Historia ecclesiastica per annos digesta variisque observationibus illustrata auctore Gaspare Saccarello Taurinensi ... tomus primus vigesimus sextus Ab anno Jesu Christi 56. usque ad an. 144

발행: 1772년

분량: 413페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

231쪽

I. Sabini mors Vespasiano Imperatori si fides Dioni

aliqualem crudelitatis Iabem aspersit. Hic cum Imperio re bellasset seque Cassarem dixisset , praelio victus , ut famum , inquit Tacitus, exitii fui faceret, villam , in quam perfuge rat , crema est , illisque voluntaris morte interiis ereditus . Ibidem tamen in subterraneo specu cum Peponila vel Emp na uxore vitam diu traduxit, donec hoc tandem anno dete-etiis agnitusque Romam perductus est cum uxore, quae ipsum incolumem servaverat, & filiis, quos in spelunca susceperat . Itaque cum ad Vespasianum simul omnes ad dueti fuissent , Peponila ad captandam misericordiam eidem filios suos proposuit, te : Ego inquit Caesar hos in monumento peperi , aluseque , ut plures tibi supplices essemus. Hac oratione Vespasiano, ceterisque qui aderant , excivit quidem lacrymas, sed veniam non obtinuit ; hinc desperata salute postquam Imperatori di

xisset : Suavius sibi fuisse in tenebris , ct sub terra vivere,

quam V videre imperio potiri, una cum viro & ipsa occubuit . Sabini filiorum unus in AEgypto obiit; alter vero Delphis usque ad obitum cum Plutarcho fuit . JESU CHRISTI A M. ρ. ANACLETI PAPAE 3.

I. Interea Caecina , & Marcellus, quos Vespasianus sibi amicissimos esse arbitrabatur, summisque auxerat honoribus, in eum conjurarunt. Verum patefacta conjuratione , Titus Carcinam vocavit ad caenam , ac vix dum triclinio egressiun con sedi jussit. Marcellus autem judicatus in Seua tu , damna luseque, guttur sibi novacula praecidit. a. Con uratorum inlidias vix evaserat Vespasianus , cum febribus & intestinorum vitio exstinetiis est. Affecta valetudisne , Sabinorum aquas , quae Cutiliae appellabantur, ac Reati-

232쪽

na rura , ubi aestivare quotannis solebat, petiit, hicque cum Jasu Cuκ. immoderato frigidae aquae usu intestina vitiasset , nihil ta- u. 7 .men de quotidiana victus ratione immutavit, & muneribus Meton. in I Imperatoriis ex consuetudine sungebatur , de quo cum incre' .Paretur a medicis , respondit , imperatorem stantem mori ' 'si β' oportere . Sed tandem alvo repente usque ad defectionem soluta , extinctus est VIII. Kal. Julii annum agens aetatis sexage- fimum ac nonum , Iuperque inquit Suetonius , mensem ce of - Ddiem septimum. Regnavit Annos X. sex diebus exceptis juXia cti Dionem , qui ejus Imperium auspicatur a die prima Julii A.69., Urai Nisuam

quo primum Imperator salui aius fuit; alii contra, qui Regni drintil. initia repetenda ducunt a die , qua ei Exercitus in Iudaea Imperium detulerunt , annos IX. M. XI. & Dies aliquot tantum imperasse scribunt. 3. Vespasiano extincto, Titus ejus filius, nullo adver- Titus Ι Πpς sante, solus Imperium obtinuit, quod perplures annos, com- 'municata sibi a patre Caesarea , & Tribunitia potestate , jam aflministraverat, tenuitque per annos duos , menses totidcm, d es viginti quinque: Ex quo tempore , Dione teste , Principa- Dio ubifuratum solus obtinuit, nec caedes fecit, nec amoribus inferoiit; ted comis , quamvir in diis peteretur, O eontinens, Berenice licet

