장음표시 사용
991쪽
ios . primum Citiciam oram patiit, ct condidit, e c. 3s,63. conci ror e uiuorum in Pel
ponoo ore. 6 3. partem regionisfairi Νο Celim concessit. ss. primiti sis eorum qua in O-
Taraessus sitire Tartesus potestis
rum pomm rex. a 3. quas υίὸ iis Albania conditierit. I s. 8, 3 9. quo coloniam duxerit. . it. xli I νυ condiderit.
sa. Ora Homerictis totus purum purum mentum e a. 19. unde m sexerit Homerus. Fr.39. ii censis gitur. st .a- pM Oeeidensatis Pam apud
Graecor notior. si . an extra Hercutis columna, naugarae rit. 18.ertis nauigationes e
993쪽
V A N n o omnis veteris historiae fides ex eorum auctoritate pendet,qui res a maioribus gestis litteris mandamn diligens nobis cautio fuerit adhibenda , ut graue svi idoneos scriptores in originibus indagandis sequamur: inter quos diuinus Mosses ut omnium est vetusti stimus, ita omnibus reliquis M. sis
tanto anteferendus interuallo, ut solus norma debeat haberi&anuissis omnium antiquitatum. Neque enim a Lacerdoti
i bus tantum AEgyptiis, a quibus fuit omni disciplinarum ge-' nere diligenter excultus: sed ab ipso quoque ouminc accepiti hinc omnium rerum praeterita rurn memoriam, hinc legem, i ritus sacros, & totius salutis humanae per Cluillum conserendae oracula. Huius itaque vestigiis tantisper nobis est haerendii, dum Ogygia primorum parentum cnumeratio scriptis eius continetur: cui mox ceteri libri sacri si accedent, siue va-
eiciniis, siue rerum gestarum narrationi, siue laudibus diuinis, siue sapientia docendae dedicati. Porro ceteris vel nostris vel exteris ita tandem credemus, si de cum prioribus illis non pugnent ipsi tum sibi tum aliis consentanea docere deprehendantur. Quod si l)hoenicum monumenta a Thedoto, Hypsicrate, & Mocho litteris prodita:&ab Asito in linguam phim iam,
G raecam versa ad nos peruenissent; non dubito quin clarius & certius in Hispanica vetustate versaturi inussc mus. Inter alios etiam veteres auctores nullum aeque videre vcilcm atq. Iuba λω
Iubam piimum utriusque Mauritaniae Regem , in cuius libris non pauca credo fuisse, qui--hus omnia, in quibus nunc caeci sumus, reddi potuissent clariora. Asesepiades Myrtianus. Crammatices olim in Turdetania doctor , de Hispanis gentibus olim librum odidit: cuius ,α--. minore desiderio ob id tenemur, quod de paucis, quae apud Strabonem cxtant, facile sit coniectatu vix quicquam eum p ter Graeculas fabellas litterari3 lusus ritu contexuisse. t tamque Hispaniam Hellenis, Teucri. Amphilochi, sociorum Herculis,aliorum nescio quirrim posteris occupasse. Sed quando frustra ea quae hominum aut negligentia aut iniquitas aboleuit desideramus, eorum quorum libri in manibus vorsantur, opem imploremus. Into hos primum sese nobis offert Berosus, Babylonius Beli Alexandri aetate Lacerdos: in si- gnis profecto auctor futurus, si titulo magnifico scriptorum veritas responderet. Nos quid dc illis quae huius nomine circumseruntur sentiamus in principio Croniorum exposuimus; rim ad quae possent nunc lectores amandare, nisi vererer ne non omnibus ad manum sint sutura. Nec video quid impediat quo inimis hoc loco iterum breuiter repetam quae illic copiositas sunt explicata Certe quicquid hactenus usquam vidi de primis Hispanorum maioribus conscriptum, id huius sere solius auctoritate niti cerno, cuius fide vel in dubium vocata, vel etiam prorsus abrogata, conscinditur S dilabitur tota illa Regum antiquissimorum series, qUorum faustis nominibus principes totius regionis partes sese nobis insinuant atque commendant . Quamobrem haud si io pudeatne magis caeci illorum erroris qui tam vano fa- Pinsili bulatori temere crediderunt, an magis mihi doleat neminem hactenus reperiri, qui certi μ' quippiam de primis nobilissimae terrarum partis conditoribus litteris prodiderit, praesertim cum nulla sere natio gloriae de maiorum claritate sibi vindicandae vel amantior habeatur vel ambitiosior. Iactatur Thubal, iactatur iberus, iacitatur Iubalda, iactatur Brygiis. Quid iis multis' Tagus, Baetus, His alus. His anus, Hesperus, & id genus alia nomina reges fuisse scribuntur: magna illi quidem corum consensione qui Hispanicas origines scriptis sitis illustrare moliuntur: vcrum non video quae huius tam nugacis & ridiculi commenti queatesse approbatio apud homines paulo quam vulgus sit eruditiores, Nos iam mox demonstrabimus nillil in his solidae tinnire velitatis, nec magis Lanco brigum a Brigo, quam vel Rot A magum
994쪽
