장음표시 사용
211쪽
DE FONTIUM TEMPERAT. VIIatim cocrescunt, unde Vincentius Maji--
tempore in ipsius insigni villa Opilia ad v.
lapidem ab urbe videtur .Et quemadmodu his in locis succus iste non misce tur aquae, sic alibi passim hoc succo reperiuntur mi-
stae: eiusque naturς frigidae plurimet stat. A cepi a clarissimo Iacobo Dalechapio,' henim hactenus videre contigit, prope Ar uernoru Gergobiam fontem limpidissimu esse,qui succi lapidescentis tantam copiam evehit,ut accolae pontem ex eo substructu, & aquae cursum impedientem, ligonibus kia Aia. θquotannis diruere cogantur. Haud procul Vienna Allobrogu in vico que Giuret nominant,sens liuignis liquidissimus, de alioqui potu selubris & suauis, eo quoq; succo lapides gignit, durescentibus silicea seliditate quaecuque in eius alucum proiiciutur. Pro miraculo id quibusdam habetur, quod rusticorum eius aqua bibere selitorum, noobrigescant viscera: quod de quibusda aliis legimus apud scriptores. Calidae aute tales authore Plinio,in Euboea: ad eunde modii iis ει - - .
212쪽
I92 RE INERI soLENANDRIisera vlii 'o uel aquae calidae multitudo, ex qua circuiri
senis. num in lapidem cocrescit. Ex his Constare puto calidos fontes,succo tam Concreto, qtiquido subinde infectos reperiri. Terra quoque calidis comiscetur: & quonia te Terra inple π. ra quaeda simplex est, ita ut propemoduni qualitatis expers siti alia medicata,vel qua
litate aliqua insignis: illam etsi calidae per fuant, nihil quod obseruatione sit dignum
asiliniunt: neque ob id sitam naturam per mutant: hanc vero si eluerint, pro ratione materiae, qua terra infecta c0gnoscitur, in
V. nem qualitatem assiimunt. Simili modo
Ela. ' aquae metallorii venis inlectet passim agno scuntur quaeda auri,aliae argenti, quae qua-.litatibus suis,& eflectis non admodu innotescunt: facilius cognoscuntur plumbi ve nas,atu aeris lambentes .Huius generis cre- ditur sens Ciceronianus in Baiano, quod nocitu balneu Prati vocari arbitramur. Item Lucense rubeum sancti Ioannis balneum vocant) vulgus tale existimat. Illius naturae celebres in Loharingia aquae,quq promtia. pterea plumbariae dicuntur leticis II. a Remiremonte vestaliu collegio celebri, Celebres admodum & summopere ςxpetitae in
213쪽
DL po9Υ1VM TEMPERAT . In arthritide calida.Fontes qui ferri qualitates Combiberunt , calidi plures sit pradietis in- Calida fere ueniuneta AL Ar I ucensi,qui de villa,Pi- sano qui Reginae dicitur. ibide auci, cloquis:in Senensi Caldenarum In Veronensi Calderianus Qs .Huc referri possunt,si quς alia in terri visceribus sunt numerada me talia,sive ea selida sint, qualia diximus: seu minus sibi constent,& liquida fuerint,quale est arxentu vitium: nam his quoq; aquas
abluerint. Quod idem usu venit lapidibus: sed quia quq lapidis nomine quoque coin- -ffecta. prehenduntur,gemae: doelii quisus proprie lapidis nomen datum est rari sint: praetc ea utrique in exigua mole: consistentia quo- ct , quare roque copacta ἰ parum admodu elargiri pos sint, se abluentibus & continub perfluentibus aquis. Neque est, quod quis arbitrari possit,Galactitem,vel Meletitem lapidein, Maeliter O occursit, & ablutione quada aquas egregie inficere, quod Dioscorides scripserit, eos sWMit. lacile in succum insigni sapore praeditu dic selui:namid Qtum euenit,ubi primum duriore alterius alicuius corporis sblidi attri- . tu tertitur , vel mutuo inter sese costicatur:
aqua alioquin nihil ab ipsis eluit, licet diu
214쪽
tissime couersatur, siq; aqua macerentur a Experta scribimus: neque quod ex ratione in ea re probare possumus opus es, Micie fere . biti c- Tmiquae admi istis ii irraui nullae cognoscantur illis mistae:licet in quibusta fontibus manifestae quorunda ipserufacultates,& vires cluceant. Huc quoque numerada venitit saxa & marmora,quq aquas
inficiut. Marmore dicut illius piscinae aqua insecta, quae nobis est apud Agnanum vicu quatuor mille pas L. Pisis distans,
