장음표시 사용
121쪽
bant,&resilientes alios idem facere cogebant. Insecutus autem eos rex cum suis multa strage urgebat, quos offendebat conterebat: quos conterebat,iam gladii impressione quam finissimi equi impulsione Matronae fluuio ingurgitabat. Verum sicut inermes leuitate fluctuabant sui, sic S loricati pondere suo graues semel mersi
ante trinam demersionem Comitum suffragio retrahuntur, rebaptietatorum OP- probrium , si talis esset occasio reserentes. His autem & huiusmodi rex Comitem Angarianis molestiis trans eius, ubi tam in Briensi quam in Carnotens pago demolitus, nec cius praesentiam plus absentia, nec absentiam plus praesentia appetatur. Cumque Comes insufficientiam & inertiam suorum formidaret, regi Barones suos subripere,calet donis & promissis eos allicles, & diuersarum querimoniarum spem iores hi tutionis anicquam cum rege faciat pacem repromittens; inter quo Lancell-num Belensem domini Martini, dominum Paganum de monte Gaio, tuorum terra quasi in Buno posita securum agitandi Parisium porrigeret accessum ali gauit: hac eadem causa Radulfum de Balgensiaco cum coniugem germanam cognatam regis Hugonis Magni filiam haberet illexit: & utile proponens honcito, ut prouerbialiter dici solet, stimulus auum accelerat, multa stimulatus anxietate nobilem sororem incestuoso matrimonio Miloni de monte Leherii, cui supra memorauimus regem castrum reddidisse,irreuerenter copulavit. Quo facto & commeantium interrupit oportunitatem, d tanquam in ipso medio Franciae conclaui procellarum&guerrarum locauit antiquam importunitatem. Et dum eo cum eo cognatos Hu- amgonem de Castello forti Cretiacensem & Guidonem de Rupe forti surripit pasum Parisiensem & Stam pensem, si militia non prohibeatur guerris exponit. Et dum Comiti Theobaldo,& Breciensibus & Treceii patruo Hugoni & Trecensibus contra Parisienses & Sylvanectenses citra Sequanam Miloni ultra, patulus apitrio accelsus subripitur patriae ab alio aliis suffragari. Similiter Aurelianensibus cum Carnotenses, Dunenses, &Btienses suffragio Rodulfi Belgentiacen sis nullo opposito arcebantur. Rex vcro saepius supra dorsum eorum fabricabat, cui nec Angliae, nec Normanniae opum profusio parcebat, cum inclitus rex Henricus toto nisu, tota opera terram eius i in pugnabat, qui tantum his procellebatur, quantum si flamma cuncta minentur pelago subducere fontes. Interea contigit decedere Curbostensem Comitem Odonem, hominem non hominem, quia non rationalem, sed pecoralem filium Buchardi superbissimi C
mitis,qui tumultuosus mirae magnanimitatis, caput scelerator u cum ad regnum spirans quadam dic contra regem arma assumeret gladium de manu porrigentiS recipere refutauit astanti coniugi Comitissi; innective sic dicens .Probe nobilis Comiatii sa, nobili Comiti splendidum ensem laetabunda,quia qui Comes ante recipit rc hodie tibi reddet: verum e contrario domino disponente, contigit ut nec quid erat, nec quid esse volebat diem excederet, cum eadem die lancea percussus Comitis Stephani cx parte regis dimicantis regno pacem firmauerit, 3 sede suam guerram ad inferni nouissima infinite debellando transtulerit. Mortuo itaque filio Odone 4 Comite Comes Theobaldus cum matre,& per Milonem & per Hugonem quibuscunque poterant di donis & datis*pollicitis omnimodam dabat operam, ut si hoacum collatoribus castrum obtinere possent, regem omnino euiscerarent. E contra
rex & sui eos refellendo cum multo Δ sump:uoso labore ad obtinendum insudasset absq; praefati Hugonis deliberatione quia Comitis nepos erat,minimc potuit. Data ergo his explendis die & loco patenter malorum praesago, scilicet apud villam Epis copi Parisiensis Molaicum cum conuenissemus, S in parte nociva, & in parte inn tiua foret eius deliberatio. Et non potuimus quod volumus . nolumus quod potuimus. Abiurato siquidem ab illo Curbo illo castro cuius se heredem iactabat abiuras nobis omnibus omnes augurias, omnes tallias, omnes vexationes,omni uim L soclesia rum, &monasteriorum, possessonum,& datis obsidibus pro his omnibus, de quod Puteolum nunquid abs'. domini regis firmaret voluntate, perfidia non arto delusi redimimus. Nec mora cum nec dum congelatum, sed liquidum & rcccns adhuc sacramentum floccifieret, Hugo longa exasperatus captione instar canis diu cam nati, qui concepta di retenta longo tempore in vinculis insania solutus intolerabili-
122쪽
lerabiliter deus uiti excatenatus mordet, & discerpit, haud secus Hugo congela
tam liquefaciens nequitiam,stimulat, mouet adi audem,accelerat.Conscedciatus ergo regni de foederatis videlicet Palatino Comiti, T heobaldo, & egregio regi Ampiorum Henrico, cum dominum regem Ludovicum in Flandriam pro regni negotiis protecturum accepisset, collecto quantocunquc equitum & peditum potuit cxercitu, Puteolum castrum restituere deliberat, adiacentem pagum aut euersum iri, aut sibi subiicere maturat. Transiens ergo quodam sabbatho pereuersiim castrum, ubi tamen publicum regis permulsione patebat sorum mirabili fraude hic le- Curitatem praecone vociferatu micturando spondebat, ibidem quos ditiores addi ro secre poterat inopinato carceri detrudebat, di ut bellua frendens, di quicquid oc- rebat dile 'pens, Tauriacum villam beati Dionysii munitam cum Comitu Theobaldo si inditus euertere se luin, qui inde nos