장음표시 사용
71쪽
ueri O falsi ἰ O in qua re t in geometria ne., quid fit uerum , uel falsum, diale ticus iudicabit , an in litteris, an in musicis ' at ea non nouit . in philosi
phia igitur sol quantus sit, quid ad illum ' quod sit
summum bonum , quid habet , ut queat iudicare qquid igitur iudicabit , quae coniunctio , quae disiun- Aio uera sit , quid ambigue diιtum sit , quid sequatur quanque rem , quid repugnet ζ si haec, et horum similia iudicat , de se ipsa iudicat. plus autem poli
celatur . nam haec quidem iudicare , ad ceteras res,
quae sunt in philosophia multae , atque magnae, non est satis. sed quoniam in ea arte tantum ponitis : u dete , ne contra uos tota nata sit . quae primo progressufestiue tradit elementa loquendi, ct ambifguorum intelligentiam , concludendiq. rationem: tum , paucis additis , uenit ad Eoritas , lubricum ne , periculose locum: quod tu modo dicebas esse uitio interrogandi genus. quid ergo, siustiiij num nostra culpa est ἰ rerum natura nullam nobis dedit cognitionem finium , ut uita inre Hatuere possimus quatenus . nec hoc in aceruo tritici solum , unde nomen est, sed ulla omnino in re minutatim interroganti ; diues , pauper; clarus , obscurus sit; Multa , pauca; magna ,parua; longa , breuia; l ta , angusta; quanto aut addito aut dempto, cem tum restondeamus , non habemus. At uitiosi sunt foritae . Frangite igitur eos , si potestis; ne mole si sinit: erunt enim , nisi caueatis. Cautum est , ii quis . placet enim ChrUno , cum gradatim intem
72쪽
rogetaer, uerbi causa, tria pauca sint , an ne multa P aliquanto prius , quam ad multa perueniat, quiescere, id est, quod aυ iis dicitur, '. Terme uel Iterias licet , inquit Carneades , non modo
quiescas .sed quid procit ψ sequitur enim qui te ex
somno excitet , O eodem modo interroget: Quo innumero conticuisti; si ad eum numerum unum addidero , multa ne erunt/progrediere rursu, quoad nidebitur . quid plura in hoc enim fateris , neque uia
timum tepaucorum, neqΗeprimum multorAm re
spondere posse. cuius generis error ita manat , ut non uideam quo non possit accedere. Nihil me urit , inquit. ego enim , ut agitator callidus , priusquam ad finem ueniam , equos sustinebo , eoq. magis, I locus is , quo ferentur equi , praeceps erit. sic me, inquit , ante sustinebo , nec diutius captiose in terroganti restondebo. Si habes , quod liqueat , ne que respondes: superbe .si non habes: ne tu quidempe picis . si , quia obscura: concedo: sed negas te usque ad obsecura progredi: illustribus igitur rebus insistis . si id tantummodo , ut taceas: nibit asseque ris. quid enim ad istu, qui captare uult, utrum tacentem irretiat te , an loquente in sin autem usque ad nouem, uerbi gratia, sine dubitatione retodes, pauca esse, in decimo insistis: etiam a certis et illustrioribus cohibes assensum; hoc idem me in obscuris facere nomis. P sthil igitur te contrasoritas ars ista adimiat, quae nec augendi, nec minuendi quid aut primumst, antpostremum, doceti Quid, quod eade illa ars,
73쪽
quasi Penelope telam retexens, tollit ad extremum superiora ' utrum ea uestra, an nostra culpa est δnempe fundamentum dialecticae est, quidquid enimitetur, sed autem appellatur ἀξίωμα : quod es qua s egatum aut uerum esse, aut falsum. quid igiatur ἐ haec uera, an falsasum' si te mentiri dicis, i . uerum dicis: mentiri uerum dicis. haecscilicet ine plicabilia esse dicitis. quod est odiosius, quam illa , quae nos non comprehensa , O non percepta dic mus . Sed hac omitto: illud quaero: si ista explicari nonpossunt: nec eorum ullum iudicium inuenitur , ut restondere possetis , vera ne, an falsa sint; ubi est illa definitio, essatum esse id, quod aut uerum, aut
fulsum sit ζ i bus sumptis adiungam, ex his fi