in urbem repersa, fuit. Beneficia a superioribus Principibus con- Suetonisi is celsa primus omnia uno dicto confirmavit, nec quemquam uim Ορ 'quam sine spe dimisit . Quin admonentibus domesticis, qua- De Titi mo- si plura polliceretur , quam praestare posset, non oportere, ait, ribus

quemquam a fermone Principis tripem discedere. Atque etiam recordatus quondam Dper cenam , quod nibu euiquam toto die praestitio , memorabilem meritoque laudatum vocem edidit: Amici , diem perdidi. Quod praeclarissimum certe Titi dictum vehementer admirans S. Hieronymus : Breve es , inquit vitaeisius curriculum . Me i am quod loquor, quod dico , quo πλbo , quod emendo, quod relego , de tempore meo mihi, aut crescit, aut deperit. Titus Fili ιs Vespasiani, qui in ultionem Dominici Sanguinis subpersi Hierμοθωis , Romam victor ingresiiss es, tantae dicitur Dibye bonitatis , ut, cum quadam nocte fero recordaretur in coena, quod nihil boni die illa fecisi, dixerit amicis: Hodie diem perdidi. Nos putamus non perire no bis horam , diem , momenta , tempus , ctates, cum otiosum Perbum loquimur, pro quo reddituri fumus rationem in Ae Jud

233쪽

De torrenda Vesuvii erumptio. Ie

Pzates dati ins gnum Vala

suorum ricctrina notaraliter dixit , ct fecit ; quid nor

Oportet facere ξ4. Sub autumni tempus Itoc anno Vesuvius in Campania usque adeo conflagravit , ut si Dioni fides, plerique croderent , aut AEdundum in Gadis redigi, aut igne consumi; Tanta

porro , eodem Dione teste , erat copia cineris, ut terram , ma

reque , siqPe adeo ipsum aerem compleret. uuae res multa damna , ut cuique jors tulit , importapit , non Polum hominibus, praedii is, ac pecori s ; ted etiam pisces, volucresque omneἷIeremit ; dura ne integras urbes, Herculanum, in Pomptios, Iopulo jedente in theatro , penitus obruit. ' Deino tantus fuit cinis , ut inde perpenerit in Africam , Syriam , O AEgypirem , introieritque Romam , ejussique acrem compleγerit, in Solem ob scuraverit . Id Romae accidit paucis pos diebus, cum . omnelignorarent id , quod DBuis erat in Compania , nec quid esset , vjectura assequi ro,nt. Duque etiam ii putare coeperunt om nia fur m deorsum ferri, solemque in Ierrum cudere , aut ter rum in Castam conscendere . auamquam auteis is cinis no tunc statim attulit gravia incommoda populo Romano, tamen posca morbum pesilentem , O gravem immisit. Haec Dio, quibus sinitia seri ne refert Marcellinus Comes aliam Vesuvii con- 1ldgrationem memorans, quae contigit anno Dionysiano 472. Marciano , de Festo Coss. indidi. X. Amrmat enim cineres Constantinopolim iisque pervenisse . Vesupius mons Ciampania torridus, intolinis ignibus aestuans, exusa evomit vi cera, no es niseque in die tenebris incrembentibus, omnem Europae fuciem minuto contexit pulvere . Hrius metuendi mewοrium cineris meantii annue celebrant VIII. idas Novemb. Ita ea Campaniae clade Plinius Senior occidit. Etenim cum Missenio esset, classemque imperio prasens regeret, deductis Quadriremibus Stabias usque ad Pomponianum eJus amicum properavit, tum ut propius incendium conspiceret, tum ut egentibus auxilium ferret. Uerum SuIsuris fetore & cran ore caligine spiritu obstructo, clausoque stomaclao , qui illi natura invalidus S angustus, ct frequenter interaestuans erat , Ini, sere periit. s. Hujusmodi ignes e montibus erumpentes in testimonilim ignis aterni , quo impii puniendi sunt , datos a Deo,

vel erum plurimi tradiderunt: Noperunt in Philosophi, inquit Tertullianus, diperstatem creoni, O putici ignis , ita longe alius