conueniens doli εἴ nequiliae gnarus, multa prece ut pro eo ad dominum regem intercedere, eadem die iransir mus, obtinuerat absentia nostri nullam absque dissa cultate arbitra usangredi, aut sica resistitur,omisino delere. Veram qui in parte Dei 5 beati Dionysii munitionem intrabant,d: Dei auxilio de loci praesidio munitis propugnaculis tam viriliter quam audacis lime resistebant. Hos autem citra Curboilum venientes cum domino regi, qui iam res veritatem a Normannia acceperat , occurreremus citissime: inquisita aduentus nostri causa, simplicitatem nostram derisit, Z cum multa indignatio nost. Hugonis Daudem aperiens, ad suifragandum ut be velocissime remisit.Et dum ioco rumpensi via exercitum colligens, nos rectiori &breuiori dirigimus hoc unum lio&Dequenti intuitu Monge assumentis, nec dum occupatae munitionis a gumentum quod Tristega turris in cadem munitione longa planitie s uereminens apparebat,quae capta munitione illico igne hoste solueretur. Et quia hostes t
tam viciniam rapiendo, de uallado occupabant,neminem occurrentium donis etiam aut promisiis nobiscum ducere poteramus: unde quanto pauciores,tanto secu-motcs, iam sole in vesperum declinante, cum quia hostes nostros tota die in nu-gnantes, cxpugnare non valentes fatigati parum substitiisent, nos ae si essemus, docorum cousorcio, speculata opportunitate, non sine magno periculo per medium o villa irruentres: quia quibus munieramus in propugnaculis nostrates portam Dara-L O in annuinte intrauimus; quia nostra exhilarari inii tu i Ab- halba hostium deridebant, multisque conuitus & opprobriis lacessiemes ad reci-
praesente, Ac defensoles & defensionem diuina manus protorta Cumque nost Oxam pauci de paucis eorum multi de multis vulnerati deficerent, alii multiplici su pruna lactica deportantur : alii raro vilissimo terrae aggero retrusi, cras aut tiost cra, morsibus luporum exponendi reponuntur. Necdum Puteolum repulli reclienant, cum Guillelmus Gartandentis,& do familia regis quam plures promptiores di val di' es armati 'elle suffragari accelerant : eos circa inuenire ad offendendam remiae audaciam toto animo peroptant, quos ipse dominus rex statam in auro
bat ultionem, tanto hilaris, tanto laetabundus, quanto eos si ibita strage inopina- Ei ultione inopinatam iniuriam strenue ulcisci contingeret: verum hostes cooni-
postpositi vi sui stagandum non tam celeriter venisse, quam e
pro facultate colligit exercitum: multis enim cum in locis guerra urgebat. Cum qire uastante dic Martis exercitum eduxisset, acies componit, duces proponitos a sit tarios S balistarios loco suo opponit, & pedetemina castro adhuc inanet secto in so propinquans, qui audierant Comitem Theobaldum se iactitaste contra eum iri campo dimicare consueta magnanimitarc pedes armato inier armatos descen-
remou iubet quos d cendere secum fecerat, ad audaciam inui erctantur sollicitat, ut fortissime dimicent, clamat. Quem quum adeo
exire, timide, sed capte elegerunt infra quendam foliatum antiquum diluti castri
123쪽
acies componere, ubiq; expectare in hoc callentes vi cum regis exercitus fossatum
innitereturconscendere: illic conscendere, acies ordinate exordinarentur, exordinate vacillatent; quod magna de parte contingere contigit: primo enim confres sionis impetu cum regii quiritis multa caede, mira audacia, a follata eos sicut victosta ulissent:exordinatis aciebus eos indifferenter insequentes, agitabant. Interea alias Bangentiacensis vir magnae sagacitatis de strenuitatis id ipsum quod contigit prius formidans exercitum celaverat in parte castri altitudine cuiusdam Loelesiae de opacitate vicinarum domorum incognitum, qui dum fugitiuos suos iam per portam exire videt, pansatum exercitum laitatis regiis militibus apponit graui simo impetu. Qui autem gregatim fugabant loricarum & armorum grauitate pe- λοdes grauant, ordinatam peditum aciem vix sustinere valentes per occupatum fossi, tum cum pedite rege post innumerosos ictus, post logam alternatim dimicationem
retrocesserunt,quantum sapientia praestet audaciae, licet sero animaduertetes, cum
si eos ordinati in campo expectarent voluntati suae eos omnino subiugarent. Verum cum acierum confusione soluti, nec equos suos reperire, nec quid facerent d liberarent,rex non suo,sed alieno insidens equo, animosus resistebat, clamosus uocabat nominatim audaciores,ne fugerent sollicitabat. Ipse autem inter hostiles cuneos exerto gladio,quibus poterat praestidio erat,sugaces refugabat ultra quam deceret maiestatem miles emeritus militis ossicio no regis singulariter decertabat. Cum autem corruere exercitum equo las lato solus prohibere non valeret, adest ar 'miger, qui primum reducit dextrarium, cui citissime insiliens vexillum pra ferens eum paucis in hostes regreditur, plures suorum captos mira strenuitate eripit,quosdam hostium validissimo impetu intercipit, &nculterius laedant exercitum, ac si Gades Herculis offendant, aut magno Oceano arceantur refugos repellit, quibus priusquam Puteolum regrediantur quingentorum militum Normannorum, aut amplior occurrit exercitus, qui firmationis venissent, exercitu corruente, maius damnum inferre fortassis potuissent. Cumq; regis exercitus circumquaque dispersus, alii Aurelianum, alii Stampas alii Pinerim retendissent, rex Tauricum fatigatus deueniens pullus vi armatis primo certamine taurus explicat cornua truncis,& septissimo pectore robur recolligens in hostem per serrum magni securus vulneris i
