Notationes in totam scripturam sacram, quibus omnia ferè loca difficilia, breuissimè explicantur. Tum variæ ex Hebræo, Chaldæo, & Græco lectiones indicantur. Opus omnibus scripturæ studiosis ... Auctore Emanuele Sa', doctore theologo Societatis Iesu

발행: 1598년

분량: 647페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

391쪽

1s. Paruit . haeriaitarem .s populum Israel. α'. Abominat . ierectato .. l. allela: bus.'

a'. Dixit i. iiistituit. 13. Titans ni .i ducti in orituitatem. Is Vt probaret. Pro talotan . C A I I. i. N v e N i Tu R aurern, 5 e. &haee ad epistolam I peuinem nee matbtem habet rauctoritatent. Ieremiae Getae Ieremia, pti phera, iungiturque cum sequetui Lil d. lagitur in quadam captura sciem iam iuisisse. 5 e. Transmigrabantur. i. migrabant, tria ca- Miui abducebant ut cin Babyloniam. Significatum. L a. Mandiuitisquω sequitur. . Comitari l .ponati ab aliquibus sese luentibus. Dei hcredita: .i aeriam pionii sontavi de Deu. 34. 8. Haecii tali Graecimaniscitabat aurem. labet icte quae sinuuntur. s. Tractabat .ssalomon. Io. sicut,&c.s reserebat ille liber. II. Eo quod.&c. q. d. itemque erat in libro illud Molis L .io. Cur non comessuin esset, qiuod pro peccato oblatum sierat, ita igni e sumptum totum. vi locum. hic enim valde concidi & obloirὰ resentirias. Nehemiae. tempore scriptis. Deos qui retulimus. Donasiis. si emplo osserendis. I . Didicerat. Graecacciderunt. a . Sanctificationem. i. templum.18. Congregabit .cmam alios tui dis si sunt. ai. Illuminationibus.i. Deis oribus. 13. Recuperat LGrae repararent. Vt leges. Grie..α uti vis. Abolendae. sussi restituis elicatic futias. Aggredi .clegendo. 32. E ecution: Gnexiquisitiones.s exquisita.c ii seu nimis exquisitam narrationem. Succingi. astringi, euaestiti. Hactenus epistola, in qua di illim. Not. ipsis quod ad vetitatein attinet hist riae, velle penes aes em suem abbreviant,fidem esse; ut initum non sit,si seriae aliqua deprehendantur dubia:

auctat enim sacri stillim rescit, quid Iesba Cytina scripserit.

3. seleucul, Hine apparet nauari hic res pilares iis quae libro sereriore scriptae sunt.

7. Traii ponaret. i. ad se afferimri. Iuli i.exliis. ix. uniuerissim,&e. Hyperbole. ri. O initi senere. i. mi modo, seu omnino.is. Altare. holocausti.iy. Adoniam Giaeae ianuas. domorum suarum, seu templi. α spiritus &ΣGrae spirinium, ε omnis potestatu Dominus Piinc masuum & euidem sciat mi-4aculum. Ostensionis. Pro, potentiae. R. uelacia. ullarum. ita e legendum centa .rio,

A e.H A 3 Ar o R V M. intuentes Dei virtutem. Grirc. stupentes. nem. s animi, et menti mi uiri. 13. Ca ces. i. ungulas.ls. Optimi.Gra e pilicheiiiiiii. 27. Eiecerunt i .extraxerunt.

so. Magnificabam gloriscabat.

3ι. Malitiam. i. lum,seu maleficium Coniunaniatam. i factam. Salutat . u est Gix. 36. Magna. Graec. magnia

Dissolutio

C A P. I I t r. i. TNsTro A ssi τ .L induxiss et. I i. Aeinulatorem .i. incensum zelo.Grae4. In anire.iunge cum, ad augendam. 7. Antiochiis. s. Seleuci frater. 8. Reditibus, Sc ion E id volebat quotannis re ederes. Ephebiam. i. Epheborum palae train, seu pinnis lupanar. Aitrio enim. Glues. it. Per Ioannem incertum an rei hune illa instituta seu imrotata a RVibii an, o ius ei adesit M. Odit i Lupolemus. videlib. i. p. s. 'a 3. Pri se luxi progressus. Sacerdotia Graecis, mi sacerdotis. sub. re vera. 4. Praebitionis. Lexhibitionis T spectaculi. Exercitiis.i certam litibus. 11. Nihil l .pto nihilo. 6. Contentio Gradicalamita . Eteonm .pro, nam eorum. Habuerant Graec.habuerunt .s postea. 9. Didrachmas. Glae drachmas. Sacrificii Utir culis. Oportet etii ne isse esset, seu deceret. xo. Piae: te stegato Qui id rogauerant. r. Primates. pro pii tum . . principatum .c contentio erat cum Antiocho. Alienum Lobabsentiam. Inde cubi erat. sone ex Antiochia. 1 . Faciem, de Limiam potestatem. q. d. et si et adulatus. Supponens.&zGrae sui eram Ial nem in leniis, .ry. Et Menelaus.&zCraee.&quidem Menelaus in

liquit summi sacerdoti j s.cce Orem Lysimachum fi

item situm, scillatus autem Crateten Praelectinu priis. o. Iniquis. iunge cum, manibus. Tyranno. Graec Aura

Ematis animis.Gro. Esseratus animo. Ista ibisciunt. Graec.issis contentus. Despecti i ille contemptus.

