장음표시 사용
21쪽
va dixerimus , possint limillier applicari sensitivae , in praesenti limi de cognitione intellectiva
disputamus. Secundo notandum est etiam, totum esse duplex: unum actuale, quod habet suas partes in actu, sicut homo actualiter constat corpore , ix anima: metaphysichvero actu componitur ex conceptu animalis, & disterentia rationalis Aliud autem este totum potentiale,quod suas partes tantum continet in potentia, sicut genus continet aliferentias. & species Individua .Quorum virumque est cognoscibile cognitione comi Ia, ct cognitione distincta .Cognitio confii. la attingit totum et partestamen illius solis in percipit in co- fullo, prout continentur in toro,
sciit quando quis cognoicit hominem; corpus, Sc animam non
Cognoscit clare,& distincte.Cognitio autem distincta oppolito modo se habet. Nam totum a ringit, Ic partes illius Clare etiam,& ditancth cognoscit. Et Inter has cognitiones confiista Imperfecitor est, & namraliter prior
cognitione distincta. 3 Supponendum est allia' quod obiectum poste esse notius Rcundum se. & aliud posse esse
magis norum quoad nos.lllud dicitur notius secundum se , quod maiorem perfectionem , dc im- materialitatem habet, supra qua fundatur cognoscibilitas passiva
obiecti. In qua consideratisne obiecta spiritualia sunt magis no ista .Quia magis actu alia. De quo D. . Ι .p. I. I art. I. plura. Illud auia 'tem obiectum notius est quoad nos, quod cum intellectu nostro maiorem proportionem habet. Et cum intellectus noster intellia
gat per species abstractas a phanistasinatibus, & a rebus materialibus: inde eit obiecta materialia esse magis proportionata cum intellectu pro statu vitae praetentis,& magis nota quoad nos. . 4 Supponcndum est lingui re non esse illud, quod primo mintellectus cognoscit. 1 stingula in
re non cognostitur Uirecte; ted tantum reflexe,Vt molo supponiis mus ex illis,quae in 3. de Ailma sue dicuntur is μ' h.Sed cognitio reflexa prima no est: liquiae supponit cognitionem dircct m. Ergo. Secundo probatur luppontio nostra. Jarion didit in intelleiactu species per se pri no representativa rei lingularis. Ergo lingui re nequit este primum cognitum. Probatur antecedens. Species in Intellectu recepta est abii racta hconditionibus individualibus , Ica sing ilaritate Sed species abitracta a singularitate per se primo
representat naturam a singulariatate abstractam .ic separatam; noautem ipsam lingularitatem. Ergo non datur species per se primo representanua rei singularis. Tandem supponendum est difficultatem praesentem n O pro
cedere de primb Milo, Ni qito. Hoc
22쪽
Hoc enim debet esse ratio entis. Quia ens est obiectum lpecificativum inte Ilectus: obiectum autem specificativum intellectus dehet saIlIm, ut q- , α tanquam ratiossirinalis attingi per omnem a tum illius. Qua propter solum de primo cognito, ut quod loquimur In praesenti. Et it Iud esse speciem specialistunam defendit Doctor Subtilis in i .Distinct. 3.quem di eipuli sequuntur. Negat tamen D. Th. Cum quo sit nostra con- uo
Species specialissim non est primum ritum ab intellacis Umproi praebenti flatuis
3 3 Musa prima cognitio intelia lactus pro statu vitae praesentis est Imperfectissima cognitin. Sed
cognitis speciei specialissimς -- perfectissima non est. Ergo Oecies specialissima non est prImum cognstum. MinoT pateri sa cognitio entis materialisM Cuiuscumque prsdicati superioris
ad spectam specialijssimam imperfectior est Siquidem est magis coniussa, quam cognitio speciei infimae.Et consequenter cognitio specieῆ specialissimς,vel insimae imperiectissima no est .Maior vero, in qua dissicissitas est,
cedens depinetia ad actum prius
pervenit ad actum Imperfectum, quam perfectum. Sed intellectus est agens procedens de potentia ad actum. Ergo prima cognitio intellectus pro itatu vitae praesentis imperfectissima est.Msnor cuconsequentia tenet, & prCbatur maior primo. Agens procedens de potentia ad actum prius per venit ad actum magis sibi proportionatum. Sed actu, imperfectus magis proportionatus est.o Ergo prius pervenit ad actum imperie.