aut secum, rex exercitum reuocans strenuitati reformar, audaciam reparat, exerci'tus ruinam stultitiae, non imprudentiae reputat: ineuitabiliter his aliquando militiam subiacere reportat tanto ferocius&audacius,si opportunitas coindicet dimicare, iniuriam illatam punire, tam blanditiis quam minis excitare laborat. Et dum tam Franci,quam Normanni castri restitutioni insistunt: aderat enim cum Theobaldo Comite te exercitu Normannorum,de Milo de monte Leherii, de tam Hugo Cretiacensit squam frater eius Giner Comes de Rupe sorti, qui mille trecenti milites obsidionem Tauriaci nabantur: rex multo timore flectebatur,quibus poterat nocte & die lace Isere iniuriis nitebatur, ne victualia longe quaeritarent refragabatur. Restituto itaquetcastro continua septimana cum recedetibiis quibusdam Nor- εο mannorum Comes Theobaldus cum exercitu multo remansisset, recollecto robore rex bellicum mouet apparatum in manu forti Puteolum regreditur, hostem ob montem conterit per portam dimicando, o illatam iniuriam ulciscendo castro recludit, militum praesidia ne exeant reponit, antiquam antecessorum suorum destitutam motam, castro iactu lapidis propinquam occupat, castrum supererigit, miro labore mira anxietate, si trabes vincti Hausuris non erigentur contra fundibulari rum, balistariorum, sagittariorum , emissa pericula sustinentes grauissime quidem, cum qui cos angebant intra septa castri securi extra iaculantes, nullam meriti mali hostium vicissitudinem flagrat aemula victoriae interiorum Z exteriorum. Periculosa concertatio, de qui laeti fuerant regii quirites acerrime laedete iniuriarum memin Iarcs contenderent, nec ab incoepto desistunr, donec subitam, ac si fatalem muniti
Hem multo milite, multa armata munierunt, certi mox ut reccilerit rex, aulloci
Proximi importunitate se audacissime defendere aut hostium saeuissimo gladio mi-i cirrae interire. Rediens itaque Tauriacum, viresque recolligere alendo exercitui in Praelata mota modo cla cum paucis, modo palam cu multis per medias hostium
124쪽
acies, victualia tam periculose, quam audacter deferebat: donec quia Puteolensesi propria quitatis importunitate eos intolerabiliter urgentos ob seditionem minabantur rex quo minus castra imouit, prius villam fere uno milliario Puteolo propinquam occupat inopinate Palo & minime curiam interiorem cingit, dumque exercitus extra tentoria figit, Palatinus Comes Theobaldus collecto quantocunque Potuit dc siuorum & Normannorum exercitus robore,impetu validi s limo in eos irruit imparatos,nec dum munitos tam repellere, quam prosternere animatur. Cui cum rex armatus extra obuiasset,vicis liminaeampo grauissime dimicatur, indifferenter, i. i nccx , illam gladii Solius de victoria,quam de vita agitur: de trophaeo,quam 'de morte consulitur, viri mirabilis audaciae vidcres experimentum, quoniam cum exercitus Comitis ter tantum exercitu Regis numerosior milites regii in villam rettuli lent: rex ipse cum paucis videlicet nobilissimo Comite viro Madensit adulta consanguincasiuo Drogone Montiacensi duobus aut tribus aliis dedignatus villam timore rcgredi, memor pristinae virtutis, elegit hostium impetus armatorum grauissimos,&pene innumerabiles ictus, quam si coactus villam intrare coeatur propriae it enuitati,&rcgis excellentiae derogare. Cumque Comes I heobaldus iam se victorem arburatus,tentoria praeiaci Viromaniscnsis Comitis detruncare multa audacia inniteretur, assistit & Comes mira vclocitate, qui & impropcrans nunquam hactenus Brienses,contra Viromandenses, talia praesumpsisse irruit in cum, multoque conatu illatae iniuriae vicem rependens fortissime repcllit: cuius tam virtute, quam clamore regii exhilarati quirites in eos insiliunt: toto animo eorum I n uinem sitientes aggrediuntur, caedunt,dehonestant. & viq. Puteolum, etiam si porta sorderet maliis eorum retentis, pluribus intereriptis coactos rema serui,&ut se habeat belli dubius eue tuus, qui prius se victores arbitrabantur,erubes uni victos, do. Ient captos, deplorat intereptos.Cumq; rex deinceps in eos praeualeret, Comes au- tisi frequctatio. Prςritus Comes Octus recededi occasione, hester in vulneris fisce ptione regi nuntios delegat, itercello, es mittit, ut eu dominus rex secure Carnotu sue i creta gitat: cuius petitioni rex, ut erat dulcis,& vltra humanam opimonem insuetus, coicendens,cu multi dissuaderent, ne hoste illaouea tum i lib. deficietibus dimitteret, ne deinceps repetitas iniurias sustineret. reli io
'in H γης kb Lxi regis Comes Carnotu spe vana frustratus
recessi ,&quid felici principio incoepit, infausto sineterminauit: rex veto no tanta Puteolenter exheredauit, quam etiam castrum Putcoli dilutis marinis
Sed & alia vice longo pro tempore cum integram regis multis obsidibus, multis ό cacramentis reductus citat, iterata fraude recalcitrans ,&docilis se illam scelerum
Antellii Gallamientem Barone strenuu propria lancea perforastet: natiua & allueta didiscere perditionem non valuit, donoec via Hierosolymitana, sic & multorum ne quas aliorum eius omni veneno inflammatam nequitia interemptione extruxit.
