장음표시 사용
931쪽
co ν voco si v Mindae atri t. diam rem certissimum indicem tacit , ea quae seliciter Theodosio successet lasOIa diuinae c lenientiae gratia . non luxnranis conliliis, non mortalium armis contigisse: cuius vel ba latius crit ut apponam. Potentia, inquit, Dei, no fiducia hominis victorem semper exotille Theodosiit in Albogalies iste praecipuum in utroque documentum est, qui de tunc curia Tlae olio paruit,tantis instrumam praesidiis Maximum ipse minimus cepit , & nunc cum aduersus eundem Tiici dolium collectis Gallorum Francorumque viribus exundauit, nixus etiam praecipuo cultu idolorum , magna tamen facilitate succubuit. Haec Orosius. Arbogastes igitur dum forte pares aut superiores in Francia surreremt- ct non pollet.quod domi consequi nequiuit apud Romanos consecutus videtur ivt nimi rum id sit minos honorum gradus adspiraret idc ipsit in orbis imperium consilio manuq. sua moderaretur, mirabili quodam successu Tli dolium in regio fastigio conseruans, Maximum deiiciens, pio Valentiniano imperium gerens, cundem mox regno vitaque exuens ut quiduis possὰ cerneretur, Eugenium ex scriba faciens Imperatorem, ut ipse videlicet sub aliena persona solus imperaret quod sane nuc erat assecutus,nisi Deus ipse immanem eius potentiam reprcssiliet. Eugenio cnim ad imperium evecto, Francos gentiles suos domuit.& inde Alpibus aduci sus Tlieodotium occupatis & clausis, decem Gotorum millia occidione deleuit: mox ipsum imperatorem in manibus com- A, kri pedibusque habi urus, nisi Arbitrio quem praemiserat, quique iam Tite dolium con-τ . - tulerat, diuino instinctu ei suisset adiumeto quem venerat oppugnatum. Sed ne solius huius desectione victoria Theodosio contigisse videretur, Deus Arbogallem vcntorum sis, riz.. turbine sic obruit, ut quae prisci de Gigantibus fabulantur, in hoc reuera contigisse ce namus. Rebus itaque desperatis, obstinatus animus, ne vel humanae vel diuinae potentiae palmam victoriae concederet,sese ipse corporis vinculis soluit: & adacto gladio,ne ab Ar MIUM alio occideretur. s e ipse occidit : ut non alius Arbogailcm quam ipse Arbogastes sit pera-1-.4 a. re potuisse videretur. De hac portentosa Theodosia victoria Claudianus, quem paganu A ma se pervicacis limum Orosius vocat, hos versus inter ceteros reliquit: O nimium dilecte Deo, tibi militat aether, Et coniurati veniunt ad clasii ca venti. Qudd si hic tantus vir, quem ut barbarum, ita animo, consilio, manu, audacia, potentiaque nimium Orosius dixit. Christianus suisset, atque se fidum Theodosio praestitisset: quibus laudibus, quibus virtutum praeconiis celebraretur Proferant antiquiores vel Graeci vel Romani quemquam omnino sue Ducem siue Caesarem cui de paucis Orosii verbis non sit aequadus. Quid de summis laudatissimisque ducibus dicere possis,
quod non hoc praeconiorum compendio sit comprchensum, cuius testificatione prob tul nimius suisse in iis omnibus quae ad res praeclare de summa laude gerendas requirunt ut 8 Alios animus, alios consilium, alios manus , alios audacia. alios potentia, alios omnia, alios horum vel duo vel tria vel plura destituerunt : huic uni haec omnia ab aduersario etiam nimia fuisse dicuntur. Nunc itaque videmus,quales illa tempestate fuerint Franci, quales dederint duces Romanis, de quorum viribus fuerint intra limites
NEc illud hic otiose aut oscitanter transeundum quod ex Sulpicio adduxi, Quin-Μ- . tinum in Francorum regionem Nivisio transiisse, quod nunc ni a vulgo vocamus, a I p., que inde secundis casti is ad casas vacuas venisse, Francis in proximam siluam dilapsis, quam equidem eam cile milii perlita leo quae Duis bergo proxima cst, ad quam locus vibui. Droiit Vocatus. 5e siluae utrimque alis comprehensus non solum paludes quibus Romani equites implicati, sed situm etiam resert qui descriptus est ab Alexandro. Legiones ergo a Francis in silua sua Ditis bergensi circa Uniit, id est, palustria loca caesas cile credor qua de re luculentum existit indicium, longe Blondum ceterosque aberrasse , qui
circa ca tempora Francos in ea regione quam nunc Franconiam vocamus, collocarunt.
Et haec quidem de Francorum rebus Theodosio imperante luisciant, quibus patefactu, a. . a quid vel pro Romanis, vel contra eos gesserint. Honoriorem Romanam gubernante. ' si ingenti clade Vandalos oppresserunt, viginti eorum millibus , in quibus Gode selus' ' ferro abs impiis &: tota gente ad internecionem ultimam delenda; nisi Alam quos Respendial rex ducebat, in tempore si ibuenis lent, ut Renatus Profuturus Frigendus
apud Turonensem episcopum testatur: quod tum haud dubie accidit, cum vanda i
932쪽
a stilicone ad res turba las euocati ex ulteriore Germania per Francorum sines in Galblim contenderent. Vandali cnim ultra Vistulam olim habitarunt, Burgundionibus, qui pars altera erat Vandalorum, mari Germanico propinquiores: atque inde iter in Galliam per Cheruscos de Francorum fines in fetius multo quam fui isset antea Bur- gundionum tenendum tibi putarunt. Franci vero, qui secundae Gei maniae sibi spolia vindicabant, nullo sibi modo pei mittendum iudicarunt, vi alia gens eam per limites
