M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars volumen secundum ... Cum scholiis Pauli Manutii. Index rerum, et verborum M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars, Academicarum quaestionum editionis primae liber secundus, editionis secundae libe

발행: 1560년

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

ceptis uolunt distinguere, O conantur oriendere.

esse aliquid perspicui; verum illud quidem impres

sum in animo , atque mente; neque id tamen perciapa ac comprehendi posse. quo enim modo , perstiacue , dixeris , album 6se aliquid; cumpost accidere, ut id, quod nigrum sit, album ellie uideatur Z

pressa subtiliter; cum sit incertum, uere, inaniterne animus moueatur ἰ ita neque color, neque compus , neque ueritas, neque argumentum, neque sensus, nequeperspicuum ullum relinquitur. Ex hoctia lud bis usu uenire Aolet, ut, quidquid dixerint, a quibusdam interrogentur: ergo istuc quidem percia pis ε' Dd, qui ita interrogant, ab iis irridentur. non erum urgent, ut coarguant neminem ulla de re sto se contendere, neque asseuerare sine aliqua eius rei,

quam bi quisque placere dicit, certa O propria nota. Quod est igitur Utuc uestrum probabile δnamst , quod cuique occurrit, O primo quasi a* ctu probabile itidetur, id confirmatur: quid eo leuians sin ex circumspectione aliqua, O accurata consideratione, quod uisumsit, id se dicent sequi: t men exitum non habebunt: primum, quia his uisis, inter quae nihil interes, aequaliter omnibus abrae tur bdes e deinde , cum dicaaetposse accidere sapΓnti, ut, cum omnia fecerit, diligentissimeque cir- Ωcumspexerit, exi fiat aliquid, quod uerisimile uideatur, O absit longissime a uero; quo modo ,si magna parte quidem , ut lent dicere, ad uerum ipsi ma

42쪽

f- , aut quamproxime accedant, confidere sibi poterunt ' ut enim confidant , notum his esse debebit insigne ueri. quo obsecuro, O oppresλ, quod ta dem uerum sibi uidebuntur attingere ἰ quid autem tam ob sicurum dici potest, quam cum ita loquuntur'EIn hoc quidem rei illius signum , aut argumentum; ea re id sequor: sed eripotest, ut id, quod significatur, aut falsum sit, aut nihil sit omnino. Sed de perceptione hactenus . si quis enim ea, quae dicta sunt , labefactare uolet; facile, etiam absentibus nobis , veritasse ipsa defendet. His fatis cognitis, qua iam explicata sunt, nunc de assensione, atque approbatione , quam Graeci συγ υτ εσιν u0cant,pa

ca dicemus: non quo non latus locus sit: sed paullo

.cnte iactasunt fundamenta. nam cum vim, quae ese

set in sensibus, explicabamus, simul illud aperiebatur , comprehendi multa O percipi sensibus: quod feri sine assensione non potest. deinde, cum inter inanimum, ct animal hoc maxime intersit, quod inamimum nihil agit, animal agit aliquid: nihil enim agens ne cogitari quidem potest quale sit9 aut ei sensus adimendus 6ὶ; aut ea, quae es in nostramia potestate, reddenda a sensio. at uero animus quodam modo eripitur ijs, quos neque sentire, neque assentiri uolunt . etenim necessee est, ut lancem in i bra , ponderibus impositis, deprimi, sic antini perspicuis cedere. nam quo modo non potest animaltillum non appetere id, quod accommodatum ad naturam appareat: Graeci id οἰ-is appellant sic

43쪽

n potest obiectam rem perspicuam non approba . . re. QVanquam,si illa, de quibus disputatum est, ue u arasint; nihil attinet de assiensione omnino loqui. qui enim quid percipit, a sentitur1tatim. Sed haec etiam sequuntur, nec memoriam sine assensione posse conflare , neque notitias rerum , nec artes: i ., quod

