Iacobi Cuiacii i.c. excellentissimi Operum omnium epitome, in qua continentur differentiae iuris ciuilis, seu leges difficillime & inuicem pugnantes ab eodem conciliatae & illustratae. Ex schedis Bernardi Autumni jurisconsulti, & in senatu Burdegalen

발행: 1615년

분량: 953페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

901쪽

pAtet filiam impuberem heredem instituit si non nuberet

ante annum vicesimum, & post annum vicesimum si nubat arbitratu tutorum,quaesitum est an eae conditiones puellae remittendae sint. Dixi remittendas quasi repugnantes utilitati publicae , 5c nuptiis impedimentum inferentes , l. 2.9. tractari. D. ad S. G.Tcrtyl. Atque ideo filiam hereditate non excludi etiam si cui honeste nupserit intra annum vicesiis mummam & iniuria prohibet pater nuptias,l. qui liberos, de ritu nupt. Et non minus prohibet iniuria si intra diem cet- tum prohibeat,quam si in perpetuum. l.intestato. s. sed si intra tempus. D. de sitis&leg. her. Et constat etiam sine arbitrio tutorum nubentem ad hereditatem peruenire posse , ne quod omnino nuptiis impedimentum inseratur, l.cum tale. s.si arbitratu.de cond. & dem . nam 5 alias ad tutoris vel curatoris ossicium non pertinet nubat pupilla,an non, l. sciendum.de rit. nup .l.in copulandis. C.de nuptiis.

CONSUL TATIO XL.

1Itius heres esto semisse, filii fratris & filii sororis heredes

sunto aequis partibus ex altero semisse. Filii fratris sunt tres,filius sororis unus.Titius vivo testatore decessit. Quaeritur, Titii huius semis pro qua parte adcrescat filiis fratris de sororis. Et constat adcrescere pro parte hereditaria. l. 66. de hered.institu .l. unica.F. 1 n. h l S itaque. C. de cadu.toll. quod de Accur respondet in l. I.C. quan . non per. par. pro virili igitur. Nam ut alterum semissem ex quo sunt instituti diuidunt in quatuor partes,quod adiecerit testator, aequis partibus. l. imordum .in princ.de herod. instit. sic & semissem Titii diuit ibi t in partes quatuor. Atque ita totius as quot sunt heredum personae,tot fiunt partes.

902쪽

De constitutisne regia, qua νnat testomento dari suilitam tutori

Constitutio est regia, quae vetat testamento minoris xxv. ann. quicquam dari tutori vel curatori directo, vel per

interpositam personam: minor testamento sororem heredem scripsit, eique si sine liberis decederet verbis precariis

substituit uxorem curatoris eandemq; amitam suam. Quae ritur an mortua sorore sine liberis, amitae eidemque uxori . curatoris competat fidei commissi persecutio. Respondi, competere. Eam constitutionem pugnare cum Iure ciuili. hoc enim Iure minori licet curatorem heredem instituere, vel etiam eum qui eius tutelam administrauerit, i. Aurelius. g.eum qui tutelam. de liber. lega. Quo adeunte ratio tutelae vel curae confunditur: nec quod possit tutore aut curatore compellente minori inuito extorqueri testamentim in rem ipsius tutoris vel curatoris, ideo cohibenda est libertast

standi, clim satis sit legibus prospectum aduersus eos qui quetestari & sibi hereditatem relinquere coegerunt, erepta hereditate quasi indignis, si apparuerit vim aut dolum interuenisse,i.I.C. si quis aliq. test. proli. Constitutio igitur illa quasi aduersa Iut i strictius accipienda est, nec porrigenda ad flios

tutoris vel curatoris emancipatos, nec ad uxorem & multo

minus ad uxorem quae amita testatoris fuit, & quae non instia tuta, sed substituta proponitur. Constitutio ea est Francisci primi & Henrici filii, cui similis exiit alia eodem tempore Caroli V. Imperatoris, quae filiis quoque tutoris ves curatoris donari vetat, quod de filiistam. 'accipiendum opinor, propterea quod patri acquiritur emolumentum v subfructus. Uxori tutoris vel curatoris dari non vetat. Et vitrico quoque donari vetat, &concubinae eius. quod etiam est contra Ius: uxori vitrici donari non vetat cum mater si donatoris. Diuitiaco by Corale

