장음표시 사용
151쪽
diu retardare in suspicionem ceciderunt, eos casu aliquo vel infortunio impediri. Eo inJ proelio praesens fuerat Rex, sed circa se gens lua ceperunt diminui, & iam
Turci quo volebant ad libitum agitabant. Aliqui de Francia milites eum pernaenum traxerunt de proelio, de super illius montis verticem, qui non procul aberat,ascendere coegerunt: ubi steterunt cum paruo agmine, donec diei claritas se penitus absentaret,& noctis tenebrae singula denigrarent. Sed ubi nox obscura terrae supernciem obumbrauit, dixerunt quod usque ad ortum diei ibi nullatenus remanerent, de quod melius erat de monte descendere, Sc viam aliquam tenere, dc quacunque ducere vellet ire, quam ibi tota nocte inter hostium pericula remanere. Quis lapiens,qui sciret consulere in statu tam miserabilit Quia Rex multis vallatus Periculis, hostes eum undique circuibant, gentem suam perdiderat, nec de toto excrcitu erat aliquis qui viam sciret,qua tendere debuissent. Videlicet Deus qui sperantes in se omnino non deserit, ne desperationis periculum incideret,consei tionis scintillam adhibui liquia non multum de monte descenderant, s quando J viderunt ignes, quos sui homines de antegarda in castris ec circa tentoria faciebant: quos ubi pro certo cognouerunt ad eos accesserunt. Turci quia timebant ne se cursus de antegarda ad auxilium suorum accurrerent,dc maxime propter noctis caliginem abscesserunt. Quidam autem dicunt Regem cum paucis super montis verticem remansisse multos habens de suis aduersariis licet Regem esse ne icitent ipsum decibiliter insultantes: Rex vero in persona propria se viriliter defendebar. 2
Quia vero nox de prope aderat, quae sui s caligine J proelium diuidebat, Rex subtus quendam arborem se frondidit, J demum super eam ascendens cum gladio diu multumque hostes tu siler J expugnabat. Turci denique timentes sibi dum ratione noctis obscurae,ium ne succursum haberet aut veniret,illico recesserunt.
uomodo exercitus Francorum venit apud Satel am.
GANoo milites de antegarda viderunt Regem sic venire & de casu in stelicissimo , qui sibi acciderat, certificati fuere, ultra quam credi potest doloribus prosternati planctibus de ululatibus horribiliter aera repleuerunt. Pauci e- y
rant in toto agmine, qui non aliquem de suis amicis carnalibus perdidisser. N e-mO p Ierat eos reti nere,quin suum proximum qualem perdiderat, acclamaret. Vnus patrem, alius filium, alter fratrem, de alius auunculum ululabat. Inde Iactu mis N planctibus vltra modum intenti, poterant aduertere, si rationem vis doloris
ποσaliuosset J quantum eis periculum eminebat: quia si Turci statum exercitus
aduertissent, dum tantis doloribus vexabantur, de facili possent omnes occidere, aut captiuos vinculis mancipare. Tamen aliquos de suis receperunt, qui gladios Turcorum euaserant, de latitando per dumos ec latebras ad eos aufugerant. Scacorum numerus paucus fuit respectu ecrum qui in proelio ceciderunt. Ab illa dio coeperunt in exercitu hominum de equorum cibi rarescere dc penitus descere. Non reperiebatur, unde possent equi de homines sustentari, quia nulla species mercimoniae ad exercitum veniebat, de neminem inueniebant, ac si a facie e rum omnes penitus aufugissent. Maius etiam periculum erat, quod non erat in toto exercitu, qui in terra illa fuisset alias, nec qui sciret vias quo tendere debuissent: sed quasi oves errantes nunc ad laevam, nunc ad dextram, nunc per valles, nunc per ardua montium oberrabat. Tandem, sicut Domino plaeuit, post ascem sones montium de descensius vallium profundarum, ad ciuitatem Satelliae Por uenerunt. Et mirum;quia Turcos nusquam obuios habue sit, nec amplius insultus vel aliqua impedimeta ab eis pertuletu unde multi admirati degavisi sunt. Satellia est quaedam ciuitas in littore maris sita,6 est Imperatoris Graecorum. In confinio illius ciuitatis sunt multum bonae terrae arabiles de fructibus abundates,si coli ab imcolis potuissent sed nullum conferunt commodum nec agricolis, nec ciuibus illius
ciuitatis,quia Turci qui prope ciuitatem in castellis de munitionibus habitat i lcogut dc opprimul agricolas,quod agriculturς,nec operibus aliis vacare permittur a me
152쪽
Tamen intra ciuitatis moenia satis possunt recuperari cibaria,& quaecunque sunt homini necessaria:& in confinio,& insta metas ciuitatis sunt pulchri fontes & optimi,& praedia delectabilia, ubi densim complantatae sunt arbores omnimodi fructibus abundantes generis Non est ibi earum scarumlsorum rerum venalium,quia satis de bladis di vinis, Ac rebus aliis necctariis per mare nauigio aduehunt mercato res. Et bli contra oppressionem Turcorum circum manentium non duraret,nisi eis annuati in vectigalia redderet &tributa.Turci illam urbem appellant Achaliam, Unde mons magnus,qui prope eminet, & durat a monte Lixodone, usque ad insulam Cypri, quae Graece nuncupatur Athaliqua, sed nostri Gillicin re de Salustio eam appellauerunt,ia adhuc modo eodem nomine nuncupatur.
