장음표시 사용
131쪽
Quin et, quam crasso tendantur corpore, quεntum Se late circum effundat revolubile dorsum, Extima quam facies molem sub pectore claudat, Constabit tandem, nec centum e partibus una Iam fugiet, dubi avst animus formidine pendens a Ambiget, et cura incertus torquebitur acri. Scilicet 33 haec nobis servant bona numina, nobis Uranie spondet iam nunc: ubi denique nonus Annus ab hoc, fauilo intulerit sese omine, longum Expectata dies roseis emerget ab undis: a 63 Ardenti sub Sole Venus sese inseret, atque Ora means fusco distinguet fulgida naevo :Nec fugiet visum , et curas eludet inanes. Credo equidem 34 densae circum se . quaque cohortes
Effundent late terris, quaque horrida tristi a o
pulo , eandem intra limites unius , vel saltem duorum secundorum , certam sore, si satis apta instrumenta adhibeantur; sed nihil immutandum cenis sui , ut ea exprimerem sensa , quae habui eo tempore , quod tempus ipsis versibus exprimitur. as De transitu hic agitur , quem habebimus sequenti anno. νεε, die sexta Iunii, ad quem a fine anni a sa, quo haec scribebam , debebant effluere octo anni, et pars anni noni. Porro id ejus anai phaenomenum , ab ΗaII ejo praenunciatum , iamdiu ab Astronomis avidissime exis
14 Id quod tum psaedixeram , compleri jam video . Unus ex Academicis Parisiensi. bus , cum adhuc ego Parisiis e siem , profectus est in Indiam
Orient xjem Pondiscerium , eum instrumentis ad eam observatio. nem idoneis , alter ab Academia Petropolitana expetitus parabat se ad iter suscipiendum Τobois kam principem Siberiae
urbem : de tertio mittendo in Africam agebatur eodem die ,
quo Parisiis discesti , quod de
inde audio etiam omnino de . cretum esse ; quartus autem se
offerebat ad navigandum In Cyprum insulam . Post meum adis ventum huc Societas Regia de . crevit discessum binorum Astronomorum . ad Insulam Sanetae Helenae , et aliorum binorum ad Sum atram insulam , ad quas expeditiones meos quoque im-
132쪽
squalet humus glacie, quaque ustis ardet arenis, Nec tantas imo nubes alit fleolus antro, Ventorumque ciet gens improba, possit ut omnes Obruere immensos tractus, atque omnibus Axem Aethereum velare locis, et condere Divam. 27s
Fors et ego Irroquium sedes, et inhospita regna , Si tantum fortuna sinet, si vita superstes, Namque quid hae vires, quid non haec spondeat aetas,
Dum I bis vicenis alter vix additur annus λ )Transcurram procul, et doctis comes ibo catervis. 28o Spero equidem, nec me pontus turgentibus undis Audentem terret; glaciesque , nivesque perennes. suis Mecum si aderunt; namque hos jam nunc servantur in
Pulsus , quos et voce iteravi , et scripto , non inutiles fuisse
arbitror ; Regis autem munificentia ad eas binas expeditio nes x scio Anglicanas libras persolvit. Erit sortasse aliquis In Pacifico mari , quod esset optandum maxime s et ego quitum de Septentrionali America cogitabam, spero , me futurum satis mature Constantinopoli , quo nimirum brevi lauru ς sum in Veneti Legati comitatu , et ibidem observationem eandem Inlturum, ad quam ea urbs est fatis idonea . Si his addantur Astronomi, qui per totam Angliam, Galliam, Italiam, Germaniam , ac apud Sinas observationem instituent ; habebuntur prosecto densae Observato
Porro tanto observatorum numero est opus , ut si alicubi
nubes Observationem turba Veis rint, alibi serea uni sit Coelum, quod ubique limul esse nubilum aut vix potest , aut ne vix quidem .as Anno x 7 a, quo haec seriapsi Octobri mense , inchoave
natus et 8 Maji anni 11at. Est autem quadragetimus secundus annus is , qui additur alter , sive secundus , bis vicenis ,
telescopium dioptricum palmorum Eo, cuius objectivum vitrum a Christiano Hugenio elaboratum est anno issa, quo
tempore , ut ex ejus vita eo n-
stat , ipse optima persecit Objectiva vitra, quod quidem ad
ejusmodi obseru,tionem est satis idoneum . Verum aptiora su ut multo telescopia catadio is
133쪽
Oblongis inserta tubis purissima vitra, Rarum opus Hugenidae magni; cui Diva terenti 28sAdstitit Uranie, ac dextram deduxit, et ambas Pulvere postremo subigens, tenuique papyro, Ipsa suis tritae frontes Dea sedula massae Adspirans tersiit digitis, vittaque polivit. /Non illis fluvio certet Peneus amoeno, 29 Thessala qua placidus Tempe secat, atqt,e beatos
Foecundat late campos, herbasque virentes, Ac vitrea irrorat teneros aspergine flores.