tem Theobaldum, tam regni optimates, quam religiosi viri operam commodarct, iusto eorum arbitrio, qui contra regnum cospirantes ad propriam recuperationem querelatu, tam Rege Angliae, qua Comitem Theobaldum obligaueratumrerraco
mense idem castru clausura dirutu: se illete vcro multo fortius pecunia regis Angli
suscepit. Quod quide egregie iactu virorum iudicio ex ea Canonu auctoritate aista
125쪽
ptum est,ubi haec habetur sententia; obligationes contra pacem in irritum omnino
Quia sortissima regum dextera ossicii iure votivo reprimitur tyrannorum audacia,quotiens eos guerris lacessci vident infinite, gratulantur rapere pauperes, confundere Ecesesias destruere interpoliata licentia quam si liceret semper insanis i flammanter malignorum instar spirituum, qui quos timent perdere, magis trucibdant: quos speram retinere, omnino fouent,frumenta flammis apponunt, ut infinite crudelius devorent. Thomas siquidem de larua homo perditissimus, Ludouiu ico rege supra dictis & multis aliis guerris attendente pagum Laudunensem, Re- lmentem, Ambianensem diabolo de prosperante, quia stultorum prosperitas cos io perdere conlueuit,vsque adeo dilapidauerat, furore lupino deuorauerat,vi nec cie. ro Ecclesiasticae ultionis timore, nec populo aliqua humanitate pepercerit, omnia trucidans, omnia perdens, etiam sancti Iohannis Laudunensis monasterio i nctimoniarum duas villas peroptimas eripuerit, fortissima castella Cretiacum S: Noui
gentum, vallo mirabili, altis etiam turribus tanquam proprias munierit, desciit draconum cubile, de speluncam latronum adaptans totam lare terram tam rapinis,
quam incendiis immisericorditer exposuerit; cuius intolerabili fugata molestia, lcumsederet uel iaci generali conuentu Gallicana Ecclesia, ut in hostes veri sponsi Iesu Christi, hic etiam iudicii primordia, de damnatiuam promulgare incipiat sententiam venerabilis sanctae Romanae Ecclesiae legatus Cenoprestinus Episcopus imio
numerarum pullatus molestia querelarum, Ecclesiaru m, pauperu, dc orphanorum deuexationum tyrannidem mucrone beati Petri anathemate scilicet generali d truncans,cingulum militarem, & licet absenti decingit ab omni honore, tanquam sceleratum, infamatum, Christianinominis inimicum omnium iudicio deponit. Tanti itaque Concilii rex exoratus deploratione, citissimc in eum mouet CXcrcin itum,dcclero cui semper humillime haerebat comitatus, Cretiacum munitissimum castrum diuertit,armoru potentissima manu quin potius diuina,inopinate castrum occupat, turrim fortissiimam, ac si rusticanum tugurium expugnat, sceleratos con-
fundit,impios pie trucidar, id quos quia immisericordes offendit, immisericorditer detruncat. Videres castrum ac si igne con stari infernali,ut fateri non differre pugna- 3obit pro eo orbis terrarum contra insensatos:hac ergo potitus victoria successu urgere suos promptus cum ad aliud castrum nomine Nouigentum tetendisser,adest quici reserat, Nouerit serenitas tua,domine mi Rex,in hoc scelerato castro, scelerat illimos illos demorari, qui solo inferorum loco digni erant, illi inquam, qui occasio notussu vestro amillae commune non solum ciuitatem Laudunensem, sed & nobilem matris Domini cum multis aliis Ecclesiam igne succenderunt, nobiles ciuitares fore omnes,eo quod vera fide suffragari domino suo innitebantur Episcopo tam causa quam poena martyrigauerunt ipsum Episcopum Caldricum venerabilem Ecclesiae defensorem, non veriti manum mittere in Christum Domini, crudelissime interfecerunt, bestiis nudum de auibus in platea exposuerunt, digitum cum annulo
Ponti ficali truncaverunt dc cum ipso suo nequissimo persuasore Thomaturrim nostram ad nostri heredationem occupare concertauerunt. Dupliciter ergo reri animatus sceleratum aggreditur castrum,disrumpit, instar inferorum poenalia di sacria legaloca,innocentes dimittens,&noxios grauissime puniens, unus multorum iniurias ulciscitur,quoscunque homicidarum nequissimorum offendir, iustitiae stibiandus, milvorum, coruorum, d vulturum rapacitati pastum generalem exhibetas, ecpatibulo alligi praecipiens: quid mereantur, qui in Chri sto Domini manum mittere non verentur, edocuit. Subuersus ergo adulterinus castelli easdem villas sancto Iohanni t elli tuens ciuitatem Ambianensem, regressus turrim eiusdem ciuitatis A darcuius iam tyranni Ecclesias Sc totam vicinam dilapidantem obsedit, quam fere bi- soennali constanς obsidione ad deditionem defensores cogens expugnauit, CXPugnatam tunditus subuertit, eiusque subuersione pacem patriae regis fungens ossicio, qui non sine causa gladium portat gratatissime reformauit, de tam ipsum praefatum Thomam nequissimum quam suos,domino eiusdem perpetualiter exheredauid. N gitur quacunq; terrarum parte, locorum angustiis virtus regia coartari vi- datur scitur enim longas regibus esse manus,accelerat ad cum de finibus Bituriccni sium,
126쪽