suos inuaderet aut occuparet. Quocirca armis sumptis, totam paene vandalorui nationem deletiissent nisi Almorum subsidia celerii mei uccurra illant: quibus illud quidem Cilocliuia, ut non Omnis gens periret, v citum hoc cilici nequiuit, ut cani viam quam sibi in Galliam destinuont, tenerent: a qua repulit, Alamaniam Ac cognatorum sibi Bursu dionum terras petiuerunt, quo per corum fines R lienum tras irent. M init huius Vandalorum in Francialia incuti totus praeter Frigendum Procopius etiam: sed nimis breuiter de obstitio, ne dicam inepte, dum mox a Maeotid Jandalos dicit in Fraucosi uise, quasi nullae gentes mediae fuistent in tanto terrarum itit ei ualloiqirati tua Tanaiaa Rhenu vs . diuertae nationes habitabant. Eodem adlluc Honorio imperante. Franci F o a' Ron aliorum impendia farientes v. aria sub diuersis ducibus de tyrannis gellerunt, alii in Con Limini esu in Conflantis fili l. alii in Joviani, alii aliorum cali i is militantes. & qua- uisan varias saries & cohortes gens cilci distracta, possietque videri patria ipsorum escri ilice dc colono penitus cxhausta, tantum tamen domi adhuc virium restabat ut dum. Romani variis caiibus exagitarentur, ipli Treverorum ciuitatem locundo occuparim, de direptam incenderint: ne rursus Romanis ducibus in ca sedem belli aduertus Fran. cos habere integrum csset. Stilico interim Vandalis, Alanis, Ala in aliis, Burgundionibus o inre a. α .iliis hirbararum gentium auxiliis imuimeris intulictus Francos pellit co facilius. F au . quod insigni clade illa quam commemoraui, Vandalos Ic Alanos contra se Planci irri rassent . omnesque iam ipsorum viribus inuiderent. Quieti igitur tantisper dum Van- dati in Hispaniam, Burgundiones in Sequanos Sc AEduos,& aliae gentes malias Roma- Cia is CD. liorum prouincias initissent, rursus expeditione sus ipiunt Rcge Clodio ducente, uius erat regni sedes Duis bergi in si periore Franciae parte; cuius auspiciis secundam Ger is maniam sibi subiugant. Hunc Clodium ali Clogionem, ali; Cloiadium nominatu, de Pharamundi filium faciunt: quod si de communi consensu verum ciae fatuamur , consentaneum fuerit Sulpicis Alexandri scriptis, Phalam undo regnante Marcometem de S annonem, quoi uin tactione pulsus suerit Arbogailes. Fraci ci rcgni administiationem liabuistin quos idcirco alius regales, alius subregulos, alius duces vocavit . ut ex Frigeridide Alexandri fragmentis apud Turonensem reliquis colligere cuiuis licebit. Clodioi itur Rheno. Mosa & Scalde superatis Cameracum usque de Murmam stomun impe in suos proscit. Romanis praesidiis vel depulsis vel in idcictatem adscitis. Erant enim ins Thungrorum de Nerviorum de Treverorum agris iam Olini praeter veteres colonos O . si et Sicambri, Franci, Germanique ali) cultores; quibus Romanica conditione loca ea liabitanda dederam, ut & agros colerent, Sc contra Transrhenanos tuerentur: qui cuin diuersi essent gente, uno se nomine Arborichos vocarunt; eo quod a Romanas liarum re sionum colendarum ius accepissent liaereditate perpetua ad posteros transiturum. Zis siue e re haereditas est, Dor agricola, a Paudier concisum vocabulum inirid regnum. Quicquid itaque Romani in secunda Germania agrorum Germanis colendum dedi sunt, ta quantum adhuc prisci coloni tenerent, uno nominc tu bo*-riti nuncupatum iid est, regnum agricolarum haereditarium : quoniam nimirum nullis vceligabbus obia Gub. noxium cisset: ad id dumtaxat obligatum . ut quod haercilitario iure suum nunc haberent , id contra Francos Romani nominis hostes defendcrent. In hoc tiactu Thun risuere bellicolissimi, Aduaticos de Eburones Caesari notos nomine suo complexi .qui post ab eximia virtute militati Brabantos sevoca iunt. Hi soli soc Francis egrcgia laudere- E M iEstiterunt tantisper, dum vicinia tota occupata, foedercs csse suis cognatis coniunxerunt. communibus post viribus sua tutaturi. Prunum itaque N comagum in citeriore vatis ripa a Francis structum, cuius nomine noxii cognatii ignificantur, integra Germanorum voce s)im- magni dicendi. Deliac Arborichorum nacmoria Procopius audiendus, qui
libro belli Gotici primo haec habet verba: Rhodanus liquide in mare Tyri herium exit,&iii Oceanii Rhenus immittit. Paludes praeterea hiscem locis non paucae, ubi primitus
933쪽
Germani gens barbara habitabat . nec regni tunc primu momenti viri qui Franci nunc
vocitantur. His finitimi Arborichi accolae crant, qui cum cetera Gallia atq. item Hispania iam pridem Romanis parebant. Post hos lintclligas Francos, quorum vicinos enumerat j in orientem Sol in Thoringi barbari sitiat, qui Caesaris Augusti permissu sede, has tonuete,& ab his Burgundiones haud procul ad Notum ventum vergentes inhabitarant. Sueui deinceps de Alcmani gens valida, liberi omnes,& iam diu ca incolunt loca Temporis vero progressit Viligoti, vi in Romanum imperium facta, Hispanias omnes de Gallias ultra Rhodanum flumen suae ditioni subactas vectigalesque r dditas tenuere . Erant autem Arborichi Romanorum tunc milites, quos tibi Germanicum obedientes facere &subditos vellent, ut qui finitimi essent. A pristinos vitae mores penitus immu lassent, eorum agros assiduo populari, dc hos copiis uniuersis inuadere. Arborichi verocium de virtutem pre Le de erga Romanos boneuolentiam scirent,viros sortcs eo in bello praestiterunt cuinque his vim inferi e Germani non possent, societatem ut secum sal tem mirent, de mutua inter se facerent connubia, precabantur: quas non inuiti conditiones Arborichi mox accepere. Erant namque utrique Christianae fidei sectatores. Sic itaque unum hi coeundo in populum ad maximam potentiam euaserc. Romanorum interea milites alia, qui in Galliae finibus crant custodiae gratia constituti,cum ne a. Romam iam redire possent, nec ad holles, ut Arrianos conoedere: sese cum signis.&locuin si aper quem pro Romanis seruarent. Arborichis Germanisque prodidere, ac incires suos continenter seruatos transmisere ad posteros; adeo ut vel ad hanc nostram aetatem codem tenore & cultu pristinos seruare ritus non dedignentur. Descripto namque ex numero ad id ferme tempus hi demonstrantur quo taxati antiquitus militabam: quas
