quam inpiadu verbum poscat, corium est librarium negligentia in

torminatione vocis peceaAse, ac deductos cΝse fieri bendum, quod, an-

loquam vidi Pluschkium in Κreyssio i Epist. p. 18. in id incidisse,

iam Cassetius, V. B., sagaci coniectura r pertum m cum communieavit. Quam in more suerit apud Romanos luna patronos tum viros dignitate praecellentes et de domo in forum et ex soro domum honoris et Onicii caussa doducere, res noti Asima est; cs. Cic. de petit. Cons. e. 9. Magnam umerι opinionem, mynam di statem quotidiana in deducendo frequentia. Id. de Seneci. 18, 63. ubi v. Gornhard. 0uum igitur foris consules ambo, 0. Metellus, ei candidatus praetorius sacra via deducerentur, i. e. eum comitatu suo incederent, plebs eos inVasit.

205쪽

C. SALLUSTI CRIspiduetos cum magno tumultu invadit, fugientisque semia ad Octavi domum, quae propior erat, in tum

pervenit.

MINUADtΤ. - 1 multim quin ealami lapsu librarii debeatur, non

psi dubium. Celorum non cogitandum est de invasione armis. lapi- . dibus, tegulis facta; sed plebs consules cum eoteris ita invasit, ut Og circumvoniret, globo facto premeret, conviciis minis atque ex ocrationibuq ins elaretur, aliis omni huq torrerol, quae ira fieri amni, parumque abesset, quin manus illi iniicerot; es. de simili rolug. c. XXXIV, I. Invadere igitur quum absolute positum sit, mutelliis likius apud Κreyssis. Εpis l. p. 18 . seductus M littera librariin gligentia tumultu voci adipeta. Aeribondum eoni cit tumultu minis invadit. Dyientisque In Palimps. DKl FUGlΕΝ . . . Q. Pertzii errorem fugientemque supplentis correxit Kreyssisius; pariter enim ut δε- durios hoc quoque participium ad Omnes, qui supra nominati sunt, pertinet. - octavi domum suisse eam, quae postea Scauri fuit, magnifieontia sua illustris, KreFAsigius in Commentat. p. 28. satiη probabiliter suspicatur. De eiuκ situ cf. Ascon. ad Cie. Or. p. Scaur. p. 27. 0reli. Demonstrasse volas memisi me, hanc domum m ea parte Palatii esse, quae, guum ab sacra via descenderis, et per proximum vicum, qui egι ab sinistra, prodieris, posita est. Aedificata a Cn. Octavio, anno 165. R. Chr. n. cos. , de quo v. Brumanni Histi Rom. Vol. IV. p. 221 sqq. , haud dubie hereditatopprvenerat ad L. Octavium lum consulem.

sed non melior scriptura. quam Periatus inde elicuit qui propraetore erat, ratuq ita Octavii personam accuratius definiri. Nam ut laesam praselori vocabulum nunquam eompendio P RT scribi, quis unquam propraetori ου in urbe Roma parteη fuisse audivit 3 His Periali orroribus castigatis Moyssigius in Comment. p. 29. sol ieiore coniectura locum sanavἰς recte assecutus 9. non gur Sed que i. e. quae Rignificare, propriore autem duplici dormitantis scribae errori deberi, alias quoque obvio; ita enim peceasse interdum librarios, ut initialem proximi vocabuli litteram praecedenti adiicerent, multis exemplis probavit Drakenbor h. ad Liv. XL, 7, 8; propior vero atque pronus haud raro corruptum esse in pro riar et proprius Κreyssigius l. l. d monstravit aliquoi exemplis ex Livii codd. petitis. Comparativi ratio, id quod IdeerWagoniuq rocte vidit in KreTssigii Epist. p. 20 eo constat, quod Octavii domus cum Cottae comparatur, quae minus erat propinqua fugientibus.

