장음표시 사용
171쪽
relaxatione debitorum a Christianissimo rege facta, Christiani in regno Franciae
manentes perpetuam libcrtatem a debitis Iudaeorum sunt consecuti.
ossa tertii Misi nil fugam Francorum Regis. Nuo Dominicae incarnationis millesimo, centesimo, septuagesimo secundo, mense Aprili,qui ab ipsis Iudaeis dicitur Nisan,exiit edictum a serenissimo regis Philippo Augusto, quod omnes Iudaei de regno suo, usque ad sequens sellum sancti
Iohannis Baptistae ad exeundum parati essent. Et tunc data est eis licentia a rege, quod omnem suam supellectilem venderent,vsque ad praefinitum tempus, scilicet infestum sancti Iohannis, reseruatis sibi & successoribus suis Francorum regibus possessionibus,videlicet domibus, agris, vineis, granchiis, torcularibus & huiusmodi.
Quo audito perfidi ludaei: quidam ex ipsis regenerati ex aqua & Spiritu sincto, c uecti stant ad Dominum, perseuerantes in fide Domini nostri Iesu Christi, quibus
Rex intuitu Christianae religionis, omnes possessiones eorum in integrum resu-tuit,& perpetuae libertati eosdem donauit. Alii errore antiquo excaecati in perfidia sua permanentes, Principes terrae,videlicet Comites, Barones, Archiepiscopos, tapiscopos donis, &promissionibus magnis allicere coeperunt, tentantes si aliquomodo per consilium eorum &suggestionem & infinitam pecuniae promissionem, animum Regis a tam fixo proposito reuocare potuissent. Sed miserator &miseri- aocors Dominus,qui non relinquit sperantes in se, & de sua virtute praesumentes h miliat,infundendo gratiam suam coelitus missam, ita robore Spiritus sancti inflammantem ipsius Regis illustratam confirmauit, quod nec precibus, nec promissionibbus rerum temporalium potuit emolliri. Et verum fatear, huic congrue potest ad
piari quod de beata Agalba legit uni Facilius possunt saxa molliri & tetrum in plumbum conuerti, quam mens Christianis limi regis ab intentione diuinitus inspirata possit reuocari. Videntes ergo infideles Iudaei, Principes repulsam suisse passos, per quos alios
reges praedecessores suos ad voluntatem suam faciendam facile inclinare consueuerant, admirantes Philippi resis magnanimitatem & firmam in Domino constantiam,attoniti,&quasi stupefacti,& sub quadam admiratione clamantes;Scerna Israel, id est, audi Israel, aggressi lunt vendere omnem suam supellectilem: tempus enim imminebat, quod de praecepto regis de tota Francia tenebantur exire, quod nulla ratione ulterius poterat prorogari. Tunc Iudaei regis iussa complere satage 'res, res suas mobiles sub mira festinatione vendiderunt: possessiones enim omnes ad fiscum regis iunt deuolutae. Igitur Iudaei venditis rebus suis, pretium habentes pro viatico, egressi sunt cum uxoribus & filiis, & uniuerso comitatu suo, anno D
mini supradicto M. C. L XXXII. mense tulit, qui ab ipsis Iudaeis dicitur Ta-
inuet, regni regis Philippi Augusti anno tertio, & aetatis suae anno decimo septimo, inccepto mensu Augusto praeterito, videlicet in festo tincti Symphoriani, undeci- mo Kalendas septembris. Et sic annus septimus decimus aetatis regis in menses quenti post Iudaeorum expulsionem,scilicet Augusto, completum est: exierant Gnim mense Iulio, ut praedictum est. Ergo ad completionem septimi decimi anni non restabant nisi tres hebdomadae,vel quindecim dies. Facta autem infidelium Iudaeorum eiectione & eorumdem per uniuersum o bem dispersione, Philippus rex semper Augustus non immemor fratrum suorum, anno Dominicae incarnationis millesimo centesimo septuagesimo tertio, aetatis ipsus decimo octauo anno incoepto opus gloriole incoeptum, Deo disponente mriosus consummauiimam omnes synagogae Iudaeorum,quae scilicet schola ab ipsis vocabantur,ubi Iudaei sub nomine religionis ficte, causa orationis quotidie simula- I te conueniebant, prius mundari iussit,& sicu unxi voluntatem omnium Princi-m,eas lem synagogas Ecclesias Deo dedicari fecit, & ad honorem Domini no-i Iesu Christi, & beatae Dei genitricis & virginis Mariae, in eisdem aliaria cons ri praecepit. Considerauit equidem pia conlideratione & honesta, quod ubi tamri Iesu Christi Nararent, teste Hieronymo super I uia in de die ita diem blasph
172쪽
mari solebat,& a clero & uniuerso populo Christiano ibidem laudaretur Deus, qui
fecit mirabilia magna solus. Videntes autem milites totius Franciae de ciues de alii burgenses opera regis miraculosa, quae tempore ipsorum Deo ordinante fiebant, regem bonae indolis ado-Dicentem contemplantes,& opera ipsius admirantes,benedixerunt Deum,qui talem potest item dedit hominibus. Et ii vultis diligenter attendere,inuenietis in isto illas quatuor gloriosas virtutes, quas Moysius dixit considerandas in eligendo Principe,videlicet potentiam,timorem Dei,amorem veritatis, letestationem auaritiae. Ilic, salua pace omnium dico, est in iermone subtilis, iustus in iudiciis, acutus inroto sponsis, prouidus inconsiliis, fidelis in commissis, strenuus in agedis, acer in hostes,. pius erga subditos, spicuus in bonitate, praeclarus in omnimoda moru honestate. Huius ad exemplum Aureliarienses ciues inducti caput suum. i. regem mutari cu
