장음표시 사용
181쪽
DEI. EGI Bus, ne non tam honestinis , Tam vindictae emas via
statii hominem intelenum , quod leges nihili stirent. atri vero mulieris adulterae , quam h et in potestate permittitur hac lege adulterum occidere quemlibet domi suae , vel getaeri in ipsa urpitudine, aetiique obscaeno, ipsoque in opere,sve ut graeci legislatores Draco in Solon
quunt i ἔπη deprehensum dummodo simul cuni,hiltero e leni impetu moresinat sitam; ideo enim tam lata facultas patri adverius aduste
ros tribuitur quia Sc filiam uno impetu simul o cidere compellitur. A cujus nec cum proprii salse minis caritate parentes abducantur; ideo a patre minus periculum vitae adiit terorum impendet. Plus igitur licentiae datum est patri biis , quia parci
ea inent usuri , si rent plus esse sibi ex latae
morte lugendum , quam in morte adulteri exultandum. Quamobrem legantissime Papiniam scitav.xae δι an pietas, ait , parem nominis phramque conin λιμε- ν pi' liberii apit. At cum viro leges mere Ii minus indulgentes , quia nulla cognati sanguinis caritas ferventem his iram temperat,in conjuga
iei, arioli, ricti, si iniuriae dolor se immin
ita ut nihili penderent vis uxoris a mimam, dumst Cuiae. Viventem relinquerent suam ignominiam . sh Papin. Qio autem supplicio ex Julia crimen hoc asseciser. - cri et . interpretes ambigunt diutinianus in Instit h. tioni hiis gladio scit hi in hosce reos animadverae fco Instia de dum lc Quod sol san additamentum fuit ali νουμής. rum principum ad i. Jiiliam. di Unde ne vati v ς - tionem poenarum licentium fastidio describeret, voluit Tribonianus tempora conjungere , ac uinpressis aliis poenis, tantum eam, quae sua aetate vigebat, ad Iuliam legem attramis, ut supervacuis discriminibus lectores liberaret. Ceterum plura inveteribus moirum tia exempla supersum poenae
182쪽
levio is suta relegationis, aut deportationis. Ipse enim legis ii, istor Augustus sitam, ac Mytem adulterii reas relegavit, a inque id paternae caritati adscribatur; quid de 'idio dicemus, cuius quoque vitae pepercit, quamvis eam se amis
surum si erilis nisi ali*α, parte deiictuiniisset:
Et nisi delicti pars excusabili esset, rima relegati ore μη fuit.
Unde Cujacius leniorem in crimine hoc Augiasti marbitratur, quam poetis perhibetur . , Qui ve . io a italteritam cum incestu cumulasset, istana tionem suam proprio corpore polluisset, deportandum, scribit Marcianus se Ex quo colligitur ntracto incestu . qui poenam auxit ad deportatio nem , pro adulterio relegationem superesse. Item in militem , qui severiori disciplinae obli gatiir, si comperiatur adulter, deportatio statuitur; M unde in paganum, qui cum lenius agitur, relegationem tantum cadere oportet , uti poenam altiorem et ut non mirum si veteres interpretes traduderint hujus legis poenam antiquioribus non susse capitalem, ut Cujacius observationi in i 8 lib. 2C. Ohservavit quod comprobatur, quia capitalis delicti reus absens defendi potest: e nam potest etiam absens damnari mulier vero adultera minime, ut nisi quia delictum capitale non habetur, ae iit cumque iacti atrocitas aliquando principes exasperasset, capitalem sententiam ab iis expresesisset; si ac recentior aetate morum dissolutio in perpetuam legem id vertisset: ex qua in Theodo num codicem, S in us Justinianaeum capitalis adulterii poena devenit. Extremum supplicium consequicur multa honorum: adulteri etenim dam.
