De activa medicinae scientia commentarii duo. Quorum primus de salubritate non modo tuendae sanitatis, verumetiam producendae ad multos annos vitae rationem modumque docet. Alter vero universales, qui ad morborum curationes pertinent, canones explana

발행: 1557년

분량: 371페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

131쪽

maea Sic ad emolliendum vitrum, inso mandumq; myricae ramuli apprime conuenire censentur. Fiunt praeterea particularia non lumaqua, sed etiam ex alijs liquoribus batinea.Nam si vomitus timetur ab assumpti ne catholici,manus ledes aqua calente multum mordenti impositasse iuuat, ut docet Mesueus. Ad hypercatharses aqua strugida anum lauare,manuumq; ac pedum c tremitates aqv imponere praecipit Aetius lib. 3. In quibus tamen complura per e trem subducuntur,detrimentum adfert balneum, quod superfluitates ad corpus nuuersum reuellat,atque hac occasione sistat,

ut ait Galenus . r. a. Com. So.Nec ad ventris

silutionem Averrho placet .collec haec medendi ratio. In capitis affectibus irrigationes ad coronariam suturam applicandae sunt, illas ex alto effundendo,ex rosaceo, 3.ther. frontis madefactiones ex oxyrhodin inibi Em-broca fit etiam ex vino Cretico, qua rheumatismis succurritur, apud Gues. Alia ess citur ex sumptuosa plantarii, mineraliumq; elixatione,in qua plurimum quaestuosi ub

132쪽

dam suere qua de Turinus unico libello dissertat. Ad antini exolutiones apospon gismi, faciei aspergines, ac inspersiones, ex aquis odoratis, aceto vino, alijsq; quae vires recreant. Oculorum dolores sectit lac iuuencula, boni succi, 4. κατα τοπ. Ad colicos olei ingressus. Aet lib. 3. Item in bab neum olei calidi cos demittimus, quibus pars quaedam obstupuit, aut qui tremulii mi, aut conuulsione,aut motus, sensus ueoblaesione tentantur, .simpl. Sanguis ut pis calidus super renes, pectinem, seni talia sepius illitus, calculos frangit,teste Nucolao Alexand Ex sanguine etiam hum no excogitata stat enchatismata, ut idem ait. Et apud Plinium 26.n .histor. C.p.scriptum est, facta fuisse sellularia,sive insessiones, quibus elephantias laborantes stibii

niri putant.

Stegnosis,cutis ue astrictio,saepe plethoram inducit, quoties vaporosa, benigna materia de corpore emuit Interdum se brem committit,quoties acris, mordax fuerit p. te differ. se. 8.th. lib. de a.monNec contrarius stegnos assectus noxa mnino vacat. Nam quorum rara mollisq;

cutis

133쪽

cutis est, hi ab extrinsecus imminentibus malis facile temtantur, sicut ab internis hi, quorum cutis densa, duraq; est.Itaque iubasius 2 aph. com. 49 putat graciles praeter naturam, celerius mori, quammii obesi sunt, quod in illis apertis meatibus ciniamia siccitate, omnis calor euaporetur Altibi tamen contrarium innuere videtur, in quiens: Qui ex laboribus non aegrotat requenter, is latentes poros habet apertos, per quos humana natura evaporat. Est a tem stemosis cutis vitium, quo transiniti

re stiperuacua prohibentur quod incidit

obstructis meatibus, aut densatis Obstructio ex crassis lentisq; excrementi Oritur, quum consertim ad cutim ruunt. Densitas vero ab his,quae astringunt,i quae fefrigerant,3. dest. Io. ther. Densitudo, inquit, alias ex siccitate prouenit, alias ex frigore, eoq; dimplici,vel cu astrictoria vi. Sic aquilo corpora densat,3 .aph. I7 EX nimia quo que siccitate aperiuntur cutis meatuS, Vt patet de corio. Quod,ut inquit Oribasius, dum siccatum suerit, translucet imbutum autem perfusiimq; stipatur. Itaq; puerorum cutis ubi continua est contra senum nam