Elegit. sub. atque adeo propter gentis peccata permutati ocum tractati indiguis modii quod ii uni

additur. :3. Garizim .smontesamariae.

x Appo situs. i. hostia animo. Σε. si ulum i exeicinis vilendi causaei . Decimus cpontifex a tempote Alexandii M

gni legitimus. Quidam tamen d: ut decimum n menelle offici magi iuvius, ut decutio,& dc tua. Fuerat. pro, uti

392쪽

iam voles ant. 6. simpliciter. pro, denique, omnino. . Circuire. Gio. pompam ducere. s. Ptolomaeis.pro, Ptoloma s de quo si 'II. Philippo. de lito lup. Obseruamin s sabbati. ii. Abhorrescant. Graec. auabantur. cantium leuauimum delpondeant. I . Vt eas,&c.GL .uteas,tam peccata ad plenim. dii in venerant, puniat sic de statuit, necum ad sinem peccata nostra peruenerint,nos Puniat. xo. Inmen Ac. i. considerans lii Oimodo accedere ad intra oporteret patienter sustinenda Gr .alnauato aliter. 13. Constituta. ivb. - . Infimum . i. sepulcrum. 17. Senectute dis ius. i. qualem par est senena esse. 3o. Secunditur animam.i. animo, sicu volunM: C A P.

r. ' A v RE M. neruis.1 6. amiolabitur. i. t creabitur .s sim a de hostibiis vindicia. vinci eut. 31. ubi te imus in terebi-rui. o. im cons Nabitur,vel sinete in iuruis pro, seruos. ii. L calo i a Deo. 14. Ad ia ostem . i. morti proximus. Potaus cs .i. rixi M. as. Et in . Re m. 37. Pati'nta tui mea. expecti semen.i filios. 18. Fiuli raa. fine caula. Factis .a Deo. q.d.mirabilitet nos punit vel a nobis q. s. nai E Deu ostendimus. io Bonicum. in c. botia. . t clio. xi. Faenii nex.q.Lalioqui insinue. 23. Eo .P O, tamen. Inircuitiq.il qui susipientia excogitauit quo quidque modo generandum esset. et . I specta. r. consactata. vel pro,suspecta. q. d. tu.*icans, seu timensi bi probio id futurum,' 'od Lec temneretur,& vinceteruti hunc enim sensum Graeca vi dent ut facere. 21. Fieret, contiliatrix. 18. Prio. Graecipeto a te.

29 Patriceps. non est GraeId quin videtur abundate. illa. ostrema diei iudiciu Graeci tamen tantum est, in misericordia.'apet Dei misericiadiam. 3o. Sustinet Lexpectaris. 33. Increpationem. i. casti timem. . 36. sustentato. i tolerato. Testamento is e sequenter promissa legem seruantibus, ver aer parte consecuti. aeternam vitam Tisiati ii ..t.1. continentur.

21. Ad hoc,&c. adhue etiam dorleazarum .c prae seclij tum lecto illis.&c. 24. No in lib. i. r. .dictum tria. Millud iniet linii inni de primo congressu: id de tota pugna.

27. Et communem.Graec.Obsequentem.c benignu, seu b euolum. as. Montibus. Babylonis.vi. te lib. t. p. Is quai quam ut sup.diri quae hoc secundo libro dicunt l. non videntur omnia admodum ceto,iliud certum sui dixi; auctine lacio esse si lucr telata quae leto t. C A P. X. 3. IzN NI v M. adestructione. Not.vero, decl. 13 namietur post moriem Auriochi, prius tamen litigistri vide lib. t . p. s. Casleu.s. Novcmbit I. Thyribs.1 virgulta,vel hastas stondibus ornata Li.s cauentes. P iperavit muti rea dedurior

ritatem murusanda.

xi. Philometore L Rege Aegypti. Ab s Phili

metore. veneno. i.vit m accerto.

I s. Iudaea.Graec. Idumaei. Fugatos. ab Iudaei h

t.' 'o P a V s. i. cognatus. Γ s. Angusto.G c. munito, sea furti. is. Siquidem. pro quidem. is. Consensi Graec concessi. xi. Dios Eoii. i. Iunii. 26. Dexterainde is .i. tam eis ritem sectas,

entio . i. tranquille. s. Praecepit.ia acadere,vel se sequi. 11. Abali Giac alio. Debilitarentur. pro, occiderentur,seu, vulnerarentur.

393쪽

. pta os.ctae annu. . trificus, seu liberalis. c. partem, i. i, redκMea .c. populuini irael. 7. Abota inaros t.eaeerat .s .agentibus.18. In superbi t. super . α9. Dixit. i. instituit. 33. Transsatia.ducti in eaptiuitatem. D. Vt probate pro, Pprutans.

r. TN a NI TvR autem.&e. de Exod epistolam uinent. Ieremiae. Glae. Ieremias Propheta, iungiturque

cum sequentibus. q. l. linitur in quadam script Lia Ieremiam iussisse,&e. Transmigrabantur.i. inagiabant, seu captiui abducebantur. c. in Babyloniam. Signifieatum. s sopia. Mandaui . eod aequitur. . Comitari. i. portati ab aliquibus sese it Obus. Dei haereditatem. i. serrana Promissionas. vide Dei t. 34. 8. Haecii.talia.craee.manifestabat autem. s. libet ille quae sequuntur. y. Tractabatisalomon. H,. si eo,&cs.reserebat ille liber. t. Eo quod, Sce q. d.Itemque erat in libro illud Molis Leu. io. Cur non eomestum esset, quod propere laoblatum suetat, ed igni consumptum totum. si de locv. hIe enim valde coctae,& obscure resertur. rs. Nehemiae. . tem rescriptis. Hac. s. quae retulimus. Donariis. s. templo ossciendis. r . Didicerat.G:xcacciderunt. r7. sanctificationem 1 templum. 13. Congregibit s etiam alios, qui dispersi sunt. x L. illuminationibusa Dei fauolibus. 23. Recuperatent. G . tepararent. Vt leges.ctae. & ut leges. Abolenda.Luili re tutulae edent. Complutabolitae. xi. Aggredi. ingendo. 3 x. Et ecutiones. G .exqi istiones,seuexquisi.

L. curiosa. seu nimis exquisitam narrarionem.

Succingi. Lastringi. seu arctari. Hactentu eristola. in qua Millud.

et . Eiecerimi. . extrarerunt.

3o. Masnificabat. i. otificabat. 32. Malitiam.i. dolu, seu maleficium. Ex.pto, a. Consummata. i. sinam. Salutate a mea Grata 36. Magna. Graeca ita C A r. t I I I. r. TNs Troasar T. L induxisset. i. Aemulatote.i. incensum Telo.GNegoa In . Insanite. iunge cum,adaugendam. . Antiochus. s.Seleuet stater.

