De sermone Latino, et modis Latine loquendi. Hadrianus S.Rom.ecclesiae cardinalis Nuper a mendis plerique expurgatus, & in suum pristinum candorem restitutus. Postremùm Horatius Tuscanella aliquot locos emaculauit; ordinateque Italicis elocutionibus

발행: 1568년

분량: 348페이지

출처: archive.org

분류: 연설

201쪽

DE MODIS LATINE LO. py

Ibid.Sederat res post homines natos pulcherrima. Ibidem. Grave crimen est hoc, & vehemens, & post hominum memoriam, iudiciaque de pecuniis repetundis constatuta,grauissimum.

Idem Planco, Nihil post hominum memoriam gloriosius. Idem pro eo. Consules post hominum memoriam teterrimi atque turpissimi. Idem in Catilinam. In hoc autem uno post hominu memoriam maximo crudelissimoq, bello. Idem de optimo genere Or t. Optimus longe post homi

Idem in Anto. Duo teterrima,& spurcissima capita post homines natos, Dolo bella,& Antonius. Idem pro Milo. Unius poli homines natos fortissimi viri . Idem in Bru. Longe autem post natos holes improbissimus C.Seruilius Glaucia. Idem in Vatini. test. In omni memoria nauditum. Idem pro P.Sex.Ne huic latae multitudini,quanta mea mo moria nunquam ulla in iudicio fuerit, deero. Varro de re rust.Sed ipse nostra memoria. Cic. de divin.Memoria nostra templum Iunonis sospitae. Idem in Vatin test. Magnificentissitne post hominu memoriam consulem factum. Idem de Ora. De Senatu iussit educi, quod eum ciue nega- . ret esse,quia memoriae sic proditum esset;que patcr suus, aut populus vendidisset,aut paterpatratus dedisset,ei nullum esse post liminium. . Sallust. in Cat.Sed mea memoria, ingeti virtute,diuersis moribus fuere viri duo, M. Cato,& C. Caesar. Cic. pro Cor. Balbo: Multi etia superiori memoria ciues Ro. mani sua voluntate indemnati,& incolumes,iis rebus relictis,alias seth ciuitates contulerunt. Idem pro Rab .perduel.Post hominum memoriam rem nullam maiorem.

Ide pro lege blanil .Qu e in omnibus hominibus noua post

hominum memoriam constituta sunt.

Idem in Cat. In hoc autem uno post hominum memoriam maximo crudelissimoq; bello.

202쪽

UADRI AN US CARDINALIS.

Idem in Catil. Bellum intestinum, ac domesticum post ho-

minum memoriam crudelissimum,& maximum. MEIS vERBIS.

D IC rro illi salutem meis verbis, modus est dicendi, quo' ' etiam nunc dicitur, Ex parte mea illum salutabis,Itide, voca illum meis verbis,& pro parte mea. Plau. in Amph. Voca VerbIS mei S. In Merc.Rogato meum patrem meis verbis. Terent. in Hecy. Huc evoca verbis meis. Cic. M. Marce. Gratu mihi feceris, si uxori tuae Iuniae grauir simae atq; optima: foeminae meis verbis eris gratulatus. Idem Vatin. Locutus sum,ut ei meis verbis diceret. Plau .in Amph. Hunc tuis verbis voco. In Bacch.Scribe salutem tuo patri verbis tuis. Cic.Trebat.Salutem rnilii tuis verbis nunclauerat. Plau. in Mil. Matris verbis Philocomasium accersito. Curius Cic.Tironem meum saluta nostris verbis. ,

Cicero Attico. Epistolam mea iusserunt dari Dolobellet. Vestorius ad me scriptit, ut iubere mancipio dari seruo suo

pro mea parte.

Τ.L.ab urb. con .Qui qu rerent senatus verbis. Ibi. Qui iuberent consul uverbis in proximos moles fugere.

Ibi. Nunciarant senatus verbis. i Ibi. Denunciarunt senatus verbis. - .

Idem de bel.Mac. Abi nuncia meis verbis, bello absistat.

Monus agri,ut in optimis libris repperi, e certa definiti seu mensina agri,qua quot iugerii esset, intelligi posset. Plau.in Aulul.Agri reliquit illi non magnum modum. Cic. Att. Etsi nihil scripsit nisi de modo agri. iΗor.in Ser. Hoc erat in votis, modus agri non ita magnuS . Paul. de coni. emptione,lege qui fundu : Cum ipse emptori suo admetiretur,multo minorem modum agri quam putauerat inuenit.