sium, vir peritus linguaeq; venalis, Alardus Guilebaldi, qui satis Rhetoriae priuigni sui querelam deponens,domino Regi humillime supplicat, rogans quatenus nobilem Baronem Hannonem nomine variam vaccam cognomine Burbonenlcm dominum iustitiam recusantem,imperialiter unus traxerit: nepote maioris fratris, cacChenubaldi scilicet filium exheredantem tam praesumptuosa audacia compesceret& Francorum iudicio, eorum quis quid habere debeat determinaret.Rex itaq, tam amore iustitiae, quam Ecclesiarum&pauperum: seratione, ne hac occasione gii Ct rarii malitia pullulante pauperes deuexati alienae superbiae luerent poena, fatum Han nono frustra in causam vocari fecisset: recusabat enim de iustitia dissides o nulla remissus voluptate, aut pigritia ad partes Bituricensium cum exercitu multo retendit Germanicum eiusdem Hannonis mututissimum castrum deuertens multo conflictu impugnare contendit. Videns autem praefatus Hanno nullo polle resistere, lato & personae & castri, spe sublata hanc solam salutis suae reperie viam pedibus domini Regis prostratus,dc multorum admiratione i pius reuolutuli, ut in eum misericorditer ageret enlagitans: strum reddit,seipium regiae maiestatis arbitrio totu exponit,de quanto superbius se subduxerat,tanto humilius his e doctus iustitiae se reduxiti, Rex vero intento castro, & eode Hannone in Fracia a. reducto Francorii iudicio,aut concordia auunculi & nepotis luem tam iustissime quam piissime diremit, multorumq; opprestiones& labores sumptuoso sudore corrumpsit,
ta liaec & his sit milia in partib. illis crebro clemetissimeae quiete Ecclesiaru &pauperupatrare cosueuit, ista si stylo traderetur,taediu generaret supsedere di u Qvximu . Habet et scenis elatio hoc amplius superbia,ut cum haec superioritate, illa nihilominus dedignetur paritat ei cui illud conuenit poeticum ;
cs seret priorem, omnis potestas impatiens color. tis et i, rex Francorum Ludovicus, ea qua supereminebat Regi Anglorum, Duciqi Normannoru Henrico sublimitate in eum semper tanqua in flaudatum suu cflar batur: rex vero Anglorum, dc regni nobilitate, & diuitiarum opulentia. mirabili imserioritatis impatiens,suffragio nepotis Theobaldi Palatini Comitis & multotur ini emulotu vieius dominio derogaret regnum comouere,rege turbate nitebatur. 30 Reciprocatur ergo inter eos antiquarum guerraru rccidiua malitia, dum Rex Amplie cum Comite Theobaldo, quoniam eos Normannici & Carnotensis pagi coc putabat assinitas proximam Regis marchiam impugnare cocertant: Comite Monis tollensem, Stephanum alterius fiat rem alterius nepotem, ad alias partes, videlice Briensium cum exercitu transmittunt, formidatur ne absentia Comitis terra illam subito Rex occuparet, qui nec Normannis,nec Carnotcntibus,nec etiam Briensib. parcere sustinebat, cu in utrorurnq; medio tanqua in Ciremis positus,modo in istos, modo in illos terraru dissipatione crebro ctia conflictu regiae matellatis animo suato declarauerat.Verum quia Normannorii marchia,tam regum Angloruiquam Nor. mannorum ducum nobili prouidentia,&nouorum positione castrorum de inuada gQ lium fluminum decursu extra alias cingebatur, Rex l: his callebat trasitum in Normanniam,sibi affectans cum pauca milit si manu, ut secretius agendis pro ideat aacandem in archia contendens viros caute permittit,qui tanqua 'iator loricati sub
capis 5 gladiis cincti publicii via descendentes ad villam quae dicitur Vadii Rusa si subito rex iam pene lassatis per deciduum montis periculose acteteras opem opo
tunam ferre praecipitat, tam ville atrium quam munitam turre Ecclesiam pontine o suorum damno occupat.Cumque regem Ai gliae prope cum exercitu multo,ut semu' consueuit coperisset Barones suos asciscit. diurando vise sequaniux inuitat. Aduc tire festinant Comes Flandri xBalduinus apprime militatis elegans iuuenis Ecfac tisis,comes Andegavensis Fulco multiq; regni optimates grupta Normamaecla sera dum alii villa murisunt alii terram longa pace opimam ia rapinis, quam in En diis exponunt,dequod insolitu fuerat,praesente rcge Anglorum circv mqua ii dcua
127쪽
slantes intolerabiliter cosundunt. Interea ide rex Angliae castelli apparatum multa instantia praeparat,operosos sollicitat, & dum rex suum praesidio militum nuntium
relinquit, ipse suum proximo monte erigit castrum,ut eorum militari copia batillariorum S: sagittario tu repullione & cibaria terrae cis ex teret, pro his terram suam iugi necellitate cofundere coarctaret. Cui rex Francorii iaculata retorquens absq; mora vicem reddit, cum subito collecto exercitu, sicut qui tesseris ludit in aurora remeans nouum illud castrum,quod vulgo nominabatur Males essum, virtuose aggreditur multo conatu multa grauissimorum ictuum donatione de receptione: tali
enim foro tale vulgo soluitur Theloneon viriliter suppeditat, diripit, de pessumdat, de ad regni excelletiam, dc oppositi contumelia quicquid machinatum inde fucrat 'vera virtute dissoluit. Et quonia nulli fortuna aliquado parcit, potestiua dicaturi Si fortura voles.ses de Rhetore Consuti Si volet ccc eadem in es de Cons.le Rhetor. Rex Angliae per logos de mirabiles placidissimae,psperitatis successiis, quasi de sun
mo rotae descendens, mirabili de in ta ullo rerum auguratur eventu: cum ex hac Pa te rex Franciae ex parte Pontinorum Flandriae assinitate Comes Flandrensis,expa te & Normannorum Comes Fulco Andegacensis, omnino cum turbare, omnino cum aggredi,tota virtute contenderunt. at ne exteriorum tantum, sed interio-
Tum hominu suorum, Hugonis videlicet Gornace sis Comitis Oensis, Comitis Atabemallensis,& multorum aliorum lacessiebatur guerrarum iniuriis: qui etiam adcumulum mali intestino malitiae deuexabatur dispendio, cum & Cameriorum pri- uata factione perterritus, saepe lectum mutaret, saepe nocturno timori vigiles arm eos multiplicaret ante se dormientem scutum de gladium omni nocte constitui imperaret: horum vero unus H.nomine familiarium intimus, regis liberalitate ditatus potens & famosus fimosior proditor tam horribili factione deprehensus oculorum S genitalium amissione, cum laqueum suffocantem meruisset, misericorditer est damnatus. His&talibus rex nusquam securus, natiuae magnanimitatis conspicuus,
