Rei rusticae libri quatuor, vniuersam rusticam disciplinam complectentes, vnà cum appendice oraculorum rusticorum Coronidis vice adiecta. Item, De venatione, aucupio atque piscatione compendium, ... Auctore D.D. Conrado Heresbachio ..

발행: 1571년

분량: 878페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

491쪽

LIB. III. DE RE ICVSTICA. 233

narum inquietudine, & calore totius corporis intelligitur. Conuenit die uno abstinere cibo, postero die exiguum finguinem ieiuno sub cauda emitti, atque interposita hora modios magnitudinis coctos brassicae colliculos triginta ex

oleo & garo saliuanti ori demitti ,eamq; estam per dies quinq; ieiuno dari. Praeterea cacumina lentiu vel oleae, vel tenerrimam quamque frondem, aut pampinos

vitis obiici, labra quoque detergenda spongia& aquam frigidam ter quotidie praeberi potandam. Sanguis demissus in pedes claudicationem afferre Vegetius prodit. Quod cum accidit statim ungula inspicitur, tactus autem seruorem demonstrat, nec bos vitiatam partem vehementius premi patitur. At si sanguis adhuc supra ungulas in cruribus est, fricatione asti tua discutitur , vel, clim ea nihil profuit, scarificatione adimitur: quod si in ungulis iam est, inter duos ungues cultello leniter aperies, postea linamenta sale atque aceto imbuta applicentur , ac selea spartea pes induitur , maximeque danda opera , ne in aquam pedem mittat, dc Claudicationis remadia.

492쪽

di ut sicce tabuletur .Hic idem sanguis. nisi emissus fuerit, sentem creabit qui si

suppurauerit, tarde procurabitur:ac primo ferro circumcisus & expurgatus, deinde panis aceto & sale &oleo madetibus

inculcatis, mox axungia vetere &seuo

hircino pari pondere decoctis ad sanita tem producitur. Si sanguis in inseriore parte ungulae est,extrema pars ipsius unguis ad Vivum resecatur&ita emittitur ac linamentis pes inuolutus spartea munitur. Mediam ungulam ab inferiore Neruorum parte non expedit aperire,nisi eo loco iadolor re- suppuratio facta est. Si dolore neruorumedia. claudicat,olea&fale genua poplitesque&crura confricanda sunt donec sanetur. Si genua intumuerunt,calido aceto confovenda sunt, & lini semen detritum, aut milium detritum compressumque aqua mulsa imponendum. Spongiae quoque seruenti aquae imbutae &cxpressae atque melle litae recte genibus applicantur ac fascijs circundantur. Si tumori subest aliquis humor, fermentum vel farina σμπ hordeacea ex passo aut aqua mulsa decorionis cura Limponitur,&ctim maturuerit stippuTometorsi. ratio,rescinditur ferro,eaque emissa, Vt ratio. supra dictum,linamentis curatur. Om-

493쪽

LIB. III. DE RE RUSTICA.

nis serὸ dolor corporis, si sine vulnere est, recens melius sometis discutitur.Vetus uritur,&supra ustum,butyrum, Vel caprinus instillatur adeps. Si talu aut ungulam isserit, picem duram &axungiam cum sulfure & lana succida inuolutam candente ferro supra vulnus inurito. Eadem cura, si surculum,spinam,aut acutua liquid calcauerit, vel lapide ungula pertuderit,eo, si quid in heserit,ex epto,aut, si altius vulneratum, latius ferro circumciditur atque ita inuritur, ut supra monui mus. Si ubera in tam escant, cereuisia veteri incocta hedera cosovenda sunt,&fauis ac camoni illa fumiganda. Subtriti pedes eblutur calcfacta urina bubula,deinde fasce sarmentorum incenso&cum iam ignis in fauilla recidit, seruentibus cineribus cogatur insistere, ac pice liquida cum oleo vel axugia cornua eius linatur. Minus claudicabunt, si opere disiuctis multa frigida laventur pedes, & de inde suffragines coronae, ac discrimen ipsum,quo diuisa est bovis ungula,vetere axungia defricetur: Scabies extenuatur trito allio defricto,eodemque remedio curatur rabiosi canis morsius,quem &imposito vulneri vetere falsamento sanari

nstionis cu

Tali Iasii ct

tritorum cura.

Scabiei ca

Canis rabidi morsu remedia.