8. Reditibus, de e. sorid id volebat quotannis retidere.

y. Ephebiam. i. Epheborum palaestram, seu P

tius lupanar. Antiochen .s.ciues. I t. Per Ioannem incerium, an per hunc illa instituta , seu impetrata a Regibus, an vero eius opera destriam.

i. L Eupolemus.vide lib. r. cap.8. 3. Prose tias. i progressus. Sacerdotis. G e.

summi sacerdotis se, te vera.

I . Praebitionis.i. exhibitionis. spectaculi. Exercitiis. i.certaminibus.

is. Contentio. Grae. Glamitas. Et eorum pro, nam eorum. Habuerant Graecatabuerunt. postea. 1'. Didrachnias. Glorachmas. Sacrificiis. LHerculis. Oporteret.i. necelle estet, seu deceret. 2 o. Praesentes. legatos,quod rog uex 'it, t. riunates. Pro, prunatu. i.principatu. caten tio erat eum Autiocho. Alienum .cob absentiam. Ina LVbi erat .soit Eei Anti bi 2 . Faciem, &e. i. regiam potestatem.' Lei Ricset adulatus. Supponens, o c. Graeci superans Iasb-nem talentis crix'. Et Menelaus, &e. Graee.5 quidem Menelaus reliquit summi iacerdotii successorem Lysima humsatrem suum. Sostratus autem Cratet en Pt;sectam priri. o. Iniquis iunge eum,manibus.

. inusitarent .mnarent, seu decorarent.1. Seleticus. Hinc apparet narrari hic res ritotes iis quae libro supeliore scripta sunt. 7. Transse aretii ad te esset retiri. In his i. ex his. r: uniuei sum,&Glypobole. is. Omni geriere. i.omni modo. seu omnino. s. Altare .cholm austi.is. Adoliam. G ae. ad ianuas.c domorum sua, rum, seu templi. 1 Spitulis.&QGrata spirituum,d omnis tot stati Domitio sies Plinceps magnum S euidens

r. M ON στη A. i. ostenta, seu prodigia.

s. Exitium.sinisi euasisset. tr. Efietatisanimi Graeci Esserat antino. 'is. Ista susti eiunt. G e. istis contentuo. 17. Despectio. i. illemni emptus. 3ν. Elegit iub.atque adeo propter gentis peceata permittit locum ti aetati indignis dis. id quod ει- tim addi tr. 23. Garizim. . monte Samaria. a . Appositurii. hostiliani o 16. Spectaculum.s .exercitus visendi eausa. x . Decimus. Pontifex a leporeAlexandri Magni linitimus. QAida tamen dicunt declinu nomen esse cii, seu m,gistratus,vi decutio, dc decanus. Fuerat. profuit.

394쪽

vim iam volebant. 6. Simpliciter. pro lenique seu omnis o. . Circuire.Gtaec.pompam ducere. 3. Ptolomaeis pro, Ptolomae s Aequo supii. Philippo. h de quo sit p. Obiemantiam. csabbati.

ri. Abhorrestant. G taee. contrahantur. Canimo, seu animum despondeant.1 . Vt eas,&c.Giaec. ut eas, eum peccata ad pleni- ltudinem venerint puniat. sic de nobis statuit,ne exim lad finem peccata nostra peruenerint,nos puniat.1o. I ntuens,&ci considerans quomodo eedere ad talia oporteret patient et iustinenda.G . aliquam to aliter. a 3. constituta. bactae. Infernu. i.sepulcrum. 17. Senectute dignus. i. qualem par est senem esse. 3o. Secundum animam. i. animo, seu voluntate. C A P. v I I.

r. V A v R Ei s. t neruis. 6. Consolabitur. i. recreabiriar. clam adehostibus vindicta .videmur. 32. ubile mus miserebitur. o. enim cous labii , vel seriE i n seruixero,

seruos.

it. E caelo.i. a Deo. 4. Ad mortem. i. morti proximus. Poti est. Lpraestat. s. Fum. .Regem. I7. Patient et sustine.i.expecta. semen. i. filios. is. Frustra i sine causa. Facia. c. a Deo.' A .mirabiliter nos punit, vel a nobis. q. d. mii E Deum .sendimus. 2o. Bonorum.GNG. M.Lfelici. x I. Faemineae. t Halioqui infirmae. 23. Enim. pro, tame. Inuenit.' Al.qui sua sepientia excogitauit quo quidque modo genet Mum esset. x . Despecta. i. considerat vel pro,suspecta. q. d. suspicans, leu timens sbi probro id futurum , quod sic contemneterer, & vinceretur. hune enim sensum Graeca videntur lacere. et s. Fieret .Leonciliatrix. 13. Per Gro peto a te. z9. Particeps.no est Graeci ac sui ad ridetur abundare. Illi .spostrema diti iudieii Gr e. tamenta idui est, in misericordia q d per Uei misericordiam. 3o. sustinetitii expectatis. 33. Increpationem. Leastigationem. 36. Sustentato. i. toleraris. Testamento. i. pacto. q. d. conseq3ienter promissa legem seruantibus, vel iam sunt ex parteeonsecuti.taeternam vitam. Lamcti sunt. i.continentur. O. Mundus.Graecipuia,seu sanctε. i. C6sumpta.Grce.mortua. interempta, ut si ij. C A p. viri. a. ONTAMINA v A Tu R. L prosanabatur.

- i. comi lamia i solo aequata

s. Patrocli. c filium. Primi ilari amisiam. pro,

primarii famicis. s. unum.

is. Testamentum. i pactum.16. Reconciliaretitur. Graciterterentur. ΣΟ. sex.Graecincto.

13. Ad boe,&e.adhuc etiam Ec Eleazaru .hα- feeit tum lecto illis,&e. 24. Novem. lib. I .cap. dictum tria. sed illud iii ielligendum de ptimo coogici liuid dei ora rugna.

1'. In finem. i. PerseoE, seu in perpetinam, vel

tandem.

33. Erinicia. i. lebritates pro victoria.

C A P. I X. ita DA a i A Deo sentire.i.se Deo aequare. xo. Gratio. Deo. 11. Insidiantes. Glaec. attendentes. q. d. occasoni intentos.