aeuamari Rex Dantia venis apud. viis thiam, o inde rere .POs ταλ M Rex ibi moram fecit per dies aliquos,ut exercitum recreationis
beneficio subleuaret, pedites suos in ciuitate dimisit, de ipse cum Baronibus& militibus transfretaturus mare conscendit, regionem lsau dc Ciliciae a parte sinistra, & ad dextram insulam Cypri dimisit. Mare pacificum & auram blandam habuerunt,&iuxta quandam ciuitatem, quae vocatur Seleutia ad portum sincti Simeonis appulerunt, qui decem millibus abest ab Antiochia, & ubi Q Farci fluuius per Antiochiam defluens, in mare decidens terminat cursum suum. Rai mundus Princeps Antiochiae postquam rumores audiuit de Rege Franciae,
qui cum manu militum in terra sua applicuerat, & non longe, valde gauisus est. Diu eius aduentum expectauerat cum maioribus Baronibus terrae suae ,& alterius gentis decenti comitatu cum gaudio obuiam occurrit, & eum cum Baronibus suis, & omni gente sua cum honore in ciuitatem inuoduxit. Populus & Uerus eum solenniter cum processione suscepit. Princeps modis omnibus studebat, quomodo per omnia voluntati Regis satisfaceret, & eum alliceret in amorem , etiam prius in Franciam magna praesentia & pretiosa localia transimiserat, quando pro certo audiuit quod crucem assumpserat: sperabat enim per auxilium Franco-3o rum super Turcos ciuitates & oppida deberet acquirere, de infra fines Sarracen
rum principatus sui potestatem dilatare. Confidebat etiam quod Alienordis RGgina, quae cum Rege veniebat, Regem in talem debetet inducere voluntatem maxime quia neptis eius erat filia Datris sui primogeniti Guillelmi Comitis Pi.ctauensis. Non fuit aliquis de Baronibus Franciae, qui cum Rege venerant, cui Princeps localia & dona non mitteret: differenter tamen secundum quod erant nobilitate &genere digniores: eos in hospitiis visitabat, &eis se pulchris sermonibus iucundu de affabile exhibebat. Tantam spem & fiducia in auxilium regis posse. erat, quod sibi videbatur ciuitates Halapiae, Caesaream & alias urbes & oppida e rum quae erant in confinio Antiochiae in potestatem suam de facili posse redigitho &sine dubio satis faciliter potuisset accidere secundum Principis opinionem, si voluntatem dc propositum Regis ad hoc inducere potuisset: quia Turci propter Regis aduentum mira formidine terrebantur, nec habebant propositum resistendi, nec tuendi munitiones suas; sed potius fugiendi, si Regem ad eos accedere contigillet. Princeps qui voluntatem regis pluries priuatim tentaverat, non sentiebat ab illo quod sentire cupiebat. sed suum propositum a suis petiti nibus penitus alienum. Quadam die venit ad eum coram Baronibus suis, & petitiones suas meliori modo quo potuit proposuit; multis rationibus ostendens, quod si vellet ad hoc intendere quod petebat, quod animae suae multum prosic ret , laudem plebis acquireret, de Christianitatis terminos in fines Turcorum plurimum dilataret.,Tunc rex cum suis Baronibus communicato consilio se
responditi Quod ad sepulchrum Domini se voverat, & proter hoc specialiter
crucem assumpserat, ec quod ex quo a regno Franciae recesserat, multa mala sibi occurrerunt,& fuerat multis incommodis impeditus, & hoc modo non habebant voluntatem mutandi propositum, nec noua negotia superinducere, sed ante omnia si posset votum suae peregrinationis pro quo mouerat adimplere: sed
153쪽
postea libenter audiret Principem, & alios Syriae Principes,&per eorum consili um libenter pro commodo christianitatis omni modo laboraret. Princeps satis intelligens per responsioncm Regis, petitiones suas vacuas fieri; magna contra regem ferbuit iracundia ab illa hora non cellauit in quantum potuit, in malum regis & dedecus machinare fetinue eo J quod Alienordis Regina uxor sua suis malis exhortationibus regem voluit deserere, de ab illo ad minus ad D tempus aliquori quodam diuortio separari. Regi fretitumi fuit a pluribus, quod Princeps in m tum suum modis omnibus satagebat,&procurabat,quomodo posset eum vel insidiis vel aliis incommodi simpedire. Et fiduJ Rex habito cum suis Baronibus secreto consilio de nocte cum gente sua ab urbis iamiis ellcgres Ius talum . . . . nec molem processioncm non habuit in discessu, qualem prius habuerat in ingressu. Multi fuerunt qui Regi nec immerito detrahentes, dixerunt, quod ab Antiochia S eius finibus tali modo discedere, ad dedecus & non ad honorem regium inrtia
Iuomodo Imperator L flemannia recessi a Conmminopoli frienis Hie salem res de mone omisis Thol a.