Non fons Blandusiae, non Pegasis unda, novato Aonidum qua mane chorus, qua pulcher Apol Io 293 Ipse suos viva mirari in imagine vultus,
ptrica, vel etiam dioptrica Dolloniana , et ea etiam fortasse mecum habebo ad hanc Oblervationem . vitrum ad formam Ientis sphaericae reducitur ope
patinae aereae , et arenae, quae viti uin terat: ad postremam polituram adhibetur pulvisculus renui sis mus , et patinae illi agglutinatur vel charta laevis , vel tela tenuissima, et uni sormis . Praeter relescopium requiritur ad eandem observationem et in iam egregium horologium Oscillatorium , cum tota observatio consistat in notando initio , et fine tam immersionis, quam C-
mersionis , sed pol illimum fine illius , et initio hujus , quae
bitror, definiri posse intra unum
horologia primus perfecit , et .d summam aequabilitatem Perduxit Grahamus , celeberrimust Londinensis et Artifex, et Observator, uti diximus in adnot. . libri l. Superiores versus conscripseram Arquatae in oppido sito ad Τruenti ripam , quod ad radices Appenini jugi occurrit iter facienti Nursia Asculum , ibidem triduo detentus a perenni Pluvia , uti narravi in primo opusculo mei voluminis De Literaria.expeditione per tantificiam ditionem. Cum equo veis herer secundum ipsius Truenti ripam Asculum versus, ipse fluvius suggestit mihi Peneum , Blandultam , Hippocrenem , quibus hic ad carmen adornaniadum , et demulcendum Lecto. ris animum sum usus ; et ipsi equo insidens hoc epis odiolum elucubravi , ut saepe alias inter equitandum ipsa locortara
134쪽
Et solet effusos lauro vincire capillos: Non ipse, adversum ad Solem qui roscidus humor Ardentem imbri seris pingit sub nubibus Irim. Accedent et, qui certissima tempora signent, 3 CODentibus aeratis orbes, atque aureus index, Regalem propter Thainesim quos arte Gratiamus Disposuit mira, et Phoebo, Uraniaeque sacravit. Fultus ego his opibus Divam sub lampade Solis Suspiciam , nec me fallent fugientia inertem 3 os Tempora, cum primum rutilae dabit Oscula fronti,
Incurrens, limbumque cavans, cumque ultima dorsi Immerget puncta, et cum primum appellet adoram Marginis adversam, et cum toto evadet ab orbe. Non tamen 37 et tenebris Phoebus nigrescet opacis, Nec caeca turbata dies mergetur in umbra; 3ro
ora Dei tenuis di 1linguet fulgida naevus. Proin sudo obductus cum Titan deficit Ave, Non illum irrepens Maja satus, atra nigranti Non abdit dorso Venus, affunditque tenebras. 3rs Sed nec sanguineos fundunt quae sydera fumos,1ndoles si ve hilaris , seu tristis imagines mihi sibi ipsi consor
mes exhibuit, et carmina, quae saepe in ipso conscripti itine. re, ac ipsum loeorum ingenium satis redolent.1ν Hie jam ad argumentum regredior, et concludo Eclipsex
illas , de quibus hic agitur ,
nec a Mercurio, nec a Venere provenire .
as Progredior iam ares excludendos cometas etiam et sunt nimirum eo metae, qui subeant Inter Solem , et Terram , cujusmodi plures observati sunt ;
posset eorum aliquis eo tempore etiam transire Per alte
rum e binis suis nodis , M tunc appareret in ipso Sole et pos et aliquis esse tum ita prosimus
Terrae, ut ejus apparen 2 magnitudo apparentem Solis Inagnitudialem superaret , quo Cainsta ipsum Solem totum Come. geret e verum multae sunt raationes , quae probent, ecli Pses Solis vulgo cognitas , de qui
135쪽
DEFECTIBUS. . LIB. II. 8 Iobductium subitis rapiunt Titana tenebris. Sunt, quae se possint media interponere, dumque
Iunguntur Phoebo , nodos transcurrere: sunt, quae Fors etiam terris tunc tantum accedere possint, Sao Ingenti totum obducant ut corpore Phoebum.