17. Et communem. G e. ob uentem. s. nignum, seu beneuolum. x s. Montibus. Babiloniae vide lib. i. r.etc. C A r. x. 3. DIL Nutu M. . a destructione. Not. vero, iu etsi trairatur post moriem Antiochi, prius t meneontigisse.vide lib. I .cap.4.1. Castis. s Nouembris. Thyrsia. i.virgulta, vel hastas fisidibus ornatas. Ei. s.canentes. Prosperauit mundat dii dedit prosperitatem mundandi I s. Philometore.l. Rege Aegypti. Ab c Phinlometore. veneno. Cultro accepto. 11. Iudaei. Gine. Idumet. Fugatos. s. ab Iudaea obet imina eu transfugas. i . viginti quinque. Graee.viginti. 16. Crepidinem. r. basim, seu inseriorem extre mitatem. Dicit. .pollicetur. c. inimicustio inimia eis tuis. dcc. ExM. 23.37. Loco Graec .lacu. C A P. T r.

16. Siquidem. pro, quidem. 13. Consensi.Graec.concessit. α i. Dioscori. i. iuni j. 16. Dexteram dedetis. i. iam eis pacem. lueris, seu concordiam. so. Xanthicui. Aprilis. C A P. z II.

lenito. i tranquillE. s. Praecepit .s arma opere, vel se siuaui. xx. Ab alio. Graee.alio. Debilitaremur. pro, Oe ciderentur, seu, ulnerarentur.

elitari.

395쪽

s. Duodecim.Grete. dum sacrificium si stias illis pecuniis eirapta Not hic prodeste sacrificium pre de-λnctis etiam apud Iudaeos fiuisse receptum. Item, cie-deodum pi Equi in bello iusto moriuntur, prae mim pro residione sui plua ,suorum peccatotum iamnium Pu timete. Ne Iudas ita de iliis credidit. supcissuum,&e. Noe sedeste coniunctos atticulos de antinatum immortalitate,&corporum resumiactione, ut alterutro posito, ves sublato, alterum ponatur, vel auseraturataque sadducaei ritumque negabat, Pii ii i affirmabant vide 13.& quidem Matth. 12. Christus exanimae immortali te at resurrectione. α Paul. i Cor. I s Mortalis esse animas, si non sit teli -& merito nam si anima extat, cum sit naturaliter corpori necesse est ei iterum uniri. s. Cum pietatea pro religione occumbentes. 6. Sancta,&c. Graeci licia dc pia cogitatio. itaquem mortuis propitiationem citra expiauon fecit, ut a peccato sol remita C A P. XIII.

T TT est esses uetudo. t usitato apud eos supplicio. V s. Loco subi filii interiectus. . Terrae dati ci. sepelii Lai. sanctorum. Graeci&sancto. I . Dans potestatem Deo .i. committem rem Deo,

qui omnia potest. is. uno. si cirri, quae solet dari militibus.

Dei victoriae. sve haec,Dei victoria, erant protecscia. Quat sordecim.Graee duo. i'. Miuorabatur, inibior euadebat, seu, super Mur. 21. M1 steria.i. arcana. leetera consilia. Requis-t .i in uisitus. Conclusis.s carcere

et s. Ne senes pro, si sitie sic a da olento diis ititare. Quidam putant indignatos obiciacta a R vi

t. C Ex xv e i. cfilium. videlib. I. p.7. I 3. Commistionis seum milibus. Q P, incommistionis.l dum. Graeci seramationis seu discessi nisi a conuertatione .s Gentilium. q. d. cum reliqui Iu daei detestarentur conuersitionem gentium, & umores, tum ille his inquinatus est.

4. Thil . . ramos. caureos.

i 3. Di pergeret. Pro,peidet et, seu dissiparet. a . Con tegatim.G c. x Compi si tim. 1 f. P Nuc Gra c. rauem a. biresia: .cIudaeor. M a e Η A s at o R V M. 3isI8. Sa ine,&e. q. d. illorum virtutis periculum sacrae eum ti disci iniim. x s. Communiter .i. funiliariter. Quidam,comiter,

malunt. 31. In nobis. i. inter,scia apud nos.

37. Ab Ietesta mi l. letolaiymitanis. Asse tua. beneuolentiaec in cium 38. Continentia. Graec. - - , quod septa venit

commistionem. vide verss. Pi Giaec eum.

I. Comprehenderetur .i comprehendendus esset. L. Eligein, ace. at errabat iudicio. nec euim nobiliutas est,sed xilitas se eid e. Nobiliter i liner.Grae.

s. Praecipitauit,& ble enauit,nisi quis sacram excuset instinctu Dei, quo sint E mouebatur. de quo vita

4. Venit. i. cidit. Per mediana ceruicem Graeci per mediam .sauris in latus.seu ventrem. s. cadens.

6. Complexus. c. dc tis qui potest ei let aedict-tim tamen Deum hominis moti igit ille, quia inisericors est. ille ignotans fecerat, putans se in eo bene, M

sutura agere. C A p. x v. a. R necessitatem .i coacti.

I 8. Nationum .i Gentilium.

i o. . Fallaciam .isscrfidiam. II. Munatione. sub. Elum.12. verecundum. Graec.verendum. Visu. ia recluseu vultu. Protendentem. c in casum. 33. Habitudinem. Graeciexcellenῖiam. 16. iniicies.siib. inquit Deus. 'IT. Exhortati. verti poterat coulblati. Valde. i gendum cum bonis. De quibusextolli pro quibus incitari. vi unius,&cq d ut totum negotium decern retur, non verbis,sed vitibus. LI. Prodigia. i.miracula insgnia. α 3. in. pio, cum. is . Adirimebant. cse, seu procedebant.1'. Peniubatione . i. tumultu .s laetantium. Gloriat est. pio, otiatus L Nicanoriq.dsi pei locutus. 33. Coantra. i. E teaione.

3 7. Mensis.Graec.duodecimi mensis. Februa Adar quae. pro, qui Adar. Dies.suestiala quo vidersti et v. 3s. Minus dignes quantum ad elocutionem. Sic de

Paulus se sermone imperitum. Concedendum . cum donandum, seu ιgno cendum. o. Contrarium .i. non sic iucundum. Alternis. Graecaquae misium. Notiquod Graeca hune sensam laciut,ut vinum per se bibere,& ruissem aquaimini. iii cum est, seu odiosum; delectat ero si xtiumque misce . sic praeparatus.utemperatus, seu concinnus termo icctorem delectat. Gratus. i perinde sinuis.

