장음표시 사용
21쪽
Hebraeo, non uirginem, sed iuuenculam ostendat serniinpropheticus parituram. Aduersus quos respondetur, non esse signum, si iuuencula pariat, quod est aetatis. Sed hoc esse signum, ad rei nouitatem, si uirro pariat, quod est integritatis. Dum enim dicit Dominus, Dabo uobis signum, insinuat quoddam insigne miracaeum, uirginem uidelicet parituram: quod proculdubio signanoacffet, nisi nouum extiterit. Oportebat enim Christa propter insigne miraculum, secundum carnem nasci de uirgine. Sequi. tur de eo. Butyrum & me Ductus est ecclesiae.uenientis ex circun
cisione comedet. Butyrim Uasi bouFlubium id est, sub le
ge posita.MAialo ec Luenientis ex gentibus, cuius fructu.ia est,opere, pascitur Christus. Sequitur &dicit, Et priusqitana cognoscat puer uocare patrem aut matrem. Quod enim dixit,priusquάm cognoscat, id est, priusquam cognoscere faciat diuini/tate DE U M habere se patrem, εἰ carnis susceptione, uirginem minem: iuxta illud quod in Cenesi scribitur, dicente Domino ad Abraham, Nunc cognoui, quod times DEUM, id est. nunc cognostere feci. Absit enim apud DEUM esse ignoran
tiam, ut nunc cognosceret, quod ante nestiret. Quantae aues potestatis existat idem Emanuhel, praedictus propheta sequenter ad nunciat, dicens, Et erit extensio alarum eius, in sens latitudine tertie. O Emanuhel . quem, quia de uirgine natum credimus, patrem in Psalmis dicentem audiamus. Nam cum dixisset Pro pheta de Christo, Dixit Dominus Domino meo, sede a dextris meis. Confestim uox patris consecuta est .dicentis ad filium. Ante Luciferum genui te, Et quasi de uae orietur tibi ros adulescetiae tuae . Iuravit Dominus & non poenitebit eum, tu es sacerdos in aeternum, secundu ordinem Melchisedec, Dominuλα dex tris tuis constuit in die irae suae reges. Et David, Vt inhabitet, in ouit gloria in terra nostra. misericordia & ueritas occurrerunt tabi iustitia & pax complexae sunt se. Veritas de terra orta est, dc iastitia de coelo prospexit. Quae est ueritas de terra orta. nisi Chri estus de mina ratus, situs ini de carne Procedens e nam caro
22쪽
vi τATE DOMINI. tetra est. Quadoeta natus est Christus, iustitia decocto prospexit.
Nd enim daretur e coelo iustificatio, nisi Christus in carne nasceretur. Et ut ostenderet, quod ipsa ueritas, de terra orta. homo esset, sequenter adiunxit, Iustitia ante eum praerebit, & ponet in uia
gressus suos. Item idcm David. Terra, inquit, dabit fructum suum Terra Maria, dedit fructum suum Christu. Sed quis est iste ''
fructust Benedicat nos Deus, Deus noster. benedicat nos Deus. Hunc terrae fructum, praedictus Esaias Propheta alibi manifestiγ' us adnunciat, dicens. Rorate coeli desuper, de nubes pluant iu stum. aperiatur terra. & germinet saluatorem. Et iustitia latur simul, ego Dominus creavi eum. Coeli ipsi, qui & nubes. id est. Prophetae. per quos Christus aduentcns, prophetabatur. TcIra. Maria, quae fide aperta. non corruptione, genuit saluatorem. quia solus Dominus e creauit. no uirilis commixtio seminis. iri se Crem ' μοφ Unde& Esaias ait. Cenerationem eius quis enarrabit e Nessus enim hominum natiuitatis Christi in conceptu conscius fuit. Scito enim verbo Dei, uirgo praegnans apparuit. Quod etia & Daκnihel Propheta figuraliter praedixerat, dicens, Vidi lapiacm de
