장음표시 사용
201쪽
Uita Sanctae sent,quibusae vacaret,ad omnem penitus scrupulum,&du Dium reuellendum, concepta, consuetaque in re simili, consistoria noua enim nouarum rorum VO-cabula usurpare cogimur, qui veteribus indigemus; haberentur. Tria omnino rituales codices Romani fieri decernunt prius, quam ad solemnem consecra tionis sententiam deueniatur, quae summa religione
ad hunc modum habita singillatim fuerunt. Primum priuatim, extraque omnem si equentiam indictum est ad diem Lunae iv. Kal. Maias, anni decurrentis adulti M. DC. VIII. in quo Dominicus Pinellus sacri Senatus princeps, ac Decanus, Episcopus Ostiensis, exndalitate sacrorum rituum,aetate, & experientia,prouectissimus breuiter ad Diuinum Senatum, latine, de tota quaestione grauissime, atque amplissime retulit; Beatae vitam exposuit; sanctitatem notauit; praecelletem fidem confirmauit; miracula Exquisitiora per strinxit: quam ego relationem postmoduna elcgantissimis typis editam, & solis Cardinalibus communia catam,beneficio Illustrissimi Cardinalis de Giury per curri, peruolui, &quae indubitatς fidei, & firmitatis
essent, singillatim notaui, accurate contuli. Hac rei tione abundesacro coetui satisfactum, visumque coblatis, rogatissique sententij summo Pontifici, ii vellit, ulterius progredi licere. verum amplius dicendum ce-
suit: ad alterum Consistorium publicum, & s olemne, ad diem Martis,ui. Nonas Maias dictum,procrastinauit, cui ego quoque, quamquam, prae ingenti mortalium cqncursu, aegre interfui. Ibi solenni salutatione
202쪽
Franciscae Romanae. Pontificis a singulis Cardinalibiis, qui frequentissimi,
.cu maxima alioru Praesulum omniti ordinuassitientiaco uenerant, incredibili maiestate, ite pcracta, Hieronymus Romus nobilis Romanus, Advocatus Consistorialis, Orator ea parte populi Romani, Orationem Latinam, non modo elegantem, &grauem, sed bene longuam, ex aequo habuit, sermone ad summum Po-tificem conuerris, qua B. Franciscar cxquisitum vitae genus, morum sanctimonia , & res cum miraculo
patratae continebantur. Eaque tandem perorata, Orator suae Sanctitati genibus obuolutus, nomine Populi Romani, B. Franciscae consecrationem summisse deposcit. Hic Petrus Strossi usa secretis domesticis, eius impello, ad ipsius latus assurgit; tum oratione breuisse sima illa quidem, 'erum, ad meum sap0rem, admodum tersa, & neruosa aut 'pital quana vel bo ne- .go iij ingentem dissicultatem exaggerasset, denique res podet, gratam iucundamque suae Sanctitati post ilationem accidissis, ob rei tamen ingentissimam molem, quo ea consultius ventiletur, superum diuina vis exoretur , supremique numinis imprimis occulta sententia, ad ipsius gloriam, Vcclesiaeque Catholicae. propagatio lac, omni Ooc exploretur; omnes uti Caladinales qui tum adestent, caeterique Praesules, piis largitionibus,sacris inedijs,assiduis precationibus scietotos dederent, suam Sanctitatem censere conscisse reque. Itaque,postremo purpuratorum Patrum confestu priuatim publico, & publice priuat0 iemi publicum appellat operi extrema coronis ap posita. Ha-
203쪽
V ita Sannebitus sitit, ad xii. KAL. IVNI A s. Fores non modo Cardinalibus,quod sol niae,& usitatum, & ordinariuest, apertae, quivi detriginta tum aderant, verum de
caeteris Praetulibus permissae unde semipublico Coi sistorio indita appellatio in quibus, unus Patria cha, quinq; & triginta an Archiepiscopi, an Episcopi, proterea plerique Protonotarij Apostolici, eorum enim proprie id nego iij interest; postea Rotae Auditores, Magister sacri Palatij ex Florentissimo Dominicano ordine, tum qui a secretis nonnulli,&fiscalis, quem
Vocant, Actor, intererant ; caeteraq; omni turba summota,foribusque conclusis,tum sua Sanctitas, quod omnes, qui adfuerat iucundissimo quodam sensu r centis voluptatis commemorabat, Angelica illa, qua semper solet, maies ate, maximo decoro, & incredi-
bili sensu pietatis, affatu Pontificio, succinctam, &frauem orationem, ad consessum amplissimum hauit, ab illis Regij psaltis versiculis exorsa. , Uirabilis Deus in an iis sane ius in omnibus operibos uis. Quς .