m.Probatur minor. Actus imperfectus est medius inter pDoeniatiam,& actum perfectum. Ergo magis proportionatus est. Quia cum agente procedente de porcalia ad actum maiorem pro μsionem habet actus mediuS,qtram ultimus actus Eo quod ultimus actus magis distat ab agente- Secundo probatur maior ad homInem contra Scotum. Nam
is doctrina ipsius prius pervenit intellectus ad cognitionem Coniniussam, quam ad cognitionem claram. Sed hoc ideo est: quia agens procedens de potentia adactum prius pervenit ad actu imperiectum,qtram ad perlectuis Ergo ita contingere debet , quod agens procedens de potentia adactum prius debet adactum imperfectum pervenire. Cui Con Πat Dioma commune misinabusin imos Arg, est seripiendit. Exemplis declaratur maioris Homo generans hominem prius producit embrionem , quam is
23쪽
troducat an Imam rationalem: &s militer quscumque forma prius
communicat materiae gradum corporis, quam alios gradus inferiores. Quia gradus corporis imis perfectior et t. Quod etiam conis tingit in arte. Nam Artifex imis perfectus in principio minus persecta opera su a facit, ut generaliter constat in omnibus Incipientibus artem. Ergo agens procedens de potent a ad actuim prius debet ad imperfectum pervenire. Secundo probatur conclusio noltra ratione. Qtia connaturale nobis est a notiorious, & magis proportionatis incipere, Ut cxperienria testatur: It Artilotcles ac strit in praesenti. Sed species lpecialissima notior nobis non est. Ergo non est primum cognitum. Probatur minor. Illud praedicacatum cit magis notum,quod inter obiecta proportionata i Est magis universale. Sed species specialii sim a talis non est. Quia supra illa inveniuntur praedicata magis universalia,videlicet,ratio corporis,subitantiae. 5c animalis,&c. Ergo species specialissima notior non est. Probatur maior. Illud praedica . um cit magis no istum, quod inter obiecta proportionata est m agis contalium. Pre . dicatum namque magis confusiasiim est minus perfectum .Et conis
sequenter in principio eit magis notum. Sed praedicatum magis universale eit magis confustii m. Quia plura continet, di involuit,
. Addimus. Quod totum Inis tegrale pritis, quam parteS COIInoscimus: quia magis contumuini est:l & prius cognoicimus diffinitatum cognitione confulta , quam partes diuinitionis: dc prius hominem,quam nominem singularem, v. g. Patrem , vel fratrem.
Unde passim cxpcrImur parvulos a principio omnes hominἡs vocare Patres , dc Omnes mulieres Matres. Et hoc idem a paritate convincimus. Nam in cognitione complexa prius cCgnoicit intellectus principia magi S univer salia , v. g. quodlibet est, vel non
es. sint eadem unirerrio, sintea inter se, me. Ergo in cognitione sim pilei, & in complexa prius' intellectus cognoscit
universaliora praecii cata,quae magis coiistissa sunt. Pater conseisqtientia. Quia intellectus in v traiaque cognitione procedit de potentia adactum, dc de imperseiacto ad persectum. g. III.
Duobus argumentis contra Raetiones
ARguitut 3 .contra rationem primam .Quia principium, in quo nititur,plures patitur inli 1-tias. Ergo ratio bona no est. Proiabatur anteced. Actus circa principia
24쪽
cipia persectior est, quam actus
circa eo usiones. Et tamen intellectus prius habet actum circa principia, quam circa conclusionem. Nam intellectus ex assensu praemissarum procedit, & movetur ad assensum conclusiionis.
Secundo. Quia essentia perfectior est proprietatibus. Et tamen generans prius producit essentiam, qua illius proprietates. Et similiter Sol,dum primo incipit illuminare perfectissimam
illuminationem elicit. Et actus perfectior est,quam habitus scie-titicus. Nam habitus specificatur ab actu .Et tamen,quando incipimus acquirere scientiam , prius habemus actum, quam habitum, quem per actum potius adquirimus. Ergo principium,in quo nititur ratio D. Th. plures patitur
Confirmatur.Si ratio Dah. procedit de agente naturali non impedito vera non est.Sed intellectus respectu primae cogniti nis est agens naturale non impeditum. Ergo vera non est ratio D.Th.Quia ratio praulicta de in--tellectu in prima cogniti e proinsedit. Maior prohatur. Agens naturale non impiditum, & debite applicatum prius elisit actum perfectissimum,quem potest. Ergo si ratio D. Th. de tali agente pro
Gedit. Vera non est.Probatur anz.
Agens naturale non impeditum 9peratur secundum ultimum suae
Eotentiae. Ergo prius elicit actum Mazarula persecti istinum , quem potest.