rientes,in Ecclesia,quae quondam Aurelianis fuerat synagoga, praebendas perpetuo initituerunt, ubi clerici ordinati die ac nocte diuina celebrant osticia pro regud pro omni Christiano populo, o pro statu ipsius regni Francorum. Simili moaci in Ecclesia Sompensi, quae fuerat synagoga factum fuisse vidimus, uod talis eiecti O Iudaeorum, vel expulsio reuolutis quam pluribus annis alia vice facta fuerit ex gestis regum Francorum didicimus. Legimus enim in gestis Francorum,quod tempore Dago berti regis Francorum
to facundis limi imperium Romanorum imperatorum Eraesius gubernabat vir lapic-tiis mus in liberalib. arisb as, & maxime in Astronomia, quae co tepore mulcum vi gebat. sed multiplicato numero iidelium, sublata est de medio, & ab omni coetu li-delium vel vii idolatria eliminata: ille Eraesius scripsit Dagoberto excellentiisi more: Francorii, ut omnes ludaeos de regno suo exterminaret: quod & factu est. Praesciuerat eni in idem imperator per signa lyderum,quibus 1 pilii me intus erat,quod imperia Romanorum per gente circuncisorum deledum cis . Sed quod ille intellexit de Iudaeis, hoc certia fore dignoscitur per gentem Agarenoris, quos nos barracenos vocamus, quoniam ab ipsis eius impertu postmodum nosciti ires le captum atq; violetet vast.itum, de secundo futurum dicit Methodius in fine temporii in. iiii so sunt Ismaelit , qui de Ii naelo deicenderunt,& omnes sunt circunctii, qui pater eorum Ismael filius A brahe circuncisus fuisse legitur. De his enim Methodius martyr scriptum nobis reliqui Futurum est enim in fine temporum, scilicet circa tempora Antichrist ut exeant adhuc semel, de obtinebunt orbem terrae per octo hebdomadas annorum,id est, per quinquaginta sexannos, de proprer presturas de tribulationes,quas tune Christiam patient ut, vocabitur iter eorum via angustiae. In sacris Iocis interficient, ibidem cuin mulieribus dormient, de ad septuchra sanctorum religabunt iumenta, id est, in Ecclesiis iuxta corpora Sanctorum Martyrum facient. Et hoc pro nequitia Christianorum qui tunc crunt. Iosephus etiam dicit, totum orbem futurum eorum habitaculum, de etiam insulas maris eos obtinere testatur.
go His breuiter decursis .ad gesta quarti anni regni Philippi Augusti Francoram resis
pertractanda, Deo annucntc,rcdcamus.
G sa ruarii anni regni Phil se Arancorum reues. J A c et v M est autem eodem anno quo supra, videlicet Dominicet incarnationis M. C. LX XXI Il.regni Christianissimi regis Philippi anno illi. quod ideRex ad preces multorum de maxime ad suggestionem cuiusdam servientis, qui es tempore ii desisti mus in negotiis regiis pertractandis esse videbatur: Parisiis a leprosis extra ipsem ciuitatem manentibus, nundinas sibi ec suis successsoribus emit, dein ciuitate transferti secit scilicet in soro quod Campellis vocatur: ubi ob decoremno de maximam institutorum utilitatem per i nisterium praedicti seruicnus, qui in huiusmodi negotiis probatissimus crat, duas magnas domos, quas vulgus halas vocat aedificari seciti in quibus tempore pluuiali Omnes mercatores merces suas mundissime venderent, dc in nocte ab incursu latronum tute custodirent. Ad fmaiorem J etiam cautelam circa casdem halas iussit in circuitu murum aedibficari, portas luisicientes fieri praecipiens, quae in nocte semper clauderentur. Et
173쪽
inter murum exteriorem de ipsas halas mercatorum stalla fecit erigi desuper ope ta , ne mercatores tempore pluuioso a mercatura cesarent, de sic damnum im
Eodem igitur tempore Philippus Augustus Francorum rex de augmento de ampliatione regni sollicitus, nemus vicenarum quod toto tempore praedecessorum fuerat disclusum, & omnibus transeuntibus olim fuerat patens de peruium, muro optimo circumcingi fecit. Quo audito Henricus rex Anglorum, qui in regimine regni Angliae regi Stephano successerat, feras per totam Normanniam & Aquit niam colligi secit,videlicet hinnulos ceruorum,damulos,&capras sylvestres, quascum summa diligentia in nauein magnam positas, & ingeniose coopertas, ibidcm tavictus necessaria per fluuium Sequanae, longo scilicet ductu aquarum regi Phili P.
po domino suo Parisios transmisit. Quod munus Christianissimus rex benigne suscipiens, in nemus Vicenarum iuxta praedictam ciuitatem includi secit, positis ibi perpetuo custodibus. Incidentia. Eodem tempore combusti sunt multi haeretici in Flandria a Guillelmo reuerendo Remensium Archiepiscopo , tituli sanctae Sabinae presbytero Cardinali, Apostolicae sedis legato,&a Philippo illustri Comite Flandrensium.
Abudincidens. Eodem anno in prouincia Carlucens,incastro,quod vulgo dicitur Martet, tertiodecimo Kalend. Iunii obiit inclitus Henricus iuuenis rex Angliae:cuius corpus translatum est in ciuitate Rotomagensi, in prouincia quae quon- α'
dam Neu stria, nunc Normannia vocatur.
