L. Caelii Lactantii Firmiani Carmina omnia, recensuit, variantibus lectionibus, annotationibus, castigationibus, ac dissertationibus illustravit Fr. Eduardus a S. Xaverio C. E

발행: 1759년

분량: 285페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

61쪽

nus in latere duplicis sere transversi pollicis latitudinem habens, ex quo , paullo agitato eodem cadavere, quinque catulos prodere vidimus ad palmi dimidium longos , & admodum subtiles, qui tamen brevi interiere omnes . Qua de re quum diu mecum philosopharer, tandem in eam opinionem veni, non semper quidem vipereos foetus matris latera corrodere sed quoties contigit parentis matricem occludi , aut verti, ita ut per eam catuli nequeant amplius emitti, quum ex eodem Plinio L. Ti. cap. xxxv I I. didicerim, eam in Viperis esse duplicem . sicuti in omni b 's ova

generantibus, mortemque afferre , si versa spiritum inclusit. a sed me manet . Al. me sed manet. 3 Mors faciet q.ιοd jam : Al. mors patitur id mea.&e.Videtur heic respexisse Author ad Haeliani Lib. r.

de Vat. Anim. cap. xxa V. ubi narrat: Viperam Remi nam marem , a quo Decunda redditur , occidere , ipsamque in partu a filiis perimi mortem patris ulciscenistibus i & postmodum idem AElianus lib. xv. eiusdem oper. cap.xv I. cum Theophrasso id explicat quomodo, & quare contingat.

1. Iittera me pavit, nee quid sit littera , novi. a. In libris mixi , nee s m studiosior inde . 3. Exedi musas; nee tamen ipsa profeci .

NOTE, ET CASTIGATIONES.

Littera me patit . Multiplex Tinearum genus ,

62쪽

pessimum autem,quod libros corrodit, & illustrium virori m nionumenta dilacerat , atque demolitur ; unde Horat. Lib. I. Epist. ultima V. i et . ad librum suum ait; contrectatus ubi manibus sordescere vulgi coeperis : aut tineas pasces taciturnus inertes ra Studiosior : Heum. ait : Sic O Sappho Oviidiana sua orditur ad Phaonem Epistolam: umquid, ubi adspeecta est sudiosae littera dextra Trotinus cst oculis cognita nostra tuis p , Sed exemplum istud potius diruit, quam armet datam huius vocis expostionem ; siquid eris hele Tostudiosae significat ei idae , addicta , deditae; S quid simile , more Amantum . Potius ergo ad rem facit quod secundo loco asseri ex Quintiliano de caus corr. ileq. cap.XXI. nun. . s. Omnium sudiosorum manibus versantur accusatioηes , quae in Vatinium inscribuntur.3 Exedi musas . Cicero V. Tuscul. Quas. r Apparebat Epigramma exesis posterioribus partibus etersicu lorum dimidatis fere dic. Claudian. in Eutrop. Lib. I

V. IO3. . . . . . . Miserabile turpes Exedere captu Tineae . . .

Pro Missis, intellige doctrinam, & literas humanitate plenas, interprete Cicer. in Tuscul. v. ubi ait rauis est enim omnium , qui modo cum Musis , id est , eum humanitate , O cum Doctrina habeat aliquod commercium &c. Hinc idem Cicero Lib. I v. Att. EpH.X. Voramus, inquit , literas cum Dionysio , Hinc Magister Historiae Fcci Petrus ille , Fcclesiae Trecensia Decanus, Manducator , seia comestor dictus est i de quo Molanus, Henricus Ganda ven. & Trithem. de Script . Eccl. mentionem faciunt . Hinc demum Pan vinius Onuphrius Veronensis Augustiniani Instituti

63쪽

Professor , a Manutio Helluo librorum appellatus fuit , ut refert Miraeus in de Seripi EccL &c. 3 Hee tamen ipsa profeci. Al. nihil hine tamen ipsa reporto . Guod a Sciolo factum esse, putat Heum. quia Poeta contra morem antiquorum primam syllabam corripuit in Tὸ Profecit At ea etiam apud antia quos communis est . Virgilius Lib. III. aen. V.6 II. Trojam genitore Adamasto Paupere, mansisset utinam fortuna, Profe/ius Sca

r. Fallas me doeuit texendi nosse laborem . a. -e pepli radios poscunt , nec licia teta: . a. Rulla mihi manus est , pedibus tamen omnia sunt.