206쪽

50. oratio C. Couae eonsulis ad populum. Dein Cotta in hunc modum disseruii: 0uirites. multa mihi pericula domi militiaeque, multa

ex antiquae seripturae vestigiis erui possit, mirum est, quod Perlatus tanquam re eerta scripsit in propugnaculum pervenit, sensu pariter alienum atque fido destitulum. Inde ducta Κreyssigii coniectura Cur. Rec. p. 21 sq. in eius coenuculum pervenit non displiceret. Mi quidem haud improbabilo videtur. multitudinem fugionios Aeculam non solum iii domus Delaviana vestibulum et atrium irrupisse. sed etiam in superiorem eius contignationem sive coenaculum, quo consules ambo cum ceteris Re recepisse confiΡntan umest, scalis ascendisse; sed quoniam ea coniectura iusto sundamento

caret, nihil ei tribuendum censeo. Huschyli vero medela p. 277. proposita ingenti puma civium pervenu non solum probabilitate externa non est melior, sed eo nomino multo deterior, quod, ut supra dOeuimus, pugna civium in illo tumultu plane non fuit. Fr. 50. fCori. p. 999-1002. Geri. ed. mai. Ine. 17. d. min. II, 97. p. 206- Debr. II, IM.J Haee Oratio exsint in codd. VatL, Ursin. , Ciaecon . et Balliol. , de quibus o. Praes. Praeterea initii exigua quaedam vestigia supersunt in Palimpsesti Toletani v. Praes. OOl. IV, quae litteris maiusculis expressa hic subiiciomus:

Uuae tenues columnae IV. reliquiae ui cohaererent eum maioribus secundae et tertiae columnae Fragi rentis, eo non solum horum locus monstratus egi, sed patefactum etiam, quas causga huius suerii orationis. Τumultu enim in Maura via coorto quum Ualde pressus Colla consul in Octavii domum confugere cogeretur, ubi primum furor deservit multitudinis, prodiit Populuinque qr bone dolinire studiit, hoc imprimis agens, ut et rerum adversarum, quibus ci- . i

vita conpletaretur, se insontem esse doceret, et paratum se ostonderet ad animam pro republiea Vovendam, si morti in suam, quam ei videntur minali esse, praesentibus incommodis mederi posse erederent; sin minus, tolerarent sorti animo adversa Bl rei publicae consulereni. - Oratio quum anno 7b. a. Chr. n. habita

sit, quo anno C. Cotta consul fuit, luee elarius egi, ad secundum librum

207쪽

C. SALLUSTI CRISPIadVorsa suere, quorii in alia toleravi, partim reppuli deorum auxiliis et virtute mea, in quis omnibus neque ani-

eam perlimiisse. qilippe quo re R annorii ni 76. 75. et 74. Continerentur. Porperam igitur olim Carrio ot C , lorus. nuper Gerlae hiuς atque Orollius eam tertio libro assignarunt. quamquam Gerlachius, quum Vol. III. p. 118. gravissimum huius ς'nientiao Rrgumstntum ex rΘbus vanis in Rimis, loco orationis, in codd. et Pil. V not. ante M. Licinii oration in scripta , et nomine Cotta , duxi AR l. in Od. min. ad sanitatem r Vergias Rocundo eam libro P aquil . - C. Cottam praestantissimis oratoribuq annum omium sui Ase Cicero mulli locis testatur;

es 4rii l. e. 49, 183. 'Πιlla acta te uberior oriatorum fetus fuit. Ex his Cotta et Subricius cum meo iudicio tum omnium facile primas tulerunt. - ibid. c. 56 . 204. Nihil tam stissimile, 'mm Guri Sulpicio, et uterque aequali uis suis plurimum praestitit. Id. ibid. 1,. 207.