Ibid .Et domino renunciaret quanto modus agri minor sit Ibid. Et ideo modo agri renunci et,& si in diebus triginta renunciasset minorem modum agri esse,qua uis multis post annis posse eum,qui minoris modus agri suisse repetere . T.L.

203쪽

DE MODIS LATINE LO roo

T.L. ab ur. cond. Nec cui maior quam quinquaginta iugeruagri modus esset.

NAGNVM numerum frumenti, uini, olei,veteres illi dicebant, quem modum loquendi multi in uertentes, magnam quantitatem, uel copiam passim dicunt. Cic. pro Planco Frumenti in summa caritate maximum numerum nriseram.

Idem in Uer. Dico magnum numerum frumenti. Ibid. Cuius iudicii metu magnus a multis frumenti numerus ablatuS.

Ibi. Frumenti latus numerus imperio tuo datur, & cogitur. Ibi . Atq; ego nunc eum frumenti numerum , & eas publice pecunias decumanis,ab Herbi tensibus datas esse dico. Ibid. Intellexistis innumerabile frumenti numerum per trientum auersum a Rep. esse. Ide de osti. Si exempli gratia vir bonas ab Alexandria prosectus,Rhodum, magnum frumenti numerum adduxerit. Idem pro Fonteio: Maximum frumenti numerum ad Hispaniense bellum tolerandum ina perauit.

Caesiar in com .Frumenti magnum numerum coegit. Hircius in cona. Non poterant magnum numerum frumenti

comparare.

Ibid Scipio magnum frumenti numerum habuerat. Ibid. Certo numero frumenti mulctat. Ibid. Magno numero frumenti onustos recepit in castra. Ibid. Magno inuento numero hordei,olei, uini, fici, pauco tritici. NuUerus 'ini. Cic. in Anto. Maximus uini numerus fuit, permagnum optimi pobdus argenti. Vlp.de tritico,uino,& oleo .l.Si quis vinu:Si modo uini numero a testatore non sunt habita, & subdit, Caetera quaec pro hominum affectione & usu, numero uini habebutur, S subdit. Quae uini numero paterfamilias habuit. . Missum facere. MIssust facere,est deponere, ac etiam a nostro consortio, familiaritate, potestate, arbitrio dimittere. Multi barbare dicunt, dare licentiam,vel licentiare.

N Caesar

204쪽

HADRIANVS CARDINAL Is

Caesar Oppio: Cn.Magium Pompeii praefectum deprehendi, sed & meo instituto usus sum,& eum statim mistum seci. Cic. in yer. Deinde alii quaestus instituuntur ex uno genere nauali iudices qua multi accipere a ciuitatibus pecunias, ne nautas darent,pretio certo missos facere nautas, missorum omne 1tipendium lucrari,& subdit: Certo pretio sexcentos nummos nata totum missione constituere.

Ibid. Ut illud missum faciam. Teren .in Hecyra: Mittam iram faciet. . Varro de re ruit. Columbas redire solere ad locum licet animaduertere,Quod inulti in theatro e sinu missas faciunt.

OD ICE ad uerbium non semper a Pauco ut uulgo credunt sed a modo quandoq, deducitur,ut modestia designet,quae inter parum,& nimium uersatur,non paucitate Var.de re rust. Furfures obiiciuntur modice,ne parum aut nimium saturentur. Ibi. Cum aer est modice temperatus. Ibid. Modica centura ea ducentorum iugerum.

Plau .in Per. Modice & modesse est melius uitam viuere. Cic.pro P.Sylla .Quanquam a me timide, modiceq; dicetur. Idem contra Rullum. Quare dignus uestro summo honore, singulariq; iudicio sim, ipse modice dicam. Idem ad Atti . Modice & infra modum. Idem Tironi, Nos agemus omnia modice. T. L. de bello Pun.De se pauca ac modice locutus est. Ibid. Libertatem nec spernere modice, nec habere sciunt. Idem de bel. M a Libertate modice utatur, temperatam eam salubrem esse. Ibid .immodice, immodesteq;. Ibid. Hac potestate immodice,ac superbe Achel usu sunt.

Modicum.

Aliquando tamen dicitur a bonis illis autoribus& modis cum S modice,pro parum,&pro pauco. Plau. in Milite, Modice sapis. Cic. Atti . Minae Clodii, contemptione'; quet mihi propo

nuntur, modice me tangunt.

