장음표시 사용
451쪽
- ag DIFFER E NYIARUM non est intelligenda ea lex de fructibus qui maturi erant
mortis tempore: hi enim proculdubio hereditatem augent. sed de fructibus qui sati sunt post mortem testatoris, quia in- eertum est sati fructus an sint bene prouenturi, non tamen veniunt in restitutioncm fidei commisi . hereditat. l. cuius fidei .ad Trebellianum. Partus non est pars ancillae furtiua .l partum. D. deverb. signifi. sed illorum opimo non obtinuit, & verius est partum esse partem ancillae furtiuae,l si ego. g. partus. de publiciana. l. qui vias . de furtis. l. penult. D. de statu homi .vcrius est partem non esse in fructu. l. vetus. D. dc usu fructu. Servitutes rusticorum praediorum pignorari possim si non seruitutes urbanorum praediorum: haec differentia por quam
euidenter proponitur l. H. g. vltimo. &l. I a. de pignoribus. tamen precario concedi possunt, L .& habet.*. precario. deprecario. l. si qui s. de seruitute legata. seruitus urbana tigni
aut stillicidii immittendi vel protegendi non potest pigno
Ratio disserentiae cst, qui aut valeat pignus, necesse est creditorem habere praedium Vicinum . inutile cst pignus quod non potest vendi. I 4. de pignorat.actio. L mulier. de distract. pignor. atquin creditori non habenti aedes vicinas, cui conccmina est pignori Ius tigni immittendi, non est vicinus cui ea seruitus usui esse possit: nam quod cx aedibus suis tignsiam mittit creditor in aedes dcbitoris, non aeque alii vicino ex suis incam partem immittondi ullus est usus, vilaue utilitas, dc consequenter id certe alter vicinus cmpturus non est, etsi alius vicinus emcrit etiam frustra: ergo cius scruitutis inutile pignus est, quia non potest mihi vicino vendi, de vicino cmere non expedit, quia si emerit, emerit frustra & inutiliter: at vero Ius praedii rustici veluti iter,alii vicino vendi potest, idque forsitan magno alius Vicinus rodempturus cst, cum possiduno eodcmque itinere pluribus patere aditus in suos fundos, quod veteres non animaduerterunt, precario concedi
possunt, quia possessio sola, vel quasi posscssio prccario conceditur. L. si seruus pluetum .g. I. M penult. de legat.I. Non est legendum assi ato iniuria facta heredi scripto nocebit lega-
452쪽
tariis.quod plenius docet, obseruat. 2.cap.7. quae causam exisplicas. Antiquitus filii, fructus imputabant in quartam l. Papinianus,*.vnde. U.dc inofrest.imputabant etiam in dotem. l.minlier. g. cum proponeretur. adTrebel. Vnde argumento. Uubemus I . vlt. C.ad Treb posset totari hodic filios, nec in dotem fructus imputaturos,vel in donationem propter nuptias. L. 3. g. nonnunquam, D. de Usuri S. nonnunquam euenit,ut
quanquam fructus hereditatis,aut pecuniς usura nominatim relicta non fit, nihilominus debcatur, ut puta si quis rogetur, post moriona sua in , quicquid ex bonis supelerit, Titio restituere, Ut enim ea quq fide bona deminuta sunt, in causa fidei commilsi non deprehenduntur, si pro modo caeterorum quoque bonorum diminuantur, i ta quod ex fructibus supererit, iure voluntatis restitui oportebit. Obstat vehementer i. deducta f. penultimo. ad Trebellia. quae est etia ciusdem Pap. si heres rogatus sit rcstituere, quod ex li creditate superfuerit, cum moreretur, non videtur rogatus inquit, restituere fructus supcrpuos, non restituet igitur fructus superfluos. Sed lex deducta quae est ex lib. resp. Vt scaevola, ita δc Pap. quod scribit lib. quaest.Idem solet rc ponere lib. respons. ut in hac specie contrarium reponit, Se sane Pap. sublata negatione scripsisse videtur fructus superfluosλ Neque hoc vero cst verius quicquam,& ratio quam subiicit hoc demostrat, quia inquit ea verba fidei commissi diminutionem admittunt, id est permittunt interim heredi diminuere fidei commissiim.