At rara adveniunt, et summi finibus orbis Demittunt sese ad Solen1, rarissima nodos Attingunt simul, et sors prima ab origine Μundi Tempora ad haec nullum simul attigit, atque nitenti Quod sequitur, nullum subiit fortasse sub orbe. 3xsQuin et si subeat, totumque obducat; opaca Non ideo Titan penitus nigrosceret umbra. Affusi circum crines, fumosaque longe Pandens aethereas tanta se mole per auras 33o 'Μateries fractum torquet jubar, atque per omnes Dispergit late inflexum circum undique partes. Scilicet hinc longis trans vitrea septa tuborum Μolibus ardenti horrentes si crine cometas Suspicias, nulla nigrescere parte videbis. 33sIlla etenim, Phoebum fugiunt qua fronte nitentem
' bus hic agimus , non esse tri-hnendas ipsis cometis. Primo quidem raro admodum cometae adveniunt ad partes interiores orbidarum , quae se ad ingentia intervalla sursum proten Zunt, juxta adn. a. lib. I, deinde nullus sortasse adhuc est itidi simul Iaconjunctione 'interiore cum Sole , et simul satis propn nodum : saltem nullam ae jusmodi obser vationem habemus hue usque , sed omnium cometa rum , quorum orbitam novi mus , conjiinctio eiusmodi est celebrata, cum admodum prooeul distisent a nobis .
Verum, quod caput est ; si id etiam accideret, non idcirco Sol deficeret , et nigranti
quodam tanquam velo obtegeretur, uti in ejus eclipsibus fieri cernimus ; nam cometae habent Ingentes atmosphaeras , et caudas, in quibus refrachum, et reflexum lumen id eicit. , ut pars etiam cometae a Sole
136쪽
A versi, illa etiam sulgent, nec nocte nigranti Ut Phoebe, ut Tellus, ut quinque obeuntia Phoebum
Sydera, et obscura mergunt ferrugine vultum o
Protin Phoebum turpi possent caligine tantum Foedare, horrenti non et celare sub umbra, Nec vitale jubar Terris arcere, diemque. Ergo ' soror Phoebi, nam sola ex omnIbus astris Irim superest, ac parte nitet, qua suspicit ignem Phoebeum , parte' aversa nigrescit, et orbis 3 sΛequat iraterni speciem, mensesque per omnes Asse elitur lentum, ac Coelo decurrit eodem, Sole sol or tanti miseris est unica Terris eausa mali, soror una atro Titania dorso Ora tegit, nobisque datos intercipit ignes. 3so Scilicet auctrso quoties jubar exuit ore Extremo jam mense latens, tenuataque fronte Cornua deposuit, seque alta condidit umbra
aversa multo plus habeat luis minis , quam superficies Terrae in primo Vespertino , et
ultimo matutino crepusculo . Et ea est ratio , cur in eO-
metis etiam interjectis inter Solem , ac Terram , noh appareant intuenti etiam per egregia telescopia phases illae , quas in Uenere , et Mercurio intuemur , non illud , quod ipfico metarum nuclei sint perspicui, cui causae id phaenome
nulli nobiles etiam Astronomi. De his fusius egi in meae Dissertatione de Cometis editat
Excjusis reliquit omnibus astris relinquitur sola' Luna , cui idcirco tribuenda est cauissa desectus solaris . Illa nimia Ium , quae , uti diximus in adn. sto lib. I, habet dimidiam superficiem III ustratam a Sole,
dimidiam vero penitus obscuram, et nigram , et quae habet apparentem D. agnitudinem aequalem magnitudini Solis 3uxista ad n ra . Iib. I subit autem singulis mensibus in novilunio inter Solem, et Terram, respondens eidem parti Eodia. er , quae quidem omnia eodem primo libro praemisimus , debet nobis tegere , et Occul
Iunio non habeat. Iaillud mem .