NOTAE , ET CASTIGATIONES .

et Pallas me docuit. Heum. notat. contra tamen Olidius Metam. v I. 23. refert , Arachnen non bideri luisse texendi artem a Pallade doctam r . scires a Pallade doctussir od tamen ipsa negat . Et Virgilius Georg. t V. 246.

Insisam 'Minerma inaneaxis . . . .

Sed Heum. Poetae nostri mentem non est assecutus ;Ηeic quippe Lactantius dieit. Palladem docuisse Arais chen non artem texendi ; sed nostere docuisse laborem

texendi , Scilicet, experiri quam improbus labor ille sit . Virgil. lib. I v. Georg. V. 3qs. AL

64쪽

Altera tum primos Lucinae experta labores . Siquidem antequam in araneam verteretur, illi duia eis erat mercede laoor r Studio fallente labo em . At poli modum laboris quidem pondus ; sed nullum ex labore fructum plerumque se reportare novit . a Nec pepli radios poscunt . II l. nec tela radios poscunt i sed male , quum statim sequatur , nee licia telae . Pepti apte heic dicuntur , radios non poscere τnam proprie Peplus vestis erat quaedam Palladi iniquae sacra, unde Virgil. Lib. l. aen. a V. 483. Interea ad templum non aquae Palladis ibant crinibus Iliades passis , peplunaque ferebant SNpliciter tris es , o tunsae pectora palmis . di I adios poscunt: Res dii textoria instrumenta sunt, quibus subtemen stamini inserunt textores ἔ unde Ovidius in eadem fabula canit risseritur medium radiis subtemen acutis. Quibus certe non indiget Aranea, sicuti nee licii ad sua tela texenda, quum omnia suis pedibus conficiat opera . 3 Vulla mihi manus See. Vide talianum Lib.Lde Vat. m. cap.Xx Io

, XVIII.

COCHLEA

I. Torto domum mecum . semper migrare parata, A a. Mutatoque solo , non sum miserabilis exul et 3. Sed mihι consilium de Caelo nascitur ipso.

NOTAE, ET CASTIGATIONES.

I Porto domum mecum i Etiam de Testudine , οῦς de

65쪽

de omni animalium genere , quae tella teguntur, haec d 'ci possunt, ideo quidam in titulo legi mi de Testudine , sed de ea est infra aeni g. xx. Apud Cicero n. Li. II. de Diuiuat. liaec de Cochlea habentur et

Terrigenam , herbigradam , domiportam , sanguine cassam, Quod Cochleae, sive limaci , magis congruit per Toberbigradam , qua proprietate a marinis , atque t r- restribus testarum speciebus secernitur. I semper migrare parata: Hoc de Cochleis generatim loquendo falsum esse videtur , nam terrestres hyeme semper, aestate vero plerumque latent , nec aliis anni temporibus prodire solent , nisi post tenuem Plu Viam, aut rore madentibus herbis, Plaut. AELI. Secta. V.I3. Optimer. soasi quum caletur, cochleae in occulto latent. Tamen si ad proprietatem sermonis spectetur , verissima propositio est, siquidem migrare non est solummodo, aliose conferre relicta priore habitatione , ut putavit Valla ; sed quamcumque mutationem significat. Hinc Lucretius Lib. v. a V. 826. ait e Mutat enim mundi naturam totius alas, Ex alioque alius status excipere omnia debet , Nec manet ulla fui similis res t omnia migrant a

Omnia commutat natura vertere cogit.