234쪽

alias egi, qui usu humano , oiaui qui judicio Dei apparet, μ

t γε de Caelo fulmina fringens , spe de terra per Penices montium eructans . Non enim sibfumis, quod exurit , sed dum ero- Lux , reparat, adeo manent montes semper ardentes , c, qui de Celo tangitur Divus es, ut nullo jam igni decineresut . Derii testimonium ignis aeterni hoc exemplum jugis judicii paenam nutrientis. Montes uruntur , duram et quid nocentest, Dei hostes Fraeterea Minutius Felix de gehennae ignis timcendio in Octavio differeias haec in eamdem rem habet : Luic Iapiens ignis membra urit, ct reficit, earpis, O nutrit : μcut ignes fulminum corpora tangunt, ct ab inunt: sicut ignes Ethnae , Vesuvii montis , in ardentium ubique terrarum , agrant, nee erogantur : ita poenale illud incendium , non damnis ardentium pasitur, sed inexesa corporum laceratione nutritur. IESU CHRISTI Au. 8o. AMACLETI PAPAE 4.

I. Quamquam Curatores sublevandis Campaniae calamitatibus e Consularium numero Titus misisset data pecunia , eaque insuper attributa , quam reliquissient qui sine haeredibus mortui ement; Illuc tamen & ipse hoc anno prosectus est , ut praesens opem afferret. Uerum quo tempore Titus in Campania versabatur incendium Romae accidit, quo per triduum , totidemque noetes plurima aedificia consumpta sunt: Anno sequenti, inquit Dio, Tito ad visendam calamitatem Campaniae profecto, multa Romae eon agrarunt. βuod incendium tamen non emiserat in terra: Nam Serapium , Septa , I rum , Templum Neptuni, Balnea Agrippae, Pantheon , Diribitorium , neutram Galbae , Scena Pompeii , Octaviana AEdimia una cum libris , Templum Iovis Capitolini eum proximis templis igne con- ωpia sunt: ita id malum divinum potius , quam humanum

fuit. Licet enim ex his , quae commemoravi, cetera , quae eo incendio perierunt, conjicere. Itaque Titus in hoc Urbis incendio nihil nisi sibi publice periisse testatus, non modo privatum aerarium in publicis privatisque aedificiis restituendis liausit ; sed cuncta Pratoriorum suorum ornamenta operibus ac templis Tom.IL E e desti-Jasu CHR.

centia. Urbs igne vastatur. Sueton. in τμ

Dis lib. 66. Sueton. ibid.

235쪽

mae grassatur. τοπ.8. S. H.e

Suet. eap. g. Didi ibidem.

1 IS HISTORIA destinavit, praeposuitque complures ex equestri ordine , ut quaeque maturius Peragerentur.

a. His accessit pestilentia , quae usque adeo in Urbe seviit, ut per plures dies decem millia hominum sepulturae mandarentur, teste Eusebio in Chronico; Lues ingens Romae fincta , ita ut per multos dies in Epθemeridem decem millia sese me m riuorum hominum referrent . Haec Eusebius , cui congruunt Dio, Suetonius, Aurelius victor, aliique spectatae fidei scriptores, qui maximam fuisse cladem assirmant . I. Quamobrem quis quaeso haec attento agitans animo inquit Baronius non obstupescat ad inscrutabilia Dei judicia , cum sub optimo Principe peste , & incendio intus, sorisque Urbs, & finitimae regiones adeo fuerint afflictae , coi tra vero sub impiissimis aliquando Principibus, ut Cajo Calligulae contigit, bonis omnibus Urbs , & Respublica abundaverit Sed cur tam contrariae vices illius solum est nosse , de

quo in Psalmo dicitur: Terribilis in consiliis sinper Dios hominum ; & ut ait Apostolus; Iudicia Dei abi fur multa , inquis consitarius ejus fuit, aut dicere potes cur fessi se Z Quod