137쪽
Grram inter, Solemque subit, Terramque nigranis Despectan vultu, radiantem obvertit olyippo. 3ssΤune igitur, si se penitus mediam inserat, atque Λ recto postu nihil hinc, nihil inde recedat
Avia, Phoebeos vultus tegat, exceptumque Praeripiat Terris jubar, atque avertat, Oportet δNon tamen et semper mediam sese inserit, atque Fraternos celat vultus soror: illa per auras 36s Scilicet aethereas, veluti memoravimus ante,
Urget equos ductu obliquo , mediumque per orbem Signiferum, et callem Titanis non nisi punctis Transilit in geminis, geminos nectentibus orbes, 36sAc procul oppostas Coeli spectantibus oras. Ergo si , Soli dum jungitur, atque novatis Cornibus ordiri mensem parat, absit ab ipsis Nodorum punctis, et nexi tramitis ora; Orbis et 1 medio radiantia signa ferentis. 37σ
sive distantiam ab e eIlptictvat orbita 'est obliqua ad planum
borealem , vel australem satis eclipticae quod velut I perm- maenam . rat in binis punctis , quae di- Porro novilunium aecidit in cuntnr nodi, et diriguntur reta ifiae mensis lunaris, posteaquam pectu Terrae ad partes Coeli Luna ipsa decrescens attenua- oppositas. Si igitur in ipso no- it cornua, et evanuit ex ocu- vilunio satis distet a nodit , iis, obvertenst nimirum Tellu- distabit et ab ecliptica hine ,ri partum Soli aversam, et id- vel inde , ac effugiet Solem ;circo penitus obscuram , ac quem e contrario omnino temeproinde ex oculis evanescens ; Vel penitus , vel ex parte aliis quod hisce versibus expi imitur. qua, si tum fuerit in ipso no-ao Hic iam clarius, et dire- do, νel ipsi satis proxima .a8 ostenditur, cur non semper Non autem semper totum So- in noviluniis habeatur eclipsis, sem tegit , si in plenilunio se licet tum semper Luna lateat in ipso nodo, sed ad id requiis inter Terram, et solem a quia Utur , ut eius diameter appa nimirum, uti Itidem primo li rens non sit minoi , quam dia rω diximus in adn. 4r, εjus meter apparens Solis, et ut ja
138쪽
Titanisque a calle aberit simul, atque rigentem In Boream assurget, vel se demittet ad Austrum; Nec fratrem teget, aut fraudabit Iumine terras. Ast illo nodum si tempore Diva tenacem Ritigerit, nodo fuerit vel proxima, opacum 371Subjiciat dorsum, et rutili fulgentia, oportet, Aut penitus tota, aut saltem sub margine summo, Ora Dei condat, lucemque Objeetii moretur. Atque age, dum puro Titan velatus olympo Delicit, aethereas longe i Iateque per oras 38o Flecis acies, totumque vigil circumspice Coelum. Haud uritiam Divae vultum effulgere triformis,
Ac nitidos cernes volitare per aethera curruS.
Sed nec, dum tenebris emergunt clara fugatis 38x Ora Dei, pergitque dies emulgere, nec, dum Succedit nox atra Polo , terrasque tenebris obruit, et mori converso se prodit Olympo Astrorum facies, atque omne volubile Coelum Ante oculos sposim tibi sistitur, exeret undis Fulgentem Mis frontem, et se ostendet ab Axe. 39ci
obductos igitur Coe Ii qua parte jugales
ceant i re in directum centia Solis, et Lunae cum Oculo ob inruatoris, qua de te iterum infra , ubi agς mus . de Ecripi bus' totalibus , et Eo nutaribus.
G Quze diximus huc asque, ostendunt , posse Solem 'a Lii na Iesi , atque id debere acti-dete sub conditione hac , uti Luna in novilunio sit sinati proxima nodo alteri; hie' vhro incipiunt 1am proferri argumendi , quae PQ sitive eviricant, re-
vera ex interpositione Lunae oriri absolute Solis desectum . Primo quidem eo die , quo ec Iipses Solis aceidit, Luna nus. quam apparet , licet singuus diebus fiat integra, Coeli eo n- verit O , adeoque omnia loca , lii 'quibus Luna esse posset , ν'emant sub raspectum . Indo consequitur Lunam eo tempore respondere eidem parti uodia.