IN TE M M vero Conradus Imperator Alemanniae, qui post discessum Regis
Franciae in urbe Constantin poli cum residuo tantis suae hyemauerat, ubi eum Emmanuel Graecorum Imperator multis humanitatis obsequiis & multis honori bus extulerat, utpote virum tantae nobilitatis deccbat: veris initio transfretare pro posuit: intendebat enim Hierusalem & terram visitare promissionis, & votum suae peregrinationis, si posset,adimplere. Cui Imperator Graecorum nauigium complens sibi & genti suae praeparari praecepit, eumque multis frinisJ pretiosis cum ab
eo discederet honorauit. In trans igitur nauigium cum omni gente sua,&exponens carbasa ventis,aura flante pacitica, in breui portui applicuit Acconensi, k in urbe per aliquos dies smoraim es. J Postea equestri vehiculo ad sanctam ciuitatem Hierusalem cum magno cordis desiderio quantocius potuit peracccsstr cui Balduinus Rex cum suis Baronibus, Fulcherus Patriarcha cum magna cleri populique frequentia obuiam exierunt;& sic clerus cum processione capis sericis inda- , tus cum magna laetitia in sanctam ciuitatem introduxit. Eodem tempore applicuit vid portum Acconensem quidam nobilis homo de regno Franciae, vir magnanimus de fidelis Comes Tholosae Alphonsus nomine quondam filius Raimuntii Tholosae Comitis, qui tam magnis actibus claruit in illo magno exercitu qui Antiochiam & Hiem talem & totam terram Syriae Christianis legibus subdiderunt. Iste Ptinceps nobilis diu desideratus & expectatus fuerat in rigno Hierusalem: sperabant cnim per eius auxilium inimicis crucis virilius resistete, quia innata Mnaturali pollebat scientia eius gestis magnificis cius opera testimonium perhibebant. Magis etiam ci impendebatur honoris , propter patris sui merita, quoniam propter se multa bona fecisset in terra sicut sperabatur, nisi morte praeuentus K tam cito interis sci: nam cum mouisset ab urbe Acconensi S pergeret Hierusalem, vi loca sancta S sepulchrum Domini visitaret in urbe Caesarea in margine maris sita iacuit prima nocte: ubi filius perditionis,sed nescitur quis aut quare secerat, per venenum quod cibis miscuit,virum tam nobilem subito extinxit. Pro cuius mortum aduentu Regis Francia in Hierusalem.
IN T E et E A venit rumor in urbe Hierusalem,quod Rex Franciae ab urbe Antiocchiae discesserat,&directe ad urbem Tripolim cum suo exercitu veniebat. Hu- s iusmodi rumoribus excitatus Rex Hierusalem Balduinus conuocato cum suis Baronibus consilio obuiam ci misit Fulcherinum Patriarcham, ex parte sua rogatum, vi sine dilatione ad urbem sanctam iter suum dirigendit,ubiesi Imperator . . de Re Neu Baroni b.suis diu expectauerat de adhuc expectabat:verebatur enim ne PrincepSRutio cluae tale foedus vel pactione cum ipso iaceret, per qua ipsum in suis partibu*retinere
Per totam terram Syriae tam pauperes quam diuites doluerunt
154쪽
retinerer,vel etiam Comes Tripolis; maxime propter hoc quia eos consanguinitatis assini tas annectebat, cum posset de taciti in tantum fauorem allicere, quod poc set in finibus Tripolis remanere. Vcrum est quod tota terra quoniam squam J temporibus illis tenobat Christianitas in partibus illis transmarinis, principaliter diuidebatur in quatuor principatus. Primus erat regnum Hierusalem a parte meridiei, quod incipiebat a quodam riuulo, qui est inter Gibelee & Baruth duas ciuitates Fenicis regionis in maris margine, cui deserta quae sunt iuxta Ledaron terminum
imponebant sicut directe tenditur ad AEgyptum. Regnum fautemJ Hierusalem propter sui breuitatem principatum seu Baroniam appellamus. secunda Barcinia aro parte Boreae erat Tripolis Comitatus,&incipiebat a riuulo . . . usq; ad aliuriuulum, qui est inter Marnulia , & Valoniam,quae sunt similiter duae maritimae ciuitates. Tertia vero baronia est Antiochiae Principatus a parte Occidentali, incipiens similiter adicto rivulo usq; ad urbent Tarsis, unde beatus Paulus Apostolus extitit oriundus.&est in Ciliciae regione. Quarta paronia erat Comitatus de Roches quia parte Orientis incipiebat a quodam magno nemore, quod vocatur Marris, ultras uuium Euphrates penetras vi a in fines Paganorum. Isti quatuor Principes erant in partibus transmarinis magni Principes & pote tes: qui quando audierunt aduentum Imperatoris Alcmanniae de Regis Franciae quilibet istorum, cum spe di fiducia
istorum aduentum expectabat, berans pcr eorum auxilium ad minus ulteriusTum zo cos a suis sinibus elongare, δc ciuitates sibi finitimas vendicare que erant circa snes eorum locupletes,& rerum omnium abundantes, quas si possent acquirere, multum ellent thesauri sui resecti spoliis hostium, & termini suae potentiae dilatati. Et propter hoc quilibet istorum summopere procurabat, quomodo posset istos duos Potentes Principes ad partes ibas attrahere: miserunt enim sibi per nuntios lueras cum donis de localibus: nec Glum sibi, sed etiam Baronibus sibi domesticis . quo rum consilio putabant eorum negotia pertractari. Et maxime rex Hierusalem Bal. duinus d uabus de causis affinitatis patriae spe rabat esse propinquior ; ad hoc φ Rex Franciae ad partes suas citius deberet accedere: quia Comitatus Flandriae,unded e minus & oriundus extiterat, membrum est non minimum regni sui. Praeterea Im 3o perator Alemanni qui illuc diu expectauerat, cius adhuc quotidie praestolabatur aduentum;tune quia ibi erat non sui principalis intentio terminus & finis suae peregrinationis , de quia timebat ne alii tres praefati Principes aliquibus blanditiis eum in partibus suis detinerent,nusit ei obuiam Fulcarium Patriarcham, qui eunt multis sermonibus informauit, ostendendo quod prς ceteris regionibus citius deberet
ad sanctam ciuitatem accedere, tanquam ad suae peregrinationis complementum. . Nec praetereundum est quanto gaudio & quanta cordis laetitia, tanquam Angelus Domini re plus fuit a populo, qui omnes: maxime clerus cum processione exie. runt obuiam ei. Et sicut antiquitus pueri Hebraeorum Domino acclamabant. O. , sanna filio David: ita isti acclamabant; Beneductus qui venit in nomine Domini. o Rex Balduinus & omnes Barones cum Praelatis regni Hierusalem per loca sancta, quae multum videre desiderauerat solennitor conduxerunt. Inde factis orationi. bus & oblationibus prout decuit regiam maiestatem, ad suum hospitium , quod sibi parari fecerant, rebus omnibus necessariis praemunitum, cum comitatu nobili perduxerunt. Ibi fuit curia patens omnibus solenniter celebrata, rebus omnibus ferulis de abundans.