Collam miror summum ipsum oratorem Aelianas levis oratiunculas voluisse existi mari suas. Id. ibid. c. m. MI. Hortenxius, quamquam in ideras in Cottae et Sulpici aetatem, qui annis de Em maiores, ex

Pellente tum Crasso et Antonio dein Philippo et post Iulio, cum his ipsis dicendi qloria comparabatur. Id. p. Caecin. 33 . 97. Ego hanc

caussam. guum a r m ctuura hominem disertissimum nostrae civisa tis Cottam, probari. - Eius dicendi gQnus politum quidem, elegans ot limatum fuit, sod parum vehemon K et concitatum, et ad perquadondum aptius, quam ad commovendum; cs. Cic. Brul. c. 5b. 202. ol v. Εllendi. Hi RlOr. et O q. rom. S. D. P. η2. Pil. II.

Dein Colm - disseruil Hase verba ipsi Collae orationi pra mi ga llo rwagonius in Kreyssigi Epiqi. p. 19. selicitor o Palimpsesti ololani vos ligiis eruit. Sed pro eo, quod in lacuna posuit hoc modo disseruis, Κreyssigium l. L secuti Acrip imus in hunc modum disseruit, quippe quae verba a Prisciano XVIII, 24 , 202. p. 199. Κr. ex Sallustio laudata I v. Cort. p. I002. Geri. ed. mai. Ine. 23. ed. min. lne. I 4. p. 237, 10. Debr. V, 24. V, 47. J ex hoc ipso loco dequmpta videantur. Minus probabiliter Rothius in Museo philol. on. Vol. VIII. p. 439. Palimpsesti reliquiaR Mic supplevit: m contione hoc modo disseruis. Si quid enim video, Cotta non in contions post aliquod tempus advocata, Red statim lumultu utcunque eompo- ilo oratio nona hane habuit, id quod eliam ex peculiari eluq indole colligi posse videtur. X. I. alia- partim) De his vocibus, quae sibi renpondoni, v. ad Iug. c. XXXVI ll, 3. p. 219. Partim cum genitivo vel ex aulde praepositione iunctum vim habet adiectivi partiti vi vel nominativo vel accusativo positi; cs. Cic. de Oae II, 21, 72. Eorum beneflciorum partim eius in Sunt, ut ad universos civis pertineant, partim singulos in attingant. Id. de Oral. II, 22 , 94. - Tolerari per-

208쪽

mus negotio delati, neque decretis labos. Malae socii n-

2 daeqtie res opes, non ingenium mihi multibant. Αi contra

linei ad advorsa, qua voce Coua haud dubie exilium suum iii telligi vult, reppuli ad pericula domi militiaeque, quibus tum contentiones ei viles luin bolli aspera significat. - In Palimps. Pro Gerari seriplum est tolerati, de qua litterarum V et B permulations, in antiquissimis codd. haud rara, v. Freund. ad Cic. orat. P. Mil. p. 34. Kreyssi g. ad Sall. Fr. Vatic. p. 37. Drakonb. ad Liv. H, 29, 12. Alscheia i ad VI, 2. exlr. et cis. infra ad Fr. Il, 81. III, 77, 2.

9ue particulam, quam Carrione auctore plerique edit Ore omiserunt, non solum eodd. Vat L sod etiam Palimps. tuentur; D brOssius praeter a commate in vulgata scriptura post domi Posito sententiam prorsus pervertit domi ad pericula reserens, militiae trahens ad Givorsu. - De ratione pluralis numeri auxiliis, ubi citam dici poterat auxilio, V. Supra ad I, 10. ol Gramin. lat. nostram S. 116, I. not. 3. p. 224 sq. cf. Cat. VI, 5. LII, 29. - Pro in quis omnibus, quod codd. tenent, Weissius pessime scripsit inque his Omnibus. - Νeque animus Orellius et Faber inconsulis mutarunt in nunquam animus, seducti corrupta lectione ed. Venet. , in qua est νι quae is omnibus unquam. Codicum scripturam roete retinuit Gerlachius. Negotium, quod decretis opponitur, praegnanti sensu dictum pro dim-cili negotio vel rebus asperis cs. Cat. c. II, 2. , decreta aut in sunt captu consilia sive proposita; igitur sensus este nequo animus domi lud consultandum, quid res asperae poscerent, neque industria et constantia ad exsequendum, quae facienda decrevissem. A vero autem aberravit Weissitis postrema sic interpretatus: neque peperci labori, quo vestra decreta porticerem. - Verba opes, non ingenium quum Gerlachius pro nominativo haberet, eminate post res posito mutabunι intransitivo sensu die ibin esse contendit; quod quamquam interdum fit v. ad Iug. c. XXXVIII, 10. p. 22 . , tamen ab hoc loco propter sententiam perplexam, claudicantem au paene absurdam, quae ila emcitur, prorsus o,t ali nulla. Mirum autem in re planissima editores quosdam, quod ante oculos eqs non vidisse; sellieel verba opes non ingenium accusativo posita sunt, subiectum