, cum in thesi primum, tum in B Francisca,mii a breui tale, tribus capitibus, vitae sanctitate , fidei ex cclletis, 1 rerum mirabilium effectione ostedisset, ad ultimum,
quo opus extremam maturitatem acciperet, Omnium
sententias rogauit. Post haec singuli viva voce, specta lagrauitate,Cardinales primum tum c teri Antistites, aetatis prcrogatiuo ordine,sententias dixerunt, in quibus Spartanus Archiepiscopus Graecus, qui reces R omam appulerat, ut Summo Pontifici obtemperaret, dies unaque statuit posse Bacticam inSancto
204쪽
rum album censeri. Quibus calculis accurate collatis, conceptis' ae, sua Sanctitas denique Pontificale decretum pri, nunclauit, B. Franciscam in Sanctis in posterum solemio ritu adnumerandam videri. Hic fi-Icalis actor Prospcr arinacius,Proto notarios Apostolicos primum, tum aliquot a secretis obnixe rogauit, ut illius publici Conuentus Caidinalium, Patriarcha Archiepiscoporum, Episcoporia,&c terorum antist, tum unam, pluresue publicas tabulas expedirc quem
ad finem Proto notarij Apostolici, ut illi alij a secrctis,
Consistorijs eiusmodi adesse solent. Auditores quoque Rotae intei sunt, illi praesertim, qui ex ossicio causam cognouerunt, ut omnibus dubijs, &dissicestatubus, si quae interuenirent, ad tespondendum praesto
sint. Tandem sua Sanctitas ad extrςrnuari est impensissime adhortata, ut maxima, quani unqua, sacrarum precum, inediarum,& piarum donationum stequen- . ratione, diuinum numen precarentur, ne in re omniugrauissima, Ecclesiam suam sanetam errare, neu ci
cumueniri Pontificem sineret. Diem porro cons crationi dicendum sibi interina reseruauit. Nihilque
amplius patres moratus consessum soluit. i Interea operae ad apparatum tempori maturandum undique superbo delectu expediuntur. Locus consecrationi dicitur, qui solet, Augustissimum templorii Vaticanunt, Octauum orbis,si qua alia septem fuci ut, 'hoc digna nomine, non poetice iactata, miraculum, com omnibus, vel iudice inuidia, decertaturum. Ne vero, ubique haeream, hoc tantum dicam, & paceto-
205쪽
visatius dicam antiquitatis,lioc Potificio opere,quidquid veteribus aut vere de templis, aut fabulose exaggera tum est, ingenti interuallo supelari; idque mea sentetia, unum artis opus esse, quod ego in Italia adspexi, lapidariae artis prodigium, Christianae magnificentiae specimen, Italiae solemne spectaculu, urbis triumphale trophaeum,fum morti Pontificu perenne,&aeternu,& vltimum cum orbe exarsuro, de stagraturum mon, mentum : in quo ut excitatus apparatus uno veluti
oculo postea cerni possit, hoc semel dicam, id quod
- hactenus eius diuinae molis exstat perfect una exactae crucis speciem referre: quare Principes quatuor fornices ingentes auro undique, usque ad stuporem fulgente , ad q ua tu or im manillim densitatis,& stupet dae magnitudinis. pilas, quasi ad ce litium terminari, quarum quatuor immensarum molium soliditate, illud vere maxime mirabile omnis memoriae, Omnius eculorum,omnium nationum,omnis artis, omnium
ingentirum manu praetium Tholus, quem Itali coit pinaria appellant, sustentatur, qui summum altare Apostolorum, ad perpendiculum, tabernaculi instar superne exornat; mire ex quatuor crucis spatijs,tota vi praecipua templi capedine inferne aspectatur: ita alta re Apostolicum, ubi Pontificium consecrationis sacrum est habitum, quasi crucis Augustissimi templi
centrum facit. Praeter hςc, eximia corona toto templo regnante , omnes fornices eleganti artis opere veluti sub nituntur, qu aequis, &immensis anfractibus, aequaliter fornicum nexionem singulari venustate
206쪽
subcingit. Iam ut inde, ubi omnia, sub illa Tholi pultichritudine, transigi myct cria oportebat, turbae arcerentur, simul ut suae Saninitati, S secro collegio tuta