Alias non operaretur secundum vismum suae virtutis, neque age rei in quantum posset. Ad hoc argumentum responis detur. Rationem D. Th. intelligendam esse quando actus imperfectus non dependet a perfecisto. In quo sensu nullam patitur, instantiam .Quia assensus conclusionis essentialiter dependet a astensu praemissarum: α proprie istares, saltim connaturaliter, ab essentia dependent .Et ita mirum non est, quod prius non pi oducamur.Sicu prius elicit voluntas intentionem, quam clectionem, , quae minus perfecta est. Et generans prius producit cor , quam. alias partes viventis. Et materia prius recipit sormam, quam exis tentiam. ia electio ab intentione, & aliae partes a corde, Sc eris. tentia a forma dependet. Cogntintio vero consulsa non dependet a cognitione distincta: neque cognitio praedi cati superioris a cognt tione inferioris.Et ita,cum allu
de cognitio confussa M praedicati superioris imperfectissima sit,intellectus procedens de potentia ad actum prius debet cogniti
nem consussam magis habere. Ad alteram instantiam adduinctam in sole,respondeturi Ratio nem factam proeedere de agente acquirente successive perfecti
persectum, Sc impersectum, quod V idem non reperitur in 1ole: Qui Λ 3 non
25쪽
1 oledo,&c. Por la presente,y por lo que a Nos loca damos licencia. para que se puella imprimir, e impri-imavn libro, es crito por et Reverendissimo P.M. Fr. Froylan Diaa,Cathedra tigo de Visperas de a Votyerni
sidad de Alcata, y Regente eri su Colegio de 'Santo Thomas, que se in titula: Phylosophia naturalis per q*U
tiones, B articulos divisa. Atento, que por maest manda do ha sido visto. y examinadp.y consta, no aver tenet cosa alguna que se oponga anuestra Santa Fyx Catholica,y buenas costumbres. Dadaen Alaala a s. de Enero de I 692.
26쪽
ssi Collegio cimplorensi Carmelitarum Excaliratarum, semel iteri que Rectoris.
Ratissimum mihi accepi videndia ri,cx coris misisIost ne,& mandato D Doctoris D Ioannis Caldera, . u Archiepiscopatus Toletani in Civitate CompIutensi Generalis Vicarij, librum amplectentem omnia ad Octo primos Physicorum pertinentia , iuxta mentem Angclici Praeceptoris, a RR. P. M. Fr. Froylano Dia T. quondam in insigni Collegio D Gregorij Vallis Olctant Regente, dc modo in Universitate Complutenti Vespertins Cathedrae Moderatore percelebri, dc Collegij Sancti Thorrin
Regente I elaboratum : accurateque legi, ik vidi non stilum nulla ex parte Catholicae fidei, aut morum gravitati disto mim; sed Scholasticis omnibus utilissimum fore. Siquidem. rationum pondere instruit,acumine ingeni j elevat, eruditione pascit,principiorum stabilitate delectat,roboratque intellectum, ut avidius phylosophicis veritatibus iam ditatus, ad altiores capesendas scientia scirigatur. Materia tenim comis munis,sed tanta modi novitate ab Auctore discusa, ut operi, tanto inter aptari queat illud Ovidii.
Est quoque cun 'arum novitas Iravsima rerum.
. Gratias igitur Auctori refero,ut qui humilitate sua , ac modestia diu tantum opus abscondit , & sub silenti j modio Phylosophicam lucem inclusit 'ere Praedicator,& Praedica torum Familiae filius,qui praeclaram sapientiam praeclars V ΠΙ-- τet Virtuti iam sub modio extingui non est pastus, sed super ς-ndelabruin ponit,ut luceat Omia bus, qui In scientiarum domo sunt,aut este totius nisibus satagunt. Laborat fructu iisti me iuventuti , dum praeclarissima haec in octo Physicorum libros commentaria iuxta miram Angelici Praeceptoris doctrinam, mandare praelo parat, quibus instruatur; imo &Omnibus etiam doctissimis,quibus delectentur. Quapropter licentiam quam scholastim gelo petit, iudico pro meritis concedendam . In hoc nostro Carmelitarum Excalceatarum
27쪽
YO Ioseph Francisco de Aguiriano, Secretario de Camara det Rey nuestro senor, de los que residen en si1 Conse-3o: certifico,que por los senores dei dictio Rea Ι
Consejo se ha da do licencia al R Q P. M. FrayFroylan Diag , Cathedratico de Prima de laVniversidad de Alcata,' Regeiue en et Colegio de Santo Thomas det Orden de Santo Domingo, para que por item po de diez anos pue-da imprimit. y vender et libro que ha cominpuesto, in titul ado. Phlosophia naturalis i per