doquidem & suis productis nunc signis in aciem prodeunt, ac patriis utuntur perpetuo legibus, Romanumque habitum, ut in ceteris aliis, ita SP in succis nunc seruant. Haec Procopius, interpretis fere Christophori Personae verbis quando Graecum exemplar apud nos non extat: in quibus cum Arborichos proximos Francis sacit ad occidentem ca parte qua Romanam prouinciam contingebant, clarum cst & perspicuu, Thungros, Aduaticos, Taxandros, Ambivaritos, Eburones inter primos de praecipuos Arboricho 'suisse: quod qui negabit, is mihi alios ostendat Francis ab occidente propinquiores. Vexatos item hos a Francis perpetuo filisse ex Iuliano docui, a quo in ipsa Tax dria victi narrantur. Iana&castrum Mos, impositum a Francis occupatum in eadem regione expugnauit , ut cetera eodem spectantia omittamur ; quorum quaedam in iis quae modo ex Panegyricis citaui,sunt annotata, praesertim ubi Scaldis mcntio facta, quo loco, Callidis pro Scaldis, in excusis exemplaribus habetur: dc quamuis eo loco Batauiae ctiam Panegyrissa meminerit expurgatae a Francis, postea tamen ea regio tota in Francorum ditionem concessit, multo ante quam foedus quod Procopius describit,iceretur, ut pei spicuum fit ex iis quae de Castellis in Mose ripis contra Francos munitis Ammianus prodit. Pluribus hoc mihi docendum non videtur. propterea qu6d ea quae ante adducta siuit,s uis demonstrant, totam Geldriam ante a Francis occupatam, quam in To-xandriam aut ad Scaldim penetrarent. Qui igitur nunc Brabanti vocantur, praecipui Arborichi suerunt qui non solum Romanoru more signa ferebant,& suos in militares ordines dist cibuebant: sed se quoque a Biaua banda, ut in Gigantomachia docui, nominarunt Brabant os, quorum hactcnus pars se Romana lingua uti fatetur. Certe non ad Pio pia tantum aetatem , sed ad hanc nostram usque apud Brabant os consuetudo durat, per classes ordinesve militares omnem multitudinem des ibendi : quoru signa
dum quotannis recensentur, eandem habent cum Romanor si signis sol mam eodemq. modo gestantur. Verum ut intra Vrbem signis his hactenus utuntur,totam l. ciuitatem militari more partiunt unita commodius visum est, ut in cxpeditione pro signis Romanis, Bandis uterentur: quas vel a Germanis maioribus suis, vel a Francis acceperiit: tum propter gestandi commodiorem usum , tum quod symbolum esticacius repraesentare videremur, ut in Gigantomachia est ostensum. Eximie prosccto Procopi; narratio veterent Brabantorum expressit consuetudinem , a qua quantum re sitam cxternorum Principum iussu, tantum do pricca maiorum virtute diminutum. Sub hoc autem A horichortim numero tota I codientis ditio de vicinia luit coprehensa, quam donationes
episcoepis fictae ab antiquo corpore distraxerunt. vocarunt autem id temporis saltus eius . regionis
934쪽
L r B E R i i t. 63 regionis siluam Carbonariam, eo quod terra tota carbonibus constare yideretur: per Ca ἰ carbones C agaten siue lapidem bituminosum intelligentes, liac in re Germanicam phrasim secuti, qua bitumen lapideum Colmi id est, carbones vocamus. quae res anno- Coim rata non parum conducit ad historiam illius aetatis intelligendam , in qua inter cetera narratur Francos a Quintino de Nannino in is tua Carbonaria caeli,s: a qua clade sortas sis Francorum mons hactenus nomen seruat, a sontibus ferratis toto ori nunc notillimis non magno interuallo remotus. His igitur sic cxplicatis, facile est coniectam, quo tempore sordus hoc inter Arborici os, Francos de Romanos milito ictum sucrit. Quis enim dubitat quin Vandalis &i lanis superiora Galliae inuadentibus Franci proximos limites sollicitarint, de in tanta rerum perturbatione ad partes suas Arborichos trahendi occasionem minime neglexerint :cii in maiorem ne sperare quidem possent. Ad cxtremum ergo vitae Honori) tempus Clodius Phara mundi, ut volunt, filius imperium ad 'omniam usque extendit, Arborichorum accestione iam redditum prorsias inuictu. .s Cum Honorio Constantius aliquantisper imperauit Placidiae sororis maritus: cui qu/c bomortuo filius Valentinianus succellit: qtii a Theodosio Arcadii filio Burantii suit edit
catus, de valido exercitu factus Occidciatis Impcrator, victo captoque Iohanne, qui . . mortuo Honorio purpuram sumpserat, quem alioqui virum bonum Valentinianus omnibus prius contumeliis vexatum occidit. Hoc Valentiniano mollem et seminatam que vitam ducente , Franci res suas egregie confirmarunt . Mortuo inter in Clo dici si e cedit Meroucus, incertum filius ne patri, an cognatus, an alienus: a quo deinde atirao
reges dicti sunt Mero uingi, id est Meroueum generis auctorem habentes. Ado Vien- nensis perperam Clodium ad tempora Gratiani Sc Theodosi; refert, in hoc non minuscrrans, quam in eo quod primum Francorum regem statuerit Phara mundum. Cum s Metoueo vario ouentu pugnauit Actius a Valentiniano exercitui Gallicano praesectus; . . , cuius virtute quida produnt Francos coactos, eas quas in Gallia occuparant icrras, de- Atoouis. λι- serere: quod equidem sic intelligendum existimo , ut eos quidem e Gallia Belgica, at non c Germania secunda expulerit ιδί mox Hur oriam totius imperas excidium quin gentis millibus armatorum molientium incursione compulsum, ut Francos non si lumin Belgica secunda considere permiserit, sed in si,cietatem etiam belli beneficiis consilioque vinique saluberrimo pertraxerit. Iornandes priscum lui oricum in huius belli descriptione laudat , qui a Theodotio iuniore ad Attilam legatus prinitam se dicit Tyssam, quem Ptolemaeus ceterique Tibiscum vocant, inde Driccam, qua voce corrupta Tyram accipiendum credo, transi ille . a quo deinde loco eo superato in quo Vidicula Gotorum fortissimus dolo Sarmatarum, quo nomine Hunnos, licet non recte, vocat, . occubuerit, Attilae regiam venisse. Sed satius est eius verba audire. Ingentia siquident flumina inquit id est Tysiam Tybitiamque de Driccam transeuntes venimus in locum illum ubi dudum Vidicula Gotorum sortillimus Sarmatarum dolo occubuit: indeque non longe ad vicum in quo rex Attila morabatur , accessimus. vicum, inquam , ad instar ciuitatis amplissimae, in quo lignea moenia cx tabulis nitetibus fabricata reperimus, quarum compago ita solidum mentiebatur, ut vix ab intento posset iunctura tabulatu comprehendi. Videres triclinia ambitu prolixiore distenta, porticus i. in omni decore disp6sitas. Area vero curtis ingenti ambitu cingebatur, ut amplitudo ipsa regiam aulam