Iacobi Cuiacii i.c. excellentissimi Operum omnium epitome, in qua continentur differentiae iuris ciuilis, seu leges difficillime & inuicem pugnantes ab eodem conciliatae & illustratae. Ex schedis Bernardi Autumni jurisconsulti, & in senatu Burdegalen

발행: 1615년

분량: 953페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

891쪽

8νς DIFFERENTIARUM

mentem desuncti, dum vetat detrahi Falcidiam a matre S a substitutis. Item quaeritur, an si moriatur Maria post restitu

tam hereditatem, liberi ab eo relicti excludant materteram Quid ni vero' Cum Ae liberos eius qui oneratus esse fidei. commisso Papinianus introduxerit excludere patruum. l. cum auus.de condit.& demonst.etiam non positos in conditione. Postremo quaeritur an quemadmodum mater non potest detrahere Falcidiam, non possit etiam filia cui hereditatem restituit. Ret spondeo perspicua esse verba defuncti vetantis detrahere Falcidiam matrem & substitutos. Et detractis his verbis, Iuris certissimi est fidei commissarios non uti commodo legis Falcidiae.l. I. f. denique.& s. seq. l. si patroni. g. qui fidei commistariam .ad Trebell. l. lex Falcidia .F. vlt.ad LFalcid.l .cohaeredi. N . quod si heredem. de vulg.substit.

Nobilis Franciscus satisfecit filiabus quam minimo pO..tuit,ac deinde postumum heredem instituit, & s postumus non nasceretur, Henricum filium fratris, eique si sine liberis masculis decederet, per fidei commissum substituit alterum filium fratris, Henrici fratrem, prohibita detractione quartae Trebellianaemon nato postumo, Henricus heres extitit, ex eo nati de progeniti sunt filii,nepotes, pronepotes,abnepotes. Qi: aeritur,an liberi Henrici qui sunt in conditione, sint etiam in dispositione, adeo ut Henrico videantur substituti filii, & filiis nepotes, nepotibus pronepotes, pronepoti bus abnepotes. Resp5di si suffragetur coniectura voluntatis Henrici liberos positos in conditione esse in dispositione Msuhstitutos videri. Nam in causa substitutionis fideicommissariae coniectura voluntatis susticit etiam si verba non sufficiant. Icum proponebatur.de legat. 2. Coniecturam autem voluntatis quasi quaestionem facti esse in aestimatione iudi- Cis. l. voluntatis. Cod.de fidei. l. ex verbis.C.de don .inter vir. 8c uxor. Nec una tamen contentum esse eum debere, concurrant plures necesse est, antequam quicquam ex eIS con-Diuili co by Corale

892쪽

stituere rectὸ possit: ne sub potestate iurisdictionis vel specie quaque prima oblata voluntatis erret perniciosissime. ut in i .librorum. .quod tamen .de leg. 3. sub chartarum nomine libros legatos videri prudentes coniectant tribus argumetis, quod dixerit testator chartas uniuersas, quod nullas alias chartas quam libros habuerit, quod studiosus studioso ita legauerit. Ac similiter i. praediis.f. balneaS. eod. tit. non ex Vna, sed ex pluribus coniecturis colligitur legato domus balneas contineri quae publice piςberi solebant. In proposita quoque specie ratione ὸirecta ad veritatem Coniectamus voluisse testatorem inuitare liberos Henrinci, & in infinitum, quod filiabus suis veluti quadam sexus praerogatiua praetulerit filium. fratris, Bd quod adiecerit liberis in conditione positis hanc qualitatem, liberis masculis, quae affectionis cuiusdam praecipua: S enixae erga masculos praeclarum argumentum est. Item quod ut proponitur, eius familiae consuetudo haec fuerit seruata ab anterioribus S posterioribus, id est, qui ante, 'quique post testatorem fuerunt, ut vocarent mares in infinitum. Consuetudo patrisfam. coniecturam facit summam, l. si seruus .F. vlt. de leg I. t nummis. de leg. 3. Et consuetudo familiae igitur,ac tenor qui perseuerauit in eadem domo semiaper. Et est singularis locus de obseruanda consuetudine domus in i .dominus .f. testamento. de pec .leg. Non est etiam leuis ea coniectura quae ex conditione testatoris sumi potest, puta quod nobilis fuerit. Nam recte Acc. d. l. ex facto. F. quis rogatus ad Trebell. scribente Vlpia .de quibus liberis testator senserit, ex dignitate Sc conditione testatoris sumi, notat in . ter caetera obseruadum csse nobilis is fuerit,nec ne, quod scilicet soleant nobiles de iustis liberis sentire, non de naturalibus,& de maribus potius qua seminis, propterea quod femina: non propagant familiae nornen, cuius nobiles plerunque studiosissinu sunt. Non male etiam quis hoc argum clo Vtitur, quod cum non cxpressa coditio si sine liberis decesserit tacite intelligatur,t .cum auus. D. de cond.& demon .leg generaliter. g. vlt. C. de inst.& subst .si ea exprimatur,ne frustra sit expressa, magis sit ut peream dicamus liberos inuitari, quae ratio & si per te sola minus mouet tui ba tamen valet, id est c5Currentibus multis aliis coiecturis. Liberis autem inuitatis in

