장음표시 사용
111쪽
potest negotiis praeesse , sed inperturbato ferum statu, summa cura prouidendum ac praecauendum est ,quis ad gubernacula sedeat, ut ait Liuius lib. . secundi belli Punici. Ab exim Respice duos animorum diuersissimo pist rum Imperatores, Raabium Maximum, Fabius Terentium Varronem, illum Pra-Max dentem , hunc se olidum cillum sapientia conspicuum, cunctando res afflictas restituisse: huius temeritatem perdidisse ad Cannas Et Rempub inauspicata nobilitas Catilinaria contudisset si non pruden- Cis ρο tissimus Consul Cicero ali et uisset in libertatem.Vnde Iuuen.Sat. 7. Roma patrem patria Ciceronem libera dixit.
Hoc est, Sapientia Cuberctat ad ro , na- Ues,atque ciuitate . quo praeclaro dicto
vi 'ς ς signifieat omnia coeliciter administraxi, m quae sapientia praesidio re Iim tur Di .ni si I' ζζηi ii in laudibus euehenda Platonis est fecitentia, qua Respub eas sortunatas praedicat, quarum rectores Philosophiae studiis fuerint exculti. Lo
112쪽
Esiodus inter Poetas eminentissimus , cuius in ducendo εδενIo, hoc est , suauitatem, nullus est, candidissimi audito- Ie , quin vehementer admiretur quipliuina quidem ad humanae vitae instia tutionem spectantia, diuino quodam instinctu cecinisse videtur. Nam Magrorum culium , sub fratris titulo humanum genus edocuit,& quo pacto optime , ac modestissime sit vivendum , oppido quam prudenter admouit Sedri illud in primis aio magis deorum monitu, quam longo etiam rerum usu ab eo prolatum contenderim . Quo nobis significare haudquaquam dubitauit deos scilicet virtutuproposuisse sudore parandam. Ait enim Tῖο Ar νύῆσὶ δρῶτα θεοὶ πρεπῶροιθε χι εθκκα υ
Q uibus mehercule verbis omni upria dentissimus Poeta innuere voluit socor
113쪽
86 APHTHONI Idiam ac segnitiem a nobis penitus reiiciendam, nihilque esse, 'IO immortales di magis abhorreant, quam cum desidia pariter ac negligentia torpescimus. 'id enim ex ipsa desidia praeter ignorantiam consequi possumus ae si sorte inani sapientiae opinione inflata , robur ac vires sibi comparauerit , ingentium 'ac turpissimor una scelerum causam iuggerit. At virtus , ex qua Omnes honesto voluntates , actiones, sententiae citae prosiciscuntur, laborem requirit, diligentiam desiderat, vigilantiam xigit. Somnus Dim multus ut philosophorum sapientis simus Plato refert , nec corporibus humanis, nec animis, nec rebus agendis natura conducit. Nemo enim , quandiu dor-
Somnu nait, a defunctis differt. Hinc est quod nimius Plinius ait : pro sedi vita vigilia est . Quod, illa Graecorum sententia, quae iam vulgo in omnium ore versatur Opti
Vnde illud originem traxisse iuI videri potest: Stulte, quid est somnus gelidae nisi mortis imo o Cum Socrates, apud Comicu Aristophanem , Strepsiadem senem ad 'hilosopha a 4 hortaretur, qua summam diligent iam
114쪽
curamque desiderat, hoc praecipurio sus est. Hoc est oculis abesto lenies antianum Apor. adaod si dormitando, ac desidendo V rtutem consequi valeremus, xmquam ipsa apud Deos, ac mortales tanti fieri Apodo cui caeteri D diuinationem Oncessere, propterea Socratem a Charreph A- te interrogatus omnium sapicnti stimum respondit, quod eum virtute praeditum nouerat .QRam Graeci ut Hatoni placet idcirco hi Go appellarunt quod omnium sit maxime diligenda. Nam Tene IIS O bilitas pulchrum quidem est , sed a maioribus per successionem acceptura bonum. Diuitia in maximo semper fuere pretio, sed fortunae temeritati atque inconstantia subiectae Gloria honestati quidem speciem prae se fert, at infirmam atque instabilem Pulchritudo plurimi facienda, verum haudquaquam diuturna. Bona valetudo optabile quid sed mutatur facile. Corporis robur magnum est quid, sed moribus senio ue tandem conficitur Virtus vero clara aeternaq; habetur,ut pote, qua diuina sit atque immortalis, omnesque fortunae incursus facile c5tena atque de