Procula magna quantisatisfideicommisum, a fratre sibi debitum
post mortem erium raιione cum heredibus compensare vestet, ex diuerso autem alligareIur,numquam 3d a fratre. quamdiu vixit desideratum cum variis ex Vsis causis,sepe in rationem statris pecunias rario procula seluisset, diuus commoduι cum super eo negotio cognosce rex non admisit compensationem, quasi racile infideicompsssem Disset relictum,
453쪽
Obstat l. Procul a l. libertis s. I .alimentis legatis libertis relictum est fideicommissum hi cessauerunt in petition uideleommissi quia neque id petiuerunt ab herede, neque ab herede heredis, possunt tamen petere ab herede nouissimo, Mait posse quia persecutio fidei commissi est perpetua. at ex ratione saepe tractata cum hereiae, bc in eo nunquam deducto inducitur remissio. Sed huic definitioni obiiciuntur multa, in quibus laborant interpretes, Sc vix quicquam possis haurire puru ex illis. L.I. g. hoc edicto. D. ne vis fiat ei qui in possessi ubi si dolo tutoris factum sit,ut missias in possess.bonorum pupilli ex de- crcto praetoris arceretur in possessione dicitur pupillum teneri edicto illo ne vis fiat ita .l. I. D. quando ex racto tutoris. t.' in summa.3. si dolo de peculio, si dolo tutoris factum sit, quominus quid in peculio csset,pupillum teneri de peculio,si t tot soluendo sit. idem in l. I.ε. sed si seruus de tributo .act. Non enim tenetur pupillus nisi locupletior sit factus tunc tenetur in id quod ad eum peruenit.l. 3. quando in facto tuta l.Iulianus de actioni b. eti*ti .l. sed & cx dolo de dolo. l. apud Celsum .g. illa quaestio de do .excepi .l. q. hoc tit .Lq.de cui LL. pater de adimendis legatis. pater inter filias bona sua dimisit supremo iudicio suo dc filiae praelegauit trecentos aureos ex salariis seu commodis, quae ei debebat respublica ex administratione primipilari vel principali vel cx erogatione militaris annonae.deinde pater ex eis trecentis aureis possessionem comparauit. an ea possessio debebitur filiae iure praelegati λVidetur non deberi,quia trecentos aureos ipse pater consumpsit cinpia possessione lex ait debcri, quia non videtur consumptum, quod versum est in corpus patrimonii, quia non abs initur quod in corpus patrimonii retinetur. l. 72. de lcgatis a. obstat. l. sed etsi g. i. de petition. hereditatis, ubi si bonae fidei possessor hereditatis alienae rem hereditariam distraxerit,dc ex pretio aliam comparauerit, cam rem non venire in petitionem hereditatis. Cui tamen ea res venit in fidei commissi persecue. quia ut breue faciam, hic bonae fidei possessor sui causa emit rcin, ideoque eam sibi retinet & praestar pretium. l. stem Veniunt.
454쪽
Postremo obstat. l. cum pater. . dulaissime. D. delegatis et ex qua intclligimus in fidci commisso bonorum male
norum non venire, quae restatur, conuertit in corpus sui matrimonii.
Ratio quia in elogio, id est causa fidei commisso adscripta
satis declarauit mater, se tantum fratribus reliquisse, quae mansissent communia inter eam,& fratres, non si quae inter se diuisisset, non si pecuniam ipsam in proprium patrim
L.quod supra Io.ad l.Falcidiam,quod supra quadrantem apud heredem potest peruenire supra dodrantem in pecuniam legatum Florent. legendum pecuniam, non onerat heredem, veluti heredem, veluti hercditas pupilli, si forte substitutus sit exheredato , qui patri pupilli heres e titit. Nec obstat huic sententiae l.I. g. id quod ad i. Falcidiam, quae dicit id quod ex substitutione coheredis ad calleredem peruenit proficere legatariis, coherede omittente hereditatem, cui cohercs substitutus est, sed loquitur ille paragr phus de substitutione vulgari non de pupillari, ex vulgari substitutione, quae sit in hanc causam, si omiserit heredit tem, eX ea, inqua, quod obuenit portio coheredis coheredi, non alia hereditas, sed eiusdem hereditatis portio, S meriato onerat heredem lcgatorum nomine aut fi commiscex substitutione autem pupillari, quae obuenit, hereditaε pupilli cxheredari,alia est hereditas, quare non auget ab sc rede instituto.
Non est cogendus heres, fissectam adire hereditatem ab eo, cui
libertas a legatario, hereditis ab herede retim s. cum status homiam ex legato pendeat, et nemo se cogatur adstringere hereditanu actis onιbus propter legatum . quod enim si inter moras non manu mittente legatario simus decesserat, benique rellondetur, cogendum assire cum in 1 usApoiemie manumisso restituere hereduaιem.