893쪽

8 8 DIFFERENTIARUM

causa subst tutionum,sive restitutionum constat comprehe-di liberos in infinitum,l. iubemus.3.pen .C.ad Treb d. l.geneis raliter. F. vir. quamuis hodie ea infinitas sit coaictata ad quat.

tum gradum ex No.de rest.fid. in quo gradu sunt abnepotes, quorum lis est haec de qua scribimus. Deficientibus superioribus coniecturis negare dc pernegarem eos qui sunt in conditione esse in dispositione ex l. Gallus. idem respondedum.& F. in omnibus. de li.& postu. l.si quis eum de vulg. subst.leg. ex facto. ad Trebel .l.filius A., .cum quis de leg.I. nec offenderer l. Lucius T. de heri inst. in cuius specie liberi qui sunt inconditione patruo succedunt, non ex dispositione patrui sed . ex lege ab intestato, ut in l. si quis ita. eo tit. Caeterum existetibus coniecturis liberos mares qui sunt in conditione facit e concederem esse in dispositione,& per fideicommissum

substitutos videri non tam ex conditione scilicet, quam ex aliis coniecturis voluntatis defuncti,&consequenter dice' rem liberos Henrici filii fratris testatoris positos in conditione, neque posse uti deductione eius quartς, quae vulgo naturqvocatur,quia non debetur iis qui sunt ex crasuerso, ac ne fratribus quidem consanguineis nisi turpibus personis heredib. in stitutis, i .fratres.C. de incissi.test. neque deductione quarta Trebellianae quia ea soli heredes instituti utuntur,non fidei-

Commissaria. l. I.3. denique. Sc*.seq. l. si patrona. 3. qui fidei commissariam. ad Trebell. l.lex Falcid .f. I. ad i. Falc. l. coheredi.

quod si cohedem.de vulg. subst.ne ex persona quidem Henrici heredis instituti,qui possit videri ideo non distraxisse eam

quartam, aut non ἡetraxisse pro modo eius quartae ut liberi sui detraherent,scut in specie l.I. 3.inde Neratius. ad Treb. quia nec Henricus ipse eam quartam detrahere potuit: fuit

enim prohibitus a testatore.qui erat fratris filius, non filius suus . nam filio suo non poce interdici deductione quartae

Trebellianae contendunt quidam: quod tamen ego non admitto. Nam Trebelliana hodie filio debetur ut extraneo cui libet, non ut filio nimirum habenti supraTrebellianam aliam portionem,sive quartam iurc filii iureque naturae secundum ius Canonicum, quo filio rNato restituere hereditatem duat Falcidiae dantur. Nam in ure ciuili unam tantum Falcidiam ei dederis, fatebor libentissime cam neque nouo ne- Dissiligod by Corale