spiciat Stilpo Megarensis philosophus a
115쪽
88 ΑΡΠΥHONII Demetrio, qui eius patriam solo ae litaue
rat, interrogatus, niiquid amisisset, nihil, statim respondit: Ποεμο γὰρ λλα παγωγῶἀίετίω. Q aeutique verba significat animi bona nuli bellorii impetu diripi unqu5 pos se,solidamq; in ipsa virtute consistere Relicitatem. Quod ita se habere philosophoru parens Socrates euidentissime indicauit. Rogatus enim a Leontino Gorgia, quid de magno Rege sentiret, Vtin
s prudentissimus Philosophus innuere voluit se de maximi atque opulentissimi Regis scelicitate eo ad amussim iudicaro haud quaqua valuisse , quod ut erga Vix- tute ac disciplinas effectus esset, penitus ignoraret ut pote qui Delicitatem ipsam non in fortunae, sed animi potius bonis positam esse existimaret, unicamque Vi tutem caeteris esse rebus praeponendam
praeitrea de diuitibus locutus dicere c5
τη ἀρε δε , τον λ ἄτον Cuius quidem virtutis robore,parta atq; amplificata imperia perquam facile retinetur. Hinc est, quod iustoricum princeps Salustius ait: Quod
116쪽
s Regiam atque Im2erator uin animi virtus, in pace , ita ut in bello valeret, a quabilius atque constantius sese res humanae haberent, neque aliud alio ferri,
nec mutari, ac misceri omnia cerneres.
Itaque minime mirum est, si ad eam comparandam assiduo ac maximo opus est labore: χαλεπὰ γόρτα καλὰ Hoc est, quae bona sunt non sine maxima acquiri pose sunt difficultate. Quod si mercatores, modo lucelli spes aliqua arrideat, ingentia, procellisque exagitata, maximo, cum vitae discrimine , transeunt maria: si agricolae fodiendis ac proscindendis aruis assidue incumbunt, ut in breuissima tempus fructus quos in calamitatibus fuerint
intercepti , tandem metant cur non ,
nos omnem inertiam, desidiam, ac dilatione propellamus , quo virtutis perpetuos , nullique obnoxios calamitati, seu mroktes.ctus consequamur merculem ferunt, cum adolescentulus esset, virtutis ac voluptatis oblatis viis , utra caperet, diu secum multumque dubitasse duas autem, dum in dubio erat animus ad ipsum accessiis matronas Nirtute scilicet,wMalitiam , illarumque etiam dum silantium continebant, nota fuisse extemplo diuersi talem. Videri enim altera accuratissime T. 4 cona
117쪽
copiam atq; exornata, deliciis diffluente, omnium voluptatum examen post se trahente. Hanc itaque multa ostentante, longeq; etia plura pollicenti, Herculem secum ducere tentavisse Alteram vero asperam,ac duram seuereque intuentem, huiusmodi verba contra fecisse Polliceris nec voluptatem aliqua , nec quierem, sed labores,pericula, sudoresque infinitos
terra marique tolerandos. Praemium autem illorum immortalitatem fore. Quμ-
Ak iu OiDia sublata dilatione , huic Her-ὰ ἡ a culeiὶ adhaesisse memorant. Alexander il-- , te Magnus interrogatus , ouo consilio v-sus, tot ac tanta tam breui gestis leta ου vim ιλλίβα vor,respondit. Qua verba significant, moram ac dilationem , ipsam te desidiam ciebus esse gerendis longe perniciosissimamci quippe quae maximarum saepe rerum praetermittant occasiones. Vetus est adagium iij facientes adiuuant. Quod significat, diuinam opemno cessantibus sed industriis diro virili conatibus, auxilio esse solere Aristoteles nunquam tantum sibi inter Philosophos nomen comparasset nisi sapientiae studio diutis me insudasset. Crrus Medorii imperit animi virtute ac solertia ad Persas transtulit Lycurgus , Solon,Darius , immor
118쪽
ipsa altis limis defixa radicibus , nulla via- quam vi, labefactari possit crinia ei sit bire labores, omnia perpeti incs nimoda a quo animo debemus, ut eam pro virili conse
damur. Es uelo ita hic eminentissimus iligcntissime lectitandus atque i primis obseruandus, quod certum nobis minimeque anticipem , ad comparandam
virtutem,tramitem indicauerit.