monte abscisun , sine manibus praecidentium: &cum uenisset in raram, repleuit orbem terrae, Ecce, lapis iste, Christus est, sine cre manibus abs istis. implens omnem terram, quia in omnibus Centibus, regnum eius est. De quo lapide, per Esaiam Deus Io quitur, Ecce, mitto infundametis Sion lapidem pretiosum, elestum, angularem. & qui crediderit in eum, non confundetur. Hunc enim uidit Danihel abscisum de monte, id est, depopulo . . Iudaeorum. Sine manibus, hoc est, sine operatione uirili, ex Mari natum. Quam sine dubio uirgine fuisse credimus, ante par m rum: uirginem permansisse post partum. Ezechielo Propheta testante, Conuerti me ad uiam portae sanctuarii exterioris. quae reκ mspiciebat ad oriente. N erat clauia. Et dixit Diis ad me. Porta haec Mesausa erit, no aperietur: & uir non transiet per ea, quonia Domi απε nus Deus instressurus est per ea. erit4 clausa. Quo testimonio,san e P se re
23쪽
B. IS DORUS D E NArtanant laminea, pro eo quodclaustra partus aperiunt, portae di Uantur . Sicut aitIob, Quia non clauiit portas uentris, qui portauit me. Dominus enim noster HIE S U S Christus, mirabiliter
id est, ex uirginis utero. Post cuius omini, nullum cum Maria conuenisse, nullum ex eius utero genitum extitisse.
et Quia in Bethlehem natus est Christus. Op . XII. Raediximus natiuitatem Domini nostri ex uirgine , locumqu=3 originis suae, ostendamus. Nam in Bethlinem natus st: ad quam dicitur per Micheam Prophetam, Ettu Bethlchem domus euhatha, paruulus es in milibuς Iuda, ex te mihi egredietur, qui sit dominator in Israel, & egressus eius at diebus aeternuatis. Propter hoc dabit eos usq; ad tempus, in quo parturies parier. Sicl postquάm locum originis eius praedixit, deinde regnu eius saturum in toto orbe subiecit, dicens, Stabit & uidebit de pascet gregem suum in uirtute Domini. de in honorem nominis Dei sui erunt. quoniam nunc magnificatur usq; ad terminos terrae, Merit iste pax. De hoc loco natiuitatis Christi . & Abacuc Propheta sic ait. Deus ab Astico ueniet, Bethlehem enim regio, ubi natus est Christus. de Hierusile ad meridianam respicit plagam . Merimergo ab Alaico uenisse scribitur, quia a Bethlehem uenturus esse praeuidebatur a Quia stellae inditio, natiuitas eius
N Numeris diuinus ille Balaam sic cecinit, dicens, orietur stella ex Iacob, &consurget homo de Istacl. Magi enim ab orientis partibus uenientes, primi Christi natiuitatem,stella indice, nunclauerunt. SUILet. ut quem olimprinceps artis eorum
praedixerat illi inspectos ere demonstrarent C Quia ei munera obtulerunt Magi Cap. XIIII Τ hoc Prophetae nobis narrant. S. enim Esaias ait, In tempore illo, deseretur munus Domino exercituum, α popul
mulso di dilacuato, opulo tertibili, Post quem non fu tali un
24쪽
Hoc autem dicit, propter Persarum robustiolimam gentem. Ad cuius tunc potentiam, nullus populus comparabatur: de quibus Magi uenientes, Christo munera detuleriit. Et iterum ipse, Omnes, Inquit, de Saba uenient, aurum A thus deferentes, & laude Damino adnunciantes. De his muneribus & Dauid praedicauir, dicens. Et dabitur eide auro Arabiae. Et rursus, Reges Tharsis δέ insulae manera offerent, reges Arabum & Saba dona addacent. Nam dc Magos reges habuitoriens. T Quia non oleo isto humino, sicut caeteri r ges &pontifices Hebraeorum, sed α paterno
Elpiritu unctus eii Christus. Qip. XV.