De Regibus, Earonibus, ct praetitis in Hierusalem congregaris. TN crastino conuenerunt principes,videlicet Imperator Alemanniae,Rex Fran- . 1 ciae, Rex Hierusalem, Patriarcha alii Barones, qui praesentes aderant, ut de
Io statu terne ad utilitatem Christianitatis unanimiter pertractarent. Ibi fuit eoim corditer ab omnibus ordinatum, quod in urbe Acconensi una die conuenirent. Ad hanc diem vene uni omnes Principes alieni, Barones, de magni homines rerrae Syriae qui commode adesse potuerant. Ad illud Partamentum fuit Conradus imperator Alemanniae, At dominus Otho frater suus clericus bonus, ciuitati sFtisngiae Episcopus: S teplianus Metensis Episcopus: Henricus Tullensis Episco
155쪽
pus frater Theodorici Flandriae Comitis: Theodinus Pontiuensis Episcopus, gusex praecepto Apostolico erat legatus in exercitu Imperatoris. De Principibus fuit ibi Henricus Dux Austriae frater imperatoris, d alius Dux nomine Guelphus,homo potens & nobilis, & Ferricus Dux Souauiae nepos Imperatoris, primogenita fratris sui filius, qui post decet tum auunculi sui sceptrum Imperiale tenuit,&sfiga citer&nobiliter rexit. Ibi s militer fuit Hermandus Bernar ius do Handis,qui postea fuit Dux Batoariae; Guillermus Marchisius de Monte Fereati sororis imperatoris; Comes de Blandras, qui sororem Guillermi Marchisii de sponsa uerat. Isti duo magni homines erant de nobiles de terra Lomisardiae, qui
cum Imperatore illo die in conuentu Procerum conuenerunt; 3c multi alii uobiles, quorum nomina censuimus reticere. Ex parte alia fuit Ludovicus Rex Frar
ciae; Godefridus Episcopus Burgonensis; Arnulphus Episcopus Lisensis.Guille
mus de Florentia presbyter Cardinalis exmandato summi Pontificis legatus in C ercitu Regis Franciae; Robertus Comes de Pertico, frater regis; Henricus filius Theobaldi veteris Comitis Campaniae, homo iuuenis, largus, de sapiens, corda magnanimus. Hic desponsauerat filiam regis Franciae nomine Mariam. Ibi erat similiter Thierricus Comes Flandriae, Princeps diues & nobilis, s rorius Balduini regis ΙHierusalem. Ibi similiter erat Yuo de Nigella in episcopatu Nouiomcni , homo formae elegantis, de pollens sapientia naturaliter. Multi etiam nobiles Et potentes de regno Franciae ibi praesentes adsuerunt,quorum nomina r licemuS. De 2
terra Syriae fuit ibi praesens, videlicet Balduinus Rex Hierusalem, Fouchariis Patriarcha Mater regis Balduini, mulier bona & sapiens, forma & exemplum aliis continentiae tridualis. Ibi similiter fuerunt multi Ecclesiarum Praelati. Balduinus Archiepiscopus Caesariensis, Robertus Archiepiscopus Nazarenus; Rogerus Epia scopus Acconen sis, Bernardus Episcopus Sydoniensis, Guillelmus epit copus B rut bensis, Adam episcopus Beliuensis, Girardus ei' scopus Bebellemi tenus, R bertus magi ster templi, Rai mundus magistet hospitalis. De Baronibus Syriae, Ma Dasses Comes stabularius regis Philippi, Elinandus Comes Tabariensis, G rardus Comes Sydoniae, Galterus Comes Caesariensis, Pagnus dominus terrae,quam vi nuuium lordanis habitant Christiani, Hon hedus Comes de Tormino, Guille somus Comes Banethensis, de multi alii diuersarum regionum, qui in urbe Acc Densi propter negotium Terrae Sanctae illa die fuerunt congregati. . Tuomodo nomi considium habummi deo denda Damasco, o suomedis
IN illo conuentu procerum lc praelatorum secundum diuersas opiniones multa
fuerunt prolata consilia dc diuersae rationes ostensae ad ducendum Claristianit iis exercitum ad diuersas partes , secundum quod maior necessitas perurgebar. Tandem ab omnibus fuit lac concorditer ω firmiter ordinatum consilium , quod . Damasci ciuitatem obsiderent. Tunc fuit indictum de ex parte Regum de Bar
num communiter acclamatum, quod omnes una die conuenirent ad urbem Tlia
bariae armis eranstrumentis bellicis praemuniti de ad praelium praeparati. Hoc actum anno Domini in illesimo dc quadragesimo secundo, vigesima die Mensis Maii. Illi duo magni Principes, qui de longinquis nationibus ad peregrinat dum venerant in Hierusalem, & alii Barones de regno, praefixa die pedet iris p puli de equestris militiae venerunt Thabariam, quae in Evangelio vocatur Caeωrea Philippi. Illuc delata fuit crux sancta cum masna deuotione a Fouchatio Pheriarcha : quia moris erat tunc temporis apud Claristianam militiam semper illam praeferri in negotiis proeliorum. illucvonsuluerunt Principes alieni Bar nes patriae, utpote gnaros, vitare locorum pericula, & ua parte ciuitas erat obsidenda: qui dederunt consilium , in quo omnes alii Vnanii niter consenserunt: quia videlicet consonum de utile veritati, quod omnes primo intenderent ecvnanimiter laborarent occupare tardi nos dc praedia, quae ex una parte circum-cunt ciuitatem : quia erant in eis munitiones de turres altae, ubi Turci ma-