marto prouidus, etiam in ostiogladio cingebatur, nec quos fidiores habebat, extradoinos gladiis excingi, quaecunq; multa tanquam ludo impunitos sustinebat. Qua tempestate quida etiam Engetrannus de Caluo monte vir strenuus & cordatus audacter militari manu progrediens castellum,cui nomen Andcliacum quorundam factionectam munitis propugnaculis strenue occupauit, fretusq; regis praesidio o Cupatum audacissime muniuit, quo terra usq; ad fluuiu qui dicitur Andella, a fluuio Etlevsq; etiam ad potem S. Petri omnino subiaccre cogebat, qui multorum sic etiasuperiorum fretus comitatu,ipsi etiam regi in plano occurrebat, redeuntem reuerenter insequebatur,eiusq; terra a termino supradicto pro sua litebatur. Ex parte
tia Cinomannoru cum idem rex obsessis in turre Alceiaci castri praesidia ferre cum Comite Theobaldo multa mora decreuisset,a Comite Fulcone repulsam reseres de multos suotu,& eum castello eo inglorius facto, turrim amisit; cumq; his & talibus multo tepore anxiatus pene in unu declinassetaeum iam diuina propitiatio dure fia- sellato,es aliquatisper castigato aerat enim Ecclesiarum liberalis ditator,& et mo- synarum daplius dispe sator, sed lasciuus parcere,&a tantaeu depressione inseditur, ubleuare decreuisset ex insperato inferioritatis eius aduersitas in summa rotae prinsperitate subito reducitur,cu N altiores turbatores potii manu diuina,qua sua, aut supprime declinant, aut omnino desciunt,sicut ipsa diuinitas consueuit ia Pene desperatis & humano auxilio . sta cis mire dexteram misericorditer extendere.C rnes siquidem Flandrensis Balduinus, cuius grauissima infestatione grauiter ide rex infestabatur saepius in Normanniam irruens eum ad debelladum Oense castellum,& maritima vicinam,animo effrenis militiae vacaret subito,sed raro ictu in facie la cea percussus, deguatus tantilla sibi puidere plaga, mori no dedignatus,non tantum regi Angliae, sed omnibus deinceps finem faciens parcere elegit. Praefatus itaq; En- so serranus de Caluomsite,viraudacissimus,&eiusde regis insultator praesumptuosus cum beatae Mariae matris domini Rhotomagensis archiepiscopatus terram destructum iri non abhorreret, grauissimo tactus morbo per longam sui exagitationem per longam N intolerabile proprii corporis merita molestias , quid rcginae ccelorudebeatur icci scro addiscens vita decessit: Comes etiam Andegaue nisis Fulco, cur
128쪽
&Pprio hominio & multis sacramentis obsidum etia multiplicitate regi Ludovico
confoederatus esset auaritias desitati,pponens inconsulto rcge perfidia inflamatus. filiam sua regis A nglici filio Guillelmo nuptui tradidit, dc copactus sacramento inimicitias tali cum eo amicitiς comotus copula frauduletus dillo luit. Rex itaq; Ludo, uicus cum terra Normanniae ea de parte in cospectu suo silere coegisset, modo mulista, modo pauca manu indisseret et rapinis eam exponebat,ia regem, qua suos longa deuexationis consuetudine, omnino flocci facies vili pendebat, cum subito quadam die rex Angliae collectis multorum viribus speculatus regis Francorum improuida audaciam, ordinatas militu acies occulte in eum dirigit,incendiarii in cum exordito narie insiliant, prout milites armatos,ut fortius comittant pedites deponit, quacuqs
belli cauteli sibi aeuide potest sagaciter satagit. Rex autem cum suis nullis pruriti costituere dignatus apparatum in eos indiscrete, sed audaci sit me euolar, cum priores, qui dextras applicabant Viliacinenses,cum Buchardo Monmoriacensi,& Guidone
Claromsitens primam Normannorum aciem tortissima manu caedentes a campo Marte mirabili fugauerunt,& priores equitum aci cs super armatos pedites validissima manu repulerunt. Verum qui cos sequi .pposuerant, Franci incopositi extraordinare ordinatis id copositis acieb. insistentes, sicut se res in talibus habet, corum co- positam instantia ferre non valentes cesserui. Rex autem lapsum admiratus exercitum, ut consueuerat Mandunensis constantiam sui suorumq: praesidio armis consu-no lens quam decentius potest, non tamen sine magno erratici exercitus detrimento,
Andeliacum biperauit. Quo stibili euentus infortunio aliquatisper leuitate propria laesis, ne diutius hostes insultent, tanquam s vlterius Normanniam intrare non audeat.Solito multo animosior Mandunensis, &quod tantii virorum est constantior, cxercitu reuocat,abscies adscilcit,optimates regni inuitat die certa, & terra intrare de certainc celeberrimum inire regi Anglorum significat: de quod ei promittit tan- qua iureiurando, pactum persolucre festinat;irruens siquide in Normanniam mirabili exercitu eam depopulando,cum castrum munitissimu quod dicitur Viriacum, multo congressu expugnatu, incendio cCflagrati essecisset,Britolum usq; peruenit, qui aliquantisper intra demoratus,nec rege Anglorum videre,nec in quem sufficiat 3o illatam vindicare cupies iniuriam, ut etiam in Comitem Theobaldum redundaret, Carnotum regressus impetu validissimo urbe aggredicns, igne coflagrare concerta. bat, cum subito tam cleri, quam ciues beatae Dei genitricis Canusiam proseretes vepro eius amore tanqua Ecclesiς tutor principalis misericorditer parcat,deuotis lime supplicant; in suos aliena ne ulciscatur iniuriam implorant. Quorum rex supplicationibus regiae maiestatis inclinans celsitudinem,ne nobilis beatae Mariae cum ciuitate ime solueretur Ecclesia, Comiti Flandrensi Carolo mandat, ut exercitum reuocet,& Ecclesiae amore & timore ciuitati parcat: qui cum repatriassent momenta. neum infortunium longa,continua Z grauissima ultione punire non desistebant. Ea tempestate venerandae memoriae summum Pontificem Romanam Pasch,