903쪽

CONSULTATIO XLII

FIlii appellatione non continetur nepos.l. 6. de testam. tueo.nisi aliud suadeat voluntas euidens defuncti, vel praesumptio & interpretatio iusta,ut l.S.C.D.de rit.nupt. Liusta: D.de verb. sign.l. pen.C. ad Maced. nec nepotis igitur appellatione continetur pronepos, & sic deinceps. Testatores leges ipsas imitantur. Leges liberorum appellatione utuntur quotiens quid uniuerso generi praestitum volunt, filiorum quotiens filiis solis, nepotum quotiens nepotibus solis, l. liberorum.f. I.de verb. signis Idem est testatorum usus. Eadem igitur ratio filiorum fratris vel sororis de quibus interrogor, . quos in usu vocamus nepotes, Iti Αcc. in l. 2. C. de suc. ed. Spartianus nepotes per fratrem. Ouidius nepotes a fratre, nisi pro nepos malis tuus, quod in veteribus legi, illo versu: Ab Tnea qαi tibistvire tui .

Si quid ergo hodie nepotibus legetur, id est filiis fratrum,

idem etiam nepotibus fratrum non debetur, vel eo maxime quod nec sequens gradus in usu pronepotum nomen sibi

vindicauerit unquam.

CONSULTATIO XLIII.

GIliatam. bona aduentitia patri absenti & ignoranti donauit inter vivos, eique si sine liberis moreretur substituit amitam. Insinuationi donationis interfuit amita, non pater: nihil etiam egit pater quo pateret approbare eum,&lecti donationem a filia factam.Idem Kliae superuixit. Quaeritur postea mortuo patre sine liberis,an amita ad ea bona Iure donationis siue substitutionis peruenire possit. Respondi non posse. Nec enim bona aduentitia filiumiam. alienare posse citra voluntatem patris,l. vir. F.filiis. C. de bon. quae lib. adq. etiam si pleno Iure pertineant ad filium l. Imperator.

904쪽

D. ad Trebell.Coercendos esse iuueniles calores,& coercendas maxime donationes iuucnum. Ea igitur bona morte filiae patri obuenisse Iure peculii,&morte patris, heredibus patris, non amitae donationis Iure. Si dosationem ratam recisset pater in se collatam quam etiam mors confirmauerat, dicerem substitutioni locum fore. Sed nihil ponitur egisse pater quo possit videri gratum & ratum habuisse. Et donatio quaest absenti non aliter valet quam si liberalitatem agnouerit, i. absenti.de donatio. Nec enim est donatio sine acceptione, M recte in illum locum Comici, Dos est x.talenta. Accipio, verus Interpres,Nisi inquit dixisset,Accipio,dos non esset. Datio enim ab acceptione confirmatur, nee potest videri da- eum id quod non est acceptum. Et hodie quia exemplo emptionis venditionis donatio solo consensu perficitur, non re, ut olim, etiam non videtur perfecta antequam donatarius eam habuerit gratam , excepto casu comprehenso Graeca constit. l. II. C. de sacrωs eccles fauore ecclesiae.

UIliatam. patris voluntate donat filiae suae mortis causa semissem bonorum,& alterum semissem patri ea lege, Ut ex eo dotem sorori constituat, filiae superuixit pater, & legem donationis impleuit,dote constituta alteri filiae, sorori donatricis. Quaeritur, an valeat donatio collata in patrem. Respondi valere. Nam ut patris donatio in fili amiam. collata, confirmatur morte patris,l. donationes. I. C. de donat.inter vir.& uxor. ita aequum est filiaesam. donationem collatam iupatrem confirmari morte filiae. Nec quicquam obesse quod voluntate patris donauerit ipsi patri,cum necaliter possit valere donatio quam si voluerit donatarius, & donationem agnouerit. Nec enim donatur inuito, l. hoc Iure. 1. non potest. de donatio. Et voluntas separanda est ab auctoritate. Auctoritas interponitur in ipso negotio, non post transactu negotium,nec per nuntium aut per epistolam, l. si quis mihi bona. F. iussum. de acquir. hered. I.obligari. F. tutor. De au-

905쪽

ctori.tutor. l. I. L vlt. de tutelis. Voluntas etiam post finitum negotium per rati habitionem. l. 3. F. sed si mutua. De in rem verso. I.2 3. vlt. sol u. matrimo n. Ac actu quolibet sine verbis. l. s. D. rem ratam hab. .Et auctor in rem suam nemo esse potest. l. i. de auctorita. tuto. Velle & consentire in rem suam

quis non potest Et in donationibus factis a filiaiam. voluntatem patris tantum exigit,l.Vlt. 3. filiis. C. de bonis quae lib. Seio quid in hanc rem scripserit Guido Papa,quaest. ccxxHr. Sed abutitur auctoritatis nomine,ubi voluntas non auctoriistas patris legibus exigitur. Et idem etiam falso praecedere debere consensum patris filio donante mortis causia allata. l. filius familias. f. pyi. de donationi b. quae nihil tale exprimit,

sed voluntatem tantum requirit. Voluntas autem etiam quq sequitur rati habitio est,d.M. sed si mutua. l. si fundus. .I. D. de pignor. l. Pompon.3. Vlt. D. de procur. l. 9. 3. pen. D. de donatio. l. vlt.C. ad S.C. Macedon.