134쪽

in ea plurima nanciscitur spiramenta,vest statur Galenus 2. de temp. p. de .sωlib.dedysc. inaeq. Ex quo palam sit, quod ab e

dem causa contrari ossiciuntur cffectus a siccitate videlicet cutis densitas, raritasq;. Porro visu, tactu cutis densitas depraehenditur, 3. de t. s. Cui medetur rarefactio, II. ilheria quae per calefactionem a chementi cxercitio, aut balneo calidiore esstacitur. Item per relaxatia olea illita, uti an thinum,chamaemelinum,i per alia huiuρ modi, quae sunt adstringentibus contraria. Ad crasses autem lentosq; humores cXte

nuans victus ratio apta erit, extenuatiumq; medicanaentorum usus. Vtriusque tamen praestat exercitatio.Haec enim citra corporis noXam excrementa4bluere potest,ut a

serit Galenus p. de t. s. Crepat ex immodica vini repletione nascitur hoc enim nomen de omni noxa ex vino facta cffertur. .aphor. Com. . siue noxa suerit cum dolore capitis, sed mente constante, ut in crapula siue cum delyrio, di sine dolore, ut in temulentia. Est autem crapula seruor quidam dc desinens inflammatio, qua plus conflicta quam temulei

135쪽

tia Nam qui leuiter a vino tenentur,magis delyrant, quam qui grauiter sese ebriarint, si vera dicit Aristoteles .probi. Plutarchus etiam discrimen voluit inter ebrietatem ιινωσιν, id est, vini pocillationem, seu vino- statem ex poeta ostendere,3 si inpos& lib.

de loquac Vinositas quidem relaxatio,e . hilaratio uc est ebrietas autem importuna loquacitas. Ex quo innuere videtur, quod ebrietas non differt a temulentia,cuius intitium vinositas est.

Ebrietas porro, ut quibusdam placuit,

non omni caret utilitate.Imo interdum admittenda est,ut autumat Seneca,p. de traivitae. Modice nanque inebriari aliquot di bus, maxime post aquae potus, Xpurgat sensuum excrementa ideoq; Vtilis,Vt censuit Dioscorides lib. . Cui Paxilus lib.p. Almanser lib. ., Avicennas 3.primi estipulari videntur.Nec abs re Mithridates bibacitati, edacitatiq: argenti talentum praemia as ignauit, si credimus Athenaeo lib. 2. Has enim res seli citra noxa erre possunt, qui ex innato calor series, animosiq; exiestunt.Verturi nocet omnis ebrietas, dona

xime assidua,ut inquit Diostorides. Quod

136쪽

e laesis actionibus potentiae animalis in omnibus sere sensibus satis apparet Ebriosi sane,& his magis inebriati mente delyrant:

visu omnia circunserti, remq; nam plures esse putant,lingua oberrant, di tot corpore tremunt, Vacillant, titubant, .probi. Est etiam brietas frigidorum morborum velut apoplexiae, pilepsiae, sensus,motionisq; incommodorum causa, lib. de ca.mor. Et sit ebrius repente obmutuerit conuulsus moritur, ut ait Hippocrates Nisi febre corri

piatur,aut Vocem recuperet ad horam, qua

luuntur crapulae. Quae haud omnibus

aequaliter bluuntur: quia varia cst vinorum facultas.Nec una est bibentium natura, sed diuersa, ut ex glossa Galeni colligitur. Itaq; expotuum generibus,qui naturam habent inebriandi, prima partes tenet vinum, sc-cundas aqua, tertias habc quod frugibus aqua maceratis sit,ut Leontinus apud Ruestium tradidit, Florentinus .collect.rei rusticae. Sed quae a Zytho fit ebrietas,dete rima putatur Mox quae a vino crasso deterior censetur. Rursus insana magis obrietas, quae in inclancholicis incidit,quoniam vinum frigidos, siccos incendit,&humc- facit,

137쪽

sacit redditq mobiliores,id est,superbos tr

insanabundos. At mobiliores calore, ii miditate dis luit,atque retardat,ut Aristoteli placet 3 probi. Ι6. Ebrietate detentis,inquit Paulus,repentinus vomitus praesentaneum auxilium a fert, d vomitu leuis inambulatio, acae tremarum partium frictio, reliquoq; tempore, quies, semnusq; sub stragulo Calidis naturis confert herba nerualis data copiose, Largus. Omphacis succus epotus,Val scus Acetum aceruatim haustum, ira sica Comesta, Florentinus. In minus calidis, mellitae placentae utiles, sorrum tostumst editur, vel radix ari, ebrietatem discutit, Ruel. Similiter copa cum aceto in cibo sumpta, Salicetus. Succus abfynthi cum messe , Syluaticus Potio ex aequali mensura succi bryoniae, aceti Κiranus. Item potus vini cum momento floris Iagunteae crapulam statim bluit,Sarrac. Ligustici flos crocus ti baccharis, odore semnos allicit,

mad placidam quietem potos perducit,

Plutarchus.

