Rei rusticae libri quatuor, vniuersam rusticam disciplinam complectentes, vnà cum appendice oraculorum rusticorum Coronidis vice adiecta. Item, De venatione, aucupio atque piscatione compendium, ... Auctore D.D. Conrado Heresbachio ..

발행: 1571년

분량: 878페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

241쪽

c N P A Da, H R' As n Amri rum plantarum Vmbra gaudere videatur, tamen in hortorum coloniam a soncita aprico solo& cultura laetatur fructumque ministrat uberiorem. Humi

spargitur sine caule multis a radice pediculis, quorum alij flore cadido,alii trigemino comantur solio per ambitum serrato, fraga, hoc est, fructum gerunt rubetem & colore & sipore gratissimo. Germ.Erdbern,Gal. si esses vocat. Est &frutex altius surgens quasi flagellistas . ciuiens,qui fructu fragis simile sert. DiruoMIπη rubum Idaeu appellare videtur,l in Ida monte copiose proueniat sic dicta. Non ,uti alius rubus, spinis horres,sed tener ac surculosus sol ijs colore subcinericiis.Mora fert rubra sed pallidiora fragris dulcis gustus. Graec Eβάδμἰδοῖον et κομαρον vocant, Germa. Biraberen Gall. Dabo fias. THRAS. Quisnam frutex i lle binum cubitorii. MAR. Vulgo liqui ricia dicit, Plin. et licer rhy-26 appellat Gricis, dicitur. Ita licet ego litia, Gallis reclisse,Germa

non arbitror hisce regionibus prouenire , ad Moenum frequentem esse au

242쪽

dio, quonam pacto colatur audire gestio t nam radicem habet dulcore, a quo nomen habet, commendabiliorem. MAR. Plantatur sarmentis ut lupulus, gaudet solo non crassio, sed leuiore & aprico. Carpitur Septembri.

tasne Veteribus notam suisse hane

stirpem' ΜAR. Quam ribis nostra aetas vocat, 'Germani Θ t So iis Derte quod circa solstitium rubicundis & maturis baccis ornetur, quae sapore acidulo aestuantem stomachum refrigerant, sitim restinguunt, maxime quq febricitantes excruciare soles. Salgamarij siccaro vel melle condiunt ad totius anni usum. Veteribus putatur ignota fuisse, vulgaris nunc planta se piendis hortorum puluinis camerisque tegendis idonea , facilis cultura,

nisi quod pergulis & topiariis opero sis flexibilis.THRASYB. Cum lupuli metionem seceris,num & vos urbanis Lupulissa hortis colitis eum fruticem, qui rusti- lictar ct eis pridiis familiaris.Na apud nos sunt, reptitius. qui non vulgarem ex eo quaestu faciant. Bon. M AR.Tu igitur edissere nobis qua arte

243쪽

tis uti vitis quod & tu de Glyceriga pau lo ante dixisti,idque in autumno, vel si

glacies hyberna metuatur, in Alartior . Sarmenta reciduntur a radicibus etiam affli istis,& in terram merguntur,ac pingui fimo terraque obruuntur, quasi cumulis aggestis atque sic codita per hyemem relinquuntur. Vere terra foditur farculo non ligone atque aggeratur purgaturque inutilibus herbis acac stirpi hus. Circa Maium pali defigunt,quibus scandendo circumuoluitur, unde reptitius lupus dicitur.Quicquid supra flore sarmenti emicat,id resecari solet. Circa Septembrem aut ad finem Augusti stores decerpun tur ad cerui sist tem peraturam . A messe lupuli stramenta ad terram reciduntur, terraque rursum intumulos aggerata fimo operitur. Vere stramenta e fimo collecta auseruntur, terra runcatur, coliturque vildiximus.

