Marci Aurelij Severini Synopseos chirurgiæ libri sex

111쪽

DE Vulnerum natura ,d exentiis, causis, signis, & curatione breviter diximus, sequitur ut de ula ribus proprie dictis ,' eodem ordine differamus : quod utriusque affectus tan-:ta fit assinitas , ut vulnera in ut ii saepenumero transeant

Est autem ulcus,pxoprie, ut ait Gaialenum unitatis solutio in parte carnosa ab erosione excitata. S. iEjus veto Differentiae sumuntur, nunc ab ipsius unitatis solutionis quemadmodum & in vulneribus) eL- sentia, alias ab ejusdem ulceris causis,

112쪽

De Ulceribus. aliquando ab ejus exortu, tempore, situ, more ψ aliquando ab assectionibus praeter . nMuram illi conjunctis,.sias ab agis rebus, ut videre dicerapud I. Essentia, mimum, d*ngum

tur ab

quia i In superficie

Atterente , Intertriginosum. Contagione, Contagio

113쪽

mat Biliosa, Biliosum

guinum, cruris tibiae, . . pedis, musculi, ali,

rum partium '' Forma sive Rotundum, figura a qua i Rectum, maxime . t Obliquum, I ET proprias Uncum,

Unde dici- Pampini incido intortum.

114쪽

pars, aut . rerum

Ulcus CCon*iciendum se praebet.

eu G Composita Calid. siccum unde dicitur 2 Frig: humidii a L Frigi siccum.

ratione; desi semperiem

De Vlcerum causis.

Ulcus alias ab internis alias ab externis causi; ortu ii habet. Interna ulceris causa vitiosis aliquis succus, CCXcrementum, est, . quod vel in toto corpore, Vel in affecta . vel in ilia corpOxis parte genexatur. Ex rnavero

115쪽

De Ulceri&u. 9 Vero aut medicamentum valens est aut ignis, & res ignita, aut attritio aut contagio.

mittentis, cparti.

C - I res vitiosi,

sae I 8c corrupti propter vitium Medicamentum acre I Ignis vel res ignita Externae, ut, Attritio

Contagio.

De Vlcerum Diis.

Signa, ad quae Medicus in ulcerum

curatione maXime animadvertere debet, aut affectum, & ejus naturam, aut asseetionis exitum demonstrant.

Illa dignostica, haec vero prognostica Vulgo

116쪽

96 De UlceribH. Vulgo dicuntur.Ulcus igitur si in ape io, & propatulo suerit, & visu, &tactu adhibito rationis judicio facile deprehenditur. Quod si in intimo, &recessii corporis situm fuerit, ex doloris proprietate, ex loci, & situs natura, ex accidentibus propriis, ex excrementis , ex his inquam simul omnibus, aut ex horum nonnullis nam in omnibus morbis, notas pathogmonicas ex affectionum consensu colligere non

licet ipsum uleus, & etiam partem affectam si actionis laesae rationem habuerimus) facile dignoscemus.

Doloris proprietate, ut ex dolore exulcerante, situs δc loci natu- Ulceris in- ra, quod quaedam partes pecu- terni signa liares quosdam morbos habent diagnostica I sic nares Oetena tentantur pul-

sumun- moniS in ulcere. . .

tur Propriis accidentibus,sic incurvi ungues pulmonis indicant vitia aph. 6o. lib. a. prenos.

117쪽

Excrementis

De Ulceribus. 97

Excrenescentia. illa quae ulceri adnascitur Graecis ἐρλκie, dicitur. Frustulis tunicae membranarum aut vasorum Pure . Sanguine

Carunculis Cartilagine.

Et quoniam Praenotio ad ulcerum etiam curationem necessaria est,ideo &

de iis signis quibus curatu facilia aut dissicilia.sanabilia vel insanabilia ulcera esse praenovisse possimus, est dicendu.

Ulcerum autem praenotiones potissimae, & maxime vulgares, partim ex subjecta parte, partim vero ex humQ- re ad partem influente , desumuntur. habita tamen ratione ipsius ulceris es sentiae quae in quantitate posita est figurae morborum ulcus comitantium& symptomatu, quae & visit, & tactu, & odore, & sapore deprehendantur. Item partis affectae temperamenti, r-mationis , situs & virtutis, ipsiusque aegri aetatis, exus,& vitae generis. Item

118쪽

9 8 De Ulceribu

anni partis, aeris constitutionis , &similium. Si igitur ulcus fuerit parvum, aut mediocre, non rotundum , in Parte 'quiescere possit, curatu facile erit, contra vero si vel magnum vel . rotundum fuerit ulcus, vel pars ipsa ulcerata, intemperata, aut cacochyma , vel insecta , maligna quadam . qualitate, qua humores alioqui laudabiles θ ad se fluentes corrumpat: vel

eam acria excrementa continuo transeant, vel in perpetuo motu posita sit: vel humor ipse qui influit quantitate deficiat aut superet, vel qualitate manifesta , idque variis modis aut occulte peccet: vel si ipsi ulceri morbi curatu difficiles, a it gravia symptomata conjungantur.

119쪽

Accidit itaque ut difficilius

De Ulceribin. 99M gna Propter ip- o Essentiam Rotunda , sius Ulceris Figuram

thei pro Curen- prie di- tur Ulcera Intemperiem,

Propter Malignam partis qualitatem affecta . Perpetuum est

. . motum.

pulmonig Senum ob sanguinis defectum. Dysepulota propter c Multorum

Inflammata Uaricibus Conjuncta D Ossium cor-

Sordida, Dolorisca Circum glabra

juncta.

ruptione

teriam suppedicitantes Ob symptomata quae consequuntur vel subjecis partis intempei riem, vel humoris ad eam fluentis vitiosam qualitatem, aut quantitatem. Ob has enim tres causas Ulcera omnia aegre sanari ait G L Nam ob Eas easdem causas' vel in profundus viam affectant, fiuntque excav*ta, dc fistulosa, vel in astum, superexcrescente in ii. carne , Vel in latitudinem serpunt.

Sunt

120쪽

ioo De Ulceribus Sunt praeterea, & alia signa, ex quibus quantum curatio efficiat , quantumque aut sperari aut timeri debeat intelligi potest.Nam bona signa sunt somnum capere, facile spirare, siti; non confici , cibum non fastidire, si sebricula fuit ea vacare, item habere pus album, leve, non faedi odoris. .

Μala sunt, vigilia, spiritus gravitas , sitis, cibi fastidium, febris, pus nigrum aut faeculentum, & faedi odoris. Item procedente curatione eruptio sanguinis: aut si antequam sinus carne impleatur orae carnoset fiant:malum etiam est si soluto morbo suppuratio exoriatur, si rodentium sensius in ulcere non est , omnium pessimum animam deficere vel ipsa cura' tione vel postea. 'De Vlceris curatione.' Ulcus proprie unitatis solutionem in parte carnosa ab erosione excitatam

esse antea dictum est ue in eo autem duplex