139쪽
phoebus agit, curruque volat velatus in alto, Ipsa etiam, ipsa illac cursum contendit, et acres Urget equos, fratremque soror comitatur, et una Progrdiditur: Coelo pariter spatiantur aperto. 39sQuin αλ et, si partes anni, bissenaque Lunae Tempora rite notes numerans , mensesque novatos ;Invenies, nunquam subita serrugine Phoebum InvoIvi, et medio obductum nigrescere Olympo ;Elabens pleno mensis nisi concidat orbe, 6oo Expectantque polo reducem nova tempora Phoebem fit mensem tum Diva novat, tum cornua fronti Rursum aptat, primamque parat prodire per umbram pCum Phoebum assequitur, Coeloque excurrit eodem . Una acres urgens bingos, Currumque volantem. 6os
Usque adeo Titan cum deficit, illa latenti
It comes, atque una pariter volat aetheris ora.
Hinc tibi jam Divae subeuntis prima patebunt Indicia , et tanti auctorem cognoscere damni Incipies, frontemque Dei ve Iante sorore ro Obductam, ac rutilae praereptos lampadis ignes. At si praeterea Coelum, Divaeque vagantisa a Confirmatur idem ex eb, quod nunquam eclipses habeantur, niti in fine mensis lunaris, quo tempore Luna e Terra visa , uti primo si bro est dictum in adn. ay, jacet ad eandem Coeli pIagam caua Sole. ra duo argumenta probant, tempore eclipseog Lunam habere eandem longitudinem cuin sole , sive respondere eidem pulicto eclipticae ; sed ad rem conficiendam opor: ta oste lusere, tune ipsam carere latitudine fro
tis magna, nimirum es Ie Proximam nodo alteri : id vero se . queu tibiis argumentis evincitur .
Primo quidem pridie ejus diei, quo habetur edi ipsis , sub
Ipsam Auroram observari poterit Luna jam admodum tenuis, ut et postride in ipso vespertino crepusculo Luna conspicietur cornibus jam novatis . si au tem rite determinetur ejus locus in Coelo , iuvenietus in
140쪽
Et motum, et vigili posituin scrutabere cura, Tum vero manifesta fides , nec iam ulla timenti Suspicio incertos agitabit pectore fluctus. AssScilicet ante diem, Phoebus quo deficit, atque Ardentes puro vultus obducit Olympo, Mane vigil primo tenuatae cornua Lunae Aspicies tumidis postrema exurgere ab undis, Excitos dum nectit eo uos Aurora, diemque 42 Sollicitat, noctemque fugat, pallΘntiaque astra Restinguit lare, & gremio foecunda rubenti Persundit rutila teneros asser gine flores. Ergo Iocum, superas quo Diva emergit in auras observa , ac signis conser sui gentibus, et si Haud pigeat, radio metire, atque aere rigetiti, Incisisque notis: inclusas dentibus horas
Ferratis adhibe simul, et sua tempora nosce. Quod si etiam nota numeros versaveris arte; Invenies, Boreae Divam torpentis ad oras 43o
Vix quidquam a medio te tollere, seu ferventem Ignibus aestivis vix se demittere ad Austrum, Signifero vicinam orbi, fratrisque viai. Praeterea cum jam se evolverit altera puro
utroque casu salis proxima etai pticae, sed cum binis latitudi ni hu contrariis ; nimirum distabit ab ecliptica in Boream , si prius distabat in Austrum , et vice versa. Coi: stabit inde , inter eos dies, nimirum in ipso novilunio , vel prope ipsum , transiisse per nodum. Porro ad definiendum locum
Lunae potilliinum , ubi stellae
nondum apparent , ut in satia vivido crepusculo , requiruntur instrumenta astronomica , quam hie innuuntur ; nimirum quadrans aliquis cum divisionibu aegraduum , et minutorum , acalida da eum dioptris , quo res piciunt illa radio metire , at- quae aere rigenti, incisisque notis; et horologium, quod satis clare e Xprimitur.