N8n Ost cogendus heres ex parte, non cogitur adiro hercd
455쪽
tatem, quia recuset Pars eius acrescit coheredi cum onere fideicommissi.l.si Titio.de lcgatis 2. 'Quibus mirum in modum aduersantur. l. H. . virum, l. Is in principio. hoc. Res p. loqui de assic. hic de parte. In prima parte legis si operarum.tollenda est negatio 3. Ultimo. l. si bona 4 o. de operis liber aduersatur, l. facta. ς . si heres. adTreb. cx eo cssicere etiam post rcstitutionem he reditatis.heredem scriptum teneri petitione hercditatis in solidum, nam ille s. ponit heredem restituisse hereditatemptimum deinde potirestitutionem controuersiam heredita tis passivia esse, puta herede legitimo pctente hereditatem, ex causa iniusti testam et i victum sui sic, aut ultro lite cessisse, quo casu ait ctiam ille f.durare actioncs in fidei commissi semel in cum transsatas.
- Nemo cst quem non perturbet prima fronte plurimum ille s.& perturbet semper nisi accipiatur in suo &conuenienati casu. Resp. verum est, si heres dolo facit S si victus sit obdolum heres, aut lite cesserit praestabit litis aestimationem. Si colonus cuius corpore possidebam,fundo digressus sit erit ea mente,Vt non possiderct amplius, ego non amitto eam
possessionem, si eius retinendae animum habeam,&si inuasio alterius cum mihi animum no eripuerit, quod est secundum Proculianos, quorum sententia constitui. Iustiniani com- puobata est. l. cum quis,de dolo.l. vltim. Cod. de acquirenda possessione. Sabinianorum aliud erat iudicium, ut ostendi tractatu ad Africanum. l. si de eo: j. I. l.si colonus. de acq.vclamit.poss. D.
Vbi Florentiae recte legitur unquam vulgo. perperam nun quam expressa falsa sententia, nam hoc vult in hoc g. no tantum eam possessione testatoris procedcre,quae morti fuit iniuncta,sed etia cana que via quam testatoris fuit etiamsi non fuerit morti coniuncta, si dixeris quae nunqua testatoris fuit. falsum dixeris, S ita in l. inter omnes, in princ. de fui tis, si res
furto subrepta extincta sit,si seruus furto subreptus mortuus
456쪽
sie. nihilominus competere actionem furti, non quia nunc res abest,sed quia unquam, inquit beneficio furis fuit, par fonmym,ubi etiam vulgo perperam nonnunqua in l. peregi e g. nonnunquam adiiq. D. de usuca. ad i. iusto errore. s. si sum. D. de usurpat. SI usucap.& l.si is qui pro emptore. Paulus proponit tantum sententiam Marcelli,nec sente firtiam Iuliani integram exponit,quid statuendum sit, non possis ex lege si quis legedo definire,suppletionibus indiget multis non tantum haec lex Pauli, sed & fere omnes quae Pauli sunt: igitur omnino ad extremum supplendu est, Iuliani potius sententiam esse sequendam, non Marcelli ut est in d s. l. in bello ex quib. caus maioris facti, ut scilicet vkcapio coepta pincaptiuitatem per seruum peculii nomine,non tantu procedat heredi captiui umrtui apud hostes ex lege Cornelia quod admittebat etiam MarcelIus,sed & eidem ipso reuerso is hostibus iure postliminii, quod Marcellus no admittebati
Si ligulatus sis rem dari, vacuamque possessionem tradi ,fructu
postea capros, actione incerti ex stipulaIupropIer inferiora verba conis secaturum te, ratiosiuadet.an idem depanu antistae restonderi post considerandum est, nam quod ad erba superiora perimet, siue factum rei promittendi ue essectum pre truditionem dominii transferendi continent, partus non contiuentur. Verum si emptor a venditore novandi animo, ita stipulatus es, factum tradendi stipulatas intest igitur, quia non est verisimile, plus venditorem promisisse, quam iudicio empti praestare compesseretur: sed tamen propter illa verba, vacuamque possessionem trudi, potest dici partus quoque ratione comis
πιιι-ncertastipulatione. etenim ancilla tradita, panum postea edi-rum in bonis suis, reus stipulanda habre omisset. 1. I spost contra- 'ctam emptionem, ante interpositam βιpalationem panus editos, aut aliquid per seruum usnditori adquisitum est, quod ex stipulatu consequi non poteris, iudicio empti consequitur. id enim quod nen transferiar in causam nouatiom , iure pristino peti potes. Obstae valde l. 3 g I. D. de action .empti ex quae iscitur in stipulatione vacua possessione tradi,non venire fructus, quid. IlI
457쪽
igitur an non cosequetur emptor fructus postea capto, in overo, daaon ex hac stipulatione, vel rem tradi, vel vacuam possessionem tradi, vel ex utraque iuncta, nam quod ex singulis noci fit, nec fit ex coniunctis, scd consequetur fructus actione ex empto quae supererit. .