quaestiones,sarticulos d rufa,con que antes, m primero que se venda, se trayga ante los dichos senores con laedet Corrector,de estar consor- me at original,y guardando en ta impression to dispuesto por las Leyes.y Pragmaticas de estos Reynos que tralande la impression de los Libros : y para que conste, doy et presente, ea
28쪽
I Gura, quondam Rectoris Regalis Collegii Magni Augustim Compiatensis Comventus Burgen- 'sis eiusdem ordinis Prioris , DUDitorisi Protincia Castem es Regalis Sancti
VESTR&lusu celsitudinis volumen Phol thia natu alis, inscriptum a Sapientissimo,&Reverendissimo Ρ.M.Fr .Fr lano DiaZ,praeclari ordinis SS. Ρ.N. . Dominici,& in Complutensi Academia Vespertino Sacrae Theologiae Moderatore concinnatum cernue, tuiscundeque legi .Gratulor hereth,Vestrς Celsitudini ,quod militanto communem lucem,tam eximium patefecerit opus. NisdLydij censuram lapidis,ni ad censoriam trutinam subeuna dam , ex vestra altissima remitterctur providentia, ad illud encomtjs extollendum mihi misitim iudiearem.Vtrique me ineptum muneri fateor ingenue.Si namque censor extitero, nil censiura limave dignum reperto, immo approbatione dignissimum opus omne proniincio,& ut typis quam totius ad publicana mandetur utilitatem supplex oro, cum de ipso, quod in Canticis de Iylio est elocutus P.N. Ambrosius digndasseveretur: Flossia is,immaculatus, innoxius, in quo non spira vim In ca offendit asteritas ed gratia Hrcunfusa virescit. Si me laudatorem Cant. p. gessero, ubi mihi valbucienti illa Ciceronis amuentia Illa s. in lib. Demosthenis elegantia 3 Illa Plinij Panegyrica eloquentiat Et 7. in Lu-o quam libenthr hic ego Sapientissimi huius viri Dominica- cam. nae Familiae splendoris Complutcnsis Lyccci deliciae, nolirae Europae decoris Angelici Preceptoris Assecto clarissimi Phylosophi Expositoris in laudes cxcurrerem,si ingcsta in ipsima
Commendatio verecundum ruborem ad genas non evocaret; Patiatur tamen religiosam ipsius modestiam, vel paucioribus vulnerari, nil ignorat,qui Augustinum non ignorat Augui l-
num qui sapit omnes sapit. VndE mcrix. - tanti viri a l-δabor operis sudorem,qui
29쪽
, Sustulit Interpres noctem,veterique nIgrore. Detrito iecit luce nitere nova. QuI cum ad divina consurgit, hominem excedit: cum ad humana descendit,divinis informat: si scribit naturae arcana,reddit publics: si retundit mendatia, aperit veritatem : si evolvit errores,confundit Libyrintos: dissertissimus cum ta Ceat,eloquentissimus cum agat .Fulgentissimi Ecclesiae Solis & divinitatis interpretis,Augustini amantissImus filius,a quo' ut occeanus exhaurit numina,& emittit: ut speculum accipit lumen, D refundit: quem Vnum si sapientii simorum virorum Dominica na Familia mundo proferret , prodigiosa sapientiae ecunditate universum orbem repleret. Si videtur, miraculum obi jcit oculis: si auclitur,oi acula infundit auribus: Cum semetipsum consumit, alios roborat, & illustrat, laboribus suis quietem pariens studiosorum ingenijs Si ergo novam lucem,non Moyses.sed Deus, quod e siet bara asseruiij nam Qtu 1llius conditor eam approbare debebat,ad codicem Auctoris novum,qui totus est lux,centura mea, obedientiae, atque adia mirationis gressibus debet pervenire Sic accedit . in melior subi jciens censurae. Ita sentio,& subscribo m hoc Regali S.
Philippi Matritensis Ordinis S. P Augustini Coenobio , dia
30쪽
Pag. I r. col. 1. Vbi ponitur materialitate aege etiam materia te. Pag. 31. col. 1. possi biles, lege possibilis. Pag o. cori .l. 33. dominari,lege denominari. Pag. 7.COl. 2 . I. IO. eadem , lege eandem. Pag. o. Ol. I .l. 37.Violenta, lege Violentia. Pag. 3 . col. 1. I. 16. Philosophiae,lege Philosophi CS. Pag. 37.col. I . l. I . iure, lege in re Pag. 6o .col. 1. l. I 3 .Obiectum,lege obiectorum .Pag 6I .col. i . l. 1. fla beat,lege habeat. Pag. 63 .col. 2.l.9. substantia, lege sub scientia. Pag. 'as z. col. 1. potest , lege poli . I'ag. 3 .col. .applicatae , lege applicata .Pag. 13 7.c I. I . simpliciter,lege temporaliter . Pag. 1 S i .col. i a quid ,lcge aliquo. Pag. 3 3 . l. I .extensam, lege extensa. ''