CHREI SECUNDA. Vin intermissis negotiis familiari
bus ad litcrarum stii diu me :mdem reuocassem, e Iscique in animo tam Graecos , quam Latinos octas percurrere, Homerum statim, quod inter vates, omnium erudito tum testimonio principatu facile obtineat aggressus sum, extemploque λιaelo primo huic diuino occurrimus carmini.
Quae verba significant, Deo optimo Maximo imprimis esse obtemperandum, si ab co in aduersis rebus exaudiri concupiscimus. u aequidem sententia quanto pere sit ab omnibus probata, nemini esse
119쪽
dubium censeo. Quis enim vique adeonaente alienatus est, quin sibi persuadeat, Deo omnium moderatori omniam primit obtemperandu quum facilius eiu iadem praesens rebus angustis auxiliu consequamur, c d in praesertim diuinis morem gerere mandatis volenti, quam facillimusit, idque praeter omnia faciendum videatur.Nam si potentioribus, imbecillio res sedulo parere conantur , assiduamque ac diligentem eoru in adatis exequendis propterea operam exhibet, ut longis
ac requentibus obsequiis boni tandem aliquid adipiscantur quanta uti diligetia
debemus, ne quid praeter eius volum a-tem faciamus , cuius nutu tam caelestia, quam terrestria gubernantur, cuiusque munera non modo non reiicienda, erum etiam summopere exoptanda sunt:
quippe qui, ut Troianus Alexander apud
cena dem Homerum testatur arullus unquam Diis ipsis non praebentibus 4 nte sua sumere posset. Nam quod vulgo dici
solet, Deus undecunque adiuuat,si modo sit propitius.)aid sibi aliud vult, quam ut omni pietate, omnibus obsequiis , pura denique ac syncera mente Deum nobis conciliemus, cuius natura non eiusmodi est , ut muneribus perinde atque impro
120쪽
bus enerator capiatur, sed a vitae integritate , pientissimisque placetur preci bus, nec .llo pacto iniquoria ac flagitiosorum munetibus corrumpatur. Hinc est quod porphyrius ait : ε, ir; αδ ισι a M
verba significant , nullas Deo optimo Maximo gratiores offerri pose primitias , quam puram mentem affectibus ac perturbatonibus liberum animum. Nam quod Ouidius ait: Munera crede mihi placant, hominesque Deosque, Placatur donis Iupiter ipse datis. Et Eurip.in Medea : Πίὸ ιν ρα κ δεῖ:λ γ', id est, donis vel ipsos dictitat flecti Deos ad bonorum virorum dona referedum esse videri potest. Quod si quis fieri posse nonnunquam crederet, ut Deus scelestorum hominum donis moueretur, is pro se isto canit, is pecudum custodibus Deu ipsum allima hilaret, quibus lupi rapinae particulam concedunt , ut his muneribus placati atque ali risti, diripi greges patiatur sed loge lectis res habet: solos namque bonos respicit Deus, iisque quam libentissime opitulatur. Nec fieri potest, ut viro , litate prςdito mali quicqua accidat,nec dum vita degit, nec post