Eidem,sed ut modice caeteris utile est tibi necesse est. Eidema

205쪽

DE MODIS LATINE LO.

Eidem,Sed ea res modice me tangit. Titus Liuius de bel. Mace. Comparauerat & tyrannus modicum classem.

Ibid. Vt modico aedito praelio in sugam inclinarent. Ibid. Resecti cibo sumpte,& modica quiete. MOVET NE, NON ME IMPEDIT. MO V E Time, non me mouet, non me impedit, eleganti modo loquendi ponitur ab antiquis. Cicer. pro.l. Mani. Neq; me impedit eius Quirites inimicum edictum. Papinianus de conditione surtiua,lege Parui reser . Nec me mouet,praesens homo fuerit nec ne.

Caius de damno infecto, lege Si aedibus,Sed mouet me quod ipse meas opes reficere possim. MORE MAIOR V M,jIN MOREM.MO R E belluae, more maiorum & in morem dicebant. addito quandoq; genitivo,alioqui inepte modo, & in m. dum dicunt. Verg. Perq; duas in morem fulminis arctos. Ouidius, Eunt anni more fluentis aquae. NEMO.

CV M ut sepe ia dixi nihil aliud sit persecta latinitas,qus

persectorii illoru uiroru autoritas,qua certo dicendi motanquam suo iure,& pro arbitrio usi sunt, cosiderare, atq; obseruare maxime decet, quid & quo modo dixerint: Nemo quisquam, nemo homo,non nemo, nemo unus, nemorinus uir, quisquam unus,quiuis unus,quisquam olum, alter quisquam,unus aliquis,Quod rari post eos curaveru quare eorum uel scripta,uel dicta merito laude carent. Nemo quisi'άni,nemo homo,homo quisequam. Teren. in Eunuch.O populares,ecquis uiuit me hodie serta natior nemo hercle quisquam.

Idem in Hecy. N cmo quisquam illorum ad te uenit, quia ita praeparet sese. Idem in Eunucho,Nemo homo est iam. Titus Liuius ab urb. cond.Victori cui nec deus, nee homis quisquam inuideat.

206쪽

Varr.de re rust.Tonsas recentes eodem die perungunt uino, i& oleo,non nemo adiuncta cera alba,& adipe suillo. Cic. pro L. Mur. Non nemo etiam in illo sacrario reipub. in ipsa inquam curia,non nemo hostis est. Idem pro P. Sex.Vel ut non nemo putaret. Idem pro. l. Maia. Cum, esset non nemo in senatu,qui diceret

non oportere.

Idem pro L. Corn. Bal. V t. non nemo putaret. Idem in Ver. Nam quod fortasse non nemo uestrum audierit istum a Syracusanis publice laudari. Hirc.inco. No nemo culpae eius,imprudentiaeq; assignabat,

Caesar in cona. Ad neminem unum summa imperii. T. L .ab ur.co Quia nemo unus satis dignus regno uisus est. Ibi. Neminem unu esse cuius Opera putet rempub. restituta. Ibidem ut nemo unus inde praecipuu quicquam glora et do

mum referret.

Ibid Haud dubie illa aetate,qua nulla uirtutu se racior fuit, nemo unus erat uar: quo magis innixa res Romana stare. Qniuis unus, quisquam unus,& quisquam omnium. Cic. in Bruto, Quantum non quivis unus e populo, sed aesti maior doctus,& intelligens posset. Titus Liuius ab urb. con. Nec quisquam unus malis artibus postea tam popularis esset. Ibid.Quia nondum in quenquam unum saeuiebatur. Ibid. Cum multi magis fremerent,quam quisquam unus re

cusare auderet. V .

Ibidem. Solertius quam quiuis unus ex iis, quos nominaui castris locum caperet. Idem de bel. Mac.Non modo quequam unum elicuit ad suat dendum,sed ne fremitum quidem mouit. Ibid. Ne quem unum relinquerent.