p, .. cuius aqua semper stigidissima est, &nescio quo nomine ad sterilitate remouenda
celebrata. Fontes vero calidi quorum Der
ta detulit, passim agnoscuntur. Verum qui ab arenario materia abraserui; no admodu insem reputari debet: raro enim carti qua litates immutatur. Etenim quiescete aqua, modu quicquid a saxis derasum Cadida cis isti ignauu semper subsidet. Calcario vero Ciuntur, potissimistri calidae: λ μ ,- .m tales sunt calidae Caroli Quarti in Boemia: propὰ omnes: quaobrem ut plurimu scribunt eas cinere aut calce infectas. ' plurimaru alueis concrescunt lapides ex. kisam. his ramentis, liuersarii formaru pro ratione
215쪽
eius loci, in quo firmata materia calido densatur, A co latur. Ad eundem modum misto inficiuntur aquae calidae, quod cum ex diuersis rebus co tuerit,aquae quae mistum aut combiberiit, aut abraserunt,ex diuersis, non una re iniectae sepe putantur: si1binde tamen quando mistum proprium sibi aliquod nomen assumpsit, aquae eo in sectae simplici mistura contemperatae dicuntur, squemadmodum paulo ante diximus ) Halitu vero corrupto, vel aere, aut exhalatione multis in locis calidae infici 32 possitnt. Quadoquidem omnem iniuriam externam facile aquae suscipiunt: praecipue farii
si eae calent: rariores enim tum esse videntur atq; ob id minus resistere,promptius*; tu iam extempari,ab eo nimirum aere,qui undique visce ribus terrς inclusus arcetur,ne expiret.Ac- ΠΑ- ι - cedit ad haec,quod sero in locis ille existat,
in quibus aquae calidae reperiuntur, aut sal- ibiis in quib- .
tem sibterraneus ignis conflagrans latet. PMMut
Quo fit ut facilius aquae calidae infestum spiritum siscipiant. Verum iste spiritus,seu halitus ratione intelligi non ficile potest. ρ- is alim Experientia longo temporis successu
gnoscitur.Sic quedam aque omnibuS quo- Aqua 'cM 'cunque modo mortiferae sunt , tam potu,
216쪽
ru su- quam lotione: ut Cycliti in Thracia aqua. Lia balin ius,ivin larinales , qualis olim Neptunius fons Terracinq,ut est apud Vitruvium:quare ab antiquis obturatiis fusile legitur. Prope Monpessulti maritimo quodam vico nomine Peraui, fonS manat, re- M., sula ferente mihi Dalechampio, procul ctiam aduenientibus odorem bituminis di in dens, exubcras nonnunquam,& foras cri-liens, sepius in angusto cauo delitescens, sed aquis perpetuo horrendo murmure strepentibus, Moriuntur statim aues, quae illius aquam biberint: Exarescunt & vruntur herbς,quas profluens rigauerit,ab aqua marina, quae interdum cum locum operit, non tantum damni accipientes.Narrant di incolae quod de Averno lacu proditum fuit, praeteruolantes volucres amatas eius Vapore mortuas aliquado concidisserin eo tamen fonte bituminis erumpit nihil.Nonnullae sunt ex his quae hominibus quidem stat noxiae, sed magis animalibus caeteris: iccirco animalia, quibus solum earum halitus aspirat qualis est cille qui exhalat ecbatano Charoneo jecu,quod vidimus inter Ne ' polim, & Puteolos iuxta lacum Agnani ad dextram vel enecant statim et in viti; ρο-
217쪽
DE FONTIUM TEMPERAT. 197 .riculum coniiciunt, nisi illico silccurras. In quibusdam animalia degentia moriuntur qualis aqua inter Strapetam, & Seburgior detelianec t. reserente Agricola, quae pisces Certo tem pore necat: ex illis etiam quaedam certo animalium generi exitiales sunt, quales illae reis, quae in iis locis stant,quae a diae ,vulgo Auer- Igmηrina dicuntur,ut in Baiano sinu, & vadis Vo- ' laterranis: praeterea inter Scarlinum Senensium & Campigliam Florontinorum non longe a Populoniae ruinis: sed is breuibus limitibus circunstriptus Continetur: praeter haec siint multae aliae differentiae, quas hic explicare non habeo necesi cisatis est intelligere quod is laethalis,& mortiferus spiritus,aquas ita inficiat, ut pro ratione eius ' halitus, no selum mista vel composita dici, sed tota natura i thalis, S pernitiosa existi mari debeat. Qiuod plurimum fit ubi ali