Eodem anno in prouincia Bituricensi, interscista sunt septem millia Cotareti rum & eo ampli us, ab incolis illius terrae in unum contra Dei inimicos confoeder tis. Isti terram regis vastando praedas ducebant, homines captos secum vilissimo trahebant, de cum uxoribus captorum; proh nefast ipsis videntibus dormiebant: de quod deterius est, Ecclesias Deo consecratas incendebant: sacerdotes diviros rQ-lig osos captos secum ducentes,& irrisorie Cantores ipsos vocantas, in ipsisIOrmentis subsannando dicebant; Cantate nobis cantores, cantate ; & confestim dabant eis alapas,vel cum grossis virgis turpiter caedebant. Quidam sic flagellati beatas animas Domino reddiderunt ; alii longa carceris custodia mancipati semimor ntui data pecunia pro redemptione ad propria redierunt. Sed quomodo quod sequitur sine lachrymis & suspiriis referre poterimus Eodem igitur tempore peccatis nostris exigentibus iam dicti Cotarelli inu dentes Ecclesias, ipsas expoliabant, de corpus Domini nostri, quod pro instanti ii cessitate aegrotantium in vasis aureis vel argenteis, prout decet, ibidem reseruab tur,suggerente diabolo ausu temerario, manibus humano sanguine pollutis de i- cxtrahentes vasis proli dolor: in terram viliter proiicientes pedibus conculcat. de de illo sancto linteamine, quod Corporale dicitur, concubinae corum pe-pla capitibus suis componebant,dc vasa aurca vel argentea,in quibus seruabatur vel conficiebatur secum irreuerenter portabant, de malleis confringentes vel lapidi- obus distrahebant. Quod videntes incolae illius prouinciae per literas suas omnia ista mala significauerunt domino suo Philippo Christianissimo Francorum regi: qui
audito, Zelo Dei accensus, misit exercitum suum eis in adiutorium. Recepto autem regis exercitu, insultum unanimiter in hostes fecerunt, dc interfecerut omnes
a minimo usque ad maximum, de ditati sunt multi de praeda illorum. Videntes au tem populi ea quae facta fuerant, reuersi sunt glorificantes Se laudantes Deum doliis omnibus,quae audierant dc viderant.
De refirmatione pacis miracutis inter Comitem Sancti Egidii mimundum, ct regem L stragone' m. WOR T A autem fuerat dissensio magna a longis retro euolutis temporibus interregem Arragonensium, dc Comitem sancti Remigii Rai mundum, quae suggerente diabolo humani generis inimico, nulla ratione poterat pacificari: sed Dominus pauperes suos in tanta oppressione de amictione diutina clamantes cxaudiens,misit eis saluatorem,non Imperatorem,non Regem, no Principem aliquem
174쪽
pni LIPPI AUGUSTI FRANC. R. Dis
ecclesiasticum,sed pauperem quendam nomine Durandum,cui Dominus dicitur apparuisse in ciuitate Aniciensi, quae vulgo nunc Podium dicitur, & etiam illi ira didisse sedulam,in qua erat imago beatae virginis Mariae sedentis in throno, teneos in manibus Domini nostri Iesu Garisti pueri habens similitudinem, di in circuitu impressam huiusmodi circumscriptionem; Agnus Dei qui tollis peccata mundi
dona nobis pacem. Audientes autem Principes maiores Et minores cum uniuersis populis haec,quae Domino cooperante facta fuerant: in assumptione beatae Mariae, sicut singulis annis solet fieri,apud Anitium conuenerunt. Tunc Episcopi illius ciuitatis cum clero de populo de uniuersa multitudine ad diem festum congregata,il- io lum Durandum pauperem & humilem carpentaria in medio populi in edito p nentes,aure intentissima audierunt, qui mandatu Domini de pace inter eos reso manda audacissime reserens descedulam cum imagine beatae virginis Mariae pro ii-gno omnibus ostendens, cleuantes vocucum stetit admirantes Dei pietate de mis
ricordiam,tactis sacrosanctis Euagellis, Aente promptissima, se obseruaturos pace omnibus modis quibus possent firmillime iurantes Domino promiseriint. Et in signum scrvandae pacis, sigillum beatae virginis praedictum, in stagno impressum id pectori superpolitum cum caputiis lineis albis, ad modum scapulare monachorum alborum iactis, in signum isderis initi semper secum portauerunt. Et quod mirabilius es , omnes huiusmodi capuli uni cum ligno portantes in tantum securixo erant, quod si aliquis fratrem alterius aliquo casu interiecisset , se stat et superstes fratricidam cum signo iam dicto accurrentem vidit et, statim morte fratris obliuioni data in osculo pacis cum fietu & lachrymis illum recipiebat, & in propriam domum adducens victui necessaria mini strabat. Nonne in hoc loco prophetia Isaiae quodammodo iterum potest dici fuisse impleta i Habitabit lupus cum agnb, ω pardus cum lioedo accubabit, vitulus taleo, ciuis &leo ouis 5 vrsus pasceritur simul, dc puer paruulus minabit eos. Sane per bestias illas, quae rapina A carne vitiuunt, impios homines, scilicet homicidas de raptores intelligimus: per reliquas
vero pecudes, mansuetos de simplices. Et de illis Prophetia dixit, quod Christus eos simul habitare, ac pacem habere praeciperet. Et quare hoc Quia repleta 3o est terra scientia Domini. Haec pacis reconciliatio per virum Dei facta, per totam Gotthiam firmillime per aliquod tempus suit obseruata. Gesu quarti anni regni Philippi gusti Francorum regis. Λ NNO Dominicae incarnationis millesimo centesimo octogesimo quarto, re gni Philippi Augusti anno quinto, aetatis ipsius anno vicesimo orta est dissensio, quae in nouis rebus accidere solet, inter Christianissimum Philippum Francorum regem, de Philippum Flandrensium Comitem, pro quadam terra, quae visitato vocabulo Viromandia dicitur: asserebat enim rex totam Viromandiam cum o castellis, vicis, & villis titulo succei rio ad reges Francorum iure haereditario pertinere : de hoc totum per clericos de laicos, videlicet Archiepiscopos, Episcopos, Comites, Vicecomites aliosq; Principes se probaturum allegabat. Comes autem Flandriae econtrario respondebat terram praedictam vivente Christianissimo beatae memoriae rege Ludovico diu tenuisse, de per multa tepora sine omni inquietudine in pace poli diise,5c quandiu viueret se nunquam diminiarum firmissime pro ponebat. Videbatur enim Comiti, quod de facili animii regis,suia puer crat, multis promissionibus de blandis allocutionibus a tali incoepto pollet reuocare. Manus equidem Principum tunc ut dicebatur, cum eo erat: sed ut dici solet in prouerbio;
ventu conceperunt,dc telas araneae texuerunt. Tandem de consilio Principum de
so Baronum Philippus Augustus apud Larnopolim castrum pulcherrimum, quod
vulgo Compeianium dicitur,omnes Principes terrae suae conuocauit: SI communicato cum eis consilio, infinitae multitudinis collegit exercitum, versus ciuitarciri quae Ambianis vocatur. Comes vero Flandriae aduentum regis audiens, exaltatum est cor eius,&collecto aduertus rege exercitu, cotra ipsum regem dominum silum
mouit arma, de iurauit iii brachio iortitudinis suae,quod defendetet sede omnibus.