Salas ex persona eiusdem Christi sic canit, dicens, Spiri/tus Domini super me, propter quod unxit me: euangeli in re pauperibus misit me, praedicare captiuis remissionem, A cae cis uisum. Simili modo & Psalmographus . diuino adflatus spi ritu, ita ad eundem Christum loquitur, dicens, Sedes tua D EVS in seculum seculi, uirga aequitatis, uirga regni tui. Dilexi institu titiam,&odisti iniquitate, propterea unxitte Deus. Deus tuuς, oleolaetitiae, prae consortibuς tuis. In qua sententia, primo Propheta diuinitatem Christi, ac perpetuitatem demonstrat, sequenter, Hy aequitatis uiro, sceptru potestatis eiuς, regnu* denunciat. Postremo, quia idem Deus. α Deo unctus sit, indi/cat. Non quidem oleo communi, sicut caeteri participes sui, id est, principes, qui imaginarto praecesserat, sed oleo laetitiae. Quo mystice demonstratur Spiritustanctus, cuius coelesti infusione dc uirtute, Christus est consecratus
C Quia pauper A abiectus in primoaduentu
Anctus Esaias sic indicat, dicem. Dicite filiae Si ni, ecce rex tuus uenit tibi, iustus & salvans, pauper: sedens super asinum indomitum. Item apud eundem ex persona Dei patris. Ecce, intelligetseruus meus, exaltabitur &eleuabitur,x sublimis erit ualde. Sicut obstupuerunt super te multi, sic ingloriosus eritim C s
25쪽
uiros aspectus eius ,&Drma inter filios hominum. Iste aspergregentes multas, super ipsum continebunt reges os suum. quia,quibus non est nunciarum, de eo uidebunt: εc qui non audierunt.
contemplati sunt. Quis credidit auditui nostro. & brachium Domini cui reuelatum est, & ascendet sicut uirgultum coram eo, &sicut radix de terra sitienti. Non est species et neq; decor, & uidi mus eum. & non erat adspectus. &d derauimus eum despe quem H stum &nouissimum uirorum, uirum dolorum & sitientcm, serre infirmitatem, &quasi absconditus uultus eius & despectus. Unde nec reputauimus eum : uere Immores nostros ipse tulit, & dolores nostros ipse portauit. &nos putauimus eum quasi Iepro sum. &percussum α Deo. & humiliatum. Ipse autem humilia Atus est propter iniquitates nostras, & adtritus est pinter scelera G, nostra. Disti ina pacis nostrae super eum, &liuore eius sanausumus. Omnes nos quasi oves errauisus, unusquisque in uia sua declinauit. & Dominus posuit in eo iniquitatem omnium nostrorum. Oblatus est . quia ipse uoluit. & non aperuit os siseum Sicut oves ad occisionem ducitur, & quasi agnus coram ton
ς dente Iobmutescit. & non aperuit os suum. De angustia & de tu dicio Iublatus cst: generationem eius quis enarrabit, quia abscisus est de terra uiuentium, propter scelus populi mei percussa eum, & dabit impios pro sepultura, & diuites pro morte sua. eo
quod iniquitatem non fecerit. neque dolus fuerit in ore eius, &Dominus uoluit conterere eum in infirmitate. Si posuerit pro peccato animam suam. uidebit semen longaeuum. & uolantas Domini in manu eius dirigetur : pro eo quod laborauit anima eius.