costenderet. Hae sedes erant Attilae regi S Barbariam totam tenentis: haec captis ciuitati- . . bus habitacula praeponebat. Ex his Prisci verbis barbaras sedes barbare describentis per biduum si Attilae regiam suisse inter Tyram& Axiacem circa caloca quae ut nunc Podoliae adscribsitur ita olim videtur fuisse Bastarnaru Germanicae gentis, hinc Dacis, hinc Peuciniς vicinae. Sed non iniucundum erit ea ex codem scriptore discere quae ad huius nobilissimi regis sorinam motisque spectant. Vir, inquit,in concustionem gentis V 'natus in mi indi terrarum Omnium metus; qui nescio qua sorte terrebat cuncta,sormi dabili de se opinione vulgata : Erat namque juperbus incessu, huc atque illuc circumferens oculos, ut clati potentia ipso quoque motu corporis appareret i bellorii quidem amator,sed ipse manu temperans, consilio validis limus,supplicantibus exorabilis, propitius in fidem semel receptis; forma breuis, lato pectore, capite grandiore, minutis Oculis, ratus barba,canis adspersus,simo nas b, teter colore,Originis suae signa restituens. Ne que hunc virum natura tantum ad magna de ingentia stimulabat, sed gladius etiam
935쪽
FRANCI costv M uitisti Marti acer, ut piissicus scribit, ad omnia tentanda reddebat audaciorem. Cum pastor, Σ inquit , quidam gregis unam buculam conspiceret claudicantem , nec caussam tanti vulneris inueniret, sollicitus vestigia cruoris insequitur; tande inque venit ad gladium. quem depascens herbas bucula incaute calcauerat, ei sessumque protinus ad Attilam defert. Hoc, quem Priscus describit, ense diuinitus tibi oblato fretus, totius orbis imperium animo soncipere , R omnia aggredi quae ad id opportuna arbitraretur. Incitatus igitur a Gaerico M'. indatorii rege contra Theodoricum vis othoriam regem, primum allu victoriam quaerere,hinc Romanis ut Gothos desererent, hinc Gothi ut a Romanis discederent sollicitatis. Verum Valentinianus insidias sub oratus, Theodoricum in
secietate & fide retinuit, datis ad eum latet is quibus a Iunnicam si audem & callida
machinamenta reuelaret, incitaretque ad communem totius orbis tyrannum opprimendum. Actius item Gallicanis rebus praefectus cum Francis & Burgundionibus scri dera conditionibus Romanae rei non s itis aequis percussit ; quo contra tam immanem belluam omnia iam iam deuoraturam quavis via & ratione prςsidia auxiliaque com pa- φλ' contra raret. Vtrimque igitur maximae copiae contractae,& Actio quidem Velesori siue Uesumtti, Franci, Burgundiones, Alani, Saxones, aliaeque non paucae gentes si appztiasser bant: Attilam Ostrogotii , Gepidae, innumeraque alia diuersarum nationum agmina seqvcbantur. Dum vero iam omnia per Germaniam late populatus Attila iii Galliam caedibus omnis de aetatis 5 sexus promiscissaeuiret. & Remos S multas alias urbes incendiis vastasset, Sangibanus Alanorum rex perterritus motu imminentium malorum Aurelianum Galliae opidum,quod praesidio suo tenebat, Attilae se proditurum pollicetur. Qua de re per fidos nuncios intellecta magnis itineribus Aetius & Theodoricus Hunnum praeuertunt. ante cuius aduentum Aurelianum occupant, A Sangibanum. Amia , .a. quem suspectum proditionis habebant, diligenter obseritant . semperque medium si 'μ βψ-- tuunt inter auxiliarium copias: ne vel fugere. vel quicquam saeuius contra socios moliri' posset. Aetius hac re prospere gesta hosti Aurelianum e Remorum finibus iam ducenti buiam ire pergit, de ante exspectatum in campis Catelanicis siue Mauriciis occurrit. Perculsus Attila partim inopino & celerrimo hostium aducti tu, partim malo prodi ii nis successu, exta consulit i quae quamuis infausta Hunnis essent,summi tamen hostium ductoris mortem pollicebantur; quod Attila de Aetio intelligens, sperabat, licet infeliciter pugnaret, poti tamen tanto duce extincto, facile scse quod moliebatur impetium consecuturum. Interea Franci ad Aetium, & Gepidae ad Attilam nocte non intermissa aut quieti data ne suis in proelio deessent, properantes, per tenebras in sese mutuo inciderunt: ubi ex improuiso congressi, tanta rabie conflixerunt, ut hinc inde caesorum n merus ad nonaginta millia excreuerit. Videntur tamen Franci victoriam licet cruentis
mi t simam. obtinuisse:& post etiam proelio Catalan ico interfuisse: quod eo firmius credo, taria. quod apud alios scriptum inueniam. Meroueum cum filio Childerico& Aetio dextruin acie cornu tenuisse. De Aureliano item non conuenit Iornandi Geticorum scriptoricum Tutonenti episcopo quae tamen controuersia in quam partem sit terminanda non
admodum curo: hoc saltem de communi consensu liquet, post Remos excisos Attilam Aurelianum cogitasse, atque inde urbis capiendae spe deiectum in Catala noscam posse recepisse: qua de re perspicuum fit, hos campos non longe ab Aureliano dillare,iametsi
Blondus& nescioqui. aj0 circa Tolosam eo, communicantur. Eil hactenus ciuitas C
talanensis. vulgo dicta Chatelon, cui haec latissima, de qua agitur .camporum planities subiacet: quae de re ipsa Campania post vocata luculentum dat indicium, non alibi Catalanos cainpos, qui centum leucarum longitudinem, septuaginta latitudinem habere
scribuntur esse quaerendos. Nec illud quod Thorismundo poli patris mortem Aetius
consuluit, ut ad illos quam citissime rediret, ne a tratribus regnum occupar tur, cum
Tolosa quadrat; quae tantia tu abest ut longe remota esset,ut praecipua si per fuerit ve- segnitici regni sedes. Ammianus Marccllinus libro vicesimo septimo Iovinum Parisiis egressiun contra Alemanos ad Catelaunos ventile scribit, atque ibi cum hoste feliciter pugna illa: quo caelo sugatoque per a pelta camporum iter habuisse, ac mox intellecto. rogem Alemanorum ab haltariis, quos tentoria direptum miserat, osse patibulo sui ixum, Parisios redi:isse. Quis hic non apzrte cernit longe terrarum a Tolosano agro C telaunos esse remotos i quis non idem de Ls quae de Aureliano, licet diuerit, modis,
936쪽