COEcus testamentum fecit Se tabulario scribendum d

dit coram testibus septem, qui nomen quidem suum adscripsere,non tamen signauere,& adiecit testator, si qua in re Iure deficeretur testamentum,velle se quasi codicillos id valere, vel quasi donationem causa mortis. Quaeritur,virum Vuleat Iure testamenti, an Iure codicillorum, an Iure donationis causa mortis. Et constat non Iure testamenti,quia neque

id signauere testes,leg. ad testium. s. si quis ex restibus. D. qui testamentum facere possi nec subscripsere uti oportet, puta hoc modo. Lucius Titius subscripsi, & G. Seli testamentum

obsignaui, l. pen. D. eodem. non valere etiam Iure codicillorum. Nam &in codicillis a coeco consectis subscriptiones&sgna testium exiguntur. l. hac consultissima. C. eodem. aqua tamen nonnihil recedit Leonis philosophi Nouella LxIx. Putem etiam non valere Iure donationis cause mortis. Nam cum ad instar codicillorum redigantur donationes causa mortis,atque ad instar vltimae voluntatis,Vt cum quin

906쪽

que testes in eis requiruntur,ficudin codicillis.l. vlt. C.de donationibus causa mortis .consequens est etiam, ut quae in codicillis coeci testium signa exiguntur, eadem exigantur in epistolis,quae imitationes sunt codicillorum .l. I. b. sancimus. C. de Lat.liber. tol l .Et in donationibus causa mortis, quae de ipse codicillos imitantur,& vltimas voltates.Non possis etiahac ratione uti, ut probes donationem causa mortis non valere,quod vivo donatore agnita non fuerit a donatario. nam cum a morte tantum donatoris perfici videatur. l. non videtur. D. de donationib. causa mortis. nec vivo donatore initium accipere in per na donatarii l. Sela. eodem .conseques est ut aetequam mors insequatur,nec repudiari, nec agnosci

possit,aut debeat exemplo legatorum, quibus comparari sonationes causa mortis nemo ambigit. Ad haec quaerebatur

qua actione Ius suum persequi debeant heredes legitimi, si eius de quo quaeritur vltima voluntas, ur diximus nullo Iure subsistat. Et constat de possessione eius competere interdictum, quorum bonorum, agnita bonorum possessione unde legitimi, de de Iure ciuilem aut praetoriam hereditatis petitionem. Idem qui superiorem speciem proposuerat, & nos de sequenti consulebat. Quidam Lucio Titio legauit mediam partem bonorum quae habebat in finibus & in territorio vici cuiusdam locisque vicinis, quae modo essent intra Gnes supradictos, simul εἰ quae ex eorundem bonorum causa sibi Iura & actiones competerent,vel competiturae essent. Et quaerebat,an quae bona is habuit in confinio quae non sunt in finibus illius vici, legato contineantur. Respondi contineri, maxime quod proponeret testatorem ea bona rationibus intulisse simul cum praediis constitutis intra fines supradictos l. praediis. . Titio.& ν. seq& g. vlt.de leg. 3. & sub eodem colono possedisse: ac praeterea simul ea cum caeteris bonis ad eum peruenisse & hereditate matris, ut nec separasse ea mo- mens voluisse videatur. Et idem in simili specie respondit Scaevola, l. patronus. s. Sempronio.eod.tit. Nec igitur quicquam ossicit quod adiecit, quae modo essent intra fines supra dictos, nam error in ea adiectione est, aut repetitio superuacua,quae non potest essicere, ut bona in confinio posita, quae palam legauit, legato non contineantur, licet in eius-

907쪽

DIFFERENTIARUM

dem vici finibus non fuerint. Et postremo quaerebat idem, an huic legatario deberentur reliqua Colonorum. Et respondeba appellatione Iurium& actionum etiam reliquationes contineri,& ut in l. praedia .f. adfini .de instrv. vel instri leg. In huiusmodi scriptura posse responderi, hoc solum esse quaerendum an manifeste probetur reliqua colonorum legatario

dari noluisse. Nam hoc nisi probetur, non possunt non legatario deberi.