em --- videbit & saturabitur. In scientia sua iustificauit ipse seruos meos multos, & iniquitates eorum ipse portabit. Idco dispertiam ei plurimos, & sortium diuidet spolia. pro eo quod tradidit in morte animam suam, & cum sceleratis reputatus est. 5 ipse pecca ta muliorum tulit. & pro transgressoribus orauit. In qua te mone, non solum, quia abiectus apparuit Christus, sed etiam
se . - ibi eius generatio caelestis exprimitur, infirmitates quoque suscertae carnis
26쪽
vir A TE Dorat NI. ytae carnis ei' manifestam chumelia quoq; passionis esu crux. mors, sepultura ibi monstratur, & quod innocens ainatur,rercens ibi panditur. Deus eni sus ipiens in carne pauperis sin .ie numibare dignatus est. Qua caussa. ut salus perditis reddere tur,ctiam uis ad mortem obediens Dctus est, Esaia teste. Non lamabit, net audiet quis in plateis uocem eiu callamum quassa π o Rhnuna fumigans non extinguet, sed inueritata profert iudicium, quoadust ponat in terra iudicium. &in nomine eius Gentes sperabunt. Et Hieremias, quod ueniret De usin carne abie ς & humilis,lta praedixit, Domine, fac proprerm . V, P; sunt aversiones nostrae. Tibi et ni pec om.
uiator declinans manendum quare futurus es quasi uir uagus,&fortis quino potest se anc Tu autem in nobis es Domine. & nomen tuum
uper nos inuocatum est, ne derelinquas nin. Dum enim dicit,u, exprimit Iudaeo n perisnam . qui in Deum ρος uri 'ηδ' 'hm,-Nmςum in larina hominis, ctucifixe, ix ς illi a st inpinibus hominu , tanquam uagum hoqui nun illi aηtem putantes hoc tantum esse, quod indebatur , occidunt hominem quasi qui non possetfallini, G G uvia signa &uirtutes secit. Cap. XVII.
Enera quoque & uirtutes curationum tanto ante praescripta
.. . :' yyp x L i/m Prophetam dicente, Ecce, inquit. Deus no
lpc u triet,&salvabit nos. Tunc aperientur oculi caecorum,
OxVm iniecti. Tunc saliet claudus quasi ceruus , reo ' μ Exitero, Spiritus Domini super me. eod idi ri '2 'βψημ' i ndum mansuetis misit me, ut me Me, praedicar m captiuis Omptionem. i. m τά ἡ nia sanitatum signa, in aduenon iti fistδ sunx- Statim enim ut natus est, praecedente dictes '' I Jgi Ob:ulenim munera. Deinde uaria ι γη
m eius reprasentauit miracula. Caecis enim, ut DE UM
27쪽
B. Is IDOR Us DE NATI, cognoscerct, prolandae noctis caligo detergitur. Dclanctis, rediuiuae lucis gratia redditur, ut animae uiuifi arentur. Surdi, ut au . - . ditum fidei susciperent,audire coeperunt. Gaudi, ut ad D E V Moirrerent, incessu alacri vegetantur. Muti, ut D E V M confiterentiir, claris uocibus clamauerunt. Leprosi, pro abolendis contagiis animae, lurida membra deposuerunt. Effectu enim maie/statis suae, multa fecit, quae praetereunda non sunt, dum cuncta legantur, nam xcellentiae suae uirtutem pendulis gressibus tumentis aequoris fluctus calcauit, & maris magni procellas, suo imperio mitigauit. Iam uero passionis eius obitum, etiam clementa tremuerunt. Dum sol fugit,dum tellus concutitur, saxaq; sese in με, odiis elidentia dissoluuntur: siquidem, &ipsa mors cum tenere nonpotuit. Nam resurgens die tertia, ad sedem paternam reuolauit. vi ininisteriis p angelorum, reducitur a terris ad coelum. Plura quoque & sirnilia eius omnipotentia facta sunt . Sed dicit incredulus, quod & Prophetae miracula multa secerant. Verum cst: nullus tamen eoru , at Christus, mortuus resurrexit, & in coetu ascendit. T Quia idem Deus incorpore, ab hominibusi esset uidendus. Cap. XVIII.