494쪽

radit Columella. Scabiei quoque mederi cunilam & sulfur contrita admisto :Oleo atq; aqua & aceto incocta, atq; post tepe saetis tritii alume insipersum,idque medicamentu candente sole illi tum prodesse inprimis. Ali jurina bubula cum butyro illinunt. Sunt qui resinam ac pi

cem liquidam cum vino cataplasmatummodo imponut. Cori ago, cum pellis ter

ruginis gori ita adheret, ut prehensa deduci nocura. queata costis. Ea contingit, si sudans ex labore refrixerit,aut si sub onere pluuia madefactus,aut ex languore ad maciem' perductus. Quae quia perniciosa sunt, prospiciendu ,ut cum ab opere redierint& adhuc aestuantes anhelantesque vino aspergantur,& offae adipis fati cibus in se rantur. Quod si vitium hoc sentiatur in hqrere,proderit decoquere laurum,& eae calida fouere terga, multoque oleo & vino consesti m subigere, ac per oes partes

appliendere dc attrahere pelle. Idq; optime sit sub dio sole feruente. Si percus Sanguini favena,sanguinis fluxus reprimin5poΩsistendo. sit, remediu e si stercus ipsius animalis super impositum fluentibus Venis Com-

munis ad oes morbosa Vegetio tradi

tur potio ista:Radix scyllae, radix populi, qua

495쪽

LIB. III. DE RE RVsTICA. 2 o

li,quae Graece Rhamnos dicitur, & sal et communes quantum sufficit mittentur in aqua eamque animalibus usque ad si nitatem dabis in potur atque ea ineunteve e per I . dies continuos in potu data facile omnes morbos re pellunt. Bubali, De balis quos vulgus Bussalos vocat, Plin. bison- Bisontes. tes esse contendit, in Italia, maxime vl- tra Apennium, frequentes,e ferarum atque sylvestrium genere,ob seritatem annulo ferreo per nares tiaiecto tractatur, colore nigro, corpore vasto,crurib. compactis, robustis ac breuibus si reliquorum embrorum proportionem contempleris,cornibus magnis & vallicosis nigrisq;, pilis minutis, cauda exigua, plaustris trahendis, aliisque operibus, perinde atque boum, illic usus. Elacte eius animalis casei conficiuntur, qui Romae,&alijs locis in precio,hos maximi cibi e L. se scribit Columella, & qui difficili-

me transeant sumpti. Haec sunt, quae de mei pecoris administratione dicenda pro meo symbolo afferenda duxi. Iam tibi Hedio lampada trado. HED IO. Post minores quadrupedes oui - Ouita

lis pecoris praecipuam rationem esse,nemo negabit,imo quae prima sit, si ad uti litatis

496쪽

litatis magnitudinem respicias. Nam ut boues sumptu homin4 ex colui, testate Plinio,ita huic pecori corporis tutela debetur. Squidem oues simul & corporibus nostris vestem praebent,&lactis uber ta te carnisque optimae dapes submini

strant, quod expressit de Pythagoricis

Poeta:

Inque tuendos tum homines pecus pleno quae fertis in

Ῥbere nectar, Mollia quae nobis vectras Nelamina lanas Praebet s. itaque magis quam morte iuuatis

ossiμ g Ouium genera plura.Nam pinguis &ca pestris ager proceras alit,gracilis & collinus quadratas, sylvestris&montosus pusillas. Milesias, Appulas, Calabrasque

veteres coni mendarunt,earumque optimas Tarentinas,lude Parmenses,&Mutinenses. Nunc vellere praestantissimo habentur Britanicae,&ad Rhenum Ger OV qira manicae, atque Gallicae.Varro censet Priaergio ac us aetatis ratione habenda oues compara forma com turo, ut neq; vetuis neq; merq agnae sint parano, quod alterae iam nondum,alterae iam nopossunt dare fruetiim,sed ea melior aetas quam sequitur spes,quam ea,quammorsis Bimae igitur eligendae, quae trimatum exces.

497쪽

LIn. Ita. DE RE RUSTICA. 2 Iexcesserint, reiiciendae. Aetas in dentib. cognoscitur: nam vetulis ambesi. Deinde,ouem quaerendam amplo corpore, lana multa & molli,villis altis ac densis toto corpore, maxime circum ceruicem &collum, ventre quoq; ut habeat lanosum, Itaq;, lus collo ac ventre non sunt pilo- , maiores apicas vocarunt,easq; rei jciebant ceruice prolixa, am pli uteri, cruribus humilib. quanqua Britannicae sint altior ib. caudae alibi breues,alibi prolixet M ad prodigium amplae.Nain Arabia alias cubitali l6gitudine sed latas,alias nominus tribus cubitis,ut Herodo.scribit, ct Aelianus astipulatur, quas alligare Oporteat a pastoribus ne vulnerentur per terram tractae. In Aegypto ad viginti& amplius libras vervecis caudam pen de re proditum. Arietes cornibus intortis & ad rostrum pronis, licet alibi sint mutili non improbi, sed etiam praestantiores, intortis autem potiusquam surrectis. Quibusdam regionibus, ubi status caesi, uuidus ventosusque,capri & arie tes optantur amplisiimis cornibus,quod ea porrecta maxima capitis partem ita pestate defendant. Itaque atrociore hyeme cornutos, clemetiore mutilos iubant

H li mares. Apica mesCauda ouium mira

magnitudinis. Arietes quales coinparandi.

