장음표시 사용
361쪽
mi conquievere, Vibulus adhibitis aliquot ex iis, quos Pompeio caros fidosque cognoverat, de maudatis Cac- saris loqui coepit, vixquo dum incipi cntem Pompeius inlcrrupit cxclamans: Et quid, inquit, mihi vel vita vel civitas profutura ost, quam beneficio Caesaris ass cuius videar r cuius coul rarium videri ) nequit ), nisi bello peracto' in Italiam, unde discesserim, sim r 3 versus. Responsum hoc Caulari per eos ipsos, qui illud audierant'), notum fuit. Potuisset mediocris etiam vir fortunae subirasci, iud ignari, omnem Pacis Ob-
pacis iter' ingressus retontare voluit, an, quod lacroto non potucrat, palam posset. Erat inter caltra ducum amnis unus exiguus, Tapsus ὶ nomino; ibi milites oxipis' inter se cotidiana φὶ colloquia serere soliti aut sine ullo telorum periculo, quoniam φὶ ita inter Partes convenisset, colloquendi, credo, desideriolantisper iras ') cohibente. Illuc' ) Caesar P. Vatinium, unum q) ex legatis suis, ire iubct et, quaecunque magis extimaret ad pacom motura animos, cum ') civi bus eisdemque hollibus agcro ct sacpo alla voce quaerere, liceretno civibus ad civos ηὶ, quod fugitivis interdum ac praedonibus licuisset, legatos do pace mittere, ne cives inter so lanello Mario concurrerent ot Iinorum manibus Romanum evorteretur ') imperium; multa quoque humilia verba et quae, ut dixi, timentis viderio possent, nisi a Caesaro dicerentur. Paret illio et ad ripam amnis prosectus φὶ mandata sui ducis exoquitur
6ὶ omittere 7ὶ iter pacis 8ὶ L. A M. G.
18ὶ haec duo Om. 193 everterent 20 cod. perfectus
362쪽
ot ab utraque partium ingenti mentio auditus est, T sponsumque ab adverso, quod Aulus Varro diu proxima ad colloquium veniret, legati autem tuto et v nire possent et, quao vellent, loqui. Vatinio quoqua
et illo ad eundem ) rediisset, turba ingens utrinquo convcnerat intentis, ut vidcbatur, ad yὶ pacem animis'). Dum res ad bonum exitum prona esset, La-hioniis prodiit et cum Vatinio loqui εὶ coepit atquo coiit cudero, ut qui ingenti odio Caesarem odisset. Tela utrinque missa sermoncm direm ero . Vatinium armis milites protexerunt, inulti autem vulnerati sunt τὶ, nomina lim Cornelius Balbus, et centuriones militesquo alii. Hunc in tum intor Pompeianos habuit per Ca sarcin tam humiliter pax delata. Labienus vero quasi facinoris compos egregii Desinite, inquit, iam de paco agere; PaX enim, nisi trunco et oblato nobis capito Caesaris, nunquam crit. Dictum pessimum ci nescio iniqui magis hominis an amentis. Venerat in Epirum 6 Caesar rebus tu Italia pro temporo dispolitis, propter festinationem quidem sine non expectato, sed relicto ad Brundusium Antonio cum parto eXercitus, quam traiecisso nequi Vcrat, ut conquisitis scilicet ac resectis navibus ille eam ') arrcpta opportunitato traiceret '). Quod cum cupienti non satis expediretur tanta erat impatientia expectandi in ud evocandos viva Voce, quos saepe nequicquam litteris evocasset, tumidum ventis mare ingredi piscatoria cimba solus intempesta nocto non timuit, sed reiectus ad terram suctu valido licetemerarium non metu, sed necessitato, destituit. Nota est vox eius ad etaterritum nocturno aequoreo-
2 Addo Deum. G. Fortasse scriptor diem intelligi voluit, lieet
altero eius nominis genere in praecedentibus usus sit; aut scripsit
363쪽
quo periculo gubernatorem: Quid in metuis 3 Ca
7sarem vehis. Consccuto cum Omnibus copiis paucis