l Et Esaia testatur Diis, dicens, Propter hoc sciet popes' me'
nomen meum in die illa, quia ego ipse qui loquebar, ecce adsum. Et David, Ambulabunt de uirtute in uirtutem, Ruide hitur Deus Deoru in Sion. Et iterum, Visi sunt gressus tui Deus. in gressus Dei mei regis. Vtil,quibus uenit in mundum, & quibus iterum ascendit in coelum. Tunc enim manifestatus cst, MNueIatus occulam aduentus eius. Quem Iudaei si cognouissent, nunquam Dominum gloriae crucifixissent. De cuius etiam corγporali uisione, supra dictus Esaias, ita adnunclauit, Ingloriosus, inquit, erit inter uiros adspectus eius,& forma eius inter filios hominum: quibus non est nunciatum, de eo uidebunt: &qui non audierui, cotemplati sunt. Et Hieremias in libro Baruch,Hic est Deus noster, & no aestimabitur alius ab eo, qui inuenit omneuiuiam prudaiae, εἰ ostendit eam Iacob puero suo, & Israci dilecto
28쪽
ViTATE D o M l N t. suo. Post haec in terris uisus est, & cum hominibus conuersatus 'r' est. Et Abacuc, Domine, inquit, audiui auditum tuum, oc ti/mui, in medio duorum animalium cognosceris: dum appropinquauerunt anni, innotest eris: dum uenerit tempus. OstenderisItem ipse. Videbunt te Centes. &dolabunt populi, id est. Iudaei. Siquidem & pradictus Esaias de ipso sic cecinit, Propter Sion no 'racebo, & propter Hierusalem non quies am , donec egrediatur ut splendor iustus eius ,&siluator eius. ut lampas accendatur, ecuidebunt Gentes iustum tuum. &cuncti reges inclytum tuum .. Et iterum, Vox Ipeculatorum tuorum leuauerunt uocem, simul laudabunt, quia octilo ad oculum uidebunt. Et infra, Parauit Dominus brachium sanesium suum in conspectu omnium Ccnκtium, & uidebunt omnes fines terrae salutare Dei nostri. O C Et quia eum non erant agnituri Iudaii. Op . XIX., Ic praedixerat Hieremias ex petibna Domini,Praevaricatione in praeuaricata est in me domus Iuda, ait Dominus. Negaue rum me & dixerunt: non est ipse. Hoc etiam nunc usq; Iudaei de
Christo dicunt. non est ipse: expectantes alium, qui est Antichristus. Et Esaias. Non est species et neo decor: δἰ uidimus eum. ει non erat adspectus, ct de*derauimus eum despectum 5e nouissimum uiroruin, uirum dolorum. & scientem ferre infirmitatem tte quasi absconditus uultus eius R despectus, unde nec reputauimuῖ eum. Quibus uerbis. incredulitatem Iudaeorum significat. α quibus uisus est Christus, non habere speciem neq; decorem riunde. nec reputatus est esse Deus. Quem tamen, quia non essent agnituri. nem recepturi, idem Esaias alias adprobar. dicens. Au dite coeli, & auribus percipe terra, quia Dominus Iocutus est: Diios nutrivi A exaltavi, ipsi autem spreuerum me. Cognouit bos possessiorem suum, Sc asinu praesepe Domini sui. Israel antem me se non cognouit, populus autem meus me non intellexit. Et iterui Auditionem audictis,&non intelligetis:& cernentes uidebitis.& non scietis. Incrassatum est enim cor populi huius: unde M.
Ezechiel, Factus est sermo Domini ad me, dicens. Fili hominis D
29쪽
in medio domus exas ratis tu liabitas: qui oculos habent ad uldendum 5e non uident. 3c aures ad audicndum ι 5c non audienti Sic enim excaecata sunt, ut saluatorem nec agnoscerent, nec susciperent. Et cuius diem Abraham uidit, & laetatus est: εἰ cuius aduentum Prophetae magno cum des, derio expectauerunt Isti & uiectunt, & no agnouerunt, insuper de blasphemaverunt, clamates, Nos no habemus rege, nisi caesarem, δἰ cmera quae sequuntur. Cuius populi duritia sic non mutatur, quomodo nec Ethyropis color, aut pardi uarietas: Hieremia testante,Si immutare potest Ethyops pellem suam, aut pardus uarietates suas. in . - Quia eum non agnoscentes Iudaei, congregati
αὶ . - i. O sunt aduersus eum. Cap. XX. - .