498쪽

mares. Accedit hoc incommodum,cum se sciat armatum, nequctius in pugnam procuarit, & in foeminas quoq; procaci or. Et riualem,quamuis solus non sufficiat,violentissime prosequitur, necaba

Ilo tempesti uti patitur iniri gregem, alii

cum est fatigatus libidine. Mutilus aut mitior, cum se exarmatum intelligat. Quare pastores petulci saeuitiam colit bentes tabulam pedalem configunt acu Idis,&aduersiam fronti cornib. religant, ea res Phibet a rixa, clim suo ictu ipsum se sauciet. Aliqui traduut,terebra secun dum auriculas soratis cornibus qua curuantur inflexu, pugnacem mitigari. Et rursum alibi sed mellae quoq cornuis.Sit igitur aries rauis oculis, auribus amPlis, pectore &scapulis ac clunibus latis, testibus amplis,cauda lata longaq;. Animaduertendum quoq; lingua ne sit nigra aut varia, quod sere quae talem habeant, ni gros aut varios procreant agnos. Idque Vergilius notauit:

Illum autem, quamuis aries sit eadidus Nigra subest udo tantum cui lingua palato, Reiice,ne maculis infuscet ellera pultas

Nascentum. Oves non ni si lauata intonsas coparandas, quo melius coloris unitas

499쪽

LIB. III. DE RE RUSTICA. 2 2

nitas appareat. Color albus cu sit opti- Glor

. ,tum etia utiliss.cpex eo alij plurimibant colores, neque hic ex alio. Tametsi

no desit preciu apud quosda fusco S pullo atq; etiam rutilo,quem vocant ἐρυθρola, Cana coma i m probabis,il, sit incerti co- 'loris. Exandia & A frica asseruntur oves velleris hirsutiss. A progenie animad uertitur, si agnos procreant formosos. In emptioni b. ut Varro tradidit,eo iuret'intur,cν leges praescribunt, in qui b. alii plura,alii pauciora excipiunt. Quidam n mutitem facto in singulas oves, agro chordi α.

di, si cui vetustate detes absut,ite bine Psingulis ut iudat. De reliquo antiqua fortula usurpatur. Na cum emptor dixit, Tanti sunt mihi emptae' & ille respodet, sunt,& ςxprompsit nummos, emptor stipulatur prisca formula sic: Illasce oves, qua de re agitur, sanas recte esse, sicut ouillum pecus, quod recte sanum est extra luscam, surdam, minam .i. Ventre glabro, neque de pecore morboso esse, habereque recto licene, haec sic rectὸ fieri spondest Nec, cum id factum est, tamen grex dominum non mutat, nisi sit ars annumeratum. Nec non emptor

500쪽

potest ex empto venditorem damnare, si non tradat, cum is no soluerit num os ut ille emptorem simili iudicio, si non Oues quan reddidit precium . In Martio maximodo compa- comparanda: Oues,& quae hyeme duraueranda. rint pastorum animaduertit disciplina. Qui oues alere vult, hic necesse habet, ut agri conditionem metiatur , proque illius amplitudine & natura greges instituat. Nec fatis est, si camporum spatia suppetant aestiuis pastionibus, verum C tiam hybernis pabulis sufficiat,oportet. Larga ei. m pr benda sunt alimenta,prqstatque exiguum numerum bene alere,.

id quod plus quoque emolumenti dONumerus mino reddot) quam maximum gregem

. iiii,numeru imparem este dehore, ut qui

naturatum quandam vim ad gregis salutem ac durabilitatem habere credatur. Sed hic superstitiosa, sicut alia pleraquC, apud Ethnicos reperiuntur. Quotannis delectus faciendus, & in demortuarum ac vitiosarum locum totidem vel plures substituendae. Nec committi debet, Ut totus grex essectus senectute dominum destituat. Saepe frigorum atque hyemissaeuitia pastorem decipit ,&easoues inri

ter imita

SEARCH

MENU NAVIGATION