post ὶ diebus Antonio et admotis ad hostem castrista dies magis ac magis instabat nunc aciem explicando, nunc hostes ad proelium irritando, nunc Durachium oppugnando, et perosus moras et celeritatis avidissi mus cupiensque vehementer, ut, quicunque futurus esset belli exitus, statim esset. Omnia autem ) frustra. Nam et Durachium ineXpugnabile et Pompcius immutabilis, ut qui contrario consilio niteretur, sperans')dilatione victoriam per inopiam rei frumentariae, quae valde in Caesareum premebat eXercitum ncquo diutius tolerari posse videbatur, insuper et, quod simillimum veri erat, ut virtus animosissi ini ducis taedio atque expectatione senesceret impellisque lentesceret odorque tepesceret': hac spe pugnam recusabat neque ratio-gnis ) partes fortunae') credero volebat. Sic, cum ')illi eunetatio, huic celeritas grata erat; quae quoniam φ) sibi pertinaciter negabatur, statuit, quos non poterat proelio vincere, Obsidione cingero. Mirum dictur XVI. milia φ passuum fossam circumduxit ac vallum impositisque castellis ac turribus cum paucio
ribus obsedit plures, si obsidcri rite dici possunt ),
quibus maria patent, classes ') parent rerum quo omnium copia suppetit, quibusve intra I ipsum o sidionis ambitum et mutaro castra licitum et vagari. s Ibi vero crebrae obsessorum eruptioncs et saepe erum-1ὶ aeqnore eoque - F. atque. pro eoque G. aequore eoqne L m. - a Vitia aequorei supra dixit XI, 10. cf. Ep. rer. sam. L. ii l. ep. 23. p. 6231 Amyclam algis et aequoreis l'pumis aspertam. L. V. ep. 3. p. sis: statvi praeserre terrestrem duritiem aequoreae servituti. 4 p. 4. p. 642: iter aequoreum servitus
cunctatio grata erat, huic celeri tas grata erat.
1M eod. inter Diuiti sed by Cooste
364쪽
pentibus senestae; ut, cum Caesar profecturus P. Syllam castris pracfecisset et illo audisset cohortem unam ab hostibus urgeri, duarum legionum auxilium tulit laborantibus φ), quarum accursa versi in sugam Pompeiani' , et, si insequi profugos victoribus licuisset, creditum fuit die in illo confici bellum potuisset sc nescio an vecordia, an sortuna penitus inclinata res erat; sed Sylla in suorum impetum continuit cecinitque re plui. Cuius consilium a scriptoribus excusatum lego. Aliud est enim Iegali, aliud imperatoris officium. Imperator ) totius rei' exilum spectat et consilio motitur, at legatus solum imperatoris sui iussum aspicit et mandati s nibus se continet. Syllae') castrorum custodia commissa orat a Caesare: custodisse contentus et suos periculo liberasso ulterius progredi noluit, in quo, ut vincendi spes, sic perdendi φ periculum in crat , ne omisso suo officium sibi dueis arrogaret. Multae praeterea eruptioncs aliae et load Duractuum et ad castra usque adeo, ut uno die sex in locis pugnaretur, quibus in proeliis de Caesarianis XX. dumtaxat R), Pompeianorum vero duo milia periere, inter quos multi centuriones et insignes viri. Ilis congressibus insignis virtus apparuit Volcatii Tulli 'ὶ, qui eum tribus cohortibus Pompcianam legioncm portulit repulitque, nec non et quorundam Germanorum, qui munitionibus erumpentes multis hostium caesis sospites rediere. In castello autem quodam, quod Pompeius invaserat, tantus suit imber sa-gillarum, ut fine vulnere defensorum nullus evaderet,
R Imperatori - L. Imperator enim. G. Lem. Imperator 8 rei totius 9 Sillae - cod. Scillae
1M perpendi 11 viginti duntaxat 12ὶ iis
365쪽