Multum laborant in concilianda illa lege cum hac doctores, nec quicquam afferunt probabile, quod possit quibus- .dam videri probabile, est falsissimum-captiosum, aliae rationes componendi dissidii sua sponte ruunt.
' Titio centum aureos heres praesens dato, deinde protulis diem l gatorum, non est verum, quod Alphenua ιulit centum praesenti dis deberi, quia diem propriam habuerunt. V t alias ostendi manifesto hic Iocus est corruptus & deest negatio ut constat ex l. talis. D. de legatis.I.S ex ratione subiecta, non est verum quod Alphenus retulit centu praesenti die non deberi,sed deberi ex vulgari clausula annua, bima,trima die,cur non est verum praesenti die non deberi,quia die pro prium habuerunt,ratio satis emendat assertionem. Alphenus reprchenditur cuti nescio quam male feriatus fuerit, semper enim rcprehcnuitur qui ex sutorebctus est,ue
Sed is quolibet alio creditore,quisiae irationem impurauiterabari commodius est visi siotidam ex hereditate seruari non possit,ita δε- mam aliquid ex bonis heredis ferat , sipropri, creditores heredes fue- ut demissi, quod sime dubio admittendum est circa creditores heredis, λιμι hereditariis.
Aduersatur l. i. g penul. hoc tit. l. si creditorcs. eodem.PrOculdubio dissentit Papinianus ab Vlpiano Si Paulo nec Vlla ratio componendae disiunctionis pugnant hi; leges, nam in d. l. si creditores, dum Paulus ait, quidam putant, sane Papinianum intelligit, α notat satis apertu ut in lege lecta de rebus
458쪽
L1BER III. - 43Icred bis, Paulus dum ait quiὀa dicebat Papinia nil intelligit si
non Vlpianum, nam & in ea lege agitur de cautione reci tua in auditorio Papiniani, & ita in l. qui heredi. g. si duorum . de condit.& demonstrat.& l.8.vs fruct.qucrna d.cau. id e Paulus quidam,& Marcianus,&contra quoque Pap.L6. de scruis CXpori. dum ait quidam putat, sorte videtur inter cos fui steaemulatio quaedam,sed in proposito valet mihi plus, quod a te
Papinianus suam sententia probari comostus esse verius,utiliusque, caeteros certare iure,meritoque,se Certare aequitate,& ita possis rospondere si quis opponat alteram alteri, qua ratione in iure componuntur muli et & magnae dissensiones. g. bim. quaesium M. LE lsament.. η'. ἐυδει oti,in.
uaesitum est,anfideiussor, si Capua pecaniam, se daturum Roma prom usi reus promisitsi reus promittendi Roma esset statim conuemn pom non magis deiussorem confestim teneri,qaam si irae cσμαθopondiset,cum reus adhuc capuam peruenire non potvisti,nec ad reperiinere quod hoc lacere nemo dubisti, nondum fideiussorem Ieneri, quia nec 1 e reus Promittendi teneretur, nam e contrarao quoqse, si quis resonderat, quoniam debitoν equa'. deiussorem conssim I neri,non habita ratione citipropri, temporis euentarum vi eo casis fideiussor conueniatur quo debitori est Roma fuisset,non conueniretur, itaque nobis ρlacet fideiussoriam obtigationem i conditionem Taciti temporis ex viri que presiona recuperare,iam res promiti ri,qu ipsius fideiussoris quoniam aliud restondentibus contra ians formam in duriorem eonditionem acceptus inIestigetur.
Obstare videtur. l. fidciussor obligari. 3. et eodem tit. quae ait fideiussorem non obligari, si reo accepto pure fideiussor accipiatur cum adiectione loci,ut contigit in hac specie,quia scilicet durior est conditio eius qui promittit ad Actione loci, id cst,qui certo loco se daturum p omittit, qua eius qui pure promittit,quoniam is qui certo trio dare promittit,nubio alio loco,quam in quem promisit,soluere potest inuito stipulatore .l.2.3. idem Iulianus. lmen . de eo quod certo loco fideiussoris autem non potest esse durior conditio, potest effolculo no durior aut deterior. l. H.qui .h. t. s.fideiussinst. eod.