Cacumina & surculi qui primum e terra circa Aprilem erumpunt decerpi Q-lent grati acetariis,& prodest ne nimium luxurietur. At age tu ad explicationem horti tui reuertere. Heus quam elegantes Melones,Pepones, Cucume

res a

244쪽

, ik ti. DE R E IrusTICA. III res atque cucurbitae,horum culturam nobis aperias.MAR.Melones a malorum si Melones. gura quasi pomeos appellarunt quidam. Sunt e genere cucumerum, equo & Pepones,qui Pompons Gallicd dicuntur .cu- Cucumercumis Latiuus θί- Italice Cucu- Di mero & cedruolo, Germanice &Gallice misCocumbre. In pepones & melopepones . degenerat figura & magnitudine latum , dis idens, cum magnitudine excessere pe ρ, ρ' pones, cum vero rotundi ex malo & peta --

pQnem Clope pones vocantur.Totum g 'nus hoc Melones a phellarunt scriptores aliquotis Graeci omnia tam cucumerum,

quam Melo peponum genera pepones nominant ac Melones. Et si sunt,qui Melo nes a Peponibus distinguant,neque inter eruditos de his nominib. satis conuenit,n q; quid veteres per pepones & melope pones intellexerint, certo affirmari potest. Pepones serpunt longius Bagellis reptantibus, frondibus scabris, fore luteo, Estur cum maturuit cum voluptate. Gonu; quod dulcedinem reprssentat Sucri-R' appellat. Melopepones in campania CG isi . primum geniti putantur, mali cotonei ς sigie. Non pendent hi, sed humi rotun Melveto

245쪽

semen eius Vescum antequam maturuerit. Conciditur in iuscula, non multum juvir forma distans a me lone. Est & cucumjsgrum mer rotunditate immensa, modij instar,

dandae. Seritur totum hoc genus mense

Martio, rarius distent inter se semina pedibus duobus, locis riguis & simo sub actis vel pastinatis maxime arenis. Mulso vel laese per triduum maceranda se mina , & tum iam siccata ponenda. Hinc suaves efficiuntur. Odorati fiunt Melones, si eorum semina multis diebus rosarum folijs immergantur. Cucumeres longos & teneros fieri, si aquam in patente vasculo sub eis ponas, duobus palmis inferiorem , ad quam festinando tales fient. Aquam amant, adeo,ut disseisti ad eas adrepant: Si pendeant, aut si quid obstet, curuantur, veluti si oleum apponatur, quod veli menter odere. In fistula flore demis. so,in longitudinem immensam crescut

Hyemem

246쪽

Hyemem oderunt, sicut & Cucurbitae, Cucurbis cui similis prope natura, nam & foribus, soliis, reptantibusque flagellis conuenit. Sed haec in scandendo procacior , incremento pernici pergulas opa- cans, & parietum aspera in tectum usque conscendens sublimitatis natura auida, dependente a tenui pediculo enormi ponderis fructu, coloris herbacei, pyri figura turbinato . Quamuis ubi d foruit , ea quoque prouenit effigie qua cogitur, siue in caput, siue in lagonam , aut aliam formam . Tradunt nouem pedum longitudine nasci, rotundar etiam in usum vasorum excrescunt . Cortex multeo tener, inueterato durus, qua carne prius exinnani ta peregre proficiscentes urceorum vice frequentius utuntur, in eo potum condentes, quo in itinere sitim leuent. Cucurbitae, quae aestate in cibo usurpantur, diuersae sunt formae, alia enim rotunda, alia longa, alia sessilis, & quanquam

forma diuersa,vis tamen eade, siquidem serma fingit arte, crescit qua cogitur sorma plerunque Draconis intorti forma. Et alia reptantibus flagellis scandit in at

tum, viros sine adminiculo non sunt, , P a veloci

247쪽

velocitas pernix leui Vmbra pergulas a que umbracula operies,ut diximus. Grae

ge.Semina quae collo propinquiora proceriores paruit cucurbitas,quae in medio rotundas, quae laterib. crassas breuiores' que ac sessiles, ut Palladius testatur.Tam cucurbitae quam cucumeres grandiores pariunt, si semina inuersa ponas capitib- Columella auctore. Solum amat humi dum, pingue, stercoratu, solutum, simo iuuatur plurimum & rigatione.Quae tamen sine multa rigatione conualuit,fructum iucudioris saporis praebet. Copiam aquae nacta minorem curam desiderat.