nunciationis res voce continetur, unde hic sensus prodiit malaes undaeque res este ero, ut non semper Pasdem opes haberem,

quippe malis rebus exiguas, secundis amplas; sed ingenium, quod ex rebus non pependit, semper idem fuit; si vo: prout res vel malae

Vel Secundae erant, opes mihi varian suorunt, modo exiguao. modo i 'magnae; sed ingenium, non eum rebus mutatum, semper idem fuit . . 13. 2. in his miseriis) 0uas intelligat miserias, supra demonstravimus, in urbe annonae caritatem sti gravissimam animorum irritalionem, foris amictum ae paene desperatum imperii romani sta-

209쪽

c. SALLUSTI CRIsΡI in his miseriis cuncta me cum soriuna deseruere. Pra terra SenectuS, per Se graVis, curam duplicat, cui misero , acta iam aetate, ne moriem quidem honestam Spe

rare licet. Νam si parricida vostri sum, et bis genitus 3

tum. - Seneciva per 3e oravis, qua curam sibi duplicari ait Cotta, non nimis sirieto sensu capienda est; proprie enim senex diei non potuit, qui tum annos natus esset novem et quadraginta; es. Fiselieri Tabb. ehrono l. his L rom. p. 1 7. et Eltendtii Plist. eloq. rom. S. 29. not. 84. p. 78. ed. II. Videtur igitur Cotta, qui sane non amplius

iuvenis esset, Praematuram senectutem eo consilio commemorasse.

ut populi misericordiam eo facilius commoveret. - Cui referri ad supplendum pronomen mihi vix est, quod moneatur. - Pro actu iam aesule, quod omnes' codd. tuentur, Carrio scripsit senecta iam aetate, ratus, quod Servius ad Virg. Aen. XI, 165. Sallustium roseri his verbis u8uin esse, ea non aliunde quam ex hoc loco PsR desumpμ. Sed ut taceamus multis aliis locis virorum senecta iam aetute mentionem iiii iei potuiss , non solum codicum auctoritas Carrioni, seripturae adversatur, sed etiam hoc, quod ipsa sententia propter praecedens senectus misere languet. luare Orellius, Faberot Gerlachius in ed. min. recte scripturam e Servio petitam repudiarunt. Nihilominus Doedorlinus in Synonm. Lat. Vol. IV. p. 94. aliquam ei fidem tribuens coniecti cui misero, seni, acta iam aettiae, quae coniectura ingeniosi ceteroquin et circumspecti critici quum omni landamento destituatur, merito infelix putanda est. S. 3. parricida vostri) De vi parricidia vocis v. ad Cat. e.