o lem ab hac ad lucem perpetua contigit demigrare:cui cum de I 'liane Gaitano Ca cellario lectione canonica csilii tutus Papa Gelasius successisset, re cuiuida Burdini depositi Bracarensis archiepiscopi Imperatoris Henrici violentia in sedem Apostolica intrusi,5t populi Romani coductitia infestatione intolerabiliter fatigaretur,&a sancta sede eorum tyranide arceretur ad tutela de plectionem serenissimi regis Ludovici de Gallicanae Ecclesiae c6passionem, sicut antiquitus consueuerunt confugit: qui cum nauali subsidio, pauperie quippe multa angebatur, applicuisset Magalona arctam in pelago insula, cui superest solo Episcopo, clericis & rata familia cotempta,
singularis,&priuata, imo tamen,ppter mare comercium Sarracenorum impetus munitis, ima ciuitas a Dia. Rege, sta ta aduentu eius audierat destinati madati,depo-
, o fuimus die certum locumque viriliaci mutui colloquii cu eius benedictione: za regni
primitias obtuleramus gratanter reportauimus: cui cum Dn. Rex occurrere maturaret, nuntiatu est eunde summu Potificem podagrico morbo diu laborantem, tam Romanis quam Fraeis vitae dispositione pepercisse, cuius Apostolicis exequiis cum multi religiosoru virorii, de Ecclesiae praelatorum interesse sestinassent, astitit viroru
129쪽
riuatiua consanguinitate generosus,multo generosior moribus, qui cum In somnis proxima nocte apto satis, licet ignoto praesagio vidi siet sibi a persona praepotule L nam sub clii .imyde repositam, committi ne causa Ecclesiae Apostoli transitu perinclitaret ab ea, quae aderat Romana Ecclesa in summum Pontificem electus visionis vel ita em enucleatus animaduertit. Sublimatus itaq; tantae celsitudinis dignitate, gloriose humiliter, sed strenue Ecclesiae iura disponens amore & seruitio Domini Ludovici regis, S nobilis Adelaidis reginae neptis aptius Ecclesiasticis prouidebat
negotiis. Remis itaque celeburrimum celebrans Concilium, cum legatis Imper toris Henrici propace Ecclesiae sedere disterens in marchiam versus Mosonum oc. Currilser,nec profecisset, quemadmodum & antecessores fecerat anathematis vin- is culo pleno Francorum de Lotharingorum Concilio innodauit. Cum autem Ecclesiarum notiuis ditatus beneficiis gloriole Romam peruenisset gloriosa tam cleri, qua populi Rom. susceptus receptione, multis antecessorum superiorum Ecclesiae curam feliciteradatinistrabat. Nec multam adhuc in sede sancta fecerat mora, cum Romani eius tam nobilitati qua liberalitati fauen tes in t rusum ab Imperatore schi maticum Burdinum,apud stram sedentem,&ad lumina Apostolorum transeuntes clericos, genu flectere compellentem expugnatum tenuerunt,tortuoso animali camelo, tortuosum Antipapani, immo Antichristum, erudis & sanguinolentis pellib. Capr. nis amictum, transuersum superposuerunt,& ignominiam Ecclesiae Dei viciscentes, per medium ciuitatis via regia,ut magis publicarentur ducentcs,im peran- iste domino Papa Calixto perpetuo carcere in montanis Campamae prope S. Benedictum captiuatum damnauerunt, &ad tantae ultionis memoriae coseruationem in Camera palatii sub pedib. On. Papae conculcatu deDinxerunt. Dn.itaque Calixio gloriose praesidente,& raptores Italiae de A puliae perdomante pontificali cathedrae lucerna non sub medio. sed superposita moti clare elucebat beati Petri Ecclesia, & re-Ii quae urbis & extra antilla recuperantes diu gratissi ino fruebantur patrocinio. Cui cum in Apulia apud ciuitatem Botonium missus a Dia. Rege Ludovico pro quibusdam regni negotiis occurrissem, vir Apostolicus tam pro lan. Regis, quam promonasterii nostri reuerentia honorifice nos recepit, & diutius retinere vellet, si Ecci si e nostrae amore,& sociorum abbatis S. Germani socii & conuitati, & aliorum per- P. suasione non deuocarem ur. Peractis itaq; regni quae susceperamus negotiis, cupro' spere redire maturaremus,ut peregrinorum mos est hospitio sus epti, quadam villa cum finitis maritimis auroram expectando vestitum in lecto me recidi item semiuigilans videor videre me alto maris spatio exiguo lembo solum omni remigio dest, tutum vagari frequenti fluctuum motu, modo ascendendo modo descedendo periculose fluctuare perculsum horrido naufragii timore diuinitatis aures multo clamore sollicitare cum subito diuina propitiatione leuis & placida aura tanquam sudo aere suscitata tremulam dc tam periclitantem miserae nauiculae proram in directum retorquens, opinione citius applicans portum placidum apprehendit. Excitatus autem crepusculo, iter coeptum aggrediens cum visionem dc visionis inter- opretationem ,& memorare dc allignare cundo multa meditatione laborarem: timebam enim fluctuum in statione, aliquod graue infortunium mihi significari ; o currit subito puer familiaris,qui meos meque recognosccns, laetus & tristis singula rum educit Dia . nostri bonae memoriae abbatis