156쪽
xime confidebant, de muri lutei interclusum cingentes, praediaque secundum
quod quilibet Turcorum suam intercluserat portionein. Et bcnc videbatur esic νς.ium,quod praediis occupatis de facili ciuitas caperetur. Rcbus igitur taliter ordina. tis,in craltino mouerunt castra & transierunt montem Libani, de qco Scripturae sacrae multis locis faciunt mentionem,&est inter Belinas S: Damascum. Pos h descensum monti, Libani venerunt ad quandain villam quae vocatur Daire, ubit aes tentoria locati Erunt. O quam pulchra & delectabilis erat visu facies exe citus, ubi tot erant houa tentoria dc pampivones, diuersis armorum speciebus Rcoloribus di fierentes, de diuersae Principiam banneriae aiirae leuis impulsionibus is crepitantes. A qitatuor vel quinque millibus distabat a ciuitate Damasci i ita quod totam urbem cum muris de turribus quasi sub oculis positam , plane poterant intueri. Turci autem super altitudines munitionum ascendentes intuebantur exercitum,cuius aduentum mirabiliter formidabant. Nec mirum, quia fere totam
nobilitatem Christianae militiae tam decenter coiitra se pii gnaturam accedcre
R ns Damasci maior es h dc metropolis illius terrae,quae minor Syria vocatur, vel alio nomine Fenicia Libani,de qua Propheta dicit: Caput Syriae Damato sciis quidam seruus Abrahae nomino Damas fundauit olim, cuius nomen ciuitas sortita est, id talis nominis diu nuncupata. Situs urbis in quadam planicie: terra sicca&sterilis : tam et 'eam foecundant agricolae pei fluuium qui dulcetidit de monte, quem diuidunt in rivulos per meatus densos inhumqvel per instrumcnta lignorum concaua,&faciutat eos defluere ubi volunt, de ubi neces litas est humoris. Αparte vero Orientis secus utrasque ripas illius fluminis est immensa densitas arbo rum portantium omnimodaes species t actuum,5 late terram occupant usque prope moenia ciuitatis. Mane autem facto arma capescit elar sti militia, S: totam sentem suam tantummodo in ties acies ordinarunt. Primae cohortis duci5rfuit Rex Hierusale in cum suis indigenis, quia plus nouerant de rebus patris de desitu ciuiro talis quam alienigenae peregrini. Secundam aciem duxit Rex Planetae cum suis Francigenis, ut priinae succurreret. si forte videret eam periculo subiaccre. Retrogardam secit Imperator cum suis Theutonicis. 'Et sic tribus aciebus ordinati versus urbem pugnaturi cum liostibus accesserunt. A parte Orientali unde gens nostra veniebat, erat situs ciuitatis δἰ praedia a parte boreae per quatuor vel quinque millia ciuitatem cingentia, magnis arboribus consta, quae magnae siluae seu magna nemoris erigiem praetendebant. Praeterea quod nostris maioris erat discriminis, erant praedia interclusa muris compactis bitumine: quia in partibus illis non es h lapidum copia, de terraecis quasi turribus, ubi Turci nostris nocituri in insidiis latitabant. Praeterea erant ibi angustae , taeducentes de horto ad hortum, terminan- ο tes ad unam viam communem aliquantulum largiorem, quae directe ducebat ad ciuitatem; tamen ita strictam , quod vix poterat unus homo cum equo vel asino fructibus onerato usque ad ciuitatem pertransire. A parte illa videbatur ciuitas inexpugnabilis, tum propter muros terraceos, ut diximus, tum propter iuulos per hortos ex naturalibus fontibus defluentes 5 propter strictas vias, quae muris ter- raceis ex utroque latere cingebantur. Tamen consensu Principum sic fuit ordinatum, quod totus exercitus per illos hortos usque ad ciuitatem, licet graui laboreo periculo penetraret: Quoniam si aliquo modo horti de praedia sic penetrando potuissent occupari, ciuitas a parte illa nullo murorum ambitu clauia, semica pia videbatur. Praeterea quod exercitui non modicum prosi . . . . conscrebantiso iam maturis alboribus poterant legi fructus cuiuslibct speciei de a parte illa quae fluuiorum Damasci, sine quibus equi & homines dimicare non poterant, inter urbem 5 exercitum late medio desuebant
157쪽
Iuomodo Turci Damasi raptisuerunt.
TV N c prςcepit Rex Balduinus qui prima ducebat aciem qegens sua in horios
irrumperent. Sed hoc fuit primo difficile,quia a parte altera terraceorum murorum & in limitibus strictis murorum ambitu interclusis erant Turci, qui per senestriculas longas de strictas, quas archerias vocant, nostros lanceis cominus , A se gittis eminus,prout poterant, intestabant, quos nostri nec videre, nec ad eos accodere poterant. Et erant Turcorum plurimi qui de illis latibulis egredientes, se audacter media via nostris militibus opponebant,dceis transitum toto conamine prinhibebant. Omnes Turci ad pugnandum utiles ab urbe communiter egressi fuerat, .