CONSULTATIO XLVI.

Soror instituta per fideicommissum, Primo & secundo

fratribus suis, si uterque sine liberis maribus decederet, priusquam conditio substitutionis existeret, superstite Secundo, vita decessit, post deccssu etiam Secundus sine liberis. Hereditatem vindicat altera soror Secundi ab intestato. Contradicit filius unus sororis substitutae,quod in ea hereditare is matri substitutus fuisset prohibita quartae deductione, quem ex filiis suis defuncti nepotibus eligeret &se illa moriens elegisset. Quaeritur, ad quem pertineat hereditas. Respondi pertinere ad filium sororis substitutae, hac ratione, quia si directa substitutione substitutus substituto, intelligi - . tur substitutus instituto, l. cohaeredi .in princ. de vulg. subst. Et fidei commissaria substitutione multo magis, in qua testatoris voluntas potissimum spectatur,l. heredes. s. cum ita. D.

ad Trebellia. quae utique haec fuit ut deficiente sorore substi- ruta non ad alteram sororem,sed ad filium substitutum bona peruenirent, quem ipsa eligeret. Nec arbitror praematuram aut nullam fuisse electionem , qudd eum eleperit antequam ex substitutione delata sibi hereditas esset, cum is quem elegit sit ex numero illorum qui etiam male facta electione simul ad fidei commissum inuitantur, argum. l. Cum pater. f. a filia. de lega. 2.l. Vnum. S. rogo. l. cum pater. F. hereditatem. . i. de lega. a. Diqiligod by Corale

908쪽

LIBER IU. CONSULTATIO XLVII.

ΡΑcto dotali conuenit inter virum & uxorem, ut dimidia pars bonorum viri pertineret ad filium marem qui ex eo matrimonio prior nasceretur, Vel quem ipse vir eligeret.&d ficiente niare ad filiam maiorem natu innuptam. natς sunt ex eo matrimonio filiae duet, filii rei lii. Illas pater nuptum locauit dote constituta &sub lege ne quid amplius a se peterent.Post obiit pater superstite filia utraque, una & ea quidem maiore natu nupta adhuc marito suo,altera Vidua. Quaeritur,an earuvlli & cui dimidia pars bonorum debeatur,de qua instrumcto dotali conuenerat inter coniuges ut cederet filio vel filiae natu maiori innuptae. Respondi nulli deberi, non maiori fili et, quia innuptae pars ea dimidia pacto dotali excepta proponitur. Et nupta haec est. non minori, quia nupsit semel N: a patre dotem acccpit. Et innuptam accipimus pro virgine,ut in epistolis Pauli plerique innuptam accipiunt, atque ita separari eam a vidua putant. Et si mentem inspiciamus contrahentiu haec plane fuit,ut dotis causa no nuptae & indotatae pucllae ea

pars bonorum reseruaretur. Haec dotata est & nupta fuit. neque igitur ex verbis neque cx mente ulla earum admitti adpetitionem dimidiae potest. neque vero hoc nouum est, ut n5 nuptam interpretemur coelibem,quae ncc primas nuptias experta sit, cum & nupta intelligatur de primis nuptiis, non de secundisii .cum pater. 3.pater. de leg. 2.t.boues.L I. de verbor. signifi. Fateor ambiguam esse vocem ut viduae: nam vidua δίnon nupIa dicitur tam quae virum habuit,quam quae non habuit. l. malum.3.viduam.deverb. signis. Sed capta coniectura ex mente Contrahentium,ut dialmus,non nuptam videntur appes lasse indotatam Se virginem. Et ita ccnseo.

CONSULTATIO XLVIII.

GRassante graui pmilentia in ciuitare,quidam in contrahendo matrimonio euocatis testibus 8c tabellione qui

Dissiliaco by Corale

909쪽

8s 4 DIFFERENTI ARVM

rei geredae superessent, contulit in medium duo millia quae

uxori dedit,cofitenti se accepisse,eaque de re confectum instrumentum est,cu tamen testo signa sua non apposuerunt. Iidem coniuges fecere donationem mutuam, ita scilicet ut qui eorum superuiueret ferret mille ex desuncti bonis:donaiatio non fuit insinuata. Post vero mortua est mulier intestata. Frater vindicat hereditatem proximitatis iure a marito possetare. Maritus rationem prius haberi desiderat supradictarum summarum,& aliarum ψuarundam sibi ab uxore debita.