magum a Mago, vel Lugdunum a Lugdo conditum fuisse. Vt enim vetustum illum Bero-E s. r .. sunt plurimi facimus aliorum testimoniis innixi, ita hos libellos qui Beroti nomine sibi ai
rere conantur auctoritatem, vanissimas nugas cta asserimus, nedum genuinum Beroti B bulonii partum fateamur, , quo tam immani absunt interuallo, ut contraria ctiam x ex
diametro cum hoc pugnantia impudentissime nobis obtrudant. Quae pseudoberosius hic noster de Semiramide prodit, ea Beli facerdos Graecorum fabulas esse scribit, nec quicquam habere veritatis, uti cuiuis licet apud Iosepum videre Berosi verba Sunt& alia a pseudoberoso omissa, quae a vero Beroso fuerunt litteris tradita: inter quae illud est de Abrahamo a Iosepo annotatum , cuius meminit suppresso nomine in hanc iere sentcntiam: Decima post diluuium aetate erat apud Chaldaeos quidano ustus vir, magnus δ cael strii in peritus. Hunc autem, cuius Beros sus mentionem fecit, Abratiamum satiab ex Hecataeo Iosepus docet qui integrum librum de Abrahamo scripsit. Addit etiam Nicolai D masceni verba, quibus Abrahamum celebrauit. Quid hic Berosus noster alieno sese nomine vEnum protrudens3 Pisce magis mutus cst, climalioqui tam insignem locum praeterire' non debuit et si apud doctos etiam non modo apud imperitum vulgus, Berosus voluisset videri. Iam Berolus Assyriorum de Clialdaeorum res memoriae prodidis siciabitur: mininae vero aliarum gentium, nisi qua parte coniunctae fuerunt. Quod si Thubalis S ben,&reliquorum deinde Regum, qui Nino vel superiores vel aequales iuerunt,uel mox ubsecimii, Berosus mentionem secisset; quae tanta tuis Ict tum Eusebii, qui omnis veteris historiae, cuius idoneus modo scriptor exstarct, verus fuit heluo, tum ceterorum saltat ne gentia: ut quae tam disertis verbis a Beroso de Hispanorum Regibus prodita habet crat, ea ne nutu quidem uno indicarent; cum tamen multo quam ea quae de Sicyoniis & Cretensibus dilitenter ad calculum Chronologiae vocata sunt, illustriora videri debui issent, partim ob tam Clara fluminum, montium Sc Opidorum monumenta partam ob ipsius auctoris fidem ad id Omnes probatissimam. Eusebius scilicet illa perpetuo silentio nauitasset quae Chaldaeus scriptor tanto terrarum interuallo ab Iberia remotus tot ante annis celebrauisset. Sed valeant haec. Fuerit tam inuidus Hispanicae de vetustati& laudi Caesariensis Chronicorum scriptor, vi quae de Berosi libris recitare potuisset, ea supprimeret atque celaret: quid inte-
α tin illud faeiemus, qudd pseudoberosus quinque libros scripssent, verus autem Berosus tres
dumtaxat de Chaldaeorum rebus compositos Antiocho dedicarit Z Egregium vero histrio Tm nem, qui pro tribus quinque exhibuit actus: quous ne credo eum de Comoediis aut Plautinis aut Terentianis in historiam suam transtuli se . Ineptus sim, si pluribus ostendere coner hunc Belossum c quo Annius dί alii suas suxerunt antiquitates, hil minus esse quam germanum Berosum, ob id maxime, quod id abunde a me praestitum sit in Cromorum exordio. Quod porro ad Manethoncm attinet, quin dc ille falso se nomine vcndiret nemo dubitabi tiqui animaduertet quam singulari sollertia, veluti succenturiatus quidam men- daeibium' rei, miles, pi)udoberosi stellionatui opem serat, dum nebulon iam men tendo defatigati lampada sit scipit, illic mox tabulas falsas exonurus , ubi alter modum impo- sturis suis secit. Et statim in praeclari operis sui initio periurastia testificatione Pseudoberosi scripta omnibus nititur probare, dignus sane qui cacanti lasanum subministret. Priscus
ille Manetho solam Aegyptiorum Regum historiam scripsit, eundem faciens finem scribendi quem Nectanebus vltimus gentilis AEgyptiorum Rex imperandi. Quid vero lucvel de Hispania vel Gallia scripsisset, cum illo tempore, ad quod historiam suam produxit
ac terminauit, vix ipsis Romanis quicquam rerum Celticarum exploratum sucrit; nedum AEgyptiis aut Graecis 3 quod cx Polybio, notas siua aetate regiones describenti, clarisit me discas Bella profecto si accessio narrationum, quarum altera Assyrias res ad Darium viaque ultimum Persarum Regem deduxit; altera, quae priorem excipere dicitur, non paullo ante finiturico iacmpe tempore quo Ochus adhuc regnabat, cui post filius Arses, huic Darius successit: de interim non Assyrias, sed AEgyp aes res exponit Potuit hic bonus successor non paucis antea annis mortuus esse, quam Berosus iustoriam suam legendam dederit Antiocho, tertio post Seleucum Asiae Regi. Quis tale umquam vidit hysteron proteron. quis tam abstardam peruertitatem ut quae ante ad terminum tuum perducta sunt,dicantur illis successisse quae de post finientur. S: minime in eodem stadio dccurrent. Mitto nunc ablu . dissima commenta: inter quae cum alia, tum Francus Hectoris filius Francos condi t. qua in re in diuersa omnia abiens sententiam meam in Francicis aperui, locens multis sectilis ante