quin et centuriones quatuor oculis capti ossent, et eum δὲ sero diurni laboris ac periculi summam imperatoris in non tam auribus, quam oculis Ribicere') ac repracsentare decrevisscnt, triginta sagittarum milia nu-11 morarent' . Inter cuncta Cacsi Scaevae ) centurionis admirabilis virtus suit, cuius scutum relatum Caesari persossum CXX. q) foraminibus est inventum. De quo quidem varia est fama. Quidam tradunt Caesa-rom viri et de se et do re publica, ut aiunt, ita meriti eximia virtulo permotum, qua castellum prope sola servatum esset, pocuniariis cum donis ingentibus et magnis honoribus cumulasso ct inter cetera ab oclavis') ordinibus ad primipilum provexisse '), cohorlcmucro totam duplici stipendio et donis militaribus prosecutum. Apud alios Scaeva idem duco ab senio cedentibusque comitibus contra omnem Pompeii ' exercitum solus stetit ct clypeo CXX. ictibus telorum φ) transfixo mirisque et R) incredibilibus rebus gestis occubuit, iaccns quoque Victoribus terribilis ac stupcndus, qui tot eximias pugnas in Gallia Britanniaque secerat; contra omnes hostes semper invictus a Iuis tandem civibus 'φὶ interfectus est, selix a scriptoribus dictus η, si pro libertato omnium ') socisset, quod pro domino usuo secit. Sic se rebus habentibus Caesar nec Prospexitalo tumidior D noe advorsitato contractior cottidie εὶ in aciem educebat ') et pugnae copiam laciebat; saepe
2ὶ imperationis - L. imper tori. G.
5ὶ Cesii Scevae - L. Cassii Scae ae. G. Sed cf. XI, 10. et in ius Scaeva dicitur de Rem. it r. sor. L. II. dial. LXXVII. p. 166.5 centum viginti τὶ occanis- Octavia. sic Ca sar. G. 8ὶ eod. orovasisIe sint. vers. . m. s. super vias scriptuin eat modii
9 eod. Pompeiam telorum ictibus
Issi eod. timidior cia a m. r. su- Per prima o
17 redueebat - Ex Caesar. RP- Pone exercitum et Iege Educebas.
366쪽
CAPUT XXI. 24 letiam legiones prope castra hostium subibant ita, ut ovallo ictis etiam poli possunt. Pompeius contra, ne obsessus omnino viderotur, famae potius studio, quam
vissimi tangerent atque omnes inua ) telorum e vallo venientium iacium starent. Nihilominus Caesar intcrea , quamvis bello intentus, tamen propositi sui memorde pace cogitabat et totiens frustra i cntatum aliis atquc aliis viis retentabat. Non pro Caesare, cui nil debeo, sed pro voritate loquor: nusquain logi hominem ), cui, cum tam prospero hella succederent, tantum studium
disset Metellum Scipionem, Pompeii q) secorum, in
Macedoniam Epiro proximam venisse, Clodium quendam o suis ad illum misit. Hic perfamiliaris Scipioni fuerat, ut7 ab illo commendatus Caesaris in familiaritatem pervenisset' . Hunc igitur, ut utrique carum, cum litteris ac mandatis co dirigit. Summa omnium haec erat*ὶ: Se de pace omnia probasso nilque ad eum diem profecisse φ); credere autem si non Pompeii )vitio, sed uunciorum, accidisse, qui vel nescierint vel timuerint commissa peragere atque ad tantam rem idoneam tempus eligere. Illum Vero et auctoritato apud generum et potentia tanta in re publica esse λὶ, ut his fretus et praeter haec I exercitui non Iegatus 7), sed imperator praesidens et, quae ηὶ velit,1 Adde Oxereisum velis . G. Dos addidit Lem. Sed ita paullo Rute educere, ita XVI, 16 et XXVI, II dueere, ita XXIIII, 3o cireum
2ὶ eod. inter 3 hominea - L. homini. G. 4ὶ tamquam - L. tamque Co tinuum pacas esse. G. atque ita edidit Lem. neque delevit illud cum, de quo nil monnisset Graevius. 5ὶ eod. concinium. 6 cod. Pompei 73 et- cod. praeterea in m. am. r. ante ut habet ita. - s. ω qui 8 F. pervenerat. G. 9ὶ erant - L. stras. G. 1οὶ eod. perfecisse
11 cod. Pompei 12 quod 13 esso in republica - cod. Pub. 14 haec tria post praefida 15 propter