Adae antecelloris detersum denuntiat , communem de persona nostra pleno conuentu factam electionem: sed quia inconsulto rege factum fuerat, meliores & religiosiores fratrem, milites etiam nobiliores cum obtulit Icnt domino regi electionem ut assensum praeberet, multis affectos conuitiis Aurelianis, castello inclusos reportat. Obortis itaque lachrymis patri spiritali & nutritori meo humanitatis N pietatis affectu compatiens de morte temporali grauiter dolens a perpetua cum deinde totis sitne diuinam implorabam s' propitiationem. Cum aulcm dc multorum consolatione communi, & ipsa mei discretione ad meipsum rediissem, triplici angebar dispendio, utrum contrado mini regis voluntatem electionem suscipiens Ecclesiae Romanae rigore &domini Papae Calixti, qui me diligebat auctoritate matrem Ecclesiam,qii et a mamilla gratis
simo liberalitatis suae gremio ducissime seuere no destiterat, dilapidare dc emuge
130쪽
utroq: dissipatore, occasione mei cum nunquam tale quid aisectassent sustinerem, utrum traircsFrancicos pro amore nostro deturpari de dehonestari regio carcere permitterem, utrum etiam pro his & huiusmodi eam postponere tantae improperium repulsae incurrere,cumq; de meis aliquem domino Papae, ut super his consuleret remittere deliberare ; subito occurrit nobis clericus Romanus nobilis de familiaris, qui quod sumptuoso labore per nostros volebamus, per seipsum facere votive suscepit praemisimus etiam de nostris cum eo qui venerat ad regem unum, utque finem turbari negotii confusio reperisset nobis referrent: neq; enim incaute regiis molestiis nos exponeremus.Subsequentes itaq; sicut si mari magno absq; renuge fluctua- Io remus, turbati incerti rei eventus, cum grauissime anxiaremur, Dei omnipotentis larga propitiatione, placida aura navitagantem nauem applicante inopinate redeunt,qui domini regis pacem,captorum uolutionem,electionis confirmationcm reportat. Hos aute ex hoc ipso voluntatis Dei argumentum assumeptes: volutas enim Dei fuit, ut cito occurreret quod volebamus,cum ad matrem Ecclesiam, Deo opitulante, peruenissemus, tam dulciter, tam sitialiter, tam nobiliter filium prodigum suscepit,vide dominum regem prius seuero, modo sereno vultu occurrentem A chiepiscopum Bituricensem, Episcopum Sylvanectensem & Ecclesiasticas plures Petibnas ibidem nos expectantes gratulantcr inuenerimus; qui cum multa ven ratione celerrime cum laetabundo frui conuentu nos suscepissent, sequente dieio sabbatho scilicet mediante me indignum ordinauit presbyterum.Sequente aut mdominica isti sunt dies ibidem ante sacratissimum corpus beati Dionysii Abbalem, licet immeritum consecrauit. Quo insueto Dei omnipotentiae facto,quato ab imo ad summum de stercore erigens pauperem, ut sedere cum principibus faceret, sublimauit tanto humiliorem de si fragilitas humana non impediat, in omnibus deuintionem manus tam dulcissima, tuam potentissima comparauit .Quae cum in omniubus clementer paruitati nostrae prosperata fuerit: nouit enim in issicientia nostri tam generis,quam scientiae inter antiquorum eradioru Ecclesiae recuperationem,& nouorum acquisitionem dc Ecclesiae circumquaq; augmentationem, de qdi sciorum restitutionem, siue institutionem, hoc potissimum&gratissimum, immo sum 3P mam praestitit miseratus praerogatiuam,quod sancte Ecclesiaesuae ad sanctoru immo sui honorem,ordinem sanctum, ibidem plene reformauit sanctae religionis propositum quod adeo fruendum peruenitur, absque sicandalo 3c perturbatione fratrem, licet non consueuerint,pacifice constituit. Cuius voluntatis diuinae escaciam lata libertatis bonae famae de terrenae opulentiae subsecuta est assiuentia, ut etiam in pri cntiarii na, quo magis nostra excitetur pusillanimitas quodam modo cognoscatur, nos ipsos remuneratione etiam temporali remunerare, cum & Apostolici reges Mprincipes stelicitatibus Ecclesiet congratulari delectet,gemmarum pretiosarum,auri de argenti, palliorum 8c aliorum Ecclesiasticorum ornamentorum assuentia exinde exuberet,ut recte dicere valeamus; Venerunt mihi omnia bona pariter cum il-ηo la. Quo experimento gloriae suturae Dei fratres succes res nostros obtestando per Dei misericordia, deterribile eius iudicium sollicitamus, ne sanct religione, quae de homines de Dominum conciliat, confracta cosolidat, perdita instaurauit,pauperi tem optime reposcere promittant: quia sicut timentibus Dominum nihil deest, non timentibus etiam regibus omniat ps quoque sibi deficiunt. Sequente itaque ordinationis vestrae anno, ne ingratitudine argueremur, sancta quippe Romana Ecdlesia ante nostra promotione tam Romae, quam alibi multis de diuersis Cociliis ta pro Ecclesia nostra, qua pro aliis agente benigne susceperat, gratator disserente audierat, negocia nostra me alternis erexerat ad eam vistanda properates a domino Papa Calixto dc tota curia honorifice valde recepti per sex mesesso cu apud eum demorando magno Concilio trecentorii aut amplius Episcoporu Lateriniscopositioni pacis de querela inuestituram astitissemus orationis causa se quentatis diuersis Sanctorii locis,videlicet S. Benedicti Callini, S. Bartholomaei B neuenti, S. Matthaei Salerni,S Nicolaitari, sanctorum Angelorum Gargam, domino opitulante, cum gratia dc domini Papae amore, dc firmatis Episcopalis prospere remeauimus. Cum aute de alia vic post aliquot annos nos dulcis lime ut magis ho