Taedia odoris vini discutiuntur raphanisiicco mari ,vel iride, Ruel. sed nielius,c

lami

138쪽

r Io

lam odorati radice commanducata, vel commans citrij limonis es cortice, aut anisi vel coriandrorum praeparatorum semine.

At securos praestabit a temulentia, succus bryoniae cum aceto praeassumptus, Κiranus. Betonica praeassumpta item crocum

prius in passo potum, Ruel. Cruda brassica

praeassumpta, Dioscorides.Oleumq sorbitum ad arcendam vinolentiam valet,quod urinam ciere potest, vinoq; hausto iter regit, Aristotcl. .Probi Nec ebrietatem semtiet,qui ieiunus quinas senas u amygdalas amaras deuorauerit, Dioscorides. His solis ebrietati reluctabatur Medicus, qui cum Ctos bibendi gloria antecellebat, de quo Athenitus lib. Σ.&Plutarchus p. sympo meminere Amuleta,gemmae amethysto a colore mona viribus nome inditum, si Plu tarcho creditur loco iam allato. Gestatit men aduersus temulentiam praesidio esse, a magno Alberto alijsq: asseritur. Itidem efiicax gemma Dyonisias, Plinius Coronac ramulis aiuga facta, aut ex hedera, vel ex croco, Ruel Nec inebriabitur,qui chamae- pytios ramulis fuerit coronatus, Florent.

139쪽

Vt autem vinum odio sit, facit testudo in vino quod bibitur suocata, aut uuam rina cum vino pota Myreps Idem praestat

stercus pavonis, Sextus. cum vino bibitum,

Brielius. Fimi leonis davi ex vino potum, Rases. Oua noctuae per triduum data ebriosis in vino , taedium eius adducunt, Philostratus,ac Plinius. Vini desideria tollet a Mies, quae putatis vitibus cmanat, si potui inscio temulento fuerit adiecta, floren. Demum ad ebrietatoni acilesciendam quaedam scripsit Galenus lib. de paratu a cilib. Diuerserum vinorum stis inebriat Ocyssime,Plutarchus .symp. Statim ebrietate corripitur, qui vinum bibit,in quo extincta sit vitis viridis aut aridae modicum combusta pars, Ruel. Fructus cuiusdam meminit Herodotus lib.p. qui in ignem coniectus ebrios reddit odore suo circunsedentes. Idem praestare videtur lolium in pane

sumptum.

Sed de potus epictione satis nunc deca, quae est cibi di humorum disserendum. Omnis repletio duplex : una ad vaserum amplam capacitatem, altera ad illam qtiae

nos regit facultatem, lib. de plen siquidcm

contin

140쪽

continens duplex: Vnum V Vas, alterum ut conseruans,seu regens. Sicaninia secui duit Aristotelem .polit.corpus continet.

Vtraque repletio vel potus, cibi,vel hunaorum est Cibi repletio satietas vocatur. Repletio ad vasa, quum ex immodica ciborum copia ventriculus distenditur Ad vires essertur, ubi plus cibi ingeritur, quam n tura superare possit unde de cibo etiam modico, quem stomachus ob imbecillit,

rem concoquere non valet, satietas dici queat, Vt innuere videtur Galenus .aph. Com. I7. Quoniam vero satietas vel humorum plenitudinem,uel cruditatem parit, consequenter morbum,ut adnotauit Galenus loco praecitato, .de t. idcirco co rigenda st Corrigitur autem vacuatione aut abstinentia superflui enim cibi Ῥο- tus adhuc recentis assumptio, cuacuatione corrigitur, .ar.p. Vomitu, si in superiori vcntre compraehenditur vel deiectione , si ad ventris imum descendat Euacuatione cita tollitur repletio, quae propter cibos pridem assumptos in corpore cxistit, .aph. COm. 4r hanc non fame, quae ex nimia satietate

haud idonea est, teste Celso, lib.p.sed inedia

SEARCH

MENU NAVIGATION