Ouum igitur Cochlea sensim crescat , quantum ad corpus , & quantum ad testam , qua involvitur , simulque quo magis crescit , eo plus ad superiores corticis partes, telictis inferioribus, se transferat, hinc verissimum est, eam semper esse migrare paratam, novum semper mutando situm , maioremque extensionem occupando sive aestas sit, sive hyems. Vide Lister. Exercit. Auotom. , & Derham. Neolog. Posic. Lib.Ix. cap. I. De Cocleis autem Ponticis dicit Aelia-

66쪽

lianus Lib. x. cap. VI. de Vat. quod hyemant in Propontide, aesti: vant vero circa AEgialum . a Miserabilis exul. Confirmant haec , ea quae a nobis hactenus notata sunt; siquidem Exul dicitur, qui a proprio solo pellitur: Cochlea vero quamvis situm ,& solum mutare quacumque ex caussa cogatur, non tamen proprium domicilium relinquit. Nota ' etiam , Vocem Exul tam masculini , quam foeminini generis esse , ut exempla ostendunt apud Ovid. Trist. Lib I. Eleg. III. V 8a. & apud Virgil. aliosque . 3 Sed mihi consilium. Sic legendum omnino cum Sirmundo , Se nonnullis Uss. Codd. quoniam , quod alii exhibent : ConchIlium nec aenigmatis naturae , nec verborum sensui , nec rei indicatae respondet Sic autem nobiscum legit etiam Perio nius . Al. Concilium 3 De Caeso nascitur ipso . Quatenus scilicet aeris tam periem optime noscit , & quum sibi congruit , tunc ad necessaria sibi paranda egreditur . Vide in Memoriis Academiae Paris. an. 17 I9. I738. &c. Etus. Leeurvenboe d Arcan. Tom. III. In Mari Rubro Cochleae omnium nascuntur pulcherrimae, non solum teste Aeliano Lib.xi. cap.xx s. de Amim. sed etiam id ' nobis demonstrantibus iis , qui ad nos plurimas inde earundem testas, auro , argento , ac Variis, v isque coloribus , mirifice undique conspersas, attulerunt .

67쪽

I. Rauea Anans ego sum media Coealis in unda , a. Sed vox laude Ionat, qua semet laudat ipsa . 3-Mηumquam canam semper nullus mea carmιua laudast.

NOTAE , ET CASTIGATIONES .

I Rauca sonans . Al. unico verbo legunt: Raueta sonans. Nec male , nam Lucretius Lib. v. de Volucribus quibusdam loquens, praesertim marinis ait V. Io8a. Mutant cum tempestate una Raueisonos eantur . QEt Ovidius de Ranis ait Lib. v I. Metam. pag. a II. V.8 Vox quoque Iam rauca est. I Media τοealis in unda et Idem Ovid. versu antecedenti rQuamvis sint sub aquis,sub aqua maledicere tentant Plinia tamen Lib. ix. cap. LVII I. narrat eas alicubi mutas esse . Quod Aelianus Lib. III. cap. xxxv. dcxxxvii. confirmat de iis potissimi im, quae in Cyrene , in Seripho , S in lacu Thessaliae degunt. a Sed vox Iaude sonat i Vox Ranarum propria eoaxare dicitur , seu coassare, id est eantabulare , se a potius eantitare. Respexisse autem Authqr 'idetue ad Aristophanis Comaediam , quae Rana inscribitur , nam ubi Charon Dionysium in suam Cymbam recepit , chorus Ranarum sic cantare coepit: Brecececex, coax, coax Brece cecex, eoax , eoax is

valudo fontium filii rabialem laudum violem canamus; sonoram meam cantilenam. eoax, eoax σe.

68쪽

Sed Virgil. Lib.L Georg. V. 378. Et veterem in limo rana cecinere querelam. a uua se quoque laudat , O ina . Al. laudet. Al. quasi se quoque laudat O ipsa. Al. in ipsin . Heum. arbitrio suo legit: sic vox laude earet, qua se laudaverit ipsa ἰEt qui in omnibus M ss., & editis erat secundus ,

ab eo tertius versus factus est , eam rationem reddens et Sellu et non suppetebat Lactantio materia uenu malis tri Dco epigrammati fusciens , unde tertio versu ἘπιμυΘιον quoddam lectoribus profuturum annectere voluit . Liactantius autem ad ea respexit, quae in laudata comaedia sequuntur ex Choro Ranarum tDecenter ego , o multa faciens . Me enim amaverunt benecitarieantes Muse, Et Cornutus Pan, calamis Socem ludens.