Consiimmatura icitus.1 sermo culiber. q. dauctarus esto.

396쪽

NOVI TESTAMENTI.

angelium sicundum t Marcum. Euangelium secundum Lucam. iEuangelium secundum Ioannem. Acta Apostolorum. pisoli Epistola ad Romanos.

Ad Corinthios I. o II.

Ad Galatas.

Ad Ephesios. Ad philVpenses.

Ad Timotheum I. IL

Ad Titum. Ad philemonem.

Hebraeos.

397쪽

NOTAT IONES IN

NOVUM TESTAMENTUM.

MATTHAEUS.

VANO irv M.t. bona iucundaque annunciatio .c de hominum taute per christum. secundum Matthaeum. Christi Ap

stolum, qui id Hebraice scripsit. Qui d

x tutum putant. sumptum more scripturae. ab eo quod ptimo narratui : alij piooemium, de eo quod pri-ptimum dicendum sit. Generation is i. generis,seu genealogiae. sdescribitur catalogus eorum a quibus Christus originem duxit. Idque ut appareat ei ex se ine David,ut Iudaeis, quibus scit bebat, uetat a Deo promis sim. quod non obscuta indicat dicens, Filii David, situ Abraham .& hule, Ic David promtisiones declitis ab eis nascituro. i. Ettatres. Ab bis,3 Iuda, ludati omnes originem

cunt.

. De Thamar. Huius partu signiscar si mysterium Iu oriam Sc Gentium. I. Booz. putant quidam hunc fuisse Abes Iudi e . vide Iud. ii. Ieile. qui de Isai. Regem.cprimum de tribu Iuda.

a. Oziam. Hic omissi tres reges.s Ochozias filius Ioram, lora, dc Amazias pater Oetae.causam quare in similis nostris in Evangelia proliatoribus. ai. Iechoniam. qui Sc Ioahim, seu Ioarim, de Elia.

. . Intransilii gratione,&c.i. circa tempora captauri

uita lon cae. ri. Iechonias qui&Ioachin,filius Ioacim. Genuit Salathies.s in Babylone. 1 f. Matthan. Noti ex eadem Hore genuisse Ma than quidem Iac , Matthat velo Heli , leto se Iacob ex viole Heli sine filiis desancti genui te Ioleph, natu ra quidem suum,at secundum i in Heli filium; ideo Oeeius filius vocatur Luc. 3 16. Mariae. Not Maiiam,cum satres non haberet, debuisse secundum legem Num. vlt. nubele viro eius dem similiae: m ergi, ut lime apparet, loseph de simi. lia Dauid fuerit, ex eadem necesse est Mariam fuisse, adeoque Christum este et semine David, quod Mat. iliae demonsitare instituerat,ducta sitie maiorum pet

titos, more Scriptura: c Hel, oium. 17. Generationes. i peristiae in genealo a numeratae. Ad David. c. inclusiuE. A David. eiciosiud.

Ad Masinoatia uixi ad Icta iam paueni,qui de Iouim. A transmigratione .L a Iechonia filio. cui te

Ioachin. it. sie erat. pro se accidit,s habuit. De pantata.causas dest 5 ationis vide in nostiis selli liis fusiolibus. Antequam conuentient. i copularetur. nec velo ex isto modo dicendi sit,ut postea conuenei inti sic. n.dici solet,etiam de iis quae postea non fiunt:vt,antequam acciperet medicinam mortuus eli. In utero habens. i.grauula. De spiritu sancto.i. virtute Spiritus sancti adeoque etiam Patris de Fili', una.n totius Trinutatis virtus. cur ergo tribuitur Spiritui tinctoὶ ut vel ex

ipse nomine, anellissima Ac puri sitim conceptio intelli gatur. Adde quod selet scriptura opera ea litiue Dei charitatis tribuere Spiritui stacto, qui est Patris, α Fili j

Charitas..19. Iustus .i. perfectus, seu eximia probitate. q. d. cum ea esset vinule, ut neminem laderct. Traducer i. pro alate, seu infamare. Gntc. παροῖ ν Molam l. exemplificate,seu exemplum secticis diti ut gandinsiuspicabatur quidem adulterium , sed quia certus irim erat. prodere nolebat. OccultEa ne infamaret. Dimitte: cisne retineudoconsentire videretur. ri Eiustus qui suum cuique reddit; deo timorern, uxori cha litatent,sibi cautionem. D. CVitante. Grac οῦνον ι ολνι.i. cum eo rassa. In semni LGio. τ'. ναρ L per somnium. Noli timete. Grac. Ne timeas:xbi inieliquum semes

notasse sine tit; sese in testamento novo, quoties lG int, Noli, aut Nolite timere, aut aliud nole, Graece numquam este verbum nolendi, sed solum, Ne tim Nesie, d. e. c secutus est Inteum, communem loquendi usum quo diei ale Noli facere. pro, Ne facias.

Acca perti. retinere. timebat ne retinendo Deum insendent. Natum. i conceptum, seu uirum.

Despuitu sancto.xide sup.vbi,d hic etiam Gra. est ex Spiritu sancto. 21. I 2s v M.L saluatorem. Heb. yse saluum faciet. i. liberabit. Populum suum. celecto. remittunt ut quidem dc aliis peccara, sed ieub iur,do in

eis moriuntur.

ii. ut adimpletetur.Non quidem ob id Qtum,nam praeci ead mundi salutem; sed acob hanc illud praedictum. Prophetam. cIsaiam cap.7. vide ibi,qua ann tauimus. 23. virgo.Graee. η ψιν .i.virgo illa. insignis. vocabitur. Graec. de Srt. vocabunt, sed idem est. nons nificatur vero ad notum habiturum, sed ei edendum A confitendum esse Deum verum,de hominem.

Nobiscum Deus. Heb. ulpa nobi cum is Deus.

398쪽

is. Donec sic dicitur Gen. . Non reuersus corruus. Duc siccarentur aquae , qui numqtiam rei uias est. αα Reg. 6.M:chia nonii utile filium donec moreritur.