rum,ac prseterea de testamento uxoris, quod tamen nullum se cerat, sermones iactat hos sere,quid aga , aut quo te vertas si me ab ipsa ostendero testamento heredem scriptum. Ac tandem frater vel territus testamenti iactantia, vel summarum quo petebantur quantitate,vel qua alia ratione ita tras. egit cum marito,ut apud eum bona sororis remanerent cum omnibus oneribus hereditariis, eaque lege ut euictionis nomine non teneretur,modo certis pesionibus praestaret ei maritus mille octingenta, ex qua summa cum aliquot pensiones tulissetfrater, poenitentia actus, coepit agere de rescindenda

transactione, dolum ei dedisse causam, fraudem inesse magnam pro locupletissima hereditate tantum mille &octingetis in conuentionem deductis, donationem qua fretus mariatus petit mille,non fuisse insinuatam, collationem duorum mille fuisse imaginariam, & instrumentum de ea conscriptum destitui signaculis testium. Quaeritur,an iustum sit desiderium fratris Dicebam genere transactionis venditionem hereditatis contractam videri. Huius rei argumentum praebere quod cauerint ut maritus quasi emptor omnia onera hereditaria sustineret:& quod solemne est in venditione hereditatis.l. 2.in princ.de hered. vend.l. r. C. de euict. ut frater quasi venditor non tenereturae cuictione. Item quod summa mille M octingentorum de qua conuenit, congruum sit

protium hereditatis, si ut ex testium productionibus liquet,

bonorum quae fuerunt tempore mortis,quantitas ineatur ex fide, nec sit locus remedio,i. L. & 8. D. de rescindend. vendit.

Quo etiam fretus venditor perperam desideraret venditionem rescindi. nam emptor supplere potest quod iusto pretio deest. Atque ideo ex ea causa venditio non omnino rescin-Disiligod by Cooste

910쪽

ditur,l. I s.si quis in fraudem. D. si quid in fravd .patron .Quin

etiam putem,sicqt vendita hereditate non admodum requia ritur quanta si hereditas,quonia etiam si si permodica,vem ditio valet,l.qui filii Am .in fin .de hered. vendi. ita nec admodum requiri quantum sit pretium. Et frustra igitur conferri quantitatem pretii cum quantitate hereditatis. Praeterea non est nouum transactionis verbo venditionem significari, cum aestimatione facta, quam constat similem esse emptioni, l. 3. pro empl. scribat Paulus. l.eius rei. D.derei vindicat. transegisse actorem videri cum aduersario, de decidisse eo uetio quod ipse constituit iurando in litem. Ac proinde aestiniatio,

id est venditio,litis transactio est. Et contra litis transactio, qua modo rem de qua agitur cedat actor accepta certa sum ma , venditio rei est. Denique in proposito recte dixeris litis aestimationem factam bona retinente posse re , & pecuniam accipiente petitore : ac iuri reique ita gestae valde congruere pactionem illam ne petitor de euictione teneatur. Nec enim petitor possessori cauere de euictione cogitur eius rei nomine cuius aestimationem recipit, quia sibi imputare possessor debet qui rem non restituit,l .ex diuerso. penul.derei vind. l. si pro rund.C. de transactio.Quod autem ex diue si parte dicitur,dolum dedisse causam transactioni, hoc ego ex ipso facto arguere nullo modo possum. Arguitur dolus ex calliditate atque insidiis manifestis,l. 8.C.de reicinden.vend. l. dolum.C. de dolo. nullas in hoc negotio animaduerto insidias manifestas. Si persuasisse maritum fratri doceres uxorem testatam decessisse, vel vltrb iurando, vel quadam alia falla cia, persuasionem liam dolumes cofiterer. l. siqiiis assirma

uerit. f. I.I. sertios. g. vltim .l. fi legatarius. l.ctim a te. l. cum quis.

D.de dolo. Si iactasse tantum obitende testamento mentionem nec in eo perstitisse, ex eo loto, doli argumentum non ducam. Et placet valdὸ quod ait l. & eleganter. F. vltim. De dolo. Non teneri de dolo eum qui assumauit idoneum esse eum cui pecunia Credebatur : nec nisi ex magna & euidenti calliditate de dolo actionem dati :& quod l. interpositas. E.de transactio. ad dolum arguendum,qualitatem causae principalis non sussicere: ut puta si adeo perspicuum eui

dens fuerit ius actoris,quod in hac specie accidit, ut non de -

SEARCH

MENU NAVIGATION