175쪽
Igitur anno quinto regni Philippi Augusti. aetatis ipsius anno vi simo, egressus est rex cum exercitu ad omnem terram illam, Bd operuerunt faciem terrae sicus locullae. Videns autem Comes Flandriae excrcitum regis magnum & fortem valde,conterritus est spiritus cius,& hquefactum cor populi sui, iugae praesidium quae rentes Tunc Comes habito consilio cum suis, per internuntios principem militiae regis Theobaldum Comitem Bles initium Franciae Senescallum vocavit & Gun. Ielmum REmensem A rchiepiscopum ipsius regis auunculos: quibus sicut regis ἀ- delibus cura rerum gerendarum eo tempore commissa fuerat. Istis mediantibus Comes Flandriae in hunc modum regem allocutus est; Designat indignatio tua Domine circa nos,veni nobis pacificus,& utere seruitio nostro sicut placue
rit tibi.Terram quam quaeris, scilicet viromandiam cum omnibus castellis dic villis ad eam pertinentibus libere& sine omni procrastinatione tibi, Domine mi rex, in integrum restituo: tamen si vestrae regiae maiestati placet, castrum fanisti Quintilii de castrum quod Perona vocatur,dono regio quandiu vixero milii dimitti postuloroe post decessum meum ad vos, vel ad heredes vestros succei lores videlicet regni Francorum sine aliqua contradictione deuoluantur. Quod audiens Philippus Christianissimus Francorum rex, conuocauit omnes Archiepiscopos, Episcopos, Abbates, mites, & omnes Barones, qui ad domandam illius de superbiam frangendam unanimiter conuenerant; te habito consilio Cum illis,omnes quasi uno ore respondentes, hoc quod Comes Flandriae regi osse rebat faciendu ei se laudauerunt. His peractis Comes Flanditae introductus est, qui coram omnibus Principibus &uniuersa multitudine ibidem collecta, terram prodictam, scilicet Viromandiam, quam iniuste longo tempore possederat iuste ri si Philippo restituit, &statim coram omnibus terra reddita in posscssionem milita Praeterca iuramentum regi praestitit, quod omnia damna quae Babelonio Comiti
Haci censi Ec aliis amicis regis intulerat, secundum voluntatem regis Sc mandatum cumsta in integrum & sine mora restitueret. Et sic pax inter regem &Comia rem,quali per miraculum est reformata; quia sine humani languinis estusone est ἀ-nem consecuta. Quod videntes uniuersi populi nimio gaudio repleti, audant l, nedixerunt Deum,qui saluat sperantes in se. yo inter cetera admiratione plena,quq Dominus pro seruo suo Philippo rege in terris hominibus ostendere dignatus est,istud maiori admiratione dignu, scribere dignum duximus. Retulerunt nobis quidam boni viri Ambianense, canonici, quod dum Christianissimus rex cum exercitu suo moram facerct, iuxta castru quod B
uas vocatur, trahentes equi gigas passim per campos tam homincs, qtiam equi totiuus exercitu conculcauerunt messe S maximam partem cum fallulis pro pabulo
Colligentes,equis ad comedendum dederunt: ita quod pene non remansit aliquid virens super terram: erat enim tempus quando messi, est in silica flores producit, videlicet circa festum S.Iohanis Baptista.Sed reformata pace quida canonici Arn-bianenses qui fructus prabendarum suarum in loco ubi exercitus regis uerat, col- ligere consueuerant; videntes messem equorii pedibus confiacta,& usq; ad deletioncm conculcata, dolentes de amissione fructuum, coeperunt coqueri Decano suo dc Capitulo humiliter petentes & de iure hoc debere seri allerentes,quod anno illo de omnibus aliis praebcdis fructus praebendaru suarum amittas,illis causa frater nitatis de comuni restituere dignarentur. Tandem Decanus cum Capitulo habito consilio,rogauit eos, ut patienter sustinerent usq; ad collectionem mcilium e granorum excultionem, de diligenter colligi facerent residuum in cnis conculcatae ab exercitu regis Francorum,& s quid illis de consueta fructuum perceptione desceret, Capitulum illis plene restitueret. Mira res, ta nimis stupenda; succedente itaq;
tempore, miraculose Domino operante ita factu. .i est , quod contra omnium opi- s nionem, mellis quae ab exercitu regis fuerat conculcata,ita plene Ac abundanter eo anno restituta, quod post granorum excultionem & areae ventilationem, inuenerunt centuplum aestimatum, non tantum de spicis conculcatis, sed dc de his, quacum falculi sectae fuerant, & equis totius exercitus ad comedendum datae. in loco autem ubi exercitus Comitis Flandriae collcctus fuerat . ita omnia virentia sunt desiccata
176쪽
PHILIPPI. AUGUSTI FRANC. R. 17I
desiccata quod & herba super terram eo anno ibi non est reperta. Haec & alia, quae Dominus pro seruo suo Philippo rege Christianissimo nonne digna sunt scribi in
