De activa medicinae scientia commentarii duo. Quorum primus de salubritate non modo tuendae sanitatis, verumetiam producendae ad multos annos vitae rationem modumque docet. Alter vero universales, qui ad morborum curationes pertinent, canones explana

발행: 1557년

분량: 371페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

151쪽

&Ι2.tlaer. Sciendum autern quod post venae sectionem cum magno damno adhi-etur inedia quare non surpanda, ut lib. contra Erasistr. docet Galenus Errant gutur multi, qui in uis Venerea curatione tinguine etiam copiosum detrahunt mox talentibus catharticis purgant deinde tenuem violiis rationem praescribunt, cumgauiaci aut radicum simarum decocto. An plecta ora indicet mittendum esse sanguinena causa indicatio sumitur, praesertim in curatione mixta 2. aph. cona. 22. Ergo ple- thora indicare potest, dum morbi causia existit. Item plethoras anguinis missione curatur. Atqui omnis curatio per indicationem sit z. ther. Adde quod sanguinis mis si suscipitur, propter anguinis abundantiam,Vel propter morbi magnitudinem, .ciusdem Denique Medicos illos ridet G lenus, qui nullam a plethor euacuationis indicationem accipitit, lib. de pleia. Idemq; Menedotum arguit, non quod pleila oram sanguinis detractionem indicare diceret, Vt credit Puteantis,ucrum quod in blasyndrome plethorica vena sectionem admit

teret:

152쪽

4 DE SALUBRITAT Isteret quum ea non existente sanguis sali briter mittatur, etiam in contrario affectu,

nempe in haemorrhagia reuulsionis scilicet gratia. Detrahitur etiam sanguis propter morbi magnitudinem,qui primus maxume proprius est mittendi sanguinis scopus: quem adauget lethorica syndrome,id est,

symptoniatum congeries tranq; plenitim dinem demonstrans, lib. de pleia Virium autem robur,quando primum scopum non impedit, simul indicare, secundusq; scopus dicitur, lib.de phleb. Cacochymia non venae sectione, sed purgatione, quae cuique superant succo sit

accommodata corrigitur, 3 ther si qualitas Vrget purgant utcndum medicamine 2. by τοπ. Est enim purgatio humorum quisita qualitate infestant vacuatio p.aphor.

Com. 2. Qua etsi nonnunquam phlebotomiae vices suppleat in his videlicet qui et tis vel virium occasione finguinis detractionem non sustinent, quibus secundum Galenum deiectio mediocris est adhibenda, . de .s non recte tamen vice versa, pro purgatione surpatur sanguinis misito: quoniam per hac aequaliter, seu promiscue

153쪽

omnium humorum,hoccst,cum bonorum tum prauorum euacuatio fit, 2 aphor. coni.

17. Atqui si aliorum fiat cvacuatio, d non eorum quae corpora nostra molestant,neq; confert,& grauiter serunt,p. aphor. 2. Vnde in cacochymia venae sectio haud conuentire videtur,nisi illa plethor in venis sit coi mixta.Nec omnis cacochymia sanguini admista per venae sectionem vacuanda est: siquidem humores calidi, acres, tenues quandiu in venis mixti sunt sanguini, latet ipserum is a sanguinis bonitate superata, ut scribit Calenus . de . s 4 post eum Aetius sermone . Veteres in sanorum cacochymia curanda, si sunt maleficis pharmacis nempe ad biliosam scammoneo,ad pituitosam colocynthide, ad atrabitariam Veratro Sic, ut Gellius narrat, Carneades scripturus aduersus Zenonis decreta, elleboro albo se pu gauit, ne quid ex corruptis in stomacho humoribus ad domicilia usq; animi redundaret,in instantiam vigoremq; mentisci befaceret. Sed praestiterit ab his quae toto genere,vel specie maleficasint, quaeri corpus senescere cogunt, abstinere, Ut post