ilatae dos eripitur lucro nuxili , quod apte legem
183쪽
Iuliam inoleverat, ut de do Titinio laviniae,ac ejus uxore Fannia memoris Valeritas in Gratius, uribus haec metuat doti deprehensi; quod originem ducit ex veteri judicio , quod de morbbus appellatratur, quoque uxor ob detectiun ejus turpitudinem sexta dotis pari multa haltar, a vel octava, s turpitudo esset leviora quae intio, quia
per lagis ullae judicium flebat , ideo poenain
illius in legem Juliam conjccerunt; non enim iumque , sed altero horum ii diciorum licebat experiri . tb Recentioribus ero constitutionibus, praecipue novellissustiniani , extenuata est adulterii
poena unde mulier verberata in monasterium d truditur, ut a viro, si velit, intra biennium repetatur eo vero non repetente intra biennium Due mortuo cibi maneat privata dotis commodo , ac hic ri dotalis , donationisque propter nuptias in translatis duabus parii bus, sive esse bonorum in liberos a parte vero tertii , sive triente in mon sterium et vel Hiberi non extent , supersint vero parentes, qui crimini non consenserint, duae partes cadent in monasterium in parentes vero tertia. Nullis autem superstitibus parenti huc ad mona sterium sithstantia universa de olvetnr, servatis viaro semper dotalium instrumentotum radiis se At ob iusterium viri, inuiter suam recipit dotem, donationes propter nuptias,' reliquis de honis tantum, quantum parci pars tertia donationis
propter nuptias reliquum sico ruindicatui, nisi ad-Dnt descendentcs,in ad tertium gradum ascendemtes, qui fiscum excludunt. d Nunc in eos qui hac lege tenentur, inquiramuS. Atque ab ea eximitur, quae inhonestis artibus vitam transigit: h nestatis enim custos est te ista ulule prorsus negligit eas , quae turpi professione jam pudorem projecerum . te ideo nec ea , quae causannariam
184쪽
ET SENATusCONSuLTIS. 73 exercet, aut ludicras artes, nec quae in scae χρο- ram locat, lege ista teneriir: iiiii quae , ut hanc legem essugeret impune iudicitiam alienis viris objiceret, matronalem stolam exuisset, quod aetate Tiberii frequenter ut velaiebat . a Cui dolos, teterrimoque consilio puniendo S.C. in eam sentetitiam ad i. Juliam est adjectum . h Item nec ea elabitur legem , quae quamvis impudicam professionem edidisset postea tamen honesto con-nuhio turpitudinem emendasset, ut sipientes obstimarunt se Has autem uxores, quae matrimonio vetus dedecus diluerant, eas est arbitror, quae Rio statam vinare appellantur; sal ait enim Vlpianus, quae et astaris uerit scilicet ante matrimonium, quo sensu mi pugnat eum legibus dicis, o quas credo pertinere ad eas, quae assi huc in connubio priorem impudicitiae professionem retinebant a ideoque diversae ab illis quae honestam virum nubentes inierant, quamvis ante fuissent uigatec: unde non mirum si hae vulgares, de quibus loquitur Ulpianus, in legem Juliam imcident minime vero illae , quae inmodice, morantur. γ Uxores etiam Ulpianus tui legi subiiciendas censuit injustas , nempe ductas mimira leges lim quibus lege connubium interdixerant; quae propterea non jure, sed usu habe.bamur uxores: θ quales erant nuptiae a filiissemit. contracta iiivit patre, vel nuptiae contractae inter civem Romanum, peregrinam; iro refert --us h Ulpiani verba. In quibus certe omni-dus est matrimonium, quia muliere vis ea pro taxore utitur; sed non conmibium qito sine i lennitatibus , ct formula juris minime consistit.
si Porro quoniam non conjugium tantum id spes ipsa illius digna est honesto culti; proptereas m ponsa quoque adiuterium pominusitur; quod
185쪽
severeum in Antoninum rescripsisse , tradit Ulpia
nias, a etsi hodie propter Constantiit constitutionem,qirae mariti tantum, ac genialis thori in
minis , ob neget ut actis accusari posse pom
am sive iure mariti, sive extranei se In concubina vero non haeret adulterii crimen e d quia
viculi Nue concubina uxorem imitetur; tamen cum
voluptatis nomen si potius, quam honestatiS. -- - ninii, digna est , quae a legibus honestatis vindicibus ruspiciatu nisi se in concubinatum pedimittendo matronae nomen retin urna ousis cubina patroni, tine iure non viri, sed extranei potest accusari se Eadem ratione cum ancilliis nullum ii uidem de jure civili loquamur,int siligitur adulterium , quia eo jure connubii simi
expertes Lunde si vitientur, damnum vel actione
de servo corrupto , vel Aquilia lege, aut injuriarrum vindicatur. f Nec tantum aesti res j iis flagitii, sed fautores quoque sive re , sive con lilio, sive opera, eodem crimine implicantur ae Quamobrem maritiis, qui sciens prudςns de uxoris adulterio lucrum ceperit , quique depres cie sani utimierit, lenocinii poenas pendet, posita. adulteri hac lege damnabitur nisi uxoris libidi- nem, non tam consilio, quam taedio audiciorum, n gligentia proprii pudoris inultam cliquerit;
li non tamen effugiet poenam, si damnarum adulterii, ut propter crin en hoc expulsam domuni reducat . si Superest in de adulterii accuso tiola d sputandum. Cum igitur hoc publici im Isui iudicium, accusandi facultas omnibus dabatur. Maritus Onim, d Pater iniuriam propriam; extranei velo publicam civitatis labent ulciscebantur ἔ tantum vero mulieres ab accusatione repe, tubantur, etiamsi proiuiam injuriam adversus con
iugem expostularent. Quod M. Pinum p '
186쪽
tur vim ex adulterio uxoris, quani uxori ex adulterio viri; quia illud proprium thorum commot- lac, obtrudit marito presem extraneam; hoc verothorum polluit alienum et ideo non mirum si plus viro hi xorem quam uxori in virum permittatur.