utinam semper Baronita I prae oculis habuisset i non enim publicae selicitatis , vel calamitatis causas adeo sollicite quaesii Gset ex religione servata, vel contempta, aut ex honis, vel pravis induetis moribus. 4. Hoc anno & Amphiteatrum Titus dedicavit, quod Cousseum vulgo dicimus; opus revera omnium maximum , uticius ruinae adhuc testantur ; & Thermas juxta celeriter extructas . Percentum dies omnis generis spectacula ob hujus modi dedicationem edita sunt, & innumera Lernae dona populo largita , jactis in Theatrum tesseris , in quibus scripta erat nota alicujus esculenti , vestitae , aut vasis argentei, aut aurei, equorumque , & jumentorum , & pecudum, ac mancipiorum; quas qui rapuisset , attuli iletque ad dispensatores Titi , quod inscriptum erat, consequebatur .

236쪽

ECCLESIASTICA. 2I9

I. De nomine Consulum ineuntis anni dissident eruditi: Sextum Aunium Silvanum , S T. Verum Pollionem Consules fui l Ie , ex Gruteriana inscriptione post Novisu in assirmat Pa-gius. At ex aliis inscriptionibus L. Flavium Silvam Nonnium Bassum , & Asinium Pollionem Verruconean Fastis nomen dedi sese contendunt Muratorius , Blanchinus , Georgius , aliique . His itaque Coss. Titus , inter Imperatores , quotquot antea vel post ex Genti Iibus fuerunt, optimus , in eadem , qua Pater villa summo omnium dolore excessit idibus Septembris, pos biennium, ac menses duos, divique viginti, qua ureserat Patri, chero quadragesino a Iatis anno. Fama fuit Domitianum fratrem ei mortem attuli me , praesertim quod ei clam palamque insidias antea struxerat i alii morbo extinctum tradiderunt; eo certo adlluc vivo , Dione teste , Domitianus Romam venit, ingressusque in Castra nomen & potentiam Imperatoris accepit deditque militibus quantum eis frater dederat . Natura civus , ingenioque ferox & vaser erat Domitianus, nec ossiciis unquam aut beneficiis illum Titus demereri potuit; vel precibus lacrymisque altequi, ut ad mores corrigendos adduceret . Natus anno Christi si . nono Kal. Novembr. annum aetatis trigesimum agebat cum fratri successit; imperavitque per annos quindecim , usque ad annum 9 s. quo occisus est, uti suo loco videbimus. Imperii tamen initia optimis illustravit moribus, legibusque . Namque inter cetera vetuit, ne quis in posterum intra fines Romani Imperii castraretur ; & Spadonum , qui residui apud Mangones erant, pretia moderatus est. Hanc legem Inemorat & Suetonius , commendatque mirifice Ammianus . Addit etiam . Iegem Iulium de adulteriis restituitIe , & gravissimis paenis a Gfecisse nobiles potissimum sceminas, quae pudicitiae violatae convincerentur . Probrosis vero te isticae usum ademit, jusque ca

piendi legata , & haereditates. Hinc illa Martialis :

AN. 8 I. Titi Imp. o bitus, cui DO m tianus iuccedit.

237쪽

diat , incesto

se maculat .

Lusus erat ferae connubia fallere taedae, Lusus, ct immeritos execuis mares . Utraque tu prolabes , Caesar populi ue futuris Succurris, nasci quos sine fraude jubes . Nec spado jam , nec Maechus erit te praeside quiaquam ;At prius , o mores spado moechus erat. His quidem latis legibus publicae honestati consuli vehementer poterat, & alia prorsus morum facies in Urbem adduci; cum praesertim plerique perspecta Principis feracitate quidquam sibi ab eo timendum plane cognoscerent. Quare idem qui supra Martialis:

Plirique tibi debet Roma , pudica quod est.

Atenim cum haec agerentur non amore virtutis, sed poenae timore ; & vel ipse legum lator turpissimis esset moribus , propterea fictam tantum pudicitiae speciem induetam suisse affirmat Juvenalis , qui his vixit temporibus , & secunda satyra Urbis turpissimas effusasque libidines insectatur . IESU CHRISTI AN. 82. AMA LETI PAPAE 6.