libro Gestorurn ipsius 3 Videntes autem Canonici Ambianenses tantum miraculum cum univcrso populo,timuerunt Regem, videntes sapientiam Dei esse in illo,
quae instruit eum de docet ad faciendum quicquid vult, eo adiuuante qui omnium princeps est de principium. Eodem anno septimo decimo Kalendas Februarii 4. Heraclius Patriarcha Hierosolymitanus, cum Priore hospitali transmarino,& magistro magno templi ad Philippum Augustum Christianisl imum Francorum regem missi Parisios vene-
ao runt. intraucrant enim eo tempore Sarraceni cum magno cxercitu terras Christianorum tran marinas, de multos ex ipsis inre fccerant, plures etiam captiuos si
aeum duxerant; vadum Iacob, videlicet quandam forti stimam munitionem Christianorum ceperant, ubi multos ex fratribus Hospitalis & Templi militibus mise- . . rabiliter occiderant, aliosque capti uos locum traxerant. Hac de causa omnes Christiani transmarini timentes, ne i umpta audacia Sarraceni sanetarn ciuitatem Hierusalem caperent, & templum cum sepulchro Dominico polluendo prophanarent, miserunt Patriarcham cum duobus magistris praedictis in Franciam, portantes clauo ciuitatis Hier utilem, de Sancti Sepulchri Domini ad Christianissimum regem Francorum Philippum rogantes& humiliter deprecantes, quatenus intui-ao ru Dei de amore Christianae religionis, terrae Hieroselymitanae oppido desolatae succursum praestare dignaretur; qui per multa maris pericula, de frequentes incur- . sus Pyrataru in . Se longo tractu terrarum magi stro militiςtempli interim in fata colulapio duo superstites domino ducente Partitos venerunt; ubi cum solenni proces sione a venerabili Mauritio Episcopo Parisiensi de Ciero, & uniuerso totius ciuitaris populo Patriarcha receptus est quasi Angelus Domini. Sequenti die in Ecclesia beatae Mariae mi isam celebrauit, de cerinonem ad populum fecit. Quo audito Philippus Augustus Francorum rex, omnibus aliis negotiis omissis, nuntiis ci tissime occurri t. dein osculo pacis honorifice recepit, di Igentissime praepositis terrae suae, siue dispensatoribus praecipiens, quod ubicunque per terram so irent, de reditibus regis sufficientes expensas illis ministrarent. Et cognita causa
quare venerant, paterna pietate commotus , generale concilium omnium Archiepiaecoporurn, Episc'Porus nidi Principum terrae suae Parisiis conuocari pr*ce- . Pit. Celebrato autem cum illis communi consilio; Arci Mepiscopis, Episcopis, dc omnibus Ecclesiaru in praelatis regia auctoritate mandauit, quod ipsi per frequen- tes praedicationes le admonitiones populos sibi subditos admonerent, quatenus pro fide Christianorum defendenda , contra inimicos cruos Christi pugnaturi Hierosolyrnam peterent. ipse enim Philippus rex tunc regni Francorum gube nacula solus strenue regebat: nondum enim ex EliZabeth venerabili regina uxore sua sobolem desideratam acceperat. Et ideo de consilio Pri ncipum strenuos mi- o lites cum magna multitudine peditum armatorum de propriis reditibus sumptus sussicientes, prout tam a referente didicimus, ministrans, deuote Hierusalem transmisit. Interea Dux Burgundiae Hugo collecto exercitu in extremis terrae suae finibus, castrum quoddam,quod dicitur vergi potentissime obsederat,& quatuor munitiones in circuitu firmauerat: dicebat enim castrum illud ad iuris lictionem suam pertinere, de quasi sub iuramento firmabat, quod nulla pactione interueniente ab obsidione recederet, quousque castrum illud it, sitarii potestatem & dominium transferret. Videns autem Guido dominus castri firmum propositum Ducis, re quod castrum suum Dux omnino auferre moliebatur, misit nuntios suos ad Phiso lippum Augustum strenuissimum Francorum regem,voluntatem suam perlueras illi significas, quatenus cito veniret,&castru scilicet Vergi regi & successbribus suis habendum perpetuo traderet, Rox autem temper Augustus visis literis de auditis, collecto exercitu, si petias illi venire sestinauit, ut liberaret inopem de manu so xiorum eius, obsessum dc inclusum a diripientibus cum : qui quasi ex impro-inio superueniens oblidionem dissoluit, de illas munitiones, quas Dux aedificari
177쪽
fecerat, sanditus euertit: & recepto castro positis ibi custodibus, ad domini si suum in perpetuum transtulit, do regno Francorum adiecit. Et paulo post Guido Vergi co regi hominium fecit, & sub attestatione iurisiurandi dit successoribus suis perpetuam fidelitatem firmauit. Quo facto stati in rex castrum Vergiaci cum omnibus ad ipsum pertinentibus integerrime domino Guidoni de haredibus suis restituit, tamen sibi & suis successoribus retento dominio. Incidentia. Eodem anno fuit eclipsis solis particularis prima die Maii hora nona sole existente in tauro.