quendas esse alias, alias improbandas, quae sunt in genere contrario. quo modo igitur hoc conclusum esse iudicas ζ si dicis , nunc lucere , ct uerum dicis: lucet. dicis autem lucere, uerum dicis: lucet igitur . probatis certe genus, O rectissime conclusum dicitis: itaque in docendo eum primum concludendi modum traditis. fui quidquid igitur eodem modo concluditur, probabitis: aut ars ista nulla est. vide ergo, hoc conclusionem probaturus ne sis .si dicis te mentiri, uerum'. ricis: mentiris. dicis autem te mentiri, uerumq. dicis: mentiris igitur . qui potes brac non probare, cum probaueris ciusdem g neris veriorem ζ Haec Cbosinea sunt , ne ab ipso quidem dissoluta. quid enim saceret huic conci soni φ si lucet, lucet: lucet autem, lucet igitur. crederet
74쪽
deret cilicet. ipsa enim ratio connexi, cum concesseris superius, cogit inferius concedere. quid ergo haec ab illa conclusione disseri ἐ si mentiris, mentiiris: mentiris autem , mentiris igitur. hoc negas tepose nec approbare, nec improbare. qui igitur ma
g si illud ζ si ars , si ratio ,si uia, si uis denique con
clusionis ueset: eadem est in utroque. Sed hoc e tremum eorum est postulant , ut excipiantur Jaec inexplicabilia. Tribunum aliquem, censeo, adeant. a me istam exceptionem nuriquam impetrabunt. γtenim cum ab Epicuro , qui totam diale Iicam ct contemnit, ct irridet, non impetrent, ut uerum esse concedat, quod ita est abimur haut uiuet cras Hermachus, aut non uiuet ; cum diale Isti sic Ra tuant, omne, quod ita disiunIIumsit, quas aut ertiam, aut non, non modo uerum esse ,sed etiam necessarium: violis, quam sit cautus is, quem si tam dum putant . si enim , inquit, alterutrum concessero necessarium esse: necesse erit, cras Hermachum aut uiuere, aut non uiuere: nulla autem est in natura rerum talis necessitas. cum hoc igitur diale Iici pugnent, id est Antiochus, ct Stoici. totam enim euertit dialecticam. nam si e contra's disiunctio,
contraria autem ea dico, cum alterum ait, alte
rum negat 9 si talis disiunctio falsa potest esse; nu
la uera est . mec um uero quid habent litium, qui ipsorum disciplinam sequor ' cum aliquita huiusenodi inciderat, sic ludere Carneades solebat: Si re te concissit; teneo: sin uitiose; minam Diog: nes reddat
75쪽
ab eo enim Stoico dialenticam didicerat: haec autem merces erat dialefiticorum. Sequar igitur eas uias, cpias didici ab .mtiochor nec reperio, quo modo iudicem , si lucet, lucet, uerum esse ob eam caussam, quod ita didici , omne, quod ipsum ea se connexumst , uerum esse; non iudicem, si mentiris, mentiris, eodem modo esse connexum. aut igitur hoc , O i lud : aut, nisi hoc, ne illud quidem iudicabo. Sed, ut omnes istos aculeos , O totum tortuosum genus dAstutandi relinquamus , ostendamusq. qui simus; iam explicata tota Carneadis sententia, Antiochi ista corruent uniuersa. nec uero quidquam ita diacam, ut quisquam id fingi fu picetur. a Clitom cto sumam , qui usique adsenectutem cu Carne de fuit , homo O acutus , ut Poenus , O Mides diosius , ac diligens. et quattuor eius libri sunt de Dymendis a sensionibus: haec autem, quae iam dicam, sunt sumpta de primo. Duo placet esse Carneadi uisiorum genera ; in uno hoc diuisionem; alia uisa essc , quae perci possint, alia, tuae nonpossint: in a tero autem, alia uis esse probabilia , alia non probabilia : itaque , quae contra sensius , contraq. persticuitatem dicantur , ea pertinere ad superiorem diuisionem: cotraposteriorem nihil dici oportere: qu re ita placere; tale usum nullum esse, ut perceptis
consequeretur; ut autem probatio , multa. etenim
contra naturam eset, seprobabile nihil esset .sequitur enim omnis uitae ea , quam tu , Luculle, commemorabas , euerso . itaque et sensibusprobanda mul
76쪽
LIBER II. 33 Lascra. teneatur modo illud, non ines: in his quid
quam tale, quale non etiam falsum, nihil ab eo disserens, esse post .sic, quidquid acciderit θecie probabile; si nihilse offeret , quod sit probabilitati illi contrarium, utetur eo sapiens; ac sic omnis ratio uitae gubernabitur. etenim is quoque, qui a uobis sapiens inducitur , multa sequitur probabilia , non compre-
hensi , neque percepta , neque smo, sed similia