XXXI, 8. p. 149. .uid Colla parricidii erimine hie intolligi velit,

ipso sequentibus verbis deos penatis - vilia habeo aeeuratius declarat ; quare eι particula explicativ m vim habet, de qua v. ad Cal. XIX, 2. p. 92. - Genitivi vosmi ration in illustravimus ad Cal. e. XXXIII, 2. p. Ib4 sq. - Bis yenitum se ita dicit, quia adversariorum factione anno M. a. Chr. n. in exilium pulsus octo annis post in patriam revocatus suerat, ut reditu quo quasi iteriim natus videretur, quum, qui civitalo carerent, vix numerarentur inter vivos. Si militer Cicero do se loquitur, quum in patriam esset ros liliatus; es. Epp. ad Λtile. IV, 1, exlr. Alter ius vitae quoddam initium ordimur. Id. ib. VI, 6, extr. Amicorum litterae me ad triumphum vocant, rem a nobis, ιιι ego arbitror, propter hanc παλιγγενεσίαν nos Iram non noeligendum. Id. p. red. in Sen. 11, 27. Drum diem P. Lentulus miri fratrique meo liberisque nostris natalem constituis. Cels-rum omittis participium hic habere vim enunciatio iis conceqsivae in promptu est. - ΗΘ utrum simpliciter loci polesialem haboat, ut sit in urbe Roma, an de tempore ac rerum condicione dieium va-

210쪽

hic deos penatis meos patriamque ei summum imperium vilia habeo, quis mihi vivo cruciatus salis est, aut quae poena mortuo 3 quin omnia memorata apud in seros si s ,- 4 plicia scelere meo vici. A prima adulescentia in ore

leat in hoc rerem statu, de quo usu v. Dachniuin ad Νep. I, 3, 3. eoll. annotali Orio nostra ad Cat. c. LII, M. p. 267., non plane liques mihi tamen poKlorior ratio accommodalior videtur. - Pro itura dium Valle. I., tum Carrionis et Ursini codd. lenoni, olim ox Vatie. 2. edebatur Wιurn, quod non modo solo cum ost, sed oliam sentoni iam reddit valde plumbem interrogatione usque ad viri protracta. Contra norvos orationi addi, si extrema verba correctionem Pt Oxaggeraticinem prace edentis interrogativae sententonitae continent, non oest quin μ nliat. - Omnia Supplicia scelere meo vici i. e. omnia

supplicia minora sunt pro scelere meo. Simili modo Caesar de Catilinae sociis dieit Cat. Ll, 8. Magnitudo sceleris omnium ingenia eae

superat.

S. 4. in ore vostro V. annotata ad Iug. XXXI, 10. p. 181. Fr. I, 92. - Λd voluere ex primaria enuncialione, ut saepe fit, ubi prao odii relativa sententia, ilifinitivus usi supplPnduM est; es. g. b. Vis sciιis gratus videar, si Sinstilis animiam, quam neque , cnn cesserim. Iug. XLIX, 2. 9urae ab imperviore de euerint, onmitimas provisai ibi U. tr iae p. 277. annotavimus. es. etiam supra adt,b1., 10. et Gramm. lat. nostr. S. I 59, 5. p. 603. - Pro callidum fucundiam Ursinus malvu caninam facundiam, opinatuου verba a Nonio allata, quae supra Fr. 46. exhibuimus, ex hoc loco desumpta Aso. id nogat quidem Ruperius, sed tamen callidum facundiam nihil aliud significare censet quam caninam. Utrumque salsum; tit mirum callida fac. hic intelligenda est perfida, ambigua, utrique

parti inserviens et adulans, quia f. ,lia hoc maximo agit, ut priνbPtnunquam se mala fide ogisse in populum, nunquam eius caussam, dum callide eam tueri sp κimularet, inimicae saetioni prodidisso. Privata gratia est, quae a privatis vel singulis initur; quae quum opponatur inimicitiis pro republ. susceptis, lotius loci sententia haec est: propter bonum publicum eas partes in republiea secutus quin, quae mihi maximas mullorum inimicitias genuerunt, non curans privatam gratiam mihi ita perire, licet eius essona avidiqμimus. Vorba quis vicitis cum illa simul aperie spectant ad CHllae exilium, cuius caussam inimicitias suaκ pro republ. Rusceptas ei reipublicae ipsius lacorationem sui gne dicit; quod non asseculus fortius interpolationem ed. Venel. qui victus perperam relinuit. Ad hunc locum imperita est ol historiae in eientia insignis anni, latio Gorlachii Vol. II. P. IS. haee. - idetur Colla caussam nobilium coiitra Saturnini