Post haec breui temporis elapso curriculo ab Episcopis & Abbatibus & aliis viris
religiosis totius Burgundie mili sunt nuntii ad Christianissimu Francorum regem i. Philippum Augustum de la dicto Hugone Duce Burgundiae in mollis conqueici tes,de a rege iustitiam exigentes. Antiquitus enim piissimi reges Francorum etclo Christianae fidei inflamati, ut Carolus & eius suecessores, expulsis Sarracenis Christianae fidei inimicis,& cum multo sudore Sc labore in pace regnantes, Ecclesias sic umonasteria plurima in honore Domini nostri lesu Christi &beatae Dei geni ricis te virginis Mariae, & omnium Sanctorum propriis manibus fundauerunt; eisdem Ecclesiis de propriis reditibus luis pro dote, scilicientes reditus allignantes, vi duclerici ibidem perpetuo Deo servientes, honeste victui neces latia Percipere potuis ent. Quidam autem ex ipsis in Ecclesiis quas fundauerant, sibi si pulturas viventes elegerunt, omnimode immunitati eas donantes ; ut Clodoucus qui primus o milium regum Francorum fidem Christianorum suscepit cum venerabili rogina Clottidi uxore sua in Ecclesia beati Petti Parisis, quae modo mutato nomineban- .ctae Genoueta Ecclesia dicitur, quam ipse fundauerat, septilius e st. Childebertus in Ecclesia, quae quondam fundata fuerat iii honore Sancti Vincentii Mart)ris, quae nunc Abbatia Sancti Germani de pratis vocatur, sepultus est. Clotatius primus in Ecclesia sancti Medardi Suessionis: sed iste Clotarius non suit pater Dagoberti. Dago bertus in Ecclesia beati si imi Dionysii , qua ipse fundaui ,ad dextera partem maioris altatis est tumulatus. Ludovicus piae recordationis pater Philippi A ugusti
regis nostri in Ecclesia sinctae Mariae de Barbeel sepultus est, quam ipse fundauit. De Bbertate Ecclesiarum a regibus eon esse. IG i et v R. reges Francorum praedictas Ecclesias in sua hi, create semper custodiro
cupietates, quibuscunq; Principibus terras custodienjas tradidistent, tamen Ecclesias sub potestate sua & protectione retinere decreuerunt: nc Principcs, quibus terra custodienda a regibus delegabatur, Ecclesias vel clericos ibidem Domino scrutentes, aliquibus angariis, talliis, vel aliis exactionibus grauare praesinae tenta Veruntamen quia Dux Burgundiae Ecclesias terrae sibi commiisae hin ulmodi exactionibus frequentibus contra regias immunitates grauiter oppress. rat: ideo Philippus rex auditaret:giosorum virorum coquestionc, ipsum Ducem bis vel ter coram omnibus amicis suis benignissime commollit, quod intuitu Dei &perfidem, quam regno Francorum debcbat, ablata praedictis Ecclesiis rcstitueret, & de cci ro talia non praesi meret:& si pecuniam illam Ecclesiis tu stituere nollet, grauiter in ipsum vindicaret. HVidens autem Dux Burgundiae Christianissimi regis voluntatem, dc in omnibus factis& dictis suis firmam in Domino constantiam, turbatus a curia recedens, in Burgundiam rediit: praeceperat enim illi regia maiestas, quod summam triginta millia librarum Parisiensum quam violenter Ecclesiis abstulerat Z de violentia ilia lata regi satisfaceret. Quod cum Dux frustratorias dilationes pet edo facere nollet Philippus semper Augustus Francorum rex contra ipsum mouit arma, & collecto exercitu, Burgundiam miles Christi pugnaturus intrauit, &pro defensione Eoclesiarum de letalibertate: conculcabatur enim tunc ut populus, sic saccrdos castrum, quod Castellonem vocant obsedit: dc euolutis quindecim diebus vel tribus hebdomadibus ercetis in circuitu machinis, castru rex viriliter impugnari fecit. In quo conflictu tam de interioribus, quam de exterioribu mota nulli ceciderunt: alii vulnerati, neficio medicinae pristinae sinitati sunt testituti. Tandem lex potitus victoria,
178쪽
victoria, praedictum calirum scilicet Castellonem cepit, & positis custodibus suis
Dux Burgundiae videns quod Christianis limo regi resistere non posset, sumpto
salubri consilio veniens procidit ad pedes regis, impetrans ab co veniam, promittens quod secundum iudicium Curiae regis omnibus ecclesiis de clericis ibidem Deo famulantibus,plenissime satisfaceret. Sed Philippus Augustus satis acute pro spiciens multam malitiam hominum esse in rerra, & quod tunc cogitatio illius intenta esset ad malum omni tempore, voluit sibi & Ecclesiis praecauere in futurum. Audierat enim rex a multis qui cum patre bonae memoriae Ludovico diutinam c 5-io uersationem habuerant,quod iste Dux Burgundi persaepe ipsum rege offendebar,& frequenter citatus ad Curiam veniebat regi securitatem faciens,quod omnibus modis quibus posset regalibus prςceptis obediret,&de cetero se ab huiusmodi o temperaret : sed ex quo in Burgundiam euertebatur, iterum piissimum Ludovicum offendere non sormidabat. Ex his & aliis huiusmodi Philippus rex susscienter pra instructus, a Duce Burgundiae cautionem sui scientem, videlicet tria castra optima nomine vadii recepit: tali tamen pactione, quod tam diu illa habeat do possideat quousq; praedietam pecuniae summam scilicet xxx. millia librarum Ecclesiis integre restituat. Sed postea breui temporis elapso spatio, habito rex eum amicissilis ianiori consilio, illa tria castra Duci restituit. Et insuper quia praedictam pecudio niae summam Ecclesiis de proprio reddere non poterat, . . quod spectabat ad dominium Vergiaei dono regio Duci concessit. Et sic pace reformata Philippus rex semper Augustus cum suis Dominum laudans & magnificans in palatium suum Pari itis reuersus est cum gloria. Factum est autem post aliquot dies, quod Philippus rex Parisiis aliquantulum
moram faciens, dum sollicitus pro negotiis regni agendis in aulam regiam deambularet, veniens ad palatu senestras, unde fluuium Sequanae pro recreatione animiqitandoque inspicere consueuerat, rhedae equis trahentibus per ciuitatem transeuntes Detores intolerabiles lutum reuoluendo procreaverun quos rex in aula de