894쪽

LIBER IV. S '

que antiquo iure iussu patris inhiberi posse. Nec moveor l. si

ut allegas. C.ad l. Falcid.l. filium C. Din. ercis. 3 sed quia . Insti. de fidei c. her.nam ii omnes loci de iure ciuili sunt, quo filius nunquam plus habuit una Falcidia,sive eam desideraret iure naturae siue ex lege Falcidia, siue ex S.C. Trebelliano, quam utique semper detrahebat ut filius,non ut extraneus quoquo

iure detraheret,& Nou.de hered. & Falcid. quae heredi Falcidiam auferri permittit iussu testatoris, de extraneo herede loquitur non de filio. Nihil etiam moueor l.iubemus. C. ad Trebell. nam&similiter si filio unam tantum Falcidiam dederis, quod certe iure ciuili verius est, dicam nec posse patre filio Falcidiam vel Trebellianam prohibere,nec quae est sententia d. l. iubemus, non prohibita hac vel illa, posse patrem cogere filium ut in eum imputet fructus non deminutis re bus hereditariis. Idem igitur esse statuit dict. l. iubemus .siue Falcidia velit uti filius siue Trebelliana, &sic in omni iure, ut opinor,eadem ratio est Falcidiae & Trebellianae, etiam in quaestione imputationum, si recte legatur & intelligatur l. in

quartam. D.ad l. Falcid. vi constat ex l .filium,C fam .ercisc. l. in ratione. g. tametsi . D. ad leg. Falcid. At cum iure canonico

duabus Falcidiis filius utitur,vnam quasi filius detrahit, alta ram quasi extraneus ex S.C.Trebelliano. Consequens igitur est, & consentaneum ut hac quidem prohiberi possit quam detrahit extraneus,vel iuberine in eam imputet fructus, non illa vel in illa. Eodem tempore qui me de his quae supra scripta sunt consulebant, quaerebant, essetne legitima, quae

vulgo naturae vocatur quasi do bita , Vt ait Nouella I. vel Trebelliana vel Falcidia, detrahenda ex una re, an ex singulis rebus hereditariis. Et respondebam inter heredem S legatarios dari arbitrum legis Falci Uar qui ex bono& aequo astimet,quemadmodum cuiq; satisfieri oporteat, i. si debitor .l .cu Titio. D. ad i. Falc.vel diuidi hereditatem inter herede scriptum & fideicbmissarium utili iudicio familiae erciscudae tacd & eius rei 3.I.l.si ex . se. D. fami l. ercis quod est bonae fidei. In bonae fidei iudiciis & in legatis ac fideicom missis liberam potestatem permitti iudici ex bono & aequo aestimandi quemadmodum unicuique satisfieri oporteat. s. in bonae fidei. inst. de act.l. .C. in quibus caucinint.rest. Ideoq.

895쪽

rgo DIFFERENTIARUM

ipsum iudicem aestimaturum quarta ex certis rebus an ex sin gulis,deduce da sit. Aliquado enim deduci eam ex singulis vel. Plautius D.ad l. Falcid .l.debltor.3.I.de pign.act. Aliquando ex una re,ut in specie l. plane. 5 l. seq.F. si solus. l. si ex pluribus. l.exasse. l. si fundus mihi legetur. ad leg. Falcid .l. F. de legat. I. prout is elegerit qui deductione utitur,vel iudex aestimauerit aut necessaria aliqua causa coegerit, ut fit in legato partitionis. l.non amplius .f.vit.& l. seq.de leg. I. Commodius autem plerumque est Falcidiam detrahi ex uniuerso non ex singulis rebus. Et in ambiguis igitur sequenda potius haec diuisio est arg. l. Cum Stichus. de sol. ut necessarias impensas in dotem factas videmus deduci ex uniuersitate, non ex singulis corporibus. l. I.de dote praeleg. l. dote. D. de ritu nupt.l. si is qui Stichum.,.quod dicitur. D. de iur.dOt.

CONSULTATIO XXXVI.

De testamentis.