LIBER I ii. Goatrantur, intelligat 3 quibus cum Chatelon ciuitas consentiat immensam camporum planitiem prospiciens, miror quarum rationum ductu δί Blondus de ceteri Tolosano agro Catelaunos applicarim. In Campania igitur Galliae circa Chatelon ingens illud ἐα
bellicoiissimarum totius Europae nationum proelium commissum est: quo, quamuis Theodoricus Weilgottorum rex cecidisset, Attila tamen se victum fatebatur: dum victin. plaustris de sagittariis salutem suorum tueretur. Cecidi isse in ea pugna dicuntiat non mi- Num νω mis centum octoginta millia, praeter nonasinta millia quos nocturnum Gepidarum de Francorum proelium exstinxerat; de potuisset totus Attilae cxercitus deleri, nisi Actius taritio. Gotorum S Francorum potentiam, quam Hunnis excisis consecuturi videbantur, suspee iam habuisset, eoque consuluisset liberum Attilae discessum e Gallia permittendum, qui magnas post dedit calamitatos; quod numquam Thoris inundo persuasisset, nisi suspicionem contra fratres eius callide cxcitasset,. quasi ipso procul a finibus suis ad
externum hostem persequendum distracto, illi regnum paternum occuparent: cui figmento lociis non est,si in Tolosano agro cruentissimum hoc proelium commi ilium dicatur. Francis porro gemino conflictu, altero contra GCpidas altero contra Attilam non paruam, ut credibile, suorum passis iacturam, minime consultum fuisset, citra Vesegottorum Romanorumque opem contra tot diuersarum nationum agmina Martis aleam
rursus subire. Rediere igitur ad ea Galliae loca quae primum armis, scinde pactione cum Aetio inita sibi vindicarunt: quibus nihil magis e votis, nihil magis faustum contingere potuit, quam Actium virum δί prudentia uinama, de ad res gerendas singulari feliciatate ab imperatore Valentiniano, ob Attilam dimissum de assectatae tyrannidis suspicionem, e medio tolli: quandoquidem is solus obex csset, ne Moroueus ulteritis in Gallia regni sui limites promoueret. Hoc itaque sublato, Ec Hunnis ad Pannoniam de Italiae fines digressis, Francus Sominam transgressus, Senonas, Parisios, dc Aurelianos 'o ditioni suae adiecit. Burgundionibus interim de Vesogotiis suas etiam partes in stabi Iiendis augendisque rcgnis egregie obeuntibus: adeo, ut perparum Romanis ad Lige- 2,rim de Axonam fuerit relictum. Meroueo mortuo succedit filius Childericus, vir ille h m
quidem cetera benignus de regiis dotibus bene ornatus; sed ab hoc uno infamis, quod ri tari
illustrii im seminarum pudicitiam licentiosius tentaret,quo dedecore Francorum nobi rasu isti lii. litas irritata, magnisque odiis exardescens in regis caput coniurat: cuius rei ab amieissi 'mo homine Midomaro Childericus ccitior factus, clam ad Thuringorum regem con- Wi---
fugit, relicta dimidia parte aurei nummi, quom ad hoc confregerat, apud fidum hune suum amicum; vi, siquando Franci procercs commiseratione regii exiiij moti pacatio. 'res viderentur, eius indicio accerseretur. Eiecto Childerico, Franci legis Salicae, malo rumque dignitatis, nescio quo fato, prorsus obliti, AEgidium Romanae militiae apud Suessonas praesectum regem salutant: qui consilio instinctuque Widomari, qui se ma go .a --gna astutia in cius familiaritatem intimam insinuarati non tributis modo Francos , cneruat: sed primores ctiam aliquot occultis calumniis circumuentos capite plectit. quibus rebus cisectum, ut externi regis Francos taedere coeperit, de prae hac crudelitate leuia quae a Childerico perpelli sui sciat aestimata. Huius igitur animorum conuersonis, missa aurei numi parte,clam monitus Chil dericus indit,& pulso AEgidio in Suessiones, cinis . procerum ainicorumque ope regno potitur: Ad quem non multo post Basinae Thii - tingia vcnit, regis, ut fertur, uxor; non ob aliam, Ut praesesere bat,caussam, quam quδd Chil dericum marito suo praestantiorem virum esse scitet, hospitij cxperimetis videlicet ν,--- -- edocta. Mirum ni Alcibiadem, quem Agis Lacedaemoniorum rex Athenis profugii do mo sua benigne excepit, suerit imitatus: cui dc virtute militari. dc formae praestantia deflagitiolum similitudine non malc potuerit comparari. Aiunt Basinam non ante concubitum admisisse quam fatis tu aliquod somnium Childericus vidisset,e quo polliceri sibi
posset, eum se fortuna cocepturam qui suennuus vir Cuaderer, dc coniugiu claris rerum gestarum triumphis illustraret. viso igitur in somnis leone Childericus, omine prorsus Herculano Clodoueum gignit: qui quantus euaserit, tuamque latc per totam Galliam eruta, regnum exlederit,omnium hi istoriae scriptorum testimoniis clarum. Hic enim patre de
si iacto quinto regni sui anno Syagrium Algidij stium vicit, qui ad Alaricum regem
Tolosam confugit:ὶ quo minis perterrito redditus, securi in carcere ceruicem subiecit. ---
Decimo quinto regni sui anno Alemaniam votis Christo pie conceptis ingenti proelio - ων
937쪽
subiugauit:&qud in fide contineret, leges dedit, Sc praesidiis validis in meditullio eius
collocatis, totius regionis imperium sibi reddidit securum, magna nobilitatis Alamant F Uc ni cae parte ad Ostrogothos seruitutis perpetuae metu dilapsa. Hoc ergo primu fuit Francici in Alemania dii catus,vi vocant, exordium,ex agris deuictorum hostium praesidiariis militibus sorte distributis constitutu. Quod enim Paulus Amilius de Sycambiis Francorum sociis impetitis ab Alemano belli caussam duxit, id non modo nullis idoneis testibus nixum est , i ed iis etiam quae continuata antiquitatum Francicarum serie ex fide dignis auctoribus docui, prorsus aduersatur. Quos luc Sycambros comminiscemur quando illo terrarum traductas in quibus Alemaniae finitimi essent, cum perspicuum secerim de primae classis scriptoribus, multis ante seculis e vetustis suis sedibus ad Galliae eos fines commigrasse, quibus secundae Germaniae nomen de colonorum Crigine Romani t libuerunt Rhenanus Moenum c a tempestate Alemanorum de Francorum in Germania limitem statuit: quod minime