Itaque non lege dulia , sed actione injtularum lice-hit uxori divortium petereis, laesam fidem thori conjugalisci velisistit sibi adulterium objicienti
ferre lenocinium, non quo lege Iulia ita tib retur; sed quo suus dolor iusta ultione meritaque poena mariti quoquo modo leniatur Igitur vir accusitionem instituens, prius cogitur uxorem dimitteres, quam eam, aut adulterum ac set sciSed si post divortium alii nupserit , prius reum peragere debet adusterum, quam se vertat ad miterem, nisi ei mulieri ante nuptias crimen intenderit aut ne nuberet quoquo modo denunciau,rit. d Neque enim licet adulteram simul in adulterum accusite se poterit vero simul cum
reo accusari is a quo vel opera , vel consilio uerit adjutus, sive ut admitteretur, sive ut crimen pecunia redimeret f Praeterea si quis non fraudesta, sed reipublicae causa sine dolo absit , interreos minime referri potest ex capite VII. legis
Juliae Eadem lex propter aetatis lubricum, levitatem consilii, minoribus XXV annis interdixit ac sandi facultatem , nisi thori sui ulciscantur injuriam tb Multum vero interest adultera ne an adulter sit accusandus: etenim constante matrimonio non licet extraneo adulteram ac sare, nisi maritus, qui eam dimittere neglexerit, lenocinii prius acculetur ι cum adulterum sis
sit tum nondum iacto divortio postulare . si Tempore porro ab aliis criminibus accusatio ista/istinguitur . Plurimonii enim crimisum accusatioiba
187쪽
ta Cuiae in spatio XX. annoriam; a haec vero quinquennis P. et ' θ . s a die admissi criminis praescribitur in adulteropisse . accusando in adultera vero accusanda sex mensibus
utilibus a die divortii ita computandis , ne quininquennium continuum a die admissi criminis mim randum exuperent , hoc est ne ex illi menses utiles ultra pactum qui iactuenne continuum excur- rant: ne , ut ait durisconsultus, crimen quinquennio λ continuo sopitum excitetur . sh S. C. autem asseq. et . i. Juctum est, ut ii plures ad accusandum prodierint,s .aeetifarion aliis discedentibus unus perseveraverit, initium accusationis ducendum sit a die quo libellos accuti satorio dedit is, qui perseveraverit; non aut cma die illorum, qui destiterunt ut a dic perseverant' marisi V tis accusationis quinquennii lapsus definiatur sc), It illis autem sex mensibus utilibus primi duo
dantur marito , vel patri ad accivandum iure Patris, aut mariti; reliqui autem quatuor mensis supersuiu ad accusata dum non jure patris , aut a d l 1. O , riti, sed extranei. Q ad enim praelut accusatio Mh.ιφ. si iii re patris, aut mariti, ut praeserantur allica ccu I.LM- - Q sare volentibus: ita tamen, ut patri maritu antC-3o.9. r. fad I ponatur, utpote majora dolore accultationem exe-γώ -- lj cuturus. ex Hoc etia in ui permittitur, ut adul- e)ι - 8 1 terum, quem occidere vetetur viginti continuas' diei, vel noctis horas domi coercere liceat, dum deprehensi criminis testes advocet , quorum de acceptam injuriam in judicio comprobet quam facultatem ad patrem etiam adulterae sapientes, T. capite s. extenderunt. f Prodiit ad hanc legem S.C. a
et 'i.' . Scaevola relatum, quo adulterii poetu pic Stitur, οῦ τ . 'ρ' fg si inui cum uxore in scelere deprehensa maritu Sa)i ire ut is, qui clamo callide adulterum uxori abjece. q. F. - rit , ut eam in fraudem crimen impellaret Nam quilibet suasor , atque auctor machinator hujus flagitii hac lege comprehenditur per ea
188쪽
ET SENA ffus EoNsu LTIS. 7 . verba: Ne quis posthac suprum, adultariam facito sinus Ammisa avi ICtus subjicit in ad eum, qui suasit, ct ad eum, qui stuprum adusterium immis,
pertinent. ιι Excidit autem omnino maritus in. posterum ab accusindi jure , si delatum adulterum non peregisset. Quod cairat mithonianniis tribuit legi Petroniae . erit m ne concordes iaptiae in perpetuo discrimine versarentur , neve conjuges laterunt livoribus exinuieorum , qui ad accusanum, non studio alienae pudicitiae , sed vulnere saepius acceptae a muliere repulsae addiiciantur; cripuit Constantinus cxtraneis alieni thori accusandi Levitatem , eamque restrinxit ad eos, quos vertas dolor urget commaculatae familiae , nempe praeteri ritum , patrem, ad necessarios in propinquos cuti fratrem, patranam , is unculum quibus etiam per Constantinum licet, ab accusati ne recedendo, delatum crimen abolere ob nam neque lege Julia extraneis accusandi acultas sine modo ullo dabatur; sed arctiorem habebant: non enim is licebat Mausare mulierem alienam , nisi prius virum , etiam lenocinii compertum so
stularent O scilicet ,issim fuit verecundius segendum cum conjuge de uxore si bene cogitante, nec per extraneum uxoris fidem ei suspe-ct,m reddendam, neque alieno livore conjugalem pudorem publicae infamiae subjiciendum in niam vero a ratio tu Coiistantinus ab accusando adulteri arcet exuaneos, quia indignum videtur concordes nuptias extraneorum audacia per turlα- te colligit Cujacius facto divortio vetera extra.
