장음표시 사용
211쪽
rem quidam cucumis semen lacte seminum aut aqua macerant, quo citius erumpat. Contra ex vetere celerius proueniunt a-hium,beta,nasturtium,curita, origanu, coriandrum. Peculiare in beta traditur quod non tota uno anno gignitur.
sed aliquid sequente,&aliquid tertio,itaq; ex copia seminis exigua pullulat. ' Plurimum affert apricitas soli. In seminum ratione & hoc obseruandum, ne vetustate sit exucca, aut ne sint admista, au ne sint adulterina propter similitudine, Semen vetus in quibusdam tantuvalet,ut natura com mutet.Na e seminebrassicae vetere nascit rapa,& coli aeraporum bras ca. Item ne semina vel citius vel ta rdius tollas,tempus nempe Uere,a uni no,& caniculae exortu idonea
ut Theoph.scribit, neq; omnibus locis . in ac generib.ide. In horto satoru celer'
tertio em die idit, lactuca quarto,cucu vce Vm mis&cucurbita quinto, portulaca serior pMit- .exit,anethu quarto, nasturtium& sinapi quinto,beta estate sexto, hyemedecimo aut duodecimo, porru decimo nono nonunil vicesimo,cotumacius coriandrii, si nouum sit omnino nasci recusat,nisi
212쪽
conuoluatur,cunila & origanu post tri gessimum diem exiliunt:omnium dissi citi me apium, quadragesimo enim die, vel quam celerrime quinquagesimo maiore ex parte solet emergere. Est tamen Cocti status aduertendum,quod magni refert, Si se oons eran menti serenitas aut temporis inclemen , tia succedat: nam maturius fauente caelopi oueniunt, ut tepentibus locis & apri cis aut illustratis sole. Qusdam annot tum suo pariunt, quaedam saepius,& in bimatu, sicut apium, porrum, gethiu, quae
semel fata pluribus annis restibili sertilitate proueniunt. QV ae annua solum vita contentae sunt herbet, statim ut senae perta sectum est,exarescunt. Amisso caule fru Tegermiva ticant porrum, gethium,cepe,allium, retia. in uniuersiam omnes,quae in laterib.sur culos creant, atque hae omnes fimum a
quamq; desiderant. In seminib. mitten- Luna ratio dis etiam tuns rationem habendam putant quidam,& augescete non decrescente luna serendum plantandumq;: Alii a - quarta ipsius die vique ad decimam octauam plantationi idoneum tempus existimant: Alij tertia inna, alij a decima usiaque vigesimam. Certissimum autem arbitrantur si luna super terram existat.
213쪽
THRAS.Sed age iam edisseras nobis de acelebriorum herbarum & hortensili cultura aliquid. M A R. Sunt qui per menses operas hortenses partiantur , sicut a lias res rusticas.THRAS. Perinde est,siue per menses seu utcunque ordine videmus dispositas in hoc tuo horto cultus rationem explices. Nam in regionib. tepidioribus etiam per hyemem culturas non intermittunt, hic nobis nostrae , gionis obseruanda culturet ratio.MAR.