consentaneum iis est quae de Duis bergo limitanea Francorum arce ad fines Thoringorum Episcopus Turonensis prodidit .nec iis item qui Thoringiam inter Francos collocant & Alemanos. inter Fiaticos igitur de Moenum Thoringi tum temporis suerunt, ad quos Chil dericus rex, ut finitimos iam olim te amicos, confugisse narratur: contra quos postea grauissima bella a Francorum regibus gesta sunt, tantum abest ut Clodouaei aetate Franci ad Moenum usque habitarint. Procopius apertissima errorem hunc testificatione conuincit, dum post Francos Thoringos, post hos iterum Burgundiones austrum versus,inde superitis Sueuos de Aler a via a manos collocauit. Quamobrem a Clodouaeo demum Franconiam conditam dico, de a posteris ipsius auctam, id i. tanto facilius, quod Burgundiones inde digressi melioribus inhiantes, vacuam regionem Alemanis Sueuisque reliquissent: quam necdum satis aut cultam aut munitam Francus, subiugatis Alemanis, distribuendam suis putauit, quo perpetuum illic praesidium citra impensas itinc contra Alcmanos, hinc contra Th ringos haberet. In ipsi prope umbilico huius regionis recens Occupatae sors agros quosdam iis Francis adiudicauit qui ex Gelterlandia militiam ctant secuti, in quibus opidu
Otiters hcim de nomine gentis conditum certo nobis cst argumento, non tam nouum csse Geltrorum nomen quam quidam opinati videntur. vcrum cum in hac Alcmaniae
parte plures cssent coloni ex seruatis hostibus glebae addicti quam Franc nilites, pyn mirum est sermonem Alemanico euasisse propiorem, de eodem scie tempore dum ad
Latinas terminationes vocabula tum sua tum a Barbaris accepta accommodare nitun-IDUM Fran- tur, tantam cxortam obsicuritatem,oc tantam mox librariorum non intelligentium utitio corruptelam consecutam, ut plui ima in lege Saliqua nec ab Alemanis nec a vetustae his is f. Francorum linguae peritis intelligantur. Nec tamen dissilendum, multas voces in de-s . suetudinem ab eo tempore abluisse, de quasdam etiam Saxonicas acceptas veteribus attulisse obliuionem. Videmus enim apud Francos Romanis antes non paucas esse nec nobis nec Romanis intellectas, quas tamen verisimile est a Francis vetustis esse denu sciis. tas. solis violentiam esse quiuis apud nos intelligit, at Perforara vocabulum est ita deformatum, ut nec Latinum iit nec Germanicum. Nos diceremus Do; so si non Perso Minotiba tra, in quo prior pars cona positionis & terminationis sorma Latina est. Morgensiba ad I . M o Latinam terminationem deductum cx Iu orgin- si licii legitur apud Gregorium Turo nensem pro dono matutino, quod a dote diuersum facit; pro qua tamen Larius intersepretatur, in hoc ut in multis aliis Francicis vocabulis aberrany. Nos quamuis rectilis ea reddere possimus, nolumus tamen immorari, eo quod a vernacula antiqua linguae pu-litate plurimum declinarint, ea quam modo indicaui ratione. Beatus Rhenanus versus N. disia bis adducit e prologo in codicem Euangeliorum in Theodiscam linguam transsatum, de
asset uatum Frisingae siue Fruxini in Vindelicis: Verum hi post facti sunt quam Franci
linguam suam Alemanica Sueuicaque corrupissent, multaque ad Latini sermonis ritum accommodassent: quod liquet mox ex titulo: in quo pro et iout se dicitur Theod seu, dc in uno versu pro Frens e Fren is , de pro Im Imo, de ita ad alia etiam vocabula vocalibus in sine adietas. Sed qui volet, hac de re Rhenanum aut Larium consi-lahapud quos ut versitu fragmenta extant,ita nihil est sani de lingua Francica necdum in Alemanicam degenerante annotatu. Quamobrem operae nullum prctium video, si hic me praestitero curiosum: id potius faciendu mihi cesco, ut quaedam prisca Francoru
938쪽
L 1 B L R iar. 67 regum nomina examine ac quoad cius corruptela tum chao longissimo tu transscribentiu incuria in sermone inuecta permittet,ad origines suas reduca. De Gaiso de Ascarico paullo .inte coiecturas meas indicaui. Mallobaudes, quem Marcellinus rege celebrauit, nonae habet a Mallo, de quo modo dictu,ita ut no alius ea voce denotetur, quam is quicoseruator est 5e salus ipsius couiuij, in quo fieri ibi et de rebus grauis limis coluitationes. Merobaudes autem dicitur qui marc conseruat. Ner enim mare est, unde mire lics Muti sciit matbildmid: Frigeridus a stigcrid id elli, libero equitatu nomen duxit. Genubal dus siue Genobaudes Theutonice vocabitur Gait bimaud sive Otiit lat albi quo notatur legantiae conseruator. 45ciit enim elegans dicitur, a Ge ei: it quo id lignificatur quod ad finem suum est deductum. Ad dei ivationis ergo rationcm ociat illud dicetur quod Om- n immisia ibus numeris ei abs tutum. Dagobertus Da - rueret, id est , dignus qui ad multorii γ' dierum spatia vitae tempus extendat, vel is qui dignus cil qui cum ipsi, die comparetur: quod si Degenbertus dicatur a Dcilin uaeri, is crit qui dignus cst omnibus ut modis su- tym mat incrementa, quod Derm nobis vocatur. Hinc gladium Daem vocamus, quod eius ori m. ope res suas Franci augere consueuerint. A De I ctiam, quod de corporis & animi pro- vix motionem ad meliora significat, fit Dedilit, id significans quod Latinus praestans de ma- Dint: u gnificum, de ad maiora semper contendens vocaret. Dae item ut adverbium usurpatur cum articulo , Teticet id est, insigniter de multum a quo si Degebertus dicatur, is erit qui pluit mi est aestimandus de summo loco habendus; quia sic meri etiam capi costaeuit. Corochus,e quo Crocum fecerunt, a cor Itot si id est,ab electionis sublimitate nominari Cmm videtur: niti vox aliquam cladem quam ignorem,est perpessa. Is ergo non male ita no- ς 'minabitur qui electione in altum conicendit, dc clectionis caussas semper auget. Pha- ramundus a Marcii imum factum, quo verum os designatur. Atii sit Fara mundus pro ser-numti, erit qui Latinis pulcri oris decorique diceretur. Sin a Par quo metus nota- Datitur, derivaretur, Var- mundus terribile os habuisse notaretur. Videte quantam