MIles quidam testamento iure perfecto Titium fratrem

suum heredem scripsit, deinde in aduersa valetudine moribundus fessa & propemodum amissa voce interrogatus coram testibus septem, an Caium alterum fratrem suum sibi ex asse heredem esse vellet, respondit uno verbo, Ita,& modo porrecta manu , modo eadem manu apprehenso Cato, his signis quod voce non poterat,expressit. Quaeri Iur,an ruptum sit testamentum prius. Respondi perfectum testamentum non rumpi imperfecto. l. hac consultissima. g. fi quis autem. C. de testam e. l. 2. D.de iniust. rupi. & irri. testam. Et posterius esse iiqerfectum multis rationibus. Qui testes sunt adhibiti non fuere a testatore accersiti, conuoeati, rogati. Quod tamen etiam in testamentis militum exigitur omni

Et non usus est testator vel tribus illis verbis, quibus posse quem testari per nuncupationem proditum est, l. 3. I. haec autem. D.de hered. instit.Caius heres esto quae omnimodo aut sane his similia in testamentis exiguntur tolluntur enim tantum formula: non verba .quoniam.Cod. de testam. sed m-

896쪽

terrogatus an Caium sibi heredem esse vellet, respondit, Ita,& voce quidem summus ma ac fessa. Quod no est satis, nams in fideicommissis non est satis. defunctum militem dixisse μαω quod perinde est atque,Ita, in specie l.Pamphilo. . pro,

positum .de lega.3.nisi concurrant & aliae coniecturae voluntatis,ut puta in eadem specie,quod in discrimine vit consti-- tutus per infirmitatem,quasi ad supremam voluntatem roga. uerit &conuocauerit amicos, & quod dixerit Caio se velle certa quaedam praedia relinquete quae nominauit, & quod

ea omnia sciente eo Caius testatione Complexus est. Stinquam, in fidei commissis non sufficit unica illa vox Nσα Min testamentis multo minus, nec quod signa etiam quaedam adhibita proponuntur,quicquam facit. Nec enim unquam fuit auditum heredem nuncupari nutu, vel quo alio gestu. quamuis non inficier id in fideicommisso esse receptum reliis Oto extra testamentum ut nutu relictum valeat l.& in epistola. C.de fideicoms . nutu. de leg. 3. Et in assignatione liberti, l. I.3. assignare. D. de assignat. liber. qux neque legatum neque fidei commissum est, i. g. eodem in testamento non est rece prum. Et quod ait t. quoties.s. si quis nome. D. de her. inst. vaalere institutionem si quis nomen heredis no dixerit, si modo eu indubitabili signo demonstrauerit, quod pene nihil a nomine distet,non de signo loquitur quod taciti homines dant

vel manu,Vel capite,vel oculis,sed de eo quod ore loquentis datur demostratione quae nominis vice fungatur,ut ait l .cerritum. D.de re cre.quq a Grςcis dieitur Antonomasium. Et eodem sensu signa Lucianus de Astrologia illo loco, λή -

ο --. Et praeterea si probemus sententiam Barioli in l.I.C.desum. trinit.&fid.cathol. quam plerique omnes approbant de sequuntur hodie,debuit eius municipii morem obseruare intestamento faciendo testator,in quo testamentum fecit,S in quo mox etiam vita defunctus est. Et hos mores eius municipii in quo testatus est esse proponebatur, ne aliter valeret testamentum quam si esset nunc ipatum praesente rabellione, qui tamen nullus interfuerat. Nec rursus potest defendi testamentum quasi iure militari factum. quod si esset rumpe .ret sane superius iure perfectum, l. 2. D. de iniust. rupi . testa ment .nec enim aliter a milite facta testamenta iure militari

897쪽

13 1 DIF FERENTIARUM

sustinentur, quam si facta sint in ipsa expeditione l. penulti. D.de testa. milit.Is de quo agitur non fuit in expeditione, sed in aliis locis. Non potest igitur illius testamcntum censeri iu-xe militari. Nihil moueor fessa & languenti voce, cum nec semineci Se balbutienti lingua moueatur Imperator in l. quo niam.Cod.de testament. Sed adeo moueor superioribus a gumentis, ut&secundum H quod est scriptumini. Diuus. D.de mit testa.nullorum magis interesse concludam, quam ipsorum militum,ne eiusmodi testam eta admittantur. Alio quin non dissiculter post mortem alicuius militis testes existerent qui adfirmarent interrogatum aliquem an heredem,

quem visum eis sit, sibi e ne vellet, respondisI maxime, verbo huic etiam addidisse gestum aliquem,& per hoc vera iudicia

subuerterentur.

CONSULTATIO XXXVII.