statio esset, spectatoribus ad haec ut sua septa discreta aptaque non deessent, ecce quanta solertia, quam ingenti sumptu Populus Romanus pompar author, princepsque prouiderat. Primum ad grandius crucis veluti interuallum, quod instar habet areae maioris, qua in templum extemporaria maiori porta ingressus est, statim cancelli in introitu primores, ex solido ligno, in trans tersum excitantur, trium ac centum palmorum longitudine, altitudine septem, quorum in
medio unicuna ostium Helvetiorum armatorum custodiς, ad primas vulgi lcmpestates frangendas, destinatum. Indesexvli pallibus alii cancelli in dire-eiuni iniecti absque ostio, ante sacellum Gregorianum, ne inde in prima repagula vulgus erumperet: Paulos; pertus,versu altare, item in transuersum fere centenum denum palmorum interstitio, alij obiecti clathri obtenduntur, trium cententi palmorum longitudine,ubi suus adpositus aditus,ad summouendam confusam multitudinem, ab Helvetijs pariter obse uandus. Ita hoc principe veluti Crucis templi laterebelle duplicatis clathris munito ; ad duo brachia est Ia, quae in tiansuersum extenduntur, bini alij ingentes qua ad sibi stram, qua ad dexteram, altaris spatio in terquatuor maiores Tholi pilas emenso, septem pedum altitudine, trium ac centum longitudine, tumultui similiter circumfuso,absque ostio,obvertuntur: ad crin
207쪽
υὰ , Sosiacis caput, versas extremam fere partem fornicis supό rioris, ultra altare, longissimo fure quinquaginta passuum interuallo, eminens illud, S sumptuosum opus
duodecim marmorearu columnarumiro artificio intortarii, quae ex tem p o Salomonis quondam adspo lata fia erunt quo in transuersum crucis illud spatium cingitur; speciem cancellorum, plusquam regio luxu,opulentorum refercbat, itaque recens candelabris ad caeterorum formam effcti, in lauratum suerat, ut operis pars inscijs putaretur: tum tribus postremo a me comemoratis cancellis ita res ebriebat,ut illi quo tuor sacris maxime ardere iit funalibus . Interim ne ea parte peruia sint omnia, maxima interualla, quae a
Tholi superioribus duabus pilis, ad illud augustissimucolumnaru opus, per duas minores fornices interhciuntur, suis cancellis laeua, dextraque in directum prohibentur, septenum pedum altitudine, longitudine quinquagenum o istonum. Ac meo ouili ita descripto, quς theatra in meditullio, ad operis pracipuam opportunitatem fuerint substracta, verbo me expedio. Supra Principem Apostolorum aram, septum, theatri specie, sensim ab ara versus crucis caput, quatuor humo, qua altissime palmis assurgens, ad centum, &viginti pedes in longum, ad duo , 5 quanquaginta in latum protenditur, panno vii ldi omni ex parte circumuestitum, unico ostiolo, eoque binis clathris munito, relicto. In extremo huius, an septi, an theatri, e regione altari obuersa, qua humo m xime attollitur olium trina facie, luatuor magnis oradibus
208쪽
Franciscae mmo . .dibus panno rubro ornatis, a reliquo theatro excit tur, capiendae pontificiae sedi adornatum; cui ad dextram sedile purum, ac planum prostabat Cardinali Episcopo Adsistenti excipiendo adpositum. Solio,
recenti opere, Populi Romani sumptibus, ut& reliqua omnia, una bella opuletissilia superaddita, ex si rico rubro, Beata Francisca passim esti ha interiace te, fimbriss aureis, sericisque circumfluentibus. Adseth laeuam,dextramque . qua in longitudinem Ponto ficium theatrum deprimitur, gemina undique subsellia ducuntur; anteriora hinc inde Cardinalibus,posteriora ad dextram Episcopis, ad laruam Proto nota rijs Apostolicis, aliisque eius generis Praesulibus apparata. Dextra, statim,ubi Cardinalium series desinebat, alterum depressus aliquam'. si lium . ubi ad sacram
Liturgia,&ad cςteram rituum varietatem Pont. Max.