995쪽
Troiam conditam, nedum euetiam, elatum Franci nomen fuisse. Sed quid mitem hos duos mulos mutuum scabentes, cum idem luc ineptissi naus mendaciorum sutor, qui nobis hos nugivendos impoliores in forum produxit, tertiunt addiderit, quem M tastlienem pro Megasthene nominauit, insigniter ime omnibus doctis perspicua hallu- ---.ciliatus' Annius dignum se praebens patella operculum, Metasthenem de iudiciis inscrt.bit Iarbitratus se nobis protrusurum celebrem illum Megas lienem de Indicis. Vide
ineptias: nec equidem eas dignas umquam iudicassem quas in doctorum hominum coe tu resciter mi nisi viderem non modo inferioris notae icriptores, sed cruditiores etiam
vel ab hoc Metasthene vigilantis Annius binnio decipi,vcl cum iis quae scribit digladiari: quod magis ridiculum est, quam si quis inlisus ictibus cum umbra sua pugnet. Quod si cui placet prolixius cum vanillimis id genus titulis luctari, is illa legat quibus p ipetuo
exilio addixi totam illam enneadem ab Annio in acicin productam,quam clarillimis tam minibus commendauit, Berosi, nimirum, Manethone, Metali liene, Murtilo Lesbio, Archilocho, Xenophonte, Catone, Sempronio & Fabio pictore. quibus si Philonem cuin breuiario siue enchiridio suo addas, insignem manipulum sutum compleueris. Scripsit olim de temporibus tres libros Ptolemaeus Mendosius sacerdos, quibus res Regum AE- prat m/guptiorum complexus es i. qui cum fortasse desiderarentur, vel Annius vel nescio quis M MI alius, Metallhenem & Philonem supposuit in quibus tam male mentiendi munere sungitur , ut me pudeat graues viros fuisse & bene accuratcque omni chronologia instrucios, qui valde operose Metallhenis errores vel refellere vel excusate laborarint: quali vero ullus umquam Metasthenes inter vetcres tralioriae scriptores exstitisset. Nos it que sic in hac proposita obscurissimae antiquitatis indagine versabimur, ut eorum audi rum vestigia lectemur quoium testimonia nec a Mose recedunt, nec vcilii militudinem deserunt; quam maxime scriptorum volcrum de ratimnum consensis, qui verus lapis Lydius est, probabo: ii tamen mea importune prius obtrudam quam quae hactenus pro ve-
iis de habita & lecti fuerunt refellam, in i plo statim limine fortassis ut impudens rerum bene constitutarum perturbator cxsibilabor: de rursus ii omnia quae de falso inscriptis auctoribus deprompta simi, sigillatim prius fallitatis cuincam quam meam proferam
sentcntiam, vereor ne nimia prolixitate non tam gratiam quam odium mihi sim parat u-xus. cum apud ceteros, tum apud illos maxime, qui tam veritatis sunt avidi, ut aegre sexant si quis viam de rationem Peripateticorum magistro familiarem sequatur. Hac de re mihi dubitanti illud e uestigio rectis limum iter visum est,ut tritam viam sequendo, Hispa-MOrum Regum nomina enumerarem ca serie qua ab omnibus hactenus qui de iis scit. Plerunt recensentur, de in singulis meam adderem non dico censi iram sed opinionem: quam si bonis doctisque viris probauero, amplum mihi laboris mei pretium consecutus videbor: sin minus, ipse tamen gaudebo me hoc partu liberatum esse, cum nihil mihi sit molestius. quam quae meo solius cercbro hactenus conccpta sunt, ea non posse cum aliis
POMUM igitur Hispaniae conditorem Tubalem fuisse scribunt: non illud quidem risiste solo pseudo Beroso, sed ex ipso etiam D. Hieronymo, qui Iosepum scribentem Thobel Tl obclos, qui nunc ibet i vocantur, condidisse: sc interpretatur, ut Iberorum nomine Hispanos intestigat: cui tamen sententiae quosdam refragari dicit quibus placuit a Thu bal Italos oriundos suisse. Examinanda hoc loco diligenter Iosopi verba, quorum audio citate nixi ceteri Thubalem primum Hispaniae Regem inaugurarunt. καπται ei δὲ inquit, χἀ dicκλους Θοo, ac ο νες o κῖς νιν ἰπῆρες καλοῦνται. id est, Condit autem de Thobe. los Thobelus qui nunc Iberi vocatur. quo loco Tata litteram & suo dc antiquo Hebrae sum errore cum adspiratione scribit : qua de re rursus idem scriptor me pluribus agere coget. De vocalibus in eadem voco mutatis eo minus sum ibi licitus, quod sciam non satis certam 3c perpetuam ine apud omnes Hebraeos carum pronuntiationem. Audimus hie , Tubale sue Thobelo Thobelos conditos, qui tempore losepi Iberes vocarentur. Graeci iberos Hispanos vocant, unde D. Hieronymus collegit a Thubale Hispanos oriu- dos esse. Verum tempese Vespasiani ab iis quibuscum Iosepus versabatur, I bcri non vo cabantur qui ad occiduum Oceanum in Europa habitabant, sed qui Caucaseis monti bus incluti inter mare Caspium δί Pontum Euxinum agebant. Illi enim tu'c Hispani nominabantur: quod Iosepum nullo modo latere potuit, ut cum qui cum Imperatore Δί --.A a tota