maximum est, ut sit aliquid in nostra potestare, in eo , qui rei nulli assentietur , non erit . ubi igitur uirius, si nihil situm est in ipsis nobis ζ Maxime autem absurdum , uitia in ipsorum esse potestate , neque peccare quenquam, nisi assiensione; hoc idem in uirtute non esse; cuius omnis constantia Osirmitas exist rebus constat , quibus albensa est, O quas approbauit: omninoq. ante uideri aliquid, quam si mus , necesse est, eis, quod uisum sit, assenti uri Guare qui aut uisum, aut assensum tollit, is omnem actionem tollit e vita. unc ea uideamus,qua

contra ab his disputari olent . taprius potestis totius eorum rationis qua fundamenta cognoscere. componunt igitur primum artem quandam de isse , quae ui a dicimus; eorumq. O vim , O genera δε-

finiunt ; in his quale sit id, quod percipi, ct comprehendi possit, totidem uerbis , quot Stoici: dei de illa exponunt duo, quae quasi continerat omnem hanc quaestionem: quae ita uideantur, ut etiam alia multa eodem modo uideripossint,neque in his qui quam intersit, non posse eorum alia percipi, alia non percipi: nihil interesse autem, non modo si ex

omni parte eiusdem modi sint,sed etiam si dificem

44쪽

non sint . quibus positis, unius argumenti conclusone tota ab his caulsa comprehenditur. composita autem ea conclusio sic est. Eorum, quae uidentur ,

alia uera surit , uiliasal a , quod falsum est, id percipi non potest: quod autem uerum usum est, id omne tale est, ut eiusdem modi falsum etiam possit I nideri. et qua ui a sunt eiusmodi, ut in iis nihil intersit; non potes t accidere, ut eorum alia percipi possint , alia non positi. nullum igitur en usum , quod percipi post. Quae autem sumunt, ut concludant id , quod uolunt, ex his duo sibi putant conc di . neque enim qui uam repugnat . ea sunt haec: quae utina falsa sent, percipi ea non posse: O ait rum ; inter quae uisa nihil intersit, ex bis non posse adia talia est e , ut percipi posnt, alia , ut non posynt. Reliqua uero multa uaria orationo dest dunt: quae sunt item duo: unum; eorum , qua uia deantur, alia uera esse , alia Iasa: alterum; omne

uisum , quod sit a uero , late esse, quale etiam a falso post. haec duo ;proposita non praeteruolant ,sed

ita dilatarit, ut non mediocrem curam adhibeant, et diligentiam . diuidunt enim in partes, O eas quidem magnas , primum in sensus , deinde in ea, qua ducuntur a sensibus, et ab omni consuetudine,quam obscurari uolunt. tumperveniunt ad eam partem , ut ne ratione quidem O coniectura ulla res percipi post. Haec autem uniuersa concidunt etiam mini

tris . ut enim de sensibus hestereo sermone uidi is, item faciunt de reliquis. in pngulis . rebus, quas e in

45쪽

in minima di pertiunt, uolunt egicere, uis omniabus , quae uisa sint , veris adiuncta esse falsa , quae aueris nihil diferant: ea cum talia sint, nihil pose comprehendi. Hanc ego subtilitatem philosiopbia quidem digni imam iudico , sed ab eorum caussa, qui ita disserunt, remotismam. definitiones enim, O partitiones, O horum luminibus utens oratio, tum similitudines, disimilitudinesq. , ct earum t nuis O acuta distinctio , dentium est hominum illa uera , Ofirma , ct certa ese , quae putentur; non eorum , qui clament , nihilo magis uera illa e se , , qudmfalsi. quid enim agant ,si , cum aliquid dem in anierint , roget eos qui iam , num illa definitio post in aliam rem transferri quamlibet ζ si pose dis rint : quid enim dicere habeant , cur illa uera de nitio sit ζ si negauerint: fatendum sit , quoniam uel illa uera definitio transferri nonpossit in falsum , quod ea definitione explicetur , id percipi posse. quod minime illi uolunt. Eadem dici poterunt in omnibus partibus. si enim dicent , ea , de quibus disserent ase dilucide persticere , nec ulla communione uisiorum impediri: comprehendere ea sepose at buritur .sin autem negabunt uera uisa a falses possedistingui: qui poterunt longius progredi ψ occurretur enim, secut occursum est. concludi argumentum non poten , nise ijs, quae ad concludendum sumpta erunt , ita probatis , ut falsa eiusdem modi nulla posint esse. Ergo ,si rebus comprehensis, et per ceptis nisa , Oprogressa ratio hoc esciet, nihilpos