C A p. II. x.TV n At.est. ltera in inbu Zabulon. Gixe syri li Oe, sicut inna, quod regnatre in ludos sorte Iuda. Magi. Pcris,seu Chali ierant. si fiento id. n. vix Magi Petilia significat seu philosephos iuccei reique Balaam. vulgo recepi uiri r osuisse,& uumcrom, & quidem quia reges fuerint, putant Atlaan. NariChry. lito'. Cypacriul Hicr. iii d.& Thonias.

i. Stellam. Gixc τιν ἀσίγ i. certam quandam, de insignem sellam. Lius. i. cum iratum indicanten Mid totum traditio te didicerant. Veninuas piatetitum est .naro Grae. λ αμεν. Adinate. Id munera serebat.

Tui ratus est. timebat sbi regii uni ermum iri Tuibata

chiliadibus rixetantisoriri quia cui ici iri urat opulum milli lim non cine ad , are Regat. G. M. πιιμμνει. . a ceti passoris morer t.

Populum me in . t. hec ea, quoi uiti lities in lusssura. 7. Clam. ne si sui te resiiscerent Iudae , putarem imsidias palati Regi nato. Teinpi .i. ut occidera pucioscius ira:is omnes,Vt postea fecit,ne ille possct eurulere. s. In Orietite. Hinc apparet noli illos per viam duxille,ri vulgo putatur. I i. Domum. si raessa ei undem Iustin. in Tirph.&Hier. ephi. 17.&ig. Oinu erunt. An singuli uia haec, aut sinsula, incerium est 12. Rc ponto. Apparet cos Deum consuluisse, an ad Herodem redite debe ei itai s. Dictum. Dicium quidem de populo Iudaico,ta iii figura cla iiii. Vocaui .cri inde reduet interram Isia L

. Bimatu. i. aetate duorum anno tim. Insa. L. unque ad aetatem diomn,qui ab citu stellae elarsi. Id avsi- suificat quod sequitur. Rama.i .ca ccub. l.d.lanulateque.

to plures numerent. alii pauciores.

io. Desuncti, M. plurale pio singulari, se Exod.

Mosi dictum. xx. Regnareti parchet nomine, sed regia potestate. Timuiti non timuit ab Herode, quod si thleem ob quam otium periculum, subhuius dicione non ei lati Asde quod Archelaus pam erat crudelitate smilior. illo. volebat adire templum. xt Deo gratiar

ageret.

xy. Vt adimpleretur. pro. atque ita impletum est. Prophetas. videlia. iι. Zach. 6. Nazataeus. i. foridus. scribendum vero perat non petr ut apparet iis titulo oucis , qui Romae asseruatur. αua. ii. Vocabitur. sic interdum in Evangelio vota tur. α in Actis.

CAP. I t r. r. r EN IT. prae temporis est. Indeserto .sabin- V teriori descito, ubi vixerat,venit ad id quod Pi pius erat hominum habitat rotii. 2. Pinnitentiain agite . . dolete peccata,& vitam mutare. Deoque per tota a Dicta iam ite.vide z.cor. 7.

quam nauita in i x iit ita icquiramur.

A 'ptop. tiauit .Lprope est .s acerat christus, qui id data cibi ci cini ruis. & obedientibus. Caloriam . . quo in caelo reginant sincti cum Deo.

quod i ci Christum faciunt, nec arae illum quiiquam

honinum c lum ascenderat. 3. Dicentem ae secundium editionem m. Clamantis .i. palam, di libet raedicantis.cIoannis, vel per i plum Dei. Rectas, dic. licatio pracedens , l. d. aut me quae aduenientem pollum Ofibi cre .s. re cata. Simitas. i. vias.iepetitia fiet' al. 76.

. De pili contextum. Pelli e .c vi Elias. D custae. licebat iis vesci. Leuit. t r. de halum viii in escam vide Pinidib. s. r. i e lib. ι . U.12. Siluelue. sv Mumarum. s. Omni Li.maximarais. si est' cap. a. Ioidanem fuit ex Antilibano monte a Ior. &Dan ibus,unde ei nomen. c. Peccata.&in nere,a Ait Ealiqua in specie. ηαL .is. Nam. I. Ecdi A i. i . si iliciebat quidem illi baptisitiose agnoscere peccatines.

7. Phatis tum . se dicti hi. q. separari,a Uv

Demonstra iit. vox admiratu nouitatem. Ita. sint..i.supplicio gehennae. vide ins cap. 2 3. s. Dignum pinnitentia. i. conuenientem mitem te qui rimat cimam deceat. vel hic vide nuat:

tiam requirere bona opera.

9. Dicere.&in eo confidele. Istis. Apparet lapides dono: astrasse praesentes. 1nealludens ad Satae sterilit tem .qii perra dicitur. Ita si. Filioxi. posteros. Abrahae .dativum . q. d. etiam sine vobis implebit ut pronai: lio Abialix iacti de filiorum multiplicatione αialute.&quidem sui itines tene in Iudaeuium I cum successcie. D. resim

399쪽

IN M A τ ro. rni m. pro, ver vescauam reddit eius quod de poenitentiae structu duerat. Grac.A. i. tem. At tum.metaphoricὰ homines intelliguntur. Laridetur,&e.Gt pr sentia sunt. sed pro suturis. Fructum lmnum. Vbi sunt, qui operum bonorum necessitatem nepabant, dum viverent. contenti credereὶ nempe in igne insoni, vitati dicitur. ii. In poenitentiam.i. ut sic poenitetiae admoneamini. Venturus est.Graecipiat ἰρκίμει , sed sui uti lignificatione. Dignus.Graec. - νγ.i .idoneus. Calceamenta.Apparet Christum ealceatum incensisse, quamquam no hine necessario probatur: est. n.

modus dicendi se valde inferiorem esse. Igni. opponit aqua, de qua dixerat , Baptrao in aqua.q. d. purgabit, illuminabit.& instammabit dato spiritu sancto. λαε alludit ad diem Pentecostra. de quo Act. i. Quidam ad ignem Purgatorii reserunt. vide Hier. Basil lib. de Spiritu sancto. cap.rs. N .Oratale Epiph. 11. Ventilabrum. Instrumentum est quo grana in alium proiecta a paleis purgantur. Inextinguibili de hie apparet aeternum sere supplicium. i . Prohibebat. tagnouit Spirii' Lancti inspirati

ne, frii reuelatione; quae deinde colu descesse eon. simata est. Debeo. Glae. re νῖχυ. i. pus habeo. l. dces Christo mudatore opuleiat. nemo. n. sine peccato. is. Sinesmeassere. Sic cpraeeundo exemplo. Iustitiam L persectionem , seu virtutem , cuius

magna pars humilitas, hie a Christo exhibita. Di. misit .i non vltra prohibuit, sed baptirauit.