459쪽
. DIFFERENΤIARV MAt ita respondendum est ad dia. legem fideiussor. I. r.quod e lex ait verum est,si alio loco pure reus accipiatur, qua quo fideiussor se daturum promittit,non si eod. viroq, loco, ut inliac specie uterque pMmittit se daturum caput,sed reus praesens,fideiussor absens.
Diuisione inter cois edes facta, si procurator absentu interfuit dominus ratam habuit, euictispraedita in dominum actio dabitur, qua daretur in eum qui negotium abstentu gegi ,ut quami sua intems.actor consequatur, silucet ut melioris aut deterioris agri facti eas.
Ia . finem pretij, quo fuerat tempore diu sonis Uimatus, diminuat,
vel excedat. Nec obstat quicquam l. ex mille .hoc ti.quae docet no mi- nui obligationem emptionis, si fundus venditus deterior factus sit, S non augeri, si factus sit melior, in causaeuictionis spectari, quanti fuerit venditionis tempore, non quanti eui. ctionis tempore. Sed ut Accursus animaduertit I. ex milleoloquitur de actione ex stipulatu quae stricta est. d. l.7 o. hoc tit.l Titius. 3. vlt. l. id 'quod de actione ex empto, quae est bonae fidei,& hic s. vlt.de actione, simili actioni ex empto, id est, escriptis verbis, quὰ etiam est bonae fidei, quando datur ex permutatione vel diuisione. na ex aliis articulis actio praescriptis verbis e stricta,& apparet differentiam csse constituenda intcr actionem ex stipulatu,&actionc exempto,quod non idem veniat in utraque, cum res quae euicta est deterior aut melior effecta est post diuisionem vel permutationem . . 'L. post dotem. .solui. obstant leges sequentes. l.quo tres. l. si cum dotem. .eo tempore.l.Titiae solutJ matrimonio.
Nulla est lex in hoc tir. ρος magis vexaritingenia Sc immesi comentarii in hanc lege nemine non adubrante aliquid plerumq; non exanimi sui sententia,ut cludat sententiam Papiniani, qualest manifeila, tamen vel ut potius ea transformet, cd ut ego pridem ostendi ex Euoba locis Basilicon deprehcnditur mendosus contextus huius legis, & inferendus est articulus. sine qui Vulgo deest, atque ideo ita legendum,
stipulatus est pacς sin. VoluntaN filiae, Graecus inter-
460쪽
pres: at si non post contractas nuptias malu stipulatus es sine voluntate filiae. .
I. 1.posteaquam. Ut legatorum Mndorum lausa. .
posteaει dis hctes ab hostibus captus est, conditio legati cuius nomine proposiva stipulatione cautum fuerat, ex risit, fidei sores inserim tenera negaui,quia neque μου, nequetersona esset, ad quem verba
Huic sententiae obiicit i. r. C. de fideiussoribus. ex qua colligitur,liberato reo non liberari fideiussorem, quod conis tigit semper reo morte liberato, siue mors sit naturalis siue ciuilis: ciuilis mors est deportatio, publicatio bonorum, cui adempta sunt sua omnia,pro mortuo habetur, cui publicata est pars pro semimortuor igitur ipse quidem liberatur, sed fideiussor non liberatu bqui utique adhibetur hac prouidentia siuς contemplatione, ut siue reus moriatur morte sua, siue confiscetur, sit creditori, a quo suum serta Mi possit lapso reo facultatibus,sed ut dixi, nihil attinet hoc loco de hac redis . putare, quia in hac specie non liberatur reus, cum nondumst ullus reus,&fide iustar non tenetur, non quia sit liberatus rcus,sed quia nullus actuc est reus. t. 9I. stichum. d Iuliisibinonidum aut Pamphilum virum ego velim, daresso des i altero mortuo qui vivis solus petetur nisi moras sit in eo mortuo, quem petitor elmis: tunc enim perinde solus iste qui decessi, praebetur, ac si solusin obligationem dedum fuisset. ν. I quodsipromissoris fuerit electio.defuncto abero quisuperest, aquepeti poteris: enimuero si octo debitoris aurasio monavi, eum debitoris esset elemo quamuu iπ-teram non abin petr post qsam cuisolui etiam potest, neque defuncti reri astimatio porest orae longe sit vilior, quoniam ιdpro petitore in poenam promissoris constitutum est: tameι si s alter serum po- με sine eulpa deussoris moriatur, nulla modo ex stipulatu UrpoIerit, cum oli in ιempore quo moriebatur, non commiseris stipulatiooemrΡνς quoniami oua non debent esse admissa oti actio non immo