totis viribus repugnantes,ne nostri hortos & praedia occuparent. Inter cetera tam iopericulosa discrimina, unum fuit quod nostris plurimum nocuit: quia per hortos sparsim erant turriculae fortes & ardue quas diuites Damasci in hortis propriis coim strui fecerant,ubi,si necesse sibi foret, sese reciperent, quando fructus suos maturit lis tempore colligebant. Illae turres erant sagittariis munitissimae, a quibus nostri multa grauia sunt perpessii,quia eos sagittis eminus infestabant: Ac quando improui- s transeundo cominus accedebant,Turci ab alto grossis lapidibus obruebant. duc nostri in illo tam periculoso certamine multis grauaminibus arcebantur, quia sape riebantur lanceis per fenestras, saxis quatiebantur a Turcis, qui super altitudinest utrium eminebant: de sic Turci de nostris multos equos de homines occiderunt. Propter hoc Principes postea plurimum doluerunt, poenitentes quod urbem a parte illa ,pposiverant oblidere. Quod ut vidit Rex Balduinus & omnes sui Larones ira magna & indignatione ferbuerunt, de ex parte didicerunt, quod sine magno perinculo & damno usque ad urbem tali modo non poterant penetrare. Tunc reuertentes opposuerunt se viarum lateribus,& coeperunt sortiter sternere muros terraceos:
Turcos quos ibi repereriint interclusios,quibus non crat sugiendi facultas,nec quς- rendi latibula, in os gladia peremerunt, multosque quibus pepercit gladius iccum vinculis attraxerunt. Et sic nostri multis locis illos muros terraceos prostrauerunt, de Turcorum multum sanguinem effuderunt. Quando Turci, qui per hortos circunquam dispersi fuerunt, murorum ruinam de suorum strage perceperunt, versus urbem territi quatocius aufugerunt. Et tunc primo nostri viri per vias horto , - Οmine prohibente,libere penetrarunt.SedTurci qui bene sciebant,quod nostri postrantum laborem propter se& equos suos adaquandos ad fluuiu venire contenderodi maxime cognouerui, q, a parte illa erat ciuitas obsidenda robur totius suae gentis cotra nostros opposuerunt,& ripas fluminis sagittariis debalistariis de robusto milite munierunt,ne nostri ad fluuium attingerent, propter equos exercitus adaquandos. Postquam autem acies Regis Balduini ab hortorum latibulis est egressa, sicut ce uus desiderat ad fontes aquarum,ita anhelabat ad aquas fluminis, quod prope mc nia ciuitatis di fluebat. Cum igitur gentem suam aliquantulum dispersam interim in aciem collegisset, ut per Turcorum cuneos ad latices fluuij tentaret irrumpcre, Turci magna virtute aditum prohibentes retrorsum Regis aciem repulerunt. Tu nostri ira A verecundia calescentcs,sursum sese in agmine collegerunt, suuium lucrari in isto conamine sese ad inuicem iactitantes . . Tunc impetu facto in aceruos hostium violenter conflixerunt: & fuit ibi diu de sortiter dimicatum, sed nostri Di dem cesserunt iterum, quia Turci pro vita de patria libertate acriter dimicabam. Lento gradu sequebariar Regis Francorum acies, quae primae cohorti, si necesse ecset ferret auxilium, vel saltem alternatim subueniret fusiis studio pruliandi. Imperator vltimo suam ducebat aciem, cauens ne forte Turcorum latentes insidiae ab liqua parte subito prosilirent. Cum videret crgo duas praeccdentes acies ulterius no progrcdi,interrogauit quidnam esset, de quare fixo gressi liter restitisset Dictum fuit et,qiiod prima cum Turcis conflictum inierat, qui egressi ab urbe ante ripam Iosuminis totis vitibus resistebant. Sed quando Theutonici hoc audiςrunt, utpote homines impatientissimi, de qui non sunt in armorum negotiis circumspecti, sed 'propria capitis dementia luribundi, relicto ordine in quo erat in acie costituti, passim cum impetu cucurrerunt. Cucurrit etiam cum ccteris Imperator, dc per medium phalangis Regis Franciae sine ordine penetrantes,vsque ad locum certaminis
158쪽
furore Theutonico proruperunt. Tunc pedites terrae se mandauerunt,eleuatis suis longis mucronibus elypeisque praetensis super Turcos acriter irruerunt. Quorum impetum Turci diu sustinere non valentes terga verterunt, & sole ultra ciuitatis moenia receperunt. Sicque nos iii ad usus suos aquis fluminis libere sunt Potiti. m Turco quem Impreator per media lauit. ιIN eonilictu illo ad laudem Imperatoris accidit quid dignum memoria. Quidam Turcus armatus lorica de ocreis eum inuaserat,& instantissime perurge. ao bat. Imperator mucronem tenuit, quem de bonis solum elegerat, erectumque potenti brachio, non impune fecit descendere i Nam percussit eum inter collum de sinistrum humerum ictu mirabili: ita quod ensis secuit totum pectus cum humetis, de descendit obliquando usque ad latus dextrum , taliter quod pars dexterior absciso penitus cum capite cecidit super terram. Et tunc omnes I urisci qui totum tam formidabilem viderant, stupefacti, statim fugae remedio nostrorum gladios euaserunt. Quod cum aliis retulissent, auditores eorum in desperationem ceciderunt, non sperantes, quod se pollent lucri contra eos, nec gentem tantae fortitudinis sustinere. Posteaquam autem nostri lucrati sunt hortos,&praedia,& vada fluminis, fixo xerunt tentoria, de hortis & tardinis multa commoda perceperunt: vidclicet pro pter equos id herbam de pabula, de propter homines in arboribus fructus diuer ii generis iam maturos: Turci autem ascendentes super muros ciuitatis, Vid runt exercitum tot de tantis pampilionibus more suo dispositis in ambitu ciuitatis tantam saperficiem terrae latius occupant cm i satis animaduerterunt, quod tam forti exercitui diu resistere non poterant, & quod . . . f acti J erat captio uitatis. Timuerunt igitur ne nostri insultum facerent, de in urbem cito irrumperent , oc sic omnes cum uxoribus dc liberis in ore gladij trucidarent. Idcirco inter se consilium inierunt; de fuit ab omnibus ordinatum , quod per o miles vicos ciuitatis a parte obsidionis pluribus locis ex grossis lignis ex transso uerso vicorum repagula ponerentur : Quia si forte , quod verebantur, accide ret, dum nostri ligna 8c repagula scindere intenderent, cum fragore nimio 8ctu. multu, ipsi possent interim per alias portas cum uxoribus ec liberis exire, de s gere velociter, donec possunt tutum refugium in suorum vicinis ciuitatibus reperire. Quod sicut ordinauerunt, sic de fecerunt. Signum erat quod non habebant propositum resistendi nec continuandi, si viderent sibi aliquod in sortu nium immineret quia plures iam sarcinas alligassent quas secum, si fugere contin