significationis diuersitatem unius litterae immutatio inducat. Quid, quod Pax taurum ctiam notet Za quo significatu si duceretur,nomen toruum os indicaret. Iam Sc in usu est Uat Pro Dalr, quo pater vocatur,a quo paterni oris homo Var- mundus diceretur. V autem in F aut Phtrasile vulgatius est quam ut sit monendia. Ego in War- mundo acquiesco, ut alibi a me traditum reminiscor, de id quidem tanto libentius, quod nihil magis virudeceat quam nusquam ullo tempore os a veritate declinare; quae licet omnibus sit dili genter conseruanda, in nemine tamen turpius, foedius, de e tecrabilius cli mendacium quam in eo qui ceteros ductu suo dirigere debet. Hinc fit ut inter generolbs nulla in ia- n - ria maior censeatur, quam si quis quempiam mentiti dicat: quia non multum reserat patriam nequis prodat, an prodat xctitatem. Qui cnim hanc violat,totius humanae so-n in m. a. cietatis violat asylum: quo profanato, nec Deo suus cultus, nec suum cuique hominu ni ius constare potest. Nobis in prouerbio est, non posse mendacem monstrari ut non una fur quoque monstretur. Quid enim vercri potest, quid turpe iudicare desertor vetit, ..tis, in qua sola fides omnis unicum totius humanae coniunctionis vinculum , tamquam in basi sua consillit 3 Custodienda igitur omnibus modis veritas, cum ab aliis, tum maxime ab eo cuius palles sunt Rem p. cartam to iam seruare. Scio a Romanis Fran- corum perfidiam accusari,&a Salviano etiam episcopo Massiliens traducit verum id non tam gentis moribus de ingenio tribuendum censeo, quam contagioni qua insecti sunt a Latinis: partim cum in eorum aula versarentur frequentes, partim cum in lim tibiis de vicinia discerent qu. uia nihil eorum Romani seruandum putarent quod barbaris polliciti fuissent. Quam vero calumniarum de periuriorum pellis in aula Imperato rum late grassaretur, quamuis non aliis infinitis exemplis clarum esset, attamen ex iis
liqueret quae Ammianus de insidiis Silvano apud Constantium structis scribit. Quamobrem Romani seipli,s potius quam Fiancos perfidiae accusent, quando plurimis argi mentis docere possem, nihil Romanis tollemnius suisse quam extera, nationes quavis ratione falleret; idque adeo ab ipso Iulio Caesare tam palam factum fuisse, ut ius petium a se violatum contra Germanos non veritus sit suis ipsius scriptis celebrare. Sed missa e sant. Non multo certe minus Warmundi nomen momenti habet, de ad cuiustiis
de ad regis in structionem, quam vel Coiochi Allemanorum regis, vel Degeberti. Non' infitias eo, Corochi nomen generatim admonere, ut in omnibus iis annitamur altio fF Iescua
939쪽
ε8 PRANCICO M s euadere, ob quae homines maxime idonei censentur, ut prudentiam hominum sus- fragiis ad magistratum gerendum eligantur; & Degebertum omnium virtutum augendarum nonunc suo moneri, quo indies dignior euadat ut plurimi fiat; verum horu omnium veritas primum est fiundamentum, quo subuerso cetcra, ouamuis magnifica, collabuntur. Quamobrem pro certissimo tenemus, i liata mundum siue Faramundum ab ore veraci nomenclaturam habere, quandoquidem sciamus & duplex nostrum digamma in F facile transire,& optimi ominis nomina Francis maxime placuisse. Quo tamen vel morosissimis ingeniis satisfiat, addam o alterum nomen a voce asar derivatum , quod Turonensis episcopus ad eandem formam Latinum secit , Faraulsum ex Daret Pul concinnans. Ceterum quia mar non solum veritatem significat, sied omnem etiam custodiam, iit ut var-hulsum vel veritatis vel custodiae auxiliatorem liceat inte pretari. Prisci illi Romani Cimmeriorum posteri duplex H in simplex mutarunt, dum ab eo verum in usta loquendi seruarent, vocali prima longa in secundam longam mutata, ut nostri faciunt Zelandi. Neque ab illis vocem ad nos venisse& nominis ratio Mpeculiaris sermoni nostro vocum reciproca conuersito demonstrat. Dum primi parcio mendaciorum patris ductu contra veritatem irent, in poenitentiam mox inciderunt; quae versis litteris,ut sit natu denotatur: in quam ut mox a veritate deserta sunt collapsi, ita per eam consecuti sunt, ut per poenitentiam rursus ad veritatem retrogrado ordino diuina comiseratione via aperiretur. Sed haec ad diuina nomina si elant, in quibus eorti mysteria si veritas nos custodiat, exponentur. Insigne proscino Farasilii nomen, de fausta in votorum offerens nuncupationem quam non homini modo, sed ipsi ctiam numini conuenientissime applicaris, quod opem veritati δί custodiae cum corporis tum
animi ut serat,seruentissimis precibus orandum. Sicut igitur Faraulias ex Marsilias, ita
CLODiv s, nisi Romanum nomen sit pro Claudius,nullam habet significationem: nec mirum esset a Romanis Francum hunc nomen somtu suisse, non magis sane quam Siluanum qui purpuram imperatoriam sumpsit. Mihi alia suspicio iam olim mentem occupauit, litteram primam nimirum hic perperam adiectam suisse, non sectis atque iii Clotario, Clodoueo, Chilperico Clodomito,& similibus, si quae reperiantur. Quid
me ita vi sentiam commouerit,ostendam. Franci ut in loquendo, ita de in scribe o breuitatis perinde atque ccteri Cimmeri; perquam studios perpetuo luerunt. Pro eo igituleti,,His, in quod cuς integrum C item italitamia siue Lotarius, id est, Rex Lautarius, scripseruntq-.