quae metallorum Ipecies subterraneis igni' lum Imereturbus conflagrant: hinc enim sulfuratus,& id genus alius halitus expirat: unde & Chaiaroneas scrobes sitae naturae originem ducere credendum est:quae subinde cum ter
rae motibus concutiuntur Primum ema mafiumseb terunt, Verum praeter id genus metalla exusta,similem aera pestilentem genCrare pos vi, i. sint
218쪽
199 RE INERI s o LEN ANDRI sint in sibterraneis specubus aniniantium
cadauera Imortuorrum,quae tum acrem,pu trescentia comampunt,& inficiunt : neque
id quod dicimus absilrdum reputari velim. Nam apud Seneca lib. tertio quaestionum
hi Cimamuis naturai. legimus in Caria circa Myndum ignoto ante & nouo amne inrua copiamρι gentem piscium edentibus mortiserorum D- οι -- copiam efficam esse: qui nil illo facilius sub terris, quam in aperto coelo putrescere possunt: in aperto vero aere putreseunt mortui,& acra atque aquas inficitii. Acci-
α ae h0ς Roberti Siciliae regis temporibus
his iis A. M. in lacu Averno, atque tum etiam putre-selfhreum odorem ' expirarunt. Verum non est huius loci ista exacte perquirere, satis est demonstrasse omnes calidas aquas,aut halitu,aut misto,aut lapi- de,aut metallo,aut terra,aut succo,insectas esse, si eae naturam simplicium trans es sint. Etenim nullum aliud praeter haec reperiri posse mihi videtur in viseeribus te rae,in quibus aquae miseentur,quod earum naturam mutare possit: neque ullum sib- terraneum corpus existit, quod aquas inficere queat, quod in hoc reru numero non
Compraehendat .Haec igitur sic se habent ubi
219쪽
DE FONTIvM TEMPERAT. I99 ubi res una,& simplex aquis miscetur Con- temperaturue.
Quomodo illaesa rerum subterranearum genera: aut γηiusgeneris diuerse Decies aquis immi
Τ QUONIAM aut nunquam, aut quam rarissime unu aliquod selum in visceribus terrae reperitur metalli ,quo aqua profluat
infecta : multum sane dc saepe in aquis cali- nunquam , dis plurimas misturarum varietates Conspicimus. Etenim ut raro metallum reperitur
purum & simplex, sed aut misto, aut lapide,Vel terra,vel succo,aut omnibus his,aut quibusdam adnatis ita difficile inuenire est simplici mistura insectas calidas. Imo si metallum sincerum in his locis fuerit: tamen in ipsi vicinis necessario aliquod ex reperitur. stipradictis reperiri debet Ex quibus si aqua praesens sit, aut interfluit, assumat aliquid oportet: adeo ut nulla calida simplicis misturam rei,mihi videatur selum referre: sed quia aliquam insigniter rem mixtam exhibet &repraesentat, cuius qualitas caeterarii calida anaturas Obtundit, ab ea vincente denominationem sertitur.Verum Cum reS subter' i .raneae
220쪽
. 2OO REI NERI soLENANDR1 raneae simplices innumerae sint, colurictio- Cmissimo nes earum diuers, tot efiiciunt varietates, a 2 quot ratione, numero sane p crdissicile vix ii-- ω Compra hedi queant. Attamen quia rerum Πῶς/2 genera pauca sent, quibus calida temperari ostendimus, earum coniunmones paucis sunt ostendendae. summa ausum genera rem genera, sex sent numero,aer seu hali-inistum,lapis,metallum, terra,& QCcus. Ex quibus tapissime duo,subinde tria, i , saepe quatuor,aliquando,licet rarius, quin que consusa & calidae mista inueniuntur: ' neque praeter rationem est omnibus sex nonnunqua infectas reperiri calidas posse. Qi-Δ Nam fieri potest ut halitu insectar calidae, Nisub erron's vel mistum combibant,uci lapide,vel me-Σ ' inficiantur,vel abradant aliquid a ter ra,vel a succo .Eodem modo quae naisto insecta est,infici insupcr potest vel lapide,vel metallo,vel abrasis terra,vel silcco misceri. Praeterea quas lapis iniecit, iubinde aut metallo inficiuntur, aut terram cluUnt, aut succum. Quae vcro a metallo vires sumpsit, sepe insuper aulicrram combibit, aut succum: ita quae tcrram abrasit,si ibinde quoq; succo inficitur. Atque ita sane duabus cxxebus subterraneis calidae insectae cognoscuntur.