ambulans ferre non sustinens, farduumJ opus, sed valde nece starium excogitauit, Io quod omnes praedecessores sui cx nimia grauitate de operis impensa aggredi non praesumpserant.Conuocatis autem burgensibus cum praeposito ipsius ciuitatis, regia auctoritate praecepit, quod omncs vici & viae totius ciuitatis Parisii duris & fortibus lapidibus sternerentur. Ad hoc enim Christianissimus rex coirabatur, quod nomen antiquum auferret ciuitati: lutea enim a luti statore prius dicta fuerat: sed gentiles quondam huiusmodi nomen propter sortorem abhorrentes a Paridi Alexandro filio Priami regis Troiae Parisius vocaverunt. Legimus enim in gestis Francorum,quod primus omnium regum Fracorum, qui apud illos more regio regnauit,fuit Phara mundus filius Marco miri filii Priami regis Austriae. l ite Priamus rex Austriae non fuit ille magnus Priamus rex Troiae, sed ab Hectore filio suo per Fran- o cionem filium Hectoris descendit, sicut subiecta docet figura. Et quoniam multi solent dubitare de origine regni Francorum, quomodo Σc qualiter reges Francorum ab ipsis Troianis descendii se dicantur: ideo sollicitus prout potuimus colligere ex historia Gregorii Turonensis,&ex chronicis Eusebii & chronicis Hidacii, α ex aliorum. multo uni scriptis, in hac nostra historia citis lucide determi
Post euersisnem Troiae multitudo magna inde fugien .ac deinde in duos populos se diuideris,alia Francionem quondam Priami regis Troiae nepotem, videlicet He totis filium super se regem leuauerit alia Turchum nomine filium Troili Priami secuta sit. A tq; ex eo, ut quidam tradunt duos populos sumpto nomine Francos Io 5 Turchos usq; hodie vocari. Inde digressi iuxta Thraciam super ripas Danubii fluuii cossederunt Ed poli paululum temporis,Turchus cum suis a Francione consanguineo suo incedens, in Scythia inferiore se transtulit & ibi re gnavit ; a quo descenderunt Ostrogi,Ypogoti, vandali,&Normanni. Francio autem circa Danubium ilia uiuin cum suis remansit, & aedificans ibi ciuitatem, Sica imbria in xocauit. Regnauit autem ibi ipse,&qui ab eo desceuderunt annis M. D. V I I. usque ad
179쪽
tempora Valentiniani imperatoris, qui imperauit anno ab incarnatione Domini CCC. LXXVI. a quo suerunt inde expulit,pro eo quod tributa Romanis iuxta
morem ceterarum gentium soluere recularent. Egrcis inde Marcomiro di Sotiuo- ne & Gunc baudo ducibus, venerunt & habitauerunt circa ripam Rheni in confinio Germania: le Alemaniae,quae terra Austria vocatur: quos cum multis postmodamide Valentinianas proeliis alictasset, nec vincere potuisset, proprio eos nomine Francos,quasi ferancos,id est, feroces appellavit: ab illo enim tepore in tantum virtus Francolum excreuit, ut tandem totam Germaniam & Galbam usq: ad iuga Pyrenei & vltra subiugaret. Sed postea Souuone & Genebaudo ducibus in Austria remanentibus, Marcomitus filius Priami regis Austriae, qui a Francione nepote sis Priami regis Troiae per multas successorum generationes, quas hic longum estut c- numerare, sescenderat, in Galliam venit cum suis. Euaserunt autem de alii de excitidio Troiano, ut Helenus vates filius Priami, qui cum mille &ducentis viris inrogno Pandiali regis Graecorum se transtulit. sed postea Brutus cum suis in Galliam transduxit. Antenor vero circa Thirrcni aequoris littora, cum duobus millibus xi-rorum & quingentis mare disposuit. Eneas cum tribus millibus virorii de CCCC. Per mare nauigans cum summo labore iraiectus est in Italiam. Illi & multi alii de consanguinitate Priami, post cxcidium Troia diste minati sunt rer diuc rsis i cgiones: Eneas cum filio Ascanio suo nau gio Italiam venit, ubi Asianius Lauinici in filiam Latini rogis in uxorem duxit, de qua filium nomine Filinum suscepit, hic fu
tiue Veneri indulgens de nepte matris sui Brutum suscepir, qui post ad unctat ibi progenie Heleni filii Prianti de Corinneo, qui ab Antenonc dusi cnderat, Al bion
insulam applicuit, quam de nomine suo Britanniam nominauit. Et vi scias trisulae amoenitatem, ciuitatem Londoniarum ads militudiriem Troia fundauit & Trinouantum vocavit id est nouam Troiam. Ab isto descendis ledicuntur omLc,reges Angliae,quae ab ipso Bruto primo dicta fuit Britannia. Et nota quod reges fuerunt in Austria usque ad Cluideri cum situm Clodo uel filii Dagoberti Ied tunc descientibus regibus, duces dominari coeperunt, vi Pipi
nus, Carolus, Martellus S ceteri.
Marco mirus Priami regis Aulitii filius Gallia cum suis adiit,ubi repetit bomines 3ο
simpliciter viventes,qui de excidio Proiano descederant, &apud Sicamb&ac irca fluuium Tana ym iuxta Meotidas paludes cu Francione venerant, habitauerurum; illic annis multis,creuerunt l. in gentem magnam: sed reuolutis ducentis triginta quinq; annis,uiginti 5e tria millia cx Troianas a Sicambria reces Ierunt, habetes ducem nomine Ibor, quaerentes ubici inq; commodum si reperire potuisse nr. Et tamen situm facientes per Alemanniam,Germaniam & Austriam, venerunt in Gabliani; S ibi remanentes sedem suam apud Lutetiam constituerunt,octingcrates mononagesimo quinto anno ante incarnationem Domini,&a Pati de Alexandro filio Priami sibi nomen imponentes, Parisios se vocaverunt,catis simplice vitam ibidem lor go tepore ducentes. Fuerunt autem ibi ex quo a Sicambria recesserunt annis a
M. C C. LXX. vsq. ad tempora Valentiniani iam dicti Imperatoris. In diebus iulis non erat rex in Gallia, sed unusquisq; quod sibi rectu in videbatur faciebat. Subditi tamen Romanis crant,di secundum morem ipsorum ad regendum populum, consules singulis annis cx semetipsis creabant. Eo tempore Marco mirus cum suis Gallias intrauit: Ze audientes pati sit quod de Troianis descenderat, ab ipsis honorifice receptus est, quos quia ad exercitium armorii docuit, de ciuitates propter frequente, incursus latronii murari iecit, ab ipsis defensor totius Galliae constit utus est. Hic Pharamundum filium suu militem strς-nuum primu regem Francorum diademate insignivit,qui ob honorem Paridis fit iPriami regis Troiae,a quo ipsi populi denominati fuerant, de vi magis ipsis placeret, suciuitatem Parisiorum,quae tunc Lutetia vocabatur, de nomine Paridis Parisius v cari voluit. A flectabant enim omnes Troiani,qui de excidio Troiae descenderant, quod nome eoru per uniuersum orbem longe lateq; dissunderetur. Pharamundus genuit Clodium: Clodius genuit Meroucum,a quo rege utili, reges Franco tu Merouingi sunt appellati: Meroueus genuit Chil dericum. Childericus genuit Clodo
180쪽
ueum primum regem Cluistianum, a quo nomina regum Francorum ab ipso descendentium, propter ordinem historiae memoriter tenendum hic poseunus.