sacram vestem mutet, tribus gradibus, panno item rubro vestitum, elatum quinque palmorum altitudine,longitudine quindecim,tredecim latitudine, infra
spectatur. Proxime,versus principem aram,eodem ex latere, opportune paruum altare sumptuo e componitur, nouem palmis longum, sex latum, altum quia que duntaxat,ubi Gramunuscula.de more, cetcoranti offerenda, apponuntur. Non longe ad latus altaris maximi, huic simile alterum, magno splendore, non absimili magnitudine, compositum magnifice erigi, tur, capiendis ingentibus vasis aureis, argenteisque, ad aquam summo Pontisci sacris operanti fundendam. Huius cregione, ad laeuum magni altaris lacus,
209쪽
Uitu Sanctae huius no absimile alterum sacrathora, ad rem diu'nam peragedam vasa complectitur. Maximum altare duo. decim argenteis Apostolorum signis spectandae magnitudinis,totidem liargeteis ingentibus candelabiis
inauratis interim exornatur, sic ut auro Omnia, argentoque splendcscerent. Haec de septo Pontificio, opinor, quantum ei satis. Huic ad sinistrum latus, seo sim theatrum pio Cantoribus, decem altitudinis pabmos, viginti longitudinis, nouedecim latitudinis hobcbat suis apte cancellis marginatum, unde sita peristromatum ornamenta pendebant. Huius ex aduer aliud magnum septum pontificio uno palmo depres 'sus Clerum Romanum, maxima grauitate,&ingenti numero visendum excipiebat. Ad dextram, laeuamq; Pontificis, duo alia maximnllustria theatra, per gradus sensim elata, Amphitheatrorum in speciem, praecaeteris nobilitatis omanae adspectandum prostabat, laeuum viris, dextrum mulieribus cedendum, nisi hac matronae Romanae noua gloria, iusta mulierum curiosita,,u trumque tempestiue obsedis set, virosque idcirco ad egisset, quin in cantorum ouile, qua in Cleriuchori qua in Cardinalium , suaeque sanitiatis adyta, ut cuique expeditum erat,certatim adrepere. Hoc si tu concepto, facile animus suspicatur, quam singui rem venustatem funalia cerea toto templo disposita adferrent, de quibus uniuerse,omnia ex candida cera, omnia maioris, quam usitatae magnitudinis, omnia candelabris ingentibus opere lignario fabresectis foris penitus argentatis imposita, numero vero pene -
210쪽
numerabilia sitisse. Primum e Roniano Clero, qui si palato, ut dixi, loco stabat, quisque ingetem eiusmodi cereum manu gest abat tum tres maiores illi cancebit trium sacratioris adyti laterum, & quartum duodecim Salomonis columnarum, tu quintum ad GreSorianum sacellum,sua in altum lumina longisordinibus attollebant:illa,quam memorauimus corona sola,quaintra templum, in sinitis amplexibus, omnes fornices portatur,ornaturue, pilae vero illae quatuor Tholi in manes coronatur, quadringenta eius generis funalia, aequis spatijs, uniuerso templi interiore ambitu,praeferebat; dein an in summo praecipuarum templi pilaria, bina, an in quatuor maximis, quatuor ingentium aliarum loculamentis,plusquam aliaquadringeta mica bant: praeter haec, i sannosti minorum altarium,& pilaru capedinibus,atque super omnia columnarum epistylia, quae incredibili numero tota a de visuntur, alia, numero incerto splendebant: demuqua maximi quatuor templi sornices ad Tholum quatuor illis pilis veluti rotundantur, terminanturq; quatuor accurati operis ingenteis lampades , singulae ex singulis extremis fornicibus; inter binas pilas, ad perpendiculum propendebant, palmorum quadra, ginta altitudine, &sexaginta per ambitum, triplici voluti decussata facie, triangulari forma, angulis bellissime ad imum in conum consociatis, ad summum in volumen exadhe in sese reflexis,areola ad cereorum opportunitatem, ad fastigium s se commode ostentante; omnia cleganti pictura egregie locupletata;