I. Quam anno Christi o. uxorem duxerat Domitiam Longinam Domitianus postea repudiavit. Rem ita Suetonius

memorat: Uxorem suam Domitium , ex qua in octavo suo Consulatu fium tulerat, alteroque anno ab hoc Confulum Atiam , Augustiam eamdeis , Paridis histrionis amore deperditam , repudiavit , iniraque breve tempus impatieni dis ii, quas es agytante populo , reduxit. Deinde occiso Pariue histrione, & Domitia expulsa , palam eum fratris fui filia Iulia , tamquam

eum uxore , ut ait Dio , Divebat. Atque haec Domitianus age-hat quo tempore suis legibus castimoniae , ac pudicitiae vindex acerrimus sorte videri poterat ; namque in Virginum etiam

238쪽

neglecta, varie ct severe coercuit . Nam cum Oeellatis sororibus, item Heranulae liberum mortis permiri et arbitrium , codi

ruptoresque earum relegosset, mox Cornelium maximum , ah Iutam olim , dein longo intervulis repetitam , atque convictam defodi iisperavit Domitianus . Has Virgines a Domitiano damnatas alio nomine appellat Plutarchus, AE miliam scilicet, Liciniam , & Martiam ; hinc his Domitianum in Vestales animadvertisse , nonnulli contendunt, quod aliis disputandum relinquimus . IESU CHRISTI AN. 83. ANACLETI PAPAE 7.

I. Dum Julius Agricola in Britannia adversus Barbaros bellum gereret, eam insulam esse ex Navium circuitu deprehendit ; de quo , & de bello ibidem per plures annos a Romanis gesto , multa habentur apud Dionem aliosque . Quod vero ad Res EccIesiasticas pertinet , quum ea tantum asterrestatuerimus , quae certar, probataeque fidei sint ; Idcirco plurima vel apocrypha , vel dubia , quibus Annalium moles augeretur , consulto omittimus , quod eruditis Lectoribus non injucundum fore arbitramur. JESU CHRISTI A v. 84. AMAc LETI PAPAE 3.

I. Quis in Consulatu Domitiano collega fuerit , disputant eruditi ; sunt enim qui Oppium dicunt , alii contra Ap- Pium appellant , de quo adeat qui velit fastorum illustratores; namque satius ducimus in his minime immorari. a. Hoc anno, juxta Eusebii chronologiam , mortuo Aniano Patriarcha Alexandrino, qui eam Eccletiam per annos 22, sanctissime rexerat ; ab anno scilicet 68. , Neronis octavo , ad labentem ; Avilius succestar creatus , qui eam Sedem per annos II. obtinuit : Sseundus Alexandrinae Ecclesia consit ui

tar Episcopus Apilius, qui praefati annis Ia. Haec Eusebius an,

Plutar. quaest. resp. 284. Britannia Insula cognosci

Quis Domi tiani socius in

eransulatu fuerit.

239쪽

AN. 84. Xenad. Hi p.