VXorem heredem instituisti &rogasti ut secum educaret

neptem quam habebat per fratrem, eamque imbueret religione orthodoxa ,& eidem post mortem suam restitueret hereditatem, si modo & parentes eius neptis resipiscerent Ec redirent ad ecclesiam orthodoxam, vel si ea neptis sine liberis de coderer, ut similiter secum educaret nepotem quem habebat per eundem fratrem & imbueret religione eadem, eique polt mortem suam hereditatem restitueret. Ac rursus si is nepos iuuenis adhuc & coelebs vita decederet, rogasti eam ut hereditatem restitueret L. Titio, quem & sub eadem conditione nepoti substituisti, si uxori nepos superuiueret. Quaeritur, an quς non fuit in personam nepotis repetita con-dmo, si pater Sc mater redirent ad ecclesiam orthodoxam,inrclligatur repetita. Et puto cu in eius persona sit nominatim repetitum, ut imbuatur religione eadem, de id tacito intellectu repetitum videri, ut ita demu perueniat ad fidei commisi sum,si parentes eius ad ecclesiam reuersi fuerint, nam mes M in is testatoris haec est, ne ad ullum quam orthodoxum bona sua perueniant, aut ex bonis suis emolumentum ullum. Et Dissilired by corale

898쪽

perueniret utique emolumentum ususfiuctus ad patrem nepotis non orthodoxum,si non intelligeretur conditio repetita. Et in his quae stionibus ex voluntate restatoris capiendae sunt coniecturae. hae essiciunt ut conditio imposita legatario ab instituto videatur etiam repetita a substituto, log. cum p ter. F. ab instituto.de lega. 2.ut posita conditio in institutione, videatur repetita in legato,t .vit.f. vlt.de dol. excep. l .cum se 'uus de condi. instit. ut positam legato, vide tur repetita in transsatione legati l .legatum sub conditione, de cond.& demonst. Essiciet & hic ut conditio adscripta primo gradu substitutionis intelligatur repetita secundo. nec movemur l. sub conditione.de heredib. institu.quae negat conditione adscriptam instituto,& in substituto repetitam videri. Nam verum

id quidem est stricta ratione,& obtinebit,si coniectura volu tatis aliud on suadear. Sed in specie proposita non est de c5iectura quae suadeat aliud. Ac praeterea licet verum si condutionem impositam instituto non videre impositam substituto, non continuo etiam Verum est conditionem impositam

primo substituto,no videri impositam secundo. Nam substitutioni imponitur potius quam substit o, quae est ea de tam in secundo quam in primo. maior autem separatio maiusque discrimen est inter institutionem & substitutionem. Rursus quaeritur, an sineque neptis neque nepos pervcniant adsdeicommissiim, ex substitutione vocetur L. Titius. Respondi manifestissimum esse non in hunc tantum casum substitutum esse L. Titium si fideicommissaria hereditas ad eum non perueniret,& moreretur iuuenis ac coelebs, sed etiam in illum si fideicommissaria hereditas ad eum non perueniret. nam quod in directis substitutionibus receptum est, ut via Casus ducatur ad alium .l .ia hoc iure, de vulg. subst.&in fideicommissariis,obtinet multo magis quae sustinentur& inducuntur saepe sola voluntatis coniectura, etiam nullo casu expressis,l.cum proponebatur.l.Titia .r. g. lti. de leg. L. nec adeo pendent ex verbis,ut etiam ubi verba aperta sunt,no possitnt non admittere quaestionem voluntatis.l .cum virum.C.de se

deicom. Et ob id l.quisquis deleg. 3. cum esset legatum & fideicommissum Iurisconsultus non satis habet probare verba

esse perspicua,sed probat etiam suffragari voluntatem. At,vr

899쪽

. DIFFE RENTIAR v Mdixi ante , c contrario voluntas sola lassicit, etiam si de fine

verba.

CONSULTATIO XXXVIII.