154쪽

I 26 DE SALUBRITATIS

Mesuem, salubriter suis in libris, non semel consulit ille polyhystor Do. Symphor. Campegius Nisi si quando in magnis aste-ctibus, illis prius omni ratione correctis, utendum sit, idq; cum sormidines, S praemeditatione Mihi sane non placent male sica pharmaca edulijs commista, quale est vinum elleborite, apud Dioscoridem, apud aliquos de agricultura scriptoreS:nam

venenosa qualitate cibaria inficiunt, aut illa pntequam concocta sint, a ventriculo de turbant. Mirorq; quod Aetius lib. 3.ca,quae violenter purgant, cibis miscere docet, vi delicet scamoneum solidis, non item liquidis opillis,ac veratri cremorem liquidis, Ut iustulis,non item solidis atque his ad piae rorum, senuinq; purgationem utitur. Etsi vero in morborum curatione praestantissima aliquando sint in cibo medicamenta, iuxta illud Hippocratis .epi. . 7Pol qαῖ- licemi si olr illa tamen sanis haud conuu-nire videntur,nisi ex his quae leniunt atque lubricant miscella fiat Calenus tiam 8.1 τοπος alimenta medicamelos a tanquam

meliora, commendat.

De cholagogis benignis de simplicibus

155쪽

ilint, atramentum calami dulcis manna, myxa, tamar Indorum, myrabolanus, cutrea, ha barbarum, succus rosarum 4 fit mariae , succus violarum,serum lactis, muc cago psylli. De compositis, diamanna Me sues, diapi unum sine scamoneo,Nicol. di cas a fistularis, syxupus de cichorea cum L. t rhabarbaro, rosatus laxabitus, syriis de my- rabolanis citreis, consectio psyllita, quae re cipit conserua: Violarum drach. iij. mucca ginis sic psylli drach. scrup. atramenti calami dulcis drach . scrup. missi C. Melanogoga, lupulus, sumaria, adian

I thum album 'orrago tu ossa , caltha, polypodium herbavi radix, sena epithy-

mum. Composita syruptis de sumoterrae maior, loco ii epithyini,dias obestem sine dacridio diacatholicum, diasenae , syrii pus noster c filicula,puluis senae imparat . Phlegmagoga, terebinthina, Cnici seme, agaricum, turbit,Cortex rad. Cucu syl mirabolani ebulae. Melios accum Aetij,syrupus

de agarico descriptione nostra,ferapium de

turbi Rasis,puluis de turbitaviccnq. Cnici seminis drach. v. tritas mitte in ius gallinae,

i ptisanae in excollatum bib cndum prae

156쪽

be Vel recipe internae cilicis partis drach. j.tere cum amygdalis, aniso, cum cariacissant boli aut catapotia Ad idem laudantur pilulae Ailateret cum agarico,inastichinae, de hiera cum agarico ales anginae. Hydragoga syrupus ex nouem infusionibus rosatus, sympus de floribus persicorum , cum decocto soldanari pastillarum seraptu ex succo solioru sambuci aut ebuli. Sanguinem purgantia. Decoctio capillorum Veneris & decoctio sumitcrrae,Mc- sues. addit Aetius succum porri capitati,

mercurialem.

έ-χτιωτικὰ sunt Aloe, Nercurialis. De motu e quiete, arus triuis different, , in quibus frictionum genera explicantur,necnon salubri singulorum

Uus. De iatorum ac nauigantium regimine Deq; duplici a ἰitudine.

A P. V.

quiuis motus est exercit tio, sed tantum si quis volunt rius vehementior est:terminuSq; vehementia est anhelitus alter tio, et de .s Ex quo cos in otio vivere G lenus

157쪽

lenus dicit,qui vehementioribus pro exemcith pensiles lectos in usu habent,6 deamabulationes, lib. de cuch. Exercitationis dic ferentiae ducuntur a motu cffciente, gymnasio A motu quidem dicitur velox, tarda, robusta, imbecillis, vehemens,& lenis. Item horum pcrpetuus motus est, aut intercisus. Si perpetuus, aut aequabilis, aut inaequabilis si intercistis,aut certo ordine, aut citra ordinem. In aequabili non omnes partes simul mouentur, aut simul quiesciit, sed summa cum iusticia quaedam vicissim mouentur, taliae vicissim quiescunt,ita ut illae non nimis fatigentur, hae non peni tus torpescant. Idcirco quae inaequaliter

corpus mouent omnia exercitia damnat

Galenus lib. de ludo parua pii. Ab essiciente differentia sumuntur, quatenus a toto corpore, vel eius partibus,vel aliunde motus procedunt. Ad totum pertinere videntiu hoplomachia,quae in armis est dimic tio, pancratum quae omni contentione fit

pugna, pugilatus quae caestibus, gladiatoriae item motiones, quae per Corycum seu solles, pilam fiunt Brachiorum, In nuum propria sunt sciamachiae, id est, vini bratiles