173 Iegati - L. Iegatus. G. Iegatum, sed imperatorem praesidentem Lem.
367쪽
alloqui Pompeium possit et errantem non modo reprehendere, sed quodammodo etiam cogero illum possit ), ut aequae φὶ paci animum adhibeat. Id li socerit, rebus eum sessis ci in maius yὶ malum pronis quietem ut imperio et Italiae pacem et provinciis allaturum omnesque illam sibi uni ) aeeoptam habitu- 14 ros. Cum his Clodius mandatis ad Scipionem proficiscitur, primum quidem lacte ) visus auditusque, postmoduin a colloquio seclusus, Favonio quodam, mali consilii fautoro, a pacificis Scipionem et mundo utilibus tractatibus revocante. Sic insecto nogotio Clodius ad Caesarem est reversus. Quottidio q) interim congrcssus et Proelia et utrinque caedes atque insigniumvirorum casus mirabilos; pacisque consiliis male r 15pudiatis Iocus irao atque odio datus erat. Fuit imus dies Caesari nimis adversus, quo eruptio violentissimaal, hostibus lacta est, suitque dio illo') intor alia aqui-lisori illius virius iusignis') ac spoctata sides ', qui,
cum letali vulnere uacisfixus morti proximum se sentiret, versiis ad comites porrigensque aquilam, quam aegro iam ) sustentabat, Hanc, ait, o commilitones mei, vivons multis annis Et multa cura servavi et nune moriens candom Caesari pari sido restituo. Vos autemper communis imperatoris amorem oro atque obt Rcit, caucte dodocus Caesarcis castris insolitum, ne sorto hostium in manus veniat inuti ducis signum, sed mihi a Caesare olim commissa aquila nunc per manus vestras salva ad Caesarem revertatur. Haec dicens coseruit, contumque alii primae cohortis suae cum pri cipe ceciderunt, multaque diversis in locis cae-I haec undecim et errantem
uni. G. 5 Iaeras - Laate vel libenter. ut ait Caesar. G. - Iaetus Lem.
n repudiatus - F. maia r pudiatis locus. G.
cohortis praeter princ em. sic Caesar. G. Lem.vulgatam retinuit.
368쪽
c APUT XXI. 243 de in edita Pompeiani erumpunt, vicitque Pompeius
illa acie et imperator appellatus est; cumque cedentes non sequeretur, negavit eum Caesar aut vincero aut
victoria uti scire. Labienus vero in suum olim ducem 16 inexpiabili odio accensus a Pompeio captivos sibi dono dari petiit; quod cum impetrasset, productos omnes in medium et contumelio isIimis verbis increpitos seu crudelitati' insilao deserviens seu scoloro immani fidein
transfugio suo quaerens in conspectu omnium interfecit. Hoc eventu tantum spei Pompeianis accreverat, ut non de bello amplius, sed de victoria cogitarent et multa vana' decernerent ) et, quali nil iam incidere posset adversi, famam victoriae per terrarum orbem nunciis ac litteris divvigarent. Caesar concione advo-17cata milites consolatus est, hortatus, ne deficerent animis; debere eos unum et id ipsum non nimis gravo
proelium innullum multis selicibus compensaro et sortunae gratiam habere, quod Romam, quod Italiam, quod Hispaniam utramque sino sanguiuo quasi diviniatus recepissent; non posse, praescrtim in bello, pr
spera omnia provenire q), verum tristia laetis temperanda adversumque sertunam virtutis ope leniendam. Et haec quidem ad exercitum. Quosdam vero sγ feros, quorum culpa clades accepta crat, notatos i lamia e gradu militiae suae ) movit. Exercitum reti 18 quum tantus pudor et tantus dolor invaserat tantum quo desiderium ignominiae abolendae, ut non expectato superioris in imperio ultro quisque pro supplicio
gravissimos sibi labores assumeret omniumque animi arderent incredibili quadam cupiditate pugnandi, viam illam expurgandae infamiae unicam extimantes, quin et Iegati et, qai ad cousilium Vocabantur, oratione imperatoris et pudore tacti Persistendum pugnandum-1 eaeda in locis 2 perductos
5 decreverant 6ὶ eod. pervenire 7ὶ eod. Iuaa militiae 8 luperiori - L. superiori .