QVaedam sunt hodie M suere olim militiae As ossicia quae

iure licito emi & vendi potuerunt,ueluti ossicium adiutori, quaestoris Noueu.trigesimaquinta. & silentiarii, l. 3o. s. vlt. C.de in ossic. test. Sed & ex eo genere fuisse putem tribu natus & praeposituras numerorum, praeposituras castrorum, quod liqc beneficia leges permiserint dare modb magistrum militum modo quqstorem palatii. l. I.& 2.C.de offquqst. nec enim alio fine id permiserunt, quam ut ex eis qua tiam facerent, sicut de quod datur fisci patronis ut aliquot & ipsi nominent, S promoueant domesticos equitum S peditum, vel tribunos, Notarios,vel etiam assiciant illustraum titulo honorario.l. restituenda.C. de aduoc.diuersiudic. eo pertinet ut Mipsi parent sibi inde Quaestum aliquem, puta ex venditione inciorum aut dignitatem huiusmodi. Et ita hodie constat pleraque ossi 'a eorum qui quaestori parent sis vulgo dicitur Cancellaruis S praeposituras castrorum licito vendi potuisse semper. His cognitis,quod ex facto mihi proponitur accipe: Cecidit quidam prςpositura castrorum,eam impetrauit alius a moderatore prouinciae cui dandae vacantis praepositurae ius erat, &mox vendidit alteri, & partem pretii accepit, tum ablata emptori praepositura est, nouo quodam benescio principis restituto in integrum eius militiς possessore primo,quia

ea ceciderat. Quaeritur, an venditor residuam quantitatem pretii petere possit. an emptori teneatur nomine euictionis. Dixi venditori este actionem ex vendito residui pretii nomine ,emptori non esse ex empto euictionis nomine:quod ut in persimili specie eleganter respondit Paulus in l. Lucius. D. . de euiction. futuri casus euictionis post venditionem & eraditionem ad venditorem non pertineant. Futuros casus dicit & inopinatos scilicet, qualis est publicatio &adsignatio praediorum facta militibus pro emerito in dict. l. Lucius. Et Diuitigod by Cooste

900쪽

eiusdem generis est restitutio principis,quae non fit ex causis restitutionum solemnibus & Iure receptis, sed nouo beneficio,noua liberalitate principis. Haec si non esset inopinata Scin sperata deportatio non perimeret Ius patriae potestatis,

propter spem restitutionis.g. cum autem. Institui. qui b. mod.

ius por. l. l. vlt.C.de sent.poss. sicut propter spem postliminii constat non perimi eandem potestatem, & caetera Iura ciuium, sed suspendi: nam postliminium ex Iure gentium est, quo certius nullum est magis. Restitutionis quoque in integrum quae promittitur edicto Praetoris, Ius certum est, qua

de causa restituto in integrum minore xxv. an.si ei cui vendidi res euincatur,teneor non directa quidem, sed utili actione de euictione l. minor. de euictio. nec enim hic casus nouus Minopinatus est. Restitutio quae fit sponte principis, nec sino

iniuria possessoris,plane noua Ze inopinata res est, & eleganter in l. si per imprudentiam .eod. tit. Iniuriam quae emptori fit venditorem non debere contingere, & l. exceptione. D. de fideiuss. Iniuriam quae cui facta est, penes eum manere aequius esse quam ad alium transferri. Confirmatur etiam

hoc I. I. de peri.& comm .rei vendo quae venditorem ait ex his tantum causis teneri quae ex praecedenti tempore causam' euictionis parant. Confirmatur& argum. l. I. s. vi magistratus. de magist.con.l.L.F. si eo.de ad min. rer.ad civit. pert. Possim& aliis argumentis uti. Si emptori dederis in specie proposita

actionem de euictione,non dederis utique directam sed utilem id est,restitutoriam argum .d.l .minor. Non possis autem nec restitutoriam, quia euentus damni fortuitus restitutionem non indulget, i. verum. f. sciendum. D. de minor. Et aequius est imputari emptori cur temere ad eam emptionem accesserit, cur non prospexerit id euenire posse, Ut l.9. f. pen. locat. Postit aliud existimans aequum existimare. Sed hoc est aequius. Obtineat igitur l. si seruus communis. s. quod Vero. D.defiart. Quantum a Iure scripto recedimus, tantum ab

aequitate recedimus. Et in quaestionibus de aequitate. nisi hς- reamus Iuri scripto, plerumque sub auctoritate Iuris scientiae pernitiose erramus. l. si seruum. F. sequitur. D. de verb.

SEARCH

MENU NAVIGATION