- hos deleuatur autem cithara modulans Hollo, Gratia fistula , quam sub bram quosam in paludibus nutrio.

3 Nullus mea carmina laudat. Imo omnes vituis perant verbis Dionysianis , quae ibidem legere po-xeris, quum eas me pudeat referre.

TESTUDO.

I. Tarda gradu lento, spatioso praedita dorso ;z. Docta quidem studio , sed saevo perdita fato . 3. Hva nibit dixi, qua sum modo mortua , canto. Lact.SIN. D NΟ-

69쪽

Panuvlanus Amphion apud Ciceron- Lib. II. de Diaviinati se de Testudine lusit iuuadrupes tardigrada, agrestis, humilis, ripera, capite brevi, cervice Anguina , aspectu truci , Miscerata , inanima cum animali sono . 1 vetavi praedita dos et Servo antiquam ΜSs. Codd. lectionem , quam nescio , qua ratione , muta verit Heum. qui legit: spatioso , quod de terrestri Testudine , de qua heic agitur , nec verum , nec dignum est: speciosus idem valet, ac specie pulcher , Hinc ulmus speeiosa nitentibus uvis r Ovidius VII. Metam. Frons spectos altis cernibus ibidem Lib. III. speciosas eaussas Cicero Lib. III. ad Attic. Fabula speciosa Horatius de Arte Poetiea dixerunt . Testudinis

autem cortex politus , & levigatus , quam speciosus sit, neminem ignorare putamus . Antiquis certe summo in pretio fuit ; nam mulierum comae reticulo testudineo ornabantur . Ovid. Lib III. de Arte Hane placet ornari testudine cyllenea a

Sustineat similes fluctibus illa sinus .ci Lib. II. Metam. pag.8t. F,iri aequavit tPars secreta domus ebore, O tesudiae cultos Tres habuit thalamos . In aqua calida mergitur . S veluti cera , ita liquatur , ut facile in quamcumque figuram , adhibita forma , trahi possit. a Docta quidem studio . Heum. de more transpositione arbitraria usus est, Ac prima hemistichia secundi, ac tertii Carininis commutavit, lieic legendo:

Viva nihil dixit μ quae heic leguntur, loco illorum ad tertium versum

70쪽

transtulit, ablata antithesis venustate , Horatius eam vocat callidam , ut infra dicemus . Sed ludit heie Poeta Noster, & loquitur de musico instrumento,quod testudo appellatur , nec sine studio tractari discitur . Utitur ambigua voce docta ; quasi ad legem illam respicere vellet i Excellens in arte non debet morte multari et I deoque subditia Sed favo perdita fato. Ad hoe enim, ut Testudo delicate in cibum paretur, caput ei primum amputandum est ἔ ac sanguine corpus totum evacuandum cortice deinde diligenter nudanda . a Viva nihil dixi. Caret enim lingua , & dentio hus , ut de Marinis testatus est Plinius Lib.

cap. XXXVII., & de terrestribus antequam haec scri- herem, ego met expertus sum , qui in ore erus deinprehendi pelliculam duriusculam , mandibularum radicibus inhaerentem , quae parumper se in medio attollit, εἰ deprimit, ut cibum recipiat, dc in vene

trem transmittat .

3 Modo mortua eanto r Nomen animalis heie tacite transfertur ad musicum instrumentum , quod Te- sudo dicebatur ab antiquis 3 fere animali simile septemque chordis sonorum , teste Horatio Lib. III. carni. ode x I. a 3. Tuque Tesudo rvinare septem. callida nervis Vee loquax olim, nequegrata, Nunc Divitum Mensis, O amica Templis &c. Et Epod xiv. II.

Qui persape cava testudine sevit amorem

SEARCH

MENU NAVIGATION