ueri: quae nisi probet, omnis uita tollatur. Quid e nim ζ conficendens nauem sapiens num comprehen-f- animo habet , atque perceptum ,se ex sentemtia nauigaturum ψ qui potest ἐβed si iam ex hoc loco
proficificatur Puteolos stadia triginta , probo naui gio , bono gubernatore , bac tranquillitate: probabile uideatur ,se illuc uenturum esse aluum. huiusmodi igitur uisis consilia capiet O agendi , O non agendi: faciliorq. erit , ut albam niuem seprobet, quam erat Anaxagoras, qui id non modo ita esse ne fat ,sed bi, quiasciret aquam nitram esse, un de illa concreta esset, albam ipsam esse ne uideri quidem . et quacunque res eum sic attinget, ut sit u sum illud probabile, neque ulla re impeditum; m nebitur . non enim est e saxo sculptus, aut e robore dolatus: habet corpus: habet animum: mou - - - tur mente: mouetur sensibus: ut ei multa uera uia deantur . neque tamen habere insignem illam, O propriam percipiendi notam, eoq. sapientem non assentiri, quia post eiusdemmodi existere falsum aliquod, curusmodi hoc uerum . neque nos contra
77쪽
fensus aliter dicimus , ac Stoici , qui multa falsa esse dicunt, longeq. aliter se babere, ac sensibus u deantur. hoc autem si ita sit , ut unum modo sensibus falsum uideatur; praesto est, qui neget, rem v iam percipi posse fenilibus. ita, nobis tacentibus, ex uno Epicuri capite, altero uestro, perceptio Ocomprehensio tollitur. quod est caput Epicuri ἰsi ullam sensibus uisum falsum est; nihil percipi potest. quod uestrum ρ sunt falsa sensus visa. quid sequiturὰ
ut taceam, conclusio ipsa loquitur, nihilpo se percipi . Pon concedo, inquit, Epicuro. Certa igitur cum isto , qui a te totus diuersus est: noli mecum,
qui hoc quidem certe ,falsi e se aliquid in sensibus ,
tibi assentior. cluanquam n ihil mihi tam mirum v detur , quam illa dici ab Antiocho quidem max me, cui erant, quae paullo ante dixi, notissima. licet enim haec quiuis abstratu suo reprehendat, quod n gemus re- ullam percipi posse: certe leuior reprehensio est, quod tamen dicimus esse quaedam probabilia. non uidetur hoc satis esse uobis. ne sit: illa certe debemus effugere, quae a te uel maxime agitata sunt: nihil igitur cernis Z nihil audis Z nihil tibi en persticuumἰ explicaui paullo ante, Clitomacho auctore, quo modo ista Carneades diceret. accipe, quemadmodum ea dicantur a Clitomacho in eo cabro, quem ad C. Lucilium scripsit poetam, cumscripsi s t isdem de rebus ad L. Censiorinum, eum , 'qui consul cum M. Manilio fuit. scripsit igitur bissere uerbis sunt enim mibi nota, propterea quod
78쪽
earum ipsarum rerum , de quibus agimus , prima institutio , O quasi disiciplina illo libro continetur. sed scriptum est ita: Academicis placere , esse rerum ei modi diffsimilitudines , ut aliae probabilestiideantur, aliae contra: id autem non e spe atis, cur
alia percipi posse dicas, alia non posse; propterea quod multa falsaprobabilia sint, nsiit autem falli
perceptum , O cognitum possit esse . itaque ait u hementer errare eos , qui dicant ab Academiast fus eripi , a quibus nunquam di dum sit, aut col rem , amsaporem , auisonum nullum esse; illud sit dilutatum , non inesse in his propriam, quae nusequam alibi esset, ueri O certi notam. Quae cum e
posuisset, adiungit; dupliciter dici, assensus fustin
re sapientem ; uno modo , cum hoc intelligatur , omnino eum rei nulli a sentiri; altero , cum se a r spondendo , ut aut approbet quid , aut improbet, sustineat; ut neque neget aliquid , neque aiat: id cum ita sit; alterum placere , ut nunquam assentiatur; alterum tenere , ut, sequens probabilitatem , ubiacunque haec aut occurrat, aut deficiat , aut etiam , aut non , re 'ondere possit. Hic, ut placeat eum , qui de omnibus rebus contineat se ab assentiendo , moueri tamen, o agere aliquid , reliquit eiu modi' nis , quibus ad actionem excitemur; item ea , quae interrogati in utranque partem respondere possu-mres , sequentes tantummodo quod ita uisim sit , dum sine a sensu. neque tamen omnia eiusmodi u s. si approbat ,sed ea , quae nulla re impedirentur.