158쪽

bratiles, simulatae pugnae: acrochirismi,' qui summis manibus citra complexu fiunt. Per alteres etiam .disci iactum brachia, manusq fatigantur Sic lumbos spinaeq; pam te exercet,qui assidue sese inclinat,ac rur sus se reuocat Thoraxm pulmo per maxumas respirationes & Voces exercetur Cr

rum labores sunt itio cursus, saltatio. Haec autem motibus, gesticulatione ea quae cantantur exprimit Cuius antiqui; res cies apud Lucianum dialogo de saltat. ιαμ λεια, ses σίκινις Musculorum ne uorumq propriae sunt quaecunque voluntate suscipiuntur actiones. Quae si maiorexi celeritate fiant, ex accidenti etiam a

terias exercent,cum quibus ossa,Venae,ca anes, ligamenta, caeterae partes na O uentur. Aliunde adsciscitur equitatio, o

annisq; Vectatio, siue in curru, laeda, lectica,sive nauigio fiat. Α gymnasio disseremti Iunt,exercere sese sub dio,sub tecto,vel in mixta umbra: in loco calido stigido, vel media temperie sicco,humido,vel mediocriter temperato. Porro omnis motus calefactivus est, ut

dicit Aristoteles a.de coel. 5 mund loca

159쪽

lis stilicet: vel quia adducit calefaciens, ut coeli motus astrum supra hemisphqrium:vel quia per confricationem, aut concitatam medi diuisionem sit. His nimirum modis

calefacit etiam exercitium,& non per se,ut docti quidam existimant.Per accidens quoque exercitiu refrigerat, exciccatq natiuucalorem atque humorem dissipando ac re seluendo,ubi modum excedit. Verum eius tres sunt commoditates, videlicet ex mutuo membrorum attritu ipserum durities, genuini caloris augmentum,S spiritus concitatior motus. Ex instrumentorum duritia sit,ut ea minus ex labore assiciantur & in ius ad actionem robur habeant Caloris at mentum sequitur diducendorum in compus validus attractus Eoru immutati,na gis expedita coq; nutritio magis scelix, at que singularum corporis partium susio. Ct

ius beneficio blida molle scere humida,

lauari, meatusq laxiores fieri accidit. At ob citatiorem spiritus motum, expurgari mea tus neces est,& excrementa expelli,etiam citra colliquationem carnis, blidorum

attenuationem. Quae incomoda attenuanti victui, catharticisq; assiuaiptis succedunt: a quor

160쪽

quorum meminit Galenus 1 de,.s Vnde sillicet a commodis exercitationis differentias colligere,duae erunt praecipuae: Vna Uqi ad excrementorum inanitione, altera quae ad euexiam, hoc est, commodam corporis habitudinem conducit Exercitatio acuta

Corpus tenuat celer enim motus calorem

plus satis augens corpus colliquat,ut ait Polybius de r. v. pri. Tarda crassiim reddit. multa corpus siccat.mediocris obesuin prς- stat, valida musculis: neruis robur praeparat celer robusta,& grauis carnem densat S cmaciat lenta, imbecilla 4 leuis a nem auget, rarefacit. inaequalis corpus fatigat,ideo cursus insalubris Nec ambulatio plana commodior, sed melioris i astensus descensus, ut inquit Celsus lib.p. quum qua lana arietate corpus moueat nisi id perquam imbecillum sit. Itaque Aristoteles quaerens cur aequalibus, quam inaequalibus

locis magis fatigari selemias,res sidet,quod

miniis laboris tum est, quum non assidue habitu eodem movemur. . probi. 23 nimirum, inter omnes duos motus contrarios, quies interuenit, .phys Plato reuocat in

dagandis disciplinis intentos ad gymnasti

SEARCH

MENU NAVIGATION