o pymodo novi consilio quorundam proditorum rellauerunt L Di Damasci. TV N c non erat dissicile tantis Principibus ei uitatem Damasci capere, si Do
minus eorum actibus desuper aspirare voluisset, dc vota percgrinationis corum acceptasset i Sed forte meritis suis exigentibus, de peccatis suis impedientibus, eorum operibus noluit consentire: vel sorte per sentes alias futuris temporibus factum tam nobile praeuiderat consummari: de sic forsitan per fraudem de malitiam inimici sustinuit illud tam nobile negotium impediri. Nam prudenti res Tu rcorum, quia hostibus armis nocere non poterant, aliam nocendi viam in animo conceperunt. Noverant enim corda aliquorum debaronibus Syriae,qui tanatae cupiditatis crant de auaritiae, quod de facili possunt corrumpi muneribus ; 5c petu, proditionis viam ad hoc possunt attrahi, quod fallerent Reges de alios Principes Christianos. Cognouerant enim quod fortitudinem tantae gentis bello superato non poterant idcirco cos per suos Principes armis auariti et vincere tontaueriit. Pro pterea ad illo, Barones quos apto siditioni nouera cladestinos miserui nuncios, pquos magna census de diuitiarum copiam promiserunt. Et hoc Pimttebant optimi a
159쪽
Calmonibus i attonibwJame omnia confirmare, si tantum sacerent,quod ab ilito loco quo relidebat exercitus, obsidio Iolueretur. Verum est quod illi Barones tantae proditionis actores de terra byriae fuerunt, sed eorum nomina & generis sulprincipia & terras suae dominationis caret tiaret J historia: quia erant adhuc aliqui sui generis successores, qui si audi sient suos parentes vel amicos proditionis vocatos crimine, aequo animo non tulissent. Illi ergo qui officium Iudae contra Dominum& eius exercitum sibi assumpserant, cum imperatore & Rege Franciae de Rege Hierusalem in fraude locuti sunt: dicentes, quod per pravum consilium decepti fuerant,quando a parte hortorum & fluminis ciuitatem obsederant,quonia a parte illa ad capiendum fortior videbatur, & ad urbem propter hortos & flumen grauior inest accessus. propter hoc bona fide consulebant, quod antequam omnino labores a latere mitterent, & in otium tempus expenderent, exercitum a loco suo amoueri praeciperent,&in parte altera in opposito latere ciuitatis obsidionem locari: quia sicut dicebant in parte altera ciuitatis, quae est contra Orientem &contra Meriti iem non sunt horti, nec arbores, quibus posset accessias impediti. Praeterea a parte illa muri erant imi & fragiles, nee crat necesse petrarias erigere, sed sorte primo co- Pressu poterat capi ciuitas,& totus ambitus murorum occupari. Tunc Reges& lieni Principes dictis eorum, proh dolori fidem adhibentes, & eos bona intentione dedisse tale consilium aestimantes, praeconari fecerunt, ut omnes sua tentoria euellerent, & Barones sibi nominanάos ubi eos ducerent, unanimiter sequeretur. Σ. TuncOmnes communiter sua tentoria collegerunt & sociati sunt praeuios prodit clares, qui duxerunt exercitum in partem oppositam ciuitatis, in loco tali unde sci bant certissime,quod nullo modo poterat ciuitas expugnari, Zt in loco sterili Sc Mido,ubi propter defectum rerum omnium diu non poterat exercitus residere. Ibi λxerunt vexilla Principum, di imperant tentoria collocari. Non multum temporis ibi resederat exercitust quando Principes cognouerunt quod proditione decepti fuerant,& quod illi proditores per magnam malitiam ibi fecerant tentoria trans . portari, quoniam omnino vada fluminis perdiderunt,sine quo tantus exercitus dia durare non poterat, & fructus hortorum delectabiles ad vel dendum, qui toti exe citui multa commoda conserebant. nostraperte apoduione Sarracenorum bonumproposi
TV N c coeperunt cibaria in exercitu rarescere dc penitus descere : ita quod propter defectum victualiu omnes in magna angustia laborarent, & maxime alienigenae peregrini, quia a finibus Syriae ad exercitum cibaria deserti non poterante propter hoc maxime peregrini victualibus indigebant quia dictum fuerat eis quod ciuitas contra tantam gentem diu resistere non poterat; in qua multam copiam victualium reperirent: de quod frustra se tantis victualibus onerarent. Principes reuersi ad semetipsos, quando viderunt se sic deceptos, statum exercitus tam misera- 'bilem, de omnia totaliter deficere, quibus possent equi de homines sestentari , irati fuerunt valde, de mirabiliter stupefacti, aggrediendi ciuitatem dc petrarias erigendi,ab illa hora voluntatem de propositum amiserunt totaliter. Sciebant enim certio sime quod vacuus esset labor.&sumptus pro nihilo sunderentur: Ad loca autem v de venerant, & ubi primo castra posuerant reuerti non poterant, quia quam cito ab illo loco translatus fuit exercitus, statim Turci ab urbe egressi sunt, de tot ibi sec runt repagula,concauitates in humo profundissimas, de annexiones arborum decisarum fortes & impenetrabiles, quas sagittariis & arbalistariis in tanta multitudine munierunt, quod facilius videbatur quandam fortissimam ciuitatem posse capere. qua per difficultates illas per violentiam penetrare. Praeterea bene videbatur quod ibi morari no poterant,quia hominibus omnino deficiebat victualia,de equis & pc-Coribus cum potibus alimenta. Tunc Imperator Alemanniae & Rex Franciae inter se locuti sunt & dixerunt quod Barones indigenae cos prodiderant, quorum fidelitati corpora sua de hominum suorum de negotium Iesu Christi commi serunt,ut per eorum consitum ad honorem Dei Christianitatis negotia tractarentur, de eos pcrmalitiam
160쪽
malitiam in talem locum adduxerant, unde nec honor sibi nec Christianitatis utiliatas poterat euenire: nec tempus in otium consumerent, de in vacuum laborarem.