46쪽

se comprehendi: quid potest reperiri, quodipsum

bi repugnet magis in cumq. ipsa natura accurata orationis hoc profiteatur ine aliquid patefaLIuram,

quod non appareat , O, quo id facilius aspequatur, adhibituram sensus, O ea , quae perstima sint:

qualis est istorum oratio , qui omnia non tam esse ,

quam uideri uolunt ψ Maxime autem collincuritur, cum haec duo pro congruentibus sumunt tam uehementer repugnantia: primum, esse quadam falsa visa; quod cum uolunt, declarant quaedam ese u ra: deinde ibidem , inter falsa uisa, ct uera nihil interesse . at primum sumpseras , tanquam interesset. itapriori posterius ,po steriori superius no iungitur. Sed progrediamur longius , ita agamus , ut nihil nobis asentati esse uideamur; quaeq. ab his dicum tur , cpersequa ur , ut nihil in praeteritis reli quamus . Primum igitur persticuitas illa , quam diximus, satis magnam habet vim, ut ipsa persese ea, quae sitnt , nobis , ita ut iit , indicet: sed tamen , ut murea us in perspicuis firmius ct constantius, maiore quadam opus est uel arte , uel diligentia; ne abjs, quae clara sint ipsa per sese, quasi praestigijs quibusdam , O captionibus depellamur. na, qui uoluit subuenire erroribus , Epicurus , i s , qui uidentur conturbare ueri cognitionem; dixitq.sapientis esse, opinionem a pellucvitateseiungere; nihil fecit. Usus enim opinionis errorem nullo modo sustulit . quamobrem, cum duae causae persticuis , O euidentibus rebus aduersentur: auxilia totidem sunt com

47쪽

tra comparanda. aduersatur enim primum, quod

parum defigunt mimos, O interidunt in ea, quae perspicuaseunt , ut, quanta luce ea circumfusa sunt, pollini agnoscere: alteram est, quod fallacibus , O captiosis interrogationibus circumscripti, atque decepti quidam , cum eas dissoluere non possunt , d sciscunt a ueritate. oportet igitur O ea, quae prope 'icuitate restonderipossunt , in promptu habe

re , de quibus iam diximus; et esse armatos , ut o currere possimus interrogationibus eorum , capti nesq. discutere: quod deinceps facere constitui. Ε ponam igitur generatim argumenta eorum; qu

niam ipse etiam ilia solent non confuse loqui. Pr mum conantur ostendere , multa posse uideri esse, quae omnino nulla sunt , cum animi inmiter moueantur eodem modo rebus 's , quae nassae sint, ut 's, quae sint. nam cum dicatis , inquiunt , uisa quaedam mitti adeo , velut ea, qua in fomn s uideantur , quaeq. oraculis , auspiciis , extis declarentur, C haec enim aiunt probari a Stoicis, quos contra distulans quaerunt , quonam modo , falsa uisa qua sint , ea iss a. deus efficere post probabilia , quae autem plane proxime ad uerum accedunt,escere non pos ' aut,

si ea quoque possit, cur illa non possit, quae perdigia

ausita. , internosicantur tamen ψ et si haec, cur non inter quae nihil sit omnino ζ Deinde, cum mens moueatur ipsa persese, ut et ea declarant, quae cogit tione depingimus , ea, quae velfuriosis, uel dommientibus uidentur e non ne , inquiunt, uerisimile sit