Clodoueus genuit Clotarium: Clotarius genuit Childericum: Qui Clotariti. Qui Dagobertum primum , hic Ecclesia hieto martyris Dionysi, fundauit, & multa donaria eidem Ecesesiae contulit. Dagobertus genuit Clodoueum: Qui Gotarium, Cluidericum,&Theodericum. Isti tres fuerunt fratres fili, Clodonei fili)Da. goberti primi de sanctae B illidis. Chil dericus genuit Dagobertum: Qui Theodericum: Qui Clotarium. Deinde regnauit Ausbertus: ui genuit Ainoldum: Qui S. Arnultum possea Metensem Episcopia: Qui Anchisen vel Ansegislu vel Ante Lao nium: Qu Pipinum maiore domus: Qui Carolu Martellum: Qui Papinum regem: Qui Carolu Magnum Imperatore: Qui Ludovicum Pium Imperatorc: Qui Carolum Caluum Imperatorem. Hic attulit ad Ecclesia ter beati Dionyih clauum de spiricam coronam,de brachium S. senis Simeonis, decristam auream cum gemmis preciosissimis & preciabilem dccrucem auream cum lapidibus preciosis pondere octoginta marcarum, de multa alia carissima dona iani dictae Ecclesiae cotul', quae longuellet hic ponere. Carolus Caluus genuit Ludovicu regem: Qui Carolum simpliau. Tempore illius Dani de scicia Scotia per Oceanu vecti ceperunt Rotomagum, habente ducein nomine Rollonem,qui multa Ecclesiis Dei intulit mala. t ile tota sibi Neu striam subiugauit, de a nomine gentis suς Normannia vocavit. Normarini vero O lingua barbara homines Septentrionales dicti sunt, eo quod ab illa mundi parte venerint. mrt enim Septentrio; ΞNanti homo dicitur. Carolus vero simplex inito cu. eis scedere, filiam suam Rotioni uxore dedi t de Normannia cum ipsa concessit. Qui scilicet R ollo an . ab incarnatione Domini DCCCCXii. baptiZamst ortus nonae accepit; atq; exinde gens Normannoru Christo credens fidei Christianae subiecta est. Deinde multas reuolatis annis Guillelmus,qui dictus est nothus dux Normanniae Angliam conquisiuit. Et tunc detecerunt Reges qui a Bruto descendu rant. Postra Humscidus septimus ab eo Apuliam subiugauit. Deinde Robertus Guis ardus ibi ius eius addidit de Calabriam; Boamundus Siciliam adiecit. Carolus bimplex genui t Ludovicum: Qui Lotharium: Qui Ludovicum huius regalis pro piae ultimii 3O Ludovico quoq; de iuncto Francorum Pcocero regem supei se statuerunt Hugonem ducem Burgundiae, qui fuit filius Hugonis magni ducis cognomento Cita pet. Qui genuit Robertum: Qui Hugonem de fratre cius Odonem. Ille.Henricus rex alicuius rumoribus quod in Alemania in ciuitate Ratis pona in abbatia S. Hermanti anni martyris inuentum fuit quoddam corpus,quod dicebant esse Dionys)Arcopagitae; misit nuntios suos ad Henricum imperatorem cum literis suis, ut diem eleuationis illius corporis protelaret , quousque por certos nuncios virum corpus hieromartyris Dionysia Areopagitae Athenaru Archiepiscopi discipuli Apostoli Pauli in Francia in Ecclesia quam Dagobortus fundauerat citet vel non,plenissime ceristi si arentur. Quo audito Imperator misit magnos viros de sapientes in Franciam,ve o plene rei veritatem agnos rent. Visis nuncus Imperatoriis Henricus Rex conuocauit Archiepiscopos, Epitcopos Sc Barones totius regni,& cum Odone charis limo
fratre sto ad Ecclesiam beatissmi martyris Dionysij misit. Facta autem oratione,allata sunt tria vasa argentea, Dionys), Rustici de Eleutherij coram omni populo diligentissime sigillata. Et aperto vase beati martyris Dionysi),totum corpus ipsius cum capite inuentum est, exceptis duobus ossibus de collo, quae sunt in Ecclesia Vergi censi,& os quoddam de brachio, quod Stephanus Papa tertius secum ad Romanam portauit Ecclesiam, de posuit in Ecclesia quae hodie Schola Graecoria in voc tur. Hoc videntes uniuersi populi cum lachrymis de suspiriis puras manus leuantes ad Dominum, Deo de beatae Mariae virgini de sanctis Martyribus se comendantes, o cum gaudio recesserunt. Tunc nuncij qui missi fuerant, ad Imperatorem citissimo
reuertentes,super his qui viderant dc audierant Imperatorem plenillime certificaverun t. Hoc fuit factum temporc Leonis Papae I x. anno Domini M. L. Post Henricum Regem regnauit Philippus; Qui genuit Ludovicum Gioisim Qui Philippum a porco interfectum: Cui succeilit stater eius Ludovicus Pius Rex, Qui se. nuit Philippum Augustum.