- . GC , Ed quia eum Iudas non agnoscentes, congregati sunt . ad O interficiendum eum , & uniuersalam adsensum m passione eius praebuerunt, ita Iegitur, Quare stemuerunt Gentes, id est, Romani, εἰ populi meditati sunt inania: hoc est, Iudaei. Adstiγrerunt reges terrae hoc est, Herodes 3c Pilatus, εἰ principes conuenerunt in unum. Scilicet, principes sacerdotum, &seniores Iudaeorum, aduersuς Dominum, & aduessus Christum eius. Et iterum ex eiusdem Domini persona, Circundederunt me canes multi, concilium malignantium obsedit me. Canum autem nomen in eos, est etiam per Prophetam alterum constitutum. In Elata enim scriptum est. Omnes canes caxi, nescientes latrare. Canu enim mos est ut ait noster Hilarius pastorem adludere. gregem nosse, insidiantes feraspersequi. At uero isti caeci canes. pastorem suu non uidentes, officium non intelligentes, latratus suos a seris ad rege, a furibus affDominum retorserunt. Vnde de
alius Propheta de his ita dicit,Facti sunt mihi in sagitta reciproca. α Et quia triginta argenteis, adpreciatus ocM Er Zachariam ita ipse praenunciauit, Si bonum est, inquit, A in conspectu uestro, date mercedem meam triginta argen tecis : de dixit Dominus ad me. Prolice illud ad statuarium de in
30쪽
gario NE Uo Mi Ni. torum quMadpreciatus sum ab eis. Haec enim nota 'νιον - nitas caussa est. Iudas enim poenitentia motu . pecuniam reportauit, &proiecit in templum: abiit, & laqueo se suspendit, ut inaseretur quod dixerat Esaias, Testis falsus non erat impunitus. eo quod uendit argento iustum. Quam pecuniam, bene Domi onus mercedem suam dixit: multa enim opera apud eos fecerat. reddens uitam mortuis, Iuccm caecis. sumis auditum, gressum claudis: pro quibus omnibus, Iudaei nefanda extimatione, mor tem triginta argenteorum, mercedem illi restituerunt ma Nam & quia Dominus traditorem suu per pinem se Eostcndit, Apostolis porrectum. Cap. XXII. Tiam in Psalmis commemorauit in se impletum . dicens . Qui edebat panes meos, ampliauit aduersum me subplantationem. Et iterum, Tu uero homo unanimis, dux meus & no tus meus, qui simae mecum dulces capiebas cibos. De ipso ausIuda proditore, Hieremias praescius, ita ante praedixit, Peccatu Iudae seriptum est styla serreo in ungue adamantino. Quod siue ad Iudam siue ad Iudaeos non incongrue conuenit, qui sic pecca uerunt in Christum, ut non sit peccatum eorum atramento conscriptu, quod deleri larsitan potest,sed stylo ferreo in ungue adain, mantino exaratum, id est, quod delari non possit, prae duritia
cordis eorum, nisi cIediderint.
C Na & ipsc sponte pro nobis semetipsum tradidit. Cap. XXIII. Esaias dicit. Oblatus est, quia ipse uoluit Et infra, Procoquod tradidit in morte anima sua,videbit semen longaeuu,& uesumas Domini,in manu eius dirigetur. Et ipse per Hieremia Propheta sic loquitur, Reliqui domu mea, dimisi haereditate meam, tradidi dilectam anima meam in manus inimicorueius. hoc est, in manus Iudaeorum, qui eum intersi erunt. HS Quia comprehendcndus erat. Cap. XXIIII. Ieremias Propheta longe ante ita praedixit, Spiritu oris nostri Christus Diis captus est in pectatis nostris. . Quo uatici mo demostrauit aperte,& Christu Diam esse.& uaditu pro iisti u.