Cic. in Vere. An hoc dubitabit quisquam omnium, quin is uenalem in Sicilia iurisdictionem habuerit Alter quisiquam. Plau. in Asina.Neq; me Athenus est alter hodie quisquam, cui credi recte aeque putenta

Vnus

207쪽

Vnus aliquis. IVnus aliquis , vulgari propemodum sermone Romae etiamnunc dicitur qui modus loquendi magis apud vulgum, quam apud eruditos remansit. Cic. in Anto. Cur nunquam ta frequens senatus fuit, quod unus aliquis tuam sententiam secutus sit Idem de finibus bonorum,do malorum : Vtilitati hominum pluiquam unius alicuius,aut suae contulit. Idem pro Cluentio,Vnum aliquem nominate. Idem de prouin. consiliaribus 'Tanquam unum aliquem poetum tutum,& clausum teneri.

ius: Siquis omissa,lege Cum ii reditas: Cum ab eo quoq; peti posset,qui una aliqua re hqreditario note possideat.

NEGATIO, Μ E Tvo NE NON. EREQUENTER. etiam veteres illi autores duas negativas A clausulas simul ponui,& plerunq; cum verbis Vereor, ut

timeo aut metuo coniungunt.

Que dicendi modii nulli post minores considerauerunt,aut qa certe liquido costat, in suis scriptis raro Vsurpaver ut . Plau. in Pet. Ne non sat esses leno id metuebas miser. Idem in Casina: Metuo ne non sit 1 urda. Tereia. in Adelph. Metuisti hominum homo stultissime , nec non tibi illud isneraret. Idem in Phor. An verebamini ne non id facerem quod Iccepissem s emel.

Cic. Atti . Vereor ne non liceat. iEidem Timeo ne non impetrem.

Eidem: Vereor ne exeundi potestas non sit. Eidem Ueretur enim ne non liceat tenere haereditatem .

Ide pro Sex.Rosc. Amer. Vereor ne no ille tolus id quod ad me nihil attinet sed alii quoque plures Issos se esse putent.

Idem in Tusc. Vereor ne non tam virtutis,fiducia Utendum nobis ad spem beate vivendi,qua vota facienda videatur. Idem in Philis'. sed unam rem vereor ne non probe . Ibid. An verebare ne non putaremus natura te potuisse tam Improbum euadere, nisi accessisset etiam disciplina λIdem pro lege agraria: Pertimescam credo, ne mihi nonii . ceat contra vos in contione consistere

Idem

208쪽

- Η ADRIANVS CARDINALI '

Idem Curioni. Non enim vereor ne non in scribendo te ex pleam. Eidem, Non quo verear, ne virtus tua opinioni hominum non respondeat. Idem pro.T. An. Mil.quanquam praesidiis salutaribus,& necessariis septi simus, tamen ne non timere sine aliquo timore possumus. Ibi. Cur igitur hos manumisit metuebat scilicet ne indicaretur,ne dolorem perferre non possentλIdem pro M. Caelio, An timebant ne tot unum valentes immbecIllum,alacres perterritum superare non possent λIdem in Verr. Non vereor ne hoc officium meum P. Seruilio iudici non probem. Idem in Catil. si te i a Catilina coprehediis interfici iussero, credo verendii erit mihi, ne no potius hic omnes boni seruis a me, quam quicquam crudelius factum esse dicant. Horatius,Sedit qui timuit ne non succederet. Ouid.de Pon. An vereor ne non approbet illa Getes Titus Liuius de bello Mac. Metuentes ne dilationem res n6

paterentur.

Vlpianus de iure docto.l.s ergo, Vereor ne non possint dominii eius effici. Martianus eo. tit.lege si mulier, Vereor ne non sit obligata. Idem de re mili .lege Officium, Vereor tamen si quicquam

promisero,quod in usum meum aut tuum fiat, ne modus In ea re non adhibeatur. Paulus de acquirendo rerum dominio,lege Bonaefidei, Verendum ne non sit bonaefidei possessor. Simpliciterposita sine uerbo Metuo, uer o timeo.

Cic. Attico, sed diligentius nobis est videndum, ne distracti

res esse aduersario non possimus. Ide pro Gn.Plan Haec mihi sunt tractanda iudices&modice, ne quid ipse offendam coetum,deniq; cum respondero criminibus,ne non tam in nocetia reus sua, qua recordatione meorum temporum defensus esse videatur. Idem de Orat.Neq; esse periculum,qui leonem,aut taurum

pungat egregie, ne idem in multis aliis quadrupedibus sat cere non possit. Idem v

209쪽

a lim de Fato:Vide ne no eadem sit illoru causa, & stoicoruidem M. Marcello si ista vita tibi commodior esse videatur,

cogitandum tamen ne tutior non sit. Ouid. de arte.Ne tanti noctes non putet esse tuas. Idem de Ponto, Mors faciet certe ne sim,cum venerit,exul. Ne non peccarim,moi S quoq; non faciet. Idem in epi .Quod potui renui,ne non inuita teneret. Vlp.de re.arb.l.idem,Videndu est,ne non sit copromissum.