no 4. Olympiadis a Is . , qui labenti respondet , in Historia vero : hujus anno qnurto idest Domitiani primus Alexandrynoram Ecclesia Episcopus Antandis duobus , o piginti annis exactis abiit e visu, cui ncnndus ordine fucosi APilius . Dicit porro Avilium secundum Alexandrinae Ecclesiae Patriarcham post Marcum, quemadmodum Anianum primum dixerat. De Aniano Severus , Eutychius , & Elmacinus tradunt , ipsum arte sutorem suisse , ct a S. Marco ad fidem conversum , atque Alexandrinorum Episcopuin ordinatum eamdem Ecclesiam fidelium numero plurimum auxis Ie ; Ejus memoria die Σs. Apri, Iis in Romano Martyrologio celebratur ; Apud Orientales vero diversis diebus , uti videre est apud Renaudotium. 3. Per haec tempora Polycarpus Smyrnae Episcopatum suscepit, vel saltem Christianam fidem amplexus est . Namque de alterutro ejus ad Proconsule in verba necessario explicanda sunt: sex Ο- octoginta annos continuos Christi minis vi, nec me sua unquam assecit injuris . Haec de vitae spatio intellexerunt Chronicon Alexandrinum , & Gregorius Turonensis ; imter Recentiores vero Pearsonius ; sed minus sortasse vero e Non enim constat, Polycarpum a prima usque aetate Christo dicatum fuisse , ut posset a stirmare se per annos octoginta sex aetatis suae Christo semper ministrasse ; neque rursus de Primaeva aetate, qua Christi nulla notio habetur, aut haberi potest , reete dicitur , aliquem Christo ministrare . Uero itaque nobis videtur similius Polycarpum allatis verbis vitae cursum , quo Christo inseruiit designasse, ita ut, etsi adultus Christo crediderit , nihilominus per annos octoginta sex Christo ministraverit; quorum plurimos , aut forsitan etiam integros in Episcopatu transegerit; quod potissimum , nostra quidem sententia , indicat verbum ministrare , quo Ecclesiasticum ossicium designatur. Cum porro ex Irenaeo sciamus Po*carpum ad gran daevam usque aetatem paucis communem pervenisse, haud sa ne mirandum , tot ipsum annos in Episcopalii vixisse: Polacor

pus vir , qui non solum ab Apostilis eruditus, in cum mestis, qui Do uinum p derant suo Hiariter perfatus, verum etiGm i Asia Miruens Ecclesiae ob ipsi Apostolis ordinatus es si scopus , quem quoque adolesentes Didimus , pixis eniis diutisi me , EP in ultima fenectute , summa om gloria , iuusre per

respui murorium e vita exesisti . Quae Irenaei verba decrepi tam omnino Polycarpi aetatem denotant; ita ut vel Simeonis

240쪽

Hierosolymitani aetatem aequaverit, qui centum viginti annos natus, Cruci assixus est, vel Narcisi , de quo Alexander Hierosolymitanus in sua ad Antinojtas Epistola: Salutat vos, inquit , Narcios , annos natus centum sexdecim . 4. Domitianus expeditione in Cattos , belligeros Germaniae populos , suscepta , quamquam nec hostem vidi liet, pacemque statim iniisset ; de iis tamen , veluti victis, & proesi gatis , triumphum egit anno sequenti , & nomen inde Ge manici assumpsit ; de quibus plura apud Suetonium , & Statium videri pollunt . IESU CHRISTI Au. 8s. AMAcLETI PAPAE 9.

I. Britanniae insulam industria , & virtute sua , devictis Barbaris, Imperio subjugaverat Publius Agricola ; sed ejus

sortunae invidens Domitianus , postquam triumphalia ornamenta ei a Senatu decervi jussit, ab Insula revocavit, & Successorem Salustium Lucullum dedit . Itaque Agricola Romam rediens , ad Imperatoris invidiam declinandam , vitandamque occurrentium frequentiam , nod tu in Urbem , de in Palatium venit ; nulloque honore a Domitiano exceptus , privatus postea vixit, uti pluribus resert Tacitus.

IESU CHRISTI AN. 86. ANAc LETI PAPAE IO.

pitolini quinquennat s ludi , quos Domitianus instituit e Rur- fur tames , inquit Censonius, annus idem magnus per Capitolinos Agones coeptus es diligentius fruari , quorum Agonum primus a Domitiano insitutus fuit duodecimo ejus, in Servii

Cornelii Dolabellae consulatu. Itaque hoe nunc anno , qui celembratus es . Agon undequudragesimus numeratur. Quae Dorro fuerit hujusmodi ludorum ratio , explicat Suetonius: Insiluit

o' quinquennale certamen Iovi Cupitolino triplex , Miscum,

ybo III. I. Lucullus Aiagricolae sucis cetar datur in BrItanniae administratio

ne a

Quinquenna les ludos iii itu it . Mersa. In Do. miri

SEARCH

MENU NAVIGATION