ι mM. GTotarius c qua succisa notatione cis tum,ut Germanicae & linguae de consuetudinis imperiti proprium regis nomen non Lotarium, sed Clotarium pronunciarint ictim si Latinae formae coluntli Eautat applicare voluissent, Rex Lautarius suisset dicendum. Hoc autem post tot iacula recens a me inuentum, de veritatis sonte, non de commentorum coniecturaruntue officina derivari aequo iudici non difficile fuerit probare. In primis 3 utar perspicuam Germanis habet notationem, ut exempli gratia dum dicis mus , Tautar gaui, purum putumque aurum intelligimus; Gaviar vero quid sit, nemo explicabit. Iam Tautar in propriis virorum nominibus apud Francos fuisse vel ex solo Agathio liquebit; qui tamen non mimis quam ceteri, dum re in Lautarium Clot rium vocat , aberrauit. Hic enim de ducibus a Theodoborto ad Italiam ditipiendam destinatis agens, Leutharis non semel facit mentionem, quem ob Italiam misere dispoliatam vexatam l. scribit in dementiam diuina ultione cecidisse. Nec obstat mihi, quod Leuthares no Lauthares apud eum legator, cum Mapud nos ab aliis Emiliati ab aliis Tautar ab aliis Eoutar ciserri audiamus. Sunt etiam qui Taulta sunt qui Eutre si nent, pro dialectorum varietate mutata de scriptura S pronunciatione. Est in Franc nia Lauter riuus in Salam fluens. Rhenanus quem Clotarium alio, Luxiliarium appellat. Sigebertus Gemblacensis cundem Lotharium vocat. Sed quid multis 3 Nonne luce clarius est, Lotharingiam non Clota in giam dici quae regio a Lolliatio nomen adepta omnes cos ei roris manifesti sint condemnat, qui Clotalium vel scribunt vel nominant. Nec fuit haec nomenclatura apud Erancos tantum, sed pluribus ante saeculis apud Gallos etiam s.llemnis, si T. Liuio de Caelati fides adhibenda: quoium hic Luterium Cadurcum obstinatissimum hornam nominis hostem celebrati ille Lot rium unius vocalis mutatione ducem facit eorum Gallorum qui primi Asiam intra C. M tot
940쪽
tota Asia & Syria reddita vectigali, Galatiam de nomine suo condiderunt. Num quis
igitur adime dubitabit, Lautarium, non Clautarium dicendum regem Francorum , delitteram C ad notiaen nihil omnino pertinere 3 Eadem labes aspersa est Hilderici ia muri .mcnclaturae , quem Heldelicum vel Hildericum dicendum esse de ratio vocis & Ior nandos testabitur .apud quem quintus Vandalorum rex Hildericli,non Childericli seri ' bitur, de pater Ge richi regis Gotorum Heldericli nominatur. Nec alia de caussa in Hii , eis,3 Hil perici nomine peccatum,quem Hii pelicum,non Chilpericum idem auctor vocavit, regem eum dico. Burgundionum. Sigebertus in nomine quinti Vandalorum regis PProrsus cum Iornande consentit,nec in hoc rege dissentit Procopius, nisi quod alii rationem in vocis principio neglexerit. Quamobrem & Hildebertus,non Childebertus .di. --M-cendus; tain etsi in hoc ut Clotario, Procopius aberrarit. IOrnan des cum quem Clod ueum plerique vocant, Lodolia dixit: nisi fortasse Lodouic, quod omnino exissimo, sit legendum. Cassiodorus eadem aetate Theodorico Gothorum regi ab cpistolis Ludui clad -- abchum vocavit , litteras ad eum beri sui nomine scribens, quibus Alemanis post Tolbia cense proelium ad se profugis veniam commiserationemque Theodoricus impetrare L . . Iconatur. Paullus A milius animaduertens Cl ouatim ab aliis, ab aliis Ludovichum vocari , gemini nominis hanc rationem dedit, de suoila an alterius commento, non quaero: Clodovaeum ante vocatum quam sacro religionis Christianae sonte abluere tur, post Ludoviclii nomen accepisse: quod nec vocis origo permittit, nec veteribus conuenire videmus: qui Clodovaeum iuxta post baptismum atque ante nominarunt, minime id facturi , si beatusRemigius nomenclaturam immutasset, nisi oscitanter desupine id in tanto rege negligerent quod praecipue oportuisset annotatum; a qua suspicione tam longe abesse debent, quam non diligentes modo, sed prope dixerim sit perstitios fuerunt in Sis conquirendis quae vel minima tenus parte facere viderentur ad religionis nostrae venerationem. Proserat A milius aliquem diuorum numero adscriptum, cuius nomen ante hunc Ludovicum tam clarum fuerit inter Chrillianos, ut illud maximo regi imponendum videretur, abiecto eo quo ante fuisset vocatus , vel si id non possit, hoc saltem dicat, cur potius Ludovici quam Clodouaei nomen Remigio arriserit. Profecto nugas vendidit de verba dedit, dum hoc suum commentum lectori obiecit .magis laudandus si hanc dissicultatem perinde atque ceteri dissimulauisset, aut cum Horatio dixisset, non esse fas scire omnia , quod mihi frequentius quam velim& cogitandum tu fatendum: cum infinito plura omnibus in rebus ignoremus quam vita ingenii vis vel assecuta sit vel assequi possit. Coniecturas non repudio , sed eas quae se veri aliqua similitudine tuentur, nec auctorum vel testimoniis vel consuetudini re pugnant. Caesar Litavicum videtur nominasse quem integre Luit cuicum diceremus: Mia, . qua in voce pro diphthongo ut, solam posteriorem posuit vocalem,quod integra complexione soni Latini carerent. v et ergo prius hoc nomen quam cetera explicemus , diut-vnt prima erit vocis ori. iram n
go , qua notatur populi refugium . Mit vocali producta, propria de prima notatione locus vocandus ad quem ut tuti simus refugere solemus. Hinc Uit in mari recessus dicitur in quo nauesse a tempestatibus tuentur: qua de re in Danorum vico, quem Daus lint vocamus, latius mi. Hinc de pars ciuitatis ad quam cuique in periculis est confugiendum, quae vox Latinis vici nomen dedit. Nam & pagi, qui potiore ratione vici dicuntur. hac de caussa constituti sitiat, ut coniuncti multarum domorum inter se propinquatit habitatores Omne vim facilius, quam si pauci aut soli essent, propulsiarent. Et hoc quidem demisti nunc de altera parte. Tuit siue Raude de Ealidria, quae voces sine tuiti discrimine notationis in usum veniunt, nihil aliud quam populus cst. Evit-roit igitur, siue R vide ruit is dicetur qui populo securitatem prae tit; cuius nominis vim Cicero his ver bis expressit. lib. de ossiciis altero: Regum, populoruinationum portus erat 5c refugium Senatus. Bone Mei curi, quan recta via diuinii Ciceronis ingenium ad cande sententia duxiliaqua maiores nostri nomine Luid, uicis accinctissit nemore suo indicariit. Quem
enim Euide-diu nuncupariat .cum Optabant tale euadere,vt populo portus esset at a. lingulare praesidiu securitatis. Aptiis inu mehercule nomen quod regibus detur, quorum illud primum studium esse debet, ut populos aequitate de armis defendant, illudque
perpetuo demonsiiciat, nihil sibi prius este quam ut populorum refugium de bonorum