Paulus de statu liber .lege Cum haeres: Recte putant liberufore,ne multi ad libertatem peruenire non possint. NvLLO NEG OTIO .

NV L L O negotio,hoc modo dicendi id significatur, ac si

diceremus, fine difficultate. Cicero Attico, Cato Siciliam tenere nullo negocio potuit. Eidem, Cum id nullo negocio facere possis . Idem pro Roscio: Quare hoc tu propter multitudinem sic riorum nullo negocio facere potuisti. NON IRES, PRO IRE NON DEBERES. NO T A N D v s & hic dicendi modus,non ires, no redderes,pro quo inepte dicitur,ire non deberes, reddere non

debereS.

Plautus in Trinummo:Non ego illi argentum redderem. Respon.Non redderes, neq; de illo quicquam neq; emeres,

neque venderes.

NE PLURA, NE ΜvLTIS, NE LONGUΜ FACIAM, E plura,ne multis,ne longum faciam, quid multis mo- dus loquendi ac si dicas, Ne dicam plura, ne multis te teneam,quid multis opus estλsed elegatius illa,& breuius . Cicero pro Cluentio,Ne multa,perquiritur a coactoribus, inuenitur ea serrula ad Stratorem peruenisse. Idem C. Mem. Si peccat, magis ineptiis quam improbitata peccat,sed ne plura. Idum pro Cluentio. Ne multis,Diosenes emitur . Idem Attico, Ne multa, nihil ne in illo itinere praeter con scientiam meam delectauit. Idem in Verrem,Ne multa locuturum se esse confirmat. ibidem,Ne multa, sextertia decem me inquit dixi daturo.

ibidem. Vaditi ne reclamatur,ne multatiterum iste aliqua

210쪽

to post ad illos uenit. Ibid. Ne multa, iudices libertate, tua uos sociis dedictis, hae ille i acerbissimo supplicio miserrimet seruitutis abusus e.

Ibidem, Ne multa, ipsum dicere adolescentem audistis. Ibidem, Ne multa iudices, iis columeliis scito te, Quintum Lollium coactum ad Apronii leges, coditionesq; uenisse. Ibidem pro Ciuen. Et ne longum sit, omnium uicinoru summam esse in hunc beniuolentiam confirmamus. Horatius, Ne longum faciam. NIHIL AD PERSI UM.

NIHIL ad Persium, modus hic dicendi multis in loci, reperitur illo perfecto seculo usitatus, i d. n. est ac si dica.mus, Nihil ad comparationem Pei sit, aut non est id cum

Persio comparandum.

Terent. in Eunucho, At nihil ad nostram. Cicero in Oratore,Quem cognouimus uirum bonum , &non illiteratum, sed nihil ad Persium .

NV v mi I D Roma uelisλNunquid me uis modus est loquendi apud veteres, que modii sequetia secula omnino pretermiserui. Nos aut, apud quos fere latinus sermo reuiruit, nsidu ad hos flosculos manus admouimus, At spero .sore breui,ut ad priscucadorem qua proxime accedatur.

Plaut. in Aulularia, Ibo igitur,parabo,nunquid uis Ide in Trinummo, Nunquid uisλRespodetur, Cures tua fide Τerent. in Eunucho. Rogo nunquid uelitλrecte inquit. Item in Adelphis, Nunquid uis quin abeam Ct. Ciceroni fratri,Me adhuc nemo rogauit, nunquid in Sardiu iam uellem,te puto saepe habere, qui nunquid Roma uelis quaerant. Idem Attico . Me expensae sua uilla nunquid uellet rogauit. Eidem, Is me proficiscentem Apameam prosecutus est , nec cum postea in castra uenist et,atq; inde discederet,nuquid uellem rogauit. Τ. Laib ur.con.Frequetia a sequetiu,rogatiuq; nuud uellet No C T v, INTERDIU. NOCTu, interdiu, quod fere omisitim est,& omnes dicunt bonis alioqui uerbis,de nocte,in meridie.

SEARCH

MENU NAVIGATION