996쪽
tota eius praetoria coli orte x familiaris A assidui is esset. Salua ergo aliorum pace, ego Iberos lioc loco eos accipiendos cile arbitror, qui tunc temporis a Romanis iberi nomia nabantur. Cur ita sciuiam non ipse modo facit Iosephis, sed coniunctio ipsius Tubal MMosoch in lapeti filio im enumeratione: quorum hunc Moscos dedisse ad eandem
terrae plagam cum veterum omnium scriptis citra controuersiam traditum est , tum s iis demonstrat hodierna estisdem gentis habitatio: quae nunc montibus, in quibus olim circa Iberos degebat, retulis, in amplissimam planitiem commigrarunt ubi longe lateque imperi; tui fines, non citra gr.iuem accolarum oppi cisionein, & promouerunt olim, S hactenus promouere non cessant. Acccd:t & illa huic nu ae opinioni non exigua comprobatio, quod nullum in tota Hispania vel quondam exstiterit, quantum quidem memoriae veteium scriptis traditum habemus, vel nunc exstire audiatur Tubalis ni numentum: quamquam non ignoro hac parte mihi mox ignorantiae crimen obiectum
iri cum a ceteri, fortasse, tuni maxime a Francisco Tarapba Barcinonensi, qui librum scripsit De origine ac rebus gestis Hispaniae Regum: in quo isimul ac Tubalem primum regem constituisset, confestim addit urbem cise in Baetica Tubal nomine, quam deinde
mutato uno clemento Dubal dixerint, uti de Pomponii Melae auctoritate clarum esse dicit. Equidem ingenue fateor me hactenus nescire usquam apud hunc elegantissimum terrarum pictarem Dubal inueniri, uti neque apud alium quemquam vel crum Gaeographorum. At suppetias memoriae incae fecit Tarapha aiens Dubal a suo,nescio quo M la descriptum, Setubal nunc vocari. Hic ego rursus mirari satis non possunt quid sibi velit, dum Dubal in Baetica modo de falso Pompeiani nominis prae textu collocatum. transfert ad mediam prope Lusitaniam , in qua Sotubal opidum ostio Calipodis iiiiiiij adiacet, quem nunC Palmam appcllant. Verum video quid Taraphae acciderit: Dum a nugatore silio Annio accepisset, Dubal Mclae vitam cise de priscis Baeticae ciuitatibus, nec eam in testimonij tabulis reperire possci; confugit ad Se tubal, non Anam modo latissimum, sed ipsum etiam Calipodem una cum media Ccitarum regione insigni saltu praetervectus. Fuit sinc hoc loco Tarapha nimium credulus, dum Viterbiensi nugatori Dii bal in Baetica collocanti fidem habet citra diligentius testis exameni de iterum nimis
praeceps adiutor mendach, dum quae de Baetica dicuntur, subito in Lusitaniam transfert. Et cum animaduerteret inualidam prorsus atque elumbem figmenti Anniani lationem csse, nec apud M clam quicquam exilare cuius tibicine Tubal Baeticus firmaretur, subiato ad Vascones, qui nunc Nauatri nuncuparentur, perfugit: apud quos ad Iberum Tu- delam opidum commodum inuenit, in cuius nomine satis clara atquc cuidens memoria Tubali; audiretur. Dicit enim olim Tubellam nominatam fuisse, atque inde, ut fit vitio hominum verae antiquitatis impcritorum, Tudelam vocati cccpisse. Eadem clegantia
ex Tasella, quod opidum paullo propinquius iugis Pyrenaeis sit best, commentus ei in bis priscam urbem Tubalam. Miram sine video sollertiam Taraphae in Anniani idoli curatione, quam vi lcns non bene succeisisse in Baetica , longe terrarum extra Iberum quaesiuit medicamenta. Sed quis te rogo genetide Tarapha docuit, Tatallam de Tu delam apud antiquis limos illos Hispanorum nraiores Tubal Lim S Tubclam dici solere e Visne hoc tibi tamquam
Arthidi cuipiam credamus, a quo nec telles, nec iusiuranduin videatur postillandi in Lubenter id quidem concederemus tibi, praesertim viro canonico; cuius nominis dignitatem tueri non potes, si a veritatis regula discedas: verum haec est docentibus antiquitatem lex scripta , ut nihil prorsus aferant quod non idonei audibris tellificatione posscteneri. Condones igitur nobis, si assertionem quampiam s. ita citra testem credere nolimus. Non eli igitur quod ante tecum de Tudela & Tas illa contendamus, uam nobis aperueris,cuius auelaritate fretus haec nomina mutanda esse scripseris. Cumis licet simnia sibi comminisci,&quamuis vocem in aliam aliqua saltum tenus similem transferre:
rerum si id genus ludibria a quopiam cini velit. ea nugivendis det ad mulierculas garrulas perserenda: quibus si probentur, bene illud quidem: certe scliolis hist ricis obtrudi nequeunt, ut non simul exsibilentur δc explodantur. Eiusdia, vanitatis est quod Annius S Tarapha adiiciunt,Tubalem alio nomine Tarraconem nuncupatum fuisse, quod
nomen ira per Qitos in medio scribit Munslatus . quo boum possessionem interpretati liceret. Q od si mihi fatendum sit Tubalem lioc nomine appellatum fuisse,et
997쪽
LIBER I. rgantiorem com positionem putatim, si posterior nominis pars a mn quod est pascere,
sumta dicatur ruatque inde Tarragonem eum vocemus quem Larini dicunt bubulcum. Litteram enim illam quam perperam Hebraeorum alij Ain, alij uam vocant, per G ex Amm L. imo pectore cum magno spiritu pronuntiari dcbcre, in Hieroglyphicis meis demonstra ui. Mediam vero litteram & adipiratam in tenuem transire, vini in cit de frequentisti mis. Verum enimuero an primae Hispaniae conditorum nomina de Hebraica aut Phoenicum lingua interpretanda, mox videro. Ad praesentem quaestioncm abunde satis su rit. si dicam mihi citra testes idoneos, in quorum numero nugatorem Berosum non habeo, probati non poste, Tarraconis cogi omen Tubali magis quam ceteris Iapeti filiis datum fuisse. Nec magis moueor eo quod de Nouga S Noela fabulantur, propterea quod nec hic aliud quam frigidam coniectiaram videam , de qua quid sentiam suo item loco explicabo. Neglectis ergo iis quae modo adducta dixi, ab Annio &Tarapha,& h rum aut pedaneis aut antesignanis , ad docendum primum Hispanorum regem Tubalem fuisbe, ad Iosephim reuertamur, qui Tubalem Iberum regem fecit. Iberes enim, non Iberos vocavit,tametsi in hac re nihil prorsus ut discriminis,nisi quod Ibo ad veram originem rectriis quadret, uti iam iam doccbo. Dico itaque multo voris milius este, Tu balem principio ad Caucasium Linc Caspio mari, hinc Euxino desuper imminentem in confinio stati is sui Mesech principis, Moschorum patris, Iberos condidisse : non illos quidem sibi, li rorii in nomenclatura, sed sua ipsius, ut Iosepus verissime tradi: Thobelicia ina, siue I liabeli ut alii protulerunt,non in nispania nominantur a Gographis; sed ad
mare Caspium, a quo progrcis cana Occuparunt regionem quae post Iberia vocata est. Sed ne eius criminis quod in aliis reprehendimus nos reos faciamus,statim tollem prose- mis. remus non tam ad nostram opinionem , quam ad Iosepi auctoritatem, contra clatum D. Hieronymi nomen tuendam,qui cum aliter, quam debui inci, accepit. ut numquam
Thobelos vel Thabolos in Hispania quisquam audiuit, ita Ptolemaeus, cuius unius testimonium plurimorum instar habet, Thobelicam opidum ultra Albanum flumen in Caspium mare defluens collocavit: quod nomen in vera & germana Ianigenarum lingua nihil aliud significat, quam Thobeli excubias, ceu diceremus TIdabelui me, ubi duplex digamma, quo G raeci aequo atque ceterae linguae carent, est reiectum. Nec mirum ex V fieri O,5c ex hoc A: cum id genus permutationes in quavis lingua creberrimae sint: quod quia neminem doctorum hominum latcre puto, exemplis hoc loco non declarabo. Alibi commemoraui nos man dicere, Aliemanos in eadem significatione non, & id genus variationes esse in diuersis eiusdem linguae dialectis quam frequentissimas: & dum Tluibalis nomen exponam, docebo ab aliis au , ab aliis o, ab aliis ou proferri in eadem notatione. Inuenti sunt igitur Thobelix comm ad Caspium male victis. Quid opus est pluribus 3 Nonne hic Tobalis cuidentia cernimus vestigia 3 Quis Ptolemaeo & Iose-po, una in eandem sententiam euntibus, in hoc genere silentiae versatissimis audebit re- . pugnaret Apage nunc Annianas nugas: Vcritatem ex iis audiamus qui inter omnes probae monetae scriptores primam tibi classem vindicarunt. Peripateticum auscultemus non otiose monentem : unicuique in sua scientia credendum esse. Nec vero male de piis D. Hieronymi manibus merebor, si hoc perfecero, ne quis posthac cius non tam sententia quam coni ura in errorem ducatur; & eum quidem tanto grauiorem , quanto falsa opinio tum in ceterarum cognitionum, tum in histoliae principiis semel admissa plura secum trahit impcdimenta veritatis. Iam quanto omnibus Finmis 5 gazis pluris vis is x facienda sit veritas, non illa modo quae religionem custodit, sed & haec quae in primis
gentium originibus versatur, illi satis'stenderunt, qui dum contra exteros verum unius qu.