79쪽
Haec si uobis non probamus , sint sal a me, ii uidios certe non sunt. non enim lucem eripimus; sed ea, quae uos percipi, comprehendiq. , eadem nos ,si modo probabilia sint, uideri dicimus. &c igitur inducto constituto probabili, O eo quidem expedito ,soluto, libero, nulla re implicato , uides profecto, Luculle, iacere iam illud tuum pesim talis patrocinium. 'fidem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste uester, crium, terram, mare intuebitur: isdem sensibus reliqua , quae sub quenquesensim cadunt sentiet. mare illud quidem nunc, Fauonio nascent purpureum uidetur: idem huic nostro uidebitur; nec tamen assentietur; quia nobi et ipsis modo caeruleum uidebatur, mane Duum , quodq. nunc, quia asiola collucet, albescit, et vibrat , dismileq. est proximo ei continenti: ut tiamsinyis rationem reddere, cur id eueniat , t men non polim , id uerum e se , quod uidebatur oculis , defendere. Vnde memoria , si nihil percipi mus ; sic enim quaerebas P quod meminisse uisa, nisi compreben a , non possumus e quid Polyaenus, qui magnus matbematicus fuisse dicitur Φ is poLIeaquam , Epicuro asentiens , totam geometriam esse falsam credidit , num illa etiam, quae sciebat, oblitus est j atqui , falsium quod est, id percipi non potest, ut uobi1 et i splacet. si igitur memoria per
ceptarum , comprehensarumq. rerum est: omnia , quae quisque meminit , habet ea comprehensa , a
que percepta . fas autem comprehendi nihilpotest
80쪽
o omnia meminit Soron Epicuri dogmata: uerit igitur illa sunt nunc omnia. Hoc per me licet sed tibi aut concedendum est ita elle; quod minime uisa aut me oriam mihi re istas, oportet; O Iacile essi ei locum, etiam si comprehensio, perceptioq. nulla sit. Quid fiet artibus ἰ quibus ζ ijs ne , quae φ'fefatentur coniectu sepius uti, quam scientia; an ijs , quae tantum id , quod uidetur , sequuritur , ne habent istam artem uestram, qua uera o falsa dijudicent/ Sed illa sunt lumina duo, quae maxime causesam istam continent . primum enim negatis fieri posse , im quisquam nulli rei assentiatur. at id quidem
persticuum est; cum Panaetius, princeps pirope ἰmeo quidem iudicio , Stoicorum , ea de re dubitare se dicat , quam omnes , praeter eum , Stoici certis' 1 amputauit, uera ese harusticum austicia, oraci la ,somnia, uaticinationes ;seq. aba sensu fustis iri. quod is potest facere , ut de iis rebus , quas illi αquibus ipse didicit , certas habuerint; cur id fa-ipiens de reliquis rebus facere nonpost ' an est at iquid , quodpositum uel improbare , vel approbare 1st , dubitari non possit e an tu in Aoritis poteris,
hoc , cum uoles; ille in reliquis rebus non poterit eodem modo insistere, praesertim cum pQ sine albensone ipsam ueri similitudinem non impeditam se-, qui ζ Alterum est , quod negatis actione- ullius rei posse in eo esse , qui nullam rem assenseu uo compr . beet . Primum enim uideri oportet , in quo sit etiam,