Sesquipedali altitudine sulci fodiendi

sunt, & tertia pars stramentis inditis te- genda, mox stercorata terra usque in dimidium sulcum aggeranda,positisque seminibus tam diu aqua praebenda, donecenascantur, ubi conualescere ceperit,adiecta humo incrementa eorum prosequenda, lonec sulcus coaequetur.Rarius seru-

tur, uti distent inter se semina pedib.duo. bus. Erumpit post sextum aut septimum diem.Qus sicco selo ponuntur,diligeter xiganda, quare in fictilibus aquam appo

nunt

248쪽

Da ita sivsTICA. 11snunt inditis fasciis,quae humorem ministrent. Vbi adoleverint adminiculis sui ciendae.Cibis gratiores:quq longiores.Cauendum ne mulier admittatur, ubi cucurbitae consitae, nam eius contactu languescunt. Quae seruantur ad semina, usq; ad hyemem insiua vite dependeant, dein do sublatae in solem ponantur, aut sumor alioqui semina puere facta pereunt. Recentes durabunt,si in sinceram albi vini secepicatis doli, demergantur, aut suspendantur in cado acetum continente, ita tamen ne contingat acetum. Colecynthis colum

sylvestris etia cucurbita dicit. THRA. Quid sibi vult carduus pubescς ' M AR cis sa

Nuncubi in Columella tuo Cinarq men- tionem fieri legisti, praesertim in c*rminibus de hortorum cultu,cum inquit:

Hilpidaponatur Cinara quae dulcis Iaccho

Potanti eniat. σα

Athenaeus ad finem secundi libri dipno- /sophi e Sophocle:

Καύαρο- ακανθα παντα πληθua YHi i. Carduus est olitorum mangonio altilis, heroum men sis in delitiis habitus,qui,ut vides,compactilibus spicis squammatim Coagmentatis constat,in quibus orbiculata&pyramidalis facies exterior virescit.

P ι Graeci

249쪽

sti obitu, q, sit i pse echin' vel capitulum

nuci pineae simile. Gal. alti cocatu appet lant ab articulo Arabum at &cocatos qui nucleus est pineae nucis,deinde corrupto articulo artichauit vulgo appellatur, Italice cardo & cardi osse,Germa. partim gallico vocabulo partim strobirii. A Columella cinara appellata planta, P dum colli ur cineribus maxime gaudeat.Semeco modius circa Martium seritur, eiusq; planta circa Nouemb. deprimitur,Vt vore suos scelus largiatur multo cinere stet

corando, Vere sata vix eodem anno fructum dabit.Cauedum ne semina inuersa pangantur, na sic incuruar pum iisq; fiet

cinarae. Terram stercoratam &solutam

diligit,& inpingui melius prouenit. Pallaci ius quoque addit crescente luna semina in paratis areis spacio semipedis di screta non alte imprimi, sed tribus digi

iis comprehensa, donec ad primos articulos terra procedat, demergi ac leuiter obrui rigarique frequenter, si aestas in ter ueniat, nam ita fructum pleniorem educabunt. Cum adoleverint herbis assidue liberentur & cinere,ut diximus,stereo Iabuntur. Tradunt spinis carituram,

si se mi

250쪽

II. DE RE RUIT ICA. II s

s seminum capita prius lapidis attrita

retundantur. Dulces prouenient, si in lacte semina macerentur. A talpis & muribus defendere plantam oportet, vel catorum vel mustelarum domitarum praesidio, ut Ruel l. docet. Athenaeus Cinara

caulem cactum κακτον, qui humi procum Octin. bit, qui vero in rectum subvehitur, per- κακτο nica vocari tradit. THRAS. Age, quae Pernica. isthaec est herba, quae veluti capillamen- πέρ Din. tis erumpit, flore suppurpurea ac pallescente, cerulei que calycis, in quo flammea croci stamina. MAR. Crocus est, Crocin. Graece κροκο quod nomen et Italice ac Gallice retinet. THRA. Valeat igitur Corycum atq; Sicilia,Cyrenaq;: unde ad nos tanto pretio ad portat. MAR. I mo&in Germania prima apud Vangiones Nanaetumque Spiram,& aliquot alijs regionibus feliciter prouenit:& odore ac temperam cto cum quolibet certas externo.

Seritur in Martio, radicis bulbo.Nam radicem habet bulbulosam ac capitatam instar lilii, porri, aut scillae. Constantinus tradit viviradicibus plantari, cum Horem abiecerit: Florem autem prius remittit, quam solia. Bulbi autem, x xl radices croci sic crescunt sub terra,

SEARCH

MENU NAVIGATION