Dei cultum apud Iudaeos ab Abrahami aetate sena per fuisse docere nituntur, hoc sibi in . . primis negoti sumunt,vrEpriscorum consensu demonii rent,& Moscin omnibus Grae Cis esse antiquiorem , & ea quae prodidit, vetustissimis aliarum gentium monumentis
consentanea deprchendi. Quid aliud agit Iosepus contra Appionem Grammaticum quid Tatia is contra gem 3 quid Iustinus Martyr quid Clemens Alexandrinus quid Eusebius 3 quid ceteri qui pluicipes apud Graecos& historiae & religionis nostrae fuerunt an non omnes ad primam adscendere nituntur antiquitat Cin, ut ex ea perennem & sibi ab omni temporum memoria congruentem atque constant in ostendant religionem Z Cur vero id iaciunt, nisi quod idiant primam quaestionem esse, An res ita siese A 3 habeant,
998쪽
habeant , uti a nobis habere creduntur 3 in quibus liber Genesis a Mose conscriptus, primas habet partes, in quem & olim Graecorum plurimi, dc hodie Dequentissima turba. - hominum Atheorum venenatas linguas cxacuit. Nec est sane quicquam facilius,quam
omnia illa quae de Creatione mundi de Diluuio, de Arca de Nochi postaris scribuntur, non apud imperitam modo plebem, sed apud cos etiam qui tibi litterarum nomine pii rimum placent, in calumniam rapere, de quae in summa nobis sunt venerati me habena da, veluti prima fidei nostrae sundamenta, ea adducere in suspicionem anilium fabularum. Nusquam igitur veritas diligentius custodienda, quam in illis quibus sublatis tota collabiti ir sacrae scripturae auctoritas. Frustra quaestionibus sese cxerceret Theologorum scholae .li prima sacrae scripturae cxordia pro nugis haberentur, ut haberi aquam plurimis non de relatu longinquo didici,sed creberrimc cx iis ipsis audiui, qui, pro dolor se huic impietati iam obnoxios esse fatebantur. quod putaui monendu, ne cui pio viro haec curiosa nostra primarum originum inuestigatio ad superuacancos, & Rcip. Christianae inutilcs labores pertinere viaeretur. Neque enim ab his tantum mediocriter doctis, sed ab illis etiam qui de cruditione dc dignitate ccclesiastica primos ordines ducunt, aliquoties reprehensas sum, quod tempus vanis nulliusque momenti studiis perderem, dum nimis diligens essem in primis gentium linguarumque originibus ad normam Mosaicam aC- commodandis. Sed suo quisque fruatur iudicio: me interim necdum poenitet caperum stigasse, quae ab aliis hactenus, iuxta doctis atque indoctis,explicata non fuerunt,uel quia sese astequi posse desperarent, vel quod in quibus parum valerent, ca conicinnenda existimarent, vitio sanc pluribus communi quam candorem deceat Christianum. Prolixius
haec expono, ne cui videar citra graues caussas a quoQuam maioris auctoritatis viro vello
dissidere: de cogar tamen doctissimis quibusque non semel res rapari quod dum fiet, candem velim excusationem valere. Verum lus missis, a d unde discessimus reuertamur Thubalem igitur ad Caspium mare Thobclois condidisse, Ptolemaeo dc Iosepo cred mus, non tam quod ipsi sic senserint, quam quod compertum habeamus ab utroque horum omnium veterum historiae scriptorum libros accuratissime excussos suisse: quod ve
b istas de principe Gaeographorum quiuis facile intelliget, ita de Iosem illi perspicuum fiet, qui
ea legerit quae docti stimus hic vir cum alibi, tum contra Appionem Grammaticum scripsit. Porro ii luc tam diligenter in Archaeologia sua Berosi auctoritatem Mosaicis scriptis applicuit, uti cuiuis licet videre: an putamus cum taciturum fuisse, si quid ab eo de T balis in Hispania regno didicisseti Nemo profecto, qui primum saltem eius librum legerit, id cuiquam assentietur. Quo fit, ut prorsus vanillimis mendaciis ea sint annum randa , quae Annius, de ipsius Idolum Pseudobcrosus,dc eius cultor Tarapha de Tubale prodiderunt: quorum si vel unum Iota apud Babylonium sacerdotem exstitisset, numquam fuisset a Iosepo aut dissimulatum aut neglectum. Iam illo quod Eusebium etiam ad partes vocant, quid potest esse impudentius in cuius Chronologia nulla mentio re- gni Hispaniae inuenitur, nedum Tubalis oc Iberi de Iubaldae de ceterorum Regum in cerebro Pseudoberosi de Anni3 iniit haec nomina eundem significent) natorum recenseatur successio. Non parum hactenus effecimus, si verum illud est Horatianum, vicit verissimum , Virtus est vitium fugere, de sapientia prima Stultitia caruisse. Quae enim maior stultitia, quam vel Pseudoberoso vel Annio vanissimo mendaciorum mangoni
credere contra Ioscpi de Ptolemaei sententiam 8 praesertim cum eorum utantur testimoniis, qui ne per somnium quidem quicquam corum quae ipsis affingunt, cogitarunt: nedum scriptis prodiderunt. Nos tamen non hoc agimus ut Tubalis postcros Hispania cxcludamus, sed ut quiuis intelligat, nullis ea fundamentis niti quae vel Annius vel Tarapha vel ceteri historiae Hispanicae scriptorcs hactenus de Tubale prodiderunt. Nostram autem hac de re sententiam in Iberiae consideratione aperiemus. Quando itaque Thob lorum regionem inuenimus, pergamus ulterius inuestigare quibus exoris Thubal ad eam peruenerit, quo dc de itineris ratione veritatis cliciantur argumenta. Vt haec inquisitio recto ordine nobis si iccedat, ante omnia sciatur oportet,vbi ante Thubal habitarit quam vel Thobelos vel Iberos conderet. Id sciemus si liquebit, ubi parer sedes habuerit: qui isti cum lapetus suisse a Mose tradatur, atque is una cum patre suo de fratribus in Arcasu iit. numquam quicquam certi statuere poterimus, nisi prius intelligamus quo terrarum loco Arcam Nodius cum filiis suis sit egressus, de quam mox inde tenuerit regionem