. Aperti,non reipsa, Edapparatione. Viditiis Christus,& etiam Ioannes vide Ioan. I. Sicut collibam. Non vera ruit coluba , sed species. Quida tamen veta fuisse putantiviruque probabile. , . Filius. Graec ... .i. ille filius. c. unicus, seu singularis. Dilectus. Gixe.. ἀγαπητ . ille dilectus.cunicE. Complacui.q. d. qui mihi emingulari tergi tin. Grac. ἐν ια σα.

CAP. IIII.

i. A spiti tu. s sancto. Graec. - . ἀπο--. i. O ,b illo Spiritu. cde quo su p. i. Noctibus. id additum videtur, nequis solum

per diem ieiunasse crederet. 3. Accedens. corporali sipecie, regressu. tator. Gixe. i.ille tetator T. diabolus. Si filius, 3ccis audierat illam vocem, Hic est Filius meus.&e.quod explorareceritas volebat. eii esuri eo

iem videret; simul ei ia,si postra. ad peceatu inducere. unde apparet occultu illi suisse incarnationis myste num alloqui non sperasset Deum se posse decipere.

Vel . i. te. Heb. in procedit, ace. L quod Deus dixerit. eu voluerit. de iusserit. q.d. potest Deus hominem aliterquis pane alere. Ita se Dei Filium

non negauit, sed occultauit. s. Tune aissumpsit, &e. Haeenit secunda ordine tentatio: se nur. n. lietum assumpsit, deinde diatur, Tune reliquit eum. Lucas ergo retoidinem non . est secutus. quanquam in uribusdam codicibus i .

remutiam indoctumaria Lucam. II Ax v M. MIsanctam. Ita dicitur Ierusalem Dei templum,

& cultum. Pinnaculum.Gractremitatem tecti. quod planum erat. 6. Mandauit. Grae.& Syr. mandabiti

T. Tentabis. Tentare D.um duitur, qui a Deqmiraculum vult, ubi non est opus. est. n. id xelut Dei potentiae periculum velle sacere. s. ostendit. Qii E per species a se sermatas, de Chiisti oculi sobiectas, et mirando, ut fit, ostendit. s. Cadens i procidens humi, seu prostratus. Adoraueris me. Aperi E ad peccatum inducit. Nec addit,si Filius Dei es. s. ei edebat purum esse hominem, dc alioqui, quanta suisset stultitia velle a filio Dei adoratii

Io. Satan. i.aduersirici scriptum est. . Deut. 6. Sc. ro. ubi tamen non ea

Verbum adorabis, sed, timebis. quo verbo signific tam ei te etiam adorationem, hinc plane colligitur. Adorabis. Aug. in Gen. q. 6 i. notat non additum hic, solum, sicut an, fetiales, nempe adorantur multa praeter Deum. Seruies. Graeci Metuis iciunde latriabeo soli debita, se . n. vla recepta significatio, cum alioqui seruitutem significet. II. Accesserunt. i. corporali specie. Ministi

bant. s. cibos. ii. Traditus. sab Herode in carcerem. 33. Relicta. i. omissa, seu praterita. t s. via.Gt .viam .pto, iuxta viam. Maris.i.ad mare ducens. . Magnu, seu Mediterra

neum. Trans. . res rectu Astyliae de qua illic sermo. Galilaeae pentium. ita dieebatur ea Galilaeae pari, quae prope Tyrum de Sidonem in tribu Nephtalinuis. Ambulabat. i agebat,seu viuebat. Heb. umbrae mortis. i.tenebrosiissima.Lignorantia Din Grae. dc umbra mortis. de ita etiam. o. Interireres. Ita. v. sed eodem sensu. Lux . s. Euangelica.is. Fieri .sILGraec. nihil est. 11. Relictis retibus.Giaecde syr.relicta nauiculta 13. Euangelium regPLi. bonum nutrum de aete na titutdisaeaelesti regno. Languorem .syr. dolorem.

1 . syriam. c eam quae ab Oriente Euphrate te minatur, alioqui nomen latius selei patere. Tormentis. Letuciatibus. Lunaucos. scenis lunae temporibus vexatos a diabolo, vel humore mela eholico ut comitiali morbo laborantes. x s. Deeapoli. Ira dicta regio ob decem pro unciuitates. Transa respectu Iudaeae C A r. v. i. Ase Nor T. coratur &Apostolos electui sedisset. s. xbi descendisset in locum campestrem, ut ait Lue. 1. Aperiens os. Indicatur prolixiorem fututum sermonem .vide eandem phrasim Iob s. Damio. 3. Pa peres. Giae. Na1ὶ.i. medici seu valde tates. spiritu. i. affectu spirituali. cproptet Deum. ip tum est. pro consequentur. . Possidebunt. s velut hareditatis iure. Graeci