369쪽
quo censerint ct acceptam proolio cladem proelio ho-
sentcntia; nam neque victis ) iam cito in aciem reversi iris 3 sat sidcbat et reparandis animis spatio opus esse, neque Praeterea tum hos cm, quam frumenti inopiam ni cluendam eo loci manentibus iudicabat. Il-
grua suscepta noctu quo impedimoniis omnibus praemissis Apolloniamq) prosocius ost. quadrimestri in Oh-20 Iidion o derelicta. Hinc in Thessaliam satis impollonii-hus commigravit bellum. Eo Cacsarem praegrossum paucis post diebus Pompeius assequitur statimque in concione 'in suis Pro re bono gesta gratias agit; cos, qui cum Scipione venerant, non tam ad bestum, quam ad belli 'in praemia hortatur, ipsi autem socero et classicum ci praetorium attribuit omnisque cum R) et honoris et imperii participem iacit. Duobis tantis exercitibus in eadem castra ) coniunctis nemo erat, quido victoria dubitarci, usque adco, iit iam omnes depracmiis doque honoribus, donique, quod stultitiam omnem supcrgreditur ' , do ipsius Caesaris sacerdotio 21 inter se non suo contumelia patricii litigarent. Sed aliud illi Caesarque aliud ') cogitabat atque aliud fortuna praeparabat. Et Pompeius quidem solitis artibus bellum trahere cunctando victurus coporat consitum utile, sed suorum impetu discussum et inofficax. Milites ad laborem si nati otium surro non pol crant, socii patriae desiderio impaticntes erant morae, principes
1 refundendum refundendam Lem. 2 L. νietos. G. t victis Lem.
3ὶ reversuros - L. rer esuris. G. se. Ii Dictis retineatur; ut 1 μetos suaserat 'ν muros servaturis, sed hoc multo deterius.
9 cod. Om. et duo praecedentia in m. habet. 103 omnesque ut eum H F. Omnisque eum. G. 113 tameur2ὶ haec tria Om.
370쪽
ducis ambitioncm in prorogando imperio urguebarit. Tot vocibus conliliisque supcratus unus omitibus costit invitus et raptanti omnia sor lunac in Oestus si cua la-
potest, differt. Caesar dilationem oderat nec spera-22bat tam cu posse Pompeium ullo ingonio ad pugnandum induci. Hae dissicultate perplexus utilissimum belli genus elegit, ut motis castris in perpotuo motu esset nequo utiquam amplius, quam unum diem, uno ageret 'in tu loco. Hoc si hi conlilium non uua ratio suggerebat'). Noverat exercitum suum sortem duratum quo laboribus, Pompcianum v cro') molliorem, versalum in urbibus') et discurlibus insuctu in; itaque circumduccndo illum posse fatigari; sc praetcrca mutatio uc Iocorum, quod fru-
tum considebat. Illa aulem spe potis finiuiu movebatur, si sorsitan se vaganto hostis oliam moveretur ci sic inter eundum casus aliquis atque Occursus ex Oplutae Pugnae tribueret facultatem. Ex ) his omnibus hoc uti ratimum evenit, ut sine una pliorc ') discursu pugnae daretur occasio. Dum cnim cultra moturus, ut decreve ral, fguum dedisset itineris ot iam ictatoria vult crentur, occo iam mola Pompeii caltra conspiciunt, qui, ut diximus, victus voco omnium U) suo abiecto 'ὶ aliona consilia sequebatur et assu inpla, ut si, In ultorum hortatibus fiducia paulo utile cum diem in consilio di-Xerat evout um, ut ante congressum exercitus Cae-
dum commodius. G. - commodius urbibus Lem. Imperite. celerum hie loens varias explἰcation Psvel emendatiouea admittit: mihi Integer et per anacoluthiam esplicandus videtur.