999쪽
. LIBERI. Icum ipse, tum Iapetus Tinibalis pater. Hic longe maior dii scilitas nos excipit, nata illa
quidem non ex Mose, scd ex iis qui Mosem male sunt secuti: quoriam communis crror magnum fuit ignorantiae crassismae seminarium iam 1 multis seculis, non apud indo- ictos tantum, sed de apud doctissimum quemque grassatae, de adhuc fortasse grassaturae ad multas aetates, nisi eam Indoscythica nostra profligasciat. Ne tamen tantisper Hispanicis originibus supersedere cogamur, tum illa ab omnibus quibus liaec paramus fuerint lecta, breui compendio quid millis iit necessario ad carum rerum quas hic exposituri simus comprobationem accersendum , cxplicabimus. In primis itaque cum Mose dici. N.pinus, Arcam in montibus Ararat quicuisse , quos Armeniae montes plerique omnes in . qui
terpretantur: Iosepus Gordyaeos intelligit, D. Hieronymus eos e quibus Araxes profluit, ' ali; denique alios, ut illo libro latius ostendi. Verum nemo corum illos montes assignae qui collatione camporum Sennaar. in quibus post Babylonica turris exstructa est, orientem versus sint remoti . Vnde efficitur, ut vel ipsi omnes crrarint ad unum, vel Moses falso dixe iit, Nochi filios postquam in magnam multitudinem cxcrcuissent, exoriente ad campos Sennaar commigrasse: quod impium sit non tantum fateri, sed etiam cogitatare. Omnes cnim montes quorum mentionem faciunt, declinant ad occidentem dum Babylonicis campis conseruntur; a quorum finibus si venissent, ab occidente, non ab oriente iter ingressi fuissent. Nos igitur conuenienter sacrae scripturae montes Armeniae ' ' 'Taurum esse dicimus, qui varias variis nominibus propagines per totam Asiam emittit, et istam tiquos non mirum cst Armeniae montes a Mose vocari, co quod ex illis nobilissima duo sumina Tigris & Euphrates prius Armeniam perinccnt,quam ad Babyloniam irrigandam descendant. Deinde, quia Iudaeis scriptit, non alia nota montes hos melius poterat lignificare, quam si Armeniae montes vocasset: eo quod insignis corum altitudo ad superiorem Armeniae partem notissima haec flumina cstundat. Quaerenda ergo illa horum montium pars quae campis Sennaar collata longe ad orientem recedit, quam ad Paropam istum inuenies, ubi Taurus proprie Caucasus nuncupatur. Huic subest Mar 'giana, in qua vitis tanta sua sponte crescit, ut duorum hominum complexum saepius vel impleat vel excedat. Quo fit ut mirum non sit, si Nochustum domu vitem inuenerit, Vimi ιιι
quam antea numquam in India,in qua natus crat, conspexerat;utpote regione vitis neq.' ' tum neq. nunc serace. In hac regione Meros mons est, in quo Nochus Nysam condidit, M. M.
primum post diluuium opidum: a quo tota Dionysiacorum siue Bacchinaliorum pompa
ad ceteras orbis partes manavit. Nochum enim Bacchum a vini inuentione posteri vo- - ' carunt. Se tot praeterca nominibus indigitarunt,quot Deus cum dotibus prae ceteris ino talibus exornauit. Cum itaq. in beatissima illa regione in magnum numerum nepotescius excreuissent, magnam coloniam cini sit ad occidentem, sccundum longam monatium catenam. Ipso interim, uti summus & Sacerdos de Rex,ad Nysam mansit, illo apud se filio retento ad omnia quibus usus esset administranda, qui SI aetate minimus esset, de patri, iuxta ac de consecratione liquet, sese semper gratissimum iucundillimum t. praebuisset. Neque enim ulla ratio admittit, ut simul omnes alio emigrarent ex ca regione quae feracissima esset cum rerum ceterarum omnium, tum cxcellentissimi vini. At si manere quisquam debuit, pater certe summus tum magistratus manere debuit: δc si manere debuit quo dc ipse quiesceret de iter agentibus commeatum suppeditaret, stulabat tum ipsius alas tum dignitas , ut unum filiorum apud se teneret; de eum qui rem qui maxime placeret, quo M praesentia citis frueretur, k ipso ad omnia de sacra de profana uteretur ministro. Coloniam itaque ducunt Sem de Cha in maiores natu filii , cum quibus aliquot etiam Iapeti liberos profectos esse probabile est: dc quo itincra de regiones discerent, de Iapeto nuntiarent si qua re opus proficiscentibus esset, tum etiam quo patrem 5e auum docerent de quae loca transiissent, de quibus tandem sedes fixi sient. Haee autem ita fieri debuisse communis vitae ciuilis ratio demonstrata; quam qui non intelligit, is prosechd non cst dignus sacrae Mosis historiae lectione. Scripsit hic breuiter quidem pro eo ac decet sacra tractantem, sed sic scripsit, ut ex unica sientcntia quam plurimae aliae deducantur, collectione apud cos semper habenda ncccssalia, quibus ab experientia de usu rerum cognita sunt omnia illa quae ad quasvis Rcip. partes cum dignitate obcundas recta officiorum ratio praescripsit. Profectis igitur Scino de Chamo, de una missis legatis de commeatus procurandi praesectis, de corum ministris, per longa montosam regionum