κληρονομησουo. i. hareditabunt. Terram. s. viuen

400쪽

7. Consequentur. c. a Deo. s. Mundo. s. ab omni vitio. Corde. L mente, seu voluntate. s. Pacifici. pacis Actores, seu Griliati res. GRαm iri M. . vocabuntur. L. ut qui reuela tales sint. io. Iustitiani. i. te: E&iuit E ficta. I . Omne. i.quodcunque. Hinit. Meros. i. piae mihi m. dicitur autem merces, quia datur velut ex debito meritis, ut solet merces operario. huius rei plurimam scriptura mentio: ut mirum sit esse qui negem operum bonorum mei ira. I i. Terrae .i mundi. hominum. Euan uerit. Grate μώγ,53. i. insatuatus suerit. Credditus insipidiis. In qu i. per quid. Salietur. i. virtutem saliendi recuperabit. r . Lux .c.loctrina. de exemplo. Non potest.&c. q. s. o6 magis potestis latere . quaesultas,&ci Est quidE Eeclesia ciuitas Dei, cui iripi κ-cipua pals Apostoli eortimquesu effores Episcopi rLlsumsueeli & manu, quo i quidam dicunt, Ecclesiam este inuisibilε. plan E caecii, qui ciuit νε in monte sitam neget polle videri. Non est qui e hic meum

institutum, d mataeon sit mare Giholica indicabo tamen interdum unde possint confirmari. I s. Accendiit. .ho ilities, multori; minus Deus. Et ponunt. pro,ut ponant. Modio. i. mensura aliqua in uersa. ιs. Lux.sdoctrinr, c vitae. Videant. Ete6 ne mi mille dicent haeretaei, Eccletiae Rectore, este in uisibiles nec videre lilia regant i 7. Nolite putare. Gixe. Ne putetis. sed de hoe sup lixi. soluere. Graec. μααλ. . i. dissoluere, seu

destruete. Legem. . .eterem.

Ad implere. t seni indo. dando alii seruandi vimitem addendo praecepta, de promitia implendo.

is. Transeat. Cienouatione.

Iota. Syr. iod. atque id ei et Ed im Christum diris. se, ut qui Hebraeis io sileretur. apud quos od minima est litterarum. sed Gi cu inierpres pro posuit quiddam sinit te. ut posset a Graecis intellis . Aper. i. punctiis, seu litterae fastigium, aut actatus. est autem I perbole. q. d. ne minimum cuidem ex lege. retan .de littern sermo est, quae pereunt, sed de rebus significatis.

etiam ex minimis. Si e. s. solumisso.' .d malo exemplo vel sic, ut ipsa sitiant. q. d. ma E vixeii , de bene docuerit. Aug. i .com. Faust. de phali iris loquitur, qui docebam i em vobis So Ibluebant iactu. Minimus. Lindignus qui eo ad milia ur alludit ad id qui dditerat, stis minimi,)q.'. non erit intere qui omnes vacui sunt . ut sta im dicitur. recerit. c-mnia. Nam qui in uno Meadit, us

Abundauesit. i. maior fuerit. . iaciendo, ac docen- eo illim sol 4m docent. ra. Alidistis, Sce te verer hic tra3iriones rapti

eat, addens aliqua. Reus. Graec. i. obnoxius.

Iudicio. i. condem uoui. haec erat scribarum in-mpietatio. a r. irascitur. Graec& syr. irascitur sine cius Fiates .ilroximo. iudicio. i. eon denariotii s Dei. autem et erit fratri, acci Not. loci huius istuti, dea nemine, quod sciam, interpretu declarati genui nam planε explicatione. ab eo acceraqtii me docuit Hebainguae t udi meta, Roscio, homine Gallo eruditissimo. Sie eito legendus locus, Qui autem dixerit, sub dictu ei antiquis iratri suo Raea, re erit cot cilio. Qui aute iub. dico ego dixerit. fatue, reus erit fel, ς ignis. Mius emo totius loca est: Doctrica ri arum eo ni enat hom icidam, ego Qero etia irascent te m. illi dicente Raca seu fatuum, ad concilium v l canti ego velo in infernu mitto. Similem loquendi modii concisum, vide in Lop. 23. ubi Christus ait: Eel quicuque iuraue irinaltari, nihil est . ubi sub . dicitisi vos. dc Luc. 7. Magister die. Duo debitores. Vbi ub. dixit Christus. Nune verba explicemus ut in is a pareat eum quem diximus esse loca huius sensum. i Raca. vox Chaldaa vacuum Ccerebro. seu fatuum

s illa est vi flere ii 5 Chii ni esse doctri ,1. sed Scrib rum. Quado. n. Christia si a locutus, aut cur ad c - lium peccantem mittereti platia modus diceti Scri- barum est.qui inius trahi volebant .dicentem Raca. Gehennae ignis .pro gehennae incendio. ubi Nota gel Euam dictam. q G .srn Hinnon. i. vallem fili rum Hii non. de qua videt os. s. dc ιν Io T. Sc I7.l In ea Iudaei i solo Moloch filios exultos offerebant

Dicta etiam Tophei a Topb i. tympano, quo Puta

tante ne gemitus audirentur , infantes adiactavia sumitur autem pro inferni supplicio. 23. Ergo. Not. huiusmodi particillam saepe noneausam significare ullam , ast illationem, sed in dimiermonis contii uationem. itidem sentiendum D. autem .enim. l Ioniam, ac similibus.

Habet aliquid, deci vide similem phrasim Apoc. i. Aduersiam te. On quo de te queri merito possit.

r . Vade. iopportunitas est loci, temporis 3 e. Reconciliari. Graec. Sc SI r. reconciliare. i. redi ingrat am.

et . Esto. te. exemplo humano & eluti parabo la. comidiatu comendat.' LDein te bus animi quod sol xt fieri in lite de re teporali. H. n. praestat telo iliati aliter ario. quam ab eo iudici tradi, ε condemnati; ita proximo laesis reconciliari,quam a Deo pu uiri. is. Aliter ario. i. ei qui habet aliquid a uerium

te . adeoque Dei legi. Dei quidem verbum aduersat ut malε viventibiis . ut ait Augustinus epist. 87. Graeci ανυ ia'. i. litem intend'nti, seu in ius trabenti. via. i. praelem vim. Is diei. . Christi Ministro. i. sententiae executori .s Angelo bono. secundum quosdam; secundum alios, malo.

Carcerem. Pur orium in iligunt quidam , t Cyρ. A n, Orietati Infernum, ut Aug. αε. N , i is nam .i .extremit.q dmuod restat Gruuendum. Osissimo. i. luat aio asti, pati quae se

Teluncius dicaur, a tribus unciis. Mat .car. it. vocat

duo minuta. signi si atur velo hieminimu quodque debitum seu pec atu. Eantriue haeretici. 3 dicii ius-fieetes lambae ad tauiem. Num nobi eiulitatem

SEARCH

MENU NAVIGATION