In hisce regionibus ad finem Februarij est
caelo clementiore hortensili cura inchoa
tur. Iam igitur hortistercorat; One,fOs-.dsone,sarritione, atque purgatione praepanguntur. ΔTHRAS. Cedo de Asparago,Gcq; communiori bus oleribus sinpulatim quaedanobis,po st de voluptuariis ac medicis c6 χmemorato. MAR. Asparagus olim syl- N Muestris, iam altilis celebratur, Graecis α Παραγγ talica, Gallicalingua serenomen retinet,illi enim asparago, hi asperge vocant, Germani sparages ac spiri tus
alicubi appellant, sic diruis quod sponte prosiliat, nam illi satiuos asparagos ignorabant. Alii dictum putant,quod in virgultis asperis nascatur; atque ipsi
214쪽
scapi asperi non leucs, quibus acule; profolijs. Quin etiam Omnia olera clam pri- mum erumpunt asparagos dixere: Sunt
via. qui Corrudam appellant, quod facile corruat ac decidat. Ei fariam seritur, semine videlicet & Cpongia. Semine ita ut quantum tres digiti comprehendunt singulis fossulis deponas , Ut bina terna-ue grana semipedissipacio mergantur 1 Io pingui subactoque mense Februario,
Iocus stercore contegetur. Herbae inter-
naicentes subinde vellantur,post quadragesimum diem sere inter se implicatur,& quasilin unum coeunt: Radix conexa capillamentis coalescit,qui spongia vocatur. In locis sere siccis sulcorum imis partib.ponenda sunt semina fimo macerata. In uliginosis cotra in summo porcae dorso collocanda, ne humore nimio lidant. Primo deinde anno cum ita cosita sunt, asparagum quem emiserint, infringi oportet:Nam si ab imo vellas,adhuc teneriusculis radicibus, tota spongiosa sequitur , quae per biennium in seminario suo est stercore & assidua runcatione sotienda. Reliquis annis no est decerpedus, sed radicitus vellendus,ut oculos suς germinaxionis aperiat, quod nisi sat, stirpes
215쪽
praesi a me oculos spongiarum excaecant, nec patiuntur asparagum emittere. Reseruabis eum,de quo silmpturus esse mina. Postea scopas & scorpiones incendio consumes, circa hyemem spongiis adiicies stercus&cinerem. Seruntur dc spongiis, quas post biennium in locum apricum & bene stercoratum transferri conuenit. sulci inter se pedali distantes mensura fiunt, non amplius dodrantalis altitudinis,hoc est,duodecim digito Idm , in quam ita spongiolae deprimuntur , ut facile sit perposita terra germinent: Sed Vere priusquam emergere cc perint,bicorni ferrameto terra com mouenda,ut &facilius emicet,&relaxata huplenioris crassitudinis fiat δadix.Sarriri iubet Cato,sed ita ne radices laedan
tur aut conculcentur , ex eo velli asparagum a radice: nam si defringatur,stir pescit, & intermoritur , sed usque licebit,
dum in semen videris ire. Quo anno teneris substramentis per hyemem o-pςrito, ne rigore peruratur, & nouo Vere aperito, stercore saturato, Catoni praecepto. Sunt qui putent prim , anno nullo cultu vexanda semina,
seu runcatione contenta. E radi-
216쪽
culi, quas spongias vocat primum t 7 s his ex i l l t, ca c u in i in e i a torulos t u rbis '' eo, gulae idoneus si decerpatur: in νὴ tiaris crescere, mox in ramos latiores e Plic tur, quibus insunt sella capillas esti in morem sceni euli tenuata,ac Vctu ixe in spinulas coalescunt, Post foro m Baccaasipa baccas seri primum virides, post maῖ rari. i itatem rubescentes. Si toto an Doedd te asparagos habere libeat, ubi truc plςgςris, radices quae summo cespite va gantur ci rcu in sod iendo aperies, hoc i tus mangonio frute Y nouos dabit capti culos. Aiunt si arietum cornua coni
sa sulcatim defodiantur, rigenturq sp ragos producere. Hoc olus siccitat s udet, quare rigationem potius rei g it, appetente autumno si rigent. , xOsiorcs prosilient. Vere caules cibo i
d00ς i , qui aqua vel iure pingui leui i
culς decosti, nam diutius percocti inthem fatiscunt,ac cocti sale oleoque cor spersi eduntur no insuauiter.THRA Asparagi serendi rationem pulchre pii' isti, perge obsecro de ruta. MAR lrm. Ruta quae Graecere 6, Italis ruta liqi Germanis idenrute/Gallis dς
dyn, ad finem Februiri j vel Martiol
217쪽