48쪽

sit , c etiam mentem moxeri, ut non modo non imtemincat , uera illa uisa sint , an ne falsa ,sed ut in his nihil intersit omnino ρ ut, si qui tremerent , Oexassescerent uel i per se motu mentis aliquo, uel obiecta terribili re extrinsecus , nihil interesset , qui distingueretur tremor ille , etpallor, neque ut qui vimam interesset inter intesinum , O oblatum. To-yremo , nulla uisa niprobabilia, quae falsa'. tralia ratio est. n autem sunt: cur non etiam qua non facile internosiantur in cur non ut plane nihil intemst ἰpraesertim cum ipsi dicatis dapientem in furore sustinere se ab omni assensu; quia nulla in uisis distinctio appareat. Ad has omnes uisiones inanes Antiochus quidem O permulta dicebat , O erat , de hac una re unius diei dii utatio: mihi autem non idem faciundumputo ,sed ipsa capita dicenda primum quidem hoc reprehendendum,quod capti sis o gemere interrogationis uturitur: quod genus minime inplato Ophiaprobari solet, cu aliquid minutatim et radatim additur,aut demitur. Soritas hos uocant, qui aceruum efficiunt uno addito grano. usetiosum sane t captiosium genus. sic enim ascenditis: s tale uisum obiectum est a deo dormienti, ut probabile sit; cur non etiam, ut ualde uerisimile ἰ cur deinde, non ut disciliter a uero intereoscatur' deinde, ut ne internosicatur quid e 8 postremo, ut nihil inter hoc et illud intersit j huc se perueneris, me tibi primum quidque concedente ; meum uiti fuerit: sin

49쪽

rit, aut omiua deum posse; aut ita facturum esse,

Cmpossit deinde, ut ne uix internosii pud cpostremo, ut idem sit ζ ut,si lupi canibus similes eosdem dices ad extremum. et quidem honestis milia sunt quaedam non honesta, et bonis non bona, re anti M. quid dubitamus igitur a lare, nihil inter baec inter ec Ne re gnantia quidem uidemtu ζ nihil est enim, quod de suo genere in aliud genres transferri possit. I, si e Me retur, ut inter uisa disserentium generum nihil niteresset: reperirentur, quae n suo genere es sint, oin alieno. quod eri qui potest e Omnium deinde inanium visiorum una depulsio est, sime ita

curtatem , quam mordicus tenere debemus , ab eo dicemus . pus enim, cum bifingit aliquid , O co Itatione depingit, non ,simulacsi ipsi commouis , atque ad se re cauit, sentit , quia intersit interpesicua, O maria e Eadem ratio est Aomniorum num censes Ennium, cum in bortis cum Ser. 'Gagam inuo, ambulasset, dixi se; ut uinum miri clim Galba ambulare ' at', cumsioumiavit, itanarrauis Viseus Homerus adesse poeta. 'idemq. in Epictai o; am rudebar Amniare me ego esse mort m. itaque

50쪽

LIBER II. 2 o

itaque , ut experredii sumus, visa illa contemnimus , ne*ue ita habemus , ut ea , quae in foro gess- S. At enim, dum uidentur, eadem est in Dm ijs species eorum , quae uigilantes videmus . Primum interest sed id omittamus: illud enim dicimus , non

eamdem esse vim, neque integritatem dormient tim uigilantium , nec mente , necsensu. vinolenti quidem , quae faciunt , eadem approbatione faciunt , qua sobrij: dubitant , haesitant , reuocant se interdum , ijsq. , quae uidentur, imbecillius asesentiuntur; cumq. edormiuerunt , illa uisa quam l ui uerint , intelligurit. Quod idem contingit ius nis; ut O incipientes furere sentiant; et dicant at

quid , quod non sit , id uideri sibi; O , cum relaxentur , sentiant , atque illa dicant Alcmaeonis, Sed mihi neutiqua cor consentit m oculorά a spectu.

t enim ipse apiensfustinet se in furore , ne approbet falsipro ueris; ct alias quidem saepe ,s aut insen bus ipsius est aliqua fortegrauitas , aut tard

tas ; aut obscuriora sunt , quae uidentur; aut a per spiciendo temporis breuitate excluditur. quanquam totum hoc , apientem aliquando sustinere assensio nem, contra uos est .si enim inter usa nihil interesset; aut semper sustineret , aut nimquam. Sed ex hoc genere toto persticipotest leuitas orationis eorum, qui omnia cupiunt confundere. quaerimus grauitatis , constantiae , firmitatis , apientiae iudicium; utimur exemplissiomniantium , furiosiorum , ebri rum . illud attendamus , in hoc omni genere quam ς 4 incom

SEARCH

MENU NAVIGATION