1000쪽
interualla tandem laetissim campi sese osterunt quorum ingens ad vasta latitudo omnem Oculorum aciem, in quascumque partes coniecti suissent, longc incedebat. Ea planities non sblium fertilitate, sed amoenissimo etiam &latissimo flumine multas secum allaturo commoditates tum ad irrigationem agrorum, tum ad importandi exportandique copiam, hinc ex superioribus partibus, hinc e mari, inuitabat. Collocatis igitur hie sedibus, facta est agrorum disti ibutio, uatori in ultro citroque iis commeantibus quibus hoc negoti) vel 1 Nocho& Iapeto datum csset, vel ultro etiam susceptum, vici Memper asit da rerum nouarum humana natura, quas cum auditus tum visus plurimas solet in longinquis peregrinationibus Offerre. His modo coloniis omissis, quas duo fratres nata maiores ducebant, Iapetus cum liberis suis qui una proscctionem non essent secuti, ob eas quas dixi caussas solus cum Nocho omnium poli diluuium patriarcharum patria cha, sacerdotum omnium & regum omnium ad ipsi ina vi'. Christum, cuius imaginem gerebat, principe in illis locis quae NycaeS: Mero, in quo vitis fuerat inuenta, proxima iacebant, permansit: Sc paullatim finitimas etiam orbis partes suis filiis de nepotibus iste quctauit: illuc Sacis ad Imai radices, nec procul inde Gommoris aliis alio habitatu emissi sis, uti a nobis late alibi explicatum cst. Labctibus iam annis, cum Semi de Chanai de nonnullorii etiam Iapeti nepotes immens bauctu accrcuissent,viderentque maiore esse multitudine Quam quae campis Senoar contineri alique possiet, comitia habuerunt quo facto opus esset deliberaturi: in quibus ita tutu cii csi muni omnisi sentetia de applausu, insigne de eximium aliquod monumen tu exstruendu cffe,cuius aeterna duratio de stupeda operis magnitudo perpetuo testaretur, quanti qualesque viri, dc quam innumeri locum illum quondam habitas lent. lactis igitur sit perbi de insani operis fundanactis,& iam portentosa sublimitate ipsi caelo astrisque minitante, Deus cui nihil magis quam arrogantia Se si I idus sui ipsius amor displicet dementes elatoriam hominum cogitationes S vcsana consita solis humanis viribus innixa momento temporis dissipauit; δί quo perennis exstaret memoria quam Deo omnis displiceat fallus, non ipsam modo coepti operis molem deiecit, sicd ipsos etiam qui stupida arrogantia initati, monstrosam arcis amplissimae altitudinem moliebantur, sermonis patrii, qui omnibus ad id usque temporis unus fuerat, obli uionc ceci a poplexi a quadam percussit , dc loco unius linguae varias multasque ipsis mox inspirauit, quibus inter se dissidentes, Vcluti ebriu aut mente capti, frustra alter alterum alloqui nitebatur ι quae sermonum confusio S mutua cogitationes conferendi inopia se cit ut turris Babel vocaretur, eo quod babiten illi dicantur vernaculo nobis hactenus ser mone, qui sonos verborum sic confundunt, ut quid velint intelligi nequeat , cuius vocis ratio petita est ab edentialis . nam hi necessario vocum discrimina confundunt, quod ita careant instrumentis quibus veluti fidibus quibusdam soni distinguuntur:& idcirco ipsiugingiuis, in quibus dentes fuerant, loco dentium Vti coguntur, quae nobis babellii vocata tur. Quando igitur neque Noctius neque Iapetus una cum suis qui in campis Senounon fuerant, in iis locis permanserint& habitarint, quae magno multarum regionum interuallo ab Euphrate crant remota , nulla potest caussa cogitari ob quam S: ipsi sui de maiorum siet monis iacturam secissent, cum ne illi ipsi quidem, qui a Margiana tam lon- sc cnai grauerant, sermonem suum antiquum perdituri strissent, nisi immani sese si per biae scelere foedassent: ob quod a Deo puniti suerant linguarum confusione. Fuit autem his talis, ut antiqua vocabula ab aliis aliter suerint cor ipta, litteris variis modis transspositis aut in vicinas com mu tatis, ita ut non tam vocum priscarii integra perditio, quam litterarum in iis de significationum confusio potuerit vocari: quae quomodo differat a corrupicia illa quam aut variarum gentium commistio , aut ipsa aetas omnia paullatim deprauans de immutans inducit, in Hermath. ostendi. His modo breuiter ex Indoscythicorum libro repetitis duo confestim consequuntur maximi nobis ad ea quae nunc in lucem vocare molimur momenti futura: quorum alterum cst,quod Iapetus cum liberis de nepotibus ea primum loca post cataclysmum incoluisse reperiatur, quae Paropanisi iugis proxime stibiacebant: c quibus dcinde numero aucti, ad vicina comm graiunt:
Aiterum, quod est multo etiam pluris faciendum, in eo consistit, quod primus sermo ab Adamo Spiritus sancti instinctii factus, apud solos Iapeti posteros fuerit seruatus: qui
cum talis suerit de Mosis testificatione, ut voces per clementa sita veras rerum notiones
adamussim imitarentur, 3c, quoad cius sonorum discrimine ficti potest, clarissime depin