neorum jura resurgere, quia nullae jam consistunt nuptiae, quas vexare sit netisci ac silum perm ne crimcn, quod utile sit reipublicae vindicari. γὶ mitius etiam ea constitutione cum marito agitur, dum accusat jure maritici tum tum non
189쪽
cogitur Inseribere in crimen ideoque si acetasationum non probct calumnia judicium non labibit: unde vel ex sola suspicione ad accusandum ira scelidere licebita secus vero si ui accuset extinnei; quam legis benignitatem ortam e miseratim
ne maritalis doloris , ii i me ad patrem ex teladerim cui minor injuria offensionem rarit minorem: ideo cogetur inseribere in erinum, ut si salsumile tulisse arguatur , calumniae damnetur . in Et
quoniam crimina haec parietibus concludiantur tunebri Sque teguntur , ut probari nequeant, nisi
ire servos, ct similiares enenuitur, utpote stes ris conscios in non raro adjutores; ideo lex qua stioni , tormentisque subjecit servos , S ancillas tum uxoris, tum patris eius , tum etiam viri mmul viventium. Et ne datis libertatibus iudicio sibilucantur, vetuit Iecmulierem, vel ipsius ham des per sexaginta dies a matrimonio dissoluto eos manumittet D H si vero cognitio erimini,
illiit ius trahatur , manumissiones etiam protrahem
das censuit Ulpianus, ne criminis probationes j dies eripiantur se Adimitur autem testimonii dictio tunis mi uis, tum maribus crimine adulterii damnatis. d, e Senatusconsulto fuit constitutum, ut Praetor quoque in hoc judicio, si fiterit minius testimonium edere debeat te Figuram quoque divortii suciendi haec eadem lex descripsit. Etenim ut adspectu testium pudor comiugibus offinderetur, minusque requenter mitri monia distraherentur, jussit uti deinceps divortia coram VII testibus civibus Romanis puberibus fierent . libertis exclusis cis Hane ad legem aurisconsulti revocant caput illud legis Iuliae quae de stado dotali appellatur , qua Italici a di alienatio in dotem dati prohibetur , de quo
scripsimus esin sim ad i. dulum, a Papiam;
190쪽
quam a Jacobo Gothos redo resertur,nis idem in utrisque legibus comprehensum fuerit. Quod ad provinciales etiam invios postea mitis uniniano porrectum: a nam ct discrimen crum
mancipi, Milo mancipi, quo Italicae res a provincialibus distinguebantur, idem Imperator etiam sustulit et ideoque recte ad provinciales iandos
qui jam nihil ab Italicis disserunt legis Iuliae e
put extenditur addiditque insuper Justinianus ut ne consentiente quidem uxore posset eum lan dum vix alienare cum lex Julia obligationem quidem nidi dotalis etiam uxore consentiente eis
tuisset , non vero eodem conscntiente alienati
nem , cui dissi ruiter mulieres ob sexus avaritiam consentire putantur: unde qua in re cavit eis propria natura, non opus fuerat cautione civili. Putiis jam adulterio ad stupri co citionem transeamus ac primo meminerimus , quod initio proposuimus, omnium libidiniim genera in hoc vocabulum convenire stuprumque generaliter pertinere ad virginem, viduam honestam, S pueros liberos a quibus multo ante legem Iuliam h milles tum Atheias , cum Romae sevcris legibus absterrebantur. 2uae omnia complctatui Comicut in Curculione ersibus:
Dum te absineas nupta, vidua virgine, Juventute E pueris triris ima quod lubet. Climina igitur haec niveis comprehendiuitur lege Iulia de adulteriis, & stupro Verum promter distiliationem criminis , nomen stupri stri hius, hae propria in significatione accipitur, despcculiare est de virginatae puellae Quacumque autem ratione emiliam tentaverit Te vi iura ii, seu blanditiis , si muneribus in poenam