Consenserunt omnes in hoc ut ab illa obsidione recederent, & a proditione Syrianorum de cetero cautius prςcauerent. Noverant enim quod Pullani in illa obsidio. ne nihil commodi contulissent sed magis propositum perpetrassent. Pullani dicii tur qui de patre Francigeno & matre Syriana, vel de patre Syriatio & matre Franci-gena generantur. Taliter recesserunt isti duo Principes magni Barones, omnes Principes Christianitatis nobilitate & potentia praecellentes. & nihil fecerunt illa vice quod pertineret ad honorem imperialem , de ad decus regiae maiestatis. Eo Tunc coeperunt vilescere & taedere apud istos duos Principes negotia terrae sanis Elae, nec de cetero aliquid magni incipere vel occupare volucrunt. Populus pede stris de Francia cum Syrianis litigando imperabant, & aperte dicebant, quod non erat bonum Franci genis pro cis ciuitates acquirere, nec labores & li impius pro Syrianis effundere, quia Turci meliores erant de fideliores illis, qui nec fidem nee Deo nec proximis obseruabant. Priusquam illud accideret peregrini de Francia satis libenter morabantur in terra Syriae, Se aliquando multa bona secerant in reagno Hierusalem : Sed propter illud factum, sicut prius non potuerun lle cum Syrianis benevoli nec concordes ; de si quandoque contigerit, quod ad peregri nandum venirent, completo voto quam citius possiunt, ad solum proprium re-
PLVRus pluries indagati sunt a pluribus,qui fuerunt tantae,
de qua intentione Christianitatis exercitum prodidissent. ipse etiam qui istam scripsit ii illotiam, a pluribus indigenis inquisiuit: Cuius rei diuersi diuersas rati nes assignabant. Quidam enim volebant allerere, quod Comcs Flandriae huius modi fuerat causa malitiae, non quia praecognoitisset malignum consilium , neque proditioni consensisset, sed quando vidit quod nostri hortos & fluuium Damasci Turcis abstulerant, visum fuit ei, quod Turci diu non pollent resistere, de so quod de facili ciuitas caperetur. Tunc adiit Imperatorem , Regem Franciae,& Regem Hierusalem, & humili supplicatione postulauit,ut post captionem dono ciuitatem concederent: & hoc idem petiit a Baronibus Franciae dc Alemanniae, qui sibi videbantur unanimiter consentire, quoniam promittebat, quod eam ab inimicis fidei viriliter defenderet,id ad honorem Dei de Christianitatis fideliter custodiret. Quo audito Barones Syriae indignati dc inuidiae reto mirabiliter inflammati; eo quod Princeps tam nobilis, qui pura intentione ad peregrinandum venerat, de in partibus suis tantam terram de Comitatum tam nobilem, bos, id i IJunum de nobilioribus membris regni Hierusalem tali modo sibi vendicare volebat: de nisi Rex Balduinus eam sibi reseruare vellet, melius erat, sicut dicebant, quod alteri eorum Ao dono vel permissione aliqua traderetur. Et hanc rationem assignabant ad suam intentionem cofirmandam, quia cum nihil habeant alibi, quando peregrini de Francia Sc de aliis regionibus reuertuntur ad propria: ibidem in propriis locis commorantur omni tempore 3c semper parati sunt continuo certamive costi tus hosti uiri sustinere. Et sic videbatur Comes Flandriae eos a fructibus laborum velle exclud re , qui aequali lance meruerunt mictus esse participes, i honoris. Maluerunt igitur ciuitatem ab hostibus fidei possideri, quam dari Comiti Flandriae, qui necdum
suis meritis obtinere debuerat, cum de nouo venisset in Syriam a partibus alienis. Et haec fuit causa, sicut quidam dicebant, quare proditioni consensierunt
Riij aliter sentientes dicebant , quod per Raymundum Principem Antiochiae,
o utpote hominem versutum de plenum malitia, hoc damnum acciderat, quia ex quo Rex Franciae per malum recesserat ab eo in malum de dedecus Regis perie de per procuratores suos non cessarat machinari. Ideo mandapcrat itulis Baronibus, quos amor specialis sibi coniunxerat, & affectu cordis rogauerat, ut honorem de commodum Regis Franciae, quibus possient modis omnibus, impedirent. Et propter hoc in i auorem Principis illi proditores , plus habentes Decius impedientibus captionem Dama ci.