mense seritur, ac plantatur locis apricisiti siccaneis, humorem ac fimum auersa tur,cum caeterie herbae requirant,maxime cinere nutritur. Cum omnia semine aiant prouenire, id tamen in ruta negari. Ramuli cum aliqua corticis par te conuulsi verno tempore pro plantis conualescunt, sed tota translata morietur, semina solliculis es ausa singilatim manu defiguntur, si suis inuolucris exuta sint sparsa laetantur, rastroque obdu- cooperiuntur. Gaudet umbra sici. Furtiua, ut asserunt, melius prouonit, ruriis Seritur maledictis, sicut& cuminum Niant ptiua alia quaedam. Optat euelli, non effodi ... Immundae mulieris accessum reformi- . dat. THRASYB. Elegantes uideo la- - - , oxicas, quibus obsecro modis eas nuscis t. t ym MAR. Lactuca, Germanis Latii cli, Galpr molatis laictve,. Graecis D. Italis lactuca, Praeter sylvestrem ii ia sunt genera, Crispq,quam Columella Caecilianam&Be-ΡJGMticam vocat, e locis ubi felicissime pro
uenit,eaque maxime expetitur,Germa
'i ς trauser Iatticli, G allice crespue. A lia pilata, suoplattici Germanice, Gallisl ictue testue, Plinio Laconica & Sessilis 2;nstar brassicae capitatae, in capitis aut
218쪽
mali formam extuberet, Gallice lactu empona mes&bla nches.Tertii generis est rotunda , 1 foliorum rotunditate & la titudine . THR ASYB. Sed qua ratione tam laetas paras lactucas,& quando seris'
MAR. Ad finem Februari j, aut initio Martii seritur, ut possit Aprili vel Maio
transferri. Calidior ib. regionibus,ut Palladius tradit,etiam Ianuario seritur, vel Decembri, ut planta Februario transfe-
Tatur. Certum autem, toto anno eam bene seri, si locus sit laetus, stercoratus& irriguus. Antequam pangatur,radices eius resecandae aequaliter & liquido fimo liniendae, vel quae iam pacti sunt nudatae letamen accipiant. Amant solum subactiim, pingue, humidum,stercoratu. Inter has herba nata manu euellenda, non sarculo. Latior fit, si rapa ponatur,vel cuproducere incipiet cautem,eo leniter in ciso gleba prematur,aut testa.Candidam fieri, si fluminis arena vel littoris si equo ter spargatur in medias ,&collectis ipsis seliis alligentur: Teneram Z candidam, si biduum ante quam vellatur eiuS comae colligentur: Sessilem vero fieri, nec caulem promere, sed conuolutis via 1 soliis, in stobum extuberar vel in orbem circumag i,
219쪽
. O A' II. DE RE n V sTIC A. '' cum agi, si translatae radix, ubi in palmi altitudinem adoleverit, ablaqueata bu bulosino recenti oblinatur , & aggere congesto rigetur,dumque ad incrementum peruenit, erumpens germen acie serxi praescindatur, demum testa fictilis nopicata im ponatur, ne in longitudinem, nil latitudinem augmentum capessat. Suaviores,que coercitis caulibus restibi-Ii pullulatu prodierint, quae,quo minus in caulem prosiliant, clim incrementum aliquod acceperint, testula alioue pondusculo deprimantur , ut in latitudinem se diffundant. Si vitio loci vel temporis vel seminis lactuca durescit, planta eius auulsa&denuo posita teneritudinem consequitur. Multis seminibus condita nascetur, si caprini vel Ouini stercoris baccam subula subtiliter excauaueris,& in ea semen lactucae,na sturtii, Ocymi, erucae, api raphani immiseris, & tunc inuolutam simo baccam terra optime culta breui scrobe demerseris, substratoque molli letamine leniter aqua rigaueriS. Apium nititur in radicem , taetera semina insinmmo, lactuca pariter mergente prosiliunt, singulorum sapore seruato,
220쪽
Costantinus tradit lactucam humidum re frigidum esse liplus, & sitim cxtinguens ac somnificum,coctam magis alero,coitum comprimere, quare Pythagorici Eunuchion appellant, semper laetum cliorem succum praebent, & plus a lunt, autumnales quia succo caret min nutriunt. Intubum vel intubus,quod in propinquo, non multum fgura distat alaistuca, vulgo cichorium hortense, Germani & vulgus Endiu iam,Itali & Galli
Cicomam appellant. Seritur sicut&alia hortensia Martio,amat humores&solutam terram, sed planior arca huic appa
retur , ne radices terra fugiente nudent.
Quatuor soliorum transferatur ad Io- cum stercora tum,quae autem Kal. Iuliis seruntur semen serunt,post non producunt semen. Quae hyemi seruiet,leritur mense Octobri in locis apricis. Nunc ut ad hyberna seruetur acetaria cum solia sua suderit, ea velut in orbem circum acta, summatim tenui ligamento vinciuntur, & fictili vasculo haerente semper quo alimentum fugant radice, conduntur: Ita & candorem & teneritudinem summam contrahunt, & m gnam amaritudinis partem exuunt.